WK
vv- - Ja-
üb
A
I
40
Hollandse Spoor staat. Het in 1843 geopende
station lag echter op het grondgebied van de
gemeente Rijswijk,want de gemeentegrens liep in
die tijd langs de toen nog landelijke Hoefkade. Dat
vonden de Haagse bestuurders maar een zorgelijke
gedachte. Wanneer de trein eenmaal ging rijden,
zouden de twee Rijswijkse veldwachters
onmogelijk de te verwachten verkeersdrukte in
goede banen kunnen leiden. Rijswijk zag dat ook
in, dus kwamen de twee gemeenten een
grenswijziging overeen tegen een jaarlijkse
vergoeding van 400 gulden, die Den Haag nog
steeds ieder jaar keurig betaalt. Nadat de
gemeentegrens was verlegd naar de Laak kwam de
ijzeren spoorweg van Amsterdam over Haarlem en
Leiden pas echt naar Den Haag. Ruim driejaar
was Den Haag het eindpunt van de lijn, totdat in
1847 over de inmiddels via Delft en Schiedam
verlengde spoorbaan de dienst op Rotterdam werd
geopend.
Een grootse soiree
Verre bestemmingen bleven voorlopig nog buiten
het bereik van de Hagenaars. Wie naar het oosten
van het land wilde, moest eerst met de
Hollandsche Ijzeren Spoorweg Maatschappij (de
H.IJ.S.M.) naar Amsterdam of Rotterdam. Daar
aangekomen kon hij een rijtuig nemen naar het
station van de concurrerende Nederlandsche
Rhijnspoorweg Maatschappij die over Utrecht
naar Arnhem reed en daar aansloot op het Duitse
spoorwegnet. Op een directe verbinding met het
Rhijnspoor moesten de Hagenaars nog jaren
wachten.
Maar op 25 april 1870 was het dan zo ver. ’De
aansluiting van ’s-Gravenhage aan het
Europeesche spoorwegnet is heden toch een feit’
kon het Dagblad van Zuid-Holland en
’s-Gravenhage met enige voldoening constateren.
Jaren van touwtrekken tussen de elkaar fel
- HM /Wi i
/•-; s’ 7?
■t"
Linksboven een litho van het
in 1843 voltooide station
Hollandse Spoor. Vijftig jaar
later, toen de spoorbaan werd
opgehoogd, moest dit eerste
station van Den Haag
worden afgebroken. Op
dezelfde plaats kwam toen
het huidige stationsgebouw
te staan (GA).
Daarnaast: Hel nieuwe
station Hollandse Spoor had,
net als Staatsspoor, een
koninklijke wachtkamer.
Deze ruimte werd
voornamelijk gebruikt om
buitenlandse staatshoofden
die per trein arriveerden, te
ontvangen. De koninklijke
wachtkamer had een eigen,
van een luifeltje voorziene
ingang en kwam aan de
spoorzijde uit op een apart
perron (GA).
Links: Onder de
overkapping van het station
Hollandse Spoor staat een
trein klaar voor vertrek.
Opvallend op deze foto uit
omstreeks 1930 zijn de vele
witkielen die de bagage van
de reizigers naar de trein
brengen (GA).
Hieronder: Hei station
Hollandse Spoor werd
ontworpen door de
spoorwegarchitect
D.A.N. Margadanl. Geheel
links is de ingang van de
koninklijke wachtkamer
(GA).
H
A
H