schepen voor I Amerika opent besprekingen met de neutralen Drie slagkruisers Nederlandsch-Indië Duitsche luchtaanval op Britsche No. 17490. 1940 Sumner Welles gaat in Europa den toestand bestudeeren BRITSCH VLIEGTUIG WERPT BOMMEN OP SYLT Zes schepen vernietigd meldt Berlijn Gistermiddag is een aanval daan door ruim 20 Duitsche bom-., menwerper» op een aanta' schepen. ter hoogte van de Oostkust van Engeland, van het Noorden van Schotland tot Flamborough Head. Door het krachtdadig optreden Zaterdag 10 Februari BELANGRIJKSTE NIEUWS BUITENLAND H neer- en Wetsontwerp zal te zijner tijd worden ingediend Twee vliegtuigen gehaald en eenige beschadigd Officieele bevestiging in de memorie van antwoord inzake de Indische begrooting PRIJS DEZER COURANT: BUITENLAND EERSTE BLAD. Eerste blad, pag. 1. BINNENLAND Summer Welles. Vierde blad, pag. 1. Zesde blad, pag. 1. minister Huil ge- Jongste stappen in Washington zouden echter geen stügen der vredeskansen beteekenen Voor 's-Gravenhage bij vooruitbet. per 3 mnd. met „Kikeriki", „De Nieuwste Mode”, „Koloniaal Bijblad" en „Letterkundig Bijblad" 3.Franco per post met Mode blad 4.zonder Modeblad 3.75 Buitenland f 9.Landen waarop het verlaagd intern, drukwerk-posttarief van toepassing is 7.p. kw. Bij postkantoren tegen de geldende goedk. abonn.prijzen. Afz. nummers 5 et., fr. p. post 10 ct. Oslostaten op den voorgrond. In deskundige kringen te Washington spreekt men volgens United Press, de verwachting uit, dat de Oslostaten sterk op den voorgrond zullen komen, da^r het in gevaar brengen der onaantast baarheid van hun gebied wel eens tot de mogelijkheden zou kunnen behooren, in dien Rusland er in zou slagen Finland te onderwerpen of indien Duitschland zou pogen Frankrijk aan te vallen via Ne derland en België”. Welles en Taylor reizen samen. Met de ..Rex” die 17 dezer uit New York naar Europa vertrekt, zal, behalve Summer Welles ook Myron Taylor, Roo- van de ter verdediging der sche pen toegesnelde Britsche oorlogs bodems en jacht- en gevechtsvlieg tuigen, werden de aanvallers bin nen een half uur op de vlucht ge dreven. Een Duitsch vliegtuig werd neer gehaald en eenige andere ernstig beschadigd, aldus Reuter. Eenige Duitsche toestellen wisten zich een weg te banen boven het land. Een dezer vliegtuigen werd bij North Berwick neergeschoten. Duitsche vliegtuigen hebben opnieuw aan de Oostkust van Engeland Britsche schepen aangevallen. Aan beide zijden werden verliezen geleden. Eerste blad, pap. 1. Een Britsch vliegtuig heeft bommen op Sylt geworpen. Twee Duitsche duikbooten zijn ver nield door een Britschen torpedoboot- jager tijdens een aanval op een convooL Eerste blad, pap. 2. PRIJS DER ADVERTENTIKN: Van 15 regels ƒ1.50. Iedere regel meer tot 10 regels 40 ct., daarna iedere regel meer 50 ct. Reclames 90 ct. per regel. Bewijsnummers 5 ct., fr. p. post 10 ct. Incasso binnen de stad 5 ct., buiten de stad volgens posttarief. Bij vooruitbetaling: Kleine Advertenties 90 ct.; Dienstaanbiedingen 70 ct Advertentiën waarin voorkomt „Brieven aan het bureau van dit blad" 10 ct meer. S.O.S.-seinen. Volgens een in een stad in het Noor den van Engeland opgevangen bericht, werden gisteren S.O.S.-seinen uitgezon den door twee Engelsche stoomsche pen tijdens aanvallen van Duitsche bommenwerpers buiten de Britsche Oostkust. Dit nummer bestaat uit ZES bladen en het Zondagsblad „Kikeriki’’ N haar memorie van antwoord op het voorloopig verslag der Tweede Kamer over de begrooting van Nederlandsch-Indië voor 1940 laat de Regeering zich als volgt uit over de kwestie der maritieme verdediging van Nederlandsch-Indië „Ook de Regeering kan geen waardeering hebben voor de wijze, waarop schrijvers, die terzake geenerlei verantwoordelijkheid dragen, zich in couranten en tijdschriften nopens de voorgenomen vlootversterking hebben uitgelaten. De Regeering gaat echter in deze aangelegenheid doelbewust haar eigen weg, waarbij de verschillende ambtelijke adviezen, voor zoover noodig mondeling toegelicht door gezaghebbende marine-deskundigen, tot richtsnoer worden genomen. Te dezer zake kan thans worden medegedeeld, dat de Regeering na rijp beraad haar gedragslijn heeft bepaald. Twee der 64 leden tellende bemanning worden vermist. De overigen zijn in een haven aan land gebracht. Acht opvarenden, die brandwonden Jj hebben bekomen, zjjn in een ziekenhuis opgenomen. Blijkens de memorie van antwoord aan de Tweede Kamer aangaande de Indische begroeting voor 1940 heeft de Regeering inderdaad besloten den aan bouw te bevorderen van een drietal slagkruisers ter versterking van de ma ritieme verdediging van Ned.-Indië. Te zijner tijd zal een wetsontwerp wor den ingediend. Eerste blad, pag. 1. Aan de Amsterdamsche scheepswerf G. de Vries Lentsch jr. is de bouw op gedragen van vier sloepen voor den mij nenveegdienst. Andere Duitsche bombardements vliegtuigen zijn tot Peterhead aan de kust van Noord-Schotland doorgedron gen. Zij hebben een petroleumtank- schip gebombardeerd. Britsche jacht vliegtuigen stegen op en achtervolgden de Duitschers. Tot de aangevallen schepen behoor den o.a. de Britsche vaartuigen ,,Clin- tonia” (3100 ton) en „Port Darwin’ (8063 ton) en een tankschip. Verschei dene visschersschepen hadden het zwaar te verduren. Door behendig te manoeuvreeren wisten zij evenwel aan den ondergang te ontkomen. De te hulp gesnelde Engelsche jacht- en gevechtsvliegtuigen, alsmede een aantal oorlogsbodems, bonden on verwijld den strijd aan met de aan vallers, die spoedig de wijk moesten nemen, evenwel niet dan nadat eenige schepen zoodanig waren gehavend, dat de bemanning een toevlucht in de boo ten moest zoeken. NOORWEGEN. tweehonderd millioen kronen VOOR DE DEFENSIE. Het Storting heeft, naar United Press meldt, een bedrag van 200 mil lioen kronen toegestaan voor aanvul lende militaire uitgaven. Amerika toont meer belang stelling in het Europeesche conflict Verklaringen van De Duitsche lezing Gisteren, aldus het Duitsche Nieuwsbureau, zijn Duitsche vlieg- tuig-afdeelingen uitgezonden voor het verrichten van gewapende ver kenningen boven de Noordzee. Hierbij werden zes Britsche of in convooi varende schepen tot zinken gebracht, dan wel zoo ernstig be schadigd, dat zij ais verloren moe ten worden beschouwd. Niettegenstaande het krachtige., vuur van de luchtdoelartillerie en van de vijandelijke jachtvliegtui gen, wordt slechts één Duitsch vliegtuig vermist. Britsch stoomschip gezonken. Het Britsche stoomschip „Chagres” (5406 ton) is gisterochtend door vijan delijke actie voor de Noord-West kust van Engeland tot zinken gebracht. toenadering van en de andere neu- Verschenen is het rapport der com missie van 't Haaff ter verhooging van de veiligheid van schepen op zee. Vierde blad, pag. 2. Wij publiceeren het rapport betref fende de verspreiding van het Vacan- tieverkeer over een grooter aantal weken. President Roosevelt heeft aangekon- digd, dat Sumner Welles een reis naar Europa zal maken om informaties in te winnen te Rome, Berlijn, Parijs en Londen. De Amerikaansche regeering opent besprekingen met de neutralen. Eerste blad, pag. 1. Vijfde blad pag. 1. Het Russische offensief in Karelië is over een grooter front uitgebreid. Eerste blad, pag. 2. United Press meldt uit Tonder Vandaag heeft een Britsch vliegtuig het eiland Sylt gebombardeerd. Toen het toestel ten Zuiden van het eiland verscheen, trad spoedig daarop het af weergeschut in werking. Het vliegtuig wierp 2 bommen op Hörnum en 2 op Randum. Terwijl het Britsche vlieg tuig Westwaarts vloog, stegen 6 Duit sche jagers van Sylt op. Ooggetuigen zagen, daar het helder vriezend weer was, dat het Britsche toestel dook en het vuur uit zijn ma chinegeweer opende om te ontsnappen aan de Duitsche achtervolgers. Van de Deensch-Duitsche grens was rook te Hörnum, waar tengevolge van de bommen branden waren uitge broken. zichtbaar. Vanmiddag woedden de branden nog steeds. Bij het grenskantoor te Vlodorp is een dokter, die vermoedelijk het door een schildwacht gegeven teeken om met zijn auto te stoppen niet gezien heeft, doodgeschoten. Tweede blad, pag. 2. De Indische Regeering heeft een overzicht gegeven van den huldigen budgetairen toestand. De tekorten voor den gewonen en buitengewonen dienst der begrooting voor 1940 kunnen thans resp. gesteld worden op 26.770.000 en 56.000.000 gulden, zoodat het geheele aspect van de begrooting ongeveer 24.500.000 ongunstiger wordt. In de eerstvolgende zitting van den Volks raad is nog een aanvullingsbegrooting voor de defensie te verwachten van 10 millioen gulden. Vijfde blad pag. 1 Bij den Volksraad is ingediend een aanvullende marine-begrooting tot een bedrag van 320.000, voor verschil lende maatregelen in het belang van Indië’s maritieme defensie. Vijfde blad, pag. 2. sevelt’s specialen afgezant bij het Vati- caan, naar Italië vertrekken. Summer Welles, zal op zijn reis naar Europa vergezeld worden van een ambtenaar van het departement van buitenlandsche zaken als persoonlijke hulp. Britsche voldoening over het bezoek van Welles. Officieele kringen te Londen, hebben met voldoening vernomen, dat Sumner Welles een bezoek aan Londen zal bren gen, meldt Reuter. Naar in gezaghebbende kringen wordt vernomen, kan de Ame rikaansche onderstaatssecretaris er zeker van zijn, dat hij hartelijk zal Zü heeft besloten den aanbouw te bevorderen van een drietal slagkruisers Een wetsvoorstel ter zake zal te zijner tijd, nadat de Volksraad zal zijn gehoord, aan het oordeel van het parlement worden onderworpen. In afwachting daarvan meent de Regeering zich te mogen onthouden van beschouwingen over de uitbreiding van de maritieme weer middelen in Indië.” (Zie voor beschrijving 3e blad, pag. 1.) Amerika’s belangstelling voor de ontwikkeling van het Europeesche con flict is plotseling grooter geworden. De regeering te Washington zendt den onderstaatssecretaris Sumner Wel les naar Europa om er een officieel onderzoek in te stellen. Terwijl zij tevens in overleg treedt met de neu trale staten over de regelingen, welke er na den oorlog te treffen zouden zijn. De draagwijdte van de Amerikaan sche bemoeiingen zijn nog niet duide lijk. Van officieele zijde tracht men het te doen voorkomen, dat het alleen betreft het „inwinnen van inlichtin gen” voor de toekomst. Kwesties, welke de huidige oorlogscondities raken zijn, zoo zeggen Roosevelt en Huil, niet in deze voorloopige besprekingen opgeno- men. De president heeft in zijn elders in dit blad vermelde mededeelingen op de jongste persconferentie in het Witte Huis, gewaarschuwd vooral geen te breede uitleg te geven aan de officieele verklaring. Er wordt verwezen naar Roosevelt’s Kerstbrief aan den Paus, waarin het verlangen van Amerika tot uitdrukking werd gebracht om mede te werken aan het herstel van den vrede. Tevens werd er echter op gewezen, dat zoowel de Amerikaansche regee ring als de H. Stoel verklaarden mo menteel niet veel vooruitzichten te zien voor het slagen van vredesvoor stellen. Te Washington wordt medegedeeld, dat er zich geen ontwikkelingen hebben voorgedaan inzake vredesvoorstellen, welke het besluit om Welles naar Europa te zenden, hebben verhaast. Men geeft echter de voorkeur er aan één persoon naar Rome, Berlijn, Parijs en Londen te zenden teneinde één rap port te verkrijgen, inplaats van 4 am- bassade-rapporten. In het algemeen gelooft men te Washington niet, dat Welles’ bezoek aan Europa de vredeskansen plotseling enorm heeft doen stijgen. Ook de aankondiging van Huil wordt zeer getemperd door de verklaring, welke hij heeft afgelegd voor de com missie uit het Congres en waarin hij er den nadruk op legde, dat de onmid- delijke vooruitzichten vrij vaag zijn. Het vertrek van Welles met Myron Taylor tezamen brengt echter wel weer sterk het element van samenwerking tusschen Roosevelt en den Paus naar voren. Roosevelt heeft deze geruchten ontkend maar van het Vaticaan werd geen ontkenning gepubliceerd. Taylor heeft een persoonlijken brief van Roo sevelt aan den Paus bij zich. Sommige politieke waarnemers te Washington vergelijken de missie Welles met de rol, welke kolonel House als president Wilson's afgezant in Europa speelde, toen Amerika ging deelnemen aan den wereldoorlog. Niettegenstaande de officieele terug houdendheid meenen sommigen, dat Roosevelt en Huil pogingen zouden aanwenden om den oorlog te liquidee- ren. Hoever zal de Amerika tot Italië tralen zich uitstrekken? Heel ver stehig niot, want Welles zal. volgens een verklaring van het Witte Huis, niet gemachtigd zijn om voor stellen te doen of verplichtingen op hch te nemen omtrent de huidige si tuatie in Europa. De jongste besluiten van Amerika lijken niet te vallen buiten het kader van zijn tot dusver ingenomen stand punt n.l. buiten den oorlog te blijven doch alle mogelijke pogingen te doen bij de regeling van den vrede welke toch eens komen moet een krachtig Woordje mee te spreken. worden verwelkomd, en dat hij alle inlichtingen zal ontvangen, die de Brit sche regeering hem kan verschaffen, teneinde Roosevelt in staat te stellen, zich een duidelijker beeld te vormen van den Europeeschen toestand. Ook is te Londen met belangstelling kennis genomen van de mededeeling van Huil, dat met de neutralen vredes besprekingen worden gevoerd. De Britsche en Fransche regeeringen lebben volkomen duidelijk de omstan- ligheden uiteengezet, waaronder naar naar oordeel een einde zou kunnen ko men aan de vijandelijkheden. Eveneens hebben zij de beginselen duidelijk ge maakt, waarvoor zij vechten, beginse len, welke naar zij meenen, het volk der Vereenigde Staten niet minder dier baar zijn dan die der Europeesche de mocratieën, welke de wapens hebben opgenomen om ze te verdedigen. In verband met het a.s. bezoek van S. Welles schrijft de „Daily Telegraph”: Er heeft nooit eenige twijfel bestaan over de voorwaarden, waarop Engeland i en Frankrijk vrede zouden sluiten. Ver- I leden jaar heeft onze koning de Duit sche leiders gewaarschuwd, dat het i Britsche rijk de wapens niet zou neer- j leggen vóór Europa bevrijd zou zijn van de vrees voor agressie. De president der Fransche republiek heeft hieraan toege voegd, dat Frankrijk moet voortgaan te strijden voor een vrede, gegrondvest op rechtvaardigheid, voor herstel van het Oostenrijk, Tsjecho-Slowakije en Polen aangedane onrecht. Ieder staatsman en elke partij in de twee landen hebben zich niet alleen verbonden, maar wil len vurig die doelstellingen ten uitvoer leggen, wat het ook moge kosten. Bullitt in Amerika aan gekomen. William Bullitt, de Amerikaansche ambassadeur te Parijs, is gisteren te Baltimore aangekomen met den Atlan tic Clipper. Hij is naar Amerika ge komen om met president Roosevelt overleg te plegen. Bullitt verklaarde, dat het Fransche moreel absoluut prachtig is. Hij voegde hieraan toe, dat hij binnen een betrekkelijk korten tijd naar Frankrijk zal terugkeeren. President Roosevelt heeft gisteren medegedeeld, dat hij onderstaats secretaris Sumner Welles naar Europa zal zenden, om persoonlijk de gebeurtenissen in Italië, Frankrijk, Engeland en Duitschland gade te slaan, De president heeft deze mededeeling gedaan op een persconferentie te Washington. Hij verklaarde, dat Sumner Welles opdracht heeft geen voorstellen te doen of verbintenissen aan te eaan in naam van de Ver eenigde Staten. De verklaringen, welke hij zal ontvangen van de officieele personen van de Europeesche regeeringen, zullen alleen be stemd zijn voor den president en den minister van buitenlandsche zaken, Cordell Hull. President Roosevelt zeide, dat deze verklaringen als strikt vertrouwelijk zullen worden beschouwd. Sumner Welles zal noch naar Finland, noch naar Rusland gaan. Zijn reis zou zoo lang duren als noodig is en hij zou ook geen speciale bood schap bij zich hebben en geen medewerkers meenemen. De algemeene indruk te Washington is, dat Roosevelt en Huil een ge detailleerd en vergelijkend rapport van een frisschen geest wenschen en dat de reis van Sumner Welles niet de voorbode is van een vredescampagne. Sumner Welles vertrekt op 17 Februari naar Europa met het Italiaansche mailschip ,,Rex”, dat rechtstreeks naar Italië vaart. Een tweede belangrijke verklaring werd gisteren te Washington gedaan door minister Hull, die in een persconferentie medeaeelde, dat informeele diplomatieke besprekingen zijn geopend met de neutrale regeeringen, in verband met het verlangen van alle neutrale naties naar herstel van den wereldvrede. Huil heeft erop gewezen, dat deze besprekingen geen plan of plannen behelzen, doch het karakter dragen van een voorbereidend onderzoek met betrekking tot een gezond internationaal economisch stelsel en tegelijker tijd tot een wereldomvattende beperking der bewapening. Lte besprekin gen konden uitgebreid worden tot de oorlogvoerenden, in zoover deze twee gemeenschappelijke problemen van den toekomstigen vrede erbij betrokken zijn. Zij omvatten geen zaken, waarbij de tegenwoordige oorlogstoestanden betrokken zijn. De besprekingen met de neutrale landen houden geen verband met het bezoek, dat Sumner Welles aan Europa zal brengen. Interventie-politiek van Roosevelt? Senator Holt, die democraat en vol geling van Roosevelt is, verklaarde cri- tisch dat Roosevelt Welles naar Europa zou hebben gezonden in wedijver met de „Wilsonsche interventie-politiek". Holt zeide. dat de figuur van Welles in dezen overeenkomt met die van wij len kolonel Edward House. „President Wilson heeft hetzelfde geprobeerd met kolonel House zonder succes. Roosevelt volgt Wilson’s interventionistische po litiek. hij neemt iederen dag tenminste een pagina ervan. De democratische senator King was daarentegen over Roosevelt’s actie zeer fevreden en sprak de hoop uit da Roo sevelt de mogelijkheden zou weten te Jlnden om Mussolini los te maken van Hitler. De besprekingen met de neutralen zijn, naar minister Huil nog heeft ver klaard, tt Washington begonnen met het ontbieden van de ambassadeurs en ge zanten der verschillende regeeringen. Gisterochtend heeft Huil den Nederland- schen gezant ontvangen. Een vertegenwoordiger van het staats- departement heeft verklaard, dat de be sprekingen niet er op gericht waren, in Europa vrede tot stand te brengen, doch dat het onderwerp er van was, welke soort wereld na den vrede georgani seerd diende te worden. In een persconferentie duidde Huil in zijn antwoord op desbetreffende vragen aan, dat Italië. Duitschland. Frankrijk en Engeland van de voorgenomen reis van Welles op de hoogte gesteld zijn en dat de voorbereidselen van Welles’ ont vangst in elk land reeds geregeld zijn. Welles zal het eerst een bezoek aan Italië brengen om van daaruit naar Duitschland en vervolgens naar Frank rijk en Engeland te reizen Senator Hiram Johnson heeft op Welles’ reis critiek uitgeoefend. Hij zeide „Wij moesten ons liever met onze eigen zaken bemoeien”. De democrati sche leden van de Senaatscommissie voor buitenlandsche aangelegenheden echter hebben hun goedkeuring aan bo vengenoemde reis gegeven. Zoo juichte b.v. senator Thomas het besluit toe Hij zeide, dat elke regeling die authentieke informaties uit de eerste hand en langs den snelsten weg mogelijk maakte, wel kom waren. HAAGSCHE COURANT OVERZICHT. Deze courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen BUREAUX: WAGENSTRAAT 35—37 Telefoon 116300 (zeven lijnen) Giro No. 12500 Bijkantoren: Scheveningen, Keizerstr. 319, Tel. 550310; Rijswijk, Kantoor* boekh. Leeuwendaal, Oranjelaan 3, Tel. 119461. Voorburg, Boekhandel H. E. G. Ruljs, Heerenstr. 124, Tel. 778038; Filialen: N.V, Kantoorboekh. Th. J. de Koning, Goudsbloemlaan 3, Tel. 330263; Boekh. J. B. v. Seters Jr„ There- siastr. 108a, Tel. 772444; Boekh. E. D. Couvée, van Hoytemastr. 66, Tel. 721187

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1940 | | pagina 1