Scandinavië kan Finland
redden
Iets
over
beteekenis
van
Noorwegen
en
de militaire
Zweden
STADSNIEUWS
HAAGSCHE COURANT VAN WOENSDAG 17 JANUARI 1940.
VIERDE BLAD, PAGINA 2.
INTERESSANTE FILMS
BIJNA EEN MILLIOEN BADEN DE GEMEENTELIJKE SCHOOL
- VOOR SLECHTHOORENDEN
EN SPRAAKGEBREKKIGEN
BEGRAFENIS W. J. A. ROLDANUS
AANLEG TWEEDE ALGE
MEENE BEGRAAFPLAATS
„WESTDUIN”
STRAATAANLEG PLAN „UILENNEST”
BEGRAFENIS GEP. KAPITEIN
A. H. VAN MASTRIGT
BEZOEK VAN PRINS BERNHARD
AAN HET ALGEMEEN PAARDEN-
DEPOT OP HOUTRUST.
BEGRAFENIS
L. J. v. d. STEENHOVEN
BEGRAFENIS C. G. FRANSDONK
De Noordsche staten
hebben wel kleine
legers, maar vormen
’n strategischen factor
van onschatbare
waarde
Te geven onderwijs volkomen gelijk
aan dat op andere lagere scholen
VOORSTEL VAN B. EN W.
Talrijke bewijzen van belangstelling.
(Van onzen specialen verslaggever.)
de
Veranderde situatie.
kan
Zweden
Bijgewoond door den Roemeenschen
gezant.
THEE VAN HET GENOOTSCHAP
NEDERLAND—ROEMENIË.
HE ZILVEREN AMBTSJUBILEUM
VAN MR. H. J. KIST.
VERBETERING TOEGANGSWEG
ALGEMEENE BEGRAAFPLAATS.
uitvoering van de
te besluiten en de
Militaire kracht van Rusland
moet niet overschat worden.
den en Berlijn dus Rusland zou gaan
steunen.
OPENBAAR MIDDELBAAR
ONDERWIJS.
B. en W. stellen voor aan G. Vermeu
len, tijdelijk leeraar in het boekhouden
en het handelsrekenen, en mevr. W. M.
C. VerstegeRademaker, tijdelijk lee-
rares in de Engelsche taal en handels
correspondente aan de gemeentelijke
handelsavondscholen, op hun verzoek
eervol ontslag uit den gemeentedienst
te verleenen, met dankbetuiging voor
de bewezen diensten.
op
24
Z.K.H. Prins Bernhard, vergezeld
van zijn waarnemend adjudant, luite-
nant-kolonel H. J. Phaff, heeft gister
middag te kwart over vijf een bezoek
gebracht aan het Algemeen Paarden-
depót op Houtrust.
Er is tot nu toe weinig aanleiding
geweest, om veel aandacht te schenken
aan de militaire kracht der Scandinavi
sche staten. Toen in West- en Oost-
Europa in den zomer van 1939 de ver
houdingen zich van dag tot dag meer
toespitsten, redeneerden velen, dat de
Noren en de Zweden benijdenswaardige
menschen waren, vergeleken bij de Ne
derlanders en de Belgen en de bewoners
van den Balkan: zij zaten immers ver
van het strijdgewoel, zij bleven buiten
schot. Er was dus geen reden om veel
aandacht te wijden aan de militaire
kracht van deze staten.
Kosten ƒ482.000.
De kosten van al deze werken wor
den als volgt geraamd:
Voorplein met toegangswegen 137.000;
dienstgebouwen ƒ255.000; verhardingen
50.000; grafkelders 40.000; in totaal
ƒ482.000.
B. en W. stellen den Raad voor, tot
omschreven werken
daarvoor noodige
gelden beschikbaar te stellen.
en de daarvoor noodige
41.500, beschikbaar te
reldoorlog vreesde men Rusland minder
Men constateerde, dat tusschen het
roode Scandinavië en Moskou sympa
thie bestond en maakte zich over de
toekomst niet al te druk. Maar weer
stand bieden tegen Rusland beschouwde
men niettemin als een onmogelijkheid.
Dit is pas veranderd, nadat Finland
ons dezelfde les leerde, die Japan ons in
1905 en Duitschland in 1914 geleerd
heeft: dat men de militaire kracht van
de Sovjet-Unie niet moet overschatten.
Dit feit heeft Scandinavië moed doen
vatten. Het heeft ook de rest van
Europa tot nadenken gestemd. En dit
nadenken heeft tot de conclusie geleid,
dat Scandinavië, als het in den strijd
betrokken mocht worden, zeer goed de
beslissing in Noord-Oost-Europa
brengen en Finland kan redden.
Nadat ds. H. Hasper, predikant der
Geref. Kerk in Hersteld Verband ten
sterfhuize een rouwdienst had geleid,
werd gisteren op de begraafplaats Oud
Eik en Duinen het stoffelijke omhulsel
van den heer W. J. A. Roldanus, letter
kundige hier ter stede, ter ruste gelegd.
Met tal van leden van vorengenoemd
kerkgenootschap gaven voorts nog op de
begraafplaats van hun belangstelling blijk
de heeren A. F. Weinberg, hoofdcommies
dept. Onderwijs, Kunsten en Wetenschap
pen, mej. Breebaart adj. commies dept,
van Buitenl. Zaken, H. J. Koning en F.
Parmentier, ouderlingen der Geref. Kerk
in Herst. Verband, J. Weijand, letterkun
dige en musicus, J. P. de Gaay Fortman,
leeraar Hoogere Burgerschool, A. M. C.
v. d. Stok, directeur Zuidhollandsche Uit
gevers Mij., E. v. d. Lee, directeur le Ge-
contr. Nachtveiligheidsdienst, H. Dijkhoffz
namens de Redactie van de Boekverkoo-
per en W. D. Meinema, uitgever te Delft.
In de aula zongen de aanwezigen
eerst „Blijf bij mij Heer”, waarna ds.
Hasper eerst eenige verzen uit de
H. Schrift voorlas, om hieraan nog een
kort woord te verbinden, getuigende
van den grooten ijver en werkkracht,
welke Roldanus kenmerkten. Hij was
een mensch zonder pretentie. Het ge
loof had hem kracht gegeven om staan
de te blijven. Hij liep niet met zijn
geloof te koop. Met hem is een trouw
lid onzer Gemeente heengegaan. De
groote waarheid waaraan hij vasthield
was, dat hij Jezus lief had.
Nadat de aanwezigen het lied „Ik heb
Jezus lief” hadden gezongen, sprak ds.
H. Strating een kort woord, waarna
zulks eveneens geschiedde door den heer
A. M. C. Stok, directeur der Z. Holl-
Uitgevers Mij. Voor spr. was de over
ledene een voorbeeld van een hard en
nobel strijder. Hierna zongen de aanwe
zigen „Ik zie het land, waar de zon nim
mer daalt”, waarna de kist, waarop en
kele bloemstukken lagen, grafwaarts
werd gedragen. Aan de groeve heeft ds.
Hasper de liturgische begrafenisformule
uitgesproken, waarna namens de ach-
terblijvenden een dankwoord werd ge
sproken.
Onder zeer groote belangstelling
werd gisteren op de begraafplaats Oud
Eik en Duinen het stoffelijk omhulsel
van den heer L. J. v. d. Steenhoven,
candidaat-notaris, aan den schoot der
aarde toevertrouwd.
Van hun belangstelling gaven daarbij
op het kerkhof o.m.. blijk de heeren D. v.
Klaveren, W. Schuil te Wassenaar, A. van
Solingen, makelaar, kapitein C. v. Boven,
mr. J. Suyling, mr. C. Croon, L. de Block,
directeur bijkantoor Incassobank, K. H.
Bosman, cand. notaris, ir. H. H. Heeroma,
W. J. de Langen, A. P. Bottemanne uit
Utrecht, inspecteur Levensverzekering,
mr. dr. Sinnighe Damsté, lid Hoogen Raad
der Nederlanden, N. J. Kamp, P. M.
Booy, le-luitenant mr. P. v. Meeteren,
N. A. de Joncheere, mr. B. v. Haersma
Buma, voorzitter der Vereen, van Direc
teuren van Hypotheekbanken, mr. F. L.
Kleijn, directeur Oranje Nassau Hypo
theekbank, mr. J. Blom, mr. B. A. Droog-
leever Fortuyn, J. R. Tijssens, oud-direc-
teur Belastingen in Ned. O.-Indië en vele
dames.
In de rouwkapel bracht de organist,
de heer C. D. Littooy, een gedeelte uit
de Sonate pathétique van Beethoven en
Largo van Handel ten gehoore, waarna
de vader van den ontslapene het woord
nam, om op verzoek van zijn schoon
dochter, uitdrukking te geven aan haar
gevoelens van dank voor de groote be
langstelling tijdens de ziekte en op
deze plaats. Spr. sprak hierna nog een
afscheidswoord.
Onder het spelen van ;,Wilt heden
nu treden”, werd de kist, waarop een
schat van bloemstukken lag, graf
waarts gedragen. Nadat de aanwezigen
bloemen op de kist hadden gestrooid,
dankte de vader van den ontslapene,
voor de belangstelling den overledene
bewezen.
Het in actie komen van Rusland heeft
de situatie plotseling volkomen veran
derd. De Scandinavische staten komen
eenigszins in de knel te zitten. Het con
flict tusschen Rusland en Finland heeft
de veiligheid van Noorwegen en Zweden
met één slag vernietigd. Rusland heeft
zich met protesten tot Oslo en Stock
holm gewend, verklaart zich onbevre
digd door de Scandinavische antwoor
den; Noorwegen en Zweden hebben zich
genoodzaakt gezien te protesteeren tegen
schendingen door Rusland van hun neu
traliteit Uit alles blijkt, dat de span
ning stijgt. Onder deze omstandigheden
verdient de militaire beteekenis van
Zweden en Noorwegen ongetwijfeld wel
degelijk onze belangstelling.
Een paar maanden geleden zou ieder
onbevooroordeeld publicist als zijn mee-
ning te kennen hebben gegeven, dat
weerstand bieden tegen Rusland voor
Zweden en Noorwegen gelijk zou heb
ben gestaan met zelfmoord. Jarenlang
hebben Zweden en Noorwegen zelf in
die overtuiging geleefd. Vóór den we
reldoorlog zorgden bijvoorbeeld deze
staten er wel voor, dat zij den Tsaar
niet onaangenaam stemden! Na den we-
Wegen, vijver en plantsoen.
Teneinde voldoende ruimte te schep
pen vóór den toegang tot de begraaf
plaats is op het ontmoetingspunt van de
Kijkduinschestraat en de Ockenburgh-
straat een ruim verkeersplein ontwor
pen, waarbij rekening is gehouden met
de later uit te voeren profielswijzigin-
gen van genoemde straten.
Van dit verkeersplein af leiden twee
wegen, elk breed 6-meter, ter weerszij
den van een v ijver, breed 20 meter, naar
de begraafplaats.
Naast eiken toegangsweg is een par
keerterrein ontworpen, dat plaats biedt
voor plm. 40 auto’s.
De glooiingen langs den vijver, de ta
luds tusschen de toegangswegen en de
parkeerterreinen en nog eenige opper
vlakten zullen tot plantsoen worden in
gericht.
De sloot, welke rondom het terrein
Van Ockenburgh is gelegen, wordt plaat
selijk verbreed en door middel van dui
kers met den vijver in verbinding ge
bracht.
VOORSTELLEN VAN B. EN W.
INZAKE GEBOUWEN, TOEGANGS
WEGEN, ENZ.
In zijn vergadering van 27 Juni 1938
heeft de Raad besloten tot den aanleg
in werkverschaffing van een tweede
algemeene begraafplaats bij „Ocken
burgh” en gelden beschikbaar gesteld
voor den aankoop van den daartoe noo-
digen grond.
Dit werk is thans zoover gevorderd,
dat een deel van de begraafplaats wat
het grondwerk betreft, gereed is, zoo-
dat daarin zou kunnen worden begraven
indien toegangswegen, dienstgebouwen
en andere accomodatie gereed waren.
B. en W. achten, vooral met het oog
op de vraag naar eigen graven, waaraan
op de oude algemeene begraafplaats nog
maar in beperkte mate kan worden vol
daan, den tijd gekomen om te besluiten
tot den aanleg ook van deze werken. In
middels zal dan worden voortgegaan
met het in werkverschaffing gereed ma
ken van de volgende gedeelten van de
begraafplaats.
De werken, welke B. en W. thans zou
den willen tot stand brengen, zijn: voor
plein, en toegangswegen, dienstgebou
wen, verharding van de wegen en paden
op het voltooide gedeelte van de be
graafplaats en van enkele hoofdwegen
op het volgende gedeelte, grafkelders
in het eerste gedeelte.
Een kleine kring van familieleden en
vrienden heeft gistermiddag op de be
graafplaats Nieuw Eik en Duinen het
stoffelijk overschot van den heer C. G.
Fransdonk, gepensionneerd hoofdcom
mies aan het departement van Finan
ciën, ten grave gedragen.
Aan de groeve werd het woord ge
voerd door een broer van den over
ledene, die herinnerde aan de tallooze
moeilijkheden, welke zijn broer op zijn
levenspad had ontmoet.
VELLEN VAN BOOMEN.
B. en W. hebben den Gemeenteraad
een voorstel doen toekomen tot het
vellen en verkoopen van eenige hoo
rnen, die ziek zijn, dan wel te dicht op
een staan of hinderlijk zijn voor het
verkeer of de omwonenden.
Maandag heeft mr. H. J. Kist, grif
fier van den Hoogen Raad der Neder
landen, het feit herdacht, dat hij 25
jaren geleden aan ons hoogste rechts
college verbonden werd. Zooals reeds
is medegedeeld, vertoefde mr. Kist
buiten de stad, om zich aan iedere
huldiging te onttrekken. Echter heeft
hij te zijnen huize, vooral uit de krin
gen der rechterlijke macht, tallooze
bewijzen van belangstelling in zijn ju
bileum mogen ondervinden in tien
vorm van brieven, telegrammen en
bloemstukken, o.a. van den Raad van
Toezicht op de orde van advocaten. De
Hooge Raad zond hem bloemen. Tevens
is hem door den Hoogen Raad en oud-
raadsheeren in den Hoogen Raad een
bijzonder fraai uitgevoerd herden-
kingsalbum aangeboden.
CHARLES AERTS IN „CENTRAL”.
In het café en restaurant „Central”
treedt van heden af op de bekende
radio- en gramofoontenor Charles
Aerts.
In zijn vergadering van 20 November
1939 heeft de Raad besloten tot een ge
deeltelijke herziening van het uitbrei
dingsplan Benoordenhoutscheweg
Wassenaarscheweg (plan „Uilennest”)
en tot het aangaan van een overeen
komst betreffende den straataanleg in
dit plan met de N.V. Provinciale Beleg
gingsmaatschappij alhier.
In afwachting van de goedkeuring
der Gedeputeerde Staten op een en an
der, hebben B. en W. de uitvoering van
het stratenplan verder voorbereid.
Krachtens het bepaalde onder A 3
van de bedoelde overeenkomst komen
de kosten van aanleg van de helft der
Thérèse-Schwartzestraat voor rekening
van de Gemeente. Voorts komen te ha
ren laste de kosten van profielswijzi-
ging en asfalteering van de aansluitin
gen van de Thérèse-Schwartzestraat,
van de Laan van Clingendael en, ge
deeltelijk, van de Hart-Nibbrigkade aan
den Benoordenhoutscheweg. Deze
kosten worden geraamd op 31.500.
Gistermiddag heeft het genootschap
NederlandRoemenië in het gebouw
van de Roemeensche legatie een thee
gegeven, in tegenwoordigheid van den
gezant, den heer Nicolas Dianu, eere-
voorzitter van het genootschap. Tot de
aanwezigen behoorden o.m. de heeren
R. E. Verbeek, consul-genera al van
Roemenië, mr. J. Limburg, lid van den
Raad van State, G. J. Dozy, consul
van Roemenië te Dordrecht, mr. L. A.
Kesper, griffier van de Tweede Kamer,
de Tweede Kamerleden mr. dr. L. N.
Deckers en J. Schilthuis, prof. mr. G.
W. J. Bruins en J. A. Deknatel, resp.
president-directeur en directeur van
het Nederlandsch clearing-instituut, F.
C baron van Aerssen Beyeren van
.Voshol, oud-consul-generaal van Neder
land te Hamburg, dr. Hendrik P. N.
Muller, gezant ter beschikking, prof,
dr. ir. D. F. Slothouwer en mr. J. J.
van Bolhuis, voorzitter van de Haag-
sche journalisten vereeniging. Vele
heeren waren van hun dames ver
gezeld.
In een dezer dagen gehouden pers
conferentie heeft het hoofd der Ge
meentelijke School voor Slechthooren-
den en Spraakgebrekkigen, de heer W.
J. Goedegebuure, een uiteenzetting ge
geven van deze bijzondere onderwijs
instelling.
Tengevolge van de mobilisatie is de
school niet meer gehuisvest in het voor
haar door de Gemeente ingerichte
gebouw Nieuwe Schoolstraat 22 b. Van
15 September af heeft de school haar
leerlingen ontvangen in het gebouw: de
Réaumurstraat 43, waarin, ook een
een school voor achterlijke kinderen is
gehuisvest.
Met ingang van 9 Januari is de
school tijdelijk gevestigd in de boven
verdieping van het gebouw Bleekers-
laan 11, meer bekend onder den naam:
„School Lijnbaan”, waarin ook de
school voor zeer zwakzinnigen is ge
huisvest.
Door deze opeenvolgende combinatie
van de school voor slechthoorenden en
spraakgebrekkigen met die voor zwak
zinnigen in één gebouw, heeft bij vele
ouders de meening postgevat, dat hun
slechthoorende of spraakgebrekkige
kinderen eveneens als zwakzinnigen
zouden worden onderwezen.
Om deze laatste gedachte tegen te
gaan, heeft de Gemeente in het
gebouw Bleekerslaan een aparten ingang
voor de school voor slechthoorenden en
spraakgebrekkigen doen aanbrengen en
is verder gezorgd, dat de beide scholen
geheel onafhankelijk van elkaar wetK-
zaam zijn.
De conferentie met de vertegenwoor
digers der bladen nu was belegd om
nog eens duidelijk naar voren te bren
gen, dat het onderwijs aan slechthoo
rende en spraakgebrekkige kinderen
gegeven, volkomen gelijk is aan de
overige inrichtingen van lager onder
wijs. Dezelfde leerstof wordt er be
handeld. Alleen is het tempo van het
te geven onderwijs meer in overeen
stemming gebracht met de bevattelijk
heid van den leerling.
Meer en meer moeten de ouders van
deze catagorie kinderen inzien, dat het
beste onderwijs voor hun pupillen ge
geven wordt op de school voor slecht
hoorenden en spraakgebrekkigen.
Dat heeft ons de voortreffelijke pro
pagandafilm „Ze zullen u er dankbaar
voor zijn” geleerd. Welk een gedetail
leerd overzicht krijgt men hierdoor
van de zoo speciale wijze, waarop het
onderwijs wordt gegeven. Zij heeft zich
geheel aangepast aan het gebrek der
kinderen.
De film is te uitgebreid om hier in
extenso te worden naverteld. Bij het
aanschouwen krijgt men groote bewon-
In de gemeentelijke badhuizen in 1939
Gedurende het jaar 1939 werden In
de gemeentelijke badhuizen onder
beheer van de stichting „Centraal Bad-
beheer” bijna een millioen baden
verstrekt, verdeeld als hieronder wordt
aangegeven waarbij tusschen haakjes
de overeenkomende aantallen van het
jaar 1938 zijn vermeld.
Betaalde kuip- en stortbaden 530.000
(490.000). Gratis stortbaden aan werk-
loozen en armlastigen 108.000
(114.000) Schoolbaden (gratis) indivi
dueel 38.000 (40.000, in klasverband
227.000 (255.000). Stortbaden aan mi
litairen in groepsverband 94.000.
De sterke achteruitgang der school
baden in klasverband is voor een
groot deel het gevolg van de bezetting
van scholen door militairen, vooral ge
durende de maanden September en
October.
In de maanden September en Octo
ber werd het grootste aantal baden
aan militairen verstrekt. Eind Septem
ber beliep dit zelfs bijna 9000 per
week. Daarna is een terugslag ingetre
den tot ongeveer 2500 baden per week.
De mobilisatietoestand heeft blijk
baar gunstig gewerkt op de werkloos
heid; in ieder geval is het aantal aan
werkloozen verstrekte baden gedaald
van 2500 per week in het voorjaar tot
17 a 1800 in het najaar.
De flinke stijging van het aantal
betaalde baden is te danken aan de
eerste helft van het jaar. Daarna ver
loopt de lijn vrijwel horizontaal.
Na September is het aantal baden
verstrekt aan kinderen zoowel be
taalde als kostelooze merkbaar te
ruggeloopen.
dering voor hen, wien geen moeite
te groot is den leerlingen die kennis
bij te brengen, welke hen in het latere
leven van pas komt.
Een hardhoorende of spraakgebrekkige
jongen of meisje behoeft, wat zijn of
haar kennis betreft, geenszins achter
te staan bij een kind, dat deze gebreken
niet heeft. Twee oud-leerlingen der
school genieten thans onderwijs aan de
Gemeentelijke Handelsscholen, 2 jon
gens bezoeken de Kleermakersvak-
school, 4 de Ambachtsschool en 1 de
Schoenmakersvakschool. En dat alles,
dank zij het onderricht aan de school
voor slechthoorenden en spraakgebrek
kigen. En vele anderen hebben een be
trekking gevonden.
Van gemeentewege is ook een avond
cursus ingesteld waarop die allen nog
aanvullend (individueel) onderwijs
krijgen. De A.V.O. en de Vereeniging
van Slechthoorenden helpen de leerlin
gen, die de school gaan verlaten, bij
het zoeken naar een betrekking. En
met succes.
Het medische toezicht op de school
is voortreffelijk. En ook dat is van een
niet te onderschatten belang: het kind
blijft onder een voortdurende genees
kundige contröle.
Vertoond werden voorts nog films
van onderwijs aan spraakgebrekkigen,
operatie aan gespleten gehemelte, film
van rhythmisch-gymnastische oefenin
gen door slechthoorende en spraakge
brekkige kinderen en tenslotte films
van een Sint Nicolaasfeest op de schoot
en van de opvoering van een tweetal
tooneelstukjes. Behalve die over de
operatie van gespleten gehemelte, wa
ren de films opgenomen door den heer
G. P. W. de Bruin, onderwijzer aan
de school, die alle eer heeft van zijn
werk. Hoe prachtig kwam er ook door
tot uiting de voortreffelijke geest, wel
ke op de school heerscht.
De Gemeentelijke school voor Slecht
hoorenden en Spraakgebrekkigen is
een onderwijsinstelling, waarop de
residentie trotsóh kan zijn.
Op de begraafplaats Oud Eik en
Duinen werd gisteren het stoffelijk»
overschot van den heer A. H. van
Mastrigt, gepens. kapitein Kon. Ned.-
Oost-Indische Leger, ter ruste gelegd.
Van hun belangstelling gaven daarbij
blijk de heeren C. Vervloet, oud-Deli.
planter; J. J. Dorrenboom, gepens. kolonel
der Militaire Administratie; gepens. luit..
kolonel J. K. Koops Dekker namens de
Vrijmetselaarsloge Groot Nederland; Ir.A.
Perelaer; luit.-kolonel b.d. J. van Goor,
luit.-kolonel b.d. G, A. Perié; J. S. G.
Disse, oud-directeur Mulo in Ned.-O.-
Indië; F. H. G. J. van Leeuwen, gepens.
ass.-resident; J. R. Slier, oud-inspecteur
der P.T.T. in Ned.-O.-Indië; L. Schulte,
oud-inspecteur van Financiën in Ned.-
O.-Indië; gepens. kolonel A. F. L,
Faubel; ds. H. W. Creutzberg en gepens.
luitenant-kolonel C. F. H. Gravelotte.
In de rouwkapel bracht de organist,
de heer C. D. Littooy, een Andante van
Guilmant en Largo van Handel ten ge-
hoore, waarna ds. Creutzberg het woord
nam. Spr. heeft den ontslapene slechts
kort gekend, maar voldoende om te
kunnen weten, dat hij een goed mensch
en trouw plichtsbetrachter was, een
vriendelijk mensch, die het zoo heerlijk
vond naar de kerk te gaan. Dit leven
met al zijn treurigheden bevredigde
den thans overledene niet geheel en
daarom vluchtte hij naar de kerk, waar
hij zoo gaarne de oude gezangen zong,
Hij was een man. die rustig en flink
stond in het leven, ondanks de ruwe
stormen. Namens de familie dankte
spr. haar, die den ontslapene met zoo.
veel toewijding terzijde had gestaan en
allen, die hem van hun belangstelling
hadden doen blijken. Met een kort
woord legde de heer Koops Dekker,
mede namens de leden van Loge Groot
Nederland, een drietal witte anjers,
symbolen van wijsheid, kracht en
schoonheid, op de kist, waarna deze
onder het spelen van het Slotkoor uit
de Mattheus Passion grafwaarts werd
gedragen. Aan de groeve sprak ds.
Creutzberg de begrafenisformule en
het „Onze Vader” uit.
Morgenmiddag houdt de
Joodsche Dames Bridgeclub „W.M.LJB.”
(Winst Met Liefdadige Bestemming) in
hotel de Twee Steden, Buitenhof, we
der een wilde drive met vasten partner
waarvoor vele mooie prijzen beschik
baar worden gesteld.
VOLKSONDERWIJS-REVUE.
De Volksonderwijs-revue „Let
Uw zaak” zal op Woensdagavond
Januari hier ter stede worden ver
toond voor de afdeeling den Haag van
Volksonderwijs.
Deze revue is ontworpen door den
heer A. W. van Gils uit Rotterdam en
wordt gespeeld door den „Rotterdam-
schen Onderwijzers-Revuetroep”,
Rijwielpad.
Tevens zouden B. en W. thans de gel
den beschikbaar wenschen te zien ge
steld voor den aanleg van het rijwiel
pad, dat als verlenging van het rijwiel
pad langs den Wassenaarscheweg,
evenwijdig zal komen te liggen aan de
Thérèse-Schwartzestraat en den Be
noordenhoutscheweg en aansluiten zal
aan het rijwielpad langs den Leidsche-
straatweg, bij de uitmonding van de in
aanbouw zijnde rljwieltunnel. Het
juiste tracé van dit pad zal nog nader
moeten worden vastgesteld. De kosten
van het pad tot aan de grens der Ge
meente, nabij de oprijlaan naar het
landgoed „Oosterbeek”, geraamd op
10.000, zullen voor rekening van de
Gemeente komen. De gronden, waarin
dit gedeelte van het pad komt te lig
gen, zullen binnenkort aan de Gemeen
te worden overgedragen. Het verdere
deel van het pad zal, naar verwacht
mag worden, door en voor rekening van
den Staat worden aangelegd
B. en W. stellen den Raad voor tot de
uitvoering van de omschreven werken
te besluiten
gelden, ad
stellen.
Gebouwen.
De volgende gebouwen zijn ontwor
pen:
Het ontvanggebouw omvat een aula,
groot 200 vierk. meter, bestaande uit
een hoofdruimte van 150 vierk. meter
en een nevenruimte van 50 vierk. meter.
Beide ruimten kunnen van elkaar ge
scheiden worden door een gordijn.
Voorts bevat het twee wachtkamers,
elk groot 35 vierk. meter, waar de nabe
staanden van den overledene kunnen
samenkomen, een nis met gordijn
voor Ket op de baar plaatsen van het
stoffelijk overschot van den overledene,
een galerij, waar 100 personen kunnen
plaats vinden, een orgelnis en tenslotte
een kamer voor bedienaars, een keuken,
toiletten, enz.
De Ambtswoning bevat een kantoor
ruimte met twee vertrekken, n.l. een
kamer voor den directeur van de be
graafplaats en een kamer voor personeel;
verder een woning met twee woonver
trekken, vier slaapkamers, keuken en
badkamer.
Het schaftlokaal bevat een schaft-
ruimte voor de arbeiders van de be
graafplaats, een bergplaats en een toi
letruimte.
In de rijw ielbergplaats kunnen plm.
100 rijwielen plaats vinden. Verder zijn
daarin opgenomen openbare toiletten
voor mannen en vrouwen en een ver
trekje voor een bewaker.
Voor eenvoudige begrafenissen, waar
bij geen gebruik wordt gemaakt van de
aula, zijn twee schuilplaatsen ontwor
pen, waar bij ongunstig weer 40 perso
nen kunnen schuilen.
De hoofdwegen, welke bereden moe
ten kunnen worden, zullen van een een
voudige asfaltmacadamverharding wor
den voorzien, terwijl ook de zijpaden
eenigermate verhard zullen moeten wor
den. Verder is gerekend op verharding
van twee hoofdwegen op het tweede ge
deelte van de begraafplaats.
Het is de bedoeling in het eerste ge
deelte 36 grafkelders te bouwen. Deze
kelders, waarnaar veel vraag is, zijn be
stemd om te worden verkocht. Zij zullen
komen te liggen tegen den dijk, welke
ter bescherming tegen den wind is ont
worpen.
Het Noorse he en Zweedsche
leger.
Niet omdat de Scandinavische legers
zoo sterk zijn. Noorwegen heeft circa 3
millioen inwoners en een bevolkings
dichtheid van nog geen 9 man per vier
kanten k.m. Het heeft een leger in vre
destijd van nog geen 8000 man.
Zweden heeft 6’^ millioen inwoners
met een bevolkingsdichtheid van 14
zielen per vierkanten k.m. Het Zweed
sche leger telt in vredestijd nog geen
35.000 man. Bij volledige mobilisatie
zou het Noorsche leger volgens be
trouwbare schattingen circa 150.000
man tellen, het Zweedsche leger 625.000
man. Noorwegen heeft een oorlogsvloot
welke 30.000 ton meet, Zweden een
vloot van 80.000 ton.
Voor Rusland met zijn leger van
bijna 19 millioen man heeft dus een
eventueele versterking van den Fin-
schen tegenstander met de Scandinavi
sche legers numeriek niet zoo heel veel
te beteekenen, vooral niet als Hitler,
kiezende tusschen Stalin en Mussolini,
zijn lot aan dat van Moskou zou bin-
De toegang tot de Algemeene Be
graafplaats aan de zijde van de Ko
ninginnegracht ziet er weinig verzorgd
uit en eischt voorziening.
In de eerste plaats zal de bestrating
moeten worden vernieuwd, waarvoor
gelden op de begroeting beschikbaar
zijn. Voorts zal langs een gedeelte van
het Zuidoostelijk trottoir een hooge
beplanting dienen te worden aange
bracht, waardoor de aangrenzende
bloemisterij met haar kassen en keten
aan het oog zal worden onttrokken.
Tenslotte zal de thans nabij het hek
der begraafplaats aanwezige berg
plaats voor afval, welke daar zéér mis
staat, moeten worden vervangen door
een stortplaats, welke verder van den
weg af in de Boschjes verscholen ligt
Een verharde weg zal daarheen moe
ten worden aangelegd.
De kosten van de bedoelde beplan
ting en de nieuwe stortplaats met weg
worden geraamd op 1600.
B. en W. geven den Raad in over
weging, deze gelden beschikbaar te
stellen.
w
Een oorlog wordt niet met
cijfers gewonnen.
Een oorlog wordt echter niet met
cijfers gewonnen. De strijd in Finland
bewijst het overduidelijk. En Scandi
navië heeft dan ook heel wat meer te
beteekenen, dan zijn legerkracht zou
doen veronderstellen.
Het Finsche leger zou van 350.000
man op nagenoeg een millioen man ge
bracht kunnen worden. En de Finsche
verdedigingslinies zouden, bemand door
zulk een bezetting, vrijwel onneembaar
worden. Het Zweedsche staal is te
recht beroemd en Finland zou dus de
beschikking krijgen over prima wapen-
materiaal. De Zweedsche luchtvloot
telt verscheidene honderden militaire,
vliegtuigen en de Zweden zijn zeer be
kwame piloten. Rusland zou dus tegen
over een aanmerkelijk versterkte lucht
macht komen te staan. De handel in
de Oostzee zou door Noorwegen en
Zweden lamgelegd kunnen worden. De
handel uit Noord-Rusland naar den
Atlantischen Oceaan eveneens Moer-
mansk zou waardeloos worden. En ten
overvloede zouden Engeland en Frank
rijk Noorsche en Zweedsche havens
onbeperkt kunnen benutten voor den
aanvoer van wapens en menschen 1
Factoren ten nadeele van
Rusland.
Al deze factoren zouden ten nadeele
van Rusland zijn. Nu Moskou militair
heel wat minder kracht bij kan zetten,
dan men vermoedde, zou Scandinavië
dus Finland kunnen redden. Niets meer
en niets minder. Alleen Duitschland
zou roet in het eten kunnen werpen,
door met Rusland samen te gaan. Het
zou dan Zweden in zijn bewegingsvrij
heid ernstig kunnen belemmerenhet
zou de Finnen door een landingspoging
achter de Mannerheimlinie danig in
ongelegenheid kunnen brengen. Het
zou het Russische leger van knappe
bevelhebbers kunnen voorzien. Daar
door zouden de kansen kunnen keeren.
Wat zal Duitschland doen
Maar een militair bondgenootschap
met Rusland zou Berlijn vervreemden
van Italië, wellicht voor goed. En daar
om is het partijkiezen van het Derde
Rijk nog zeer problematisch.
Trouwens, ook Rusland geeft zich ten
volle rekenschap van wat Scandinavi
sche deelneming aan den strijd zou be
teekenen. En het is daarom de vraag,
of Moskou het verder zal laten komen,
dan tot ernstige waarschuwingen aan
Oslo en Stockholm.
