w
l>r^
lil
eind aan deze traditie. In die tijd begon men de
markt aan het einde van de dag met chemische
middelen schoon te maken. Door die stoffen
kregen de twee ’marktooievaars’ zulke blaren aan
hun poten dat ze nauwelijks meer konden lopen.
Eén ging er dood en de ander moest worden
afgemaakt. De gemeente liet twee nieuwe
ooievaars komen, die werden gehuisvest op het
eilandje in de Hofvijver. Na een ruzie met een
zwanenpaartje verhuisden deze ooievaars naar de
Haagse Dierentuin.
n
JJ
Brielse aardappelen
In de tweede helft van de vorige eeuw waren er nog
allerlei soorten markten, zoals een kaasmarkt,
bloemenmarkt, groentemarkt, fruitmarkt,
koolmarkt en boommarkt. Sommige van die
markten begonnen ’s zomers al om half vijf in de
ochtend. Er kwamen zelfs nog nieuwe markten bij:
opdracht op dezelfde plek nieuwe visbanken te
bouwen.
Voortaan stonden de Scheveningse visvrouwen
onder luifels, die werden getorst door sierlijke
gietijzeren pilaren. Op houten tafels maakten zij de
verschillende soorten vis schoon. In koud water
werden de vissen vervolgens ’in de krimp gezet’.
Van één van de twee pompen op de vismarkt werd
gezegd dat die water leverde, dat de vis een
bijzonder zuivere smaak gaf, die doorging voor een
Haagse specialiteit. Een bezienswaardigheid van
de vismarkt waren de ooievaars die hier rondliepen
en zich te goed deden aan het visafval. In de
middeleeuwen werd de ooievaar als een
geluksbrenger beschouwd en was het dier een
gewaardeerde verschijning, maar gaandeweg
verdwenen de wilde ooievaars uit het stadsbeeld.
Omdat men op de vismarkt dit ’stadssymbool’ niet
wilde missen, liet men er enkele gekortwiekte
eibers het visafval opruimen. In 1902 kwam er een
281
Daarnaast: Deze struise
visverkoopster prees in de
jaren dertig achter de
visbanken haar zeebanket
aan. Op de vismarkt aan de
Schoolstraat stonden veel
Scheveningers in
klederdracht, maar ook
niet-Scheveningers kleedden
zich vaak in Scheveninger
dracht om hun omzet te
vergroten (GA).
Hierboven: Op de
zeevismarkt in de
Schoolstraat hebben
eeuwenlang de visbanken
gestaan. Eeuwenlang stapten
er ook ooievaars rond. Zij
voedden zich met visafval en
werden bovendien van
stadswege bijgevoerd met
verse aal. Nog tot in de 19de
eeuw waren de ooievaars op
de markt te vinden, zoals
deze litho uit omstreeks 1850
laat zien (GA).
Daaronder: Ook op het Lage
Zand bij de
Schedeldoekshaven was een
vismarkt, zoals deze foto uit
1900 laat zien. Deze markt
was. in vergelijking met die
in de Schoolstraat, maar
klein van omvang. Een
overkappping vond men dan
ook niet nodig. In de
openlucht maakten de
verkopers op de visbanken
hun vis schoon. Het afval
werd gewoon onder de
banken op straat gegooid
(GA).
