HAAGSCHE COURANT VAN DINSDAG 30 JANUARI 1940
den motor
Waar het hart
van
wordt beluisterd
I
Vlucht uit Moskou
Een hoog gesalarieerde, zeer
critische klant”
1
w
STADSNIEUWS
Het Proefstation „Delft”
der Bataafsche t
'c
fl
VIJFDE BLAD, PAGINA 1.
-
schoon
NATUURWACHTVEREENIGING
Proefstand voor een één-cylinder vliegtuigmotor.
FEUILLETON.
Twee personen gewond ernstige
materieele schade
GECOMPLICEERDE AAN
RIJDING OP DEN LEIDSCHE-
STRAATWEG
N den polder tusschen Rijs
wijk en Delft, aan den
Broekmolenweg, staat een groep
gebouwen, dat een wereldver
maard instituut herbergt.
Het is Riet zoo verwonderlijk,
dat maar weinigen, en dan nog
de ingewijden, met dit opmerke
lijke feit op de hoogte zijn.
Immers, het is in hoofd zaak de
wetenschappelijke wereld, hier
in den letterlijken zin des
woords opgelat, die kennis
draagt van de bijzondere be
teekenis van het complex, dat
daar zoo onopvallend ligt in het
vlakke land.
Hetgeen hier binnen zijn muren
geschiedt, is van geen direct
belang voor de groote massa,
zij er inderdaad zonder
twijfel mede de groote voor-
deelen van plukt.
Ik zou graag een japon van u
hebben voor een e
1,
J
I
Mi m
I sizagB
1
HOOFDSTUK V.
(Nadruk verboden.)
ge-
toen zij hem haar liefde bekende.
kraanwagens van de politie naar
hoofdbureau gesleept.,
uit de
en zijn
Oprichtingsvergadering door de Nederl.
Natuurhistorische vereeniging.
Onder voorzitterschap van dr. Joh.
H. van Burkom heeft de afdeeling
’s-Gravenhage van de Nederl. Natuur
historische Vereeniging gisteravond in
Diligentia een vergadering belegd, wel
ke de bedoeling voorzat, te komen tot de
oprichting van een natuurwachtvereeni-
ging.
In zijn openingswoord begroette dr.
van Burkom de vertegenwoordigers van
onze gemeente en van de gemeente Rijs
wijk alsmede de verschillende hoofden
van dienst hier ter stede. Vervolgens gaf
de voorzitter aan de hand van een citaat
uit het tijdschrift „Natuurwacht” een
overzicht van den toestand, waarin het
natuurschoon in ons land verkeertdeze
is van zoodanigen aard, dat in Mei 1938
enkelen in den lande zich geroepen
achtten om aan de steeds toenemende
vernieling paal en perk te stellen, waar
in zij door de oprichting van een comité
tegen de verontreiniging van natuur en
stad het juiste middel zagen. In Maart
van het vorige jaar werd dit comité
in den grooten landelijken bond, die
deze zaak behartigt, omgezet.
Vervolgens nam het woord de heer
W. A. M. Westeroüwen van Meeteren,
de secretaris-penningmeester van den
Bond tegen verontreiniging van natuur
en stad en van de natuurwachtvereeni-
gingen. Spreker zeide, dat de bond zijn
ontstaan voor een groot deel aan het
initiatief van de Nederl. Natuurhistori
sche Vereeniging te danken heeft. De
actie van den bond werd ingezet met het
Waarom klopt die motor.....
.Twaalf jaar geleden ontving ir. G.
D. Boerlage, lector aan de Technische
Hoogeschool te Delft, opdracht van de
Bataafsche Petroleum Maatschappij tot
het instellen van een onderzoek naar
de oorzaken van eenige hinderlijke ver
schijnselen, welke soms bij Dieselmoto
ren optraden, n.l. het kloppende of bon
kende geluid, dat de verbranding verge
zelde, en de overmatige slijtage van cy
linders en zuigerveeren. Het optreden
van deze verschijnselen werd in ver
band gebracht met de eigenschappen
van bepaalde soorten vloeibare brand
stof en derhalve trok het evenzeer de
belangstelling van de produceerende
maatschappij als van de motorbouwers
en motorgebruikers.
Ir. Boerlage zette het onderzoek op
bescheiden schaal op. Van de machine
fabriek Reineveld werden eenige ge
bouwen gehuurd en de heer Boerlage,
aanvankelijk met een tiental medewer
kers, wist al spoedig eenigen voortgang
kamp? Had hij gisteren niet in de om
geving van het Derjinckiplein een
Amerikaansch of een Fransch mode
huis gezien? Waarschijnlijk zou de
zaak nog wel gesloten zijn. Wie haalde
het nu in zijn hoofd ’s morgens om
acht uur al te gaan winkelen? Maar
hij had nu eenmaal haast. Hij moest
er niet aan denken, dat Lisaweta daar
alleen, opgesloten in een kamer van
het hotel, op hem wachtte. Tenslotte
kon zij door een of anderen ongelukki-
gen samenloop van omstandigheden
toch nog ontdekt worden. Het beste
was, dat hy direct maar een taxi nam.
Misschien liep het hem mee en was
de zaak toch al open.
Juist wilde hij in een der weinige,
op den hoek van de straat geparkeer
de huurauto’s stappen, toen hij achter
zich iemand hoorde roepen.
Hallo meneer, neemt u mij niet
kwalijk.
Hij keerde zich om en keek in het
sluwe gezicht van den man, die hem
op de markt het heiligenbeeldje had
verkocht. Hij hield zijn vuile muts
deemoedig in zijn hand, maar in zijn
brutalen blik lag toch iets van zelfbe
wustheid en een verborgen dreiging.
Wat wil je? Maak, dat je weg
komt!
Robert Eschberg voelde een zinne-
looze woede in zich opstijgen.
Een oogenblikje voor een armen
man, meneer De smalle spleet-
oogen loerden hem van onder de bor
stelige wenkbrauwen aan. Ik had
alleen maar willen vragen: weet me
neer misschien iets van mijn meeste
res, Lisaweta? Zy is gisteravond
weggegaan en niet meer thuis geko
men.
uitoefenen van propaganda en het in
stellen van natuurwachten. De propa
ganda omvat een zeer uitgebreid gebied,
aangezien voor de bestrijding van de
schending der natuur meestal het
gevolg van onnadenkendheid geen al
gemeen geldende richtlijnen bestaan.
Men heeft hiertoe o.a. een propaganda-
commissie ingesteld, met professor van
Poelje zijn onderhandelingen gevoerd
teneinde met het onderwijs in contact
te treden, de bond heeft zich direct met
de pers in verbinding gesteld en ten
slotte hebben de spoor- en tramwegen
zich in beginsel bereid verklaard hun
medewerking te verleenen. Het effec
tiefst treedt de werking van den bond
in het licht door de instelling van de
natuurwachten, welke voorlichting
geven ten aanzien van de wijze, waarop
men het meest van de natuur kan ge
nieten zonder dat deze hiervan schade
ondervindt.
Ir. W. Burdet, de hoofdleider van de
natuurwachten in Nederland, sprak ver
volgens over heüontstaan, de taak en de
organisatie der natuurwachten. Zij zijn
ontstaan uit een levende behoefte in ons
volk, n.l. het zich aesthetisch gekwetst
voelen bij het aanschouwen van ver
nield en verontreinigd natuurschoon. De
taak van de natuuiNvachten is de opvoe
ding van het publiek ter hand te nemen,
door het opleggen van redelijke gevoe
lens op een wijze, dat het geweten wak
ker wordt geschud. Een op het juiste
moment goed gekozen woord zal on
eindig veel meer effect sorteeren dan
een gulden boete een maand nadat een
overtreding plaats vondde natuur
wacht is feitelijk een reinigingsdienst
voor de mentaliteit van den mensch.
Door een doeltreffende organisatie, die
overeenstemt met de afzonderlijke-
streekbelangen, kan deze mentaliteits-
verheffing het best worden bewerkstel
ligd.
Na de pauze heeft zich uit de vereeni
ging een kern gevormd, die de beharti
ging van de natuurwachten op zich zal
nemen. Tot voorzitter van deze natuur-
wachtvereeniging is dr. A. Schierbeek
benoemd.
T)
Ónmogelijk! U zou direct opval
len. Vertelt u my eerst eens, wat ik
zou kunnen doen om u uit de handen
van dien Pjotr te verlossen.
Wederom haalde zy haar schouders
op.
Dat lijkt my hopeloos. Ik moet
nu eenmaal hier blijven, omdat mijn
papieren hier zyn. Zonder pas e.d.
kan ik het nergens in Rusland langer
dan drie dagen uithouden.
U zou dus het liefst uit Rusland
weg willen?
O ja! Zij vlocht haar handen in
een, alsof zij zichzelf tot kalmte wilde
dwingen.
En uw broer?
Zy bloosde. Die zou er zich alleen
misschien beter doorheen slaan. Hij is
immers een man.
En als u nu eens een pas voor
het buitenland had...?
Maar ik heb er geen!
Denkt u niet, dat zooiets te krij-
«en is?
Als men zeer veel geld heeft,
misschien. Hoewel het toezicht op het
oogenblik zeer streng schijnt te zyn.
Kent u den weg, welken men daar
bij moet bewandelen?
Neen, ik weet alleen, dat een
tor, welke een 350 p.k. kan ontwikke
len. zeer de aandacht. Deze motor, van
een type, zooals voor de scheepvaart
gebruikelijk, is door één der bekend
ste motorfabrieken speciaal voor het
Proefstation vervaardigd. Dit typeert
wel de samenwerking tusschen motor
en olie-industrie.
De veelsoortige proefnemingen eischen
velerlei soorten benzine en Diesel
oliën. Deze zijn in hoofdzaak ter plaatse
opgeslagen en gemakkelijk naar de
diverse proefstanden te voeren.
In één der oude hallen toonde men
ons de apparaten om smeerolie voor
tandwieltransmissies te beproeven, w.o.
het z.g. vierkogel-apparaat, een uit-
vindihg van ir. Boerlage, waarmede op
zeer eenvoudige wijze het draagvermo
gen van een smeerolie kan worden be
studeerd. Hierbij kan de smeerolie aan
zóó. hooge belastingen worden bloot
gesteld, dat ze haar smeerwerking ver
zaakt en de kogels in korten tijd com
pleet aan elkander lasschen.
Een apart analyse-laboratorium dient
om de dagelijks voorkomende monsters
gebruikte olie te analyseeren, slijtage
aan motoronderdeelen door weging te
contrOleeren, etc.
Ten besluite van onzen, te vluchtigen
rondgang, eenige cijfers, welke een in
druk geven van de uitgebreidheid der
installatie.
Het totale motorvermogen is meer
dan 2000 pk., verdeeld over ruim 50
proefmotoren. Hiermede wordt eeh ge
bied bestreken van een motortje van
3 pk. met een cylinder-inhoud van m
deciliter voor motorrijwielen tot aan
een 350 pk. scheeps-Dieselmotor-cylin-
der van ruim 1 hectoliter inhoud. De
toerentallen der motoren bestrijken een
gebied van 200 tot 6000 omwentelingen
per minuut.
Een ander cijfer is de totale capaciteit
van 1.250.000 calorieën per uur van
proefbranders voor huishoudelijke doel
einden, van het petroleumpitje tot aan
de speciale centrale-verwarmingsbran-
ders voor zware stookolie.
en kon daarom zelf niet meekomen.
Wat we noodig hebben is een wandel
toilet, wat lingerie, enfin u begrijpt
wel, het allernoodigste.
De eigenares van „Belette” glim
lachte onmerkbaar. O ja, zy begreep
het volkomen, al was zij dan wel zoo
verstandig, dat niet te laten blijken.
In sommige opzichten liepen Parijs en
Moskou nu eenmaal niet zoo heel ver
uiteen.
Zeker, meneer. Hoe groot is die
dame ongeveer?
Robert overlegde even. Zoo groot
als Annegreet? Misschien een tikje
grooter. Grooter en slanker. Anne
greet had ook geen honger geleden.
Maar Lisaweta
Wij zouden misschien met een
collectie in het hotel kunnen komen,
meneer? onderbrak Madame Belette
zijn gedachtengang.
Robert schrok op. Ik zei u toch,
dat die dame zich niet goed voelt! Ik
moet hier een en ander voor haar uit
zoeken.
Zooals u wilt, meneer. Ninette,
wandeltoiletten! Madame Belette had
een stem als een veldheer, die zijn
troepen in den strijd aanvuurt.
Ninette haastte zich naar een kast.
Het is een geluk, meneer, meende
madame Belette intusschen haar
cliënt te moeten onderhouden, dat
wij reeds hier waren. Louter toeval!
Wij hebben een paar robes voor de
groote receptie in het Amerikaansche
gezantschap af te leveren en nog een
en ander te veranderen. Anders zou
den wy natuurlijk niet zoo vroeg open
zijn. Onze clientèle komt gewoonlyk
wat later op den dag.
(Wordt vervolgd.)
Bij gelegenheid der opening Van het
nieuwe complex wordt namens de
B.P.M. een gedenksteen geplaatst en na
mens de voormalige medewerkers een
bronzen plaquette onthuld, beide ter
herinnering aan wijlen ir. G. D. Boer
lage.
De hal van het hotel was nog bijna
leeg, toen Eschberg beneden kwam. In
Moskou begon het leven niet zoo
vroeg. Een paar Amerikanen zaten
aan een tafeltje, over berekeningen en
plannen gebogen. In het voorbijgaan
ving hy een paar woorden op. Het wa
ren kennelijk Amerikaansche in
genieurs, die naar de nieuwe fabrieks
stad achter den Oeral gingen. Men
stampte daar de steden eenvoudig uit
den grond. Vandaag een stuk steppe,
was het morgen reeds een bouwter
rein en nog een paar maanden later
stond er een stad met scholen, werk
plaatsen en vereenigingshuizen. Impo-
neerend was dat alles ongetwijfeld,
maar alleen voor menschen, die blind
bleven voor de „Potemkinsche dor
pen”, welke ook deze steden tenslotte
waren. Wie achter de coulissen keek,
wist wel tegen welken achtergrond
zich dit alles afteekende. Tegen een
achtergrond van menschelijke ellende,
welke zoo goed verborgen werd ge
houden, dat men het in Europa nog
steeds niet wilde gelooven. Achter dit
alles stonden de honger, de nood en de
wanhoop van duizenden, die zelfs de
kracht om te klagen niet meer konden
opbrengen. Ach neen, wie deze toe
standen ook maar gedeeltelijk door
zag, die liet zich niet verblinden door
het fantastische karakter van dezen
geforceerden opbouw.
Een felle zon wierp haar stralen
over de nog verlaten stad, toen Esch
berg het hotel verliet. Hij overlegde
een oogenblik, alvorens verder te
gaan. Waar kocht hij het noodzake
lijkste voor een Lisaweta von Berne-
heeft, om twee voorbeelden uit een
reeks te kiezen, haar enorme chemisch-
physische laboratorium aan de over
zijde van het Y bij Amsterdam, waar
ca. 1200 employé’s werken, voor wie
meer dan de helft tot den wetenschap-
pelijken staf behoort en haar technisch
beproevings- en research laboratorium
voor brandstoffen en smeermiddelen
te Delft.
Dit laatste zou men kunnen noemen
een door de B.P.M. gesalarieerden zeer
critischen klant. Hier worden de Shell-
producten aan zware beproevingen on
derworpen in de machines, waarin zij
over de geheele wereld worden ver
bruikt.
BAZAR „DE SCHAKEL”.
De Ned. Christelijke jongelieden-
geheelonthoudersvereeniging „De Scha
kel” organiseert op 1, 2 en 3 Februari
a.s. een bazar in het Militair Tehuis
van het Haagsch Centraal Brandweer
Comité aan de Nieuwe Havenstraat 93.
De opbrengst van de bazar is bestemd
voor het landelijk congres van deze
vereeniging, dat met Paschen te dezer
stede zal worden gehoudan.
Twaalf jaar kon hier, op allengs
grooter schaal en met evenredig toe
nemende expansie, wat de ruimte be
treft, worden gewerkt, eer wij de erva
ring opdeden, wat er nu eigenlijk ge
daan wordt, waarvoor de gebouwen
dienen en hoe de wijdverbreide faam
ontstond.
Wij hebben hier het oog op het
Proefstation „Delft” van de Bataafsche
Petroleum Maatschappij en de aanlei
ding tot de kennismaking ermee is ge
legen in het feit, dat morgen de offi-
cieele Ingebruikstelling geschieden zal
van een groep nieuwe gebouwen.
De chef van den persdienst der Ba
taafsche, de heer H. Kroon, bereidde
ons bezoek op uitnemende wijze voor
en ir. Broeze, de leider van het Proef
station, stelde ons in de gelegenheid
de interessante, schoon voor een leek
niet steeds volkomen begrijpelijke, in
richting en haar technisch-wetenschap-
pelijke outillage, tot in details te bekij
ken.
Hoewel, als gezegd, de aard der on
derzoekingen, welke hier worden ver
richt en haar resultaten voor het goote
publiek niet van onmiddellijke betee-
kenis zijn, is de materie, waarom het
hier gaat: benzine, Diesel- en smeer
oliën, petroleum en andere, algemeen
gebruikte aardolieproducten, van vol
doende beteekenis, om hier iets te ver
tellen van wat de ingenieurs, de che
mici, de physici en wie er verder met
hoofd of handen arbeiden, aan nuttig
en soms baanbrekend werk verrichten.
De olie is een machtige stof, daar
over zijn we het hoogstwaarschijnlijk
eens. Een ongeteld aantal motoren van
'allerlei aard en afmeting ontleent er
zijn mogelijkheid tot krachtbron aan
en hier op te sommen, welk nut wij
ervan genieten, zou stellig een weinig
te ver voeren.
Maar met de verschaffing van olie
en wat diés meer zij, acht de Bataaf
sche haar taak niet geëindigd. Zij
te maken met het onderzoek naar de
beide hinderlijke verschijnselen.
Zoo vormde zich een kern voor tech
nisch „research” en toen deze kern er
eenmaal was, bleken er veel meer
kwesties aan de orde te komen, welke
bestudeerd moesten worden. In snel
tempo kwamen allerlei vraagstukken
aan de orde: de kwaliteit van motorpe
troleum, de klopwaarde van benzine,
het voor en tegen van bepaalde typen
smeerolie vroegen de aandacht
De doelstelling van het proefstation
is in al die jaren dezelfde gebleven, n.L
het onderzoek van brandstoffen en
smeermiddelen (eerst voor motoren, la
ter ook voor andere doeleinden) op zui
ver technische wijze, d.w.z. in den motor
(of in het apparaat), waarvoor zij die
nen om uit de bedrijfsresultaten van den
motor op te maken, in hoeverre het pro
duct voldoet en in welke opzichten het
verbeterd zou kunnen worden.
Het gebied, waarop de onderzoekin
gen aangevangen zijn, was nog vrijwel
onontgonnen. In den loop van ongeveer
5 jaar had het Proefstation door zijn
voortvarendheid en originaliteit, in het
behandelen van vraagstukken een
naam verworven, welke buiten den
kring van de eigen maatschappij en al
spoedig ook buiten de grenzen van het
eigen land uitging. Methoden en appara
ten, voor het onderzoek van Diesel-
brandstof, later voor bepaalde soorten
smeerolie en nog later, voor vliegtuig-
benzine, werden uitgewerkt en wekten
in de vakwereld groote belangstelling.
Verschillende van deze methoden zijn
in den loop der laatste jaren algemeen
ingevoerd.
Mèt het veld van onderzoek groeiden
Hedenochtend omstreeks half zeven
had op den Leidschestraatweg ter hoog
te van „Marlot” een aanrijding plaats
tusschen een vrachtauto, afkomstig uit
Wassenaar, een uit Diemen afkomstige
personenauto, en een bakfiets, welke
onverlicht reed.
De bestuurder van de vrachtauto, die
de bakfiets op het laatste oogenblik op
merkte, wilde nog uithalen, teneinde
een aanrijding te voorkomen, en kwam
daarbij zoowel met de bakfiets als met
de uit de tegenovergestelde richting ko
mende personenauto in aanrijding.
Zoowel de bestuurder van de perso
nenauto, de 34-jarige W. J. van I. te
Diemen, woonachtig, als de bakfietsbe
stuurder, de 19-jarige P. J. M.
Hekkelaan, werden gew’ond
door den geneeskundigen dienst ver
voerd naar het ziekenhuis „Bronovo”.
Gebleken is. dat de bestuurder van de
bakfiets een hersenschudding had be
komen; de inwoner uit Diemen klaagde
over inwendige pijnen.
De drie voertuigen kregen ernstige
materieele schade en werden door een
der
het
vroegere vriendin van mijn moeder
een of anderen ondergeschikten ambte
naar heeft weten te bewegen haar een
buitenlandschen pas te verstrekken en
dat zij daarmee inderdaad over de
grens is gekomen. Zij schijnt op het
oogenblik in Parijs te wonen.
Weet u niet, wie die ambtenaar
was?
Neen.
Ergens sloeg een klok. Lisaweta
luisterde.
Mijn hemel, het is al dag. De
menschen in het hotel zullen weldra op
de been zijn. Hoe kom ik er nu uit?
Hij overlegde even.
U blijft voorloopig nog hier. In
die kleeren, u houdt my ten goede,
kunt u eenvoudig niet door het hotel.
Doet u mij een genoegen, probeert u
wat te slapen op de sofa hier. Ik sluit
dan de kamer van buiten af, zoodat
er niemand binnen kan komen. Zoodra
de winkels open zijn, zal ik u dan een
paar kleedingstukken bezorgen. U
kunt dan in den loop van den ochtend
rustig het hotel verlaten, zonder dat
het opvalt. Als men u wat vraagt, zegt
u eenvoudig, dat u bij kennissen op be
zoek bent geweest.
Neen, neen, dat kanlk ónmogelijk
aannemen, protesteerde ze haastig.
Dat kunt u wel! sneed hy gedeci
deerd haar bezwaren af. Ik kan u
niet in dezen toestand laten. U hebt u
aan mijn wil te onderwerpen.
Gelaten boog zij haar hoofd. Het
eerste licht van den naderenden dag
viel op haar glanzend zwart haar. Met
eenzelfde deemoedig gebaar had ook
Annegreet eens haar hoofd gebogen,
de staf en de benoodigde ruimte. Een
nieuw complex werd geprojecteerd,
doch vóór dit in gebruik kon worden
genomen, overleed helaas ir. Boerlage,
den grondvester van het instituut.
Opsporen en verbeteren
van fouten.
Het is een indrukwekkende reeks lo
kaliteiten en zalen, waar men ons
doorvoerde, om alles te zien, wat hier
geschiedt om fouten op te sporen, te
herstellen of te voorkomen.
Daar is, om enkele grepen te doen,
allereerst het gebouw, waarin het la
boratorium voor olieverwarming, als
mede de installatie van de centrale
verwarming zijn ondergebracht. Ver
schillende ketels, ingericht voor olie-
stooken, zijn hier opgesteld. Tevens
worden hier vervaardigd en onder
zocht oliebranders van den meest uit-
eenloopenden aard, tot de huiselijke
„oliestellen” toe, welke aan zeer mi
nutieuze onderzoekingen worden on
derworpen. Wij zagen er o.m. vol
automatische petroleum-geysers en
boilers, prachtig geschikt voor plaat
sen, waar gas en electriciteit ontbre
ken.
In de hal der benzine-motoren, waar
de eigenschappen van de verschillende
soorten benzine (automobiel- en vlieg-
tuigbenzine) bestudeerd worden,is één
van de drie moderne proefstanden
aangebracht, waar een speciale proef-
motor, uitgerust met een enkelen cy
linder van een vliegtuigmotor, onder
alle omstandigheden beproefd kan
worden. Zoo’n proefstand kost een
20.000 aan bouwkosten en minstens
dit bedrag per jaar aan bedrijfskosten.
Een vierde proefstand is in aanbouw.
Ook bevindt zich in deze hal een mo
tor, waarvan men de verbrandingsver-
schijnselen door kwartsvensters kan
gadeslaan, fotografeeren en spectrogra-
feeren, om zoodoende de wetten te lee-
ren kennen, volgens welke deze ver
branding verloopt.
Een ander opmerkelijk apparaat is
een z.g. chassisdynamometer, men zou
zeggen een „hometrainer” voor auto
mobielen, waarmede deze binnenshuis
kunnen worden onderzocht op vermo
gen en andere mctor-eigenschappen.
Een volgende hal bevat o.a. een lan
ge rij kleine ééneylinder motortjes,
welke alle, onder diverse proefomstan-
digheden, lange tijden draaien om
smeerolie aan den tand te voelen en
waarbij die motoren worden onder
worpen aan zóó zware beproevingen als
waaraan ze, in de practijk, wel nauwe
lijks zullen blootstaan.
In de nieuwe Dieselmotorenhal, be
zet met de modernste motortypen,
trekt een groote één-cylinder proefmo-
De man sprak kruiperig-onderda-
nig, maar een valsch lachje om zijn
lippen bewees, dat hij meer wist. Ro
bert zou hem het liefst een klap in
zijn gezicht hebben gegeven.
Ik weet niet, wat je wilt.
Pascholl!
Snel stapte hij in de eerste de beste
auto. Toen de wagen reed, keek hij
onwillekeurig nog eens door het ach-
terruitje. De man stond er nog, zijn
verfrommelde muts in de hand. Maar
het infame lachje bleef Robert tijdens
den geheelen rit bij.
Het liep Robert inderdaad mee. Het
modehuis van Belette” had de rol
luiken reeds opgetrokken en de deur
half geopend. In de étalages glinster
den de kostelijkste zijden stoffen, een
dure bontjas van hermelijn lag naast
een kort jasje van donker fluweel en
in een hoek waren een paar bont ge
kleurde halskettingen uitgestald.
Een goed gekleede vrouw stond ach
ter de toonbank. Een jong meisje han
teerde op een kleerenhqnger een luch
tig en ondefinieerbaar gewaad van
blauwachtigen kant en tafzijde. Zij
droeg het als een heilig reliquie.
Robert wrong zich door het half
opende ijzeren hek.
De beide vrouwen keken verbaasd
op.
Robert wist plotseling niet, wat hy
moest zeggen. Nog nooit had hij zich
zoo onzeker gevoeld. Hij ergerde zich
over zichzelf. Haastig vervolgde hij:
Een van myn vrouwelijke em
ployé’s is aan de grens haar bagage
kwijt geraakt. Zij voelt zich niet goed
'1
s1
-
M
ill
