De kolennood in Scandinavië NORTH CTATE I BINNENLAND NEDERLANDSCH-INDIE STADSNIEUWS HAAGSCHE COURANT VAN DONDERDAG 15 FEBRUARI 1940. EERSTE BLAD, PAGINA 3. ZWITSERLAND. ZUID-AFRIKA. SPANJE. AZIË. ITALIË. CHINA. DE MOSKEE IN DE RESIDENTIE Vooral in Denemarken en er VEREENIGDE STATEN. Noorwegen gebrek NDIE EN DE BOUW VAN VLIEGTUIGEN DE WIJZIGING DER INDISCHE STAATSREGELING Spoorlijnen heim en overbelast DE IJSBANEN van Dront- Narvik Vastberaden Nederland Nog geen Fokkerfabriek op Java. te tijdroo Het standpunt der Regeering. De BANDJIRS EN OVERSTROOMINGE® is (Van onzen correspondent.) Oslo, Februari. van brandstof, aangezien in de steden alge- alleen met kolen. Naggiar, de Fransche ambassa deur te Moskou, is Dinsdag te Parijs teruggekeerd. goed of bloed. Spr. eindigde met de opwekking le den te werven voor het N. J. V. Rede van gep. luitenant-generaal jhr. W. Roëll. DE UITVOERING VAN HET RESIDENTIE ORKEST TEN BATE VAN O. EN O. Het vervaardigen echter vliegtuigen, waarvan eerst DE INDISCHE PERS OVER DE SLAGKRUISERS In het Huis van afgevaardigden heeft de regeering-Smuts Dinsdag op nieuw de meerderheid behaald, doordat een voorstel der oppositie, de behan deling in tweede lezing van het wets ontwerp inzake de oorlogsmaatregelen uit te stellen, met 78 tegen 58 stemmen werd verworpen. Het debat, dat reeds 26 uur had ge duurd, werd daarop voortgezet. Na een recordvergadering van 28 uur en 47 minuten, werd het wetsontwerp daarop met 79 tegen 59 stemmen aangenomen. hulpschepen bouwen, waaronder drie groote vliegkampschepen, terwijl het aantal vliegtuigen van de marine wordt gebracht van ?000 op 4500. Men moet dit programma niet ver warren met de vlootbegrooting van 966.772.878 dollar, welke gisteren door de commissie voor de credieten is goed gekeurd. Daar het fiscale jaar eerst op 1 Juli begint, heeft president Roosevelt het Congres gisteren gevraagd onmiddel lijk toe te stemmen in een crediet van 15 millioen dollar ten behoeve van den aankoop van grondstoffen voor de wapenindustrie. Het Huis van afge vaardigden verminderde het bedrag tot 12$ millioen en de crcdietcommissie van den Senaat heeft deze verminde ring thans goedgekeurd. De senaatcommissie voor buitenland- sche zaken te Washington heeft de for meel in behandelingneming der voor stellen tot het leggen van een embargo op exporten naar Japan uitgesteld. Pittman echter voorspelt, dat de reso lutie betrefende het embargo nog in deze zitting door de commissie zal wor den goedgekeurd. DE „WIELEWAAL" VERTROKKEN MET DRIE PASSAGIERS VOOR DE GEHEELE REIS. BATAVIA, 15 Februari. (Aneta.) De „Wielewaal” is heden van Tjililitan naar Europa vertrokken. Drie passa* giers maken de geheele reis mede, ter wijl zeven passagiers werden geboekt voor tusschentrajecten. H.M. de Koningin zal een gedeelte van den avond bijwonen Van officieele zijde meldt men ons, dat het in het voornemen ligt van H.M. de Koningin om de uitvoering van het Residentie-Orkest op morgen, Vrij dagavond in het Gebouw voor Kun sten en Wetenschappen ten bate van ontwikkeling en ontspanning van mili tairen, gedeeltelijk bij te wonen. De minister van onderwijs, Bottai, vertrekt de volgende week naar Zuid- Slavië, waar hij te Belgrado en Zagreb afdeelingen van het instituut voor fas cistische cultuur zal openen. Het Chineesche departement financiën deelt mede, dat de Yoean het besluit heeft goedgekeurd dit jaar een groote leening uit te geven van onge heel een milliard dollars voor de aan schaffing van munitie en herbouwwerk- zaamheden. het ex- een com- waar- Ernstige schade aangericht in het Banjoewangische. SOERABAJA, 15 Februari. AnetaJ Vernomen wordt, dat de zware bandjir» van de Kali Badjoelmati, in het Banjo*- wangische ernstige schade hebben toe gebracht aan het assaineeringswerk Bimo. Het geheele terrein is geïnun» deerd. De duinwal is op negen plaatsen doorbroken. De herstel lings werkzaan*- heden zijn in vollen gang. „EEN UITERST BELANGRIJKS BESLISSING". BATAVIA, 15 Februari. (Aneta). Het dagblad „De Koerier” (R.-K.), schrijft over het slagkruiserplan o m.Dit is een uiterst belangrijke beslissing. De inhoud ervan is tevens een erkenning, dat de ontwikkeling der dingen op korten termen in den Pacific felle spanningen tot hun hoog tepunt zal voeren en dat wij daarbij ten nauwste zullen zijn betrokken. Dit houdt nog een andere vingerwijzing in, n.l. dat wij ons ook door andere dan maritieme maatregelen op de ko mende dingen moeten voorbereiden. Gepaard aan een uitwendige verster king zullen wij ook onze inwendige paraatheid moeten opvoeren, eveneens op korten termijn. Het „A.I.D. de Preangerbode" zegt: De officieele aankondiging is in rui men kring met groote genoegdoening ontvangen, ala een bewijs, dat Neder land thans de noodzakelijkheid inziet van een stevige versterking der de fensie van Indië. Het blad meent, dat er goede hoop bestaat, dat deze voorstellen, opge steld door een Kabinet dat over een stevige meerderheid beschikt in beide Kamers, geen overwegende bezwaren in het parlement zullen ontmoeten. Japan en Uit Nanning, de vroegere hoofdstad van de provincie Kwangsi wordt ge beld, dat de commandant van het Ja- Pansche expeditieleger in Zuid-China telegrafisch bij Tsjang kai sjek en an dere' Chineesche legerleiders er op heeft aangedrongen, „de les te leeren uit de jpngste campagne in de provin cie Kwangsi en hun houding te her zien en om vrede te vragen. Zij wor den echter gewaarschuwd, dat zij een nog veel heviger tegenaanval moeten verwachten, indien zij een nieuw of fensief tegen de Japansche strijdkrach ten wagen te ondernemen. Aan het telegram wordt toegevoegd, dat de Japansche troepen niet voor nemens zijn het bezette gebied nog uit te breiden. Bovendien heeft men verzuimd vol doende houtvoorraden op te slaan, ter wijl de zware sneeuwval in de bos- schen ligt de sneeuw tot twee meter hoogte oorzaak is, dat het kappen van hout onmogelijk is geworden voor de lente invalt. Voor een hectoliter cokes wordt thans io Oslo en Kopenhagen vijf kronen be taald. Het is de maximumprijs, die door dt autoriteiten is vastgesteld. In Zwe den is de prijs nog dezelfde gebleven, n.l. 3,50 kronen, omdat dit land vorigen zomer goedkoop kolen uit Duitschland heeft kunnen krijgen. Noorwegen kan bijna geen kolen uit Duitschland betrekken, daar het een overeenkomst met Engeland heeft om 70 procent van zijn behoeften aan kolen In dat land aan te koopen. Jaarlijks wordt in Noorwegen 2,2 millioen ton kolen verstookt. Hiervan is ongeveer 300.000 ton afkomstig uit Spitsbergen, dat des winters echter niet te bereiken is. In totaal kan het dus slechts achttien pCt. van zijn verbruik uit Duitschland en Nederland koopen. De regeering te Oslo is echter van meening, dat onder de te genwoordige omstandigheden de over eenkomst met Engeland niet geldig is en daarom zijn vijftien groote Noorsche schepen, die in Noord-Amerikaansche havens liggen, gecharterd om kolen uit de Vereenigde Staten naar Noorwegen te vervoeren. Men acht het waarschijn lijk, dat in de naaste toekomst nog meer schepen voor dit doel in Amerika ge charterd zullen worden, zoodat de Scan dinavische landen zich van voldoende voorraden kunnen voorzien. Omdat de Oostzee bevroren Is en Zweden’s eenige haven, die ijsvrij is, Gotenburg, niet er op berekend is deti geheelen uit- en invoer over te nemen, worden zeer vele Zweedsche in -en uit- voerproducten via Oslo, Drontheim en Narvik vervoerd. Sinds het uitbreken van den oorlog Is het vervoer op de spoorlijnen van Drontheim en Narvik naar Zweden verdriedubbeld. Zweden heeft Noorwegen aangeboden de lijn van Drontheim naar Zweden te electri- ficeeren, om aldus de capaciteit van deze lijn op te voeren. De spoorlijnen van Narvik en Drontheim hebben ook de taak Finland van allerlei producten te voorzien, omdat de Flnsche kust geblok kcerd is door Rusland. Men kan begrij pen, dat de treinen op deze lijnen dag er. nacht rijden. De voorraden benzine in Noorwegen De schepen „Turia” en „Escolano” hebben de haven van Las Palmas ver laten om hulp te gaan bieden aan het Spaansche schip „Ebro”, dat heeft ge meld, dat het tengevolge van den storm averij aan de schroef had gekregen en stuurloos ronddreef, ongeveer 9 mijl van Las Palmas. De banen van de Haagsche IJsclub aan het Bezuidenhout waren den ge heelen dag voor het publiek geopend. De kwaliteit van het ijs, was, aangezien men tijdig de noodige maatregelen had getroffen zeer goed. Ook de Nieuwe ‘s-Gravenhaagsche IJsvereeniging aan de Sportlaan had haat banen open gesteld, voor zoover deze dan niet met sneeuw waren be dekt. De belangstelling van de zijde van het publiek liet veel te wenschen over. Hedenavond zijn de banen van beide clubs gesloten, ook de Haagsche IJsclub zal morgen ingevolge een vroeger genomen besluit, waaromtrent wij reeds mededeeling deden in ons blad, worden gesloten. De ijsbaan „Hanenburg” was ook den geheelen dag geopend, buitendien zal men daar vanavond kunnen schaatsen. Op de banen van de Nieuwe 's Gra- venhaagsche IJsvereeniging worden morgenochtend wedstrijden gehouden van de Kweekschool van het Haagsch Genootschap aan de Antonie Duyck- straat, terwijl op het ijsclubterrein Broeksloot aan de Broekslootkade mor genmiddag wedstrijden gehouden wor den voor de kinderen van de openbare lagere school aan de Elboogstraat 68-, Uit Peking wordt gemeld, dat hoofdkwartier van het Japansche peditieieger in Noord-China muniqué heeft doen verschijnen, in gezegd wordt, dat de Japansche troe pen op hun basis zijn teruggekeerd na hun succesvolle campagne in Westelijk Soeiyoean. Zij letten thans op de be wegingen der Chineesche troepen en zijn gereed de activiteit te hervatten, indien de Chineezen weer een actie tegen de Japanners ondernemen. De Japansche troepen, aldus het communiqué, hebben practisch 30.000 man Chineesche troepen sinds Januari verslagen. Er zijn daarbij 8000 Chinee zen gesneuveld en 200 werden gevan gen genomen. tendeels ontstaan als gevolg van de Japansche militaire verrichtingen in China De Amerikaansche regeering heeft bij de Japansche regeering schrif telijk geprotesteerd. Van de 230 geval len betreffen 149 aangerichte schade door bombardementen. De Japansche autoriteiten hebben een nauwkeurig onderzoek ingesteld naar de gevallen, welke zich binnen het bezette gebied hebben voorgedaan en maatregelen getroffen om een regeling voor de slachtoffers te treffen. Voorts zijn er Amerikaansche pro testen in verband met de veiligheid van Amerikaansche leeningen, buiten- landsche deviezen in Noord-China,' Amerikaansche handels- en verkeers ondernemingen, de heropening van den Jangtse, en reizen naar het achter land. De eerste officieele verklaring is door den minister van buitenlandsche zaken, Arita, in het Huis van afgevaar digden afgelegd over de hangende kwesties tusschen Japan en de Veree nigde Staten. De hangende kwesties sinds het uit breken van den oorlog in China be droegen in totaal ongeveer 230, groo van serie- het proto type in Nederland is gebouwd, is wel voor verwezenlijking vatbaar, terwijl zeer goed en aanstonds mogelijk is de monteering en invlieging van serie-toe stellen in Nederlandsch-Indië. Ir. Vos deelde mede, dat hij diverse besprekingen had gehad met auto riteiten van Leger en Marine te Ba tavia, Bandoeng en Soerabaja. Over de resultaten hiervan kan slecht» worden medegedeeld, dat de voor waarde voor de oprichting van een vliegtuigfabriek in Nederlandsch- Indië door de Fokkerfabrieken, voorloopig nog lang niet aanwezig worden geacht. Hiertoe zou n.l. het zoo noodige contact met de fabrikanten van vele speciale onderdeden, welke in een vliegtuig worden gemonteerd, (instrumenten, onderstellen, electri- sche en hydraulische inrichtingen, enz.) te bezwaarlijk en vend worden. VOLKSHOOFD VEROORDEELD. KOEPANG, 15 Februari. (Anetah Radja Insana, een volkshoofd in MicL deh-Tlmor, wiens vader jaren geleden werd verbannen, is tot 15 jaar ge vangenisstraf veroordeeld, wegens het uitlokken, in 1933, Van moord op vier mannen, hetwelk ten opzichte vmj| twee huuner is geslaagd. SERIE-VLIEGTUIGEN KUNNEN WEE OP JAVA GEMONTEERD EN INGEVLOGEN WORDEN BATAVIA, 15 Februari. (Aneta)^ Vóór het vertrek van de „Wielewaal* had een vertegenwoordiger van Aneta nog een onderhoud met den heer ir. P. J. C. Vos, chef van den binnenlandschen verkoop der Fokkerfabrieken, die een zakenbezoek van 14 dagen aan Nede®- landsch Indië bracht. Het Zwitsersche telegraaf-agent- schap deelt mede, dat de generale staf van het leger heeft verklaard, dat den laatsten tijd talrijke Zwitsersche bur gers stappen hebben gedaan om dienst te nemen als vrijwilliger in het Fin- sche leger. De staf herinnert eraan, dat het verbod om dienst te nemen in het leger van een buitenlandsche mogend heid niet alleen geldt voor Zwitsersche burgers, die in Zwitserland dienst moe ten doen in het leger of de hulp diensten, doch voor alle burgers. Zij, die hiermede in tegenspraak handelen, kunnen voor den krijgsraad worden ge daagd. Een ingenieur, plus een kern van ge schoold personeel op technisch gebied, zou dan ook voor hoogerbedoelde ver- dere plannen worden uitgezonden, ter wijl de overige krachten in Indië zou den kunnen worden aangeworven, waar door in geval van serie-bouw een nieuwe industrie aan de in Indië be staande industrieën zou worden toege voegd. Ir. Vos vond groote sympathie bij aH» autoriteiten, en kreeg de toezegging, van hartelijke medewerking van vele zijden. De directie van de Fokkerfabrie ken is, volgens ir. Vos, ernstig voor nemens. om, zoo haar den bouw van serie-vliegtuigen voor Indië zou worden opgedragen, een „assem- bling-plant” in Indië te stichten, en de toestellen op Java te monteeren en in te vliegen, hetgeen zoowel voor den fabrikant als voor den af nemer aanzienlijke voordeelen heeft INVLIEGEN VAN FOKKER- TOESTELLEN. BATAVIA, 15 Februari. (Aneta). Aneta verneemt, dat de proeven voor het invliegen in Indië van het Fokker- bombardementsvliegtuig T-9, binnen enkele maanden kunnen worden ver- wachtj De afdeelingen van de Kamer heb ben geweigerd twee communistische wetsvoorstellen in behandeling te nemen, doch toestemming gegeven tot het behandelen van een voorstel tot ontbinding van de communistische partij. De „Nation Beige” schrijft, dat de meest verkieslijke oplossing zou zijn, algemeene opheffing der parlementaire immuniteit van de communistische af gevaardigden. Koningin Elisabeth heeft een bezoek gebracht aah een regiment, dat bij de grens is gelegen. Zij stelde zich op de hoogte van de bescherming der voor posten tegen de koude. Minister Arita over de tusschen Amerika hangende kwesties WINKELIERSVEREENIGING „W.A.C.”. Gistermiddag was het Scala-theater geheel gevuld door de wijkbèwonèrs van het Laakkwartier. De Winkeliers-Vereen iging W.A.C. (Wijkbelang, Allerbelang, Cromvliet) bood aan haar cliënten een vroolijken feestmiddag aan, waarvan natuurlijk een gretig gebruik werd gemaakt. De voorzitter de heer L. C. Dolle riep allen een hartelijk welkom toe. Hierna had de opvoering plaats van „De Parelprins”. Deze groote kinder- operette bewerkt door mevr. Dini Rek kers en die stond onder leiding van mevr. Chabot-de Joode was weer een groot succes. Het geheel was een lust voor oog en oor, terwijl Snuffelneus, Gruttekoning en Juffrouw Prudentia met hun malle capriolen de zaal voortdurend deden da veren van het lachen. Bij het einde van het laatste bedrijf, moest mevr. Chabot-de Joode voor het voetlicht komen om een hulde in ont vangst te nemen. De voorzitter bracht namens W.A.C. en wijkbewoners het ge zelschap en de leidster dank voor het prachtige spel, waarna een prachtige bouquet bloemen werd aangeboden. In een door de afdeeling Rijnstreek van het Nationaal Jongeren Verbond georganiseerde „Vastberaden Neder- land”-betooging, heeft gisteravond de gep. luitenant-generaal jhr. W. Roëll, oud-commandant van het veldleger, een rede gehouden. Spr. wees er o.m. op, dat ’t totalitaire karakter van den modernen oorlog elkeen, van welk geslacht ook, die de landsverdediging kan en dus moet die nen op eenigerlei directe of indirecte manier, tot medestrijders maakt. Het zijn hier dus alle valide mannen en vrouwen tusschen 15 en 70 jaar. Men zie uit Rusland’s luchtaanvallen tegen Finland, hoever de totale oorlog leidt, maar anderzijds ziet men ook, hoe groote moreele kracht straalt uit hen, die de verdediging van hun heilig erf voeren door allen, thuis, te velde, in de lucht, mannen en vrouweh, sol daten, lotta’s en thuiswerkers. Ook deze heldenstrijd, dit epos, kan straks van Nederland gevraagd wor den, van ons allen. Aan de jongeren de taak om het voorbeeld te geven en door opwekking tegen het insluimeren te helpen waken. Een voorbeeld van hoe het niet moet zijn, is wel de geringe steun aan toege zegd bloed, en gaven, welke er nog maar binnen kwam voor den onmisbaren bloed-transfusiedienst. Over het geheele land zijn er noodig 100.000 goedgekeurde bloedgevers, tus schen 18 en 70 jaar, zoogenaamde do nars. Elk hunner kan straks het leven van een stervenden Nederlandschen soldaat, wiens bloed ook voor ons ver goten werd, redden. Spr. staat schaamrood, wanneer hij zou moeten zeggen, hoeveel zich op gaven. Hij gelooft nog geen 20 procent van het gevraagde. Hier ligt een taak voor „vastberaden Nederland”. Ons eenige antwoord op den gruwel van den totalen oorlog, zoo betoog de spr. tenslotte kan zijn de voor bereiding tot de totale verdediging, waarin voor eiken validen Nederlander of Nederlandsche tusschen 15 en 70 jaar, op welke wijze dan ook, plaats is om het vaderland in gevaar of nood, de strijders aan het front te dienen De vloüt-commissie van het Huis van afgevaardigden heeft het programma tot versterking der vloot aangenomen, waarvoor in de komende twee jaar 655 millioen dollar beschikbaar wordt ge steld. Dit programma wordt krachtig gesteund door president Roosevelt. De Amerikaansche marine kan volgens dit Programma 21 oorlogsschepen en 22 Gistermiddag is president Roosevelt Per trein uit Washington naar het Zui den vertrokken voor een vischtocht van een dag of tien. Bijzonderheden omtrent de reis werden niet meege deeld en men weet nog niet, waar de president scheep zal gaan. Ook is de datum van het einde der reis niet be kend, vermoedelijk is dit evenwel voor 24 Februari. overleg ge- Opperbestuur. resultaat geleid, dat ook het Opperbestuur een re delijk verband tusschen verrui ming van de bevoegdheid en het aantal leden van het College van Gedelegeerden kan erkennen en bereid is wetswijziging te bevor deren, teneinde het aantal leden van 15 op 20 te brengen. Op alle andere punten van het wets voorstel blijft de regeering echter haar standpunt handhaven. Spreker wijst er verder nog den heer Verboom op, dat ten aanzien van de regeling der defensie-aangelegen- heden het ondoenlijk is In een wet doeltreffend en scherp een criterium vast te leggen voor onderwerpen, welke wél, en die, welke niet bij Algemeenen maatregel van Bestuur dienen te wor den geregeld. Zulks ware aan het be leid van het Opperbestuur en de re geering over te laten. Officieel wordt te Oslo medegedeeld, dat in Noorwegen nog een kolenvoor- raad van ongeveer 500.000 ton aanwezig i». Het grootste deel daarvan behoort aan den staat. Honderd stoombooten zullen trachten steenkolen naar Noor wegen te vervoeren, daar de toestand door de regeering als ernstig wordt be schouwd, doch niet als hopeloos. Be halve de koude heeft ook de oorlog den aanvoer van kolen gestagneerd. Niet minder dan 37 kolenschepen werden tot zinken gebracht. Van Engeland en Duitschland worden practisch geen ko len meer ontvangen. De aanvoer van Duitschland is stopgezet door de moei lijkheden met de Duitsche spoorwegen en het dichtvriezen van de kanalen. Wat Engeland betreft, de handelsvloten van de Scandinavische schepen, die op En geland varen, hebben reeds vele schepen verloren. Ongeveer 300 Noorsche, 200 Zweedsche en even zoovele Deensche zeelieden zijn reeds omgekomen sinds het uitbreken van den oorlog. Dit heeft natuurlijk tot gevolg gehad, dat de Scandinavische zeelieden hun le ven niet langer willen wagen met de vaart op Engeland. Daar komt nog bij, dat de schepen lang in de Britsche ha vens moeten blijven en dat de vracht prijzen zeer hoog zijn. Zoodoende is het aantal schepen, dat op Engeland wil va ren, onvoldoende. Denemarken is prac- tsch geheel door het ijs geblokkeerd, ter wijl in Zweden alleen de haven van Gotenburg nog ijsvrij Is. Aan de Oostzee en de Ore Sont zijn olie Zweedsche havens door het ijs ge blokkeerd. Het gebrek aan kolen is het grootste in Denemarken en Noorwegen Zweden schijnt nog tijdig genoeg maat regelen genomen te hebben. De voorra den in de beide eerstgenoemde landen zijn slechts toereikend voor de eerste vijf of zes dagen. Vooral in Kopenhagen is het gebrek aan kolen de oorzaak, dat honderden gezinnen verstoken zijn Van iedere brandstof en het dus zeer kou<i hebben. De geweldige hoeveelheden hout, die Noorwegen in zijn bosschee Vraag in den Volksraad over steun ver leening. Het lid van den Volksraad de heer Soeria Nata Atmadja heeft de volgen de vraag aan de regeering gesteld. In de Nederlandsche pers is naar aanleiding van de rede van steller dezes ingegaan op de wenschelljkheid om in navolging van Engeland, Frank rijk, Duitschland ook in Nederland een moskee, en wel in den Haag, op te richten voor de aldaar gevestigde ge- loofsgenooten van de ruim zestig mil lioen Mohammedaansche onderdanen van het Koninkrijk der Nederlanden. Bij gelegenheid van de jongste hoofd zitting van den Volksraad bracht stel ler dezes de aangelegenheid bij de re geering voor en wees er o.m. op, dat zich z.i. een mooie gelegenheid voor deed voor het rijk en het gemeentebe stuur van den Haag om aan de Moham medaansche gemeente aldaar de hel pende hand toe te steken. De regeering gaf bij monde van haar gemachtigde voor onderwijs en eere- dienst als antwoord daarop te kennen, dat zij „gaarne bereid was om de aan dacht van het opperbestuur op dezen wensch te vestigen.” Gaarne zou steller dezes thans van de regeering willen vernemen of aan deze hare bereidheid reeds is gevolg gegeven, zoo ja, hoe het opperbestuur tegenover deze steunverleening staat I en in welk stadium de aangelegenheid verkeert. President Roosevelt heeft Dinsdag een wetsontwerp onderteekend, waarbij 252.340.000 dollar worden gevoteerd voor de landsverdediging en ten be hoeve van de neutraliteitspolitiek. De begrootingscommissie van het Huis van afgevaardigden heeft geadvi seerd, de door Roosevelt ingediende oe- grooting voor de marine te verminde ren met 111.699.699 dollar en de to tale credieten te brengen op 966.772.878 dollar. Zij heeft aangedrongen op den bouw van slagschepen en kruisers, welke de meerdere zijn van die van andere landen. Schout bij nacht Star, de chef van de vlootoperaties, heeft gisteren voor de begrootingscommissie verklaard, dat dè huidige toestanden in Europa en het Verre Oosten tot een wereldbrand dreigen te leiden. De internationale toestand borg, volgens hem, meer moeilijkheden in zich, welke de Ver eenigde Staten raakten dan in 1914 en 1915. De doeleinden van Duitschland, Rusland en Italië kunnen niet definitief vastgesteld worden, noch kunnen de openbare uitlatingen van hun regee- ringen letterlijk worden opgenomen. Star verklaarde voorts, dat de voor gestelde verbreeding van de territoriale wateren in vredestijd „volkomen nut teloos en schadelijk voor het welzijn des lands zou zijn.” WENSCHEL1JKHEID ERKEND HET COLLEGE VAN GEDELE GEERDEN MET VIJF LEDEN UIT TE BREIDEN BATAVIA, 15 Februari. (Aneta.) met de wapens, arbeid, geestkracht, In de vergadering van den Volksraad van heden heeft de regeeringsgemach- tigde voor algemeene zaken, dr. H. J. Levelt, namens de regeering geant woord op de beschouwingen in eersten termijn over het ontwerp tot wijziging van enkele artikelen der Indische Staatsregeling. Dr. Levelt constateerde, dat in de gehouden beschouwingen hoofdzakelijk critiek tot uiting is gekomen, welke zich vooral concentreerde op een twee tal punten, n.l. de voorgestelde toe kenning van bevoegdheden aan het College van Gedelegeerden en de voorgestelde verkorting van den ter mijn van geoorloofde afwezigheid van leden van den Volksraad. Ten aanzien van de laatste aange legenheid kan de regeering de onrede lijkheid van de voorgestelde wijziging niet inzien. Integendeel, zij is van oor deel, dat de Volksraad, en de daarin vertegenwoordigde groepen en kiezers, daarmede gebaat zijn. Ten aanzien van het College van Gedelegeerden wijst spr. er op, dat het wetsvoorstel slechts ruimer moge lijkheden opent voor de uitoefening van bevoegdheden door het College van Gedelegeerden, doch het is de Volksraad, die, door het recht van voorbehoud, de grenzen van de uit oefening van deze beyoegdheid be paalt. De nieuwe verkaveling van be voegdheden beteekent zwakking van de Volksraad, noch staatsrechterlijk. Ten aanzien van den aandrang van den Volksraad tot uitbreiding van het College van Gedelegeerden merkt spreker op, dat de visie van de heeren Blaauw en Kan, die verband legden tusschen de voorgestelde overdracht van bevoegdheden en het aantal leden van het College van Gedelegeerden, door de regeering niet onredelijk wordt geacht. De regeering is in treden met het Zulks heeft tot bezit, Kunnen niet gebruikt worden als en Zweden zijn voldoende, zoodat de brandstof, aangezien in de steden alge- handel nog vrij is, maar in Denemarken meen nooit met hout wordt gestookt, is men reeds tot distributie moeten over- -- gaan. niet een ver- positie van den staatkundig, noch VERSPREIDE BERICHTEN. I 1 BLENDED CICADFTTES|_J SMUTS BEHOUDT ZIJN MEERDERHEID AANKOOP VAN GRONDSTOFFEN. DE KWESTIE VAN EEN EMBARGO OP AMERIKAANSCHE EXPORTEN NAAR JAPAN. MINISTER BOTTAI NAAR ZUID- SLAVIÊ. CHINEESCHE LEENING VAN EEN MILLIARD VOOR DE BEWA PENING EN HERBOUW. JAPAN8CHE COMMANDANT WAAR SCHUWT TSJANG KAI SJEK. SPAANSCH SCHIP IN NOOD. JAPANSCHE SUCCESSEN. GEEN VRIJWILLIGERS IN BUITEN LANDSCHE LEGERS. VOORSTEL TOT ONTBINDING VAN DE COMMUNISTISCHE PARTIJ. KONINGIN ELISABETH BIJ DE TROEPEN. DE VLOOTUITBREIDING. PRESIDENT ROOSEVELT MET VACANTIE. ROOSEVELT ONDERTEEKENT DEFENSIEWET.

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1940 | | pagina 3