De
en
gezonken
Golf
Russische luchtaanvallen op
Wiborg, Abo en andere
steden
„Arendskerk” getorpedeerd
JU
y4o. 17468.
1940.
In de
Biskaje
van
overal
Alle opvarenden gered door het
Italiaansche stoomschip Fedora
Sov j et-v 1 iegtu igen werpen
brandbommen uit
Dinsdag 16 Januari.
BELANGRIJKSTE NIEUWS
BUITENLAND
ÈJ
Plaatselijke gevechten in
Noord-Finland
O
PRIJS DEZER COURANT:
BINNENLAND
Vierde blad, pag. 2.
De
BUITENLAND
M.s.
.Arendskerk”
accomodatie
Vijfde blad, pag. 1.
Derde blad, pag. 3.
dezer
Het vierde A kerkschip.
Amerika’s waakzaamheid
onverzwakt
Nederlandsche regeering heeft
haar houding nog niet bepaald
Neutrale staten bevestigen op
nieuw hun wensch buiten het
conflict te blijven
Naar het A.N.P. hier ter stede ver
neemt, heeft de Nederlandsche Regee
ring haar houding ten aanzien van de
torpedeering van de „Arendskerk” nog
niet bepaald. Zij kan dit eerst doen,
wanneer zij op de hoogte is van alle
hierbij betrokken feiten.
Deze courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
BUREAUX: WAGENSTRAAT 35-37
Telefoon 116300 (zeven lijnen) Giro No. 12500
Wiborg heeft gisteren het hevigste
bombardement sedert het uitbreken
van de vijandelijkheden ondergaan. Ge-
sche kolonie aldaar om r---
den avond nog niet van het
torpedeering op de hoogte
„Kan de ..Fedora” vanavond
nenkomen”, werd gevraagd.
Alle post verloren.
Voor zoover bekend is alle post van
de „Arendskerk” verloren.
Aan boord van het schip bevond zich
uitsluitend briefpost dus geen pak-
ketpost voor de Unie van Zuid-
Afrika en Mosambique. Deze post om
vat in het algemeen alle corresponden
tie voor deze bestemmingen, hier te
lande ter post bezorgd tusschen 5 en 11
Januari.
De minister van Financiën heeft een
wetsontwerp ingediend tot heffing van
een winstbelasting ter vervanging van
de dividend- en tantièmebelasting. Bij
een tarief van lü pCt. wordt de op
brengst op vijftig millioen geraamd.
Derde blad, pag. 1.
Volgens het Duitsche legerbericht
zijn 2 Britsche onderzeeërs vernietigd in
de Duitsche Bocht. Een Duitsche duik
boot werd door een Britsch vliegtuig tot
zinken gebracht.
Eerste blad, pag. 2,
Engeland erkent het verlies van 3
duikbooten. Vierde blad, pag. 2.
De minister van Sociale Zaken heeft
bij den Hoogcn Raad van Arbeid het
voorontwerp eener wettelijke regeling
van vacantie met behoud van loon aan
hangig gemaakt.
De laatste partij van- den schaak
tweekamp tusschen dr. Euwe en Keres
is gisteren door onzen landgenoot ge
wonnen. De match is daardoor geëin
digd met den stand 746j in het voor
deel van Keres.
,.Dat is natuurlijk mogelijk, aldus het
antwoord, maar dan nog zal het schip
gedurende den nacht op den Taag blij
ven liggen. Gewoonlijk doet de „Fedo
ra”. die een dienst onderhoud tusschen
Italië en Engeland, Lissabon niet aan.
Daarom heeft dit schip, mocht het van
nacht nog binnenloopen, geen vaste lig
plaats aan een kade. De Nederlanders,
die zich aan- boord bevinden, zullen dus
niet eerder dan morgenochtend het ge
zantschap of het consulaat kunnen be
zoeken”.
„Moet hieruit afgeleid worden, dat er
dus in den loop van den nacht geen ver
dere bijzonderheden over de ramp be
kend zullen worden
„Inderdaad, te Lissabon kan even
tueel verder nieuws hoogstwaarschijn
lijk niet eerder dan morgenochtend be
kend zijn om de zooeven genoemde
reden, zoo werd verzekerd.
De „Arendskerk” is het vierde schip
in de reeks van z.g. A-kerkschepen;
d.w.z. schepen, waarvan de naam be
gint met de letter A en eindigt op den
uitgang -kerk. Zij zijn alle van onge
veer dezelfde grootte en van soortge
lijke constructie Het was aanvankelijk
bestemd voor den dienst op Australië
of dien op Britsch-lndië. (Vandaar
waarschijnlijk, dat de bemanning voor
Noorwegen en Zweden hebben gepro
testeerd tegen de grensschendingen
door Russische vliegtuigen.
Eerste blad, pag. 2.
PRIJS DER ADVERTENTIF.N:
Van 1—5 regels f 1 50. Iedere regel meer tot 10 regels 40 et., daarna iedere regel
meer 50 ct. Reclames 90 ct. per regel. Bewijsnummers 5 ct., fr. p post
10 ct Incasso binnen de stad 5 ct., buiten de stad volgens posttarief. Bij
vooruitbetaling: Kleine Advertenties 90 ct.; Dienstaanbiedingen 70 ct.
Advertentiën waarin voorkomt „Brieven aan het bureau van dit blad” 10 ct. meer.
De Russen hebben hun luchtaanvallen
in Zuid-Finland voortgezet. Vooral
brandbommen werden neergeworpen.
Aan het Salla-front worden plaatselijke
gevechten geleverd.
Eerste blad, pag. 1.
tweemaal
sovjet-Russijsehe
op zeer grootc
Voor ’s-Gravenhage bij vooruitbet. per 3 mnd met „Kikeriki", „De Nieuwste Mode”.
Koloniaal Bijblad” en „Letterkundig Bijblad” 3-Franco per post met Mode
blad 4-zonder Modeblad 3.75 Buitenland 9.Landen waarop het
verlaagd intern, drukwerk-posttarief van toepassing is 7.p. kw. Bij postkantoren
tegen de geldende goedk. abonn.prijzen. Afz. nummers 5 ct., fr. p. post 10 ct
Uit nadere berichten over den groo-
ten havenbrand te Soerabaja blijkt, dat
dcor snel ingrijpen een ontploffings-
ramp kon worden voorkomen. De oor
zaak van den brand is vermoedelijk
zelfontbranding in een stapel katoen.
Vijfde blad, pag. 2.
1 -e1
durende 3 uur heerschte er lucht
alarm. Vele personen werden gedood.
Talrijke gebouwen geraakten in brand.
In een straat werden de gevels van alle
winkels weggerukt. De luchtaanval
op deze stad werd door 22 Douglas-
vliegtuigen ondernomen.
Ook Abo, Ekenaes en Hangö hebben
zeer van de luchtaanvallen te lijden
gehad. Het is zeer gevaarlijk Hangö en
Ekenaes te verlaten aangezien de Rus
sische vliegtuigen alle voertuigen,
welke de steden verlaten, achtervolgen
en onder vuur nemen. Boven Hangö
heeft men 124 vliegtuigen geteld. De
Russische toestellen vliegen op slechts
100 meter hoogte en schieten met mi
trailleurs op allen, die zij op straat
zien. Van de 700 huizen, welke Hangö
telt, zijn 400 vernield. Naar schatting
Engeland heeft geantwoord op de
Amerikaansche nota in?ake den zeeslag
voor de Rio de la Plata.
Eerste blad, pag. 3.
Later deelde de Ver. Nederlandsche
Scheepvaartmaatschappij mede, dat zij
een telegram had ontvangen van den
kapitein van het getorpedeerde schip,
thans aan boord van de Fedora”.
Kapitein Wijker deelt in dit tele
gram mede, dat zijn schip, na on
derzocht te zijn, door een Duit^
schen' onderzeeër getorpedeerd is*
Het elfde Nederlandsche schip.
De „Arendskerk” is het elfde Neder
landsche schip, dat tengevolge van den
oorlog is verloren gegaan. De vooraf
gaande waren: „Mark”, „Binnendijk”,
„Tegri” „Safe” „Simon Bolivar”,
„Sliedrecht”, „Spaarndam”, „Tajan-
doen”, „Immingham” cn „Trulda”.
Kinnen, die bij hun vlucht gebruik maken van een door een rendier
getrokken slee.
\E Russen hebben gisteren
I j hun luchtaanvallen, welke
ten doel hebben de bevolking
te demoraliseeren, voortgezet.
Vooral de steden en dorpen in
Zuid-Finland waren het doel
wit. Honderden bommen wer
den boven de bevolkingscentra
uitgestrooid. Meer en meer ma
ken de Russen gebruik van
brandbommen.
een groot deel uit Britsch-Indiërs be
stond). Tengevolge van den oorlog ont
stonden er allerlei onregelmatigheden
in de scheepvaartlijnen. Na eenige om
zwervingen, o.a. in Ned.-Indië. kwam de
„Arendskerk” zoo in de Afrika-lijn te
recht.
De dienstsnelheid van het schip be-
Sróêg 16J mijl per uur. Het was een
vrachtschip met accomodatie voor
twaalf passagiers.
Pit nummer bestaat uit VIJF bladen
eerste blad.
Verscherping van den oorlog
De torpedeering van de ..Arends
kerk”, een der nieuwste schepen van de
Nederlandsche handelsvloot, heeft in
scheepvaartkringen te Rotterdam die
pen indruk gemaakt,' aldus meldt de
correspondent van het blad aldaar. Hoe
wel de mededeelingen Schaarsch zijn, is
de opvatting gewettigd, dat Duitsch-
land op deze wijze het vervoer van
Nederland en België naar landen, die
tot de groepen der geallieerden behoo-
ren, wil verhinderen. De berichten wij
zen uit, dat de torpedeering opzettelijk
is geschied na onderzoek van de papie
ren. Vergissing is in dit geval uitgeslo
ten.
In dat geval is de veronderstelling ge
wettigd, dat men hierin een uitbreiding
moet zien van den oorlog ter zee. Met
het uitgaan van het Duitsche vervoer
naar zee, behalve dan met kolen naar
Italië, is het thans gedaan, tengevolge
van de Engelsche maatregelen, die neu
trale schepen met aanhouding en erger
bedreigen, indien zij Duitsche lading
aan boord hebben. Duitsche duikbooten
loopen dus niet meer de kans Duitsche
goederen, die zich aan boord van uit
gaande neutrale schepen zouden kunnen
bevinden, te vernietigen.
Gedetailleerde gegevens over den
aard der lading waren gisteravond niet
te verkrijgen, noch te Antwerpen, noch
te Amsterdam. Afschriften van de
ladingmanifesten bleken hier te lande
gisteren nog niet te zijn aangekomen.
Het is dan ook niet duidelijk of alleen
de bestemming der lading dan wel ook
de aard daarvan van invloed is geweest
op het besluit van den commandant van
den Duitschen onderzeeër om na het
onderzoek der scheepspapieren het
Nederlandsche vrachtschip tot zinken te
brengen.
CANADA.
De eerste oorlogsleening heeft het
verwachte succes gehad Op den eer
sten dag van de inschrijving werd in-
geteekend voor een bedrag van
114 650 000 dollar, dus voor 57 procent.
aeheelf 'eening bedraagt 200 mil-
lioen dollar.
Luchtalarm te Helsinki.
Gistermiddag is tweemaal lucht
alarm gemaakt. De
vliegtuigen vlogen
hoogte.
Bij een kazernebrand in België zijn 4
soldaten gedood en 15 gewond.
Eerste blad, pag. 2.
Duitsche vliegtuigen hebben een
Britsch lichtschip en twee Britsche
trawlers tot zinken gebracht op de
Noordzee. Eerste blad, pag. 3.
Gistermorgen is in de Golf van
Biskaje het circa 8000 ton me
tende Nederlandsche vrachtschip
„Arendskerk” door een Duitsche
duikboot getorpedeerd. De 65 op
varenden werden door een Ita-
liaansch schip gered.
Eerste blad, pag. 1.
T~\E Vereenigde Nederland-
\_J sche Scheepvaart-maat
schappij vernam gisteren om
önnr in den namiddag van het
bureau Zeeverkeer, dat volgens
een telegram uit Londen haar
circa 8000 bruto rg. ton groote
motorschip Arendskerk”, ge
bouwd in 1938, dat op weg was
van Antwerpen naar Zuid-
Afrika. in de Golf van Biskaje,
op een afstand van ongeveer
100 mijl van Ouessant, getor
pedeerd en gezonken is.
Alle opvarenden zijn gered door
het Italiaansche stoomschip „Fe
dora” en worden vermoedelijk
te Lissabon aan land gezet.
De Ver. Ned Scheepvaartmij. deelt
in dit verband nog mede, dat het m.s.
„Arendskerk” gisteren te 1 uur voor
middag Ouessant passeerde, zoodat de
torpedeering gisterochtend te circa 7 uur
moet hebben plaats gevonden. Het schip
vervoerde ongeveer 4000 ton normale
stukgoed-lading van Antwerpen naar
Zuid-Afrika
handhaving van de neutraliteit
js voor een machtig en ver van het oor-
logsterrein gelegen land als de Ver
eenigde Staten een bron van voortdu
rende zorg. Des te meer is dit het geval
voor de kleine neutralen, dichtbij het
oorlogsrumoer gelegen, n.l. de Scandi
navische landen, België en ons land.
De beschuldiging van Moskou, dat de
houding van Zweden en Noorwegen
in strijd zou zijn met de neutrale poli
tiek. werd kalm en vastberaden door
de regeeringen te Stockholm en Oslo
weerlegd.
Zij wezen in hun antwoordnota’s
aan Moskou erop, dat de internatio
nale wetten aan de neutralen zekere
rechten verschaffen. Zij betoogden
voorts, dat door binnen de perken van
de verdragen te blijven, zij volkomen
voldoen aan de eischcn van de steeds
streng gehandhaafde neutraliteit. Men
is te Oslo thans van meening, dat het
Moskou alleen te doen is om spanning
te verwekken cn een z.g. zenuwoorlog
tegen de neutralen te voeren.
Aan de bedoelingen van de neutra
len. ook van België en Nederland, kan
door niemand worden getwijfeld. Te
midden van den internationalen chaos
zijn deze doelstellingen De vrijheid en
onafhankelijkheid van hun landen te
bewaren. Er kan geen twijfel bestaan
aan den vredeswil der kleine neutralen,
aan hun wensch tot beperking van den
oorlog en zelfs om mogelijk ertoe bij te
dragen, dat de kans blijft bestaan op
een werkelijken vrede. Het is daarbij
in hun eigen belang de aan de neutra
liteit verbonden verplichtingen na te
komen, die tevens de verdediging van
hun onafhankelijkheid meebrengen.
In Amerika wordt de behoefte ge
voeld om de neutraliteitsmaatregelen,
welke uitgestippeld werden op de pan-
Amerikaansche conferentie van Pana
ma, nader te omschrijven. Het voort
duren van den oorlog en de jongste zee
slag maken het noodig. dat men den
toestand nader onder de oogen ziet.
Daartoe dient de permanente neutra-
liteitscommissie, die door de 21 Ame
rikaansche republieken is ingesteld en
die thans te Rio de Janeiro met haar
werkzaamheden is begonnen.
De Braziliaansche president Vargas
heeft de zitting dier commissie ge
opend met een rede, waarin hij het
doel van het pan-Amerikanisme uiteen
zette. Hij zeide hierin o.a.
„Uw taak is van het hoogste belang.
Zij gaat verder dan onze grenzen en
heeft een weerklank in de wereld. Be
halve. de vraagstukken, welke onmid
dellijk voortvloeien uit den oorlog, zul
len onvermijdelijk andere rijzen uit het
conflict en wel in zulken omvang, dat
de gevolgen zullen worden gevoeld
door de meest verwijderde volken. In
volledige overeenstemming met de aan
bevelingen van de conferentie van Pa
nama overwegen wij de credieten aan
de oorlogvoerenden voor den aankoop
van grondstoffen. Wij zullen alles doen,
wat in onze macht is om te voorkomen,
dat de Amerikaansche zeeën het too
nvel worden van gevechten en de ge
varen. welke hieruit voortvloeien voor
onze eigen souvereiniteit.”
De president besloot zijn rede met
t® wijzen op de absolute noodzakelijk
heid varï het vaststellen van een veilig
heidszone.
Vervolgens zeide de Argentijnsche af
gevaardigde Podesta, dat het Ameri
kaansche continent zich buiten het con
flict wil houden en ook buiten alle di
recte en indirecte gevolgen hiervan wil
blijven Ook kan Amerika niet toe
staan, dat op zijn gebied stroomingen
ontstaan, welke niet in overeenstem
ming zijn met de politiek, welke bewe
zen heeft de eenige te zijn, welke ge
luk, orde en vrede weet te bewaren.
De Amerikaansche republieken wen-
schen niet, dat het conflict de ontwik
keling van hun onderlinge betrekkin
gen. alsmede de betrekkingen, welke
z'j onderhouden met de neutralen en
zelfs met de oorlogvoerenden, hindert»
Russische piloten, die i
dagen werden gevangen ge
nomen, verklaarden, dat zij be
vel hadden, elke stad, welke een
station bezit, te bonibardeeren.
Het schijnt, dat de Russen be
sloten hebben van hun over
macht in de lucht gebruik te
maken vóór de Finnen voldoen
de gevechtsvliegtuigen uit het
buitenland aangevoerd hebben
gekregen.
Er waren geen passagiers aan boord.
De bemanning die zooals gezegd
in haar geheel gered is bestond uit
65 koppen, onder wie 28 Europeanen.
De overigen waren Britsch-Indiërs.
Zaterdag j.l. was de „Arendskerk”
van Antwerpen vertrokken, waar goe
deren waren geladen, bestemd voor
Kaapstad. Zondagochtend passeerde het
schip zonder noemenswaardig opont
houd de Duins en gisteren was het dan
tusschen Ouessant en kaap Finisterre.
Nog geen bijzonderheden
bekend over de redding.
Bijzonderheden hoe de torpedeering
van het schip zich heeft toegedragen en
hoe de redding van de opvarenden is ge
schied, waren gisteravond moeilijk te
krijgen, meldt het „Hbld.". Naar aan
leiding van het bericht, dat het Italiaan
sche stoomschip .Fedora”, aan boord
waarvan de geredden zich bevinden, op
weg was naar Lissabon, heeft het blad
zich gisteravond eenige malen in ver
binding gesteld met de Portugeesche
hoofdstad.
Het bleek, dat men in de Nederland-
negen uur in
feit der
was.
nog bin-
Mr. dr. A. baron Röell is ter gelegen
heid van zijn zilveren ambtsjubileum
als commissaris der Koningin in Noord-
Holland benoemd tot commandeur in
de orde van den Nederlandschen
Leeuw. Vierde blad, pag. 1.
zijn 18 personen gedood en 93 gewond.
De slachtoffers waren hoofdzakelijlc
vrouwen, die met haar kinderen niet
tijdig genoeg de schuilplaasten konden
bereiken.
Sedert enkele dagen wordt elke groep
van 9 bombardementsvliegtuigen van
de Russen, vergezeld door twee jacht
vliegtuigen, welke opdracht blijken te
hebben de burgerbevolking met mi
trailleurs te bestoken.
Boven Saimi hebben twee Finsche
vliegtuigen slag geleverd tegen zeven
Russische. Zes Russische toestellen wer
den op de vlucht gejaagd, het zevende
werd vernield.
7*4^
HAAGSCHE
COURANT
Bijkantoren: Scheveningen, Keizerstr. 319, Tel. 550310; Rijswijk, Kantoor-
boekh. Leeuwendaal, Oranjelaan 3, Tel. 119461, Voorburg, Boekhandel H. E.
G. Ruljs, Heerenstr. U4, Tel. 778038; Filialen: N.V. Kantoorboekh. Th. J.
de Koning, Goudsbloemlaan 3, Tel. 330263; Boekh. J. B. v. Seters jr„ There-
siastr. 108a, Tel. 772444; Boekh. E. D. Couvée, van Hoytemastr. 66, Tel. 721187
DE EERSTE OORLOGSLEENING.
OVERZICHT.
