lilt
i 7
BR
fe.
'R
I
i P1
*1 Ih
De koperen koning
Het hofleven onder koning Willem I was maar een
zwakke afspiegeling van dat in de tijd van de
Aangezien ook de Zuidelijke Nederlanden nog
deel van het rijk van Willem I uitmaakten, woonde
de vorst de ene helft van het jaar in dit paleis en
bracht hij de andere helft door in Brussel. Na de
Belgische opstand in 1830 was de koning meestal
in het paleis aan het Noordeinde te vinden.
Willem I stond bekend als een harde werker, die
alle staatsstukken persoonlijk doornam. Heel wat
Hagenaars konden vanaf de straat het venster van
de koninklijke werkkamer aan wijzen, waar volgens
de verhalen het licht nooit uitging. In de zomer
verbleef de koninklijke familie bij voorkeur op Het
Loo, of op Huis ten Bosch waar de koning was
geboren en waar hij een groot deel van zijn jeugd
had doorgebracht.
stadhouders. De financiële omstandigheden lieten
weinig ruimte voor grote feesten. Bovendien hield
de koning niet van buitensporigheden. De
staatsman Groen van Prinsterer zei over hem:
’Door aard en temperament wars van elk
luidruchtig vermaak, van elke soort van
verkwisting, is arbeid zijn enige begeerte, en bij
voorkeur houdt hij zich bezig met alles wat de
financiën en de handel betreft’. Echt geliefd is de
koning-koopman nooit geweest. Hij was nogal stug
en werd ook gierig genoemd. In België sprak men
van de ’koperen koning’, omdat hij bij zijn
inhuldiging uitsluitend kopergeld onder het volk
had laten uitstrooien. Daar stond tegenover dat
Willem I vijfentwintig jaar lang tijdens zijn verblijf
in Den Haag twee maal per week audiëntie hield
en op die manier duizenden van zijn onderdanen
persoonlijk heeft aangehoord. Op maandagmiddag
om één uur ontving de vorst deputaties van
gerechtshoven, burgerlijke en kerkelijke besturen
i
'3(i j
L f
.3- ‘ÉE
nW-
sei-3
I
166
Daaronder een aquarel,
eveneens van Ten Kate,
waarop we de kleine balzaal
van het paleis Noordeinde
tijdens hetzelfde thé-dansant
zien. In het midden, met een
glas in de hand, staat de
jeugdige prins van Oranje,
die in gesprek is met zijn
vader koning Willem III
(Collectie H.M. de
Koningin).
Linksboven: In de Franse
tijd werd het Huis ten Bosch
voor de meest uiteenlopende
doeleinden gebruikt: als
logement, bordeel,
kunstgalerij en als woning
van koningLodewijk
Napoleon en zijn vrouw.
Deze aquarel werd kort na
het vertrek van de Fransen in
1813 door C. de Kruyff
gemaakt. Nadien gebruikte
koning Willem I het paleis
als zomerverblijf, tot hij in
1840 afstand deed van de
troon (GA).
Daarnaast: Op 14 maart
1862 gaven koning
Willem III en koningin
Sophie een gekostumeerd
thé-dansant in het Paleis
Noordeinde. Deze aquarel
van H.F.C. ten Kate toont de
grote balzaal. Rechts zitten
prinses Marie en koningin
Sophie, die de dansenden
gadeslaan. Daarnaast staan
koning Willem III en prins
Hendrik (Collectie H.M. de
Koningin).
F
i
i
