STADSNIEUWS KUNST EN LETTEREN TTAAGSCHE COURANT VAN MAANDAG 12 FEBRUARI 1940. ZESDE BLAD, PAGINA 2. joachim röntgen o CONCERTGEBOUWORKEST Solist: Pablo Casals NATIONAAL JONGEREN VERBOND o GEMEENTERAAD het Gemeentemuseum in Aan den vleugel: Yolande de Manziarly DINER TER EERE VAN Ir. DAMME TENTOONSTELLING GERARD HORDIJK KURT KLUGE LEEST VOOR „NEDERLAND-DUITSCHLAND” LITERAIRE MATINEE IN DEN KONINKLIJKEN SCHOUWBURG Gids voor concerten, Opera en Danskunst. GALA-DANSAVOND ANTONIA COBOS 1 TENTOONSTELLING VAN WERKEN VAN THEO GOEDVRIEND. ONTSPANNING VOOR MILITAIREN DE TREILVISSCHERIJ „Muziekavond” 'i- I Overzicht voor deze week. Gerard HordijkMarian. AGENDA op de Gemeentelijke van SCHEEP V A ARTBERICHTEN. Stoomvaart Mij. Nederland. KUNSTZAAL 'T CENTER. KUNSTHANDEL MARTINUS LIERNUR. Maandag 12 Februari in het Ge- i bouw onder de auspiciën l Instituut voor Arbeidersc reet.I Jhbemiddelde talenten gelegenheid De derde Schol en-avond. Zaterdagavond j.l. organiseerde de Scholendienst van de Afd. den Haag van het Nationaal Jongeren Verbond de derde van zijn serie bijeenkomsten in het kader van de actie voor een „Vast beraden Nederland”. Mej. J. W. Mulder, conservatrice van het Oranje Nassau-museum, sprak over „De Nederlanders onder Napoleon, en de bevrijding van ons volk”. In een vlotte causerie gaf spreekster een beeld van de omstandigheden, die aan het Ko ninkrijk Holland en de inlijving bij het Fransche Keizerrijk gepaard gingen, om dan over te gaan tot een uitvoeriger be handeling van den Franschen tijd hier te lande. Daar de meeste schoolboeken over deze periode een sterk gekleurd beeld geven, natuurlijk ten nadeele van de Franschen, was het voor de vele jon geren buitengewoon belangwekkend, in Oen objectieve beschouwing ook eens de goede kanten van het Fransche regiem naar voren gebracht te zien. Met de vertooning van een aantal lan taarnplaatjes van de bekendste perso nen en gebeurtenissen uit het besproken tijdvak werd deze geslaagde avond be sloten. welke dit stuk vordert. Men was weer sterk onder den indruk van het persoon- lijk-artistieke spel. En van tooverachtig- subtiele klanktinten deed een als extra gespeelde compositie voor cel-alléén ten slotte nog eens in het bijzonder genietep. Het was de Sarabande uit Bach’s Derde Suite in C-moll. Het klonk wel heel im materieel wel heel geheimzinnig stil en zacht en als een sprookje. Sommigen zul len misschien zeggen, dit is niet de echte, maar een gekunstelde Bach. Maar wie kan met stelligheid weten wat Bach gewild heeft en wat hij van zulk een vertolking gezegd zou hebben. Vragen wij slechts, naar wat wij hoorden. Ja, zij was zeld zaam mooi, deze mijmering in klank, on werkelijk als een droom en even onweer staanbaar bindend. Tot besluit van den avond het vierde deel Smetana’s Mijn Vaderland „Uit Bo- hemen’s bosschen en velden”. Het is geen diep treffend maar een beminnelijke com positie, vol vleiende, fleurige melodieën, aangenaam kleurig geïnstrumenteerd en van natuurlijk poëtische stemming. Het stuk werd smaakvol en levendig voorge dragen en is met welgevallen aangehoord, zooals de warme bijval bewees. Een succes voor van Beinum en het or kest, gelijk ook hun andere prestaties op .dezen avond. H.M. DE KONINGIN BESCHERM VROUWE VOORZIENINGSFONDS- VOOR KUNSTENAARS. Naar wij vernemen, heeft H.M. de Ko ningin het Beschermvrouwschap aanvaard van de stichting Voorzieningsfonds voor Kunstenaars, welk fonds door den minis ter van Sociale Zaken als vertegenwoordi ger van den Staat der Nederlanden is in gesteld bij de stichtingsbrief van 26 Nov. 1935. CORRIE HARTONG. Op 28 dezer zal in den Koninklijken Schouwburg een dansavond worden ge geven door Corrie Hartong en haar dans groep. Uitgevoerd zullen worden solo- en groepdansen naar muziek van Ljadow. Respighi. Rossini e.a. De begeleiding is in handen van Gert v. d. Steen. i van hel Arbeidersontwikke- t onder leiding en met mondelinge toelich ting van Frits Schuurman werken van Beethoven, Grieg en Richard Strauss zal uitvoeren. In verband met zijn a.s. vertrek naar Zuid-Afrika, houdt Theo Goedvriend een overzichtstentoonstelling van zijn schilder werk te zijnen huir^, Backershagenlaan 22, Wassenaar. De opening had Zaterdag j.l. plaats, waarbij het woord werd gevoerd door Drs. F. P. Huygens, leeraar aan Rijn lands Lyceum. Spreker wees op het vele en belangrijke werk, door Goedvriend tijdens zijn vorig verblijf in Zuid-Afrika verricht, daarbij de hoop uitsprekend, dat zijn kort oponthoud hier te lande, gedu rende hetwelk hij Zuid-Afrika’s eigen sfeer feitelijk nóg beter heeft leeren aan voelen, hem in staat moge stellen zijn kunst tot een nóg hooger plan op te voe ren, dan reeds het geval is. Hij wenschte den kunstenaar en diens vrouw namens vrienden en vereerders een goede reis en veel succes. De tentoonstelling blijft geopend tot 26 Februari a.s. BELANGRIJKE VEILING IN KOPENHAGEN. Binnenkort zal te Kopenhagen een pu blieke veiling gehouden worden van eigenhandig geschreven boeken en werk van bekende Scandinavische schrijvers, artisten componisten, beeldhouwers en musici. Hieronder bevindt zich werk van Edouard Grieg, Knut Hamsun, August Strintberg en He. Andersen. Zaterdagavond j.l. was de bovenzaal van Pension „Du Nord”, Keizerstraat 29, Scheveningen, weer geheel bezet met militairen, gasten van Loge Nieuw Leven 93 der Internationale Orde van Goede Tempelieren. De vaste medewerker, dienstplichtige Knijn, pianist-accordeonist was weer in actie, de heer B. L. H. van Maastrigt uit Rotterdam, bracht het „Lied van Johanna”, verduidelijkt met rolprenten, welk nummer buitengewoon in den smaak viel. Na de pauze werden twee films afgedraaid. Het hierbij afgebeelde kinderportret het dochtertje van den schilder neemt temidden van het andere werk van Gerard Hordijk wel een bijzondere plaats in. Het is met blijkbare liefde en teeder- heid geschilderd, met concentratie op het jeugdig-menschelijke. met een streven naar harmonische vervloeiing van kleur in toon, bij een zacht-stralend licht. Er is iets naar binnen-gekeerds in dit eenvou dige sympathieke kinderportret, waardoor het zich onderscheidt van de figuurstuk ken, b.v. het groote figuur in landschap (5), dat met de decoratieve plooien van de ouderwetsche blauwe japon slechts uiter lijkheid bedoelt en geeft. Op aanmerkelijk hooger plan staat Intérieur (7) met figuur, waar de kleurtegenstellingen door het bindend licht op gelukkige wijze tot har monie zijn gebracht. Minder belangrijk is het wat onrustige Atelier (7met figuur), al vertoont ook dit gedurfde en bijzondere kleurkwaliteiten. Minder ge slaagd dunkt ons het rammelende interieur 10 (Paschen) Zeer verdienstelijk is het liggend naakt (4), zoowel van vormgeving als kleur, verder doorgevoerd dan de naaktfiguur no. 9. Hordijk is een veelzijdig schilder, bij wien de Fransche invloed onmiskenbaar is, maar hij verloochent zijn Nederland- schen aard niet. b.v. in de breed geschil derde. tonige en stemmige Amsterdam- sche stadsgezichten 12 en 16 (resp. Heeren- gracht en Keizersgracht in sneeuw) en in de twee meer gedetailleerde sneeuwgezich- t< van de Vlissingsche haven. Tusschen zulk werk en het „balspel” (13) met de blijkbaar om het rhythme gestileerde figu ren, is een hééle afstand Opmerkelijk is ook het verschil in schildering, kleur en licht tusschen de Hollandsche stadsgezich ten en de kerk te Chambord (2). No. 17 (Circus) met het mooie groote witte paard vormt als het ware een over- gang naar de serie circus-krijtteekeningen en gouaches, met voortreffelijk geteekende circus-paarden in dressuur-actie. Een knap werk is ook de penseelteekemng Spaan- sche dans (27). Ook onder de andere goua ches zijn interessante proeven in verschil lende richting. Dinsdag 13 Februari in den Ko ninklijken Schouwburg een Mozart- avond door de daartoe bij uitstek bevoegde pianiste Lili Kraus en een orkest onder Bertus van Lier. In Diligentia een uitvoering door den fluitist Wolfgang Kander. In het Gebouw wordt een voorstel ling gegeven door den vermaarden danser Harald Kreutzberg. Woensdag 14 Februari vindt in het Gebouw het zesde Volksconcert plaats door het Residentie-orkest onder Schuurman. De pianist Alan- nah Delias zal het A-moll concert van Schumann voordragen. In Diligentia een Sonatenavond door de pianiste Clara Haskil en den violist Joachim Röntgen. In het Gemeentemuseum zullen de so- praanzangeres Rie de Geus en de pianiste Anny de Ridder zich doen hooren In de kunstzaal ‘t Center Torenstraai 140, zal tot en met 24 Februari een ten toonstelling worden gehouden ian schil derijen. beeldhouwwerk en teekeninge: van verschillende leden van de Nederland sche Vereeniging Arti et Industriae. INBRAAK IN CAFÉ. Door openschuiving van een raam heeft men zich in den nacht van Zater dag op Zondag toegang verschaft tot een café aan de Schenkkade. Weggeno men werden een sigaretten automaat, inhoudende 15 en 7 doosjes siga retten.. Op het ijs van de Schenk werd gister ochtend de automaat teruggevonden. Er bevonden zich nog slechts 10 dub beltjes in. Donderdag 15 Februari in Diligentia wederom een Sonatenavond en wel door de pianiste Alice Heksch en den violist Nap de Klijn. Als novi teit staat een compositie van Fel- derhof op het programma. Vrijdag 16 Februari in het Gebouw een Galaconcert voor O. en O. door het Residentie-orkest onder Schuur man met belangelooze medewer king van den violist Carl Flesch, die het Brahmsconcert zal voor dragen. Zaterdag 17 Februari in het Ge bouw Le Martyre de Saint Sé bastien” van Debussy en „Daphnis et Chloe van Ravel, door het Am- sterdamsche orkest onder Ernest Ansermet en verschillende mede werkenden. Een interessante avond. Op Woensdag 14 Februari a.s. zal in het Gemeentemuseum te ’s-Gravenhage de 31e „Muziek-avond” worden gehouden. Zooals men w£et, hebben deze avonden ten doel, jonge te geven, zich in het openbaar te laten hooren Ditmaal zullen mej. Rie de Geus, sopraanzangeres alhier en mej. Anny de Ridder, pianiste te Amsterdam musiceeren De heer Hans Schouwman heeft de piano begeleiding op zich genomen. Rie de Geus is oud-leerlinge van mevr de Vink-Ver- sch or en mevr Noordewier-Reddingius. Anny de Ridder, in het bezit van het einddiploma Amsterdamsch Conservato rium, voltooide haar studie onder leiding van Willem Andriessen en Robert Casa- desus. Het programma vermeldt o.a. de Fanta sie in D gr. terts van Joh. Seb. Bach, Variaties in f kl. terts van Jos. Haydn en Vaises nobles et sentimentails van Maurice Ravel, voor pianotwee Ariettes uit „Floridante” van G. F. Handel, liederen van Mozart, Schubert en drie Romantische Miniaturen van Hans Schouwman, voor zang. De Muziek-avond begint om 8.15 uur en is gratis toegankelijk voor de bezoekers van het Museum. Op de foto linksmej. Rie de Geus, rechts mej. Anny de Ridder. VEILING KLEYKAMP. Op morgen zal in de Kon. Kunstzaal Kleykamp een veiling worden gehouden van" oude en moderne schilderijen, meube len, Chineesche kunst, koper, Perzische tapijten, enz. SIERADEN RONDOM DE WERELD. Op Donderdag 15 Februari, zal des avonds mevrouw M. Gr. V. in Boeatan, Kneuterdijk 18a. spreken over: „Sieraden rondom de wereld”. TOEGEZONDEN BOEKEN. „Parlementaire Geschiedenis van jaar tot jaar, 1938 1939”, door Hans Hermans. Uitg. N.V. Paul Brand’s Uitgeversbedrijf, Hilver sum. Wij beleven een tijd, waarin de gebeur - nissen in een zoo ontzaglijk snel tempo Voor het eerst sedert verscheidene Weken was er hedenmorgen een treil- logger aan den afslag te Scheveningen en wel de Sch 132 schipper eigenaar W. Rog. De Sch 132 bracht niet veel visch aan de markt en had eenige dagen niet kunnen visschen wegens de mist. Van de aangevoerde visch werd 438 besomd. In zake het uitvoren van meerdere Fchepen van Schevningen uit naar de treilvisscherij, worden nog verschil lende besprekingen gevoerd, in hoofd taak betreffende de loonregeling en de verzekeringen van de bemanningen. Of inmiddels een overeenkomst is getrof fen is op heden nog niet bekend, hoe wel algemeen wordt verwacht dat bin nenkort meerdere loggers van Scheve ningen uit aan de treilvisscherij zullen deelnemen. Anton van Duinkerken over Pieter Langendijk. Zaterdagmiddag heeft vanwege de Volks universiteit en het Residentie Tooneel weer een literaire matinée plaats gevonden in den Koninklijken Schouwburg, evenals bij vorige gelegenheden bestond ook voor dezen middag een levendige belangstel ling. Anton van Duinkerken heeft, op zijn boeiende, onderhoudende wijze verteld over Pieter Langendijk, den blijspeldich ter en vroolijken dramaturg, wiens leven verre van vroolijk en in ’t geheel geen blijspel is geweest Hij stierf in bittere armoede, levende van het genadebrood, dat dat de stad Haarlem hem gaf. Spr. behan delde uitvoerig Langendijk’s leven en wer ken. Hij schetste des schrijvers drankzuch tige moeder en verkwistende vrouw. Wat zijn werk betreft, dit deelde spr. in twee perioden: die van de waan tegenover de werkelijkheid. („Don Quichotte, „Krelis Louwen”) en die van de waan en werke lijkheid verweven tot het leven zelf (Xan tippe”; ,,De Spiegel der Vaderlandsche kooplieden”). Het Residentie Toonec’ vertolkte enkele fragmenten der behandelde stukken op waarlijk voortreffelijke wijze. „Xantippe” „Don Quichotte”, „Krelis Louwen” en „De spiegel der Vaderlandsche kooplieden” werden werkelijkheid en Langendijk’s boertige en kluchtige geest verscheen op de planken der 20ste eeuw. Joekie Broe- delet was uitstekend als helleveeg, Bob Oosthoek een interessante Socrates; Th. la Chapelle blonk uit als „Don Quichotte”, terwijl Richard Flink als vitale Krelis Louwen werd. Een alleraardigste middag, die merkbaar gewaardeerd werd. In het Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen. De attractie van dezen avond was Pablo Casals, de cellist, wiens naam al voor veer tig jaar een magischen klank had. Het is een wellicht wat groot woord, maar toen, is het wel één cellist sindsdien gelukt om door zijn naam een zoo bijzondere sfeer op te roepen?, een sfeer,welke haar oorsprong vond in de herinnering aan 's kunstenaars spel waarvan de ban nimmer verbroken werd en welks betoovering altijd weer een belofte inhield en een verlangen opriep. Het was de charme der welluidendheid, waardoor het spel van dezen Spanjaard al om te beginnen de zinnen streelde en waartoe nu Haydn’s Violoncelconcert hem terwille was en het tot een voortzetting van Mozart’s Es-dur Symphonie in ge noemden zin maakte. Hoe jammer, dat Mozart geen celconcert schreef Hoe zou Casals het gespeeld hebben Hij zou er het geheim van den klank van hebben geweten, gelijk het Concertgebouworkest van de symphonie. Mozart’s Es-dur K.V. 543 was het be gin. Hoe wonderschoon al dadelijk, die fluit tegen de violen en welk een werking gaat van een enkelen dissonant uit in deze ideale harmonie. Wat rhythmische kern achtigheid en melodische zang is. demon streerde na de langzame inleiding het Al legro. Welk een weergaloos muziekinstinct en concentratievermogen toch in dezen zoo vrij vloeienden klankenstroom. Niet min der bij het Andante con moto. Elke noot heeft haar waarde. Hoe gebonden de vorm en tevens hoe heerlijk fantasievol. Kan de liefelijkheid zich gratievoller, serener openbaren. Het Menuet dan een en al be- heerschte kracht. Geen betooverender te genstelling is dankbaar dan door het Trio met de geniaal-charmante aanwending van clarinet en fluit. De Finale is zoo moge lijk nog een climax. Welk een lichtheid, tinteling, drift en loutering Hoe oneindig rijk al die motiefjes, deze stemmingsge- schakeerdheid bij volmaakte éénheid. Een juweel, dit werk. En uitmuntend gespeeld Spraken wij voorheen bij Casals van een voortgang op Mozart, het programma maakte met de Symphonische Dansen van Paul Hindemith een scherpe scheiding Van het Mozart’sche wonder der harmonie is hier niets te bespeuren. Het is een ver schrompeld element in deze muziek, welke rhythmisch, contrapunctisch en qua kleur (instrumentatie) interessant aandoet. De vormen, tempobewegingen in groote lijn, doen het. Wij weten het van „Mathis der Maler” hoe Hindemith beweging te ont wikkelen, te stuwen weet. Hij is een be langwekkend talent en verschijnsel, nu al weer in deze Dansen, welke zóó geschre ven werden omdat de componist ze zoo „moest” schrijven. Zij zijn de noodzakelijke uiting van des componisten innerlijke wording of verwor ding, zooals sommigen meenen. Maar dat zal de tijd moeten leeren. In haar genre lijken ons deze Dansen voortreffelijk ge slaagd en een van Hindemith’s beste wer ken. Wij hebben haar gehoord in een ge spannen, boeiende weergave, al is de wer king van Hindemith’s muziek door haar aanwending als illustratief element (in de opera of pantomime) toch wel het meest gebaat. Na de pauze dan Pablo Casals met Haydn’s D-dur Concert. Het was in het eerste Alegro alweer die verfijnde, edel- zoete, gelouterde toon, welke nog steeds zijn bijzondere bekoring uitoefent, evenals de delicate lichtheid der geheele speel wijze. Aan intonatie en techniek merkt men soms den invloed der jaren, al be lemmert dit het essentieele niet, in schoone waarneembaarheid tot ons te komen Al lerinnigst werd het Adagio „gezongen” terwijl de Finale gespeeld werd met de luchtigheid, geest en fijne kleurigheid. Een avond van fijnen en zinvollen humor. Dr. G. Schuon, voorzitter van de Duit- sche kolonie hier ter stede, zeide Zater dagavond in zijn korte inleiding namens die kolonie en namens „Nederland- Duitschland”, niet te veel, toen hij de stampvolle zaal in het gebouw van het schilderkundig genootschap „Pulchri Studio” mededeelde, dat de naam van Kurt Kluge in de moderne Duitsche letter kunde een begrip is geworden en dat men den spreker in Nederland hartelijk welkom heette. Wij kenden professor Kurt Kluge reeds als een plastisch kunstenaar van groote vermaardheid; zijn naam als beeldhouwer is reeds lang tot de lage landen aan de Noordzee doorgedrongen, maar gister avond hebben wij hem in twee andere kwaliteiten leeren kennen: als schrijver van talent en als een boeiend verteller, die zijn werk meesleepend en met virtuoos raffinement weet voor te dragen. De Thüringer’s zijn altijd voortreffe lijke vertellers geweest, Kluge’s werk bezit die fijne schakeering vol typeerende details en belangrijke nuance’s, welke zich leenen tot het suggereeren van een „achtergrond”; vaak duidt hij in zijn werk, slechts door een oogenschijnlijke kleinigheid, den dieperen zin aan. Een stijl, welke getuigt van eruditie, geest en artistieke voornaamheid. Het werd een goede avond van fijnen en zinvollen hu mor. licht voorgedragen, zonder èl te zeer op het effect werkende accenten. Een humor, waarom men niet luidkeels schaterlacht, maar die men met een glim lach moet savoureeren. Vooral de inzet: het schilders-atelier en het slot: waar de hoofdpersoon zijn plaats tusschen de ster ren krijgt, maakten naar onzen persoon lijken smaak en overtuiging een leven- dig»n indruk. De Duitsche gezant, Z.Exc. Graaf von Zech von Burkersroda, bevond zich onder de toehoorders, die den schrijver hartelijk en warm toejuichten. Men bleef na afloop nog eenigen tijd bijeen in een zeer geanimeerd samenzijn. Een compagnie gelegerd hier ter stede, heeft Vrijdag j.l. feest gevierd, een O. en O.-avond met bijzondere karakter. De luitenant is n.l. jarig geweest en dat was voor de geheele compagnie reden om uiting te geven aan gevoelens van sympathie, waarbij de goede geest en het saamhoorigheidsgevoel, welke in deze compagnie heerschen, naar buiten bleken. Man voor man wilde zijn deel geven om met een symbolisch cadeau voor den dag te komen. Alle manschappen stortten nu een kleine gift en van deze muntstukken werd zuilsgewijze op marmeren voet stuk een bureaulamp opgebouwd, be kroond door een schild met de regi- mentskleuren. Dit kunstwerk werd den luitenant op den feestavond door de compagnie in spreekkoor aangeboden, hetgeen door hem gaarne werd geaccepteerd. Aan den feestavond werd belange looze medewerking verleend door de cabaretière Co Soeters, den humorist Rien Stoll, den xylophonist Joop Schip pers, den heer J. v d. Ham en zijn en semble en door het muziekgezelschap Grauw alhier. Het was een avond vol stemming en opgewektheid, welke nog lang in de her innering van allen zal blijven voort leven. van de Gemeenteraadsvergadering Maandag 19 Februari a.s., te half 2. Benoeming van een tijdelijk leeraar in de natuur kunde aan de zeevaartschool te Scheve ningen een directeur Arbeidsbeurs. Beraadslaging over 1. het voorstel tot het verleenen van een aanvullend subsidie over het jaar 1940 aan de Vereeniging tot bevordering van het Vreemdelingenverkeer ,,’s-Graven- hage” 2. het voorstel tot aankoop c.q. ont eigening van perceelen ten behoeve van de verbreeding van een gedeelte van den Haagweg (L.); 3. het voorstel tot het treffen van voorzieningen aan het bestedelingenhuis Westeinde 58 4. het voorstel tot vaststelling van uit- keeringen, bedoeld in art. 104, le lid, der Lager-onderwijswet 1920 (wegens bezoek van een bijzondere school buiten de woon- gemeente), ten behoeve van verschillende gemeenten 5 het voorstel tot verdaging van de beslissing omtrent wijziging van de ver- ordening-van Stolkpark 6. het voorstel tot het toekennen van subsidie voor het jaar 1940 aan eenige instellingen van weldadigheid en tot ver huring van het tot kinderbewaarplaats bestemde gedeelte van het bewaarschool- gebouw aan de Pluvierstraat en de Tho- lenschestraat aan de vereeniging „Juliana- kinderbewaarplaats” te Scheveningen; 7.het voorstel tot verhuring van grond aan de Daal-en-Bergschelaan, de Sportlaan en den Evert-Wijtemaweg aan de Nieuwe ’s-Gravenhaagsche IJsver- eeniging. Aangeboden door den directeur der Deensche Post en Telegrafie. Aan een diner, dat Zaterdagavond f.1. in Hotel des Indes door den direc teur der Deensche Post en Telegrafie, <ien heer Mondrup, aan zijn Neder- pandschen collega, dr. ir. M. H. Dam- Rne, werd aangeboden, hebben o.a. Bangezeten: de Deensche gezant hier Se lande, de heer Monrad Hansen, de fceer Crommelin, secretaris van het Eof van Arbitrage, de directeur-ad- Junct van de Deensche Post en Tele grafie, de heer Gredsted en enkele hoofdambtenaren der P.T.T. onder wie de heeren ir. H. J. Boetje en H. C. Felser. Joachim Röntgen (viool) die met Clara Haskil op Woensdag 14 Februari a.s. in Diligentia een sonatenavond zal geven. I ling het Residentie-orkest dat J av* «ma* -3 1 I J. P. Coen (thuisreis) 10 te Amsterdam. HollandAmerika Lijn. Volendam 10 v. Rotterdam naar N. York JavaNew York Lijn. Poelau Tello 10 v. N. York te Batavia. Opgaven van Ruys en Co. Kota Gede 10 van Kaapstad. JavaPacific Lijn. Bloemfontein 10 van Bombay. Rotterdamsche Lloyd. Dempo, van Genua n. Bat., H v. P. Said Opgaven Ruys en Co. Kota Agoeng, v. Bat n. R’dam, pass. H Perim. M De „Kota Baroe”, van Batavia naar N. Orleans. 10 v. Kaapstad. Kota Nopan, van Bat. n. Antwerp** passeerde 11 Perim. elkaar opvolgen; waarin de eene indruk weer zoo spoedig wordt verdrongen door den andere, dat aan ons herinneringsver. mogen zoo zware eischen worden gesteld, dat de vraag naar beknopte overzichten van de ontwikkeling der contemporaire geschiedenis, loopend over een periode van een jaar, ja zelfs van enkele maanden, niet verwonderlijk is. Wat geldt voor de be trekkingen tusschen de volken en de wij. zigingen daarin, mag eveneens van toe. passing heeten op de ontwikkeling van de staatszaken in ons land en dit begrip zeer ruim genomen waarvan verschil, lende phasen snel uit de herinnering ver. dwijnen. Wie, als belangstellende of uit hoofde van zijn beroep, eens iets moet na. slaan of zich met betrekking tot den stand van zaken van het een of ander onder, werp in het parlement wil oriënteeren, moet zich als het ware in een dicht bosch wanen, waar hij een pad te zoeken heeft, wanneer hij zich zet aan het doorlezen van de „Handelingen”. De onleesbaarheid en practisch moeilijke hanteerbaarheid daarvan hebben voorna melijk den schrijver, parlementair redac teur van „De Tijd”, er toe bewogen om zoo’n zoeker „een meer begaanbaren weg te banen door hem een systematisch geor- dende samenvatting te bieden van al het geen in onze beide Landsvergaderzalen werd behandeld”. De heer Hermans is als volgt te werk gegaan. Hij heeft de stof geordend in groe pen van onderwerpen, welke een aan el- kaar verwant karakter dragen en zijn boek, dat de parlementaire geschiedenis van 19381939 behandelt, in twee deelen gesplitst. Deel I is gewijd aan de „be stuursorganen”, onderverdeeld in de on. derwerpen: Het Parlement over zijn rech. ten. Twee Kabinetscrises. Semi-ambtena- ren. Deel II behandelt het „bestuursbe leid”, gaat derhalve voornamelijk over de vraagstukken van practische politiek, die gerangschikt zijn onder de afdeelingen: A. De burger en de lagere organen. B. Het Recht. C Cultuurpolitiek. D. Economische politiek. E. Sociale politiek. F. Koloniale politiek G. Buitenlandsche politiek. H. Financieele politiek. In het aanhangsel zijn opgenomen lijsten der belangrijkste stemmingen en der afkortingen, een zaken, en een personenregister. Dit wat de indeeling betreft, welke ons weloverwogen voorkomt. De schrijver heeft uit talrijke bronnen geput. In de eerste plaats uit de officieele Kamerstuk ken, wetten, de „Handelingen”, rapporten van commissies en ministerieele nota's, voorts uit officieele mededeelingen van den Regeeringspersdienst. officieuze publi caties van het A.N.P., rapporten van or ganisaties en Keesings-Historisch Archief. Hij heeft in de eerste plaats gestreefd naar objectiviteit. Dat hij hierin in hooge mate is geslaagd, heeft hij te danken aan de wijze waarop hij het verhandelde heeft samengevat, n.l. door zich zoo nauw moge lijk aan te sluiten bij de officieele teksten, weergegeven in Kamerstukken en „Hande lingen”. Door de indeeling en de behan deling van de stof heeft hij als resultaat bereikt een zeer leesbaar geheel. Men krijgt niét alleen een zakelijken indruk van het verloop eener parlementaire han deling, doch ook, door de juist keuze uit de gebezigde terminologie, een indruk van het karakter, dat een bepaald debat droeg; de relateering van een oogenschijnlijk fu tiele bijzonderheid draagt daartoe bij. Slechts wanneer de Eerste Kamer een van die der Tweede Kamer afwijkende beslissing nam, was er aanleiding voor het stellen van een aparte pericoop, maar doorgaans volgt schrijver het lot van een ontwerp of kwestie als ware het ééne par lementair behandeling, hetgeen den lezer bijzonder dient. Voor zijn zeer verdienste lijken arbeid komt hem alle lof toe! Oud-minister Oud schreef een waardee- rend inleidend woord voor dit kloeke boek, dat bovendien met een aantal foto’s van ministers is verlucht, terwijl een overdruk van de neutraliteitsproclamatie uit de Ned. Staatscrt. van 3 Sept. 1939 er aan i» toegevoegd. Het ware wellicht gewenscht indiet wij een enkelen wenk mogen geven te® gerieve van hen, die herhaaldelijk val zoo’n jaarlijksch overzicht gebruik moeten maken, de data van belangrijke beslissin» gen in het parlement, hetzij in een voet noot, hetzij in het zakenregister te vermel den. En eveneens, bij de vermelding van den naam van een minister, die een be paalde uitdrukking heeft gebezigd, er aan toe te voegen een aanduiding als „minis ter” of een afkorting daarvan, waarmede wellicht degenen, die niet zoo door en door in de parlementaire aangelegenheden thuis zijn, gebaat zullen wezen De Amerikaansche danseres Antonia Cobos, winnares van den eersten prijs van het in 1939 te Brussel gehouden con cours, bracht Zaterdagavond in een goed bezette Diligentia-zaal haar kunst ten tooneele. Deze jonge kunstenaresse is een bijzonder charmante verschijning, die een aangeboren gratie en elegance bezit, volkomen in overeenstemming met het wezen van hetgeen zij ons te zeggen heeft. En deze haar van nature geschon ken kwaliteiten als danseres weet Anto nia Cobos, door haar uitmuntend tech nisch kunnen, te benutten en tot haar recht te doen komen. Zoodoende werd het een avond, welke door zijn verfijnde, ons geboden kunst, een vereeren van na tuurlijke schoonheid, van jeugdig tempe rament en gratieuse lichtheid, schonk. Wij willen hiermede geenszins de ge dachte wekken, dat de danskunst van Antonia Cobos geen psychische inzinkin gen kende. Zij waren aanwezig, alleen als gevolg van het feit, dat de kunste naresse het terrein van haar kunnen voor zichzelf niet had afgebakend. Antonia Cobos wilde ons helaas, en dit vooral na de pauze, meer geven dan hetgeen wij hierboven, als voor haar typeerend, op noemden Doch dan mislukte alles vol komen! Want een Prélude van J. S. Bach. gedanst in een soort Grieksch gewaad met een daarbij passende coiffure, kan toch moeilijk geslaagd genoemd worden. Wij staan niet op het standpunt, dat Bach’s werken niet visueel, in dit geval door dans, zouden kunnen worden uitge beeld. De componist heeft bovendien zelf de gebruikelijke dansvormen van zijn tijd herhaaldelijk voor eigen scheppin gen benut Maar een verwantschap tus schen een Grieksche jurk en Bach als Barok-kunstenaar bestaat er ons inziens nog niet. Antonia Cobos heeft zich mis schien vergist in de beteekenissen van het woord „klassiek”. Bovendien begreep zij heelemaal niet, wat deze muziek te zeggen heeft en op welke hoogte die eigenlijk leeft De dramatische effecten in „La plus que lent” van Cl. Debussy deden overigens ook vrij vreemd aan. In de overige Spaansche dansen, op composities van Albeniz, de Falla, Granados, Turina e.a., bleef het al zeer bekorend door persoonlijke vondsten, perfecte afwerking, fijnzinnige contrasten en prachtige costuums. Antonia Cobos laste daarbij, evenals de danseres La Ar- gentinita, zoo nu en dan de gezongen voordracht in, welke voor dit genre ken merkend is. Het was dan ook geen won der, dat de kunstenaresse hiermede over weldigend succes oogstte in den vorm van een spontane applaus- en bloemen hulde. „Bolero classique” van Iradier en „Quatro Muleros” van Garcia Lorca moes ten als zeer geslaagde nummers herhaald worden. De danseres werd op dezen avond aan den vleugel begeleid door de pianiste Yolande de Manziarly, die zich tevens als soliste met moderne composities van Poulenc, Blancafort, Debussy en Fauré aan ons voorstelde. Met haar bijzonder verzorgd, sensitief spel van prachtige egaliteit toonde Yolande de Manziarly zich een kunstenaresse met een opmer kelijk talent. Het publiek heeft haar groote artistieke beschaving gelukkig er kend en bracht haar een minstens even langdurige en hartelijke ovatie als die. welke Antonia Cobos mocht ontvangen. F

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1940 | | pagina 22