door W. C. SICKESZ WIE ZULLEN HIER BINNENGAAN i LUCHTVAART ifii HAAGSCHE COURANT VAN MAANDAG 29 JANUARI T9TO. TWEEDE BEAD, PAGINA 3. „Quo Vadis" (schrijver van VEREENIGINGEN BELANGRIJKE MEDEDEELING JUBILEUM-UITVOERING VAN „DINDUA” WIE ZULLEN HET PROGRAMMA UITVOEREN? VLIEGDIENST OP CONGO WORDT HERVAT. WAT ZAL HET PROGRAM ZIJN? ALS WIJ ZELF HET WERK PROGRAMMA EENS MOCHTEN OPSTELLEN! DE OUDE GARDE HEEFT AFGEDAAN v WORDT EEN NIEUW PAD BETREDEN wil het zal leven, zóó, dat het komt”. i „QUO VADIS?” een deugdelijken Vrede, terwijl W. C. SICKESZ. ^Advertentie’^ V deze weg tevens tot „Welvaart van ongekenden om vang” voor alle Volken leidt? Zouden wij eten tweede programma punt mogen samenstellen, het zou luiden van overvloed, danzal de enkele lichtstraal, die uit deze boodschap tegenblinkt, weer duisternis worden. DIE WELVAART EN VREDE kunnen en zullen brengen, doch ook door hen de vrijheid en gelegenheid U geven, dien weg te bewandelen en dien onderzoekingsarbeid te verrichten, die al dat schoons ook werkelijk brengen kan en zal. Welnu, ook hierop geeft .,Quo Va dis?” antwoord voor hen, die het ant woord weten te vinden, doch ook al leen maar voor diegenen die alle oorzaken, die tot dezen nieuwen oorlog voerden, terdege kennen. Of er Vrede duurzame Vrede komt en welvaart, zal dus er van af hangen. eensdeels welk het program ma zal zijn, dat zal worden afge werkt, doch ook WIE en WAT die 20 afgevaardigden zullen zijn. Zijn zij dezelfden, of soortgelijk als diegenen, die ons den Vrede van Versailles brachten, of als diegenen, die de landen bestuurden in de cri sisjaren, toen versobering en verar ming gepreekt werden niet alleen, doch ook, aldus bestuurd werd, ter wijl de wereld ziek was, en nog is. WELVAART GELUK - en VREDE Willen de enkelen, zeer vitalen uit de oude garde het menschdom toch nog van nut zijn, laten zij dat dan doen door introductie en wegberei ding van diegenen uit het opvolgend geslacht, wier arbeid en nieuwe denk beelden het menschdom tot zegen kun nen en zullen strekken, doch laten zij zelf zich onthouden van nu nog wel- vaartspolitiek te gaan prediken, die zij zelf nooit hebben toegepast, want dat zou belachelijk zijn. De economische mogelijkheden toch van heden zijn dezelfde als van 5 - 10 of 20 jaar terug Welaan laat ons afstand doen van het geslacht, dat den oorlog en de cri sis bracht, als leiders althans en laat de scepter thans gezwaaid worden door hen, die bezield met moed en nieuwe, jeugdiger levenskracht, doch bovenal met nieuw inzicht en gerecht vaardigd vertrouwen, de taak niet ver volgen zullen van hen, die vóór hen kwamen, doch deze beter, duizendmaal beter zelfs dan zij, zullen volbrengen De wereld krijgt een kans: EEN COMITÉ VAN ECONOMISCHEN ARBEID, die welvaarts- en vredesar beid zal kunnen zijn, gaat haar taak beginnen. Welnu, menschheid, grijpt die kans door HEN te zenden, die U Zou het wel mogelijk zijn ooit ware rust in Europa te krijgen, zonder dat dit verwezenlijkt wordt Welnu lezér, laat ik dan hieraan on middellijk toevoegen, dat alweer in „Quo Vadis doch alleen voor de heel goede lezers, en bovenal voor de zeer deskundigen in dit systeem, de weg beschreven staat om zulk een Europeesche eenheid, zulk een Pan- Europa, dicht te benaderen. Als derde punt, hetwelk óók zeer belangryk is, zouden wij willen op schrijven zoodat deze plannen onontbeerlijk zijn voor voorstellen en hen met het gepresteerde hartelijk gelukwenschte. De feestavond is gesloten met een bal onder leiding van den heer K. van Dul- kenraad. Verstandig worden, ja, dat is kardinale punt, doch als wij dan de samenstelling lezen van dit Centrale Comité, dan zien wij, dat daarin 20 afgevaardigden zullen zitting nemen van verschillende landen en dan nog 8 deskundigen op verschillende eco nomische en technische gebieden. Er voert ons een huivering door de leden, en het is alsof wij de zwakke lichtstraal, die wij zagen blinken, weer zien verdwijnen. Hebben wij twintig jaar lang iets anders gekend dan af gevaardigden van Staten en hun des kundigen, en wat hebben zij tot stand gebracht anders dan Er kan dus Vrede, deugdelijke en duurzame Vrede komen en wel ter stond. Het is niet noodig, dat men- schenbloed en menschengeluk wordt opgeofferd, als de mensch maar en eindelijk verstandig wordt. „Zoekt een weg om het ECONO MISCH MOGELIJK TE MAKEN, dat er spoedig vrede „ELOQUENTIA”. De heer Adolf J. J. Schaar zal Donder dagavond 1 Februari in café-restaurant „Hermitage”, Schenkweg, hoek Bezuiden- hout, voor de Joodsche vereeniging „Elo- quentia” spreken over: „Hans Christian Andersen en zijn sprookjes in hun betee- kenis voor ouderen”, toegelicht met gra- mofoonmuziek. In de eerste helft van de komende maand zal in Den Haag een nieuwe conferentie een aanvang nemen. De Volkenbond heeft tijdens zijn jongste bijeenkomst besloten tot instel ling van een Centraal Comité tot coör dinatie van de financieele-, economi sche- en sociale werkzaamheden in verschillende landen. Het blijkt thans, dat dit comité in Den Haag bijeen zal komen en wel op 7 Februari a.s., zoo dat aldaar haar besprekingen gevoerd zullen worden. Bovendien zal op 9 Februari a.s. het „COMITÉ DE SUPERVISION” mede in Den Haag bijeenkomen, aan hetwelk enkele bevoegdheden van den Volkenbondsraad en de Volkenbonds vergadering overgedragen zijn. Dit laatste comité vergadert onder leiding van den heer HAMBRO, president van het Storting in Noorwegen. Dat een onzer meest bekende staats lieden het voorzitterschap zal waarne men van het Centraal Comité, schijnt in de bedoeling te liggen. Bovenstaand bericht geeft gereeden grond tot verheugenis, althans het kan dit geven, mits... doch daarover zullen wij het straks hebben. Wie met meer of minder groote be langstelling het wereldgebeuren der laatste 20 jaren gevolgd heeft, is ook. zij het van uit de verte, getuige ge weest van de regelmatig weerkeerende conferenties van den Volkenbond te Genève en met een geringe uitzonde ring mogen wij gevoeglijk spreken van de volslagen mislukking van dit Insti tuut, dat, indien goed gefundeerd en in zijn beginselen goed toegepast, het menschdom zeer tot heil had kunnen strekken. Het heeft niet zoo mogen zijn, en het is hier niet de plaats om alle oorzaken der mislukkingen op te sommen. Laat ons liever dankbaar zijn, dat er een besluit genomen is, waaruit men wellicht mag opmaken, dat nieuwe op vattingen thans baan beginnen te bre ken. Het ,doel” toch, dat het comité na streeft, is al hoopvol, en duidt in „eco nomische" richting, en het feit, dat het niet gevestigd zal worden te Genève, waaraan herinneringen verbonden zijn van al die in-droeve tooneelen en mis lukkingen, waarvan wij jarenlang ge tuigen zijn geweest, die bonds- zetels, waar dat Genève, waarop als het ware een vloek rust als het er op aankomt iets te bereiken, dat waarlijk in het belang van het mensch dom is, doch wèl in Nederland, in Den Haag, los van den hoofdzetel van den Volkenbond, zij het ook ten deele handelend namens dezen, dat mag reeds als een factor beschouwd wor den van zeer groote beteekenis, die het welslagen kan bevorderen. Wij kennen het werkprogramma niet ik herhaal het, doch als wij zelf eens een programma zouden mogen samenstellen voor dit Econo mische Comité uit den Volkenbond, en wij waren daarbij niet gelimiteerd als bovengenoemd, dan zouden wij boven aan ’t programma de opdracht zetten: zou reeds dit Comité „Zoekt een oplossing voor het Duitsche „koloniale vraagstuk”, zóó, dat Duitschland, economisch bezien, alle recht wordt gedaan, en toch andere staten geen schade behoeven te lijden, of zich opoffe ringen behoeven te getroosten”. In de „Groene Amsterdammer” van 27 dezer komt het rapport voor van Prof. Dr. Ir. J. Goudriaan mijn „Quo Vadis”-plannen betreffende. Het zou mij zeer aangenaam zijn als?. allen, die belang stellen in mijn arbeid, kennis zouden nemen van deze critiek, die mij van dezen ge leerde onbegrijpelijk voorkomt. Het is namelijk een ononderbroken reeks voor de hand liggende en andere onjuistheden, tegenargument is steek- juist. Het zou te ver voeren elk programma- nummer (er waren er 18) aan een aparte bespreking te onderwerpen Wij volstaan met te zeggen, dat ook de andere optre denden nl mej. Tini Labree en de hu morist Tonny Verweij, die de nummers op prettige wijze aankondigde, een aan deel hadden in het succes van dezen avond. Een bal, met muziek van „The Swing Nappers”, besloot den avond. „Vindt een weg om tot de dichtst- mogelijke economische eenheid te komen voor de verschil lende Europeesche Staten zon der dat zij hun „zelfstandig heid" hebben prijs te geven”. De Belgische luchtvaartmaatschappij Sabena maakt bekend, dat haar dienst op Afrika op 11 Februari zal worden hervat, daar toestemming is verkregen, weer over Fransch grondgebied te vliegen. De vliegtuigen zullen vertrek ken van Marseille, waar een basis is opgericht. Vandaar zal over Algiers en Cairo naar Leopoldville worden ge vlogen. Burgemeester de Monchy onder de belangstellenden De residentie-politietooneelvereeniging „Dindua” heeft Zaterdagavond ter ge legenheid van haar 25-jarig bestaan een zeer geslaagden feestavond gegeven in het Seinpost-theater te Scheveningen. Onder de vele autoriteiten, die deze bijeenkomst bijwoonden, waren de burgemeester, mr. g. J R. de Monchy, de hoofdcommissaris van politie, de heer N G. van der Mey, de commissaris van politie W. Hol, eeni- ge hoofdinspecteurs en inspecteurs, als mede af ge va;: -digden van verschillende politievereenigingen. In het bijzonder tot hen richtte de voorzitter van de jubilee- rende vereeniging, de heer F. A. van Gastel, een hartelijk woord van welkom. De leden der vereeniging gaven dezen avond een opvoering van het bekende too- neelspel in drie bedrijven „Onder één dak” van Jan Fabricius. De regie was in handen van den heer D. C. Fraterman, onder wiens leiding de opvoering een vlot verloop had. De spelers oogstten na af loop grooten bijval, terwijl bloemen de welverdiende hulde onderstreepten. Burgemeester de Monchy liet van zijn bewondering voor het spel blijken door zich in de pauze tusschen het tweede en derde bedrijf naar de kleedkamers te be geven, waar hij de spelers aan zich liet HAAGSCH SALONORKEST „BEATRIX”. Ter gelegenheid van den verjaardag van H.K.H. Prinses Beatrix en tevens tot vie ring van het 1-jarig bestaan van het Haagsch salonorkest „Beatrix” werd in de bovenzaal van de Galerij, welke door den heer Noordam welwillend beschikbaar was gesteld. Zaterdag een gezellige avond gegeven. Na de marsch „Freudenfeuer” van Blan kenburg nam de secretaris het woor^J en heette de aanwezigen welkom. Hij memo reerde, dat, dank zij veler hulp van hen, die in de zaal aanwezig waren, deze avond oorzaak vindt in economische fou ten, de laatste 20 jaren gemaakt Welnu dan, zullen de 20 afgevaar digden der Staten en de 8 deskundigen weer dezelfde zijn, van dezelfde soort althans, als diegenen, die door hun economische onkunde het leven der menschheid en onze maatschappij ho peloos verknoeiden, of zal men einde lijk leeren inzien, dat het waar is, wat ik neerschreef in het laatste hoofdstuk van mijn eerste boek „Quo Vadis?” ’s Werelds bestuur is geen werk voor politici. Welvaart toch is een kwestie van „op goede wijze voort te brengen”. Dat te volbrengen is uitgesloten voor diegenen, die slechts volleerd zijn in de kunsten en knepen der hooge politiek. „Voortbrengen”, op de juiste wijze, zóó dat de wereld in wel vaart spook der werkloosheid voor goed verdwijnt, zóó dat een einde komt aan de moordende concurrentie in handel en industrie en het mogelijk wordt weer be hoorlijke winsten te maken, zóó dat er overvloed en dientenge volge tevredenheid en als hoogste goedVrede - duurzame Vrede op aarde komt, DAT is het werk van diengene, of diegenen, die alle finesses, alle verborgenheden, doch bovenal alle mogelijkheden der productenkostprijsberekening kent of kennen. Dat is de taak van den bedrijfsleider. Laten dus alle volken, indien, of voorzoover zij NIET economisch bestuurd worden, zich nieuwe, an dere leiders kiezen en laat boven dien, voor alle volkeren tezamen, op de poorten van de gebouwen van den Volkenbond te Genève en thans ook op het Vredespaleis te den Haag, een groot bord spijke ren, waarop geschreven staat Zeker, er is ook kunst, weten schap en bovenal geestelijk leven, doch kunnen deze bloeien, als het economisch organisme faalt En wordt niet met den dag meer erkend, dat alle ellende, zoowel politieke als economische, doch ook de armoede in de kunst en bij de kunstenaars haar zullen hier cureeren Zullen weer medici zijn, die dus nooit het menschelijk lichaam binnen zagen en van buiten Laat men echter nooit meer aan de conferentietafel plaats nemen, gelijk dit reeds zoo ettelijke malen tever geefs geschiedde (o.a. te Parijs in 1931 onder leiding van eén landgenoot) en trachten alle handelsbelemmeringen als douane-barrières, monetaire vraag stukken etc. etc. door redeneeren weg te praten. Zulke handelsbelemmerin- gen. ik herhaal mijn woorden, die ik reeds schreef, één maand voor die conferentie aanving, laten zich niet wegpraten, doch zij zullen van zelf verdwijnen of hun belemmerenden in vloed vanzelf verliezen als men den in „Quo Vadis beschreven weg volgt. „DEZEN OORLOG?” Wie zijn deze deskundigen en wat voor deskundigen zijn het Zijn het deskundige theoretici, professo ren en doctoren, die slechts de dorre boeken tot hun leerschool hadden, doch nooit, geen en kelen dag zelfs de schoone, leerrij ke, onmisbare doch harde practijk Wie het nog van slechts door zichzelf in den spiegel te bezien Kan een dokter ooit een mensch genezen, als hij naast zijn dorre theorie niet het menschelijk lichaam had om in- zoowel als uit wendig te betasten en te observee- ren om daarop en dus in de practijk, de juistheid van zijn theorieën vast te stellen Neen toch van veelal rekenfouten Geen enkel houdend of Ik stel mij voor volgende week op dit rapport te antwoorden, bij welk antwoord de volle „glorie” en „juist heid” der „Quo Vadis?"-plannen, dui delijker nog dan ooit te voren, zullen blijken. Waarom zou dit dan In een zieke maatschappij wel kunnen*? Want is deze maatschappij iets anders dan één stuk practijk, één groot bedrijfs leven, één groote organisatie van voortbrenging, distributie en con sumptie, of gebruik van het gepro duceerde georganiseerd kon worden. Wij konden, aldus spr., een blindenavond organiseeren en voor misdeelden spelen en ook a.s Woensdag zijn wij uitgenoodigd, in het Militair Hospitaal te concerteeren. Vanzelfsprekend maakte de heer Ver- mons gebruik van de gelegenheid om de tombola aan te bevelen. Na dit voorwoord werd het programma voortgezet met de Dritten Walzer pot pourri van Carl Robrecht en de bekende tango Maruschka. Het orkest speelde onder leiding van den heer Th. Sarton. Aan dezen avond werd welwillend medewerking verleend door het xylophone-ensemble „The Happy Hammers” onder leiding van den heer Peter Kuyten Dit optreden was een groot succes. Ook het „Ave Maria” van Schu bert. op het éénsnarig sigarenkistje ge speeld door den heer Kuyten, viel zeer in den smaak. Wat nu zal het werkprogramma van dit Comité zijn? Wij weten het niet in details, we weten alleen, dat het blijkbaar gelimiteerd is tot die coördinatie van diverse sociale en economische werkzaamheden, doch daarmede weten wij ook, dat het zich bewegen zal op „economisch”, en dus niet op „politiek” terrein. Mogen wij daaruit reeds concludee- ren, dat ’t begrip zich baan gebroken heeft, dat men er langs den weg der „politiek” nooit komen zal, en dat men het pad eener „economische wel- vaartspolitiek” zal hebben in te slaan, wil het menschdom nog uit het moe ras getrokken worden, waarin het reeds zoo diep gezonken is, en dus Sered moet worden? Ook dat weten wij niet, wij kunnen het slechts hopen. Doch als wij ons dan herinneren, dat het nog pas enke le weken geleden is, dat de Engelsche Gezant in Amerika erkende en ver klaarde: „De grootste fouten, die in 1919 gemaakt zijn, zijn van econotni- schen aard.” Is er gegronde hoop, dat indien deze politicus daarmede de meening van zijn regeering in Londen weer gaf er weldra een nieuwe dage raad aanbreekt. Die opdracht alleen waard zijn, dat daarom tezamen zou komen, en al zou geen ander werk verricht zijn, dan het vervullen van die opdracht alleen, dan reeds zou dit het menschdom een onschatbaren dienst bewezen hebben. Is het noodig te herhalen, dat die opdracht zou beteekenen: „den weg te zoeken waarlangs het mogelijks is om bij een Vrede tot GEHEELE OF GEDEELTELIJKE ONTWAPENING te komen, »nder dat al die millioe- nen, die uit de legers en uit bewapeningsindustrieën ontslagen zouden worden, de nog bestaande legers der werkloozen nog zouden doen aangroeien tot ongekenden omvang en een tweede economische inzinking en wereldcrisis veroorzaken, erger, veel erger nog dan de voor gaande? Moet ik hier nog eens herhalen, dat die weg om productieven arbeid te verschaffen voor al die millioenen, alleen maar beschreven staat in oude nog mee een Zij Gaat men verder voort grijs aards de wereld te doen besturen en de welvaart voor te bereiden laten wij ook dan alle hoop maar laten varen. Zaagt gij ooit een groot bedrijf tot hoogen bloei Komen door de hand eens leiders, die den leeftijd bereikte, dien wij „levensavond” noemen, waar op het menschdom afscheid neemt van zijn knappe koppen onder dank zegging voor de bewezen diensten, den leeftijd waarop onverbiddelijk de natuur zich gelden doet. Wie kent niet de figuur, veelal uit directe omgeving, die zich wist op te werken tot den bekwamen leider van zijn eigen onderneming, die hij tot bloei wist te brengen Doch zijn wij dan niet steeds ervan getuigen ge weest, dat de dag kwam, onverbid delijk zelfs, dat die kranige leider nog wel vermeent dat alleen hij het besturen kent en niet de jongeren, met hun moderne begrippen, die niet deugen en die in enkele jaren of maanden zelfs zullen afbreken, al wat hij met moeite in vele jaren te bouwen wist? Doch ziet, dan komt de dag, dat de scepter moet worden neergelegd, ook door den meest kranigen, vitalen leider en dat de jongeren, die over moeten nemen, die daarbij dan dik wijls hooger nog weten op te voeren en tot grooter bloei te brengen het werk, dat het vorig geslacht wist op te bouwen. Zeker het gaat ook anders soms en zelfs heel dikwijlsdoch de we reld moet thans vooruit, en zal voor uit, de andere weg leidt naar den afgrond. Wat baat het of de oude garde thans „sans gêne” nog mee gaat praten van „we moeten een wel- vaartspolitfek voeren” Zij hebben hun kans gehad, dochdeze niet benut. Zij zullen onverbiddellijk blij ven de Jaatsten uit het tijdperk der verdwazing, omdat zij de kans niet aangegrepen hebben om te zijn en voor de wereldgeschiedenis te blijven, de eersten op het pad naar

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1940 | | pagina 7