/Jf
Jni
Pij
Voor wie meer wil
verzameld om, zodra de dagbladen verschenen, de
advertenties ’personeel gevraagd’ te lezen.
Werklozen in het gelukkige bezit van een fiets,
hoefden geen rijwielbelasting te betalen. Zij
moesten dan echter wel aan het stuur een
belastingplaatje met een gat voeren, met als gevolg
dat iedereen kon zien hoe het met de berijder
gesteld was. De Haagse arbeider liet het eindeloze
stempelen en tal van andere vernederende
maatregelen gelaten over zich heen gaan. Maar
menige Hagenaar denkt nog met afschuw terug aan
de crisis van de jaren dertig.
Na de Tweede Wereldoorlog hield een verdere
uitbreiding van het sociale verzekeringsstelsel
gelijke tred met de stijging van de welvaart. Die
welvaart heeft inmiddels een flinke deuk
opgelopen en veel Hagenaars moesten de
afgelopen jaren een beroep doen op de Sociale
Dienst. De echte minima, zoals dat tegenwoordig
in het politieke jargon heet, zijn de armen van onze
tijd. Want iedere tijd kent zijn eigen armoede.
Over de Hagenaars en hun armenzorg is meer te
lezen in de volgende publikaties.
1985 Uitgeverij Waanders b.v., Zwolle
Druk: Waanders b.v., Zwolle
--
1
s?.
146
Betekenis van de gebruikte afkortingen:
GA: Gemeentearchief van ’s-Gravenhage
HGM: Haags Gemeentemuseum
Linksboven: De in 1897
opgerichte vereniging
Onderlinge
Vrouwenbescherming
beheerde onder meer De
Toevlucht, een tehuis voor
onverzorgde zuigelingen, dat
tussen 1908 en 1912 in de
Marconistraat gevestigd was.
Baby's van ongehuwde
moeders konden daar al dan
niet met hun moeder tijdelijk
ter verzorging worden
opgenomen (GA).
Daarnaast: In 1935 werd de
Commissie inzake
Huishoudelijke Voorlichting
in het leven geroepen. Deze
stichting gaf onder meer
demonstraties in het
bereiden van goedkope,
maar voedzame maaltijden.
Op deze foto uit 1938 krijgt
een groepje 'huisvrouwen
met zeer geringe inkomens
kookles (Foto
Sch immelpenningh/GA).
Links: Van 1876- '79 was de
Zeebad-inrichting voor
Minvermogende Kinderen
gevestigd in een houten loods
aan de Harstenhoekweg.
Kinderen met klierziekten
uit minder draagkrachtige
gezinnen konden hier
genezing zoeken door het
nemen van zand- en
zeebaden. De inrichting
beschikte over 'eene
badkoets met een bijzonder
teeken aangeduid, die
geplaatst was tegenover
Hotel d'Orange op eenige
afstand der overige
badkoetsen GA).
Rechts: Op deze foto uit 1917
staat op hel Valkenbosplein
een tankwagen waaruit voor
3 cent een emmer warm
water voor allerlei doeleinden
kon worden getapt (GA).
Op de achterzijde: Een
schilderij van H. van Seben
uit 1850 met de voorpoort
van het Burgerweeshuis aan
het Westeinde (Particuliere
collectie).
Ph. Falkcnburg, Armenzorg in Nederland. 3de deel: Gemeente
's-Gravenhage. Amsterdam 1897.
C.A. Besanger, ’De Duincommissie’, Jaarboek Die Haghe
(1924), pp. 444-473.
W. Moll. Zes eeuwen armenzorg in 's-Gravenhage 1300-1900.
Gedenkschrift bij het 25-jarig bestaan van de Armenraad te
’s-Gravenhage, z.pl. 1938.
H. Hardenberg, Hel Burgerweeshuis voor Nederlands
Hervormden te 's-Gravenhage 1564-1964. ’s-Gravenhage 1964.
J. Schwcncke, Oude Haagse Hojjes en Godshuizen.
Zaltbommel 1975.
C.H. Slechte e.a., Haagse Hojjes. Tien historische artikelen.
Leiden 1982.
