K
Een diplomatiek dilemma
Het Voorhout was trouwens niet alleen geliefd als
woonplaats. Hagenaars uit de betere standen
maakten er ook graag een wandeling of een rijtoer.
havenarbeiders en turfdragers met hun gezinnen.
Aan de westzijde van de stad werd in 1640 de
Prinsegracht gegraven. Aan deze gracht kwamen
grote en voorname huizen te staan, maar de
Prinsegracht heeft toch nooit de allure gekregen
die ervan verwacht was. Vermoedelijk werden
welgestelde Hagenaars afgeschrikt door het rumoer
en de overlast van de drukke handel in deze buurt.
Op de Prinsegracht zelf stonden de Korenbeurs en
de Boterwaag, op de Grote Markt werd groente
verhandeld en ook de Varkenmarkt droeg niet bij
tot de gewenste rust. Nee, de heren woonden toch
liever aan de Kneuterdijk, de Vijverberg, het Plein
of aan het Voorhout.
Het was de plaats bij uitstek om met de eigen
welstand te pronken en die van anderen kritisch te
beoordelen. ’Hier komt men om te sien, en om
gesien te zijn’ schreef een kenner van het Haagse
leven, de dichter Jacob van der Does.
De praalzieke pantoffelparade gaf wel eens
aanleiding tot pijnlijke incidenten. In 1657
bijvoorbeeld weigerden de Franse en de Spaanse
gezant, ieder in een met zes paarden bespannen
karos gezeten, elkaar voorrang te verlenen bij hun
rijtoer over het Voorhout. Geen van beide
diplomaten wilde zich de mindere tonen van de
ander en daarmee toegeven dat ook de vorst die hij
vertegenwoordigde minder hoog in aanzien stond.
Het conflict was ongetwijfeld op een vechtpartij
uitgelopen als niet de vindingrijke Johan de Witt in
eigen persoon een oplossing had gevonden voor
het diplomatieke dilemma. Hij verwijderde de
afsluitboom van het middenpad waar anders alleen
voetgangers flaneerden, waarop de ene gezant
- V—-i-
Ij 7^1
-
14
Daarnaast: Een van de
mooiste paleizen van Den
Haag is het paleis aan de
Kneuterdijk. Het werd in
1716 gebouwd als woonhuis
voor de graaj'van
Wassenaer-Obdam en was
sinds 1816 in het bezit van de
Oranje’s. Toen deze litho in
1859 werd uitgegeven, was
het in gebruik als woning van
kroonprins Willem IV. Het
opvallende pand aan de
Kneuterdijk was van 1930 tot
1937 bekend als het 'paleisje
van prinses JulianaGA).
Links: Dat de naam van hel
Voorhout 'plek voor het bos’
betekent, is goed te zien op
deze tekening die P.C. la
Fargue in 1781 maakte van
het Korte Voorhout bij de
Prinsessegracht. De weg over
de Bosbrug leidt naar het
Haagse Bos. Rechts staat het
huis van de bekende Haagse
boekenverzamelaar
Meerman (GA).
Linksboven: Ook vroeger
bood het Lange Voorhout
met zijn vele bomen al een
parkachtige aanblik. Rijke
Hagenaars woonden er
graag en een geliefd
tijdverdrijf van de 'betere
standenwas over het
Voorhout een wandeling of
een rijtoer te maken. De
koetsen en karossen reden
langs de buitenkant, die van
het voetgangersgebied was
gescheiden door een
hekwerk. We zien hier het
Voorhout vanaf de
Kneuterdijk, omstreeks 1710
(GA).