DE MERAPI DREIGT.
HAAGSCHE COURANT
ff1
Het tourisme
Koloniale politiek
Een noviteit
den Volksraad
voor
UITDEINDISCHEBLADEN
VAN DE
DE KOFFIE-
VERSCHEPINGEN
Wat de Vaderlandsche
Club wil
GEBRUIK VAN PARA VANEN
DE JEUGWERKLOOSHEID
Een der
beruchtste
Java
vulkanen
van
Zaterdag 27 Januari 1940, No. 17478. 6 3 p 3
1
PROEVEN IN DE INDISCHE WATEREN
DE VERFSTOFFEN
bezetting (wal landaard betreft) van den Volksraad. Javanen, Chineeaan, Arabieren enz. zijn er lid
WEER BERGBEKLIMMERS
VERDWAALD
ACTIVITEIT ONDER INHEEMSCHEN
De nieuwe voorzatter van (Jen Volksraad, mr. J. A. Jonkman (geheel links, kaal hoofd) heeft iets nieuws
georganiseerd voor de leden van den Volksraad, n.l. een ,bezoekavond”, ten doel hebbend het onder
ling contact tusschen de leden te bevorderen. Eten aardige foto, goed in beeld brengend, de hfttterogene
J van,
Verheugend verschijnsel de
Amerikanen komen weer
w
zich
Een eigen programma.
Do Merapi in werking.
jaar is het geleden,
Britsche rijk in miniatuur.
MET VERLOF.
FAMILIEBERICHTEN UIT DE
INDISCHE BLADEN.
KOLONIAAL BIJBLAD
■rnsch
woe-
[Jet KOLONIAAL BIJBLAD bevat naast oorspronkelijke bijdragen van deskundige
band een overzicht van bet voornaamste uit de pet laatste mail ontvangen Indiscne
bladen en periodieken, waardoor zij die zich voor indië interesseeren. volkomen
op de hoogte blijven van de koloniale gebeurtenissen
Nauwelijks tien
dat de Merapi dood en vernietiging over
Java verspreidde. Bij de eruptie van
December 1930 kwamen 1300 menschen
om het leven en werden ruim 1100 hui
zon vernield.
J. Loots, Mulo-onderwijzer. Vierhuizen
B. 63. genri. Ulrum (Gron.); Ch. Mouod de
Froideville, ass.-resident le kl., p./a. van
Bleiswijkstraat 29. alhier; H. H Frehe,
Mulo-onderwijzer. Oranje Nassaulaan 51,
Overveen; mr. H. L. A. M. Struycken.
wnd. inspecteur bij de Generale Thesaurie
van het departement van Financiën. Groo-
te Looierstraat 26. Maastricht: Chr. Rupke,
stafemployé bij de Post-Spaarbank in Ne-
derlandsch-Indië, Linschoterkade. Oude-
water.
bevolking, speciaal op Java. Van het
oostelijk deel van den archipel, met
name uit Makasser en uit de Zuider-
en Oosterafdeeling van Borneo, zijn
wel orders ontvangen tegen de nieuwe
prijzen.
Gelukkig handhaaft de export van
batik zich. Men heeft daarbij geen
last van de prijsstijging, want de li
centiehouders voor dezen import te
Singapore zijn meerendeels agenten
van de groote batikkerijen op Java.
Invoering van een distributie van
verfstoffen ten behoeve van de batik-
industrie in Indië zal niet noodig zijn,
indien de toestand zich niet ten kwade
wijzigt.
De correspondent van de „Locomo
tief” te Modjokerto schrijft:
Tijdens de afgeloopen crisisjaren is
te Modjokerto onder voorzitterschap
van den heer Soeroso een vereeniging
opgericht met het doel om de jeugd-
werkloozheid onder de Inheemsche
bevolking zooveel mogelijk te bestrij
den.
Een der middelen om dit doel te be
reiken, heeft men gezocht in het tot
stand brengen van een tweejarigen
landbouwcursus, welke wordt gesubsi
dieerd door het Kantoor van arbeid te
Batavia.
Deze cursus heeft sedert de oprich
ting de belangstelling van vele In
heemsche jongelieden getrokken en ve
len hebben zich als leerling laten in
schrijven; de animo om de lessen zoo
wel theoretisch als praktisch te vol
gen, is groots
Het eerste contingent leerlingen ver
giet verleden jaar den cursus. Ook dit
jaar hebben verscheidenen den cursus
met gunstig gevolg doorloopen.
Op bedoelden cursus krijgen de leer
lingen naast de lessen inzake den sa-
wah-, ook tuinbouw. Hiervoor wordt
veel van de physieke kracht der leer
lingen gevergd.
hellingen der Merapi afgleed en
j Oceaan-
bracht niet alleen
GETROUWD;
A. J. Westendorp en G. van Gent. Pani-
goran Est/Marbau. Dr. J. Chr. Hu-
bach en N. van der Roest, Bandoeng.
BEVALLEN
J. H. L. van Splunteren-Gatalan, Bat.-C„
d. F. C. van Es-van Veen, Bat.-C., d
A. C. van Ramshorst-ten Bruggencatc.
Pangkaten, d. L. J. J. Caron-van Schalk,
Bat.-C.. z. M. Margherita-Joh. F. v d.
Haar, Bat.-C., z. D. A. P. van Aken-
Meerding, Bat.-C., z. Siemens-Ranneft,
Malang, z. J. Verkerk. Medan.
OVERLEDEN;
E. C. Brain, Lawang. F. J. Philippus,
Bandoeng.
In aansluiting op het telegrafisch
bericht van Aneta betreffende de proe
ven, welke door de K.P.M. in samen
werking met den mijnendienst van de
Marine, met paravanen zullen worden
genomen, kan de „Java-bode” nog het
volgende melden:
Sinds eenigen tijd worden door vrij
wel alle scheepvaart-maatschappijen
in Nederland proeven genomen met
paravanen, aangezien het mijnen-ge-
vaar vooral in de Noordzee groot is.
Deze proeven worden ook door de
K.P.M. in Holland genomen, doch waar
de K.P.M.-scheepvaart zich in hoofd
zaak bepaalt tot de Indische wateren,
werd onlangs besloten ook hier proeven
te nemen.
Het wachten was op een stel para
vanen. Nu de K.P.M. de hand heeft
weten te leggen op een paar dezer
toestellen van den „Rotterdamschen
Lloyd”, zal met de proefnemingen
binnenkort een aanvang kunnen wor
den gemaakt.
Het K.P.M.-schip „van Lansbergen”,
momenteel te Soerabaja dokkend, zal
met paravanen worden uitgerust en
voordat het schip zijn normalen dienst
hervat, zullen de proeven in de Java-
zee plaats hebben, teneinde na te
gaan, welke K.P.M.’ers hiermede zul
len kunnen worden uitgerust.
Een feit is namelijk, dat paravanen
niet op alle schepen kunnen worden
aangebracht, aangezien hiervoor ver-
eischt is, dat het schip 'minstens 10
mijl loopt.
Verder ligt de situatie in Indië ge
heel anders dan in Europa. Voor de
meesttijds onstuimige Noordzee wor
den anderen eischen gesteld dan voor
de Indische wateren, welke over het
algemeen kalm zijn.
Het ligt in’de bedoeling der K.P.M.
om te zijner tijd al haar schepen,
welke zich daartoe leenen, met para
vanen uit te rusten, niet omdat het
mijnen-gevaar in deze wateren zoo
groot is, doch om op alle eventuali
teiten voorbereid te zijn.
De K.P.M.-schepen hebben tot dus
ver niet veel last ondervonden van de
mijnen-velden in de buurt van Singa
pore. Voorzichtigheid is natuurlijk te
allen tijde geboden, doch de autori
teiten te Singapore zijn op het gebied
van tijdig waarschuwen, enz. zeer
diligent.
Ook van drijvende mijnen werd tot
nu toe geen overlast ondervonden.
Sinds het uitbreken van den oorlog is
slechts een tweetal losgeslagen mijnen
gesignaleerd, welke gemakkelijk wa
ren te ontloopen.
Het is nog niet bekend, wanneer
paravanen tot de uitrusting der daar
voor in aanmerking komende K.P.M.-
schepen zullen gaan behoor en, wijl de
levering dezer toestellen momenteel
zeer onzeker is.
Een „gordel van smaragd” noemde
Multatuli onzen Indischen Archipel. En
inderdaad zijn er weinig plekken op
aarde, waar men zooveel natuurschoon
kan vinden als op de groote en kleine
Soenda-eilanden. Woorden schieten hier
tekort; men zou vele dikke boeken kun
nen volschrijven over al het schoons,
dat men er vindt, doch een beter in
druk krijgt men, wanneer men persoon
lijk een kijkje neemt. Een van de be-
koorljjkste eilanden is wel Java, het
eiland van de blauwe bergen. Een on
kenbare bergenketen slingert zich
wer het eiland; de bergen, welke, on
danks hun dichte licht- en donker
groene vegetatie, een blauwen gloed
fijnen te hebben, voeren den boven
toon in het natuurschoon. Er is nauwe
lijks een plaats op Java te bedenken,
van waaruit men niet het uitzicht heeft
°P een berg. Deze bergen veraan
genamen het leven van den Europeaan
°P Java in zeer groote mate. Diegenen,
die in een heete kustplaats wonen, be
nutten bijna eiken vrijen dag om „een
koude neus te halen” in een of ander
bergplaatsje.
Diezelfde bergen echter, of althans
vele ervan, vormen tevens een voort
durend gevaar voor het eiland; zij zijn
be tyrannen van Java. Ruim 100 vul
kanen bezit Java, waarvan 22 werken
de. Doch ook de z.g. „doode vulkanen”
kunnen soms onverwachts werken en
een eruptie vertoonen.
De Merapi is wel een der beruchtste
vulkanen van Java, gelegen op de grens
Van Kedoe, Jokja- en Soerakarta; deze
berg is 2911 meter hoog. Talrijk zijn de
Uitbarstingen van den Merapi geweest
'n den loop der eeuwen; bovendien wa
tert de meeste uitbarstingen buiten
gewoon heftig. Lawines van gloeiende
Wablokken, gepaard gaande met z. g-
gloedwolken bewerkstelligen aanvanke
lijk de vernielingen doorgaans. Later
*erden dan gewoonlijk op de vulkaan
hellingen talrijke bruggen vernietigd of
beschadigd door het optreden van
’*ïen-lahars. Een lahar is een puin
boom, welke door water getranspor
teerd wordt. Een sterke regenval op de
°ubegroeide hellingen van werkzame
vulkanen veroorzaakt het ontstaan van
tegenlahars. Nederlandsche geologen
hebben het woord „lahar” voor „mod
derstroom” ingevoerd in de vaklitera
tuur.
Dat de Merapi al eeuwenlang erup-
Wij ontvingen per laat-
ste luchtmail, via Napels.
Indische bladen loopende
tot 14 dezer.
Situatie niet zoo nijpend.
Naar het „Nws.” verneemt, is bij
nader onderzoek gebleken, dat, ge
lukkig voor een belangrijken tak van
inheemsche nijverheid in Indië de
situatie met de verfstoffen voor de
batik-nijverheid niet zoo nijpend moet
worden geacht als zij zich eenige we
ken geleden voordeed.
De aanvoeren blijken erg mee te val
len. Het blijkt daarbij, dat het aandeel
der Nederlandsche industrie toeneemt.
Bovendien is de batikmarkt zelf mo
menteel slecht. Nu is Januari altijd
wel een slappe maand, maar thans
doet zich bovendien de omstandigheid
voor, dat de binnenlandsche markt
niet genegen is de hoogere prijzen te
aanvaarden, welke worden gevraagd.
De indruk bestaat, dat dit een ge
volg is van geldschaarschte onder de
d<>
met de snelheid van een
voortbewoog. I-
Een proef in Zuid-Banjoewangi.
De afgestudeerden, 13 jongens, zijn
in Augustus 1939 naar Zuid-Banjoe-
wangi vertrokken om een klein com
plex van djatibosschen, hetwelk door
den gouverneur van Oost-Java is af
gestaan, te ontginnen.
Van de provincie Oost-Java krijgen
zij geringen financieelen steun, welke
te zijner tijd teruggestort moet wor
den.
Deze kolonisatie van Inheemsche in-
tellectueelen in Zuid-Banjoewangi is
een proef. Mocht deze proef slagen,
dan kan bovengenoemde vereeniging
een nog grooter terrein krijgen, b.v. in
de omgeving van Kesilir.
Gedurende de Kerstdagen is de heer
Soeroso naar Zuid-Banjoewangi ge
gaan om zich op de hoogte te stellen
van den toestand en de werkzaamhe
den van de kolonisten.
De heer Soeroso twijfelde of de jon
gens aan de gestelde eischen, welke
zijn verbonden aan zware boschontgin-
ningen, wel zouden hebben kunnen vol
doen.
De heer Soeroso is thans terugge
keerd en heeft met voldoening kunnen
constateeren, dat de jongens aan de
gestelde eischen wel voldoen. Na ruim
vier maanden zwaar werken voor de
ontginning, beginnen zij nu den grond
te bewerken voor padi-aanplant. De
bibitvelden zijn reeds aangelegd.
Ongeveer 60 bouws zullen gedurende
dezen Westmoesson met padi worden
beplant. In het geheel krijgen zij 100
ha. (150 bouws), welke zij in den loop
van 1940 geheel ontgonnen hopen te
krijgen.
De jongens leven erg sober, bewonen
een loods van bamboe, bedekt met
atap. Hun dagelijksche voeding be
staat slechts uit rijst en groenten.
Zij zijn trotsch op hetgeen door hen
is gepresteerd. Later zullen zij ieder
10 bouws krijgen. Als tani zullen zij
dus een goede toekomst hebben; mis
schien kan men later met deze jongens
een tanimiddenstand vormen.
Het boschcomplex dat zij thans ont-
tinnen, heet Bangeran en ligt niet zoo
ver van de Indo-Europeesche koloni
satie „Brasan”.
Hoewel er nog geen beslissing uit
Nederland is, wordt er hier te
lande toch positief op gerekend,
dat de regeling dezer dagen af-
komt en dat nog deze maand de 4
t koffieverschepingen naar het
moederland kunnen worden her-
vat. 4
t De voorbereidingen worden reeds
getroffen, aldus het „Bataviasch
Nieuwsblad".
4 De regeling omvat, voor zoover
thans bekend, de verscheping van J
4 een kwantum van ongeveer
15.000 ton in 1940, hetgeen aan-
zienlijk meer is dan in vorige
4 jaren werd geëxporteerd naar
Nederland, n.l. 10 d 12.000 tons.
De regeling is dus voor de nood- 4
lijdende Indische koffiecultuur,
die vooral in het gedrang kwam 4
nadat in September j.l. de uitvoer
4 naar Nederland op enkele on be-
leeke'nende partijen na werd stop- 4
gezet, zeer belangrijk.
dood en verderf onder de dieren, doch
eischte ook talrijke menschenlevens op,
daar het onmogelijk bleek, de bewo
ners van alle kampongs tijdig te waar
schuwen. 1300 Menschen kwamen bij
deze ramp om het leven, terwijl er 1100
huizen werden vernietigd.
Welk een groot gevaar de Merapi
echter ook kan worden, toch worden
zijn hellingen nog altijd bewoond door
dezelfde inlanders, die in 1930 hun
huis en land in den steek lieten om
hun leven tennminste nog te redden.
Doch niet zoodra was alle gevaar (tij
delijk) verdwenen, of de bevolking
keerde terug naar de plaats, waar zij
geboren was en begon met verdubbel
de energie de sawahs te bewerken. Het
is immers een bekend feit, dat de lava
stroom de aarde vruchtbaar maakt.
Bovendien bewaart het fatalisme
van den inlander de bevolking er voor,
een voortdurenden zenuwsloopenden
angst te gevoelen voor een volgende
uitbarsting. Trouwens, de inlander
staat hierin niet alleen. Ook de ge
vaarlijke zóne van den Vesuvius, den
Etna, of de bergen in Chili, welke
ieder oogenblik een gevaarlijke uit
barsting kunnen hebben, zijn immers
korten tijd na een uitbarsting al weer
bewoond. Ook de talrijke Europeanen,
die op de hellingen van den Merapi wo
nen, denken alleen aan gevaar, wan
neer dit gevaar werkelijk zeer nabij
is zooals in deze dagen.
Op verschillende ondernemingen
werd immers reeds asch- en zandre-
gen gemeld. Enkele scherpe knallen
werden gehoord, terwijl de bevolking
van Ngetos twee vuurzuilen uit den
bergkrater te voorschijn zag komen.
Een wolk van vrees en schrik heeft
zich thans weer verspreid over diege
nen. die in de buurt van den Merapi
wonen. Wantrouwend luistert m<n
naar het onderaardsche gerommel de
Merapi werktDat wil zeggen de
Merapi dreigtZal de vulkaan zijn be
dreiging ten uitvoer brengen, of is al
les maar loos alarm Men weet het
niet, doch nergens is een paniekstem
ming te bekennen, hoewel menigeen
angstig naar den dreigenden vulkaan
kijkt. Doch behalve met angst, staart
men ook met een groot ontzag naar
den blauwachtigen vulkaanreus. een
der velen in de lange, onafzienbare
bergenketen, welke zich over ’t mooie
eiland Java slingert van Oost naar
West en welke dit eiland behalve zijn
schoonheid, ook veel gevaar brengt
Een Aneta-telegram van gisteren
meldde, dat de vulkaan weer rustig is.
Voor hoe lang
Op economisch gebied ziet men iets
dergelijks gebeuren. De Nederlandsche
„diehards” op financieel gebied be
schouwen het Nederlandsche imperium
als het Britsche rijk in miniatuur maar
vergeten dat de economische toestanden
in beide rijken volkomen anders zijn.
Canada, Australië en Zuid-Afrika ex-
porteeren 60 tot 80 pCt. naar de „Mo
thercountry”.
Hetzelfde heeft plaats ten opzichte
van Amerika. De Fransche en Belgische
kolonies. Maar de verhouding tusschen
Nederland en Indië is juist omgekeerd.
Nederland kan slechts 20 pCt. van de
Indische producten opnemen.
Van een economische eenheid is dus
geen sprake. Van producten als suiker,
koffie, palmolie, rubber, enz. kan Ne
derland slechts een uitermate gering
deel gebruiken. Dit feit, gepaard aan
de allerwegen te speuren neiging tot
blokvorming, maakt Indië buitenge
woon kwetsbaar.
Ook in dit opzicht moet iets gedaan
worden.
Naar het „Nws.” verneemt, is, nadat
in de laatste maanden van het vorige
jaar het buitenlandsch tourisme ais
gevolg van den oorlog een sterken te
ruggang vertoonde, daarin een veran
dering ten goede gekomen.
Wel moet worden geconstateerd, dat
het tourisme uit Australië practisch
dood is, waarvan de vermoedelijke
oorzaken zijn de restrictie op het uit
voeren van geld en voorts dat de
Australiërs, die momenteel zeer goed
verdienen (wij behoeven hier enkel
aan het artikel wol te denken), de
zaken liever eerst e'en paar maanden
wenschen aan te zien, aivorens een
plezierreisje te gaan maken.
Hetzelfde verschijnsel doet
trouwens ook in Indië voor.
Het spreekt vanzelf dat na het uit
breken van den Europeeschen oorlog
het touristenverkeer in de eerste plaats
een zwaren klap kreeg en het heele
„bedrijf” als wij het zoo mogen zeg
gen, practisch stilstond.
De mensch went echter aan alles en
zoo komt ook druppelsgewijs het tou
risme via Singapore o.a. terug.
Den grooten stoot echter aan het
stijgend tourisme hier te lande hebben
de Amerikanen gegeven. In de eerste
plaats is, zooals bekend, het aan Ame
rikanen verboden naar Europa te rei
zen. Zij hebben dus uitgezien naar
andere reismogelijkheden en deze zijn
gevonden in de zoogenaamde „Round-
the-Pacific-trips”, welke tochten wor
den onderhouden met schepen van
Madson en Co. met overscheep op Ne
derlandsche schepen.
In hoeverre deze Amerikaansche
touristen ook te bewegen zullen zijn
een trip over Java te maken en naar
andere eilanden van onzen archipel,
moet voorbands worden afgewacht.
De trek echter naar Ned.-Indië is
reeds een feit geworden.
De „Jagersfontein” kwam Soera
baja binnen met een zeer goede
bezetting aan Amerikaansche tou
risten.
Ook de berichten over de boekin
gen van volgende schepen luiden
zeer gunstig.
Hieruit mag dus afgeleid worden,
dat langzamerhand het buiten
landsch touristenverkeer weer een
gunstige curve gaat vertoonen.
Niet in het minst werkt daartoe
ook mede de naam, weike onze
schepen hebben.
Met de „Jagersfontein” heeft men
uit reclame-oogpunt bekeken reeds een
zeer goeden greep gedaan, terwijl voorts
de bekende service van de schepen der
JavaChinaJapan-lijn, het comfort,
het eten, kortom de bekende voordee-
len bij het reizen met Nederlandsche
schepen er het hunne toe hebben bij
gedragen.
De bevolking moest weer op zoek.
Een Bandoengsche familie v. B., va
der zoon en twee dochters, vergezeld
van een vriend, hebben op een verre
wandeling, die zij uit Patjet naar de z.g.
Engelsche Vlakte, op den Goenoeng Ra-
koetan, maakten, een zeer onaangenaam
avontuur beleefd. Het gezelschap ver
dwaalde n.l. in de onbekende bosschen
met de slingerende voetpaadjes en
kwam niet op de plaats van aankomst
aan. Bij het vallen van den avond,
vertelt het ..Bat. Nieuwsblad” van 8
dezer maakten zij, die op de familie
gerekend hadden, zich danig ongerust
over het wegblijven van de gasten.
Heel laat in den avond waarschuwde
men den assistent-wedana en ook den
controleur van Tjiandjoer. die oogen-
blikkelijk maatregelen troffen om met
de veldpolitie en met bevolkingspa-
trouilles naar de verdwaalden te zoeken.
Eerst tegen Zondagmiddag trof men het
gezelschap aan, ergens op een helling
van de Rakoetah. Zij hadden in de open
lucht moeten overnachten, koud en hon
gerig, aangezien zij heel weinig leef
tocht bij zich hadden. Heel toevallig
ontmoetten zij enkele katjongs (knaap
jes) die hun den verderen weg wezen.
De heer v. B. onderwijzer te Bandoeng,
heeft zich op dezen tocht zoozeer ver
moeid, dat men het raadzaam oordeelde
hem in het Borromeus ziekenhuis te
Bandoeng te doen opnemen.
Wat de V.C. wil. is. dat er nu einde
lijk eens een groote lijn wordt uitge
stippeld. „Wij willen en wij kunnen de
Regeering op haar weg niet volgen en
zullen genoodzaakt zijn een eigen pro
gramma van ontwikkeling op te stellen”
aldus spr.
Dit behoort rekening te houden: le.
met den binnenlandschen politieken
toestand. 2e. met de internationale eco
nomische constellatie en 3e. met de po
litieke en militaire situatie in het Verre
Oosten.
Hierna ging spr. dieper op de aange
geven punten in. Onze staatspolitiek is
uitgegaan van den Europeaan. In het
begin van deze eeuw ontstond het re
veil onder de volkeren van Oost-Azië.
De politiek is thans in de Inlandsche
wereld binnengetreden. Dit kan men
prettig vinden of niet, in elk geval
heeft men er rekening mede te houden.
Nu is staatkundig beleid niet het rem
men van een bepaalde actie, doch het
kanaliseeren daarvan. Wat de Regeering
op het oogenblik doet, is „freewhee
len”.
ties heeft gehad en wel zeer zware
blijkt o.a. uit het feit, dat de ver-
P'aatsing van de Hindoe-Javaansche
^acht van Prambanan naar Oost-Java.
”a het jaar 915, ook veroorzaakt werd
d°or een groote uitbarsting van den
^erapj.
Uiteraard is er niet veel bekend van
^te oudste erupties. Volgens M. Hart
man zijn er sedert 1560 ruim 50 uitbar-
stlngen van bekend. Maar pas met de
j’hbarsting van 1883 begint de wezen
lijke bestudeering van den vulkaan-
De laatste groote uitbarsting van de
"Jerapi vond in December 1930 plaats.
Dit was wel een van de vreeselijkste
Catastrofen. welke in Indië plaatsge
lden hebben. Enorme massa's lava
"'erden door den vulkaan uitgebraakt.
’M het gevolg, dat tal van vruchtbare
Steken op Midden-Java verwoest wer-
De schade, hierdoor aangericht.
lc'P in de millioenen. En de mensch
*to|id machteloos tegenover de
«ende natuur.
D(l gloeiende lava-massa, welke va
Dr. W. M. F. Mansvelt heeft te Soera
baja voor de Vaderlandsche Club een
lezing gehouden over Koloniale politiek.
Spreker ving volgens de „Ind. Crt.”
zijn rede aan met er op te wijzen, dat
het onderwerp reeds eerder door hem
was aangesneden bij de jongste alge-
meene beschouwingen in den Volksraad.
Hij en zijn fractie zijn daarbij uitge
gaan van de praemisse, dat Ned.-Indië
op het oogenblik nog onvolgroeid is.
Deze kolonie behoort omgezet te worden
in een ..land6 natuurlijk binnen het
Rijksverband.
De Regeering wil blijkbaar in den
toestand berusten; de V.C. echter zou
gaarne zien, dat er wat gedaan werd.
Indië behoort ontwikkeld te worden tot
een land met een perspectief.
Het antwoord van den Regeerings-
gemachtigde voor algemeene zaken in
den Volksraad op de redevoering van
den heer Mansfelt, w’as voor de V.C.
onbevredigend.
Er werd schamper gesproken over
„het etiket der ideologie”. Daarmee is
men er niet. Het is der V.C. echter niet
mogen gelukken om de Regeering uit
haar tent te lokken en een afdoende uit
spraak te krijgen.
L'
X
