Mitter colve
ft
\1
De Ooievaar
—J
190
zilveren papegay’ als draagteken. Bovendien was
hij een jaar lang vrijgesteld van het meebetalen aan
de gezamenlijke maaltijden.
Al rond 1400 werd in ons land het colfspel
gespeeld, een voorloper van het golf. Jong en oud
speelden dit spel van ’den bal mitter colve slaen’,
waarbij de bal met een slaghout werd geslagen. Het
spel werd ook wel op ijs gespeeld. Het stadsbestuur
probeerde het colven echter zoveel mogelijk buiten
de stad te houden, want de ballen werden over
grote afstanden geslagen, met alle gevaren van
dien. De stand werd bijgehouden op een ’kerfstok’
en de ’ballenmerkers’ liepen vooruit om in de
gaten te houden waar de ballen terecht kwamen.
Een variant van het colven, waarbij het wat
rustiger toeging, was het maliespel. In Den Haag
werd in 1609 in het Haagse Bos, ter hoogte van de
huidige Boorlaan, een 1073 meter lange maliebaan
in gebruik genomen. Het Maliehuys in de
Maliestraat verraadt nog zijn afkomst als
voormalige materiaalopslagplaats. Het was
natuurlijk de bedoeling dat op de nieuwe baan
malie werd gespeeld, maar daar trok het publiek
zich niet veel van aan. Het colfbleef het meest
gespeeld. Er ontstond overigens weer een nieuwe
variant, het kolven, dat met grotere ballen en
zwaardere slaghouten werd gespeeld op aanzienlijk
kortere banen. In 1790 had Den Haag negen
kolfbanen, onder meer bij de herberg ’Het Bonte
Koetje’ aan de Bezuidenhoutseweg. De Maliebaan
in het Haagse Bos werd al in 1708 gesloten.
In de jaren ’80 van de vorige eeuw maakten de
Hagenaars kennis met nieuwe sporten, zoals de
wielersport. In 1867 introduceerde de Haagse
TT
Linksboven: Op
nieuwjaarsdag 1929 was het
bijzonder druk op de banen
van de 's-Gravenhaagsche
Ysclub aan de
Bezuidenhoutseweg ter
hoogte van de Care!
Reinierszkade. Tot de
Tweede Wereldoorlog werd
hier geschaatst (foto
H. Gompers/GA).
Links: Omstreeks 1655
schilderde Aert van der Neer
dit winterse tafereel met
colvende mannen op hel ijs
(Museum Bredius).
Hieronder: Een
opzienbarend nieuwtje was
deze schaatser die het zonder
ijs kon stellen. Op
19 augustus 1790 reed deze
uit Zwitserland afkomstige,
'n ieu werwetschen
schaatsenrijder' van Den
Haag naar Scheveningen op
rolschaatsen. Duizenden
toeschouwers keken
verbaasd toe GA).
Daarnaast: Alle begin is
moeilijk. Op de
ondergespoten
METS-banen aan de
Nieuwe Parklaan oefenen
kinderen zich op de klassieke
manier in het schaatsen. Zo
te zien gebruiken zij de
rieten fauteuils waarin 's
zomers toeschouwers op het
terras naar het tennissen
keken. De foto dateert van
omstreeks 1935 (GA).
