Daladier
Russische luchtaanvallen
op steden
dorpen
en
Duitsche luchtaanvallen
op Britsche schepen
over den strijd achter
het front
No. 17480.
Hedenavond
radio-rede
van
Hitler
AïCS"i„:ailen *■-
Dinsdag 30 Januari.
1940.
BELANGRIJKSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Drie
pit nummer bestaat uit /IJF bladen
BUITENLAND
BINNENLAND
Minister Daladier
OP
een
een
Iedereen moet de plaats krijgen, waarop hij
het land het beste kan dienen
Volgens de Duitsche lezing zijn negen
schepen vernield
Daladier richt een oproep en
waarschuwing tot het
Fransche volk
Telefoon 116300 (zeven lijnen) Giro No. 12500
Waarschuwing tegen
vijandelijke propaganda
en twintig dooden bij
bombardement
hospitaal
Engeland en Frankrijk ver-
grooten hun krachtsinspanning
Engelsche vliegtuigen ver
drijven de aanvallers
EERSTE BLAD.
MUte/mrfd, Press'“rresP»naent 'Web!
HAAGSCHE
COURANT
PRIJS DEZER COURANT:
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Eerste blad, pag. 1.
Eerste blad, pag. L
Eerste blad, pag. 1. Vierde blad, pag. 1.
OVERZICHT.
oorlog winnen
Duitschlands materieele kracht.
Derde blad, pag. 1.
Tweede blad, pag. 2.
Vierde blad, pag. 1.
De fluister-propaganda.
Derde blad, pag. 3.
Derde blad, pag. 3.
wor-
naar
Abo geteisterd.
Berlijn en Moskou.
Bommen op de Shetland-eilanden.
brandende
Na het mislukken van deze mo-
reele campagne, waarmede de na
zi’s ons dachten te knechten, maar
die zij thans al bijna verloren heb
ben, blijft nog steeds de materieele
kracht van Duitschland.
Deze kracht is een der geweldigste
ter wereld. Alle ontberingen, die
Hedenavond om 8 uur Duitschen tijd
(7.20 Ned. tijd) spreekt Hitler tot het
Duitsche volk over alle radio-zenders.
het Duitsche volk sedert verschei
dene jaren heeft moeten doorstaan,
dienden slechts om het leger te
versterken.
op-
hen
wil
van
Rijkskanselier Hitler zal vanavond
om 7.20 uur (Ned. Tijd) een radiorede
houden.
De Fransche ministerpresident, Da
ladier heeft gisteren voor de radio ge
sproken over den strijd achter de fron
ten.
De Russen hebben weer een aantal
steden en dorpen gebombardeerd. On
geveer 75 personen werden gedood.
Te Enschedé heeft een man in een
vlaag van waanzin zijn 16-jarige doch
ter gedood en daarna de hand aan zich
zelf geslagen.
Dezer dagen is te Meppel de 64-jarige
spoorwegarbeider A. Nymeijer door de
koude bevangen en overleden.
en
zij
Deze courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
BUREAUX: WAGENSTRAAT 35—37
Bijkantoren: Scheveningen, Keizerstr. 319, Tel. 550310; Rijswijk, Kantoor-
boekh. Leeuwendaal, Oranjelaan 3, Tel. 119461. Voorburg, Boekhandel H. E.
G. Ruijs, Heerenstr. 124, Tel. 778038; Filialen: N.V. Kantoorboekh. Th. J.
de Koning, Goudsbloemlaan 3, Tel. 330263; Boekh. J. B. v. Seters jr„ There-
siastr. 108a, Tel. 772444; Boekh. E. O. Couvée, van Hoytemastr. 66, Tel. 721187
gen, waarvan de plaats
ten gecontroleerd kon worden r'
haaid werden. Het totaal aantal
gehaalde Russische vliegtuigen
Voor 's-Gravenhage bij vooruitbet. p. 3 mnd- met „Kikeriki”, „De Nieuwste Mode”,
jColoniaal Bijblad" en „Letterkundig Bijblad” 3.Franco per post met Mode
blad 4.zonder Modeblad 3.75. Buitenland 9.Landen waarop het
verlaagd intern, drukwerk-posttarief van toepassing is 7.p. kw. Bij postkantoren
tegen de geldende goedk. abonn.prijzen. Afz. nummers 5 ct., fr. p. post 10 ct.
De Billiton Mij. heeft thans definitief
besloten tot uitvoering van het mil-
lioenenprcject, dat de vestiging omvat
van een aluminiumbedrijf in Asahan,
ter Sumatra’s Oostkust, waarbij drie
fabrieken worden opgericht.
De Fransche minister-president Da
ladier heeft gisteravond een radiorede
gehouden, waarin hij o.a. zeide:
Het komt meer en meer vast te staan,
dat Duitschland tracht de wereld te
overheerschen en wel op een in de ge
schiedenis onbekende wijze. De nazi’s
streven naar de stelselmatige en alge-
heele vernietiging der overwonnenen.
Gisteren en heden werden in Deli de
eerste kijkdagen gehouden voor de
tabaksinschrijvingen, welke, in verband
met de tijdsomstandigheden, in plaats
van in Amsterdam te Medan worden
gehouden.
Van 15 regels 1.50. Iedere regel meer tot 10 regels 40 ct., daarna iedere regel
meer 50 ct. Reclames 90 ct. per regel. Bewijsnummers 5 ct., fr. p. post
10 ct. Incasso binnen de stad 5 ct., buiten de stad volgens posttarief. Bij
vooruitbetaling: Kleine Advertenties 90 ct.; Dienstaanbiedingen 70 ct.
Advertentiën waarin voorkomt „Brieven aan het bureau van dit blad” -10 ct. meer.
duidelijk de
Kruis ver
te Berlijn regee-
wilden scheppen,
menschelijke vrij
heid en waardigheid redden.
De totale oorlog.
De totale oorlog die spoedig kan
uitbreken eischt een geweldige hoe
veelheid wapens en munitie.
De activiteit onzer wapenfabrieken
is een onmisbare voorwaarde voor de
overwinning. Ook is het noodig, dat het
land en de bosschen datgene producee-
ren, wat voor het leger en het land
noodig is.
Het is beslist noodzakelijk, dat de
aanwezigheid van hen, die zijn achter
gebleven, ten volle gerechtvaardigd is.
Het is noodig. dat ieder op de plaats
is, waar hij het nuttigst is, doch te
vens, dat alle Franschen bereid zijn,
thans te leven zooals onze soldaten
leven, in een geest van toewijding en
opofferingsgezindheid.
Vandaag is de Friesche Elfsteden
tocht gehouden. Prins Bernhard gaf
door Zijn aanwezigheid blijk van be
langstelling.
De Duitsche vliegtuigen, die giste
ren boven de Shetland-eilanden hebben
gevlogen, hebben een aantal bommen
van klein kaliber laten vallen. Voor
zoover tot nu toe is gemeld, is geen
schade aangericht.
ver achter de frontlinie. In den omtrek
was geen enkel militair doel te ontdek
ken. Het dorpje was niet veel meer dan
een gehucht met een enkele kerk. Het
hospitaal was gevestigd in een groot
heerenhuis. De kracht der explosies
deed de stukken steen honderden me
ters verder neerkomen. Zelfs in de boo-
men zag men gedeelten van het hout
werk en ijzer hangen. Twee der ge
redden waren verpleegsters, de vijf an
dere gewonde soldaten, die op wonder
baarlijke wijze het leven hadden weten
te redden. Ik sprak met een der ge
redden, die nu lag in een der in de
nabijheid gelegen gebouwen. Hij ver
telde mij, dat hij op een tweede verdie
ping lag, toen de aanval plaats greep
en dar enkele seconden later alles in
vlammen opging. De man was reeds op
drie plaatsen gewond, maar hij slaagde
erin zijn krukken te grijpen en met
twee vrienden strompelden zij de
trap af.
Finsche officieren verklaren, dat dit
het zesde hospitaal is dat door Rus
sische bommen getroffen werd en dat
er niet de minste twijfel aan behoeft
te bestaan, dat deze bombardementen
met opzet geschieden. Terwijl wij het
verbrande hospitaal bezochten, klonk er
aan het front kanonvuur op enkele k.m.
afstand. In Viborg werd vandaag twee
maal luchtalarm gemaakt, een daarvan
duurde twee een een half uur.
Duitsche vliegtuigen hebben een aan
val gedaan op Britsche en neutrale
schepen aan de Engelsche kust.
Eerste blad, pag. 1.
Binnen het kader van de verken
ningsvluchten van het luchtwapen bo
ven de Noordzee zijn op 29 Januari
vijandelijke convooien, gewapende
koopvaardijschepen en voorpostensche
pen aangevallen.
Boosaardige praatjes.
Om de boosaardigheid en de dwaas
heid van de fluister-campagne aan te
toonen, is het voldoende eenige van
haar opmerkingen te herhalen. Tot den
rijke zegt zij „U gaat al uw geld ver
liezen” tot den arbeider „Deze oor
log is een oorlog van de rijken" tot
den intellectueel „Nog een paar maan
den, dan blijft er niets over van alles
wat ge ’t liefst hebt er komt gebrek
aan alles” tot den geloovige „Hoe
kan uw geloof dien massamoord goed
keuren
De mannen, die zóó praten, zijn de
genen, die alle rijkdommen waarvan
zij zich konden meester maken, ver
nietigd, de arbeidersklasse tot slavernij
gebracht en alle intellectueele vrijheid
den kop ingedrukt hebben.
voerd in verband met alles, wat er ge
beurt aan en achter het front. Zij hitst
de huisvrouwen op, zich over de beper
kingen te èeklagen, tracht al onze han
delingen, al onze leiders, al onze man
nen, die verantwoordelijkheid dragen,
in een slecht daglicht te stellen.
Zij overdrijft onze tekortkomingen,
verzwijgt de vruchten onzer krachtsin
spanningen. De nationaal-socialistische
propaganda is geheel gebaseerd op het
uitbuiten van de zwakten van het men
schelijke hart. Zij richt zich niet tot de
helden, doch tot degenen, die deze hel
den beschermen.
In Duitschland verpletterden de
dwang en de ontberingen ieder mensch;
ieder mensch leeft er slechts om de
kracht der agressie, die Hitler over de
wereld heeft ontketend, te doen toe
nemen.
Om haar te breken, moeten wij sterk
zijn. Daarom is het noodig, dat zij, die
niet aan het front staan, zich, in een
geest van volkomen opoffering, wijden
aan den arbeid, zooals degenen, aan
het front zich aan den strijd wijden.
Dank zij onzen arbeid, onze discipline
en ons vertrouwen, zullen wij als over
winnaar uit dezen geweldigen strijd
treden.
Duitsche vliegtuigen hebben giste
ren krachtiger aanvallen op de Brit
sche scheepvaart gedaan dan ooit te
voren De aanvallen waren verdeeld
over een 650 k.m. lange kuststrook van
de monding van de Tay in het Noorden
tot de kust van Kent in het Zuiden.
Zij begonnen even na 9 uur en eindig
den tegen het middaguur. Niettegen
staande het slechte weer en het geringe
zicht konden Britsche vliegtuigen den
vijand op vele punten verdrijven.
en 150 gewond zijn. Het meerendeel
van deze slachtoffers behoort tot de
burgerbevolking.
De stad Abo heeft het ergste te ver
duren gehad. Daar zijn minstens 30
dooden en 50 gewonden het resultaat
van twee luchtaanvallen. De Russische
piloten vlogen laag over de stad en be
stookten de vluchtende burgers met
hun machinegeweren.
Opnieuw is gebleken, dat de Russi
sche piloten bij het beschieten met
hun machinegeweren gebruik hebben
gemaakt van dumdum-kogels. De won
den, daardoor veroorzaakt, zijn van
zeer ernstigen aard en buitengewoon
moeilijk om te opereeren. Zij vertoo-
nen vreeselijke, diepe vleeschwonden.
Twee hospitalen in een stad aan de
Zuidkust werden zwaar gebombardeerd
Daar zijn minstens 25 dooden en 40
te betreuren. Onder de
bevinden zich doctoren,
Een der aanvallende vliegtuigen
heeft, naar gemeld is, zeven bommen
laten vallen nabij het stoomschip
„Llan Wem" in het gebied van de
Tyne, zonder het schip echter te tref
fen. Een ander vliegtuig viel het stoom
schip „Imperial Monarch” aan ter
hoogte van de Schotsche kust, doch bij
het verschijnen van Britsche gevechts-
toestellen verdween het in de wolken.
Boven het gebied van de Tyne vloog
een uit de wolken komende Heinkel-
bommenwerper recht op een groep
Britsche gevechtsvliegtuigen. Toen
hij het gevaar zag vluchtte hij in de
wolken, doch niet nadat de Engelsche
machines het vuur hadden geopend.
Voorts zijn vijandelijke vliegtuigen ver
dreven, terwijl zij aanvallen deden op
schepen voor de kust van Yorkshire.
Twee der aangevallen schepen waren
onverdedigde lichtschepen. Later in
den ochtend ondernamen Duitsche
vliegtuigen' aanvallen op schepen voor
de kust van Kent.
De vijand neemt thans zijn toevlucht
tot andere middelen. Nu eens tracht hij
ons van Engeland te scheiden, dan weer
ons vertrouwen en onze vastberaden
heid te vernietigen. Deze propaganda,
die de technici van het Derde Rijk de I neemt United Press,
fluister-propaganda noemen, wordt ge- I eerste schattingen 75 personen gedood
Wij moeten den
en wij zullen hem winnen, doch
wij moeten ook een overwinning
behalen, die de overwinning der
wapens verre te boven gaat. Te
genover de wereld van heeren en
slaven, die de
rende dwazen
moeten wij de
der barbaren op alle landen, waar
goederen te rooven en menschen te
knechten zijn. Deze listige combinatie
is door het bewijs der feiten ineen
gestort Ons vaderland is niet ver
deeld. Mijn regeering is reeds tegen
de agenten van het buitenland
getreden en zal den strijd tegen
genadeloos voortzetten, doch zij
niet een regeering der wrake of
politieke vooroordeelen zijn. Maar
onder de huidige omstandigheden is
het een misdaad, zich te blijven rich
ten naar de bevelen van Berlijn en
Moskou. Alleen degenen, die dit ble
ven doen, zijn door de regeering ge
straft.
Gezien de vastberadenheid onzer
legers, rekent Duitschland alleen op
onze zwakten en mogelijke weifelin
gen om ons te verslaan.
Onze vijanden hadden gemeend, de
Fransche arbeiders te kunnen verza
melen onder de hakenkruisvlag en de
roode sikkel en hamer-vlag.
Doch in September, toen Duitsch
land Polen overweldigde, viel het mas
ker. De beide vlaggen zijn toen één
geworden, n.l. die van den stormloop
Gisteren is de Russische luchtmacht
weer actief geweest boven Zuid-West-
Finland. Uit betrouwbare bron ver
neemt United Press, dat volgens de
Opnieuw heeft Daladier, de Fransche
premier, een beroep gedaan op de offer
vaardigheid van de Franschen erop
wijzend, dat de totale oorlog, welke
elk oogenblik kan uitbreken, ook hooge
eischen stelt aan allen achter het front.
Soortgelijke oproepen hebben reeds
Chamberlain en ook Churchill in zijn
jongste radiorede tot de Engelschen
gericht. Allen geven de waarschuwing,
dat er een harde oorlogstijd voor den
boeg is. De Fransche bladen prijzen de
openhartigheid waarmede Daladier
sprak. „Excelsior” vindt het jammer,
dat de premier zoo zelden tot het Fran
sche volk het woord richt. Ditmaal
spoorde hij het aan zich den gewel
digen omvang van den oorlog bewust te
worden en zich gereed te maken voor
een opoffering op groote schaal. Hij
waarschuwde ervoor de gebeurtenissen,
welke zich thans in Europa afspelen
met zorgeloosheid gade te slaan. An
dere bladen wijzen erop, dat Daladier
den wil van Frankrijk vertolkte den
strijd, welken Hitler aan de wereld op
legde. voort te zetten tot de geallieer
den de overwinning zullen hebben be
haald. Daladier sprak de taal, die
Frankrijk waardig is. nu in het uur
des gevaars, alle nationale energieën
Boeten verzameld worden.
Omtrent de Britsche krachtsinspan
ning hebben Fransche oorlogscor
respondenten bij minister Burgin te
Londen inlichtingen ingewonnen. De
Britsche minister voor de oorlogsleve-
ranties gaf een uiteenzetting van
wat door Engeland tot stand is ge
bracht op het gebied der oorlogsin
dustrieën, een reusachtige krachtsin
spanning, die drie of zelfs vier maal
zoo groot moet zijn als die van den vo-
rigen oorlog. Burgin wees op de vol
maakte samenwerking, die verwezen
lijkt is tusschen zijn diensten voor de
oorlogsvoorraden en die van den Fran
schen minister Dautry, zoowel ten aan
zien van de wetenschappelijke en tech
nische inlichtingen als van uitwisseling
van materiaal en grondstoffen. De mi
nister bevestigde, dat de oorlogspro-
ducties uitgebreid en versneld moeten
worden. Binnenkort zal een millioen
vrouwen in dienst gesteld kunnen
den in de oorlogsindustrieën.
Engeland breidt zijn oorlogsinspan
ning blijkbaar op groote schaal uit.
Aan het begin van het jaar waren 1%
millioen man onder de wapenen en on
geveer 2 millioen man tusschen 19 en
20 jaar en tusschen 23 en 27 jaar zul
len dit jaar worden opgeroepen om
dienst te doen in het leger, bij de vloot
en de luchtmacht.
De voedselrantsoeneering is een an
dere nationale beslissing van Engeland.
Voorloopig betreft dit vleesch, suiker,
boter en bacon. Deze beslissing werd
niet genomen wegens eenig ernstig te
kort aan deze voedingsmiddelen doch
°rn scheepsruimte uit te sparen voor
den aanvoer ervan. De schepen zullen
in plaats daarvan gebruikt worden
Voor den aanvoer van oorlogsmateriaal.
Over de Britsch-Fransche samen
werking heeft de Fransche minister
van onderwijs, Delbos, te Londen een
radiorede uitgesproken. Delbos was met
elf Fransche Kamerleden naar Londen
gekomen om overleg te plegen met het
Ëngelsch-Fransche parlementaire co
mité in Londen. In zijn radio-toespraak
zeide hij, dat besloten is de beide En-
gelsch-Fransche parlementaire groepen
samen te smelten in een enkele organi
satie, die met regelmatige tusschen-
Poozen vergaderingen zal houden. „Wij
willen onze opvattingen over op den
voorgrond tredende problemen vergelij
ken en aanpassen, wij willen tezamen
de beste middelen vinden om den oor
log te winnen en den komenden vrede
to organiseeren. Bovenal willen wij on
der ons een sfeer van volstrekte open
hartigheid handhaven en aldus misver
standen uitsluiten, die het onderlinge
vertrouwen ondermijnen.”
De Fransche en Britsche parlemen
taire groepen hebben besloten drie sub
commissies te vormen, een voor de be
handeling van kwesties betreffende de
defensie, een voor Engelsch-Fransche
commercieele zaken en een voor propa
ganda en cultureele betrekkingen.
In Duitschland zal voor het eerst
zomertijd worden ingevoerd.
Vierde blad, pag. 2.
ten j -
haaid werden. Het 1
Russische
zelfs 17 bedragen.
Hoewel het hospitaal
teekenen van het Roode
stond het eeheeU k e kele minuten
ven slachtoffer i °UW in brand- z?-
te teneinde
Wloopen w„nden. Tw“ <™t op-
S’S ttx,"
eters. Daarmee iï h™ 'Xui'T’1'’’*
«eueeide Lotta,s tot ge-
k™ .b"eüI,e h« terrein ‘fe B“plosie
was geschied Het ge-
J van ongeveer
oven
weg-
ver
om
Ondanks zeer krachtig vijandelijk
afweervuur en ondanks het optreden
van groepen jachtvliegtuigen zijn ver
nietigd Zeven vijandelijke, gewapen
de koopvaardijschepen en twee voor
postenschepen Een vijandelijk jacht-
toestel werd bij Hartepool neergescho
ten. Alle eigen vliegtuigen zijn behou
den teruggekeerd.
Hitler spreekt niet met de door hem
onderworpen volken. Hij vernietigt hen,
ontneeemt hun alle politiek en econo
mische zelfstandigheid, tracht hun zelfs
hun eigen geschiedenis en beschaving
te ontrooven.
Hun land is voor hem een open ruim
te, waarop hij alle rechten ,kan laten
gelden.
In duizenden steden en dorpen in
Europa maken millioenen menschen
thans een ellende mede, die zij zich en
kele maanden geleden niet hadden kun
nen voorstellen. Zij moeten voor hun
beulen werken, die hun nauwelijks vol
doende te eten geven om hun ellendig
bestaan te rekken.
Temidden van de beklemming der
vrijgebleven kleine volken vormt zich
een wereld van heeren en slaven, die
de weerspiegeling is van Duitschland
zelf.
Evenals zijn bondgenoot Engeland,
aldus spr., kent Frankrijk geen angst,
want het denkt aan de toekomst.
Het is zeker van de overwinning.
Ik heb reeds hulde gebracht aan onze
strijders, een hulde, die hun toekomt.
Ik denk voortdurend aan hen. Doch
thans wil ik spreken tot het Frankrijk
van achter het front.
Wat de Fransche soldaat van de
Franschen verlangt, is zich bewust te
zijn van den ernst van den toestand,
met dezelfde kracht als zij, die strij
den, en te begrijpen, dat, zoo de totale
oorlog nog niet is losgebroken, zij die
aan het front staan, daarom niet min
der lasten dragen en iederen dag hun
leven in de waagschaal stellen. Het is
noodig, dat zij, die zijn achtergebleven,
en die noch dezelfde lasten, noch de
zelfde gevaren hebben te dragen, even
eens bereid zijn, hun leven anders in
te richten. Het is vooral noodig, dat zij
al hun streven in dienst stellen van
de Fransche gemeenschap, zonder welke
zij niets zouden zijn.
Het openbaar welzijn eischt gelijk
heid van offers.
Telefonisch wordt uit Abo gemeld,
dat tien Russische vliegtuigen gisteren
een luchtaanval op Abo hebben gedaan,
volgens ooggetuigen de hevigste tot dus
ver. Het alarm duurde van 10 uur
*s morgens tot 1 uur ’s middags.
Drie Russische vliegtuigen werden
neergeschoten.
Te half tien ’s avonds stonden nog
verscheidene huizen in brand. Het
groote aantal der slachtoffers wordt
toegeschreven aan het feit, dat er pas
laat alarm werd gemaakt; de vliegtui
gen waren al in zicht toen de sirenes
klonken.
De totale oorlog, dien wij ver
wachten, eischen dat iedereen de
plaats krijgt, waarop hij het land
het best kan dienen. Reeds zijn
velen, die in de munitiefabrieken
niet op hun plaats waren,
het front gezonden en degenen,
die aansprakelijk waren voor
treurige misstanden, zijn door den
krijgsraad gevonnist.
Een Deensche kolenboot en twee
Noorsche vrachtschepen zijn in de
Noordzee door een Duitschen onder
zeeër tot zinken gebracht. Slechts 12 op
varenden konden worden gered.
Eerste blad, pag. 3.
De schepen „Miriam”, British Of
ficer”, „Atholl Monarch”, „Danny
Bryn”, „Stanburn”, „Otterpool”,
„Knitsley” en „Well Park” hebben
eveneens gemeld, dat zij zijn aange
vallen.
Ook het Letlandsche stoomschip
„Tautmila” is door een vliegtuig aan
gevallen. Het wierp 10 bommen neer.
Vijftien man en de vrouw van den ka
pitein konden zich in veiligheid bren
gen. Men neemt aan, dat er 7 dooden
zijn.
Ik bereikte 1„
kort nadat deze
bouw, dat een lengte had
b" meter. geleek een gloeit-
”amm™ tekten e„ de
spattende vonken dp rvrr»™
in den omtrek verhchtten P*"8 tOt
was kon ÜR t "aUlWeliiks herkenbaar
was kon uit het brandende gebouv
worden gehaald. geoouv
De officier naast mij stond in de
houding toen de overblijfselen in dekens
i7£eomTikkeld- Het h°spitaal- st°nd
in de omgeving van een klein dorp niet
gewonden
slachtoffers
verpleegsters en patiënten.
In de streek van Porgo vielen 4 doo-
den en 10 gewonden.
De activiteit is overigens den Russen
vrij duur te staan gekomen, aangezien
volgens sommige berichten 12 vliegtui-
van neerstor-
neerge-
-1 neer
zou