NORTH STATE 1
DIE HOEST
9
BH
ABDIWOGP
BINNENLAND
De
geldleening
nieuwe
Ruwe
schrale huid
k <on handen en gelaat,
A schrale lippen, gesprongen
M handen genezen snel met
TPUROLÏ
b„U
TTAAGSCHE COURANT VAN WOENSDAG 14 FEBRUARI 1940. DFP^F BLAD, PAGINA 2.
voor
Verslag uitgebracht
Schippers in moeilijkheden
Het antwoord van den minister
van
Verlenging
rr*cht
m
van
Tweede Kamer kan zich in het
algemeen er mee vereenigen
DERTIEN SCHEPEN OP EN OVER
EEN DIJK GETILD
De Surinaamsche begrooting
1940
17.7 graden
15.8 graden
16.7 graden
Het ijs in de Maas
j vangen. aanbeveling verdient aan deze lee-J.verschuiving sinds het belastingjaar 4recht met één jaar
IS morgen over t stelling van belastingen al dan niet zal
tnnrrlan troel1 i j*a i
IT
Zullen voor
-Jgen leenjng
AKKER'S VeüstMte
b«k/Ph‘,“'
defensie^*v t0
c bftvoer-
Uitvoer ondervindt nadeel van den
oorlogstoestand
en uit
I BLENDED *ZC1GADFTTES^j
Vaart sc*9 Rrjn
V.arw>
L 4
9
DtOStO
I
ACONITUM
andere
met
18
1855
op
De nieuwe leening.
heeft
en
Het percentage.
rei
BEERSCHE MAAS
*001)
MM tjW't
r Dijden
De looptijd.
Eenige leden waren van oordeel, dat
vorst is nu alweer tot in de Middel-
landsche Zee doorgedrongen en niets
wijst er op, dat koning Thialf bij ons
j spoedig zal wijken.
De toestand van de Maas en Waal bij
St. Andries.
De Lek geblokkeerd bij Culemborg.
Aan het verslag van de Tweede Ka
mer over het wetsontwerp tot het aan
gaan van een geldleening of -leeningen
ten laste van het Rijk, dat gisteren in
de afdeelingen is onderzocht, is het vol
gende ontleend
Bank,
n e n komen,
verlaging
I aan de
iwmonj
fIJFHEEKeH
’ederih n
L OOPfKERWAARD
•LOCO'»
-• KJ» V 7
S0WVUI
r^rhovtn
<ooo
den gezien.
vakverenigingen
gedwoni
De inlichtingendienst
het druk.
Deze winter zal alle records slaan en
momenteel wijst, zooals gezegd, niets
er op, dat wij binnen korten tijd dt
kou voor goed achter den rug hebben
Dat konden zij, voor zoover onze lee-
kenoogen daartoe in staat waren, zien
in de afdeeling „weerdienst” van het
K.N.M.I. Daar komen de berichten van
de verschillende posten binnen, daar
worden alle gegevens nauwkeurig ge
rangschikt en in kaart gebracht. Daar
ontstaan ook de bekende 1 lauwe weer-
kaartjes. Het is werkelijk geen won
der, dat dr. W. Bleeker, de leider van
Groote ijsschotsen drijven de laatste
dagen, sinds het opnieuw invallen van
de vorst, in de Maas voor Gennep. De
rivier ligt voor de helft dicht. Als ge
volg hiervan kon de veerdienst Box
meerMaasheyen gisteren niet onder
houden worden. Het veer te Gennep
functionneerde echter normaal.
De Niets, een zijrivier van de Maas,
is voor de tweede maal in dezen win
ter gaan „zitten”.
De landbouwers in de omgeving van
Gennep ondervinden van de vorst thans
groote nadeelen. doordat de te velde
staande rogge, tarwe en klaver veel
schade hebben opgeloopen.
De aflossing.
Eenige leden zouden de bepaling op
genomen willen zien, dat de leening de
eerste vijf jaren niet kan worden afge
lost.
Eenige andere leden zouden dezen
termijn liefst op 10 jaren gesteld wil
len zien.
Vele andere leden zouden tegen een
zoodanig conversieverbod ernstig be
zwaar hebben.
Verscheidene leden meenden, dat de
rente van de gedwongen leening lager
gesteld kan worden dan 3%, nu im
mers een ieder het zelf in de hand
heeft door inteekening op de vrijwil
lige leening te voorkomen, dat hij aan
geslagen wordt.
Politie.
De door verscheidene leden gemaakte
opmerkingen aangaande nationaal-so-
cialistische, elementen bij de politie, na-
tionaal-socialistische propaganda en de
oprichting van een „Surinaamsch ar
beidsfront” zal de minister onder de
aandacht van den gouverneur brengen
Defensie.
Naar aanleiding van de vraag, betref
fende het gebruik van luchtstrijdkrach
ten bij de verdediging van de gebieds-
deelen in West-Indië, zij medegedeeld,
dat van den daarheen gezonden hoofd
officier van den generalen staf van het
Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger
een rapport terzake nog niet werd ont-
tegen hoest, griep, bronchitis, asthma
Flacon 90 ct., 11.50. 12.40.14.20. Alom verkrijgbaar
ning. ai moge zij dan worden aangegaan
voor dekking van „normale" uitgaven,
een korten looptijd te geven 15 jaar'1
achtten zij ook voor deze leening een
J juisten termijn. Weliswaar zouden de
[Ij efloss'ngeri daardoor worden verhoogd.
doch men zou dan tegen lagere rent<
De beperking van het bedrag voorkomt
te groote spanningen
aangedrongen vast t> „2
BOMMEL E RwaaRO'.
Wat nu de nieuwe leening zelf be
treft, werd allereerst door enkele leden
betoogd, dat reeds veel eerder tot de
uitgifte had moeten zijn overgegaan
reeds een jaar geleden was het bedrag
der vlottende schuld veel te hoog.
Van verschillende zijden werd er,
mede in verband met de te verwachten
verdere stijging van den rentevoet, op
aangedrongen een hooger bedrag dan
f 300.000.000 te leenen.
Overigens meenden sommige leden
op grond van de statistische gegevens
omtrent de vermogensbelasting, dat de
Regeering zich vergist heeft in de be
rekening van de opbrengst der ver
plichte deelneming, voor zoover die be
rust op de vermogensaanslagen. Deze
opbrengst zal veel hooger zijn dan
150.000.000.
OE westelijke MAAS EN WAAL Mi Jsdammtx
-- D'jken
Het mislukken van de vorige
leening.
Alvorens nader op den inhoud van
het ontwerp in te gaan, wilden ver
scheidene leden, eenige opmerkingen
maken over het mislukken van de vo
rige leening. Zij gaven uiting aan hun
ernstige teleurstelling daarover. Een
deel dezer leden weet deze mislukking
voornamelijk aan gebrek aan medewer
king bij de groote particuliere beleg
gers. Anderen weerspraken deze opvat
ting en gaven als hun oordeel te ken
nen, dat slechts één deel van de markt
de Regeering in den steek heeft ge
laten, n.l. de institutioneele beleggers.
Sommige leden stelden de vraag, of
de Regeering en de Nederlandsche
Bank, die de Regeering bij de uitgifte
van leeningen desgevraagd behoort te
steunen, wel al het mogelijke hebben
gedaan om de vorige leening te doen
slagen. In het bijzonder een intensieve
propaganda hadden zij gemist. Was ook
het contact tusschen de Regeering en
de verschillende instanties op de kapi
taalmarkt, welke tot het slagen van de
leening konden medewerken, wel vol
doende?
Opfwmr
Opjrwn
tegenovw
de vorige
Afnemen van de vorst is
nog niet te verwachten.
Daar komt nog bij, dat de om
standigheden voor het aanhouden
van de vorst nu wel buitengewoon
gunstig zijn. Dr. Cannegieter wees
bijvoorbeeld op ’t dichtvriezen van
de Oostzee en het Kattegat, en op
de sneeuwbedekking van bijna ge
heel Europa. Ontbraken deze fac
toren. dan zouden de arctische win
den zoowel boven land als boven
water warmte opnemen, zoodat zij
over ons land minder koud zouden
aankomen. Het ijs- en sneeuwdek
zorgt er wel voor, dat de grond-
temperatuur niet boven het nul
punt stijgt.
Zoo is de toestand van het oogen-
blik. Veel verbetering, of liever
afnemen van de vorst, is niet te
verwachten.
Morr-rij
Doos 30-60 ct. Bij Apothon Drogist»»,
mUNHARDT MK.^
De minister is van meening, dat aan
de inschrijvers op de vorige leening de
volle billijkheid is betracht. De door
hem gevonden oplossing diende om
hen, die aan de vorige leening geen
deel zouden hebben genomen, indien
zij den gang van zaken hadden kunnen
voorzien, daar zij dan hun vrijgemaakte
gelden liever hadden bewaard voor de
semi-gedwongen leening, uit deze im
passe te helpen. Dit doel wordt door
de voorgedragen regeling volkomen be
reikt. Immers, indien zij zich bij de
vorige leening onthouden hadden, dan
hadden zij de belastingbetalingsfacili-
teit evenmin verkregen. Artikel 7 opent
Het kaartje geeft een duidelijk overzicht
van de twee ijsdammen, welke zich nog
in de rivier de Waal bevinden.
De ijsdam bij de sluis „St. Andries” bij
het Maas- en Waalkanaal, is gedeelte
lijk door ijsbrekers vernield, maar dit
heeft nog geen verandering in den kri
tieken toestand gebracht, die nog steeds
zorgen baart voor de dijken en omlig
gende plaatsen.
De toestand tusschen Deest, Ochten.
IJzendoom, en Echteld blijft nog span
ne nd, eveneens tusschen Herwaarden en
Ophemeri,
kredietver-
let'hbanken
haar
betrek'
deeineming
8aarhe wot'
In een nota naar aanleiding van het
verslag van de Tweede Kamer over
de nieuwe leening deelt de minister
van Financiën o.m. het volgende mede
Het verheugt den minister, dat alge
meen erkend werd, dat het uitschrij
ven van een leening tot een zeer aan
zienlijk bedrag onvermijdelijk is, ten
einde het hoog opgeloopen bedrag der
vlottende schuld te verminderen en
dat het in de gegeven omstandigheden
noodzakelijk is, aan deze leening een
semi-gedwongen karakter te geven.
Ook hij was teleurgesteld over het
verloop der vorige leening. Hij bezit
geen betrouwbare gegevens ter beoor-
deeling, welke groep van beleggers
daarin relatief het minst heeft deel
genomen.
De Regeering meent het
Geen onbillijkheid
inschrijvers op
leening.
OE SITUATIE VAN DE LEK
BQ CULEMBORG
Sommige leden betwijfelden in ver
band met de weinig vaderlandslievende
houding van vele beleggers bij de uit
gifte van de vorige leening, of het wel
juist gezien is den rentevoet van de
thans uit te geven vrijwillige leening
wederom op 4 te stellen. Huns in
ziens ware het een goede correctie op
de houding dezer beleggers, indien de
rentevoet dadelijk op 3 werd ge
bracht.
Andere leden konden zich met het
uitgeven van de nieuwe leening tegen
4 geheel vereenigen.
Van verschillende zijden werd er op
gewezen, dat mede tengevolge van de
actie van het Beleggingsfront de> pro
vinciën en gemeenten, thans alleen te
gen ongunstiger voorwaarden dan
waarop het Rijk nu gaat leenen geld
kunnen opnemen. Meent de Regeering
niet, zoo werd gevraagd, dat het op
haar weg ligt te bevorderen, dat ook de
lagere publiekrechtelijke lichamen voor
hun noodzakelijke uitgaven tegen rede^
lijke voorwaarden kunnen leenen?
REDER
eeruwe
(400t)
Immigratie van blanken
moeilijk.
Wat de door sommige leden ander
maal ter spiake gebrachte mogelijkheid
van immigratie van blanken aangaat,
hiertegenover blijft de minister scep
tisch staan Overigens is het voor hem
niet duidelijk, dat elke immigratie in
Suriname in de eerste plaats moet wor
den beschouwd uit het oogpunt van het
belang van Suriname zelf en eerst
daarna uit dat van het belang van de
immigranten. Hij is van meening, dat
het eene niet van het andere is te
scheiden en dat elke mislukking niet
zonder invloed is op de economische
ontwikkeling van Suriname.
Invloed van den oorlog
op den uitvoer.
Over den invloed van de oorlogs
omstandigheden op den uitvoer van
Surinaamsche producten valt tot nu
toe het volgende te vermelden.
Hoewel de uitvoer van koffie in 1939
niet sterk verminderde, bleek bedoelde
invloed daarop niet gunstig. De uit
voer van bananen liep terug als gevolg
van moeilijkheden met de verscheping
naar Nederland. De vraag naar rijst,
aardvruchten, black-eye peas (voor de
beide laatstgenoemde producten met
name voor Curasao en Aruba) en mais
is toegenomen, althans stijgende, ech
ter drukte de noodzakelijke uitvoerbe-
perking ten behoeve van de eigen voed
selvoorziening den export van rijst
Wat de citrus aangaat bleef de uitvoer
tot dusver op peil. i
De vooruitzichten van de rijstpro-
ductie zijn niet ongunstig, die voor
citrus en bananen gunstig, evenals van
mais, die van de koffie minder gunstig.
Opneming in het luchtverkeer.
De minister nam er met voldoening
kennis van, dat de opneming van Suri
name in het luchtverkeer (met Curacao,
later ook met Nederland) algemeen
werd toegejuicht en dat ook de plannen
tot aanleg van een modern uitgerust
vliegveld instemming vonden. Een en
ander brengt als eerste uitgave ten laste
van Suriname mede een bijdrage van
20.000 gld. in een aan de K. L. M. te
verleenen subsidie, blijkens de tegelijk
met deze memorie ingediende nota van
wijzigingen. De minister heeft reeds
naar aanleiding van de kennisneming
van een rapport betreffende de ver
kenningsvluchten met de „Snip” bij den
gouverneur van Suriname de mogelijk
heid ter sprake gebracht om op ruimer
schaal tot karteering met behulp van
een vliegtuig over te gaan.
deze afdeeling, ons kon mededeelen
dat talrijke instellingen er zeer velt
particulieren herhaaldelijk opbellen
om de weerberichten te vernemen. De
ze inlichtingen worden met de uiterste
zorg gegeven.' Gedurende het geheelc
jaar 1939 werden 680 inlichtingen
verstrekt.
Thans na zes weken in 1940, heb
ben de weerkundigen van de Bilt reeds
670 maal verteld, wat zij van het weer
verwachten. Voegt men daarbij de spe
ciale diensten voor de luchtvaart, voor
marine en koopvaardij, den storm-
waarschuwingsdienst, dan zal het dui
delijk zijn, dat het Koninklijk Neder-
landsch Meteorologisch Instituut, in
het hart van het land, inderdaad in
het middelpunt van aller belangstel
ling is gelegen.
Dat zij, die hier dag en nacht wer
ken, ons ook geen dooi en een beetje
warmte kunnen geven, ligt niet aan
hen, want zooals alles betrekkelijk is,
is ook het epitheton „keuken” relatief,
want er wordt niets „gemaakt”, doch
men constateert slechts en deelt de
resultaten mee aan ieder, die zich hier
voor interesseert.
hun de gelegenheid in dezelfde positie
te komen, welke zij zouden gehad heb
ben, indien zij bij de vorige leening
hun achteraf betreurde inschrij
ving achterwege hadden gelaten. Ma
ken zij van die gelegenheid gebruik,
dan krijgen zij een obligatie met stor
tingsbewijs, maar zonder belasting-
betalingsfaciliteit; hetgeen óók het ge-
zij in
hadden
Februari
30 December 1890
13 Februari 1940
Er wordt aan andere schepen geen
toestemming meer gegeven de haven
van Weurt binnen te loopen en als
gevolg daarvan verkeeren tien groote
Rijn-aken, welke voor Lobith liggen,
in een zeer moeilijk parket, daar zij
geen haven kunnen vinden en wellicht
genoodzaakt zullen zijn zoo spoedig
mogelijk naar Duitschland terug te
keeren, om daar een veilige ligplaats
te zoeken. Daar vernomen was, dat er
nog meer schepen in aantocht waren,
heeft de Rijkswaterstaat maatregelen
genomen om de schippers in Duitsch
land te waarschuwen, niet de rivier af
te komen, daar zij zich aan een groot
gevaar blootstellen.
Toen de ijsgang in het begin van dit
jaar op de Waal optrad, hadden 13
schepen, waaronder er één van 1300 en
één'wan 1200, twee van 1100 en negen
van kleinere afmetingen, waarvan er
een aantal geladen was, toevlucht ge
zocht in het z.g. Grintgat bij de steen
fabriek in de polders van den heer
Burgers, zoo meldt de „N.R.Crt.”. De
schepen lagen hier uitstekend bevei
ligd tegen het kruiende ijs en de schip
pers meenden, dat zij het al bijzonder
getroffen hadden.
Toen echter Zondag j.l. de Waal be
gon te wassen, en de stand hooger was
dan in veertien jaar was vóórgeko
men, zijn zij in een zeer hachelijke po
sitie geraakt, zooals thans gebleken is,
nu het water is gevallen Het Grintgat
was omdijkt, maar toen het water
steeg, kwam dit ver boven den kruin
van den dijk te staan. De schepen zijn
toen door het snel stroomende water
meegevoerd. Nu het water gevallen is,
liep de polder weer droog en kwam
men tot de onaangename ontdekking,
dat alle dertien schepen op en over
den dijk terecht zijn gekomen, en dus
nu op het land zitten. De schepen,
welke nog op den dijk zijn blijven ste
ken, Verkeeren vooral in een hache
lijke positie en ook het weer te water
brengen van de andere, zal groote
moeilijkheden met zich brengen, te
meer, omdat de schepen kriskras door
elkaar liggen. Met behulp van een z.g.
slede zal men moeten trachten deze
weer in de rivier te krijgen, maar het
zal een uiterst kostbaar en moeilijk
werk worden, zoodat de schippers wel
zwaar gedupeerd zijn.
Nu kan men niet eerdet met dit werk
beginnen alvorens de rivier weer ijs
vrij is. Een der schippers is de laatste
week wel bijzonder gedupeerd, want
terwijl hij met zijn schip in het Grint
gat lag, brak er brand uit aan boord,
welke de roef vernielde. Door giften
werd hij in staat gesteld de schade te
herstellen. Na dit avontuur is de stem
ming zeer moedeloos en met zorg ziet
men de toekomst tegemoet.
De inschrijvers op de vorige
leening.
Zeer vele leden hadden er bezwaar
tegen, dat degenen, die hebben inge
schreven op de VQrige leening, thans
over één kam geschoren zullen worden
met hen, die dit nalieten. Om zich tegen
deelneming in de gedwongen leening te
j vrijwaren, zullen de eerstbedoelde
I personen immers moeten inteekenen
i op de nieuwe vrijwillige leening. Dien
tengevolge verliezen zij de faciliteit,
welke hun bij de vorige leening was
toegekend, dat zij hun stukken kunnen
bezigen om daarmee bepaalde belastin
gen te voldoen. Dit achtte men niet bil
lijk. Er werd dan ook krachtig op aan
gedrongen een regeling te treffen,
waardoor deze faciliteit voor hen be
houden blijft. Men meende, dat zulk
een regeling geen groote moeilijkheden
behoeft op te leveren.
Vele leden waren van oordeel, dat de
gebruikelijke provisie van 3/8 in
dit geval aanmerkelijk te hoog is.
verdere
kunnen
gedaan te hebben om de vorige leening j toe te kennen provisie sluit
te doen slagen. Voor zoover haar be- geldende
kend is, kan hetzelfde gezegd worden
De laagste temperatuur ooit in de
Bilt geregistreerd, kwam voor op 3
Februari 1912. Het kwik daalde toen
tot 20. graden Celsius beneaen het nul
punt. Het is derhalve ondoenlijk om
de koudste dagen gedurende een reeks
van jaren vast te stellen. Daartoe zou
men -waarnemingen op eenzelfde plaats
noodig hebben. De waarnemingen in de
Bilt geschieden regelmatig, doch op
andere plaatsen is dit niet het geval
geweest, zoodat vergelijkingsmateriaal
ontbreekt. Zeker is. dat de tempera
tuur in Eelde in den nacht van Maan
dag op Dinsdag een absoluut record
is voor ons land.
JHf' Mtaréan
•I MAAS EN WAAL
unnen leenen
Andere leden achtten een looptijd
i van 40 jaar. zooals de Regeering voor-
stelt, juist.
Van verschillende zijde werd er op
te leggen, of vrij-
De Waal met licht dry lijs overdekt
Gistermiddag was de Waal voor Nij
megen van 11 m. 96 teruggevallen tot
11 m 91. Nadien evenwel steeg het
water weer langzaam. Tegen den avond
was de geheele rivier met licht drijfijs
overdekt Het af drijvende ijs loopt
thans vast op de ijsvlakte op de Waal
voor Deest.
Deskundigen verwachten, bij voort
durende vorst en bij langzame drift van
het water, waarbij zich steeds meer ijs
vormt dat de Waal tegen Zondag voor
Nijmegen weer vast zal zitten.
Gistermiddag hebben zes met steen
kolen geladen aken, welke uit Lobith
naar Nijmegen waren afgezakt, een toe
vlucht gezocht in de monding van het
jpMaas- en Waalkanaal,
1937/’38 worden rekening gehouden.
Een becijfering, welke in verband met
het bovenstaande voorzichtig moet ge
schieden. geeft tot uitkomst, dat na-
tuurlijke personen voor ruim
150 000.000 zullen moeten inschrij
ven.
mits Ge Uw kind vanavond nog
AKKER‘8 Abdijsiroop geeft. Gedu
rende den nacht gaat de heilzame
werking der kruiden door en maken
zij de verkoudheid los, terwijl de i
hoeststillende kracht der „codeïne”
zorgt, dat Uw kind rustig slaapt en
niet wakker blij ft door benauwende
hoestprikkeling. De slijm komt los
en de hoest verdwijnt, dat is de
verrassende dubbele werking van
Abdijsiroop, welke uit kruiden-ex-
tracten en ..codeïne” bestaat. Zorgt
dat U altijd Abdijsiroop in huis hebt.
„Een lepel Abdijsiroop aan Uw kind
vóór het naar school gaan, werkt
als een beschuttend schild”, i
Inkomen uit arbeid
vermogen.
Van verschillende zijden vestigde
men er de aandacht op, dat alleen re
kening gehouden wordt met iemands
vermogen en niet met het uit arbeid
verkregen inkomen. Dit achtten vele
leden niet juist. Personen met een groot
inkomen uit arbeid plegen een belang
rijk deel daarvan te beleggen. Deelne
ming in de leening zal hun vaak ge
makkelijker vallen dan anderen, die
meer vermogen, doch minder inkomen
bezitten. Men drong er op aan het des
betreffende artikel in dezen zin aan te
vullen.
Tusschen Everdingen en Honswijk heeft
zich in de Lek een ijsdam gevormd,
welke voor de plaatsen, gelegen tusschen
Vreeswijk en Everdingen, gevaar voor
de omgeving oplevert; ijsbrekers zullen
ook deze ijsprop moeten verwijderen.
I
Het percentage van de leening.
Met de meening van sommige leden,
dat het beter geweest ware de rente van
d. thans uit te geven vrijwillige leening
op 3 pCt. te stellen, kan de minister zich
allerminst vereenigen. Men ware daar-
mee zeer beslist gebleven beneden den
huidigen rentestand en de vrijwillige
leening zou het volle aspect gehad heb.
ben niet alleen van een gedwongen lee
ning, maar zelfs van een heffing. Ook
tijdens den wereldoorlog is zulks nooit
geschied. Steeds is toen bij de aanvan-
kelijke vrijwillige leening gezocht naar
een reëel percentage, terwijl slechts bij
dr- daarachterstaande gedwongen le©.
n g de rente lager gesteld werd.
In antwoord op de vraag, of de
geering niet van meening is, dat het op
haar weg ligt te bevorderen, dat ook de
lagere publiekrechtelijke lichamen voor
hun noodzakelijke uitgaven tegen rede-
lijke voorwaarden kunnen leenen, zij er
aan herinnerd, dat der Regeering hier
toe geen speciale middelen ter beschik
king staan.
De looptijd van de leening.
Het komt der Regeering voor, dat er
geen reden is, de normale kapitaals
uitgaven te financieren met een lee
ning, welke een looptijd heeft van 15
jaar. De opmerking, dat daardoor wel
is waar de aflossingen zouden stijgen,
doch dat men dan tegen lagere rente
zou kunnen leenen, schijnt weinig klem
mend. Indien het al mogelijk ware,
door een korteren looptijd een iets la
gere rente te bedingen, wat nog zeer
onzeker is, dan zou deze bate toch in
het niet verzinken bij den zwaarderen
last, welken de versnelde aflossing ge
durende de eerstvolgende 15 jaren op
het budget zou leggen.
Met de leden, die toejuichten de me
dewerking, welke de Nederlandsche
Bank zal verleenen aan die inschrij
vers, welke liquiditeitsmoeilijkheden
ondervinden, stemt de minister gaarne
in. Andere kosten dan de beleenings-
rente zullen daaraan niet zijn verbon
den. Uiteraard zal ook voor de belee-
ningen, als hier bedoeld, het surplus,
i.c. slechts 10 steeds aanwezig moe
ten zijn.
waarin zulks op haar weg lag. Aan
gemis van contact tusschen de Regee
ring en de verschillende instanties op
de kapitaalmarkt, welke tot het slagen
van de leening konden medewerken,
heeft haars inziens het onbevredigend
resultaat der leening niet gelegen.
Het is onjuist, dat de minister het
bedrag der leening op 300 millioen
gesteld heeft, omdat de verdere vlot
tende schuld niet voortgekomen is uit
normale kapitaalsuitgaven, maar uit
mobilisatie-uitgaven.
De beperking van het bedrag der
leening vond naar motief in ’t streven,
te groote spanningen op de kapitaal
markt te vermijden en het beleggend
publiek het mogelijk te maken, zoo
veel doenlijk reeël-vrijwillig, en zonder
op groote schaal vreemd geld op te ne
men, aan de inschrijving deel te nemen.
Aan een goede klasseering der leening
komt dit ten goede, evenzeer als aan
het staatskrediet, dat niet gediend is
met een door sterk aanbod spoedig in
tredende koersdaling.
De laatste statistische gegevens van
de vermogensbelasting hebben betrek
king op het belastingjaar 1937/’38.
Daaruit kan niet voor elke schaal van
de vermogens, bedoeld in artikel 16 van
van Koloniën k
-• d, "<'ht
De minister is
bij deze leening de i
bankiers, effectencommissionnaii
tusschenpersonen niet zal
™orden gemist. De daarvoor
--1 aan bij de
tarieven. Tegen i
van de bepaalde vergoeding
van de Nederlandsche Bank, in de mate guichetkantoren van S pCt tot 4 Ct
1 bestaat geen bezwaar. Een nota van
wijziging, waarin deze verlaging is on
genomen, wordt hiernevens mgedLnd
Ten aanzien van het opnemen van
een conversieverbod voor 5 of in n
sluh de Zlch a.„5bi, d
die daartegen ernstig bezwaar hebben
Aan de moeilijkheden, waarin hii
het intreden van de gedwonge?
ning, ondanks de beleen
van de Nederlandsche Bank
spaarbanken zouden kun enkeJ
is inderdaad gedacht.
De bijzondere wijze
strekking door de boerenlc-
maakt het minder gewenscht
de verplichting van de wet L
ken, al zal uiteraard haar
in de vrijwillige leening
den gezien. 1
De -
haar fondsen in de
moeten deelnemen.
Aan de memorie van antwoord aan
de Tweede Kamer betreffende de Suri
naamsche begrooting voor 1940 is het
volgende ontleend:
Uit de omstandigheid, dat in de me
morie van toelichting, in tegenstelling
met de beide vorige jaren, geen gewag
wordt gemaakt van eenige verbetering
in den economischen toestand van
Suriname behoeft niet zooals andere
leden terecht opmerkten te worden
opgemaakt, dat naar het oordeel van
den minister elke verbetering in het
afgeloopen jaar achterwege is geble
ven. Dat dit niet het geval is deed hij
trouwens terloops uitkomen in de
mededeeling omtrent de afschaffing
van de korting op de pensioenen.
De door verscheidene leden geuite
vrees, dat vestiging op groote schaal
van Javanen als zelfstandige landbou
wers de inheemsche bevolking zou kun
nen schaden, kan de minister niet
deelen. Hij onderschrijft de meening
van andere leden, dat, naarmate de
economische positie van het achterland
van Paramaribo door kolonisatie van
Javanen wordt versterkt, en voor de
Inheemsche bevolking ruimer gelegen
heid zal ontstaan om zich in den tus-
schenhandel en het transportwezen een
bestaan te veroveren. Vervolgens doet
de minister eenige mededeelngen om
trent de vordering van verschillende
irrigatiewerken en inpolderingen.
Algemeen erkende men, dat het
uitschrijven van een leening tot
een zeer aanzienlijk bedrag onver
mijdelijk is, teneinde het hoog op
geloopen bedrag der vlottende
schuld te verminderen. Ook erken
de men, dat het noodzakelijk is
aan deze leening een semi-gedwon
gen karakter te geven, nu bij de
uitgifte.van de vorige, geheel vrij
willige, leening is gebleken, dat
de „stok achter de deur” niet ge
mist kan worden. Men kon zich
dan ook algemeen in hoofdzaak
met het wetsontwerp vereenigen.
defensie-uitvoei
Ned.-Indië.
De minister van
de Tweede Kamer
gediend strekkende
het ontwerp, worden afgeleid, hoevele ging van de ordonnantie
personen in een dergelijke schaal zul- verneur-Generaal van
len vallen. Bovendien moet met eenige verlenging van het
Vergelijking
koude jaren.
Uiteraard bieden de temperaturen,
welke thans in ons land worden gere
gistreerd, tal van mogelijkheden tot
vergelijking.
Dr. C. Braak, directeur van de kli
matologische afdeeling van het K.N.
M.I., heeft een speciale manier om uit
te rekenen hoe streng het nu wel ge
vroren heeft. Daartoe neemt hij het
gemiddelde van de temperatuur om ze
ven uur ’s avonds, de minimumtempe
ratuur. waargenomen over de afgeloo
pen 24 uur en een tiende gedeelte van
het maximum. Het blijkt dan, dat de
winter van dit jaar vandaag alle
strengste winters van 1849 af, ruim-
schootst heeft voorbijgestreefd:
Tot 13 Februari 347 graden
In 1890 totaal 354 graden
Een verschil dus van slechts 7 gra
den. dat vandaag is ingehaald Neemt
men het gemiddelde tusschen de dage-
lijksche maximum- en minimumtempe
raturen, dan ontstaat de volgende ver
gelijking:
1940 252 graden
1890 258 graden
waaruit eveneens blijkt, dat 1940 van
daag kouder is dan 1890.
Dr. Braak noemde het moeilijK uit
te maken, welke dagen nu van 1890 af
de koudste zijn geweest. L'it hangt af
van eenige bijkomende omstandighe
den. Zoo -herinneren zich vele menschen
nog den 30en December 1890. Toen
vroor het gedurende 24 uur tusschen
12.3 en 15.8 graden, maar daarbij woei
een krachtige Noord-Oosten wind. Deze
wind jnaakte een verblijf op straat
vrijwel onuitstaanbaar. Deze winter is
kouder, maar wij hebben minder last
van den wind, daarom lijkt het nu en
dan minder koud.
Ter vergelijking diene nog, dat het
instituut in de Bilt voor de jaren 1855.
1890 en 1940 de volgende laagste tempe
raturen opteekende:
sicumg vau oeiasungen al dan met zal
I worden verleend. Er is in dit geval, nu
te voren vaststaat tegen welke voor
waarden de leening zal worden uitge
geven. geen enkele reden de beslissing
over het al dan niet vrijstellen aan den
minister over te laten.
val zou geweest zijn, indien
December hun geld bewaard
voor de nieuwe leening.
De minister is van oordeel, dat ook
bij deze leening de medewerking van
rs en
mogelijke