30
176
op het Buitenhof. De Meikermis, die doorgaans
rond 1 mei werd gehouden, en de markt op St.
Catharina (25 november). Deze najaarskermis
werd later vervroegd naar St. Bavo 1 oktober) en
werd toen ook wel Bamiskermis genoemd. Na
1643 bleef alleen de Meikermis over. Die werd
sinds de Hervorming weliswaar niet meer met een
processie geopend, maar de schutters zorgden toch
voor een feestelijke optocht waarbij zij in vol
ornaat achter hun vaandel door de stad trokken.
Het Haagsche jufferschap
Op het Buitenhof stonden de kramen met dure
modeartikelen, zijden stoffen en goud- en
zilverwerk. Daar flaneerde ’s morgens vroeg het
’Haagsche jufferschap’, gekleed in luchtig toilet,
het gezicht verscholen achter een masker om
vrijmoedig een ’minnarijtje’ aan te kunnen
knopen. Aan de Lange Vijverberg trof men de
kramen met allerhande waar en daar werd ook de
’hylickmaker’ - een zoete koek - verkocht. Her en
der zwierven de meisjes van plezier, voor wie de
jaarmarkt ook veel extra drukte met zich
meebracht.
Op het Voorhout, waar dikwijls op de derde dag
van de kermis een paardenmarkt werd gehouden,
genoot het publiek van kunstenmakers, acrobaten
en tal van andere kermisattracties. Een Turk gleed
er voorover op zijn borst langs een ’slap’ koord
naar beneden, een vertoning die hij op zekere dag
met de dood moest bekopen.
De weduwe van koorddanser Guilbert Bron baarde
veel opzien, toen zij in 1624 het werk van haar
man voortzette. Dat gebeurde overigens niet met
ieders instemming, want een vrouw die op een
touw springt, ’dat is nieuw, en onbeschaamt!
’T wyve klimmen niet betaamt’, klonk het
verontwaardigd.
Linksboven: Tijdens de
meikermis was hel op het
Buitenhof een drukte van
jewelste. Dit gedeelte van een
ets van Daniël Marot toont
de kermis in 1687. Rechts
staat een vendel van de
schutterij op gesteld (GA).
Links: De Haagse kermis
mocht zich in de 17de en
18de eeuw verheugen in een
grote belangstelling van de
stadho uderlijke familie. Op
dit schilderij van Hendrik
Pothoven uil 1781 zien we
het Buitenhof met links op de
achtergrond de
Gevangenpoort. Voor hel
tweede kraampje van links
staan stadhouder Willem V
met zijn gezin en leden van
de hofhouding. Ter ere van
het prinselijk gezin zijn
rechts voor het
Stadhouderlijk Kwartier vijf
meibomen opgerichl (HGM).
Daarnaast: In de 19de eeuw
veranderde het karakter van
de kermis. De kraampjes,
waar kooplieden hun
handelswaar verkochten,
werden gaandeweg
verdrongen door
circusachtige attracties, zoals
te zien is op deze litho van
H.L. Smits uil 1855 (GA).
Onderaan op de
rechterpagina: Deze
rondreizende kermisattractie
was in 1836 op de Haagse
kermis te zien: de Siamese
tweeling Chang Eng. De
broers pakten de zaken
slimmer aan dan vele andere
mismaakten die op de
kermis werden vertoond. Zij
beheerden zelf hun zaken,
reisden wanneer en
waarheen zij wilden en
hielden er zelfs eigen
bedienden op na (GA).