NORTH CTATE I
MEDDENS&ZOON
Schatgravers op den
bodem der zee
10%
BINNENLAND.
KUNST EN LETTEREN
DERDE BLAD,
HAAGSOTE COURANT VAN DINSDAG 30 JANUARI 1940'.
PAGINA 2.
Costen der werkloosheidszorg
Ook UW zenuwen
Gift voor Finland
luitsche vliegtuigen boven ons land
FANJA CHAPIRO
De prijzen der peulvruchten
VEREENIGINGEN
m
kunnen geen Sanatogen
ontberen
TENTOONSTELLINGEN BIJ
KLEYKAMP
Piano-avond in Diligentia
„Het is een genoegen U te kunnen mededeelen, dat ik
binnen zeer korten tyd de voortreffelijke, herstellende
eigenschappen van Sanatogen uit eigen ervaring heb
leeren kennen”,
schryft Dr. P. F. J. A- Julien, te Utrecht.
Meer dan 25.000 doktoren schreven ons reeds in warme
bewoordingen over Sanatogen. Sanatogen sterkt bloed
en zenuwen en is juist in deze dagen onmisbaar voor
allen, die door de sombere tijden terneergedrukt en
zenuwachtig zyn.
De bureaux voor jeugd
registratie
Op jacht naar millioenen
de baai van Vigo
RECLAMES.
j AMERICAN CIGARETTES^
GEORGE CLAASSEN.
Morgen Laatste Dag
dat
Mevrouw W. A. Snethlage.
De Nederlandsche gezant te Berlijn
Eenige dagen met verlof.
Middeleeuwsche miniaturen enz.
zijn ook ware juweeltjes bij.
is
Stappen te Berlijn
De Regeeringspersdienst meldt
Gistermiddag zijn in het Noordoosten
en in het midden van ons land Duit-
sche vliegtuigen gesignaleerd. Zij zijn
door vliegtuigpatrouilles en luchtdoel-
artillerie verjaagd. Te Berlijn zijn naar
aanleiding van deze schending van onze
neutraliteit stappen ondernomen.
Naturalisaties.
Ingediend is een wetsontwerp tot na
turalisatie van Robert Karl Angermann
en 19 anderen, o.m. J. Isaak en Alwine
H. Klimmek, alhier en Petronella S. J.
Schure, te Voorschoten.
Millioenen pesetas rusten in
de oude galjoenen.
Van de schatten der Spaansche gal
joenen op den bodem van de baai van
Vigo, heeft men hooge verwachtingen.
De waarde van het goud en zilver, dat
er rust, wordt geschat op duizenden
millioenen pesetas! De geschiedenis
van deze onderzeesche schatkamer is
even bloedig als avontuurlijk:
HET THEMA VAN EEN KEIZERLIJK
GEDICHT.
P. HOEBRECHTS.
In de kunstzalen van Gebroeders Koch,
Hoogstraat 7, wordt van 1 Februari tot
24 Februari een tentoonstelling gehouden
van werken van den Vlaamschen schilder
P. Hoebrechts.
Korting op Maatkleeding
HOFWEG
Geslaagd waren ook de tableaux „Vrede-
Welvaart-Vriendschap” en „De bazuinen
van Jericho".
Verder vermeldde het programma het
optreden van den. voordrachtkunstenaar
Afzonderlijke regeling voor de groote
gemeenten.
Minister van den Tempel dringt aan op
instelling
Vergrooting van de mogelijk
heid tot plaatsing in het vrije
bedrijf.
ataafsche geeft twintigduizend gulden
Naar wij vernemen, heeft de Bataaf-
sche Petroleum Maatschappij een be
drag van 20.000 beschikbaar gesteld
voor de hulp aan Finland.
De Nederlandsche gezant te Berlijn,
hr. mr. H. M. van Haersma de With,
heeft eenige dagen verlof gekregen
om hier te lande eenige particuliere
aangelegenheden af te doen.
Deze galjoenen waren met goud en
zilver uit Amerika geladen, toen de
Engelsch-Hollandsche vloten onder het
commando van admiraal Rooke deze
trachtten buit te maken.
De Spaansche staat zal eventueel 50
procent van den te bergen schat ont
vangen. Bijzondere toestellen en instru
menten voor het bergen van deze
schatten en waarvan het patent bij de
ingenieurs van de groep, die de con
cessie hiervoor heeft gekregen berust,
zullen gebruikt worden.
Het Spaansche ministerie van in
dustrie en handel heeft concessie ver
leend aan een financieele groep, om
de schatten van de galjoenen, welke in
1702 in de baai van Vigo tot zinken
werden gebracht, te bergen. De groep
is samengesteld uit een Spaansche
maatschappij, den Nederlandschen in
genieur van Wienen als vertegenwoor
diger van de Hollandsch-Engelsche
Duik- en Bergingsmaatschappij, N.V.
gevestigd te Amsterdam, en de Ham-
burgsche ingenieurs Johns.
RESIDENTIEORKEST.
De oorspronkelijk aangekondigde solist
voor het zesde concert van het Residentie
orkest op Zaterdagavond, 3 Februari a.s.
in het Gebouw voor Kunsten en Weten
schappen, Eduardo del Pueyo, heeft we
gens een hem overkomen ongeval moeten
afzeggen. De bekende Hongaarsche pianist
Imre Ungar, die reeds met groot succes
dit seizoen enkele piano-avonden heeft ge
geven, was bereid dien avond als solist
op te treden. Het concert staat onder lei
ding van Frits Schuurman en het volledige
programma luidt als volgt: Symphonic
..Aus der neuen Welt", Dvorèk; Pianocon
cert nr. 1 e kl. t., Chopin. „Bolero”, Ravel.
V V
Mevrouw W. A. Snethlage laat een aan
tal knappe en kloeke penteekeningen zien,
waarin het wezen van het onderwerp zeer
verdienstelijk wordt benaderd: allerlei
bloemen en planten, elk met zijn eigen
aard, een vensterbank vol planten enz.
tegen het licht, paddestoelen, een zwarte
specht, een roodstaartje op een cocos-
noot, een enkel berglandschapje met
kerkje (minder karakteristiek dan de an
dere teekeningen).
RESIDENTIETOONEEL.
De voorstelling van „Toontje heeft een
paard geteekend” door het Residentie-
Tooneel, (directeur Dirk Verbeek) j.L
Zaterdagavond in den Kon. Schouwburg
gegeven, was totaal uitverkocht Herha
lingen van dit stuk vinden plaats op
Zondagmiddag en Zondagavond 4 Fe
bruari, Donderdag, Vrijdag 2 en Zater
dag 3 Februari wordt de spannende
thriller van Edgar Wallace: „Nummer
zes” vertoond.
een wonder. Verrukkelijk is op zich zelf
al zoo’n talent. Alleen als het zoo onmis
kenbaar sterk is, heeft het zin, het risico
van de kunstenaarsloopbaan te aanvaar
den. Daar is in de kiem een suggestief
vermogen tot uitdrukking, al zal dit kind
er later anders mee moeten omgaan. En
hoe heerlijk kon deze geboren artiste den
toon in het Andante soms laten zingen.
En voor de spanning, drift en hartstocht
der Finale zijn de factoren eveneens aan
wezig. zoo goed als de gezonde vitaliteit
voor verderen psychischen groei.
Na de pauze eerst Chopin. Wat al klank-
schakeeringen in de As-dur Ballade. Een
wel bijzondere gevoeligheid voor het melo
dische element. Wellicht werd het tempo
soms wat al te straf genomen, maar dat
is een kwestie voor later. Met den lust aan
kracht en virtuositeit konden wij ons zoo-
als zij hier tot uiting kwamen, wel ver
zoenen, al werd in Etude opus 25 no. 11
wel wat al te veel luidruchtigheid gege
ven. Etude opus 25 no. 1 klonk delicater
in overeenstemming met haar karakter.
Van Debussy de suite „Pour le piano”.
Prélude kan aan sfeer nog winnen maar
er openbaarde zich hier in het spel toch
wel een sterk gevoel voor het fantasti
sche, zooals bij „Sarabande” voor stillere,
intiemere stemming. „Toccata” was pianis
tisch alweer een verbluffende prestatie
Met zulk een vermogen tot plastiek toe
gerust kan men van dit groote talent nog
heel veel verwachten.
Bij de Barcarolle in Fis-moll no. 5 van
Fauré kon de jonge kunstenares zich ten
volle aan haar klanklust overgeven, onver
schillig of het een piano of een forte gold.
En de Etudes A-moll en Bes-dur van La-
zare-Lévy werden een vreugdevolle uit-
viering van bewegelijkheidsdrang, die zich
met virtuositeit en licht- en sierlijkheid
voltrok En tenslotte stelde „Islamey, fan-
taisie oriëntale” van Balakirew nogmaals
de groot- en veelzijdigheid van dit talent
in het volle licht. Waarlijk een geweldige
pianistische begaafdheid met enorme ar
tistieke disposities.
Wachten wij af wat de verdere resulta
ten zullen zijn.
Aan haar neiging tot zoowel expansieve
kracht als dolce van klank kon de speel
ster, dank zij de zeldzaam fraaie hoeda
nigheden van den Rijken’schen Steinway-
vleugel den vrijen teugel laten, tot die
der laatste eigenschap nog eens in een
Debussy, die als extra den avond besloot.
Want aan geestdriftigen bijval heeft het
niet ontbroken, terwijl de jonge concert-
geefster bovendien vele bloemstukken in
ontvangst te nemen heeft gehad.
Gaarne vestigen wij de aandacht op de
inderdaad bijzondere verzameTing Middel
eeuwsche miniaturen, 16e eeuwsche minia
turen, Perzische miniaturen en enkele
vroege schilderijen (zooals de H. Hyro-
nimus van een Vlaamschen, Gethsemané
van een Nederlandschen meester, de Krui
siging, Italiaansch.) De collectie is niet
alleen zeldzaam en interessant uit histo
risch en kunsthistorisch oogpunt, maar er
„Vriendschap tusschen Oost en West” is
het thema van een gedicht, dat de Keizer
Hirohito van Japan gemaakt heeft ter ge
legenheid van den jaarlijkschen Nieuw-
jaarswedstrijd in poëzie, welke gisteren in
het keizerlijk paleis.te Tokio gehouden is,
alwaar volgens een oude gewoonte, gedich
ten zijn voorgelezen van leden van het
keizerlijke hof en vijf gedichten, welke
gekozen waren uit 35.000 inzendingen van
de bevolking. De plechtigheid had een
speciale beteekenis wegens den 2600sten
verjaardag der stichting van het rijk.
Volgens gebruik werden de vijf beste
gedichten uit de bevolking, waarvan twee
waren ingezonden door soldaten aan het
Chineesche front, het eerst voorgelezen
Het onderwerp van alle gedichten was:
„een welkomstgroet in het nieuwe jaar
en een gebed voor de wereld”. In ruwe
vertaling luidt het gedicht van den keizer
als volgt: „Aan het begin van het nieuwe
jaar bidden wij, dat Oost en West tezamen
zullen leven en bloeien”. Er was ook een
gedicht van de keizerin, waarvan de tekst
hierop neerkwam: „Bij den ingang van het
nieuwe jaar bid ik, dat er dit najaar een
goede oogst moge zijn”.
pianospel door mevr. v. d. Schaft.
De in prettige sfeer gevierde feestavond
was in alle opzichten een succes.
DE RECLAMEPLAAT VOOR DE
KINDERZEGELS.
Naar aanleiding van het artikel in de
Maasbode van 27 dezer: „Nederlandsche
Affichekunst”, deelt de centrale propagan-
da-commissie voor de weldadigheidspost-
zegels mede, dat haar van plagiaat, door
den ontwerper van het affiche gepleegd,
niets bekend was.
Het affiche werd niet ingevolge prijs
vraag genomen, doch werd der commissie
als een vrij ontwerp aangeboden. De com
missie achtte het een opvallend affiche.
Had zij echter kunnen vermoeden, dat hier
niet van een oorspronkelijk ontwerp ge
sproken kon worden, dan had zij uiter
aard dit ontwerp niet laten uitvoeren.
TOEGEZONDEN BOEKEN.
„De nieuwe onsterfelijkheid", J. W,
Dunne. H. P. Leopold’s Uitgevers
Mij N.V., alhier.
Er is een geloof, zoo zegt Dunne, vol
gens welke op het miserabele leven een
eeuwige zaligheid volgt. En er is de ma
terialistische opvatting, dat het leven een
schoon versierd voorvertrek van het
eeuwige nietzijn is. Tegenover beide mee-
ningen stelt Dunne zijn nieuwe onsterfe
lijkheid: er bestaat geen vergankelijkheid;
alles wat zijn bestaan kenbaar heeft ge
maakt, blijft bestaan. De tijd heeft tweeër
lei natuur. Wat wij als tijd beschouwen is
geen tijd. Onze aandacht richt zich op het
nu, dat is op één bepaald punt van de wer
kelijkheid, en zoo ervaren we het leven
als de afzonderlijke, kleurlooze tonen van
een toonladder. Zoodra echter onze aan
dacht niet meer door dat ééne in den tijd
voortschrijdende punt vervangen is, er
varen we verleden en toekomst even wer
kelijk als het heden. Nu vormen de tonen
melodieën. Alles wat men ooit heeft ge
kend is onsterfelijk. Los van het schijn
bare „nu”, ziet men het leven in een
nieuw licht en als drager van nieuwe
waarden.
Zoo worden de menschen medespelers in
de Symphonic der Gansche Schepping,
deeltjes van den Geest van God.
De leer waaruit Dunne deze onsterfe-
lijkheidsgedachten afleidt, is de Tijdreeks
theorie, waarvan hij de beginselen in dit
boek zoo bevattelijk mogelijk uiteen tracht
te zetten.
De bewerking in het Nederlandsch is van
Yge Foppema.
Een belangrijk uitvloeisel van een
goed georganiseerd bureau voor jeugd-
registratie is, dat de mogelijkheid tot
plaatsing in het vrije bedrijf wordt
vergroot. Daarvoor is het noodig, dat
het bureau voor de jeugdregistratie in
geschakeld wordt bij de Arbeidsbeurs.
Hierdoor wordt ook bereikt, dat nauw
kan worden samengewerkt met den
Rijksdienst der werkloosheidsverze
kering en arbeidsverzekering en ar
beidsbemiddeling.
Een bureau voor jeugdregistratie be
staat uit een leider, benevens voor zoo
veel noodig uit een of meer assisten
ten.
Wanneer het bureau gaat werken,
worden de namen van alle jongens van
14 tot en met 21 jaar uit de bevolkings
registers gelicht en voor zoover zij niet
schoolgaande zijn, of dit om andere re
denen niet noodig is, persoon voor per
soon naar het bureau geroepen alwaar
de leider of een van zijn assistenten
niet van achter een loket, doch aan een
tafel in het bureau, met ieder van de
jongens praat.
Van alle jongens wordt een z.g. „staat
van dienst” gemaakt. Deze gegevens
komen in een boekje te staan, dat den
jongen wordt uitgereikt, terwijl de ge
gevens ook op het bureau voor de
jeugdregistratie worden bewaard.
Er moet vérder voortdurend worden
samengewerkt met de werkgevers, ten
einde na te gaan, welke jonge mannen
nog bij. hen werken. Dit is noodig, om
dat telkens per 2 maanden moet vast
staan of een jonge man werkt en zoo ja
waar, dan wel of hij niet werkt.
Er zijn thans bureaux voor jeugdre
gistratie gevestigd in de volgende ge
meenten Almelo, Amersfoort, Arn
hem, Breda, Dordrecht, Eindhoven,
Gouda, Haarlem, Heerenveen, Heerlen,
den Helder, Helmond, ’s-Hertogen-
bosch, Leiden, Maastricht, Nijmegen,
Roosendaal, Vlaardingen, Wassenaar,
Winschoten, Zeist en Zutphen.
Ik meen mij op grond van voren
staande uiteenzetting tot uw college te
mogen richten met het dringende ver
zoek medewerking te willen verleenen,
opdat ook in uw gemeente bij de ar
beidsbeurs een bureau in het leven
wordt geroepen als hierboven is ge
schetst. In de kosten van een en ander
voor zoover deze door mij kunnen wor
den goedgekeurd, draagt het Rijk bij
naar het objectief percentage van het
werkloosheidssubsidiefonds, met dien
verstande, dat ten minste 50 van de
kósten zullen worden vergoed.
De minister heeft zich thans terzake
nog niet schriftelijk gewend tot de be
sturen van Amsterdam, Rotterdam,
Utrecht en de residentie. Het ligt in
zijn bedoeling, omdat in de grootste ge
meenten bijzondere problemen aan de
orde zijn, zich terzake binnenkort met
deze gemeentebesturen in verbinding te
stellen.
„KLEIN MAAR DAPPER”;
Het jongeliedenkorps muziekvereeni-
ging „Klein Maar Dapper” geeft ter ge
legenheid van zijn 24-jarig bestaan op
Zaterdag 3 Februari in gebouw Music*
een feestavond. Na afloop is er bal.
Reeds eerder trad deze jeugdige pia
niste hier en elders in ons land op, naar
aanleiding waarvan de pers toen al niet
in gebreke is gebleven om zich in hym
nische bewoordingen uit te putten. Met
alle recht, want dit dertienjarige meisje
bezit een phenomenaal talent zoowel tech
nisch als artistiek, al is het in het laatste
opzicht de kinderschoenen nog niet ont
wassen. Gelukkig maar. Die tijd moet im
mers nog komen voor wie dertien jaar
is en normaal zich ontwikkelt. Met de
techniek is het wat anders. Die is niet van
den geest en komt meestal spoedig bij bij
zonder gedisponeerden op een hoog peil,
wanneer met de oefening eenmaal (liefst
vroeg) begonnen wordt. Met welk een
gemak kwamen „Chromatische Fantasie
und Fuge” van Bach er dan ook al uit.
Aan gecompliceerdheid dacht men zelfs
bij de fuga niet. Het gebeurt alles heel
gewoon en eenvoudig en toch is een ge
voel voor de fantasie en zin voor den gran-
diozen bouw en stuwing der fuga niet te
miskennen. Voor Beethoven’s Appassionata
is er de volheid van aanslag en de physieke
kracht. Aan wat geestelijk bezonken Beet-
hoven-weergave heet, moet men bij dit
jonge, onstuimige spel maar niet denken.
Wat zich aan intui tie openbaart, is toch al
SANATOGEN
Het zenuwsterkende voedsel
De minister van Sociale Zaken
heeft aan een 45-tal gemeenten, alwaar
een arbeidsbeurs gevestigd is en nog
geen bureau voor Jeugdregistratie het
volgende schrijven gezonden
„Hoewel de omvang van de werk
loosheid onder de jonge mannen van
14 tot en met 21 jaar den laatsten tijd
is verminderd, is deze toch nog van
zoodanigen aard, dat de overheid ver
plicht is er volle aandacht aan te
schenken.
Voorzieningen in dezen bestaan o.m.
in cursussen, kampwerk en centrale
werkplaatsen.
Zeer vele jongeren hebben in perio
den van werkloosheid aan den hier ge-
schetsten arbeid deelgenomen. Echter
moet helaas worden vastgesteld, dat
groote groepen jongeren dit nog niet
deden. Nu kon echter de laatste jaren
worden geconstateerd, dat in die ge
meenten, alwaar de zorg van gemeente
wege ten behoeve van de hierbedoelde
jongeren was samengetrokken in een
bijzondere instelling, n.l. een bureau
voor jeugdregistratie, het deelnemen
van de jongeren aan den genoemden
arbeid veel grooter werd dan voorheen
het geval was.
Het bureau voor de jeugdregistratie
moet worden gezien als het centrale
punt in een gemeente, alwaar de be
langen van de niet-schoolgaande jeugd
worden behartigd, in het bijzonder voor
het geval deze jeugd met werkloosheid
heeft te kampen. Hierdoor wordt be
reikt, dat betrokkene niet alleen in tij
den van werkloosheid aan zinvollen ar
beid deelneemt, maar bovendien dat
zijn geschiktheid om in het vrije be
drijf te worden geplaatst, wordt ver
groot.
Door een goede samenwerking van
het plaatselijke bureau voor jeugdre
gistratie met de afdeeling cultureele
zorg en sociale jeugdzorg van mijn de
partement kan bereikt worden, dat de
ze afdeeling over het materiaal de be
schikking krijgt, hetwelk noodig is
om landelijk die voorzieningen te tref
fen, welke het meeste effect voor de
jonge werkloozen kunnen sorteeren.
Wij wisten reeds van vroeger,
George Claassen (die veel in het buiten
land heeft gewoond en gewerkt) een ver
dienstelijk portretschilder is, die uiter
lijke gelijkenis weet te treffen (hetgeen
voor een portret dan toch noodig is) en
zijn werk tevens meermalen tot een aan
genaam geheel van vorm en kleur maakt.
Deze tentoonstelling bevestigt dien in
druk. Een van de aantrekkelijkste por
tretten is dat van de dame in donker
costuum, met hoed en voile, in elegante
houding, vergezeld van een hondje. Hier
voor heeft des schilders vrouw geposeerd
die men op vele schilderijen hier terug
vindt, in groote figuurstukken, zooals dat
met de schakeeringen van wit, het even
eens zeer groote werk met dame in rose
costuum (beide, vooral het laatste, zeker
niet van dezelfde kwaliteit als eerstge
noemd portret), het groote figuurstuk van
staande dame in donkerpaars, het dames-
portret met mooi rood van het costuum. En
ook in verscheidene portretten van be
scheidener afmetingen, waaronder menig
knap geschilderd werk. Tot het beste
rekenen wij het sobere, rustige portret van
een oude dame in het zwart, de handen in
den schoot.
Noemen wij verder een goed portret
(vooral om het lieve oude gelaat) van
wijlen de Koningin-Moeder; een aandacht
trekkend groot portret van Mussolini; dat
van burgemeester de Monchy in ambtsge
waad; twee portretten van geestelijken
e.a. (mooi is de kleur van het kleed van
den éénen).
Een tragische Jezus-figuur aan het
Kruis, door wolken omgeven trekt niet
alleen door de afmetingen de aandacht.
Eenige breed en kleurig geschilderde
straatjes, een forsche Parijsche brug en
een Zuidelijk landschep bewijzen, dat
George Claassen zich niet tot portret en
figuur beperkt.
Klein verlof voor 700 gemobiliseerde
mijnwerkers
Met ingang van 1 Februari a.s. wor
den, naar het „Hbld.” meldt, 700 ge
mobiliseerde mijnwerkers met klein
verlof naar huis gezonden. Dit is een
uitkomst voor onze Limburgsche
mijnen.
AQUARIUM- EN TERRARIUMVER.
„DE NATUURVRIEND”.
Aanstaande Donderdagavond 1 Februari
zal de heer J. H. Sluiter uit Haarlem,
redacteur van het Nederlandsche maand
blad „Het Aquarium”, een lezing houden
over het „Het aesthetische aquarium".
(Het aquarium ingericht volgens de rege
len der schoonheidsleer).
De voordracht, welke voor alle aqua-
rjumhouders van groot nut kan zijn, zal
worden gehouden in gebouw „Unitas".
Prinsestraat 44. i
Voorts zal ter animeering der liefheb»
berij een vischdistributie plaats vinden,
terwijl bij de „Bespreking liefhebberij’*
gelegenheid zal bestaan voor het inwin
nen van alle mogelijke inlichtingen inzake
het houden van tropische visschen.
De uitkeeringen aan de gemeenten
Ingediend is een wetsontwerp hou
dende wijziging en verhooging van het
vijfde hoofdstuk der Rijksbegrooting
voor het dienstjaar 1940 (Binnenland-
sche Zaken).
Bij de wet van 30 December 1939 is
de werkingsduur van de wet van
4 Maart 1935, houdende voorzieningen
terzake van gemeentelijke kosten van
werkloosheidszorg, met één jaar, t.w.
het jaar 1940, verlengd.
Deze verlenging, zoo schrijft de mi
nister van Binnenlandsche Zaken ter
toelichting, is gepaard gegaan met
het verlangen van de mogelijkheid
tot toekenning van bijdragen uit
het werkloosheidsubsidiefonds aan de
gemeenten, voor zoover die gemeenten,
tengevolge van de inperking van haar
belastinggebied, ingevolge de bepalin
gen van de wet, moeilijkheden onder
vinden (de z.g.n. belastingbijdragen).
Voorts bestaat het voornemen uit het
Koninklijk besluit van 1 Juli 1937, dat
in verband met het vorenstaande wij
ziging behoeft, eveneens te doen verval
len de mogelijkheid van het toekennen
uit voormeld fonds aan gemeenten van
extra-bijdragen in de werkloosheids
lasten. Zooals in de memorie van toe
lichting op het ontwerp, dat heeft ge
leid tot de wet van 30 December 1939
reeds is medegedeeld, ligt het in de be
doeling, ter vervanging van evenbedoel-
de uitkeeringen uit het werkloosheids
subsidiefonds, aan de daarvoor in aan
merking komende gemeenten, voor het
aar 1940 soortgelijke uitkeeringen toe
te kennen ten laste van de Rijksbegroo
ting.
De thans voorgestelde post, welks
omschrijving, evenals het uitgetrokken
bedrag, overeenstemt met hetgeen ter
zake is vermeld in de zoo juist genoem
de memorie van toelichting, strekt om
daartoe de mogelijkheid te openen.
In 1700 aanvaardde Lodewijk de
Veertiende de kroon van Spanje voor
zijn kleinzoon, den Hertog van Anjou,
die als koning Philip V zijn intocht te
Madrid hield. De Republiek, Engeland
en het Duitsche Rijk verklaarden
Spanje den oorlog.
Philip V had leelijk gebrek aan
geld, en zoo kreeg Admiraal Don Ma
nuel Velasco, die met zijn schepen in
de Westindische wateren lag, bevel
om onder zeil te gaan. Het was een
der grootste goudvlotten, welke in 1702
de haven van Vera Cruz verliet. Ve
lasco’s goudvloot bestond namelijk uit
zeventien schepen, welke voor een
waarde van niet minder dan ongeveer
288.000.000 gulden aan goud met zich
mede droegen.
De Fransche admiraal Chateaure-
nauld kwam Don Velasco met 23 oor
logsschepen tegemoet om hem te es-
corteeren, vanwege de hooge waarde
der vloot, en vanwege het niet on
aanzienlijke bedrag, dat Frankrijk
voor deze escorte zou ontvangen, om
dat de Spaansche regeering terecht
vrees koesterde voor zeeroovers, die
in die dagen hun „gouden tijd” beleef
den. Doch zonder ongelukken bereikte
men de „veilige haven”-tenminste,
dat dacht men aanvankelijk;
De Fransche oorlogsschepen ver
trokken, na de „verzekeringspolis” te
hebben ontvangen, en de Spaansche re
geering dacht de schatten al in de
schatkist te hebben, toen het onver
wachte gebeurde. Voor alle veiligheid
had men de toegang tot de baai ver
sperd, door een aantal schepen tot zin
ken te brengen, daar men vreesde, dat
anders de Engelschen, die ongetwij
feld de lucht hadden gekregen van het
aanzienlijke goudtransport, een aanval
op de goudschepen zou doen. Deze
vrees bleek niet ongegrond, en de ver
sperring niet voldoende.
De natonale bloemententoonstelling
„Polijantha 1940” in Schiedam
Reeds gedurende ruim een jaar
Schiedam bezig met de voorbereiding
van een groote, in hoofdzaak open
bloemententoonstelling in het Sterre-
bosch.
Eind April zal deze nationale bloe
mententoonstelling worden geopend,
onder den naam „Polyantha”.
Een der hoofdterreinen is reeds be
plant met 120.000 bloembollen, een ge
schenk van het centraal bloembollen
comité te Haarlem. Voor de groote hal
heeft Boskoop een kleurige show toe
gezegd en daar zal ook het Westland
exposeeren.
Gedurende de meide laatste weken
van Juli en de eerste van Augustus is
de tentoonstelling gesloten, om circa
half Augustus weer een maand open
te gaan, waarbij het zwaartepunt een
dahlia-show zal zijn.
De „Polyantha” omvat ook een po
pulair- wetenschappelijke afdeeling,
waar verscheidene biologische onder
werpen op aanschouwelijke wijze wor
den behandeld.
Een proefkeuken voor exclusieve
Westlandsche specialiteiten staat op
het programma.
Op 22 October 1702 verscheen de
Engelsche vloot plotseling voor Vigo.
De versperring werd opgeruimd en er FEESTAVOND „BIJBEL, ORANJE EN
ontstond een verbitterde strijd. De NEDERLAND”.
Engelschen, die beschikten over beter In d€ vroolijk met vlaggen en schilden
geschut en over branders, wonnen versierde zaal van „Musica” organiseerde
langzaam maar zeker terrein. De ze- gisteren de Christelijke Oranjevereeniging
ventien schepen waren geheel uit el- •B‘jbeL Oranje en Nederland” een feest»
i iti j x j j avond ter gelegenheid van den verjaardag
kaar gejaagd. Toen de strijd voor de van h.K.H. Prinses Beatrix.
Spanjaarden verloren bleek, gaf admi- De avond werd geopend met een wel-
raai Velasco bevel, de goudgaljoenen komstwoord door den voorzitter, den heer
tot zinken te brengen Toch maakten H- Ham’ die de talrijke aanwezigen God’s
besten zegen toewenschte voor het nieuwe
de Engelschen nog twee schepen buit. I jaar. Wijzend op de taak der vereeniging
Van de goudstaven, welke deze sche- zeide spr. voorts, dat in deze benarde tij—
pen bevatten, liet koningin Anna mun- den meer dan ooit gewerkt moet worden
ten «laan met het woord Viao” aan den bloei en opbouw van het vader-
ten slaan met het woord „Vigo er op. land onder het devies Bijbel> Oranje en
Een of twee scheepsladingen waren Nederland één”. Gemeenschappelijk werd
voor den aanval der Engelschen reeds een couplet van het „Wilhelmus" ge
in Vigo gelost, maar de rest van het z0P5en-
goud rust op den bodem der zee.
van den avond aangenaam bezig gehou-
Kisten met piasters naar den. De padvindsters van den „Kravo”*
boven gebracht. troep, behoorend tot het Ned, Padvinders
Gilde, demonstreerden geestelijke paraat-
De eerste bereinesnoeinvan wprrlpn heid en den gezelligen geest in den troep.
ue eerste oergingspogingen werden De kampUedjes waren heel aardig, even-
verricht m 1766 door den Engelsch-1 als de Schotsche pijpers,
man Evans, wien het gelukte, eenige
kisten met piasters naar boven te
brengen. In 1825 haalde een Schot vol
doende op, om zijn verdere leven er
van te kunnen rentenieren. In de twee- I L. de Bruyn, zang door mej. J. Ridder
de helft der 19de eeuw waagde de I en pianospel door mevr- v- d. Schaft.
Franschman Saint Simon Sicard een
poging in samenwerking met den Ma-
drileenschen millionnair Magen. Dui
kers vonden de rompen van de galjoe
nen „Almirante”, „Santa Cruz”, „Tel-
leiris”, „San Pedro”, „Madeira” en
„La Ligara”. In de bovenkajuit van
’t laatste schip werd een staaf goud
van 1 K.G. gevonden en een staaf zil
ver van 30 K.G. Maar het gelukte den
duikers niet, verder door te dringen,
en één hunner moest zijn gewaagde
pogingen zelfs met den dood bekoopen.
Toen kort daarop de Duitsch-Fransche
oorlog uitbrak, zag men van de ver
dere uitvoering der plannen af.
Met de modernste duikerinstallaties
zal het waarschijnlijk wel mogelijk
zijn, door te dringen in het binnenste
der schepen, welke deels begraven lig
gen onder steenblokken, deels in het
slik verzonken zijn (zand en klei zijn
immers de grootste vijanden der diep-
zee-schatgravers; de Lutine b.v. ligt
ongeveer onder 12 m. zand).
Vragen van het Kamerlid Amelink aan
den minister van Economische
Zaken.
Het Tweede Kamerlid Amelink heeft
aan den minister van Econoinische Za
ken de volgende schriftelijke vragen ge
steld:
Is het juist, dat de Nederlandsche Ak-
kerbouwcentrale Zeeuwsche bruine boo-
nen en Mansholt-capucijners van de
producenten koopt voor den prijs van
respectievelijk 17 en 18.50 per 100
k.g. en deze beide producten aan den
handel levert voor 23.30 per 100 k.g.,
zoodat een bruto winst gemaakt wordt
van respectievelijk 6.30 en 4.80 per
100 k.g.?
Is het voorts juist, dat de bruto winst
die de Akkerbouwcentrale maakt op het
artikel witte boonen, 7.80 per 100 k.g.
bedraagt?
Indien dit juist is, wil de minister
dan maatregelen nemen teneinde deze
sterke prijsverhooging tegen te gaan?