Van „Frisco” naar Curasao Unox geldersche l ROOKWORST HOEST De Amerikanen hebben graag het beste en het mooiste Gebruik Sunlight Zeep BINNENLAND HAAGSCHE COURANT VAN DINSDAG 27 FEBRUARI 1940. DERDE BLAD, PAGINA 2. Het is niet alles goud wat er blinkt MET L De Militaire Willemsorde De riddersoldij. De Lappo-beweging. in Ontneming van de orde. Nederland en zijn verdedigingslinie der Onze visscherij in Januari der pen aan nu en Instelling van een gemeente „Wieringermeer”. Prins Bernhard bezocht enkele leger- onderdeelen in Noord-Brabant Z.K.H. Prins Bernhard heeft giste ren onverwacht enkele legeronderdee- len in Noord-Brabant bezocht. In het Tweede-Kamerverslag over de begrooting van Financiën voor 1927 is naast de vraag om te bevorderen, dat de soldij voor de ridders in de Militaire Willemsorde beneden den rang van of ficier worde vastgesteld op een uniform bedrag van 300 's jaars tevens het voorstel gedaan om na het overlijden van den ridder de helft van dit bedrag als toelage aan vrouw of kinderen toe te kennen. worden men, Waardeerend artikel in het Hongaar- sche blad „Pest”. Amerikaansche biefstuk is de sappig ste biefstuk van beide halfronden, en de kalkoen, waar alle Amerikanen hun hoogste culinaire genoegen in vinden, en die meer naar bordpapier smaakt dan de magerste Hollandsche kip, zeker, Oké John die kalkoen is de heerlijkste, geurigste, lekkerste vogel in alle werelddeelen En zoo is het óók met Californië. Nietwaar, alle San Franciscanen, zeg gen het„Nee. hier hebt u nooit een winterjas noodig”. Maar intusschen ben ik heel blij, dat ik m’n oude dikke Hollandsche jas niet heb weggedaan. Ik kan deze op zoo’n kouden Januari avond bést velen. Nauwkeurige omschrijving van de onderscheidingsteekenen. Een nauwkeurige omschrijving van het teeken van omschrijving voor de De proefstemming te Gouda over drankbestrijding. In Gouda heeft, zooals gemeld, het Centraal Drankweer-comité een proef stemming georganiseerd over de al- of niet-toelating van vergunningen in een gedeelte der gemeente. In totaal werden door de kiesgerech tigde bewoners van deze wijk 1248 geldige stemmen uitgebracht. De defi nitieve uitslag luidt thans 941 stem men tegen toelating van vergunningen. 243 stemmen voor beperkte toelating, niet geldig waren 282 stemmen. Het percentage is resp. 75.4, 19J 5.1 pCL Medaille van de Koningin voor „Amstelflora”. Het uitvoerend comité van de natio nale bloemententoonstelling „Amstel flora 1940”, welke van 1525 Maart te Amsterdarp in de Apollohal wordt gehouden, heeft van H. M. de Koningin een zilveren medaille ontvangen. Trawlvisscherij In verband met de onderhandelingen tusschen de reeders en de organisaties van werknemers in het visscherij - bedrijf te IJmuiden over de loonvoor- waarden werd de trawlvisscherij slechts op zeer beperkte schaal uit geoefend. 21 (68) stoomtrawlers brach ten in 33 (145) reizen met 386 (1577) reisdagen 1.011.577 (2.358.848) k. g. visch aan ter waarde van 197.424 (417.706) of gemiddeld per reisdag 2621 (1496) k.g. en 511 (265). (In Januari 1939 bovendien nog 199.670 k.g. visch, afkomstig van 2 reizen met 46 reisdagen naar de Barentszee, waar voor 12.929 werd besomd). Evenals in Januari 1939 vond geen aanvoer door sleepboottrawlers plaats. Herziening van de wet het relaas van mijn verdere alarmen nog zes vóór Kemi, en ’s nachts in Rovaniemi, waar ik om twee uur in een ondoordringbare duisternis aan kwam na 30 uur sporen, nog één. Bezoek van minister Dijxhoorn inrichtingen der genie De minister van Defensie, de heer A.G. Dijxhoorn, heeft heden een be zoek gebracht aan magazijnen en werk plaatsen der genie te Rotterdam. De minister is vergezeld van den in specteur van het wapen der genie, den generaal-majoor F. A. Valliant, en van 's ministers adjudant, kapitein mr. H. J. Kruis. VERKOUDHEID BRONCHITIS Sedert meet dan 30 iaat wordt Stroop Famel doot doktoren gewaardeerd als een betrouw- baat geneesmiddel tet bestrij ding van aandoeningen der ademhalingsorganen SIROOP FAMEL "DOOR SCHERPE ZEPEN GING MIJN WASGOED BEDERVEN EN MUF RUIKEN-NU GEBRUIK. ik Sunlight krijg mijn wasgoed PRACHTIG HET GAAT LANGER MEE EN DAT IS NU VAN VEEL BELANG." EN NOOIT ZEEP VAN ONBEKENDE HERKOMST Wijziging van de grens tusschen de ge meenten Rotterdam en Overschie. Bij het afdeelingsonderzoek der Tweede Kamer van het wetsontwerp tot wijziging van de grens tusschen de gemeente Rotterdam en Overschie werden tegen de voorgestelde grens wijziging op zich zelf geen bezwaren ingebracht. Sommige leden waren evenwel van oordeel, dat het ontwerp niet ver ge noeg gaat. Huns inziens moet ten spoe digste niet alleen de geheele gemeente Overschie bij Rotterdam gevoegd wor den, doch moet ook een vereeniging van de gemeenten Schiedam, Schle- broek en Hillegersberg met Rotterdam tot stand gebracht worden. Rotterdam, zoo betoogden zij, is tot aan de ge meentegrenzen volgebouwd en de be bouwing in elk der genoemde gemeen ten sluit thans tegen die van Rotter dam aan. Dit betoog werd door ver scheidene andere leden bestreden. Het vrije Finland is een de mocratie. Want dat het vrije Finland een de mocratie is. kan niet worden betwijfeld. Ik voor mij moge dan behooren tot hen. die geen heil zien in het verbie den van een partij, en ik moge dus per soonlijk gelooven, dat het verbod van de communistische partij een politieke fout in Finland is geweest ik zou. hoogst onrechtvaardig zijn, door voor bij te zien, dat vóór en na 1917 de Rus sen een sterke begeerigheid naar de Oostzeekust aan den dag hebben ge legd door er voorts niet op te letten, dat bij het uitbreken van den huldigen oorlog de communisten in Finland een niets beteekenende handvol waren (wat een volksovertuiging is. groeit juist te gen de verdrukking in) en dat stellig de huidige Finsche regeering op het ge heele volk kan rekenen. De Finnen „witgardisten” of „Mannerheimers” te noemen, kan alleen een dwaas invallen. Gister nog las ik in een Finsche courant ik had een Zweedsche vertaling in de persrubriek van „Hufvudstadsbladet” tot mijn beschikking), hoe ook de Fin nen terdege onderscheiden tusschen de op vrede gerichte Lenin-Litwinof-poli- tiek en het imperialisme van Stalin-Molotof. Het is diep te betreu ren, dat tusschen Finnen en Russen door dit tweetal nieuwe haat wordt ge zet, nog vóór dat de oude door den hee lenden tijd was genezen. In de Lappobeweging heeft ook de Finsche generaal Wallenius, die nu in Rovaniemi commandeert, een hoofd rol gespeeld. Hij trok mee op met Ko- sola, en heeft in 1932 zijn anti-gouver- nementeel optreden zelfs met aftre den en gevangenisstraf geboet. Was hij in die dagen tegenstander van Manner heim, die al in 1920 tegen haatzaaiende felheid jegens de verslagen communis ten gewaarschuwd heeft, nu is ook dit contrast vergeten Wallenius, kenner van Lapland als weinigen, kreeg bij het begin van den oorlog het bevel over de Noordelijke strijdkrachten, en wordt, ook om zijn strategische begaafdheid, hoogelijk gewaardeerd. Toch kan ik, als gezegd, zijn optreden en dat van Kosola, maar vooral de zwakheid van de toenmalige Finsche regeering daar tegenover, niet goedpraten, laat staan bewonderen. Het verbieden van een partij lijkt mij altijd een fout. Beter is argument tegenover argument te stel len en de vrijheid te handhaven. Dat heeft Finland jegens de communisten niet gedaan. Maar ik zie niet voorbij, dat deze laatsten een misselijke tactiek gevolgd hebben, en ook niet, dat zij hier sinds twintig jaar als voorposten van de Russen worden beschouwd. (Nadruk verboden. Auteurs recht voorbehouden.) Ingediend is een wetsontwerp strek kende tot herziening van de wet van 30 April 1815 houdende instelling van de Militaire Willemsorde. Aan de memorie van toelichting ont- leenen wij het volgende: In haar ruim honderd twintig jarig bestaan heeft deze orde getoond uitnemend te beantwoor den aan het doel, dat met de instelling ervan werd beoogd, n.l. het opwekken en aankweeken van krijgshaftige deug den door belooning van hen, die zich door uitstekende daden van moed, be leid en trouw hebben onderscheiden. Slechts drie malen heeft de wet een noodzakelijke wijziging ondergaan, het laatst in 1920, toen de riddersoldij werd verhoogd. Nu door de invoering van de nieuwe wetboeken van straf- en tuchtrecht, zoo wel voor de zee- en landmacht hier te lande, als in de overzeesche gewesten, wijziging der wet andermaal geboden is, komt het noodig voor, met behoud van haar deugdelijk gebleken grondsla gen, de wet in haar geheel te herzien. De Volksraad van Ned. Indië. de Sta ten van Suriname en de Staten van Cu racao hebben nopens het onderhavige wetsontwerp gunstig geadviseerd. In den loop der jaren hebben zich verschillende gevallen voorgedaan, dat niet-militairen met de orde werden be giftigd, zulks omdat zij zich in den strijd door moed, beleid en trouw hadden on derscheiden. De toekenning aan niet-mili tairen wordt in de wet vast gelegd. Er bestaat geen bezwaar om dit ge bruik te sanctionneeren en in de wet vast te leggen, dat ook niet-militairen in de orde kunnen worden opgenomen, hoewel de benaming „militaire Willems orde” geen twijfel laat, dat het in de bedoeling van den toenmaligen wetge ver heeft gelegen, dat slechts militairen in d*> orde zouden worden opgenomen. Vooral in Ned. Indië is bij herhaling gebleken, dat het van overwegend nut kan zijn, een niet-militair voor uitste kende daden van moed, beleid en trouw in den strijd betoond ten bate van het Nederlandsche gezag, met de Militaire Willemsorde te beloonen. Volgens de bestaande wet kunnen in bijzondere gevallen ook .vreemde mili tairen, niet in Nederlandschen dienst in de orde worden opgenomen. Waar de orde bij herhaling aan Nederlanders niet-militairen is toegekend, kan er evenmin bezwaar tegen bestaan in bij zondere gevallen ook vreemdelingen de onderscheiding te verleenen. De ontwor- redactie voorziet hierin. rijtje en de appels zijn groot en dik en rood en ze glimmen en glanzen als de wangen van mijn Hollandsche buur meisje vroeger en de aardbeien zijn zóó grooten de peren zien er zóó prachtig uit en al die overdadige vruch ten kosten haast niets. Maar moeder natuur heeft zich uitgeleefd aan het uiterlijk der dingen en voor het bin nenwerk heeft zij geen kracht en geen inspiratie meer gehad de mandarijnen en de sinaasappelen zijn droogde ap pelen een beetje te zacht om niet te verlangen naar een heerlijke Holland sche goudreinet of naar zoo’n knap- knapperig bellefleurtje, de peren als u niet heel'goed oppast dan koopt u ze erg melig, de radijsjes een tikkeltje voos als ik ’t zoo zeggen mag. Geeft u mij maar de geurige aardbeien van Beverwijk en Breda, de kersen van de Betuwe, de asperges van Bergen op Zoom en Loosduinen U moogt het niet verder vertellen maar in dit vruchtenparadijs eten de meeste menschen ingeblikte vruchten. En in dit groentenparadijs eten we asperges en erwtjes en boonen uit blik; want die zijn onder ons veel lek kerder dan de versche. Wanneer u mij belooft er niet over te zullen spreken, dan wil ik u óók wel vertellen, dat Californië voor het groot ste gedeelte eigenlijk geen paradijs is, maar eerlijk gezegd een woestijn met hier en daar groote vruchtbaar- gemaakte stukken. Ik heb hier het mooiste strand van de wereld bezocht en een Scheve- ninger of een Katwijker zou me uit lachen. En de steilste, rotsachtigste kust van de wereld wat ik zou gelooven, wan neer ik niet op de kust van Normandie had gestaan. Waarmede ik, heel bescheiden en zacht-fluisterend, zeggen wil, dat 't niet allemaal heelemaal-precies waar is, wat ze van Californië zeggen. Maar dat er óók heel veel moois is, dat verzeker ik u. Zoo heb ik de zooge naamde Mission-trail, een langen auto tocht langs oude kloosters uit den Spaanschen tijd, voor een groot deel gemaakt. En dat is heel mooi en bij zonder interessant. Daarvan wil ik u graag in mijn vol gende brieven wat vertellen (Van onzen specialen reis-correspondent.) San Francisco, Februari. Veel van wat men in Europa over Amerika hoort is niet waar. Maar dat de Amerikanen nogal eens opscheppers zijn, dat is wél waar. De zucht naar het record en naar den overtreffenden trap krijgt de Amerikaan bij zijn ge boorte mee. Hij heeft groote eerbied voor de mooiste, de grootste, de duur ste en voor alle ste’s, die achter alle bijvoegelijke naamwoorden geplaatst kunnen worden. Die eerbied ontaardt dan nog al eens in jokkebrokkerijen, waar men zich in het begin blauw aan ergert. Maar mét den tijd wordt dat blauw lief-licht-blauw en later onschul- dig-wit. Het wit der aanvaarding en der gewoonte. Zoo is er véél, dat door de gewoonte, zijn kleur en zijn smaak ver liest. En wanneer nu een meneer in San Francisco zegt, dat zijn baai de grootste baai van de wereld is, dan schenk ik hem die verbazing, waarmee hij gelukkig is. Wanneer hij zegt, dat zijn stad de schoonste van de wereld is, dan zeg ik, als een beleefde gast „Sure, San Francisco is de mooiste stad van de wereld” en dan gaan mijn glimlachende gedachten naar Amsterdam, naar Middelburg, naar Rome, naar Stockholm. Ik blijf beleefd- verbaasd als hij vóór het molentje in het Golden Gate Park verklaart„de grootste molen ter wereld”, of als hij, wanneer we over de Marketstreet wan delen, heel hard uitroept „Nou loopen we door de drukste straat op aarde”. Ach ja, ik ben er aan gewend, de taaie De gemobiliseerde studenten en de bij zondere hooger-onderwijsinstellingen. In een nota naar aanleiding van het eindverslag van de Tweede Kamer over het ontwerp van wet tot tijdelijke af wijking van enkele bepalingen der Hooger-Onderwijswet schrijft de mi nister van Onderwijs, dat hij het niet doenlijk acht, maatregelen te nemen tengevolge waarvan de bijzondere uni- versiteiten en hoogescholen van staats wege een compensatie zullen ontvan gen voor de inkomsten, welke zij zullen derven, wanneer zij, mocht dit ontwerp tot wet worden verheven, maatregelen zullen nemen, welke het haar mogelijk zullen maken aan haar gemobiliseerde studenten op gelijke wijze tegemoet te komen, als het Rijk doet aan de studen ten aan de Rijksuniversiteiten. De minister is van oordeel, dat hij zijn bevoegdheid zou overschrijden door te bepalen, dat de maatregel, wel ke thans wordt voorgesteld, ook zal gelden voor de studenten aan de bijzon dere instellingen van hooger-onderwijs- In dit ontwerp is aan voormeld voor stel gevolg gegeven. Voorts is het zeer gewenscht de mo gelijkheid te scheppen, indien tegen een ridder der Militaire Willemsorde een strafvervolging is ingesteld, hem de be voegdheid tot het dragen van het orde- teeken te kunnen ontnemen. Bij artikel 10 van de bestaande wet is bepaald, in welk geval het lidmaat schap der orde verloren gaat. n.l. bij een onherroepelijke veroordeeling tot gevangenisstraf van drie jaren of tot zwaardere straf. In overeenstemming met de bestaan de bepaling, dat het lidmaatschap der orde wordt verloren bij verwijdering uit den militairen dienst wegens wange drag, zal voor ridders die geen militair zijn, zijn te bepalen, dat het lidmaat schap der orde wordt verloren bij niet- eervol ontslag, uit eenig openbaar ambt of beroep. Voorts worden in de wet opgenomen de bestaande reglementaire bepabnsen betreffende de toekenning van de M. W. O. aan regimentsvaandels. enz. en aan de vlag van een oorlogsschip. Naar aanleiding van de persexcur sie van correspondenten der neutrale landen naar onze verdedigingslinie, publiceert het Hongaarsche dagblad „Pest” op de voor-pagina een opval lend opgemaakt artikel van zijn Ne derlandschen correspondent over het natuurlijke en technische wonder Nederlandsche versterkingen. Het ^uitvoerige artikel spreekt zeer waardeerend over de verdedigingswer ken en over de Nederlandsche soldaten en constateert, dat Nederland alles heeft gedaan om zijn neutraliteit en vrijheid te handhaven. Bij het afdeelingsonderzoek Tweede Kamer van het wetsontwerp tot instelling van een gemeente „Wie ringermeer” bleek men zich algemeen met het voornemen tot het instellen van zulk een gemeente te kunnen ver- eenigen. Het ontwerp moet worden be schouwd, zoo meende men, als een eerste stap-om te geraken tot de nor male vormen van overheidsbestuur. Verdere stappen zullen moeten volgen. Gaarne zou men nu vernemen, welke plannen de Regeering op dit gebied nog koestert. verschillende klassen der orde is zeer gewenscht, terwijl het aanbeveling ver dient standmodellen vast te stellen. Bij het ontwerpen van de nieuwe tee- kenen van onderscheiding van de leden der orde is uiteraard zooveel mogelijk rekening gehouden met de bestaande onderscheidingsteekenen, terwijl, indien de beschrijving van die teekenen te wenschen overlaat, de geschiedenis dienaangaande is geraadpleegd. Ontleend is aan het maandoverzicht (Januari) omtrent de uitkomsten der vlsscherij en mededeeling van de rijks- insti tuten voor visscher ij-onderzoek het volgende: Volgens voorloopige opgaven waren 112 (v. j. 300) Nederlandsche vaar tuigen in bedrijf. Deze brachten hier te lande 1.290.768 (4.132.102) k.g. visch aan ter waarde van ƒ263.987 (707.083) waaronder 240.345 (3525) k.g. versche haring ter waarde van 35.610 (207) afkomstig van de trawlvisscherij, (455.800) k.g. versche haring ter waar de van (35.693) afkomstig van de drijfnetvisscherij en (238.355) k.g. pekel- en steurharing ter waarde van (22.242), eveneens afkomstig van de drijfnetvisscherij. Vreemde vaartuigen, die de visscherij met de zeevischzegen uitoefenden, voerden in totaal 131.104 (123.099) k.g. versche zeevisch aan (waaronder geen haring) ter waarde van 23.714 (23.901). (In Januari 1939 brachten bovendien Britsche stoomdrifterS 212.655 k.g. versche haring aan ter waarde van 13.875 en Poolsche motorloggers 122.265 k.g. pekel- en steurharing ter waarde van 10.503). Wijziging Telegraaf- en Telefoon- wet voor alle in staat van beleg verklaarde gebieden De opperbevelhebber van Land- en Zeemacht heeft de eerste wijziging Telegraaf- en Telefoonwet militair gezag mede van toepassing verklaard voor de gebieden, welke sedert 1 No vember 1939 in staat van beleg werden verklaard. Voorts heeft de opperbevelhebber voor alle in staat van beleg verklaarde gebieden een wijziging van de Telegraaf- en Telefoonwet 1904 vast gesteld, waarbij aan artikel 3bis het volgende wordt toegevoegd: Het militair gezag zal de verzege ling van de vorengenoemde radiotele- grafen en -telefonen kunnen gelasten of kunnen doen gelasten. Alsdan zullen de rechthebbenden op deze telegrafen en telefonen de in het belang van deze verzegeling van hen gevorderde me dewerking moeten verleenen en na de verzegeling moeten zorg dragen dat deze niet wordt verbroken”. Deze wetswijziging kan worden aan gehaald als: „Tweede wijziging Te legraaf- en Telefoonwet militair ge zag” en zij is gisteren in werking getreden. De belangen van gemobiliseerde Neder landers in Duitschland Op de schriftelijke vragen van het Tweede-Kamerlid de Marchant et d' Ansembourg betreffende de belan gen van in Duitschland woonachtige Nederlandsche gemoblliseerden en hun gezinnen, hebben de ministers van De fensie en van Buitenlandsche Zaken als volgt geantwoord Bevestigend luidt het antwoord op de vraag, of de ministers weten, dat er onder de gemobiliseerden velen zijn, die tengevolge van de werkloos heid vrijwillig of zelfs gedwongen werk in Duitschland hadden aangenomen en dat hun gezinnen hen vaak daarheen zijn gevolgd. Het is den ministers bekend, dat een aantal gezinnen van gemobiliseer de Nederlanders in Duitschland is ach tergebleven. Het is hun niet bekend, dat deze gezinnen thans door de.Duit- sche overheid op dezelfde basis wor den gesteund als de familieleden van Duitsche gemobiliseerden. De Duitschland wonende verwanten van dienstplichtigen ontvangen de Neder landsche kostwinnersvergoeding, voor zoover zij daarop volgens de ter zake bestaande bepalingen aanspraak kun nen maken, door bemiddeling van den directeur van den „Rijksdienst kost winnersvergoeding dienstplichtigen uit Duitschland" te Arnhem. Indien be doelde verwanten zich hier te lande vestigen, wordt de uitbetaling van de vergoeding overgenomen door den bur gemeester van de gemeente van ves tiging. De Duitsche overheid verstrekt geen visa aan dienstplichtigen, die zich naar het voor buitenlandsche militai ren verboden gebied willen begeven. Voor wat het overige gedeelte van Duitschland betreft, wordt door de Duitsche overheid alleen in gevallen, waarin voor het oponthoud in Duitsch land dringende redenen worden aange voerd, een visum verstrekt, meesten tijds tegen de normale en somtijds te gen verminderde kosten. Tenslotte wordt er aan herinnerd, dat bij beschikking van den minister van Defensie van 23 Januari is be paald. dat het tot de Koninklijke Land macht behoorende dienstplichtige per soneel beneden den rang van tweede- luitenant, dat woonplaats heeft in Duitschland, Engeland, Frankrijk, Noord-Ierland en Polen, met ingang van 1 Maart 1940 in het genot van groot verlof zal worden gesteld. Liever vertel ik iets van mijn opont houd in Lapua (Lappo), dat als geboor testad van de Lappobeweging bekend is. Dat geeft mij dan tegelijkertijd ge legenheid, om iets over de politieke democratie van Finland op te merken. Ai eerder heb ik gezegd, dat men de verhoudingen in een land op een be paald terrein alleen eerlijk beoordee- len kan tegen den achtergrond van heel den toestand en van de geschiede nis. Dat geldt óók van de Lappobewe ging, begonnen in de boerenstad met zijn eigenaardige koepelkerk en zijn vele roodbruine houten huizen, waar ik Donderdag j.l. een paar uur rond doolde. Laat mij probeeren, die bewe ging haar plaats in de Finsche contem poraine geschiedenis zoo eerlijk moge lijk te geven. Alweer men kan ook de Lappobeweging alleen begrijpen tegen den achtergrondvan het verleden. Ver geet niet, dat in 1918 de boeren in hoofdzaak achter Mannerheim, de ar beiders (ook de sociaal-democraten) grootendeels achter de revolutie ston den. Zeker, na dat jaar is er veel anders geworden. Bekomen van de gis ting, die een zoo ontzaggelijke gebeur tenis als de revolutie in Rusland in de aangrenzende staten moest te weeg brengen, stelde Finland orde op zijn zaken. Maar bitterheid tusschen boe ren en arbeiders bleef er. Zij was alleen vermeerderd met bitterheid tusschen sociaaldemocraten en communisten. De laatsten volgden hier de ook in Nederland bekende tactiek zich overal jnwerken en dan propaganda maken. In Finland deoen zij dat in de vakver- eenigingen. Politiek stonden de com munisten apart zij kregen in Juli 1929 bij de verkiezingen 23 van de 200 zetels. Dat jaar was er een van diepe depres sie. De prijzen van landbouwproducten waren slechtde boschbouw een van de belangrijkste bronnen van in komsten leed ontzaggelijk nadeel van een systematische Russische dum ping de sovjet-Unie verkocht hout voor een appel en een ei. Onder de Finsche boeren was groote ontevreden heid en daarvan heeft Kosola het wel bekende dictatoriale gebruik gemaakt. In een communistische demonstratie in Lapua (Lappo) vond hij gereede aanleiding, om boeren achter zijn vaandel te scharen. Weg met de com munisten 1 werd het slagwoord. De Lappobeweging heeft veel onrust ge zaaid en veel onwettigs gedaan. Zij ontvoerde communisten, stichtte brand in een dagbladgebouw en organiseerde een soort marsch naar Helsinki. Onder den druk der beweging zette een recht- sche regeering de ontbinding van de communistische partij door. Alle com munistische activiteit werd verboden. Wetsontwerpen, die dit alles legali seerden en die, wijl een verandering van de Grondwet vorderend, een meer derheid van twee-derden der Landdag- stemmen vereischten, haalden het nèt (de sociaal-democraten stemden tegen). De Lappo’s hadden het pleit gewonnen, maar het zou een fout zijn, hun bewe ging van huis uit als „fascistisch” te betitelen. Zij was een allegaartje van ontevredenheid en behoudzucht, van nieuwe vrees en van ouden haat, waaruit Kosola munt geslagen heeft. Eerst later ontwikkelde de Lappobe weging zich in nationaal-socialistische, heftig pro-Duitsche richting. In 1932 poogde zij opnieuw tegen de regeering in te stooten .Nu ging zij te ver. De perswet was al eenige keeren tegen haar benut. Thans begon een proces tegen de beweging zelve. Het kwam niet tot een einde, wftnt de Lappo’s zetten hun organisatie om in een „vader- landsch verbond” dat in 1936 nog 14 en verleden jaar nog maar 8 van de 200 zetels (4 kreeg. Het verbond vaart op Duitsch kompas en het is geen wonder, dat het in de laatste maanden, onder invloed van het Duitsch-Russisch verdrag, in aanhang sterk geslonken is was niet anti-com- munisme de inzet van Kosola geweest? Intusschen waren de economische om standigheden in Finland gaan veran deren. De boeren hadden, dank zij ook tal van regeeringsmaatregelen (export- premies, een menggebod, goedkoop cre- diet enz.) den moeilijksten tijd achter den rug Tegelijk met de ontevreden heid slonk de Lappo-aanhang, die nu zeker niet uitgaat boven 2 3 van de Finsche bevolking. De groote par tijen zijn hier de sociaal-democraten (85 van de 200 zetels, 4 van de 14 mi nisters), de agrariërs (56,zetels, de par tij is strict democratisch en was alle jaren door anti-Lappo), de Zweedsche volkspartij (17) en de coalitiepartij (rechtsch-democratisch, 25 zetels). Ko sola zelf heeft de ontwikkeling van zijn politieke creatie maar kort kunnen vol gen in December 1936 stierf hij in Lappo Zijn optreden vormt een onde mocratische bladzij in de historie van een democratie. Het is niet altijd mooi weer in Californië. En u denkt allemaalCalifornië, da’s eeuwige zon uit een eeuwig- blauwe lucht dat is een paradijs, waar het altijd warm is, waar de heerlijkste vruchten, de sappigste, geurigste sinaasappelen en mandarijnen aan de boomen hangen, wiegelend op den zoe ten Zephyr. Ja, kijkt u eens tot 20 December dacht ik dat óók van die zon en die blauwe lucht. Maar toen is het regen seizoen begonnen en ik schrijf dit den 20sten Januari en het heeft die heele maand vrijwel voortdurend geregend uit een loodgrijzen hemel en het is kil en vochtig, en de palmen die er od ten plaatje zoo warm en zoo tropisch uit zien, die staan nu naargeestig druipen. En die heerlijkste, sappigste vruch ten Nee Ziet u eens dat is óók niet heelemaal waar. De sinaas appelen zien er prachtig goud-geel uit, en de mandarijntjes diep-oranje met fel groene blaadjes zijn een schilde- Kleine flacon f 1.15 Groote flacon f 1.90 te A v ZUURKOOL VOOR SLECHTS |2i CIS TWEE STUKKEN DIKKE

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1940 | | pagina 10