m
Nachtelijke aanvallen
Finland
De ondergang van de
„Biarritz”
cellulose-fabriek
Samenzwering
tegen Stalin
Ontploffing in een
Noorsche
Vrijdag 26 Januari.
No. 17477.
1940.
BELANGRIJKSTE NIEUWS
BUITENLAND
Het Finsche legerbericht
Sovjet-troepen hebben
geen terreinwinst
behaald
Het Russische leger
bericht
De ramp van het Noorsche
schip eischte
38 menschenlevens
Dit nummer bestaat uit ZIJ F bladen
EERSTE BLAD.
BUITENLAND
Twee dooden, 50 gewonden
Biarritz” werden voorloopig onder^cbracht in hotel
be overlevenden van de
Ook gevechten bij Petsamo en
Markajarvi
No. Een” te IJmuiden,
waar hen* een gastvrij onthaal wachtte om te bekomen van de doorgestane ontberingen.
Het Russische offensief tot
staan gebracht
Toenemende spanning tusschen
Washington en Tokio
waarschijnlijk
BINNENLAND
In de Oekraïne zouden tal van offi
cieren en ambtenaren zijn
gearresteerd
Russisch pantserschip tot zinken
gebracht?
Telefoon 116300 (zeven lijnen) Giro No. 12500
Verdragslooze toestand
tusschen Japan en Amerika
ingetreden
IRAK.
ARrestaties
moord
l
IIAAGSCHE
COURANT
PRIJS DEZER COURANT:
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Eerste blad, pag. 1.
OVERZICHT.
Eerste blad, pag. 2.
Eerste blad, pag. 3.
Derde blad, pag. 1,
Tweede blad, pag. 3.
de
Russische
en
Eerste blad, pag. 3.
Tweede blad, pag. 3.
de
Zweden lossen de Finnen af.
„samen-
rustig.
United Press meldt uit Oslo
Een groote ontploffing heeft heden
morgen zes uur plaats gehad in een
cellulosefabriek nabij Drammen ten
Zuid-Westen van Oslo. Naar verluidt
werden twee personen gedood en onge
veer vijftig gewond door chloorgas, dat
stroomde uit het gedeelte waar de ont
ploffing plaats had. De bevolking uit
de omgeving vluchtte in paniek. Meer
dan 100 huizen in de omgeving werden
ontruimd.
Te Salla en in andere sectoren in
het Noorden zouden Zweedsche vrij
willigers de Finsche troepen hebben
afgelost. Een bataljon dezer vrijwilli
gers zou ten Oosten van Salla een Rus
sisch autopark bij verrassing vernield
hebben.
De Britsche regeering heeft te Tokio
een nota overhandigd als antwoord op
het Japansche protest tegen het aan
houden van de „Asama Maru”.
Eerste blad, pag. 2.
In Schotland is een aantal overle
venden geland van het getorpedeerde
Zweedsche vrachtschip „Gothia”.
Eerste blad, pag. 2.
Vandaag is de overeenkomst getee-
kend tusschen de Fokker-fabrieken en
de K. L. M. voor den aanbouw van vier
verkeerstoestellen, welke volgend jaar
zullen worden afgeleverd.
Zweedsche communistische partij 20.000
leden, waarvan 15.000 lid zijn van de
communistische jeugdorganisaties. Bo
vendien heeft het secretariaat van de
Komintern voor West-Europa zijn zetel
te Stockholm.
Vrijwilligerscorps voor het be
graven van de gesneuvelden.
Olaf Quist, een Deensche groothan-
lelaar, heeft een plan voorgelegd aan
ie Finsche legatie, voor de vorming
an een neutraal corps van 100 vri.iwil-
igers, n.l. Denen, Zweden en Noren,
die de duizenden gesneuvelden aan het
Finsche front zullen begraven vóór de
lente, om het uitbreken van epidemieën
te voorkomen.
Het corps zou werken onder de be
scherming van beide strijdende par
tijen, om haar veiligheid te waarborgen.
Het Deensche Roode Kruis heeft aan
het plan zijn goedkeuring gehecht. Het
wordt thans aan de Finsche regeering
voorgelegd, waarna men de goedkeuring
van Moskou vragen zal.
Het Russische legerbericht van giste
ren luidt:
Op 25 Januari heeft zich niets van
belang voorgedaan aan het front.
taarndrager valt, neemt een ander de
lantaarn van hem over. Op een afge
sproken signaal wordt dan de lantaarn
gedoofd, de patrouille verandert van
positie en begint een nieuwen aanval
Het bombardeeren van Wiborg, dat
thans reeds vele weken duurt, ge
schiedt zonder eenig systeem en het
leven in de stad is er dan ook nooit
ernstig door belemmerd.
Buitenlandsche waarnemers in Hel
sinki zijn van oordeel, dat het groote
Russische offensief ten Noorden van
het Ladoga-meer niet verder doorgaat.
Men gelooft, dat de Finsche troepen
bezig zijn het gebied te zuiveren na
de herhaalde Russische aanvallen te
hebben afgeslagen, en thans de Finsche
stellingen nog steviger maken, teneinde
een herhaling van dergelijke aanvallen
onmogelijk te maken. De jongste leger-
berichten en andere gegevens wijzen
erop, dat een nieuw hoofdstuk van held
haftigheid en intelligente tactiek door
de Finnen tot een succesvol einde is
gebracht.
Het Fransche opperbevel deelt mede,
dat een Duitsche onderzeeër met sue
ces is aangevallen door een Fransch
patrouilleschip.
•N VERBAND MET DEN
OP MINISTER HAIDAR.
wordt gemeld, dat in ver
bet den moord op minister Rus-
hech-
Sabir
ands-
oud-
l^^sler van financiën. In het geheele
Het Canadeesche parlement is ont
bonden.
Van 15 regels 150. Iedere regel meer tot 10 regels 40 ct„ daarna iedere regel
meer 50 ct. Reclames 90 ct. per regel. Bewijsnummers 5 ct.. fr. p post
10 ct. Incasso binnen de stad 5 ct., buiten de stad volgens posttarief. Bij
vooruitbetaling: Kleine Advertenties 90 ct.; Dienstaanbiedingen 70 ct.
Advertentiën waarin-voorkomt „Brieven aan het bureau van dit blad” 10 ct. meer.
Voor ’s-Gravenhage bij vooruitbet. p. 3 mnd- met „Kikeriki”, „De Nieuwste Mode”,
„Koloniaal Bijblad” en „Letterkundig Bijblad” 3.Franco per post met Mode
blad ƒ4.—, zonder Modeblad ƒ3.75 Buitenland ƒ9.Landen waarop het
verlaagd intern, drukwerk-posttarief van toepassing is 7.p. kw. Bij postkantoren
tegen de geldende goedk. abonn.prijzen. Afz. nummers 5 ct., fr. p. post 10 ct.
Vanochtend is de als hotel geëxploi
teerde buitenplaats „De Hooge Vuur-
sche”, afgebrand. Alle inwonenden
konden ongedeerd ontkomen.
Gered werden: van de bemanning:
A. H. Teste, 2e stuurman; Lars Nygard,
matroos; J. Blixoen en L. Gerhardsen,
lichtmatrozen; N. O. Sand, timmerman;
J. Sandberg, stoker; Signy Hang, ste
wardess. Van de passagiers: Ingolf
Johannesen, O. Hildremyr, Tor Hamme,
S. Ericsen, H. Skager, C. Trondsen, L.
Ihlestad, B. Richvoldren, F. Soiland,
J. Skinneland, Siegurd Saetre, O. Es-
pedal, Werner Lund en P. Steen.
dene honderden mannen verloren. Drie
vijandelijke pantserwagens werden ver
nield.
In Lapland heeft de vijand de Fin
sche stellingen bij Markajarvi aangeval
len, doch de aanval werd afgeslagen.
Bij Petsamo heeft de vijand twee
keer zonder succes aangevallen. De Fin
sche troepen hebben hier twee vijande
lijke tanks vernield.
Ter zee: Niets nieuws te melden.
Tengevolge van de sneeuw weinig ac
tiviteit in de lucht, afgezien van enkele
bomaanvallen van weinig belang op
Kuusamo en op de Aalandseilanden.
Deze aanvallen hebben geen slachtoffers
veroorzaakt.
Bevestigd wordt, dat op 23 Januari
een Russisch vliegtuig omlaag is ge
schoten.
Te Rotterdam is bij een dronke-
manstwist een 35-jarige man dood
gestoken.
Bij het op een mijn loopen van het
Noorsche s.s. „Biarritz” blijken 38
van de 59 opvarenden om het leven
te zijn gekomen. Van de 24 passa
giers werden er 14 en van de
35 schepelingen 7 gered. Alle passa
giers waren Noorsche zeelieden.
Bij een ontploffing in een Noorsche
cellulose-fabriek zijn 2 personen ge
dood en ongeveer 50 gewond.
Eerste blad, pag. 1.
Bezoek aan een Finsch
opleidingskamp.
Reuter’s bijzondere correspondent
heeft een bezoek gebracht aan een
kamp in Noord-Finland, waar Finsche
vrijwilligers uit Canada en de Vereen.
Staten onder een Finschen kapitein
worden opgeleid. Hij hoopt enkelen van
hen over eenige weken naar het front
te zenden. De meeste van deze vrij
willigers zijn goede skiloopers.
In totaal zijn elf landen in het Fin-
='-he vreemdelingenlegioen vertegen-
rdigd. Het eerste bataljon staat
r aanvoering van een Italiaan.
In de Oekraine zouden tal van offi
cieren en ambtenaren zijn gearresteerd,
in verband met een complot tegen
Stalin.
De Zweedsche communisten
trachten ontevredenheid te
zaaien.
In de uitzending van nieuwsberichten
door radio Rome werd vanmorgen mee
gedeeld, dat de Russische geheime po
litie in de geheele Oekraine is over
gegaan tot massa-arrestaties van hooge
ambtenaren en officieren. De geheime
politie zou een uitgebreide samen
zwering hebben ontdekt tegen Stalin,
Molotof en Worosjilof. Alleen te Kief
zouden reeds meer dan 150 officieren
en ambtenaren in hechtenis genomen
zijn.
De speciale correspondent van de
„Giornale d’Italia” te Helsinki meldt,
dat volgens een nog niet bevestigd be
richt een der vier Russische pantser-
schepen. die de Finsche haven Koivisto
hebben gebombardeerd, n.l. de „Kat-
towa”, door het Finsche afweergeschut
getroffen en gezonken zou zijn.
Deze courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
BUREAUXWAGENSTRAAT 35 -37
Bijkantoren: Scheveningen, Keizerstr. 319, Tel. 550310; Rijswijk, Kantoor-
boekh. Leeuwendaal, Oranjelaan 3, Tel. 119461. Voorburg, Boekhandel H. E.
G. Ruijs, Heerenstr. 124, Tel. 778038; Filialen: N.V. Kantoorboekh. Th. J.
de Koning, Goudsbloemlaan 3, Tel. 330263; Boekh. J. B. v. Seters jr„ There-
siastr. 108a, Tel. 772444; Boekh. E. D. Couvée, van Hoytemastr. 66, Tel. 721187
Finsche geëvacueerden naar
Zweden.
Het groote Zweedsch-Finsche eva-
cuatieplan zal spoedig gereed zijn. Het
eerste stadium er van betreft de eva
cuatie van 20.000 Finnen, ouden van
dagen, vrouwen en kinderen, die thans
aan de Finsche zijde van het Tornio-
dal vertoeven en die naar Zweden wor
den gezonden.
Een-en-dertig belangrijke Noorsche
vereenigingen hebben gezamenlijk een
oproep gedaan tot inzameling van gel
den ten behoeve van Finland.
l Ult Bagdad
r
Haida
tenis
Naeib.
ï^igin,
tainistc-
Und is het
Op de Noordwestergronden bij Ter
schelling is het Letlandsche vracht
schip „Everoja" gestrand. Het vaartuig,
dat gebroken en lek is, verkeert in een
gevaarlijke positie.
Tweede blad, pag. 2.
Geringer aantal
luchtaanvallen.
„National Tidende” meldt uit Hel
sinki, dat de reden van het geringer
aantal bombardementen van de laatste
dagen op Finsche steden is, dat men
de Russische vliegtuigen noodig heeft
voor het uitwerpen van voedsel ten
Noordoosten van het Ladoga-meer en
in Midden-Finland bij Salla.
De Westmoesson laat zich vooral in
West-Java gelden. Ten Noorden van
Batavia werden vijf kampongs over
stroomd. Het luchtverkeer ondervindt
groote vertraging.
hem reeds tegemoet. En toen hij aan
dek kwam, lag dit al gelijk met het
water. Een sloep was reeds gestreken
en er bleef hem niets anders over, dan
in het ijskoude water te springen. Hij
zwom naar de boot, waarin zich al meer
geredden bevonden. Toen hij vlak bij
de boot was. voelde hij iemand aan zijn
beenen hangen. Met moeite kon men
hem en den man, die zich aan hem had
vastgeklampt, aan boord hijschen.
De United Press-correspondent
Webb Miller meldt uit Helsinki,
dat de Russen steeds weer opnieuw
hevige aanvallen op de Finsche li
nies ten Noordoosten van het La-
doga-meer ontketenen. Van Woens
dag af hebben zij dag en nacht
aanval op aanval op de Finnen ge
daan. Dit was de eerste maal, dat
de sovjetbevelhebbers het gevecht
gedurende den nacht hebben voort
gezet. Kollaanjoki ligt in het mid
delpunt van den strijd, honderden
dooden liggen over het met sneeuw-
bedekte slagveld verspreid.
De verandering van de Russische
tactiek, om de aanvallen ook des
nachts voort te zetten, wijst op
nieuwe intensieve pogingen om de
Finnen door uitputting er onder te
krijgen. Neutrale militaire waarne
mers echter zijn overtuigd, dat,
aangezien de Russen geen terrein
winst van beteekenis tot nu toe
konden boeken, dit offensief even
eens tot mislukking zal zijn ge
doemd.
Een verhaal van een passagier.
De Noor Otto Espedal, die als pas
sagier de reis op de „Biarritz” mede-
maakte, heeft een relaas gegeven van
den ondergang van het schip
De heer Espedal, stuurman op een
Noorsche tankboot, zat te IJmuiden in
het hotel No. Een, temidden van
overige geredden.
Hij was pas van een lange reis in
Antwerpen binnengekomen en ging
naar Oslo met vacantie.
In het restaurant zitten of staan de
menschen, die pas aan een wissen dood
zijn ontkomen, bijeen. Stuurman Es
pedal zit stilletjes bij de warme kachel,
hij heeft een lichtblauwe trui aan en
heeft een deken om zich heen gewik
keld. Geen wonder, dat deze man de
verkwikkende warmte van de groote
kachel zoekt. Hij heeft eenigen tijd in
het ijskoude water rondgezwommen,
voordat hij door de mannen van
reddingboot werd opgepikt.
r twaalf oersonen in
z*jn genomen onder wie
de gewezen minister van
- ->g en Ibrahim Kamal.
Een ontzettende explosie.
Hij lag, evenals bijna alle andere
passagiers, te kooi, toen omstreeks
2 uur in den nacht een ontzettende
explosie hem deed opschrikken. Tijd
om eenige kleedingstukken aan te
schieten gunde hij zich niet, want toen
hij zijn hut opende, stroomde het water
Het optreden van de Zweedsche com
munisten wordt door de Zweedsche pers
sterk veroordeeld. Men vreest n.l., dat
ij dienst hebben genomen in de vrij-
villigerscorpsen voor Finland, om hier
ontevredenheid te zaaien en de Finsche
zaak te verraden. Naar schatting van
de „Nya Dagligt Allhanda” telt de
Het Finsche legerbericht van gisteret
luidt:
Op de landengte van Karelië was dc
toestand betrekkelijk rustig. De actie
bleef beperkt tot verkenningen en sto-
ring-artillerievuur; de vijand schoot
met vèrdragend geschut op Wiborg doch
zonder resultaat
Ten Noorden van het Ladogameer
zette de vijand den geheelen dag zijn
aanvallen voort, het felst werd gevoch
ten bij Aittojoki De aanvallen werden
met groote verliezen voor den vijand
af geslagen. Gisteravond heeft de vijand
een aanval op Kollanjoki ingezet. Deze
is gedurende den nacht met korte on
derbrekingen voortgezet. Nog voor het
aanbreken van den dag was de aanval
definitief afgeslagen. Evenals in andere
gevechten heeft de vijand hier verschei-
Bij Aittojoki hebben de Russen ver-
sche troepen in den strijd geworpen.
Hier vooral waren de aanvallen bui
tengewoon hevig en ontwikkelden de
sovjets een ongekende vastberaden
heid.
Een der voordeelen voor de Finnen
in dezen sector is hun geoefendheid in
het kaartlezen. Ook zijn de Finnen in
het voordeel bij nachtgevechten. Iedere
patrouille van tien of twaalf man heeft
een sterke zaklantaarn bij zich. Een
man neemt de lantaarn en richt deze
op den vijand, terwijl de overigen in
hun witte mantels in de sneeuw lig
gen en zorgvuldig hun doel kiezen. De
lantaarndrager heeft een gevaarlijke
taak, want hij vormt een prachtig doel
wit, doch telkens wanneer een lan-
Het Russische offensief tegen de
Finsche linies is opnieuw tot staan ge
bracht. Worosjilof is naar het front in
Finland vertrokken.
Eerste blad, pag. 1. Vierde blad, pag. 1.
Bij Petsamo in Noord-Finland en bij
Markajarvi in Midden-Finland heb
ben de Russen eveneens hun aanvallen
weer hervat.
Zij hebben, volgens United Press,
ten doel, de Finsche troepen daar vast
te houden en te voorkomen, dat zij
elders als versterkingen gebruikt
worden.
Finsche waarnemers betwijfelen, of
de sovjets in staat zullen zijn een of
fensief op 3 punten langen tijd vol te
houden.
Vandaag loopt het Japansch-Ameri-
kaansche handels- en scheepvaartver-
drag af, dat in 1911 gesloten en in Juli
vorig jaar door Washington werd op
gezegd. Er is thans een verdragslooze
toestand ingetreden, daar een nieuw
accoord niet mogelijk is gebleken.
Amerika heeft de gelegenheid aange
grepen aan Tokio duidelijk te maken,
dat de Amerikaansche belangen in
China verdedigd zullen worden, welke
door de „nieuwe orde”-maatregelen
van Japan in het gedrang zijn geko
men. De verdragslooze toestand is
vooral voor Japan nadeelig, aangezien
dit land een groot deel van zijn import
uit de Vereenigde Staten betrekt. Daar
onder zijn grondstoffen welke noodig
zijn vpor de oorlogsindustrie. Hoewel
men in Japan voorgeeft geen onmid
dellijk nadeelige gevolgen van den ver-
dragsloozen toestand te zullen onder
vinden, zal Amerika daarvan gebruik
maken om een embargo op voor den
oorlog te gebruiken grondstoffen te
leggen. Zoodoende wordt sterke pressie
op Japan uitgeoefend daar zijn oor
logvoering in China er onder zal lij
den teneinde betere voorwaarden
voor den Amerikaanschen handel in
China te kunnen bedingen.
Hoezeer Japan afhankelijk is van
Amerika als verbruiker van Japansche
goederen en leverancier van grondstof
fen, wordt uiteengezet in een publica
tie van het Amerikaansche departe
ment van handel, welke publicatie sa
menvalt met het verstrijken van het
Japansch-Amerikaansche handelsver-
drag. Daarin wordt uiteengezet hoezeer
Japan verlamd zou worden, wanneer
„door de een of andere ontwikkeling”
(n.l. het embargo) zijn normale handel
met de Vereenigde Staten onderbroken
zou worden. Japan staat te boek voor
7 a 8 procent van de Amerikaansche
importen en exporten, terwijl de Ame
rikaansche leveringen 34 procent vor
men van de totale invoeren van Japan
en 16 a 20 procent van den totalen Ja-
panschen export naar de Vereenigde
Staten gaat.
Aangezien de Japansche exporten
binnen het kader van het yenblock,
welke geen deviezen inbrengen, tus
schen de 40 en 50 procent uitmaken
’an het totaal, is het duidelijk, dat de
Japansche exporten naar de Vereenig
de Staten een belangrijke bron vormen
Van deviezen, waarmede grondstoffen
gekocht kunnen worden. De Vereenig
de Staten leveren aan Japan ongeveer
56 procent van zijn essentieele behoef
ten, waaronder 40 procent van zijn
ruwe katoen, 40 procent van zijn me
talen, 50 procent van zijn machine-
been en 65 procent van zijn petroleum.
Tengevolge van den oorlog in Europa
beeft het stilleggen van den Japansch-
Buitschen handel en de vermindering
van den Japanschen handel met En
geland en Frankrijk de afhankelijk
heid van Japan jegens de Vereenigde
Staten grooter gemaakt.
De publicatie is als een duidelijke
Waarschuwing aan Japan te beschou
wen nu het Congres bezig is te beraad
slagen over het embargoplan. Van Brit
sche zijde worden Japan eenige „spel-
deprikken” toegebracht door de aan
houding van Japansche schepen. Ame-
llka heeft echter voor de bescherming
van de belangen der Westersche mo
gendheden in Oost-Azië de leiding op
genomen en met dit land heeft
aPan zich allereerst bezig te houden,
kenschetsend voor de huidige span-
hg in het Verre Oosten zijn de op
gedoken geruchten volgens welke tegen
Amerikaanschen ambassadeur in
lna, Nelson Johnson, een
‘Wermg” zou zijn gesmeed.
Het schip sleurde velen mee.
Spoedig daarop verdween de „Biar
ritz” in de diepte en sloot de zee zich
over het schip, dat velen met zich mee
sleurde. De reddingboot bleef nog
eenigen tijd rondvaren en heeft nog een
aantal drenkelingen opgepikt. Ook een
reddingboot van de „Borgholm”, welke
men in de haast gestreken had, kwam
nog naar de plaats, waar de „Biarritz”
was verdwenen. Deze kon slechts een
drietal slachtoffers oppikken, die al
dood waren.
Zoo goed mogelijk werden de schip
breukelingen aan boord van de „Borg
holm” verzorgd. En verzorging hadden
de menschen wel noodig, want velen
hadden in het water gelegen.
Twee der geredden hadden medische
verzorging noodig. Zij werden zoo spoe
dig mogelijk naar het Roode Kruis
ziekenhuis in Beverwijk overgebracht.
Eén van hen is een stewardess, die door
de emotie „shock” had gekregen. De
tweede, de timmerman, is aan één der
beenen gewond.
y z'