Hl
o
4 B
x I
-itiEl
Een krant van allure
De bakkers - Den Haag telde er halverwege de
achttiende eeuw zo’n 130 - hadden het soms zo
moeilijk, dat zij geld moesten lenen om de
maalbelastingte kunnen betalen. Sommige
bakkers mengden dan ook maar wat ongemalen
rogge, grof gemalen meel en overgebleven grutten
door het brooddeeg. De overheid, die op deze
manier maalbelasting misliep, reageerde door
wettelijk voor te schrijven dat brooddeeg alleen
zuiver meel mocht bevatten. Periodiek werd het
brood op zijn samenstelling gecontroleerd.
Omstreeks 1518 had de boekdrukker Hugo
Janszoon van Woerden zich in Den Haag
gevestigd. Hij drukte ’Die Wandelinghe der
Bloemen’, voor zover bekend het eerste in Den
Haag gedrukte boek. Tegen het eind van de
zestiende eeuw kregen de Haagse boekdrukkers
zelfs internationaal bekendheid, wat ongetwijfeld
ook te maken had met de opkomst van Den Haag
als regeringscentrum en de vestiging van de
landsdrukkerij alhier. De boekdrukker was in die
tijd tevens uitgever en vaak ook boekhandelaar.
Sommige boekdrukkers gaven ook een krant uit.
De ’s-Gravenhaegsche Courant, voor het eerst
verschenen in 1710, kwam drie maal per week uit
in een Nederlandse en een Franse editie. De krant
behoorde, met de Franstalige periodieken uit
Amsterdam, Leiden en Utrecht, tot de betere
kranten van de wereld. De ’s-Gravenhaegsche
Courant had een redactie van drie schrijvers en
beschikte over vijf tot acht zetters.
Veel buitenlandse boeken werden in Nederland
gedrukt, omdat hier grotere vrijheid heerste dan in
de meeste andere landen. Sommige boeken en
pamfletten waren gericht tegen regerende vorsten
van andere landen en werden van hieruit naar het
betreffende land gesmokkeld. Ook in Den Haag
profiteerden veel uitgevers van buitenlandse
opdrachten. Meestal ging het daarbij om politieke
verhandelingen tegen een bewind, maar ook wel
om roddelverhalen over vorsten, zoals het boek
’Merkwaardige Geschiedenissen van Anna Maria
de Mailly, de Hertoginne van Chateaux-Roux en
minaresse van Lodewijk XV, Koning van
Frankrijk’. Deze uitgave leverde de boekdrukker
overigens wel een werkverbod van zes weken op,
want uit vrees voor diplomatieke moeilijkheden
legde ook onze landsregering soms straffen op. Het
si'
Ar
206
Uiterst links een foto van het
personeel van de in 1853
opgerichte Spiegel- en
lijstenfabriek L. Slot
Zonen aan het Spui. In deze
werkplaats werden het
lijstwerk en de
kamerversieringen van
koninklijke paleizen en veel
rijks- en gemeentegebouwen
gebeeldhouwd, geprofileerd,
gepolitoerd en verguld
(Particuliere collectie).
Daarnaast: Aan de
Ammunitiehaven hadden
twee andere houtbewerkers
hun werkplaats: vioolbouwer
Hendrik van Putten en zijn
zoon Willem Lodewijk. De
foto dateert uit omstreeks
1925 (GA).
X
•MAS
l
