HAAGSCHE COURANT PLANETARIUM Vlucht uit Moskou Denieuwe I r r de K.P.M. STADSNIEUWS Maandag 4 Maart 1940. volrijp - Een nieuw voor 1 VIERDE BLAD. O R. is Dr. F. H. Meihuizen. FEUILLETON. (Nadruk verboden.) zijn schrok S Een M.T.S.-er, oud-lyceïst, heeft voor het R.K. Lyceum te Haarlem een projectie-planetarium geconstrueerd. ONDERHANDELINGEN MET DEN RIJKSGEBOUWENDIENST. DE VERJAARDAG VAN DE PAUSKEUZE K.L.M. ZAL HAAR NIEUWE GEBOUW VERHUREN ROODE KRUIS-AMBULANCE NAAR FINLAND VEERTIGJARIG JUBILEUM TAND ARTS G. L. VAN DEN HOEK Zaterdag vierde de heer G. L. van den Hoek, tandarts hier ter stede, den dag, waarop hij veertig jaar geleden zijn praktijk begon. Op een druk be zochte receptie te zijnen huize hebben vele collega’s en patiënten den jubilaris geschenken en bloemen aangeboden. Het nieuwe m.s. „Van der Capellen”, dat gebouwd is op de werf van de N.V. Piet Smit jr. te Rotterdam en bestemd is voor de K.P.M., zal op 5 Maart a.s. zijn proefvaart houden op den Nieuwen Waterweg. ZESTIGJARIG JUBILEUM CHRISTELIJK SOCIALE VEREENIGING Het hierboven afgebeelde instrument werd door den heer Pieterse, oud-leer- ling van het R.K. Lyceum te Haarlem, voor deze school ontworpen en onder zijn leiding met eenvoudige middelen vervaardigd. Dank zij deze kranig» verrichting bezit de school thans een uitstekend hulpmiddel bij het sterren» kunde-onderwijs. No. 17509. arts bij de maatschappij „Nederland”, welke functie hij tot 1928 uitoefende met Batavia als standplaats. Het jaar daarop keerde hij naar Rotterdam terug, waar hij inspecteerend genees heer werd bij de N.A.S. maatschappij (Holland-Amerika-lijn). Daarnaast was hij medewerker aan de polikliniek voor tropische ziekten in Katendrecht en leider van de transportkolonne van de afdeeling Rotterdam van Het Neder- landsche Roode Kruis. De bezoekers van het Zeiss-Planetarium Haagsche Courant zullen op boven staande foto den vorm van het be roemde Zeiss-Planetarium herkennen. Met hersenschudding opgenomen. Zaterdagmiddag omstreeks 4 uur in de Parkstraat de 22-jarige militaire motorrijder H. P. bij het remmen met zijn motor geslipt en gevallen. Met een hersenschudding en een ern stige hoofdwonde is hij naar het mili taire hospitaal overgebracht. Wij wenschen den heer Pieterse toe, dat hij in zijn verdere loopbaan met zijn vermogens en gaven zal weten te woe keren bij het uitvoeren van de opdrach ten, die de maatschappij hem zal ver strekken. Ook voor de school was het een be langrijke dag. Het is, naar wij meenen te weten, de eeaige school, die thans een hulpmiddel van zulk een omvang en met zoo goed bruikbare eigenschappen bezit. DE HEER MEIHUIZEN BENOEMD TOT LEIDER. De ambulance-commissie van het Nederlandsche Roode Kruis heeft, daar toe gerechtigd door het dagelijksch be stuur in haar vergadering van Zaterdag, benoemd tot leider van de ambulance naar Finland den heer F. H. Meihuizen, arts te Rotterdam, die deze benoeming heeft aanvaard. De leider van de Nederlandsche Roode Kruis-ambulance voor Finland, dr. Fre- derik Hendrik Meihuizen, werd 29 Aug. 1886 te Batavia geboren. Na beëindiging van zijn middelbare studie bezocht hij van 1903 tot 1910 de medische facultei ten van de universiteiten te Groningen en Utrecht. In dit laatste jaar deed hij zijn artsexamen. Na eenige jaren in de huispraktijk werkzaam te zijn geweest, was hij van 1912 tot 1913 een der ge- neesheeren in de Nederlandsche Roode Kruis-ambulance, welke naar den eer sten Balkanoorlog werd uitgezonden. Daarna begaf dr. Meihuizen zich naar Indië, waar hij van 1914 tot 1915 werk zaam wits bij de pestbestrijding en als geneesheer-directeur van de kliniek in Poerwokerto. In 1915 werd dr. Meihuizen benoemd tot bedrijfsarts bij de Ombilin kolen mijnen te Sawah Loentoe. In 1922 is de leider van de Nederlandsche ambulance naar Finland, aangesteld als scheeps- Zooals reeds gemeld vierde Zater dag de Christelijk sociale vereeniging „Onze Hulp is in den naam des Hee- ren” haar zestig-jarig jubileum. Ter gelegenheid daarvan recipieerde het bestuur in de middaguren in het gebouw aan de de Rozenburgstraat 7. Rond de bestuurstafel was een groot aantal bloemstukken gegroepeerd o.a. gezonden door het Hoofdbestuur van den C.N.W.B. van den oud-eerevoorzit- ter, dr. E.J.W. Posthumus Mejjjes, van den dameskrans „Dorcas”, van het fonds U.B.O. en van het Chr. fonds van ziekenhuisverpleging. Persoonlijk kwamen o.m. hun geluk- wenschen aanbieden, de gep. luit.-gene raal jhr. Roëll, de heeren P. J. Na huizen, voor2. van den Chr. Nat. Werk mansbond, C. Koster en C. Sneep, be stuursleden van dezen bond, J.H. Wern- sen en A. Drop, namens den Haagschen Chr. Besturenbond, H. Withaar, en J. Verbaan, van den Ned. Chr. Bouw- vakarbeidersbond, J.V.L. Negrijn, se cretaris van de provinciale commissie Zuid Holland van den C.N.W.B., J.J. Stam, bestuurslid van de vereeniging „Simson”, de dames G.H. de Vries, G. Du Chatinier en H. Turenhout, de putatie van de dameskrans Dorcas”, de heeren J.G. Vos, Haagsche admi nistrateur van het fonds U.B.O., J.K. Verhoef jr., penningmeester van het sanatoriumfonds van den C.N.W.B. en J.C. van Oeveren, namens het Chr. fonds voor ziekenhuisverpleging. Voorts was een groot aantal afdee- lingen van den C.N.W.B. ter receptie vertegenwoordigd. Schriftelijke geluk- wenschen waren gezonden door dr. E.J. W. Posthumus Meijjes, dr. M.M. den Hertog, ds. A. J. Wormgoor, N. Herv. predikanten en dr. J. Hoek, predikant bij de Gereformeerde kerk den Haag West. verwachtingen.. Het strekt den heer Pieterse tot eer, dat hij niet klakkeloos gecopiëerd heeft, doch werkelijk de vraagstukken zelfstandig overdacht heeft. In de eerste plaats moest hij ver scheidene teleurstellingen, die de een voudige hulpmiddelen hem bereidden, trotseeren en te boven komen. In de tweede plaats heeft hij voor enkele on derdeden eigen vindingen toegepast. Het lijdt dan ook geen twijfel, dat de heer Pieterse met een minimum aan materialen en hulpmiddelen een maxi maal resultaat heeft weten te bereiken. De tijd moet leeren hoe bedrijfszeker zijn constructie is. De koepel heeft een middellijn van 480 c.m. en biedt plaats aan een twintig tal personen. Zoolang zij geen pas had, kon hij haar niet meenemen. Aan wiens zor gen moest hij haar in dien tijd toever trouwen? Aan madame Trubetz koy? Dat leek hem het eenige. Lisaweta wachtte in angstige span ning, welke zij zoo goed mogelijk trachtte te verbergen. Nochtans viel hem haar ongerustheid onmiddellijk op. Niet zulke rimpels in je voor hoofd! zei hij hartelijk, terwijl hij vluchtig haar wang streelde. Daarop vertelde hij haar, dat hij naar Weenen terug moest. ’t Is maar voor een paar dagen, liefste, dan kom ik je weer halen. Maar daarmee was haar ongerust- den eerstvolgenden trein, heid niet weggenomen. Er is iets heel ernstigs gebeurd, Robert, ik zie het aan je gezicht. Hij glimlachte. Wat kon er voor ernstigs gebeuren, zoolang zij elkaar liefhadden? Lisaweta schrok aanvankelijk eenigszins, toen zij hoorde, dat zij naar Helena Trubetzkoy terug moest, borgen weet, maar Robert achtte dit de eenige op lossing. Wij zijn haar bovendien een verkla ring schuldig, zei hij. Ze is heel goed voor je geweest en zij heeft het recht te weten, hoe zich alles in wer kelijkheid heeft toegedragen. Hij begaf zich dus nogmaals naar de telefooncel en liet zich met Atelier Trubetzkoy verbinden. De eigenaresse bleek zoowaar aanwezig te zijn. Aan vankelijk klonk haar stem wat koel en gereserveerd, maar toen Robert haar mededeelde, dat hij er prijs op stelde haar in te lichten betreffende den werkelijken gang van zaken met ftnds het onderhoud met Gatters- warth wuren een paar dagen verloo- pen. Robert had den Engelschman, Daisy, Weenen, zijn zaken alles vergeten. Nóg wilde hij aan niets an ders denken dan aan Lisaweta en ge lukkig zijn. Maar de werkelijkheid diende zich weldra in haar meest prozaischen vorm aan. Er kwam een dringend te legram van dr. Stephan, spoedig ge volgd door een tweede: „Verzoeke on middellijke overkomst voor bespre kingen met Lohr. Robert zat met Lisaweta in de hal van zijn hotel, toen hem dit telegram werd gebracht. Excuseer mij een kwartier, ja? Ik moet even een dringend gesprek voeren met Weenen. Haar vrouwelijk instinct deed Lisa weta onmiddellijk vermoeden, dat er iets onaangenaams was gebeurd. Zij had willen informeeren, maar Robert zou het haar zelf wel zeggen, als hij den tijd daartoe gekomen achtte. Eschberg wachtte in de telefooncel op het totstandkomen van de dringen de verbinding, waarmee slechts enke le minuten gemoeid waren. Stephan was zelf aan de telefoon. Meneer Eschberg, u moet onmiddellijk terug komen! Daisy Lohr heeft haar crediet opgezegdl Probeer nu soej> \jjjj van 'W geplukte tomaten!^ Lisaweta von Bernekamp, die men ten onrechte van minderwaardige hande lingen had beticht, toonde zij zich direct veel toeschietelijker. Dat zou mij bijzonder genoegen doen. Ik kan u niet zeggen, hoe pijn lijk mij dat heeft getroffen. Ik ver wacht u beiden dus spoedig. Het was al laat, toen Robert Esch berg de woning van Helena Trubetz koy verliet, maar nu kon hij tenmin ste gerust zijn. Alles was opgehelderd en in orde gekomen, zooals hij zich dat had voorgesteld. Lisaweta zou in het atelier blyven tot hij in de gele genheid zou zijn naar Parijs terug te keeren en de pasformaliteiten voor haar in orde te maken. Ik dank u, dat u Lisaweta weer bij mij hebt teruggebracht, zei Helena Trubetzkoy bij het afscheid. Robert keek nog eenmaal om. In de deuropening stond Lisaweta naast Helena Trubetzkoy, die haar arm om haar heen had geslagen. Zij geleek een kind, dat zich beschermd en ge- Haar lieve, stralende glimlach vergezelde hem. Maar dat staat toch gelijk met een debacle, zei den volgenden dag dr. Stephan wanhopig, toen Robert, die onmiddellijk van den trein naar zijn kantoor was gegaan, met hem de boeken en dossiers bestudeerde. Dat lijdt geen twijfel, waarde Stephan, en ik vrees, dat we een en ander niet zullen kunnen vermijden. Misschien dat juffrouw Lohr als nog bereid zou kunnen worden gevon den haar geld in de onderneming te laten opperde dr. Stephan aarze lend. Het was tusschen u en uw verloofde toch alles weer in orde? Dat had ik wel gedacht, ant woordde Robert, volkomen onbewo gen. Stephan, aan het andere einde van de lijn, scheen een beroerte nabij. En dat zegt u maar zoo kalmweg? stamelde hij. Maar dat beteekent immers- Ik weet precies wat dat betee kent, beste Stephan, maar ik kan me er op het oogenblik toch heusch niet over opwinden. Wilt u dan tenminste zoo goed zijn om direct terug te komen? vroeg Stephan, bijna schuchter. Het scheen hem aan geen twijfel onderhevig, of Robert Eschberg had zijn verstand verloren. Met beste Stephan, maar houd je alsje blieft kalm. Erger dan het is, kan het toch niet worden. En het dunkt me het voornaamste, dat overigens alles in orde is. Stephan had er geen idee van, wat Robert met dat „Overigens alles in orde” bedoelde. Voor hem verkeerde alles in de grootste wanorde, een wanorde, welke een catastrophe nabij kwam. Langzaam keerde Robert Eschberg naar Lisaweta terug. Hij overlegde, wat hem te doen stond. Als Daisy Lohr haar crediet opzegde, ging het niet alleen om het geld, dat zij in zijn firma had belegd. Waarschijnlijk zou den nog wel andere credieten te krij gen zijn, maar het feit, dat Daisy Lohr zich terugtrok, Daisy, achter wie tenslotte de naam van haar vader stond, dat was het fatale. Hij moest inderdaad onmiddellijk terug. Maar wat zou hij met Lisaweta beginnen? Het instrument. Tenslotte geven wij hier een korte be schrijving van het toestel. Het planetarium van den heer Pie terse is een copie van het Zeiss-Planeta rium. Doch als men een vergelijking maakt tusschen het voorbeeld en de copie, mag men niet uit het oog verlie zen, dat het Zeiss-Planetarium ontwor pen en uitgevoerd is door een staf van deskundige ingenieurs en instru mentmakers terwijl de copie vervaar digd werd door schooljongens en uit de beperkte beurs van een middelbare school. Het toestel werd grootendeels vervaardigd uit onderdeden van een motorrijwiel, uit meccano-onderdee- len en met zeer eenvoudige lenzen. Het resultaat is bevredigend. De ster renhemel maakt een goeden indruk, al leen de deskundige toeschouwer zal op merken, dat de helderheden van de sterren niet geheel juist zijn weergege ven. Men moet echter bedenken, welk een geduld dit onderdeel van het werk geëischt heeft. Verder kunnen de zon, de maan en de planeten Mercurius, Venus en Mars geprojecteerd worden. De zon beschrijft, zooals het behoort, haar jaarlijkschen omloop door den Die renriem. De zonsweg de ecliptica is door een lichtlijn zichtbaar te maken. Ook de hemelequator en de hemel- meridiaan kunnen op den koepel ver schijnen. De maan beschrijft haar weg door den Dierenriem en vertoont onderwijl al haar schijngestalten. De drie planeten voeren hun grilligen loop uit ten opzichte van de sterren van den Dierenriem. Het mechanisme, dat al deze bewe gingen bewerkstelligt, voldoet aan de Pontificale Hoogmis opgedragen door den Internuntius Ter gelegenheid van den verjaardag van de Pauskeuze van Z. H. Paus Pius XII heeft de Pauselijke Internun tius in ons land, mgr. Paolo Giobbe, gisterochtend in de kerk van den H. Jacobus aan de Parkstraat een pontifi cale hoogmis opgedragen, waarbij vele autoriteiten tegenwoordig waren. De internuntius werd geassisteerd door den deken mgr. van der Tuin en mgr. Pol- ma als troondiakenen, door mgr. dr. Th. Verhoeven als presbyter-assistent en door de kapelaans Pronk, Lohman, van Stolwijk en van den Oudenhoven. Onder de aanwezigen bevonden zich de gezanten van Portugal, Polen, Italië, België, Brazilië, Argentinië, Frankrijk, Uruguay en Columbia, de zaakgelastigden van Peru en Chili, allen met hun dames en mevr. Szent Istvany, de echtgenoote van den Hon- gaarschen gezant. Voorts minister mr. M. P. L. Steenberghe, de staatsraden mr. P. J. M. Aalberse, minister van Staat, en mr. dr. D. A. P. N. Kooien, de voorzitter van de Tweede Kamer mr. J. R. H. van Schaik, mr. dr. L. N. Deckers, oud-minister en lid der Tweede Kamer, mr. W. J. Berger, pro- cureur-generaal bij den Hoogen Raad, W. C. J. J. baron van Voorst tot Voorst, lid van de Provinciale Staten van Zuid-Holland, generaal-majoor H. F. M. baron van Voorst tot Voorst, gene raal-majoor jhr. J. T. Alting van Geu- sau, luitenant-generaal P. J. van Mun- nekrede, lid van het Hoog Militair Ge rechtshof en verschillende kerkelijke autoriteiten en vertegenwoordigers van orden. Het koor zong de Missa Festiva van Philip Loots, Tu es Petrus van A. Giesen en het Te Deum van Jan Nie- land. In tegenwoordigheid van den burge meester van Haarlem, dr. J. E. baron de Vos van Steenwijk, werd Zaterdagmid dag in het R.K. Lyceum te Haarlem het aldaar opgestelde projectie-planetarium in gebruik genomen. De rector van de school, pater N. Th. Vlaar sprak de kleine groep van genoo- digden toe en verwelkomde in het bij zonder den burgemeester, den wethouder van onderwijs, dr. van Gelder, directeur van de M.T.S. te Haarlem en dr. J. J. Raimond jr., directeur van het Zeiss- Planetarium Haagsche Courant. Onder het gezelschap bevond zich ook de heer Badon Gijben, voorzitter van den Haar- lemschen Weer- en Sterrenkundigen kring. Vervolgens begaf het gezelschap zich naar de zolder-verdieping van de school, waar de heer Pieterse, die thans gemo biliseerd is, een demonstratie gaf met het toestel, dat hij vervaardigde naar het voorbeeld van het Zeiss-instrument. De toeschouwers kwamen onder den indruk van het vertoonde, maar boven al werden zij vervuld met bewondering voor de resultaten die de heer Pieterse met eenvoudige middelen en ten koste van een ijzeren doorzettingsvermogen heeft weten te bereiken. Na afloop van de demonstratie gaf de burgemeester, die zelf doctor in de ster renkunde is, uiting aan zijn groote be wondering voor den bouwer en zijn werk. Dr. de Vos van Steenwijk sprak de hoop uit, dat ook dit planetarium, zij het dan op bescheidener schaal dan het groote Zeiss-planetarium, zijn cul- tureele zending onder de leerlingen van de school en wellicht ook onder de Haarlemsche ingezetenen zou mogen vervullen. Tenslotte huldigde de heer Badon Gijben den heer Pieterse namens de leden van de afdeeling Haarlem van de Nederlandsche Vereeniging voor Weer- en Sterrenkunde. Het was voor den heer Pieterse een belangrijke dag. Hem gewerd de wel verdiende, openlijke waardeering voor zijn waarlijk stoutmoedige onderneming. al met haar bankier in verbinding ge steld. Robert knikte zwijgend. Je weet natuurlijk, wat dat be teekent O ja, vader. Het beteekent, dat ik verschillende ondernemingen zal moeten liquideeren, dat mijn crediet in gevaar komt en dat ik grootendeels weer van voren af aan zal moeten be- binnen. En is daar nu niets meer aan te doen? Neen, vader. Kan het dan werkelijk tusschen jou en Daisy niet meer goed worden?, De oude Lohr vroeg het bijna smee- kend. Het zou Robert een lief ding waard zijn geweest, wanneer hij den ouden man nu een paar troostende woorden had kunnen zeggen. Maar er was reeds al te veel gelapt en gesust, al te lang was men aan de waarheid en de eerlijke openhartigheid voorbij ge gaan. Nu eindelijk moest men den werkelijken toestand fier onder het oog durven zien. Hij vertelde Eugen Lohr van Anne- greet, van deze eerste, groote liefde, welke nog jaren na h^ar tragischen dood was blijven voortleven. Hij her innerde eraan, hoe hij zich lang na dien met Daisy had verloofd, louter uit verstandelijke overwegingen, pre cies zooals Daisy zelf. En daarna verhaalde hij van Lisaweta, van haar gelijkenis met Annegreet, van de gril van het lot, dat haar op zijn weg had gebracht en den onweerstaanbaren drang, welke hem naar haar toe dreef. Er is voor mij geen andere keus! besloot hij zijn biecht. (Slot volgt.), f'lXcx. Voor de afdeeling ’s-Gra- venhage-West van het Verbond „Pa trimonium” spreekt op Woensdag avond 6 Maart in gebouw Eltheto de heer H. A. Dijkstra over „Ordening, nu!” EEN NABOOTSING VAN HEI ZEISS-PLANETARIUM MILITAIR SLIPTE MET ZIJN MOTOR IN DE PARKSTRAAT In December van het vorige jaar zijn onderhandelingen aangevangen tusschen de directie der K.L.M. en het hoofd van den Rijksgebouwendienst over verhuring van het nieuwe gebouw der K.L.M. aan het Rijk. Men verzocht ons van deze bespre kingen geen melding te maken. Nu in een der bladen wel bericht is gegeven van deze onderhandelingen en dus de zaak publiek is geworden, meenen wij er eveneens mededeeling van te kun nen doen. Het gebouw, dat omstreeks Juli vol tooid zal zijn, zal, indien de oorlogs toestand dan nog voortduurt en dus de K.L.M. slechts een beperkten dienst kan uiteoeren, voor de huisvesting van de administratie der luchtvaartmaat schappij veel te groot zijn, terwijl de kosten der bewoning boven de draag krachten van het huidige budget lig gen. Daarom opende de directie overleg o.a. met den Rijksgebouwendienst over verhuur aan het Rijk. Ook met enkele groote particuliere ondernemingen schijnen besprekingen te worden gevoerd. Mijn verloving met juffrouw Lohr behoort tot het verleden, Ste phan. Stephan haalde hulpeloos schouders op. Ja, dan- Robert legde zijn hand op den arm van den ander. En als ik nu weer van voren af aan moet beginnen, bes te Stephan, zou jij dan op je post willen blijven? Zou je opnieuw mee doen? Daar behoeven wij niet eens over te praten, meneer Eschberg. Dat spreekt vanzelf! Robert haalde verruimd adem. Ik dank je, Stephan. Zie je, er is toch nog wel iets moois op deze we reld: dat er menschen zijn, die el kaar, ondanks alles, trouw blijven. De rest komt dan vanzelf wel. Nu wachtte Robert echter nog een moeilijke taak: het bezoek aan Dai sy’s vader, met wien hij eveneens in het reine moest komen. Eugen Lohr zag er vermoeid en verouderd uit, toen hij Robert in zijn werkkamer ontving. Ik had al verwacht, dat je ko men zou neem plaats. Zijn stem klonk veeleer droevig dan afwijzend, maar juist dat trof Robert het meest. Je weet er alles van, vader? Het was voor het laatst, dat hij dezen naam mocht gebruiken. Bij alle moei lijkheden, welke hij had te overwin nen, deed het toch goed hier althans geen vijandigheid te vinden. Alles zou zich afspelen in deze vertrouwelijke sfeer, welke Eugen Lohr steeds had omgeven. Ja, Robert, Daisy is niet te be praten. Zoover ik weet, heeft z« zich V CENTR. BUREAU v.d. TUINBOUWVEILINGEN in Nederland JAVASTRAAT 80. AFDtHING RECLAME - ofN HA A G Alleen de beste volrijp» tomaten werden verwerk» De tomatensoep is dit jaM nog heerlijker en voedb zamer. Ook vegetarisch en ritueel verkrijgbaa«| Druk bezochte receptie 3«)

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1940 | | pagina 13