Zweden en N BELGISCHE VERLOVEN INGETROKKEN Noorwegen wijzen Russisch protest af Maandag 15 Januari. BELANGRIJKSTE NIEUWS pjo. 17467. 1940. op BUITENLAND. Finland Het Zweedsche antwoord Een aantal militairen Het Noorsche antwoord Moskou beweert dat de hulp strijd is met de neutrale politiek Russische vliegtuigen werpen bommen uit Zweedsch gebied opgeroepen Het Russische protest Japansche stad in brand Algemeen hoofdkwartier - gevormd PRIJS DER ADVERTENTIËN: PRIJS DEZER COURANT: Pit nummer bestaat uit VIJF bladen EERSTE BLAD. BUITENLAND aan aan in hierin van een Luchtalarm te Haparanda gisteren bommenwerpers zijn omgekomen. BINNENLAND gaan Driehonderd dooden en de KLIP Overheid steunt geen verscheping Verhoogde spanning tusschen Scandinavië en Moskou Steunt Duitschland de Russische plannen? Stockholm spreekt1 misverstand van wapenen en rieel naar Finland. pers, de kan Vanochtend werd voor den eersten keer luchtalarm gemaakt in de Zweed sche stad Haparanda aan de Bothnische Golf, welke tegenover de Finsche stad Tornea is gelegen, waar enkele minuten tevoren eveneens luchtalarm was ge maakt. De alarmtoestand heeft ander half uur geduurd. Het is niet bekend, of op Tornea bom men zijn geworpen. als zoo Een delegatie onder leiding van Prins Bertil is uit Stockholm vertrokken naar de Vereenigde Staten om daar inkoo- pen van bepaalde goederen voor de verzorging van Zweden te doen. In den afgeloopen nacht is een zware brand uitgebroken op de haven-empla- cementen van Soerabaja, in de bekende havenwijk Tandjong-Perak. De gebou wen van het Soerabaja-veem gingen in vlammen op. De schade wordt geschat op vele millioenen guldens. Vierde blad, pag. 1. Het voornemen, Amerikaansche sche pen onder Noorsche vlag te brengen, zal geen doorgang vinden. Eerste blad, pag. 3. Een groot aantal sovjet-vliegtuigen heeft aanvallen gedaan op steden en dorpen in Finland. Eerste blad. pag. 2. Aan de Noorsche kust verkeert het Duitsche vrachtschip „Trautenfels” in nood. Eerste blad, pag. 2. Te Warffum zijn twee personen door kolendampvergiftiging om het leven ge komen. Derde blad, pag. 2. hen in een oorlog met de sovjet-Unie te wikkelen. Admiraal Yonai heeft het nieuwe Ja- pansche kabinet gevormd. Eerste blad, pap. 3 Vierde blad, pag. 2. Russische vliegmachines hebben bom men laten vallen op Zweedsch gebied. Eerste blad. pap. 1. yoor ’s-Gravenhage bij vooruitbet. per 3 mnd. met „Kikeriki”, „De Nieuwste Mode", .Koloniaal Bijblad” en „Letterkundig Bijblad” 3.Franco per post met Mode blad 4.zonder Modeblad 3.75 Buitenland 9.Landen waarop het verlaagd intern, drukwerk-posttarief van toepassing is 7.p. kw. Bij postkantoren tegen de geldende goedk. abonn.prijzen. Afz. nummers 5 ct, fr. p. post 10' ct In België zijn de militaire verloven ingetrokken. Voorts is een aantal maatregelen genomen tot versterking van het leger. Eerste blad, pag. 1. Rusland heeft te Oslo en Stockholm geprotesteerd tegen de houding van Noorwegen en Zweden inzake den oor log in Finland. Beide landen hebben dit protest als ongegrond afgewezen. Eerste blad. pap. I. Deze courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen BUREAUX: WAGENSTRAAT 35—37 Telefoon 116300 (zeven lijnen) Giro No. 12500 Van 15 regels 1 50. Iedere regel meer tot 10 regels 40 ct., daarna iedere regel meer 50 ct. Reclames 90 ct. per regel. Bewijsnummers 5 ct., fr. p post 10 ct. Incasso binnen de stad 5 ct., buiten de stad volgens posttarief. Bij vooruitbetaling: Kleine Advertenties 90 ct.; Dienstaanbiedingen 70 ct. Advertentiën waarin voorkomt „Brieven aan het bureau van dit blad” 10 ct meer. De Japansche stad Sjisoeoko staat in brand. Er zouden reeds 300 personen Eerste blad, pag. 1. in zee te- vier Een bom, welke niet ontploft schijnt te zijn, zal uit zee worden opgehaald, met de bedoeling haar te onderzoeken. De bommen hebben geen schade aan gericht. Niemand werd gedood of ge wond. De politie van Lulea heeft aan Uni ted Press verklaard, dat acht sovjet- Russische boven de stad zelf gevlogen hebben en daarna negen bommen hebben laten vallen op het eiland Kalla. Voor het Finsche Roode Kruis is in Nederland reeds 150.000 gulden bijeen gebracht. Derde blad. pag. I. De zwemster Alie Stijl heeft gisteren te Amsterdam het Nederlandsch record 100 meter schoolslag dames verbeterd. Derde blad, pap. 3. AAR eerst thans bekend wordt, heeft de sovjet- Unie op 5 Januari te Oslo en Stockholm geprotesteerd tegen de houding van Noorwegen en Zweden ten opzichte van den Russisch-Finschen oorlog. Het Russische telegraafagent- schap Tass meldt, dat pers organen, welke in nauwe be trekking staan met de regeerin- gen van de beide landen en zekere officieele personen, in ge heime verstandhouding en met steun van de Zweedsche en Noorsche autoriteiten een cam pagne op groote schaal zijn be gonnen tegen de sovjet-Unie en overgegaan zijn tot daden, welke niet vereenigbaar zijn met de politiek van neutraliteit, welke door de regeeringen der beide landen werd geproclameerd. In verband met enkele min-gunstige symptomen in den internationalen toe stand heeft de Regeering besloten, dat voorloopig geen periodieke verloven zullen worden verleend. Derde blad. pap. I. Indien personen individueel vrijwil lig naar Finland gaan om aan den oorlog deel te nemen, dan is dit in de oogen van de Noorsche regeering geen schending van de neutraliteit. Ook is de doorvoer van wapenen door Noor wegen niet in tegenspraak met de internationale wetten. Bovendien heeft, voor zoover de Noorsche regeering be kend is, tot nu toe geen doorvoer van wapenen plaats gehad terwijl de par ticuliere uitvoer zeer gering was. Het Noorsche antwoord wordt beslo ten met de verzekering, dat Noorwegen tot nu toe de neutraliteit heeft be waard en deze ook in de toekomst wil bewaren. De Noorsche regeering hoopt, dat de vriendschappelijke betrekkingen tusschen de sovjet-Unie en Noorwegen in de toekomst zullen blijven bestaan. De schaaktweekamp EuweKeres is door den Estlander gewonnen. De laatste partij werd afgebroken en zal vanmiddag worden voortgezet. Derde blad, pag. 3. Projectielen richten geen schade Het Zweedsche departement van buitenlandsche zaken deelt mede, dat gisterochtend onbekende vlieg tuigen bij de Zweedsch-Finsche grens en de eilandengroep tusschen de steden Lulea cn Haparanda bo ven Zweedsch grondgebied hebben gevlogen. Wegens den sneeuw storm heeft men de vliegtuigen niet kunnen identificeeren. De vliegers hebben op het eiland Kal la, op 10 k.m. ten Zuidwesten van Lulea minstens 9 bommen uitge worpen, die alle, op één na, op het ijs terecht kwamen. Er is een onderzoek gaande om na te gaan van welken oorsprong de bommen zijn. In de Oostzee zou een Duitsche hout boot op een mijn geloopen en ge zonken zijn. Eerste blad. pag. 3. Moskou acht antwoorden onbevredigend De antwoorden, welke door de regee ringen van Noorwegen en Zweden zijr gegeven, vooral het antwoord van Zweden, kunnen door de regeering van de sovjet-Unie niet als bevredigend worden beschouwd, zoo wordt uit Moskou gemeld. De regeeringen van Noorwegen en Zweden ontkennen niet alle feiten, waarbij de neutraliteit door hen is ge schonden. Een dergelijke houding van de regeeringen van Noorwegen en Zweden brengt gevaar mede en bewijst dat de regeeringen geen voldoenden weerstand bieden aan den drang, welke cp deze landen wordt uitgeoefend om Prins Gustaaf Adolf, zoon van den kroonprins van Zweden, heeft den gou verneur van het Lulea-district, Han sen, vergezeld op een inspectietocht in het gebied, waar de bommen werden uitgeworpen, Bij het onderzoek vond men scherven van de projectielen en uit de merkteekens van de scherven kon duidelijk worden vastgesteld, dat de bommen van Russisch fabrikaat wa ren. Het moeten bommen van 250 k.g. geweest zijn. De meeste huizen van het eiland zijn onbewoond, want het is meer een zo merverblijf, waar tal van zomerhuisjes staan, zoodat het aantal bewoners in den winter zeer klein is. Op korten afstand van Lulea ligt de belangrijke Zweedsche havenstad Svartö, een exporthaven van ertsen. De Zweedsche autoriteiten weigeren commentaar te geven en wenschten ook niet te antwoorden op de vraag, of wellicht de Russische bommenwer pers Lulea en omgeving bij den sneeuwstorm voor Finsch gebied heb ben aangezien. Uit Stockholm wordt gemeld, dat de Zweedsche gezant vandaag te Moskou tegen het Russische bombardement zal protesteeren. Wat Helsinki zegt. Men gelooft te Helsinki, aldus Uni ted Press, dat het Russische protest aan Zweden en Noorwegen een poging is, deze staten bang te maken Finland nog verder te steunen, maar men denkt niet, dat het protest effect zal hebben. De maatregelen, die thans ten uitvoer gelegd worden en die in het bijzonder betrekking hebben op de voorraden van bepaalde fabrieken, zijn reeds ver scheidene maanden geleden vastgesteld en voorbereid. Slechts enkele honder den menschen uit de grensplaatsen zijn naar het binnenland overgebracht. De dezer dagen getroffen maatrege len toonen aan, dat de waakzaamheid der regeering niet verflauwt. Geen en kele gebeurtenis wordt voor het Belgi sche publiek verborgen gehouden. De onafhankelijkheid der bronnen van in formatie en de vrijheid der .pers moe ten de openbare meening tot kalmte in- spireeren. In België en het buitenland zullen nog meer alarmeerende berich ten verspreid worden. In Engeland heeft men zelfs gepubliceerd, dat de Duitsche troepen de Belgische grenzen hadden overschreden. Dergelijke dwaze geruchten moeten geen beroering verwekken onder onze landgenooten, die in hetgeen in het bui tenland geschreven of verspreid wordt, de fantasie zullen weten te herkennen. België blijft kalm, doch met het ge weer aan den voet.” Een Noorsch vrachtschip en een Engelsche trawler zijn op een mijn geloopen en gezonken. De geheele be manning van den trawler kwam om het leven; van het Noorsche schip worden 11 opvarenden vermist. Eerste blad, pag. 2. Eerste blad, pag. 3. van wapenen Op 6 Januari heeft de Noorsche mi nister van buitenlandsche zaken, Koht. den sovjet gezant Plotnikof, het ant woord van de Noorsche regeering overhandigd. De Noorsche regeering zet uiteen, dat de beschuldigingen van schending der neutraliteit gegrondvest zijn op onjuiste inlichtingen. De uitin gen in de Noorsche pers zijn afkomstig van particulieren en zijn niet van ge zaghebbende zijde goedgekeurd. Wat betreft de organisatie van wervings- bureaux in Noorwegen, deze wordt niet door de Noorsche regeering ge steund. Het werven voor vreemden krijgsdienst is in Noorwegen bij de wet verboden en zal derhalve niet wor den toegestaan. De Noorsche autori teiten steunen ook geen verscheping ander oorlogsmate- United Press meldt uit Stockholm: Rusland heeft de Zweedsche regee ring medegedeeld, dat het het Zweedsche antwoord niet kan aan vaarden. Een zegsman van buiten landsche zaken deelde mede, dat dit antwoord van Rusland via de Radio bekend werd gemaakt, in tegenstelling met de diplomatieke gewoonten. Het Belgische departement van lands verdediging deelt mede: Alle militairen, van alle eenheden van het leger, die met verlof zijn, moeten zich onmiddellijk bij hun eenheden voegen. Besloten is verder over te tot versterking van het leger. Gisterochtend vroeg zijn overal op de muren biljetten aangeplakt, waarbij een aantal reservisten in het kader van het progressieve mobilisatieplan van het leger op geroepen wordt. Het betreft hier phase „D". Een aantal militairen, vallende onder phase „D”, is reeds vroeger opgeroepen. Wegens den ingevallen dooi is de Friesche Elfstedentocht heden niet kun nen doorgaan. Derde blad, pag 3. Zweedsche delegatie naar Amerika ITALIË. ZEILSCHIP op EEN GELOOPEN. Een Italiaansch zeilschip, dat 200 ton «out aan boord had. is op een klip ge loopen. Zeven matrozen kwamen i„ recht, drie hunner verdronken, de anderen werden ernstig gewond. Tegenspraak van geruchten Het Belgische telegraafagentschap deelt mede; „Het is raadzaam, de geruchten, die naar aanleiding van de getroffen vei ligheidsmaatregelen in omloop zijn ge bracht. te wantrouwen Deze maatrege len worden gekenmerkt door den over- gang tot de vierde phase van de weermachtversterking phase D en door zekere maatregelen van hoog ste waakzaamheid bij de legeronder- deelen. Ais automatisch gevolg van den overgang tot phase D is het algemeen hoofdkwartiei gevormd. Maar het is niet juist, dat de alge- meene mobilisatie is afgekondigd. dat voor een bepaa.de streek de alarm toestand is ingesteld er dat men nieu we maatregelen voor de evacuatie van bevolking en fabrieken heeft genomen. Beschuldigingen afgewezen De Zweedsche minister van buiten landsche zaken. Munters, heeft op 10 Januari geantwoord. In het antwoord verklaart de Zweed sche regeering, dat het Zweedsche volk een warme sympathie heeft voor Fin land, hetgeen in de pers tot uiting komt. De Zweedsche grondwet verbiedt misbruik van de vrijheid der pers, in het bijzonder wanneer hierdoor bui tenlandsche mogendheden worden be- leedigd. De Zweedsche regeering is van meening, dat evenwel noch haar hou ding ten aanzien van de pers, noch haar houding anderszins de sovjet- Unie tot voorwendsel kan strekken voor beschuldigingen tegen Zweden. In het bijzonder is het protest inzake de werving van vrijwilligers niét in overeenstemming met de feiten. Het werven van vrijwilligers geschiedt op particulier initiatief. De cijfers komen niet overeen met de door de sovjet- Unie genoemde, terwijl officieren, on derofficieren en minderen van het Zweedsche leger niet als vrijwilliger deelnemen aan den oonog in Finland. Het antwoord wijst er op, dat Zwe den zijn handelsbetrekkingen met an dere landen wil handhaven. Finland kan uit Zweden verschillen de goederen invoeren en in transito verschillende goederen uit andere lan den over Zweedsch gebied invoeren, welke het noodig heeft. De Zweedsche regeering acht het niet mogelijk dezen toestand te wijzigen en daardoor het Bij het schaatsenrijden zijn drie personen door het ijs gezakt en ver dronken. Derde blad, pag. 2, In de verklaring, welke de gezante van de sovjet-Unie in Zweden, mevr. Kellontay, aan den minister van bui tenlandsche zaken van Zweden, Gün- ther, overhandigd heeft, wordt o.a. ge zegd „Gedurende de geheele maand December hebben kringen en bladen welke vijandig gezind zijn aan de sov jet-Unie, onder leiding van het dag blad „Social Demokraten”, dat in nau we betrekking staat met de regeering. een ontoelaatbare campagne gevoerd tegen de sovjet-Unie. Deze zou alleen verklaarbaar zijn, in geval Zweden in staat van oorlog met de sovjet-Unie zou zijn of een oorlog tegen de sovjet- Unie zou voorbereiden.” Voorts wordt te kennen gegeven, dat le Zweedsche pers oorlog tegen de sov jet-Unie verlangt en een gewapende interventie eischt van Zweden aan de zijde van der regeering van Ryti en Tanner in den oorlog tegen de sovjet- Unie. Deze campagne, er op berekend ver wikkelingen uit te lokken tusschen de sovjet-Unie en Zweden, ontmoet van de zijde der Zweedsche regeering geen enkelen tegenstand. Bovendien hebben zekere officieele personen openlijk deelgenomen aan de organisatie van den militairen tegenstand van de re geering van Ryti en Tanner. Tenslotte wordt gezegd, dat de sóv- jet-regeering den tijd gekomen achtte, tegenover de Zweedsche regeering te verklaren, dat deze acties van Zweed sche autoriteiten niet alleen in strijd zijn met de Zweedsche politiek van neutraliteit, doch zouden kunnen lei den tot een ongewenschte verwikke ling in de betrekkingen tusschen Zwe den en de sovjet-Unie.” De sovjetgezant Plotnikof te Oslo diende een soortgelijk protest in bij de Noorsche regeering. Verklaard werd, dat zekere kringen in Noorwegen, welke in nauwe betrekking staan met de regeering en de Noorsche pers, een onbeperkte campagne hebben gevoerd tegen de sovjet-Unie, welke campagne slechts schadelijk kan zijn voor de be trekkingen tusschen de sovjet-Unie en Noorwegen. De acties van Noorsche autoriteiten zijn, zoo zegt de protestnota, niet al leen in flagranten strijd met de poli tie* van neutraliteit door de Noorsche regeering geproclameerd, doch zouden kunnen leiden tot ongewenschte ver wikkelingen en zouden de normale be trekkingen tusschen de sovjet-Unie en Noorwegen kunnen verstoren.” Opnieuw duiken in de buitenlandsche pers geruchten op over een aanstaand Duitsch offensief op groote schaal. Op merkelijk is een rede, die rijksminister Frich gisteren in Lippe heeft uitgespro ken, waarin hij mededeelde, dat Duitsch land voor een ernstige beslissing stond en dat een oorlog tot het uiterste tegen de geallieerden zou worden gevoerd. Te gelijkertijd heeft Moskou op scherpe wijze te Oslo en Stockholm geprotes teerd tegen de hulp, welke Zweden aan Finland bieden in den vorm van vrij willigers en wapens. Zweden en Noor wegen hebben getracht in hun elders in dit blad uitvoerig vermelde ant woorden aan te toonen, dat zij hun neutraliteit niet geschonden hebben en dat de Russische bezwaren slechts op misverstand berusten. Moskou be schouwt de antwoorden echter niet als bevredigend. Er is dus weer een nieuwe spanning in het Noorden van Europa ontstaan. De Berlijnsche correspondent van „Stockholm’s Tidningen” komt terug op een artikel in de „Berl. Nachtausgabe” betreffende de oorlogsdoeleinden van de sovjets, n.l. de verovering van havens aan den Atlantischen Oceaan. Hij ver klaart. dat Duitschland bij de ondertee- kening van het pact met Moskou, Rus land de vrije hand heeft gegeven, niet slechts voor het verwerven van bases in de Oostzee-staten, doch ook in Fin land. en hij voegt hieraan toe, dat lei dende Duitsche kringen er van over tuigd waren, dat de Finsch-Russische oorlog snel tot een goed einde zou w or den gebracht en dat naar Duitsche mee ning. Zweden zich onder deze omstan digheden in zekeren zin automatisch onder militaire bescherming van Duitschland had moeten stellen. De cor respondent verklaart bovendien, dat Duitschland in tegenstelling met de ver spreide geruchten geen bemiddeling in het Finsch-Russische conflict zal voor stellen. Anderzijds gaat het gerucht, dat Za terdag Duitsche afgevaardigden per vliegtuig te Kopenhagen zijn aangeko men. met de opdracht, de mogelijkheid van een vrede in Finland te onderzoe ken. Zij zouden opdracht hebben van Zweden, Denemarken en Noorwegen, de verzekering te verkrijgen dat aan geen geallieerde troepen doortocht zou wor den verleend om naar Finland tc trek ken. In ruil zouden de afgevaardigden ge machtigd zijn den w aarborg aan te bie den, dat de Scandinavische Staten door Duitschland niet zullen worden over rompeld en de belofte van een regeling van het Finsch-Russisch conflict. Het Italiaansche nieuwsagentschap Stefani schrijft het volgende over de bemiddelingsgeruchten: De bladen te Londen en Parijs hebben öezer dagen geruchten verspreid over eweerde bemiddeling, die zou zijn aan geboden door Duitschland ten aanzien van een vreedzame oplossing van het Kussisch-Finsche conflict. Deze berieh- n zijn in Duitschland zelf geenszins evestigd. Zij zouden van belangheb- ende zijde stammen en hebben zeer 'vaarschijnlijk geen enkelen grond van staan. Daarentegen wordt gemeld, dat er tegelijkertijd een campagne ingezet door de voornaamste Noorsche bla- gunste van een onmiddellijken e tusschen Rusland en Finland, °or afstand aan Rusland van een zóne Karelië, welke noodig is voor de be- o errning van Leningrad. Ook wijst en er op, dat zich een ontspanning e< t voorgedaan in de betrekkingen osschen de Scandinavische landen en l|i schland na de verklaring van de of- ■cieuze Duitsche pers, dat Duitschland een druk wil uitoefenen op de Noord- Sc"e staten. Vreemde vliegtuigen boven België. Verscheidene buitenlandsche vliegtui gen hebben Zaterdagmiddag gevlogen boven de versterkte stellingen van Luik. Het luchtafweergeschut trad telkens in werking en de toestellen verdwenen in Oostelijke richting. Voorts wordt gemeld, dat een driemo- torig Duitsch toestel gevlogen heeft bo ven de streek van Verviers. Het vlieg tuig vloog op zeer geringe hoogte Na boven Verviers te hebben gevlogen, ver trok het in de richting van Heusy en daarna naar Poleur. waar men duidelijk een hakenkruis zag, aangezien het toe stel niet hooger dan 300 meter vloog Het verdween in de richting van Fagnes er. men hoorde toen het vuren van het Belgische luchtafweergeschut Deson danks vloog het toestel daarna over het dorp Sart, waarna het naar Duitschland terugkeerde. In de omgeving van Else- born passeerde het de grens. De stad Sjisoeoka, 300 k.m ten Wes ten van Tokio, is door een geweldigen brand geteisterd. Ruim 2000 huizen, het station, het postkantoor scholen zijn een prooi der vlammen geworden. De brand is uitgebroken in een wagenfabriek. Door den storm aangewakkerd, verspreidde het vuur zich snel over de naburige stadsdee- len. Tot dusver is het niet gelukt den brand te beperken, hoewel alle be schikbare brandweren alsmede solda ten te hulp schoten Nadat de brand zeven uur geduurd had. werden reeds 300 dooden geteld let totale aantal slachtoffer» zou ech ter belangrijk hooger zijn De aange richte materieele schade u nog niet te overzien. De brand is een der gro itstt rampen van dezen aard, welke Japan •t dusver gekend heeft. Bij een oefening in de provincie Groningen zijn vier militairen gedood en twee gewond. Derde blad, pao 2. handelsverkeer tusschen Zweden en Finland in gevaar te brengen. Het antwoord van Zweden besluit met uitdrukking te geven aan de hoop, dat de bovengenoemde overwegingen een einde zullen maken aan het mis verstand, dat tusschen Zweden en de sovjet-Unie zou kunnen ontstaan en de sovjet-Unie duidelijk te maken, dat er geen reden is voor beschuldigingen te gen de Zweedsche regeering. De Zweedsche regeering volgt geen agres sieve politiek jegens de sovjet-Unie en wenscht alle misverstand in de betrek kingen tusschen Zweden en de sovjet- Unie te vermijden. HAAGSCHE COURANT OVERZICHT. Bijkantoren: Scheveningen, Keizerstr. 319, Tel. 550310; Rijswijk, Kantoor- boekh. Leeuwendaal, Oranjelaan 3, Tel. 119461. Voorburg, Boekhandel H. E. G. Ruijs, Heerenstr. 124, Tel. 778038; Filialen: N.V. Kantoorboekh. Th. J. de Koning, Goudsbloemlaan 3, Tel. 330263; Boekh. J. B. v. Seters jr., There- siastr. 108a, Tel. 772444; Boekh. E. Couvée, van Hoytemastr. 66, Tel. 721187

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1940 | | pagina 1