s
15
zonder gezichtsverlies over het pad zijn rit kon
voortzetten en de ander over de weg.
Hofje van Nieuwkoop. De kerkelijke armbesturen
hielpen naar vermogen met het uitdelen van
brood, turf en kleding, maarzij waren niet bij
machte meer te doen dan de allergrootste nood
enigszins te verlichten. Lang niet alle Hagenaars
deelden in de voorspoed van het zeventiende-
eeuwse Den Haag.
De mooiste laan van Europa
Het bruisende en welvarende leven van de
zeventiende eeuw maakte in de achttiende eeuw
plaats voor kalmte en rijkdom. Op de geschilderde
en getekende stadsgezichten uit die tijd is dat goed
te zien. Tegen een achtergrond van deftige, goed
onderhouden huizen kuieren wellevende heren en
elegant geklede dames op hun gemak over straat of
laten zich in een rijtuig door de brede lanen rijden,
waar het zonlicht wordt gefilterd door het dichte
gebladerte van de bomen. Het beeld van volmaakte
Rijk en arm
Aan het Voorhout liet de rijkste man van Den
Haag, Francois van Aerssen, een fantastisch huis
bouwen, versierd met veel beeldhouwwerk en
bekroond met twee topgevels. Van Aerssen was
met zijn voor die dagen gigantische vermogen van
800.000 gulden wel een uitzondering, maar het
aantal lieden dat zich mocht verheugen in grote
rijkdom was in Den Haag aanzienlijk. Het waren er
naar verhouding zelfs meer dan in Amsterdam.
Des te schrijnender was het contrast met de bittere
armoede waarin veel van hun stadgenoten moesten
leven. Dank zij schenkingen van vermogende
Hagenaars werden er hofjes gesticht, waar arme
ouden van dagen gratis mochten wonen, zoals het
Heilige Geesthofje, het Hofje van Wouw en het
1
Hierboven: Het
Burgerweeshuis op een prent
uit 1730. Het weeshuis werd
in 1564 gesticht en betrok
vijftien jaar later, na de
Hervorming, het voormalige
Sint Agnietenklooster aan
het Westeinde. dal door de
Staten van Holland aan deze
instelling was toegewezen.
Tol 1920 was het
Burgerweeshuis aan het
Westeinde gevestigd, op de
plaats waar nu gebouw
Amicitia staat (GA).
De Gemeentelijke
Geneeskundige en
Gezondheidsdienst, ingesteld
in 1912. was aanvankelijk
gevestigd op de
Varkenmarkt. Toen de
GG&GD zestien jaar later de
nieuwbouw aan de Waldeck
Pyrmontkade betrok en
daarmee op grote afstand
kwam te liggen van het
Gemeenteziekenhuis
Zuidwal. kreeg de Dienst de
beschikking over deze
ambulance-auto voor het
ziekenvervoer GA).
Daaronder: Jacob van Dijk
was een schatrijk en
bijzonder ijdel man. Als
advocaat bij het Hof van
Holland wist hij in de gunst
te komen bij de Zweedse
koning. die hem in 1614
benoemde tot zijn
'Residerend Ambassadeur
bij de StatenKort daarop
liet Van Dijk een bij zijn
nieuwe aanzien passende
woning bouwen aan het
Spui. Het lot was Jacob van
Dijk echter niet gunstig
gezind. In 1631 stierf hij als
een berooid man. 28 Jaar
later werd hei 'Zweedse
Huisgekocht door de Ned.
Hervormde kerk, die het
inrichtte als wees- en
armenhuis. Ruim twee
eeuwen heeft het 'Oude
vrouwen- en kinderhuis'die
functie behouden. In 1868
werd het gesloopt (HGM).