KUNST EN LETTEREN
FILM EN BIOSCOOP
LAATSTE BERICHTEN
AGENDA
RECHTZAKEN
LUCHTVAART
TTAAGSCHE COURANT VAN WOENSDAG 28 FEBRUARI 1940. VIJFDE BLAD, PAGINA 2.
Holland-lndië
Postvluchten
FAMILIEBERICHTEN
In het Lagerhuis ter sprake gebracht
BRIEFWISSELING
NEDERLAND BOUWT
VLIEGTUIGMOTOREN
HUMOR OP HET WITTE
DOEK
Comedianten, die de film haar
populariteit bezorgden
FILMVOORSTELLING IN DE
RECHTZAAL
LICENTIEBOUW VAN KROMHOUT
MINISTER KOHT WIJST DE CRITIEK
VAN CHURCHILL AF
DE TR1BUNE-MISERE
DE KWESTIE VAN EEN EVEN-
TUEELE VREDESCONFERENTIE
OFFICIEELE BERICHTEN
uit de Staatscourant
in korten tijd wereldvermaard
en
L. SONDERVAN,
op
Tentoonstellingen.
Dagelijks geopend
geen
„De
Witte
Non”.
Bezienswaardigheden.
„De
Witte
Non".
ope-
Zon-
en
9
van
de
De positie der vliegtuigen op 28 Febr.:
Uitreis:
„Oehoe” Alexandrië (3 Mrt. te Ban
doeng verwacht).
„Buizerd” Singapore (28 Febr. te
Bandoeng verwacht).
Thuisreis:
Gier” Rangoon (2 Mrt. te Napels
verwacht).
„Pelikaan” Napels.
FIRMA DE RUITER CONTRA DE
GEMEENTE.
een
ver-
van
Een Fokker S.-9 met het eerste
exemplaar de lucht in.
ALLIANCE FRANCAISE.
De bekende Oriëntaliste, gravin de Co
ral Rémusat zal op Dinsdag 12 Maart
een lezing met lichtbeelden houden voor
de leden van de Haagsche Alliance Fran-
?aise met het onderwerp Angkor et les
Monuments du Cambodge”.
Arrondissements-rechtbank.
net
38.
be-
Voor de eerste maal verhief zich
een modern Nederlandsch vliegtuig
in de lucht, aangedreven door een
in Nederland gebouwden vlieg
tuigmotor, een door de Kromhout
Motorenfabrieken te Amsterdam in
licentie gebouwde serie Siddeley
Armstrong-motoren, waarvan dit de
eerste was, welke in een vliegtuig
werd gemonteerd.
De goede naam, welken Nederland op
het gebied van vliegtuigbouw heeft, is
voldoende bekend, en de producten van
onze nationale vliegtuigindustrie zouden
het zoo noodig mogelijk maken, geheel
in eigen behoefte te voorzien. Echter is
Nederland, waar het vliegtuigmotoren
betreft, geheel afhankelijk van het bui
tenland.
Eenigen tijd geleden verkreeg de
Kromhout motorenfabriek de genoemde
Engelsche licentie en voor de eerste
maal werd in Nederland een afdeeling
voor bouw van vliegtuigmotoren, als
mede de noodige outillage voor het be
proeven der motoren, ingericht. Hoewel
mandant van het le regiment huzaren,
en zijn benoemd en aangesteld:
bij het wapen der genie ter nadere
indeeling door of vanwege den minis
ter van Defensie, tot luitenant-kolonel,
de majoor F. E. van der Taaij, van het
wapen der genie;
bij het wapen der Koninklijke mare
chaussee, tot luitenant-kolonel, de ma
joor mr. W. van den Hoek, commandant
van de 3e divisie;
bij het res.-personeel der landmacht,
bij het wapen der infanterie, bij den
staf van het wapen, tot reserve-gene-
raal-majoor, de reserve-kolonel J. H.
Fruijt van Hertog, van dien staf.
DE ONTVOERDE ENGELSCHE
OFFICIEREN.
ITALIAANSCHE JEUGDLEIDERS
IN BERLIJN.
BERLIJN, 28 Februari. (D.N.B.) De
leider van de Italiaansche jeugdorgani
satie, kolonel Bodini, en de hem verge
zellende Italiaansche jeugdleiders en
leidsters, hebben vanmorgen een krans
neergelegd bij het gedenkteeken voor de
gesneuvelden in den wereldoorlog.
P. G. Op uw lot viel geen prijs.
L. F. C. We kunnen hiervoor
verklaring vinden.
P. B. U kunt dit op eigen gelegen
heid regelen.
H. V. Het al of niet groeien van een
snoek in een huisaquarium kan van ver
schillende omstandigheden afhangen. Het
voedsel alleen doet het hem niet.
Wed. G. K. T. Uw aanslag is juist.
A. P. dAARLANDT
Amsterdam, 27 Febr.
J CORTS, Leiden,
Amsterdam, 27 Febr.
F. SNAPPER en
Amsterdam, 27 Febr.
MOTORSCHIP GEZONKEN.
Vanmiddag omstreeks twee uur is het
motorschip „Theodora”, schipper van
Helden bij de Maasband, gemeente
Stein, gezonken.
Het schip was met een lading fosfaat
op weg van België naar Wageningen.
Het is bij de Maasband lek gestooten en
binnen vijf minuten gezonken. De
schipper en een loods konden zich met
een roeiboot redden.
De „Theodora” meet 290 ton.
BEVALLEN:
van een dochter: mevr. VAN NOPPEN
geb. Tensen, Heemstede, 24 Febr.
van een zoon: mevr. VAN STEENDE
REN, geb. Zeeman, Johannesburg.Trans-
vaal, 26 Febr.
van een dochter: mevr. VAN DER
LOF, geb. van Dinter, Haaksbergen, 26
Februari
van een dochtermevr. VAN EEGHEN
geb Wagener, Amsterdam. 26 Febr.
van een zoon; mevr. ZWART, geb.
Robinski, Amsterdam. 27 Febr.
van een dochter mevr. HOLZAPFEL,
geb. Rijken, Indaroeng, S.W.K., 27 Feb.
van een zoon mevr. gWINKELS, geb.
v. d. Heuvel. Lieshout, 27 Febr.
van een dochter: mevr. OTTENHOF,
geb. Verhoeven. Raalte. 25 Febr.
van een zoon: mevr. LINDERS, geb.
van Wayenburg, Haarlem, 21 Febr.
van een dochter: mevr. CREMERS,
geb. v. d. Harten. Eindhoven. 21 Febr.
van een zoon: mevr. VERSCHOOR,
geb. Schoolland, Curasao, 21 Febr.
Het gevalt een enkel maal, bij voor
beeld ter herdenking van een belangrijke
gebeurtenis in de filmgeschiedenis of bij
het jubileum van een of anderen film ve
teraan, dat men als curiositeit een film
uit de oude doos vertoont, van vijftien,
twintig jaar of langer geleden en in zulk
een geval zal het in den regel niet aan
hilariteit ontbreken. De voor onze heden-
daagsche begrippen bekrompen techniek
van dien tijd en de in zonderling tempo
afgedraaide verfilmde tooneelgebaren der
medespelenden, dit alles werkt nu een
maal onweerstaanbaar op de lachspieren.
Inderdaad is er veel, heel veel in de film
veranderd en het product van thans ver
toont nog maar nauwelijks eenige over
eenkomst met dat van de pioniersjaren
der filmindustrie. Alles is veranderd, ook
de humor op het witte doek en eveneens
de appreciatie van het bioscooppubliek.
Inmiddels mag bij dit alles zeker niet
worden vergeten dat de vroegere, thans
legendarische filmkomieken als Max Lin
der, Rigadin e.a. enorme massa’s men-
schen naar het bioscooptheater hebben
getrokken en een groot deel van het pu
bliek ,,film-minded” hebben gemaakt Het
is bekend hoe iemand als Max Linder in
Nederland bij voorbeeld een ongelooflijke
populariteit genoot en dat hij zelfs bezon
gen werd in een bekend liedje, waarvan
het refrein luidde: „En ik ben Max van
den bioscoop”. Er is een filmartist uit
onzen tijd, met wien Linder zekere pun
ten van overeenkomst vertoont: Fred
Astaire, de 50 pCt. van het befaamde
danspaar RogersAstaire. Evenals Lin
der dat deed werkt Astaire immer ge
tooid met een hoogen zijden hoed en in
beider avonturen speelt de tegenspeelster
altijd een belangrijke rol. Er is nog een
typisch verschijnsel dat aantoont, waarin
de oude komische films vooral van die
van thans verschilden. Die historische
rolprenten hadden namelijk een maximum
aan actie. In de bekende zotte een- en
twee-acters gebeurde ontzaglijk veel, zoo
veel dat uit dezelfde stof nu met gemak
een hoofdfilm zou kunnen worden samen
gesteld en dat verschijnsel vloeide uit
sluitend voort uit het verlangen van de
producers en de filmkomieken van die
dagen om de menschen in de zaal te la
ten schudden van het lachen. Vandaar dat
zulke filmpjes min of meer een aaneen
schakeling vormden van „gags”, de be
kende geestige vondsten, welke op de
lachspieren werken, zoodat er geen mi
nuut verstreek zonder dat de daverende
onzin werd voortgezet. Dat is nu anders,
de filmspeler van heden is al met een
waardeerenden glimlach van den toe
schouwer tevreden, terwijl een enkele
pointe of grappige ontknooping dikwijls
al voldoende is om aan den opzet te
beantwoorden.
De filmkomieken van toen leven nog
slechts voort in onze herinnering en de
jonge generatie van het filmminnend pu
bliek kent zelfs hun namen niet meer.
Toch kan niet worden ontkend, dat onze
komieken van thans of die van de jong
ste jaren, zooals Harold Lloyd, Heinz
Ruhmann, Charly Chaplin, het tweetal
LaurelHardy, Marx- en RitzBrothers
enz. uit de oude school zijn voortgekomen
en het pad gevolgd hebben dat een kwart
eeuw geleden voor hen geëffend werd.
Het voorbeeld van den man, die in zijn
particuliere leven de pretentie had een
ernstig man te zijn, die zoo goed en zoo
lang mogelijk zijn onbewogenheid be
waarde en die in de filmstudio tot de
beste komieken van zijn tijd moest wor
den gerekend, is Harold Lloyd.
Harold Lloyd personifieerde het ietwat
schuchtere type van den jongeman, die
er wil komen, maar vreemd staat in het I *C11C>
leven; altijd toonden zijn films hem als ontheffing
het vertrouwen op, dat normale ver
huring mogelijk zou zijn, maar zij
schiep een preferente positie voor de
tribune van de concurrente.
Aan de hand van een korte calcu
latie zette pleiter uiteen, dat de onder
neming alleszins economisch verant
woord was en dat van speculatie geen
sprake was.
Om aan te toonen, hoeveel plaatsen
er op den dag van het huwelijk zijn
open gebleven op de verschillende tri
bunes, werden daarop in de rechtzaal
de reportages gedraaid, welke van
deze heugelijke gebeurtenis indertijd
zijn vervaardigd door Polygoon en
Profilti.
Vanmorgen omstreeks kwart over elf
startte van het zweefvliegterrein aan
den overkant van het IJ te Amsterdam
een militair lesvliegtuig, een juist door
de fabriek afgeleverd Fokker S.-9-toe-
stel, dat van hier door den invlieger
der Fokkerfabrieken, Sonderman, naar
Schiphol werd overgevlogen.
Dit gebeurt in den laatsten tijd vaker,
en op zichzelf zou het overvliegen van
een nieuwe machine van Amsterdam-
Noord naar Schiphol geen aanleiding
zijn voor de aanwezigheid van een zoo
groot aantal belangstellenden, als niet
de start van deze S.-9 vanmorgen als
een historisch oogenblik voor de Neder-
landsche luchtvaart beschouwd zou
kunnen worden.
OSLO, 28 Februari. (U.P.) In
interview met „Arbeiterbladet”
wierp minister Koht de critiek
Churchill, dat de politiek van Noor
wegen en andere neutralen er op ge
richt was Duitschland gelegenheid te
geven Engeland aan te vallen.
Wij voelen dat van beide zijden ster
ke druk op ons wordt uitgeoefend, doch
wij trachten standvastig te zijn en
onszelf niet van ons standpunt te la
ten verdringen.
Koht verwierp de critiek inzake het
onlangs met Engeland gesloten handels-
verdrag en verklaarde, dat daardoor
de Noorsche souvereiniteit niet is aan
getast.
In de 3e kamer van de rechtbank,
onder voorzitterschap van jhr. mr. H.
O. Feith, zijn hedenmorgen de plei
dooien gehouden in het proces van de
handelsmaatschappij de Ruiter te Am
sterdam, de exploitanten van de tri
bunes ter gelegenheid van het huwelijk
van Prinses Juliana en Prins Bernhard
tegen de gemeente ’s-Gravenhage. Als
pleiter voor de firma de Ruiter trad op
mr. C. L. Wieringa. Pleiter begon met
de voorgeschiedenis van den tribune-
bouw.
De wanprestatie van de gemeente be
staat in den bouw van een tribune te
genover die van eischeres, terwijl bo
vendien de getroffen verkeersmaatre
gelen van dien aard waren, dat het pu
bliek op den 7en Januari wegbleef.
Op grond hiervan concludeert plei
ter, dat de overeenkomst zijn redelijke
oorzaak mist. Tegenover de pachtsom
stond geen enkele contraprestatie.
Hierdoor heeft de pachtprestatie geen
economische waarde kunnen krijgen.
Ook is hier sprake van een wanpresta
tie der gemeente. De publicatie van
verzachte ordemaatregelen en de rede
van den burgemeester hebben den angst
van het publiek, dat de residentie niet
was te bereiken, niet weg kunnen ne
men. Spr. gaf een overzicht der getrof
fen politiemaatregelen en las verschil
lende uittreksels uit bladen en van ont
vangen brieven voor, om een en ander
te illustreeren. Een blad schreef naar
aanleiding hiervan „Wordt er in den
Haag en feest georganiseerd of ver
wacht men een revolutie?” Men had
de belangstelling „dood-gemassregelt”.
Wat de wanprestatie der gemeente
betreft: zij verpachtte de tribunes open
baar, doch met een monopolistisch ka
rakter. Toch schiep zij een zuivere con
currente. De tribune van de concur
rente was bereikbaar tot 12 uur, die
van eischeres. welke „op een eiland"
lag slechts tot 11 uur. Deze concur
rentie maakte een dure reclame-cam-
pagne noodzakelijk. De gemeente wekte
ONDERTROUWD
L. J. H. WORlEg en D. VAN BREDA
Amsterdam, 27 Febr
A. J. DE RUITER en M. A. VAN
DER TAS. Amsterdam, 27 Febr.
A. P. GAARLANDT en P. BUSCH,
Niet betrokken bij den aanslag te
München.
Men telefoneert ons uit Berlijn:
Wij herinneren er aan, dat destijds
in de Duitsche pers werd aangeduid,
dat ook de bij Venlo gearresteerde En
gelsche agenten Best en Stephens iets
met den aanslag te München te doen
hadden.
Thans wordt van bevoegde zijde ver
klaard, dat dit, wat hun persoon be
treft, niet het geval is. Hiermee is
evenwel niet gezegd dat de Engelsche
geheime dienst niets met München te
doen zou hebben gehad.
Uitloting.
Parijs 1871, 3 pCt. (Uitloting van 20 Jan.
1940).
Van de aan ons opgegeven nummers is
niets uitgeloot.
HEDENAVOND.
Zeiss-Planetarium „Haagsche Courant”,
(Tel. 116306.) Voordracht over: „De
warmtedood van het Heelal" door dr. J.
J. Raimond. 8.30 u.
Kon. Schouwburg. (Tel. 116270) Dansavond
door Corrie Hartong en haar dansgroep
m. m. van Gert v. d. Steen. 8.15 u.
Geb. v. K. en W. (Tel. 115630.) Concert
Toonkunst Het Residentie-orkest o. 1. v.
dr. Peter van Anrooy: „Matthaus-Pas-
sion”. Solisten Jo Vincent, Theod. Ver-
steegh, Louis van Tulder, Willem Ra-
velli en Johan Lammen. 8 u.
Diligentia. (Tel. 117647.) Concert Chris
telijk Gem. Koor „Concordia" o. 1. v.
Nelly van Triet. 8 u.
Aula Gymnasium. (L. van Meerdervoort)
Piano-leerlingen-avond Willy Verhaar-
Smidts, m. m. van Bas v. d. Linden,
cello. 7.30 u.
Scala. (Tel. 117714.)
8.15 u.
LONDEN, 28 Februari. (Reuter.)
Vandaag is in het Lagerhuis de kwestie
van een eventueele vredesconferentie
ter sprake gebracht.
Henderson (Labour) stelde de vraag
of een vredesconferentie „vertegen
woordigers zou hooren van iedere
Europeesche regeering, welke haar na
tionale grieven aan de conferentie zou
willen voorleggen”.
De onderstaatssecretaris Butler ver
wees hem naar de Zaterdag door
Chamberlain te Birmingham gehouden
redevoering, waarin deze duidelijk
heeft gemaakt, dat „wij en onze Fran-
sche bondgenooten niet alléén een
nieuw Europa zouden kunnen en ook
niet zouden willen in elkander zetten”.
Butler voegde hier aan toe, dat dit
Henderson zou moeten geruststellen.
Ook voor de beantwoording van ver
dere vragen verwees Butler naar de re
devoering van Chamberlain.
Toen Henderson refereerde aan de
„officieele Duitsche propaganda”, welke
beweert, dat de Britsche politiek be
oogt Duitschland te verdeelen, ver
klaarde Butler, dat een dergelijke
propaganda reeds als fantastisch en
kwaadaardig was aan de kaak gesteld.
Het standpunt van de gemeente.
Daarna was het woord aan jhr. mr.
W. M. de Brauw, die de belangen van
de gemeente ’s-Gravenhage verdedig
de. Groot was de belangstelling, aldus
spr., voor de groote gebeurtenis. Over
al langs de route van den stoet werden
al maanden tevoren plaatsen aange
boden. De gemeente had een 7-tal ter
reinen beschikbaar Op 18 November
werd een openbare inschrijving open
gesteld. Aan de Laan Copes van Catten-
burch zou een tribune verrijzen voor
4000 personen. Het is aan de politie
de toegankelijkheid tot tribunes, enz.
op dergelijke dagen te regelen. Reeds
bij de inschrijving was bekend, dat
het geld voor een liefdadig doel zou
worden besteed, in de pachtvoorwaar-
den was bepaald, dat de pachtsom
moest worden betaald binnen 3 dagen
na de gunning, dit was dus bekend.
Niemand kon van tevoren zeggen hoe
veel de inschrijving zou opbrengen,
doch de berichten uit de pers in dien
tijd illustreeren goed de stemming.
Van monopolie van de tegenpartij was
geen sprake. Maar het is eischeres
tegengevallen. Wat is de reden Dat
is zonder meer niet te zeggen. Eische
res heeft zich vergist in de mentaliteit
van het publiek, zij had n.l. gedacht,
dat het publiek wel dergelijke hooge
prijzen zou betalen op open tribunes.
Trouwens, zij kon begrijpen, dat bij
zondere verkeers- en ordemaatregelen
zouden worden genomen. De Oranje
tribune heeft eischeres geen nadeel
bezorgd, immers ook deze bleef leeg.
De gemeente betwist dan ook verplicht
te zijn restitutie of schadevergoeding
te geven.
Men staat hier voor een zuiver on-
derhandsche pachtovereenkomst. De ge
meente heeft geen dwang op eischeres
uitgeoefend om alle kavels te nemen.
Dat de speculatie mislukt is geeft
eischeres niet het recht om te zeggen,
dat de overeenkomst nietig was we
gens dwaling. Een beroep op dwaling
is een beroep op wilsgebrek, welke een
actie tot schadevergoeding uitsluit. De
ordemaatregelen welke werden geno
men, liggen buiten de civiele vordering
van eischeres. Wat de Oranjetribune
betreft, met zooveel stelligheid had ze
zich hierover niet moeten uitlaten, dit
is fout. Maar op de prestatie van de
gemeente heeft deze mededeeling in
dit proces geen invloed.
Kan eischeres thans dwaling aan
voeren, nadat ze tot 7 Januari het re
sultaat van den verkoop kon nagaan
Dwaling had zij kunnen ontdekken on
middellijk nadat met den bouw van
de Oranjetribune een aanvang was ge
maakt. Zij had toen reeds betreffende
de volgens haar meening relatieve nie
tigheid der overeenkomst aan de ge
meente mededeeling moeten doen.
Na re- en dupliek werd de uitspraak
bepaald op Dinsdag 2 April a.s.
de Kromhoutfabrieken thans vliegtuig
motoren in serie kunnen bouwen, kun
nen zij natuurlijk nog niet aan de vraag
van de Nederlandsche markt voldoen,
zeker niet, waar het de zware motoren
voor luchtkruisers en verkeersvliegtui
gen betreft, doch het is reeds een be
langrijke stap vooruit, dat men thans
in Nederland eindelijk zelf eveneens
vliegtuigmotoren kan bouwen.
De serie motoren, waaraan thans
wordt gewerkt en die ten deele reeds
zijn voltooid, zijn bestemd voor een serie
door Soesterberg bestelde lesvliegtuigen
van het type Fokker S.-9, een tweeper
soons schoolvliegtuig, dat wordt uitge
rust met den door Kromhout gebouw
den Armstrong Siddeley-motor van het
type Genet-Major, met een vermogen
van 165 p.k. bij 2425 toeren. Het is een
luchtgekoelde stervormige motor met
zeven cylinders, welke de S.-9 een snel
heid op diensthoogte van 185 k.m. kan
geven, terwijl de machine kan stijgen
naar 3000 meter binnen twintig minu
ten.
De motor, zooals deze in de Krom-
hout-fabrieken is gebouwd, wijkt
slechts hierin af van den Engelschen
motor, dat een ander soort hoofdlager
is gebruikt. In totaal had de motor bijna
80 uur onder verschillende omstandig
heden proefgedraaid, voordat hij in het
vliegtuig werd gemonteerd.
Piloot Sonderman liet op het kleine
vliegveld den motor opnieuw geruimen
tijd loopen alvorens hij startte. Toen
was hij echter ook na een aanloop van
nog geen 40 meter de lucht in, waarna
hij de machine snel optrok en in de rich
ting van Schiphol verdween.
Begrijpelijkerwijze waren op het
vliegveld een aantal belangstellende
chefs van de Fokkerfabrieken en ook de
heeren Goedkoop en eenige andere be
langstellenden van de Kromhout-
motorenfabrieken aanwezig.
met D°Ugl?
en 8 u {i*
W.
FRANZ LEHAR 70 JAAR.
Franz Léhar, de beroemde Hongaarsche
componist, wiens operetters met veel succes
over de geheele wereld zijn opgevoerd,
hoopt 30 April a.s. zijn zeventigsten ver
jaardag te vieren. Te Boedapest wordt nu
een cyclus van zijn bekendste operettes
vertoond, waarbij Léhar dirigeert. De stad
Sopron heeft hem het eereburgerschap
aangeboden.
Bij Kon. besluit:
is toegekend de aan de orde van
Oranje-Nassau verbonden eere-medaille
in zilver aan W. Miedema te Beflikum
gemeente Menaldumadeel, voorzitter
van den Bond van Kleermakerspa-
troons in Friesland;
is aan mr. J. Ch. A. M. van de Mor
tel op zijn verzoek eervol ontslag ver
leend als kantonrechter-plaatsvervan-
ger in het kanton Tilburg, met dank;
is aan mr. dr. H. J. D. van Lier op
zijn verzoek eervol ontslag verleend als
voorzitter van den raad van beroep
(sociale verzekering) te Rotterdam,
met dank;
is benoemd tot rechter-plaatsvervan-
ger in de rechtbank alhier mr. J. van
Andel Gzn., commies-griffier bij de
Eerste Kamer.
is met ingang van 1 Maart 1940, in
zijn rang en ouderdom van rang, over
geplaatst bij den generalen staf, de
luit.-kolonel N. R. A. Bischoff van
Heemskerck. van het wapen der cava
lerie, zulks onder gelijktijdige eervolle
van zijn functie van com-
DONDERDAG 29 FEBRUARI.
Zeiss-Planetarium „Haagsche Courant”.
(Tel. 116306.) Onderwerp: „Een reis
naar de maan”. 3.45 u. en 8.15 u.
Kon. Schouwburg. (Tel. 116270.) Gala-
avond ter opening van de boekenweek,
m. m. van Joanna Diepenbrock, decla
matie, Maurice Roelants, causerie, Sym-
phonie-orkest o. 1. v. Kees Hartvelt en
Iris Zeilinga-Doodeheefver, declamatie,
8.15 u.
Scala. (Tel. 117714.)
8.15 u.
Seinpost. (Tel. 553718.) Grelinger’s ope
rette gezelschap: „De Bajadère”. 8.15 u.
Bioscopen.
Van 23 Febr. tot en met 29 Febr.
Amicitia-theater. (Tel. 112817.) „In den
greep van den gorilla” met Mischa
Auer. (Eng.) „De laatste der Mohi-
can<m” met Harry Carey. (Eng.) 2.15 u.
en 8.15 u. (B. 14 j.)
Apollo-theater. (Tel. 117260.) ,,’n Drama
m Shanghai" met Inkijinoff en Louis
Jouvet. (Fransch.) 2.30 u., 6.45 u. en 9
u. (B. 18 j.)
Asta-theater. (Tel. 116200.) „Sensatie-
Proces Casllla" met Heinrich George en
Jutta Freybe. (Duitsch.) 2.30 u. en 8.15
u. (B. 18 j.)
Capitol-theater. (Tel. 334040.) „Trader
horn met Harry Carey en Edwina
Booth. (Eng.) 2.15 u. en 8.15 u. (B.
14 j.)
Casino-theater. (Tel. 111486.) „De dorps-
detective" met Joe E. Brown. (Eng.)
„De gestolen tempelschat” met Ed.
Lowry. (Eng.) 2 u. en 8.15 u. (B. 14 j.)
Centrum-theater. (Tel. 115478.) ,,’t Zit in
de lucht" met George Formby. (Eng.)
„De pastoor van Kirchfeld” met Hans
Jaray. (Duitsch.) 2.30 u. en 8.15 u. (B
14 j.)
Cineac. (Tel. 115452.) Gekleurde film van
Ned.-Indië (tweede deel). Doorl. voorst,
van 9.30 tot 24 u. (Elk. leeft.)
City-theater. (Tel. 115700.) „Het duel" met
Mireille Balin en Raymond Rouleau
(Fransch.) 2.15 u. en 8 15 u. (B. 18 j.)
Corso-theater. (Tel. 115837.) „Het meisje
uit het Verre Westen” met Jeanette Mac
Donald. (Eng.) „De man, die won
deren kon doen” met Robert Young.
(Eng.) 2 u. en 8.15 u. (B. 14 j.)
GETROUWD
A. V VAN DEN WALL BAKE en
A. M. GESINK. Hilversum, 27 Febr
J. ZIMMERMANN, Ond. Laras en N.
LIGTHART, Oud. Dolok Ilir, Sumatra’s
Oostkust, 27 Febr.
A G. EDEMA VAN DER TUUK en
F. MaNNEL, Amsterdam, 27 Febr.
o. 1. v.
116377 ..Eer
(7? Ti*
(Fransch.)
«Dl
Wet
Nijkerklaan 9. Tentoonstelling voor lucht-
bescherming Dagelijks geopend van
10—10 uur
Gemeentemuseum, Stadhouderslaan 41.
Dagelijks geopend van 105 u Zondags
van 15 uur Woensdag van 810 uui
gesloten. Tentoonstelling van aan-
winsten der verschillende afdeelingen.
28 Febr. 8.15 u. rondleiding door de afd.
moderne kunst. 2 Maart 2.30 u. rondlei.
ling door de muziekhistorische afd.
Museum voor het Onderwijs, Hemster-
huisstraat 2E. lederen dag geopend
van 1.30 tot 4 uur.
Kunstzalen d’Audretsch, Noordeinde 119.
Tentoonstelling van teekeningen (Parijs
1939), door Jos. H. Gosschalk. Dagel
geopend van 106 uur, (Zondags ge
sloten), tot 9 Maart.
Kunstzaal Bennewitz, Noordeinde 48 Ten
toonstelling van werk van Sierk Schrö.
der. Dagelijks geopend van 105 uur.
(Zondags van 25 uur). Geopend tot
en met 13 Maart.
Kunstzaal ,,’t Center”, Torenstraat 140.
Tentoonstelling van schilderijen, beeld
houwwerk en teekeningen van Henk
Baaren, mevr H. v. d. Berg-Ros, P L
van Eeden, Wim Jaarsveld, W Kalsho-
ven, mej N Middelbeek, Johan M. Ram
mers, Herman van Remmen, mej. J.
Weijers en H. J. v. d. Stal, leden van de
Ned Ver. „Arti et Industriae”. Geopend
op werkdagen van 106 u., Zondags
van 2.305 uur, verlengd tot 1 Maart
Van Deventer’s Kunsthandel, Noordeinde
49 Tentoonstelling van schilderijen door
A J Zwart en een tentoonstelling van
schilderijen door K. £mink. Op werk
dagen geopend van 106 u, tot eind
Februari.
Esher Surrey Art Gallery. Lange Voorhout
58 Tentoonstelling van werken door le
Fauconnier. Geopend dagelijks, behalve
Zondag, van 104.30 uur, tot en met
8 4aart
Kon. Kunstzaal Kleykamp, Schevening-
scheweg Tentoonstelling van een zeer
bijzondere verzameling Middeleeuwsche
miniaturen, 16e eeuwsche miniaturen,
Perzische schilderijen tot eind Februari
Tentoonstelling van werken van Lucas
Bauer. Tentoonstelling van werken
van leden der vereeniging „Nederland
sche Kunstkring”. Tentoonstelling van
geëmailleerde voorwerpen en eenige
ontwerpen teeken- en schilderwerk door
Emma van Hasselt. Geopend van 10—
4.30 uur Zondags van 24 uur, tot 9
Maart.
Kunstzaal gebr. Koch, Hoogstraat 7 Ten
toonstelling van werken van P. Hoe-
bre-hts. Voorloopig verlengd.
Nederlandsch Postmuseum. Kortenaerkade
11 Eiken werkdag geopend van 10 tot
4 uur
Vereen. Haagsche Studio’s, Willemstraat
25, Rijswijk. Voorjaarstentoonstelling.
Dagelijks geopend van 104 uur en van
810 uur
Kunstzaal „Kunst van onzen Tijd”. Prins
Mauritsplein 2122. Tentoonstelling
Uriel Birnbaum. Dagelijks geop:nd van
105 u. Zondags van 35 uur, tot en
met 16 Maart.
Paleis Huis ten Bosch (Oranjezaal). Ge
opend op werkdagen van 105 uur.
(Tijdelijk gesloten.)
Rijksmuseum H. W. Mesdag, Laan van
Meerdervoort 7E. Geopend dagelijks
van 103 uur. Zondags van 13 uur.
Mauritshuis. Geopend v. 103 uur. Zon
dags van 13 uur. (Voorloopig geslo
ten.)
Dierentuin. Geopend van 94.30 uur.
Ridderzaal. Alle werkdagen geopend van
9.30 tot 4 uur
Vredespaleis. Geopend alle
werkdagen van 24 uur.
Volksuniversiteit, Laan van Meerdervoort
49. Geopend van 9.30 tot 4 uur. Zater
dags van 9.30 tot 12.30 uur.
Panorama Mesdag, Zeestraat 65B. Ge
opend op werkdagen van 103 u. Zon
dags van 123 uur.
Museum Meermanno Westreenianum.Prin-
sessegracht 30. Geopend eiken Donder
dag van 103 uur. (Tijdelijk gesloten.)
Museum Dr. Bredius, Prinsegracht 6. Ge
opend van 103 uur. Zondags van 13
uur.
Oranje-Nassau-Museum, Prinsegracht 8.
Geopend eiken Woensdag en Zaterdag
en den eersten Zondag van elke maand
van 1.30 tot 4 30 uur en eiken Vrijdag
morgen van 1012.30 uur.
Nederl. Postmuseum, Kortenaerkade 1L
Geopend eiken dag van 104 uur, be
halve Zondags.
Koninklijke Bibliotheek, Lange Voorhout
34. Op werkdagen geopend van 9.30 tot
4.30 uur. Alle avonden (behalve Zater
dag) van 7.30 tot 10 uur.
Stammuseum en StamboekorIL Algemeen
Nederlandsch Verbond. Laan 34. Ge
opend eiken werkdag v. 10—12 uur en
van 24 uur, behalve Zaterdags.
Koninklijk Kabinet van munten, pennin
gen en gesneden steenen, Stadhouders
laan 43. Eiken werkdag geopend van i
tot 4 uur. Zondags van 1—4 uur-
Wandel-, vogel- en dierenpark
naar", Rijksstraatweg Geopend vaD
uur tot zonsondergang
Gevangenpoort. Geopend van 105 uw-
Zondags van 1—5 uur
Vereeniging tot bevordering van
Vreemdelingenverkeer, Parkstraat
Inlichtingen verkrijgbaar over
zienswaardigheden.
de man, die vliegensvlug door ondervin
ding wijs werd en die onder alle omstan
digheden zegevierde.
Een Harold Lloyd-film zonder het ge
bruikelijke, schoon immer weer gevari
eerde happy end en zonder het allerlief
ste meisje, dat de held tenslotte in zijn
armen sluit, was niet mogelijk. Jarenlang
speelde Lloyd uitsluitend in korte films,
in twee-acters, in enkele honderden
speelde hij de hoofdrol daarna
legde hij zich hoofdzakelijk toe
op het maken van groote films. Tot zijn
besten daarvan hebben behoord: „Grand
ma’s Boy”, „Safety Last”, „Girl Shy”,
„Hot Water”, „The Freshman”, „For
Heavens Sake”, „The kid Brother", „Col
lege Days”, „Welcome Danger”, „Feet
First” en „Movie Crazy”. Al deze rol
prenten hadden de meesten ook ten on
zent een enorm succes. Tenslotte zij er
aan herinnerd, dat de man die nog heden
ten dage als producer werkzaam is en
tot de graag geziene figuren in Hollywood
behoort, het grootste deel van zijn succes
als filmkomiek te danken had aan de
vondst om een uilenbril zonder glazen op
te zetten, waarmee hij een type creëer
de, dat in korten tijd wereldvermaard
werd.
De „grootmeester van allen filmhumor”
zoo zouden wij Charly (Charles Spencer)
Chaplin moeten noemen, de man met de
verfijnden humor met ontroerenden inslag
die de harten van millioenen menschen
won. Het mag overbodig heeten hier de
aandacht nog eens te vestigen op Char
ly’s klassieke uniform met de groteske
schoenen, het bolhoedje en de havelooze
kleeding. Liever willen wij hier twee ci
taten weergeven, welke hem anders tee-
kenen, twee uitspraken van menschen uit
de filmwereld, die dezen grooten artist
van nabij hebben gevolgd en wier eerbied
voor zijn prestaties en kwaliteiten gren-
zenloos is. De eerste is Jim Tulley, zijn
vroegere secretaris, een man die den ko
miek in zijn dagelijksch leven gadesloeg
en die o.m. een boek over hem schreef.
Ergens zegt hij: „Het is bepaald niet
overdreven, wanneer ik opmerk, dat
Chaplin tegelijktertijd heerschzuchtig als
een satan en ironisch als een Voltaire is.
Hij is een geniaal kunstenaar, die er als
geen ander in slaagt zijn ware aard ach
ter een masker van treurige melancholie
en uitbundigen humor voor het publiek
verborgen te houden. Ook dit typeert de
zen genialen man: nooit in zijn leven zag
Chaplin in eenigen acteur een concurrent
en voor beroemde andere komieken, als
Fields, had hij een groote bewondering”.
Ook René Clair, de vermaarde Fransche
regisseur, maker van „Le Million”, „A
nous la liberté” en andere films, heeft
zich dikwijls over Chaplin uitgelaten. Zoo
schreef hij eens: „Hij is de eenige, die
reeds lang geleden heeft gezegd, dat tra
gedies dikwijls triviale en soms komische
oorzaken hebben. Zoo kon het gebeuren,
dat zijn psychologisch vaak zoo rake co
medies een enkel maal schijnbaar grove
kluchten werden. Hij is de grootste van
zijn tijd”. En aan deze uitspraken willen
wij niets meer toevoegen, zij spreken
voor zichzelf.
Een Nederlandsche filmcriticus noemde
den Duitschen komiek van het witte doek
Heinz Ruhmann eens „den Chaplin van
Europa”. Hij is ongetwijfeld een filmko
miek van het goede genre en zeker eenig
in zijn soort, maar er zijn vele ande
re soorten, welke van belangrijken betee-
kenis zijn voor den universeelen film
humor.
In de filmclown er ie van onze dagen
moet een ruime plaats worden ingeruimd
voor de befaamde drie en variété artis-
ten, die als filmkomieken een wereldver
maardheid verwierven: de drie Marx
Brothers, Groucho, Harpo en Chico. Om
de Marx Brothers te kunnen begrijpen,
moet men den Amerikaanschen humor be
grijpen, om ze te waardeeren eveneens.
Dien humor vertegenwoordigen zij op
even rake als karakteristieke wijze.
Deze dwaze leelijkerds of leelijke dwazen
Chico met zijn puntneus, Groucho met
de snor en Harpo met de blonde pruik
zijn meesters van den lach en wor
den zeker niet geëvenaard. Ook niet door
het twee-span Laurel Hardy, die weer
op andere wijze hun aandeel in het suc
ces van den humor opeischen.
A. VOORN,
Flora-theater. (Tel. 180205)
zerne" met Sylvia Sydney.
„De geheimzinnige ruiter"
Dumbrill. (Eng.) 2.30 u.
18 j.)
Metropole-theater. (Tel. 392244.) rv
gen kwam” met Myrna Loy en T ,e'
Power (Eng.) 2.15 u. en 815 „yrtl|'e
18 j u- (8.
Odeon-theater. (Tel. 117740.) „ne a
gezellen" met Sacha Guitry. <Fr„„ Vriï-
2.15 u. en 8.15 u. (B. 18 j.) ansch
Olympia-theater. (Tel. 330814.) „ty
vader” met Ginger Rogers. (gn 's
„De dans des doods” met Paul Hors-
(Duitsch.) 2 u. en 8 u. (B. 18 j
Passage-theater. (Tel. 117370.) ,;t
len manuscript" met Robert Mom10"
mery en Rosalind Russell. (Eng
en 8.15 u. (B. 14 j.) 450
Princesse-theater. (Tel.
banneling keerde terug”
Schipa en Mireille Balin.
2.30 u. en 8.15 u. (B. 18 j.)
Rembrandt-theater. (Tel. 118430.)
twee straatjongens van Parijs”
Dorville en Maurice Escande. (Frsn<,«ïï
2 u. en 8.15 u. (B. 18 j.) sch>
Rex-theater. (Tel. 115569.) „Grazige w
den" met Rex Ingram. (Eng.) 10- 24
Aanvangsuren hoofdfilm: 10.20 12 ns
1.50, 3.35, 7.05, 8.50, 10.35. (B Ui?
Roxy-theater. (Tel. 112492.) „De spook'
trein" met Fientje de la Mar. (Ned,
„Helden der tropen" met Robert MonT
gomery. (Eng.) 2 u. en 8 u. (3 14
Seinpost-theater. (Tel. 553718.) „Sweet-
hearts” met Jeanette Mac Donald e„'
Nelson Eddy. (Eng.) Behalve Donder*
dagavond. 8.15 u. Elk. leeft.)
Studio-theater. (Tel. 111572.) „Valstrik
ken” (Verdwenen meisjes) met Mauric.’
Chevalier en Erich von Stroheim. (Fr)
2.30 u„ 7 u. en 9.15 u. (B. 18 J.)
Thalia-theater. (Tel. 111675.) „Onder ver.
zegelde orders” met John Boles. (Eng!
„De leugen van Nina Petrovna’’
(Fransch.) met Fernand Gravey. Elken
dag doorl. voorst, van 211 u. (B. 18 j)
West-End-theater. (Tel. 333800.) „Het
meisje van één-hoog” met Franciska
Gaal en Franchot Tone. (Eng.) 2.15 u.
en 8.15 u. (B. 14 j.)
