door W. C. SICKESZ
WIE ZULLEN HIER
BINNENGAAN
i
LUCHTVAART
ifii
HAAGSCHE COURANT VAN MAANDAG 29 JANUARI T9TO. TWEEDE BEAD, PAGINA 3.
„Quo Vadis"
(schrijver van
VEREENIGINGEN
BELANGRIJKE MEDEDEELING
JUBILEUM-UITVOERING VAN
„DINDUA”
WIE ZULLEN HET PROGRAMMA
UITVOEREN?
VLIEGDIENST OP CONGO WORDT
HERVAT.
WAT ZAL HET PROGRAM
ZIJN?
ALS WIJ ZELF HET WERK
PROGRAMMA EENS MOCHTEN
OPSTELLEN!
DE OUDE GARDE HEEFT
AFGEDAAN
v
WORDT EEN NIEUW
PAD BETREDEN
wil
het
zal
leven, zóó, dat het
komt”.
i
„QUO VADIS?”
een deugdelijken Vrede, terwijl
W. C. SICKESZ.
^Advertentie’^
V
deze weg tevens tot „Welvaart van
ongekenden om vang” voor alle Volken
leidt?
Zouden wij eten tweede programma
punt mogen samenstellen, het zou
luiden
van overvloed, danzal de enkele
lichtstraal, die uit deze boodschap
tegenblinkt, weer duisternis worden.
DIE WELVAART EN VREDE
kunnen en zullen brengen, doch ook
door hen de vrijheid en gelegenheid U
geven, dien weg te bewandelen en dien
onderzoekingsarbeid te verrichten, die
al dat schoons ook werkelijk brengen
kan en zal.
Welnu, ook hierop geeft .,Quo Va
dis?” antwoord voor hen, die het ant
woord weten te vinden, doch ook al
leen maar voor diegenen die alle
oorzaken, die tot dezen nieuwen oorlog
voerden, terdege kennen.
Of er Vrede duurzame Vrede
komt en welvaart, zal dus er van af
hangen. eensdeels welk het program
ma zal zijn, dat zal worden afge
werkt, doch ook WIE en WAT die
20 afgevaardigden zullen zijn.
Zijn zij dezelfden, of soortgelijk
als diegenen, die ons den Vrede van
Versailles brachten, of als diegenen,
die de landen bestuurden in de cri
sisjaren, toen versobering en verar
ming gepreekt werden niet alleen,
doch ook, aldus bestuurd werd, ter
wijl de wereld ziek was, en nog is.
WELVAART GELUK - en VREDE
Willen de enkelen, zeer vitalen uit
de oude garde het menschdom toch
nog van nut zijn, laten zij dat dan
doen door introductie en wegberei
ding van diegenen uit het opvolgend
geslacht, wier arbeid en nieuwe denk
beelden het menschdom tot zegen kun
nen en zullen strekken, doch laten zij
zelf zich onthouden van nu nog wel-
vaartspolitiek te gaan prediken, die zij
zelf nooit hebben toegepast, want dat
zou belachelijk zijn. De economische
mogelijkheden toch van heden zijn
dezelfde als van 5 - 10 of 20 jaar terug
Welaan laat ons afstand doen van
het geslacht, dat den oorlog en de cri
sis bracht, als leiders althans en laat
de scepter thans gezwaaid worden
door hen, die bezield met moed en
nieuwe, jeugdiger levenskracht, doch
bovenal met nieuw inzicht en gerecht
vaardigd vertrouwen, de taak niet ver
volgen zullen van hen, die vóór hen
kwamen, doch deze beter, duizendmaal
beter zelfs dan zij, zullen volbrengen
De wereld krijgt een kans:
EEN COMITÉ VAN ECONOMISCHEN
ARBEID, die welvaarts- en vredesar
beid zal kunnen zijn, gaat haar taak
beginnen.
Welnu, menschheid, grijpt die kans
door HEN te zenden, die U
Zou het wel mogelijk zijn ooit ware
rust in Europa te krijgen, zonder dat
dit verwezenlijkt wordt
Welnu lezér, laat ik dan hieraan on
middellijk toevoegen, dat alweer in
„Quo Vadis doch alleen voor de
heel goede lezers, en bovenal voor de
zeer deskundigen in dit systeem, de
weg beschreven staat om zulk een
Europeesche eenheid, zulk een Pan-
Europa, dicht te benaderen.
Als derde punt, hetwelk óók zeer
belangryk is, zouden wij willen op
schrijven
zoodat deze plannen onontbeerlijk zijn
voor
voorstellen en hen met het gepresteerde
hartelijk gelukwenschte.
De feestavond is gesloten met een bal
onder leiding van den heer K. van Dul-
kenraad.
Verstandig worden, ja, dat is
kardinale punt, doch als wij dan de
samenstelling lezen van dit Centrale
Comité, dan zien wij, dat daarin 20
afgevaardigden zullen zitting nemen
van verschillende landen en dan nog
8 deskundigen op verschillende eco
nomische en technische gebieden.
Er voert ons een huivering door de
leden, en het is alsof wij de zwakke
lichtstraal, die wij zagen blinken, weer
zien verdwijnen. Hebben wij twintig
jaar lang iets anders gekend dan af
gevaardigden van Staten en hun des
kundigen, en wat hebben zij tot stand
gebracht anders dan
Er kan dus Vrede, deugdelijke en
duurzame Vrede komen en wel ter
stond. Het is niet noodig, dat men-
schenbloed en menschengeluk wordt
opgeofferd, als de mensch maar
en eindelijk verstandig wordt.
„Zoekt een weg om het ECONO
MISCH MOGELIJK TE MAKEN,
dat er spoedig vrede
„ELOQUENTIA”.
De heer Adolf J. J. Schaar zal Donder
dagavond 1 Februari in café-restaurant
„Hermitage”, Schenkweg, hoek Bezuiden-
hout, voor de Joodsche vereeniging „Elo-
quentia” spreken over: „Hans Christian
Andersen en zijn sprookjes in hun betee-
kenis voor ouderen”, toegelicht met gra-
mofoonmuziek.
In de eerste helft van de komende
maand zal in Den Haag een nieuwe
conferentie een aanvang nemen.
De Volkenbond heeft tijdens zijn
jongste bijeenkomst besloten tot instel
ling van een Centraal Comité tot coör
dinatie van de financieele-, economi
sche- en sociale werkzaamheden in
verschillende landen. Het blijkt thans,
dat dit comité in Den Haag bijeen zal
komen en wel op 7 Februari a.s., zoo
dat aldaar haar besprekingen gevoerd
zullen worden.
Bovendien zal op 9 Februari a.s. het
„COMITÉ DE SUPERVISION”
mede in Den Haag bijeenkomen, aan
hetwelk enkele bevoegdheden van den
Volkenbondsraad en de Volkenbonds
vergadering overgedragen zijn. Dit
laatste comité vergadert onder leiding
van den heer HAMBRO, president van
het Storting in Noorwegen.
Dat een onzer meest bekende staats
lieden het voorzitterschap zal waarne
men van het Centraal Comité, schijnt
in de bedoeling te liggen.
Bovenstaand bericht geeft gereeden
grond tot verheugenis, althans het kan
dit geven, mits... doch daarover zullen
wij het straks hebben.
Wie met meer of minder groote be
langstelling het wereldgebeuren der
laatste 20 jaren gevolgd heeft, is ook.
zij het van uit de verte, getuige ge
weest van de regelmatig weerkeerende
conferenties van den Volkenbond te
Genève en met een geringe uitzonde
ring mogen wij gevoeglijk spreken van
de volslagen mislukking van dit Insti
tuut, dat, indien goed gefundeerd en
in zijn beginselen goed toegepast, het
menschdom zeer tot heil had kunnen
strekken.
Het heeft niet zoo mogen zijn, en het
is hier niet de plaats om alle oorzaken
der mislukkingen op te sommen.
Laat ons liever dankbaar zijn, dat er
een besluit genomen is, waaruit men
wellicht mag opmaken, dat nieuwe op
vattingen thans baan beginnen te bre
ken.
Het ,doel” toch, dat het comité na
streeft, is al hoopvol, en duidt in „eco
nomische" richting, en het feit, dat het
niet gevestigd zal worden te Genève,
waaraan herinneringen verbonden zijn
van al die in-droeve tooneelen en mis
lukkingen, waarvan wij jarenlang ge
tuigen zijn geweest, die bonds-
zetels, waar dat Genève, waarop als
het ware een vloek rust als het
er op aankomt iets te bereiken, dat
waarlijk in het belang van het mensch
dom is, doch wèl in Nederland, in
Den Haag, los van den hoofdzetel van
den Volkenbond, zij het ook ten deele
handelend namens dezen, dat mag
reeds als een factor beschouwd wor
den van zeer groote beteekenis, die het
welslagen kan bevorderen.
Wij kennen het werkprogramma
niet ik herhaal het, doch als wij
zelf eens een programma zouden
mogen samenstellen voor dit Econo
mische Comité uit den Volkenbond,
en wij waren daarbij niet gelimiteerd
als bovengenoemd, dan zouden wij
boven aan ’t programma de opdracht
zetten:
zou reeds
dit Comité
„Zoekt een oplossing voor het
Duitsche „koloniale vraagstuk”,
zóó, dat Duitschland, economisch
bezien, alle recht wordt gedaan,
en toch andere staten geen schade
behoeven te lijden, of zich opoffe
ringen behoeven te getroosten”.
In de „Groene Amsterdammer”
van 27 dezer komt het rapport voor
van Prof. Dr. Ir. J. Goudriaan mijn
„Quo Vadis”-plannen betreffende.
Het zou mij zeer aangenaam zijn
als?. allen, die belang stellen in mijn
arbeid, kennis zouden nemen van
deze critiek, die mij van dezen ge
leerde onbegrijpelijk voorkomt. Het
is namelijk een ononderbroken reeks
voor de hand liggende
en andere onjuistheden,
tegenargument is steek-
juist.
Het zou te ver voeren elk programma-
nummer (er waren er 18) aan een aparte
bespreking te onderwerpen Wij volstaan
met te zeggen, dat ook de andere optre
denden nl mej. Tini Labree en de hu
morist Tonny Verweij, die de nummers
op prettige wijze aankondigde, een aan
deel hadden in het succes van dezen
avond.
Een bal, met muziek van „The Swing
Nappers”, besloot den avond.
„Vindt een weg om tot de dichtst-
mogelijke economische eenheid
te komen voor de verschil
lende Europeesche Staten zon
der dat zij hun „zelfstandig
heid" hebben prijs te geven”.
De Belgische luchtvaartmaatschappij
Sabena maakt bekend, dat haar dienst
op Afrika op 11 Februari zal worden
hervat, daar toestemming is verkregen,
weer over Fransch grondgebied te
vliegen. De vliegtuigen zullen vertrek
ken van Marseille, waar een basis is
opgericht. Vandaar zal over Algiers en
Cairo naar Leopoldville worden ge
vlogen.
Burgemeester de Monchy onder de
belangstellenden
De residentie-politietooneelvereeniging
„Dindua” heeft Zaterdagavond ter ge
legenheid van haar 25-jarig bestaan een
zeer geslaagden feestavond gegeven in het
Seinpost-theater te Scheveningen. Onder
de vele autoriteiten, die deze bijeenkomst
bijwoonden, waren de burgemeester, mr.
g. J R. de Monchy, de hoofdcommissaris
van politie, de heer N G. van der Mey,
de commissaris van politie W. Hol, eeni-
ge hoofdinspecteurs en inspecteurs, als
mede af ge va;: -digden van verschillende
politievereenigingen. In het bijzonder tot
hen richtte de voorzitter van de jubilee-
rende vereeniging, de heer F. A. van
Gastel, een hartelijk woord van welkom.
De leden der vereeniging gaven dezen
avond een opvoering van het bekende too-
neelspel in drie bedrijven „Onder één
dak” van Jan Fabricius. De regie was in
handen van den heer D. C. Fraterman,
onder wiens leiding de opvoering een vlot
verloop had. De spelers oogstten na af
loop grooten bijval, terwijl bloemen de
welverdiende hulde onderstreepten.
Burgemeester de Monchy liet van zijn
bewondering voor het spel blijken door
zich in de pauze tusschen het tweede en
derde bedrijf naar de kleedkamers te be
geven, waar hij de spelers aan zich liet
HAAGSCH SALONORKEST
„BEATRIX”.
Ter gelegenheid van den verjaardag van
H.K.H. Prinses Beatrix en tevens tot vie
ring van het 1-jarig bestaan van het
Haagsch salonorkest „Beatrix” werd in
de bovenzaal van de Galerij, welke door
den heer Noordam welwillend beschikbaar
was gesteld. Zaterdag een gezellige avond
gegeven.
Na de marsch „Freudenfeuer” van Blan
kenburg nam de secretaris het woor^J en
heette de aanwezigen welkom. Hij memo
reerde, dat, dank zij veler hulp van hen,
die in de zaal aanwezig waren, deze avond
oorzaak vindt in economische fou
ten, de laatste 20 jaren gemaakt
Welnu dan, zullen de 20 afgevaar
digden der Staten en de 8 deskundigen
weer dezelfde zijn, van dezelfde soort
althans, als diegenen, die door hun
economische onkunde het leven der
menschheid en onze maatschappij ho
peloos verknoeiden, of zal men einde
lijk leeren inzien, dat het waar is, wat
ik neerschreef in het laatste hoofdstuk
van mijn eerste boek „Quo Vadis?”
’s Werelds bestuur is geen werk
voor politici. Welvaart toch is een
kwestie van „op goede wijze voort
te brengen”. Dat te volbrengen is
uitgesloten voor diegenen, die
slechts volleerd zijn in de kunsten
en knepen der hooge politiek.
„Voortbrengen”, op de juiste
wijze, zóó dat de wereld in wel
vaart
spook der werkloosheid voor
goed verdwijnt, zóó dat een
einde komt aan de moordende
concurrentie in handel en industrie
en het mogelijk wordt weer be
hoorlijke winsten te maken, zóó
dat er overvloed en dientenge
volge tevredenheid en als hoogste
goedVrede - duurzame Vrede
op aarde komt, DAT is het werk
van diengene, of diegenen, die
alle finesses, alle verborgenheden,
doch bovenal alle mogelijkheden
der productenkostprijsberekening
kent of kennen. Dat is de taak
van den bedrijfsleider.
Laten dus alle volken, indien, of
voorzoover zij NIET economisch
bestuurd worden, zich nieuwe, an
dere leiders kiezen en laat boven
dien, voor alle volkeren tezamen,
op de poorten van de gebouwen
van den Volkenbond te Genève en
thans ook op het Vredespaleis te
den Haag, een groot bord spijke
ren, waarop geschreven staat
Zeker, er is ook kunst, weten
schap en bovenal geestelijk leven,
doch kunnen deze bloeien, als het
economisch organisme faalt En
wordt niet met den dag meer erkend,
dat alle ellende, zoowel politieke als
economische, doch ook de armoede in
de kunst en bij de kunstenaars haar
zullen hier cureeren Zullen
weer medici zijn, die dus
nooit het menschelijk lichaam
binnen zagen en van buiten
Laat men echter nooit meer aan de
conferentietafel plaats nemen, gelijk
dit reeds zoo ettelijke malen tever
geefs geschiedde (o.a. te Parijs in 1931
onder leiding van eén landgenoot) en
trachten alle handelsbelemmeringen
als douane-barrières, monetaire vraag
stukken etc. etc. door redeneeren weg
te praten. Zulke handelsbelemmerin-
gen. ik herhaal mijn woorden, die ik
reeds schreef, één maand voor die
conferentie aanving, laten zich niet
wegpraten, doch zij zullen van zelf
verdwijnen of hun belemmerenden in
vloed vanzelf verliezen als men den
in „Quo Vadis beschreven weg
volgt.
„DEZEN OORLOG?”
Wie zijn deze deskundigen en wat
voor deskundigen zijn het Zijn
het deskundige theoretici, professo
ren en doctoren, die slechts de
dorre boeken tot hun leerschool
hadden, doch nooit, geen en
kelen dag zelfs de schoone, leerrij
ke, onmisbare doch harde practijk
Wie
het
nog
van
slechts door zichzelf in den spiegel
te bezien Kan een dokter ooit een
mensch genezen, als hij naast zijn
dorre theorie niet het menschelijk
lichaam had om in- zoowel als uit
wendig te betasten en te observee-
ren om daarop en dus in de practijk,
de juistheid van zijn theorieën vast
te stellen Neen toch
van veelal
rekenfouten
Geen enkel
houdend of
Ik stel mij voor volgende week op
dit rapport te antwoorden, bij welk
antwoord de volle „glorie” en „juist
heid” der „Quo Vadis?"-plannen, dui
delijker nog dan ooit te voren, zullen
blijken.
Waarom zou dit dan In een zieke
maatschappij wel kunnen*? Want is
deze maatschappij iets anders dan
één stuk practijk, één groot bedrijfs
leven, één groote organisatie van
voortbrenging, distributie en con
sumptie, of gebruik van het gepro
duceerde
georganiseerd kon worden. Wij konden,
aldus spr., een blindenavond organiseeren
en voor misdeelden spelen en ook a.s
Woensdag zijn wij uitgenoodigd, in het
Militair Hospitaal te concerteeren.
Vanzelfsprekend maakte de heer Ver-
mons gebruik van de gelegenheid om de
tombola aan te bevelen.
Na dit voorwoord werd het programma
voortgezet met de Dritten Walzer pot
pourri van Carl Robrecht en de bekende
tango Maruschka.
Het orkest speelde onder leiding van
den heer Th. Sarton. Aan dezen avond
werd welwillend medewerking verleend
door het xylophone-ensemble „The Happy
Hammers” onder leiding van den heer
Peter Kuyten Dit optreden was een groot
succes. Ook het „Ave Maria” van Schu
bert. op het éénsnarig sigarenkistje ge
speeld door den heer Kuyten, viel zeer in
den smaak.
Wat nu zal het werkprogramma
van dit Comité zijn? Wij weten het
niet in details, we weten alleen, dat
het blijkbaar gelimiteerd is tot die
coördinatie van diverse sociale en
economische werkzaamheden, doch
daarmede weten wij ook, dat het zich
bewegen zal op „economisch”, en dus
niet op „politiek” terrein.
Mogen wij daaruit reeds concludee-
ren, dat ’t begrip zich baan gebroken
heeft, dat men er langs den weg der
„politiek” nooit komen zal, en dat
men het pad eener „economische wel-
vaartspolitiek” zal hebben in te slaan,
wil het menschdom nog uit het moe
ras getrokken worden, waarin het
reeds zoo diep gezonken is, en dus
Sered moet worden?
Ook dat weten wij niet, wij kunnen
het slechts hopen. Doch als wij ons
dan herinneren, dat het nog pas enke
le weken geleden is, dat de Engelsche
Gezant in Amerika erkende en ver
klaarde:
„De grootste fouten, die in 1919
gemaakt zijn, zijn van econotni-
schen aard.”
Is er gegronde hoop, dat indien
deze politicus daarmede de meening
van zijn regeering in Londen weer
gaf er weldra een nieuwe dage
raad aanbreekt.
Die opdracht alleen
waard zijn, dat daarom
tezamen zou komen, en al zou geen
ander werk verricht zijn, dan het
vervullen van die opdracht alleen,
dan reeds zou dit het menschdom een
onschatbaren dienst bewezen hebben.
Is het noodig te herhalen, dat die
opdracht zou beteekenen: „den weg
te zoeken waarlangs het mogelijks is
om bij een Vrede tot GEHEELE OF
GEDEELTELIJKE ONTWAPENING
te komen, »nder dat al die millioe-
nen, die uit de legers en uit
bewapeningsindustrieën ontslagen
zouden worden, de nog bestaande
legers der werkloozen nog zouden
doen aangroeien tot ongekenden
omvang en een tweede economische
inzinking en wereldcrisis veroorzaken,
erger, veel erger nog dan de voor
gaande?
Moet ik hier nog eens herhalen,
dat die weg om productieven arbeid
te verschaffen voor al die millioenen,
alleen maar beschreven staat in
oude
nog mee
een
Zij
Gaat men verder voort grijs
aards de wereld te doen besturen en
de welvaart voor te bereiden
laten wij ook dan alle hoop maar
laten varen.
Zaagt gij ooit een groot bedrijf tot
hoogen bloei Komen door de hand
eens leiders, die den leeftijd bereikte,
dien wij „levensavond” noemen, waar
op het menschdom afscheid neemt
van zijn knappe koppen onder dank
zegging voor de bewezen diensten,
den leeftijd waarop onverbiddelijk
de natuur zich gelden doet.
Wie kent niet de figuur, veelal uit
directe omgeving, die zich wist op te
werken tot den bekwamen leider van
zijn eigen onderneming, die hij tot
bloei wist te brengen Doch zijn wij
dan niet steeds ervan getuigen ge
weest, dat de dag kwam, onverbid
delijk zelfs, dat die kranige leider
nog wel vermeent dat alleen hij het
besturen kent en niet de jongeren,
met hun moderne begrippen, die niet
deugen en die in enkele jaren of
maanden zelfs zullen afbreken, al wat
hij met moeite in vele jaren te
bouwen wist?
Doch ziet, dan komt de dag, dat de
scepter moet worden neergelegd, ook
door den meest kranigen, vitalen
leider en dat de jongeren, die over
moeten nemen, die daarbij dan dik
wijls hooger nog weten op te voeren
en tot grooter bloei te brengen het
werk, dat het vorig geslacht wist op
te bouwen.
Zeker het gaat ook anders soms en
zelfs heel dikwijlsdoch de we
reld moet thans vooruit, en zal voor
uit, de andere weg leidt naar den
afgrond.
Wat baat het of de oude garde
thans „sans gêne” nog mee gaat
praten van „we moeten een wel-
vaartspolitfek voeren” Zij hebben
hun kans gehad, dochdeze niet
benut. Zij zullen onverbiddellijk blij
ven de Jaatsten uit het tijdperk der
verdwazing, omdat zij de kans niet
aangegrepen hebben om te zijn en
voor de wereldgeschiedenis te blijven,
de eersten op het pad naar