STATEN-GENEPAAL BLUF JON RECHTZAKEN KUNST EN LETTEREN SPORT FINANCIEEL .OOK. I -< a TTAAGSCHE COURANT VAN WOENSDAG 6 MAART 1940. EERSTE BLAD, PAGINA 3. EERSTE KAMER D B L E N AMERICAN ONDERWIJS EN KERK VERSENIGINGEN DE BEGROOTING VAN DEFENSIE HOE MOET DE NATIONALE VOORHOEDE WORDEN? VIERDAAGSCHE AFSTANDSMARSCHEN GAAN NIET DOOR PIERRE BERNAC EN FRANCIS POULENC DE TORPEDEERING VAN DE „SLIEDRECHT” NUTTIGE OEFENWEDSTRIJD TE HAARLEM Scène uit „Een Finsch meisje”, bij Het Nederlandsch Tooneel. Van links naar rechts Eduard Palmers, Anton Roemer, Ank van der Moer, Johan Schmitz ern Jolian 'Jüsensolm. HET NEDERLANDSCH TOONEEL De mobilisatie bracht onoverkome lijke moeilijkheden met zich mee TOEGEZONDEN BOEKEN. d e Juliana, van in van Weenen WANDELEN. kwamen zijn geen gebouwen beschikbaar, aan ander VOETBAL. pro- verband uitlatingen anderen. Het loopt en ver- Vergadering van Woensdag 6 Maart- Geopend te 11 uur. Voorzittermr. W. L. baron de Vos van Steenwijk. aan een i niet ongeacht weet TE WEINIG INKOMEN EN VER MOGEN OPGEGEVEN. DE EERSTE STUURMAN PIET BRONS GEHOORD. Twee bondselftallen spelen niet 2—2 gelijk. de N.S.B. hausen waarna de Raad voor de Scheepvaart. Vaders wel en jongelieden niet onder de wapenen, nog de het ALPHONS DIEPENBROCK-FONDS. Het bestuur van het Alphons Diepen- brock-fonds heeft voorzien in de vacatu res. ontstaan door het overlijden van den voorzitter, wijlen mr. R. van Rees, en door het vertrek naar Zuid-Afrika van den secretaris, den heer Balthazar Verha gen. Tot voorzitter is benoemd mr A. D. van Regteren Altena, tot secretaris dr. Eduard Reeser. lukkig goed. Wordt de Nederlandsche jongeman onttrokken aan verkeerde invloeden, dan is hij een goed sol daat. Verslapping kan niet worden DE GOUDVOORRAAD VAN DE NEDERLANDSCHE BANK. Tienduizend gulden boete opgelegd. De Amsterdamsche rechtbank ver oordeelde een bedrijfsleider, die on juiste aangifte had gedaan voor de inkomsten- en vermogensbelasting, tot een geldboete van tienduizend gulden, subsidiair zes maanden hechtenis. Het O.M. had zes weken gevangenisstraf geëischt. De man had tusschen 1935 en 1938 5.500 te weinig inkomen opgege ven. Ook zijn kapitaal had hij slechts voor de helft aan de belasting opge geven. Bovendien had hij gesanction- neerd, dat ook zijn ondergeschikten on juiste opgaven aan de belastingambte naren deden. De organisatorische moeilijkheden, welke reeds in 1939, door den internationalen toestand en de daaruit voortvloeiende mili taire maatregelen in eigen land, niet ge ring waren, zijn dit jaar dermate groot en velsoortig, dat een eenlgszins bevredigende oplossing niet zal kunnen worden gevon den. Er zijn geen gebouwen beschikbaar, geen tenten, geen dekens en zelfs geen hel pers, terwijl ook de heer Boessenkool, de secretaris en medewerker van maj. Breu- nese. den leider dezer marschen. gemobi liseerd is. Bovendien zou men ditmaal geen medewerking kunnen verkrijgen van de Koloniale Reserve, welke elk jaar met een honderd man den deelnemers ten dienste stond. In breeden kring zal zeer zeker betreurd worden, dat dit besluit noodgedwongen ge nomen moest worden. Verleden jaar had het al heel wat voeten in de aarde, voordat met zekerheid kon worden gezegd, dat de Vierdaagsche af- standsmarschen zouden doorgaan. Dit jaar echter zal er in het geheel niets van komen! Een enkele opmerking aan het adres van de Gemeente. Zou het schouwburgbezoek niet bevor derd worden als men minder zuinig was met de verwarming van den foyer? Het was er gisteravond onbehaaglijk koud en tochtig. I daat. 1 geduld. Spr. dringt aan op handhaving der tucht. Schneid en Kadaverdisziplin be- i we nietmaar of alles in orde Slordigheid b.v. in het brengen met het „Aqua-Terra”. Morgen houdt de Haagsche Aquarium- en Terrariumvereeniging een propuganda- filmavond in gebouw „Musica”, aan de Delftschelaan, alhier Er zullen fraai ge kleurde reis- en natuurfilms worden ver toond. WEENSCHE KUNST ONDER DUITSCH BEHEER. Ter gelegenheid van de overneming van het staatsbeheer van het Weensche kunstleven door de Rijksgouw Weenen, is in de Neue Hofburg een bijeenkomst gehouden. Bürckel, de gouwleider voor Weenen, hield een rede, waarin hij mededeelde, dat er een centraal beheer voor het Weensche kunstleven en voor de volks opvoeding is ingesteld, waaronder voor taan alle kunstinstellingen zullen ressorteeren. Wilhelm Fürtwangler is gevolmachtigde voor het In het Burg-theater en in CAREL VAN LEEUWEN BOOMKAMP Het programma, dat Carel van Leeu wen Boomkamp, aan den vleugel bege leid door Felix de Nobel en met mede werking van Sem Dresden op zijn Cello- avond. Vrijdag 8 dezer in Diligentia, ten gehoore zal brengen, bestaat uit werken, van Beethoven, Schubert, Sem Dresden (aan den vleugel: de componist), Fauré en Saint-Saëns. MUSEUMPENNING IN GOUD. De secretaris-generaal van het depar tement van Onderwijs, Kunsten en We tenschappen, prof, van Poelje, heeft he denochtend, een bezoek gebracht bij den bekenden verzamelaar den heer A. E. ten Cate te Almelo en hem bij deze gelegen heid medegedeeld, dat H.M. de Koningin den heer ten Cate in verband met zijn ver diensten ten aanzien van Rjjksverzamelin- gen van wetenschappen en kunst, den museumpenning in goud heeft toegekend. niet slecht doch een uitblinker was hij niet Smit heeft bijzonder fraaie dingen in het veld gedaan, terwijl hij eigenlijk de gevaarlijkste schutter van allen was De Harder zal zijn plaats als linksbuiten on getwijfeld behouden. In het Bondselftal vonden wij linksbin nen van der Veen zeer verdienstelijk spe len Individueele staaltjes gaf hij ten beste, die terecht een luid applaus aan het zeer talrijke publiek ontlokten. Lenstra als rechtsbinnen viel wat tegen. En wat te zeggen van den midvoor van Vroomen? Zeer zeker beschikt de Lim burger over goede kwaliteiten, maar of hij op het oogenblik reeds rijp is voor het Nederlandse!) Elftal is zeer de vraag Het beste advies zou zijn hem enkele malen in oefenwedstrijden op te stellen om hem aan het milieu, hetwelk een geheel ander is, dan dat hij in het Zuiden gewend is, te laten wennen. Nu trad hij vaak te aarze lend op. speelde, dat zagen wij duidelijk, niet zijn gewone spel, omdat hij door de bijzondere omstandigheden van een avond- wedstrijd en spelers, die hij niet kende, wat geïntimideerd bleek. De buitenspelers van het Bondselftal, van den Engel en Bergman deden het soms zeer goed, doch de plaats in het Oranje team van DrSger en de Harder hebben zij toch niet kunnen bedreigen. De Vroet, die als linkshalf in het Bonds elftal speelde, zal men in het oog moe ten houdentechnisch is zijn spel af, maar hij zal zien nog meer moeten instellen op het snelle afgeven van den bal. Het verloop. Het Voorloopig Nederlandsch Elftal nam na ruim een kwartier de leiding door Smit, die van een voorzet van Drager uit stekend gebruik maakte Door een fout van Dijkstra kon Dumortier den voor sprong op 20 brengen. Het Bondselftal kreeg zeer veel kansen, doch doelverdedi- ger Michel weerde zich geducht. De bin- nenspelers van het Bondselftal hielden te weinig rekening met den sterken wind, welke over de lengte van het veld stond, zoodat de meeste ballen een gemakkelijke prooi van de verdediging van het Neder landsch Elftal werden Uit een voorzet van de Vroet wist Lenstra met een keurigen kopbal ten kwartier voor de rust den achterstand te verkleinen en toen Vroomen uit een voor zet van Bergman tegen den paal kopte, was van den Engel er snel bij om den ge lijkmaker in het net te deponeeren. In de tweede helft werd niet meer ge doelpunt, ondanks het feit, dat beide ploe gen nog talrijke malen gelegenheid kre gen tot scoren. „Een Finsch meisj e”, door Hella Wuolijoki. Zoover wij weten, heeft ons tooneel vóór dezen nog geen product van FinsChe dramaturgie gebracht, hoewel het toch bekend is, hoe hoog ook het cultureele peil van het Finsche volk in korten tijd is gestegen. Het is wel een zeer wrange bijzonderheid, dat thans de kennismaking moet samenvallen met de meest tragische en geweldige episode in de geschiedenis van het zwaarbezochte, heldhaftige Fin sche volk. Afgezien hiervan mogen wij niet an ders zeggen, dan dat deze kennismaking, althans voor ons en, wij zijn ervan overtuigd, ook voor het publiek, dat gis teravond den Kon. Schouwburg niet geheel vulde een bijzonder aangename is geweest. Want „Een Finsch meisje” is een kostelijk stuk, knap gebouwd, met verrassende tooneeltjes en bovenal een prachtigen, geestigen dialoog, waaraan men echt smult. Bewonderenswaardig is ook, hoe hande ling en dialoog door de zeven tafereelen heen op hetzelfde hooge peil zijn gehou den, hoog in artistieken zin èn van gees telijke houding. Heel in de verte doet de opzet van het stuk even denken aan Shaw's „Pygmalion” maar het getuigt van zóóveel originaliteit, dat men aan Doch we ondervinden nog de ge volgen van het verzuim in het ver leden. Doordat we te kleine lichtingen hadden, moesten nu oudere lichtingen, vaders van gezinnen, worden opge roepen en loopen vele jongelieden Dui ten het leger rond, tot veler ergernis. Is het niet noodig, onze troepen thans in grooter verband te oefenen Het beroepskader werd veel te sterk inge krompen uitbreiding is dringend noo dig, o.m. voor de opleiding der re- cruten. De voorgenomen oproeping van buitengewone dienstplichtigen Heeft ieders instemming. Maar deze mi nister kan daar niets aan doen het gebrek aan kader veroorzaakt vertra ging er is gebrek aan instructeurs, wapenen, voorraden. Ook is er te groote achterstand in het materieel. De minister doet inmiddels, wat hij kan. De bestellingen worden echter tergend langzaam uitgevoerd. Spr. brengt den minister huljie voor een gedane be stelling ad 38 millioen, daarvoor achteraf de goedkeuring der Staten- Generaal vragend, hoewel dat formeel niet in orde is. Hoe staat het met de levering der toegezegde twintig bat terijen luchtdoelgeschut? Spr. juicht het toe, dat er sperballons zullen wor den aangeschaft. Spr. vraagt, of afschaffing van den raad van defensie gewenscht is. Het moreel bij leger en vloot is ge hoeven is Slordigheid b.v. in het van den militairen groet heeft vrijheidszin niets te maken tolereeren ervan is geen tact. Pr. betoogt, dat de geestelijke Avondvergadering op Dins dag 5 Maart. Geopend te 8.30 uur. Voorzitter: mr. W. L. baron Vos van Steenwijk. VERSCHILLENDE WETS ONTWERPEN. Gisteravond is de Eerste Kamer een korte openbare vergadering bijeen geweest ter behandeling van 'eenige wetsontwerpen. Het waren o.a. het wetsontwerp tot goedkeuring van het op 6 Maart 1939 te Berlijn tusschen Nederland en Duitschland gesloten verdrag nopens de wijziging van vroe gere grensverdragen, een aanvulling van de wetten tot vereeniging van de gemeenten Borkel en Schaft, Dommelen en Valkenswaard en van 26 April 1934 tot vereeniging van de gemeenten En schede en Lonnekertijdelijke afwij king van een bepaling der wet van 15 Dec. 1917 tot regeling van het hooger landbouwonderwijs (een regeling be treffende de terugbetaling van college gelden van gemobiliseerde studenten). Daarna werd de vergadering ver daagd tot hedenmorgen 11 uur. In de week van 26 Februari tot 4 Maart vrijwel onveranderd. Blijkens den weekstaat van de Neder landsche Bank, 4 Muart gepubliceerd, be droeg de goudvoorraad 1.013.534,381 tegen f 1.013.528.583 op 26 Februari, of ƒ5798 meer. De zilvervoorraad bedroeg op 4 Maart ƒ9802.236 tegen 10.648.867 op 26 Febr of ƒ846.631 minder. Op 4 Maart was de metaalvoorraad te zamen ƒ1.013.534.381. Bankbiljetten en assignatlën, alsmede rekeningcourant saldi, beliepen op 4 Muart 1 152.237 817 tegen 1.125.713.733 4>p 26 Februari of 20424.034 meer. Zang-pianoavond in Diligentia Het programma was uit louter modern- Fransche liederen samengesteld waarbij dan die van den optredenden componist- pianist Fr. Poulenc een plaats zoowel vóór als na de pauze was ingeruimd Met Henri Duparc’s „Phydilé”, „Souplr” en „Invitation au voyage” werd begon nen. En onmiddellijk openbaarde de weer gave zich als kunst van de hoogste orde. Welk een cultuur in stembehandeling. déclamatie. muzikale expressie. Daarbij dat zeldzaam bekorende timbre. Een typisch Fransche stem en zingwijze, uiterst sensitief en vol verscheidenheid en verfijning van kleur. Iedere, tot de fijnste, gevoelsnuance wordt er mede gerealiseerd. Zóó eerst komt de innerlijke rijkdom van Debussy’s „Ballades de Francois Villon” tot zijn recht. Een weelde van klank, sfeer, stem ming en uitdrukking werden ook Pou- lenc’s „Quatre chansons sur des textes du 17ème siecle”. Welk een geest en. humor. ..Couplets bachiques” behaalde een „succès fou”. Bij zulk een dictie dan ook en met zulk een volmaakte begelei ding als door den toondichter zelf. Na de pauze Ravel’s „Histoires natu relles”. geestig en teeder tegelijk, amu sant soms met toch een ernstigen achter grond. En daarbij die zinvol-illustratieve pianopartijen. Ook dit werd een pres tatie. welke vocaal, qua dictie en pianis tisch absoluut raak was. Dan „Le bestiaire” van Poulenc. Won derschoon van stemmingsverloop. In „La carpe” openbaarden zich een verstilling en inkeer, welke zeer ontroerend werk ten. Het slot werd gevormd door een drietal liederen van Chabrier. Ook hier steeds het ware klankidioom. het zuivere en innige begrip voor gedicht en muziek waarbij zich een wisselwerking voltrekt, welke tot een resultaat leidt dat volkomen evenwichtig en schoon is en een onweer staanbare overtuigingskracht in zich draagt. Het succes was dan ook zeer groot. Hadden wij vóór de pauze al een extra (van Poulenc) gehad, hier volgden er nog twee van Fauré, „Sérénade” en „Soir” waarbij wij nog eens diep door drongen werden van de onzegbare charme welke deze kunst van zinnen- en geestes- verfijning in zich bergt. JACK HAMEL. In Esher Surrey Art Gallery, Lange Voorhout 58, alhier, zal een tentoonstel ling worden gehouden van 9 tot 29 Maart, van werken van Jack Hamel. EXAMENS Universiteit te Leiden. Doet. ex. rechten de heer M. J. Couvee, Wassenaar. Apothe kersassistent s- examen. Te Amsterdam geslaagd de dames L. Dorleyn (Oost- en West-Souburg), J. Lan- gebeeke (Arnemuiden) en H. C. van Leeuwen (Wadenoyen). Aan de orde is hoofdstuk VIII (dep. van Defensie) der Rijksbegrooting voor 1940. De voorzitter geeft, ofschoon het vraagstuk van de versterking van de maritieme verdediging van Neder- landsch-Indië in het voorloopig ver slag is ter sprake gebracht, den leden in overweging, op deze kwestie niet diep in te gaan. Daartoe toch zal ruim schoots gelegenheid bestaan, wanneer de plannen der Regeering, in een wets voorstel belichaamd, aan het oordeel der Kamer mochten worden onder worpen. De man heer de Savornin L o h- (C.H.) zegt, dat, practisch ge sproken, in Defensiezaken heel het volk achter de Regeering staat. Dat blijve zoo, ook als de mobilisatie eens weer achter den rug is. Voor de paraatheid der defensie zijn de minister en de hoogste legerleiding verantwoordelijk. Spr. brengt hun hulde, ook den afgetreden opperbevel hebber, die een zware taak heeft ge had. Moge zijn opvolger de kracht onzer defensie helpen doen toenemen. Spr. brengt hulde aan vorige minis ters, inzonderheid aan oud-minister van Dijk. Men cenke aan de minis ter, die wind en tij tegen hadden en die met de legerleiding dikwijls verguizing hebben blootgestaan, doch uit vaderlandsliefde volhielden kan als lid der legercommissie over oordeelen. benoemd ‘tot muziekleven. de Weensche Staatsopera zullen Duitsche tooneeldirec- teuren voortaan de leiding geven. Het Burg-theater zal worden verbouwd en belangrijk vergroot, evenals de Academie voor Beeldende Kunsten te Weenen en aan het Albertina-museum zullen ten toonstellingszalen worden toegevoegd, waardoor de verzameling grafische kunst van het prentenkabinet beter tot haar recht kan komen. Ook is men voorne mens de productie der Weensche film industrie te verhoogen. Tenslotte deelde Bürckel mede, dat er ieder jaar twee staatsprijzen ten bedrage van 5000 mark beschikbaar zullen wor den gesteld voor kunst en wetenschap. Spr. hier- Dat we een veiliger gevoel hebben dan voorheen, is ook te danken aan het lagere kader en den gewonen soldaat. Spr. herdenkt de genen, die in de afgeloopen zes maan den in hun taak zijn gevallen. Spr. citeert zeer gunstige oordeel vellingen over de Nederlandsche tech nische versterkingskunst en over den Nederlandschen soldaat, voorkomende in buitenlandsche bladen. We zijn te nuchter van aard evenwel, om niet te weten, dat we er nog lang niet zijn. Gelukkig zijn verschillende defaitisten inmiddels tot ander standpunt ge komen. De geestelijke paraatheid. Aan de geestelijke paraatheid van ons volk ontbreekt nog wel wat ten onrechte is er teveel zelfonder- schatting. Spr. waarschuwt tegen zorgeloosheidons volk is niet doordrongen van den ernst van den toestand de Regeering moet daar meer tegen doen. Er moet snel en krachtig worden opgetreden tegen verraad, spionnage en geknoei met materiaal en leveranties. Dat alles is verachtelijk en het bederft de stemming van ons volk, als er niet zeer streng wordt opgetreden De Regeering zette er alles op, dat de versterking der maritieme defensie in Indië spoedig, dus tijdig wordt af gehandeld. Spr. is er zeker van, dat als hier zich een geval als van de „Altmark” had voorgedaan, de Nederlandsche ma rine geschoten zou hebben, de krachtsverhouding. En men dit in het buitenland ook wel. Spr. constateert tenslotte met vreug de de toenemende belangstelling van ons volk voor leger en vloot. We staan met het geweer in den aanslag. Zoo noodig zal Nederland hardnekkig vech ten en ook in het buitenland is dit bekend. De heer van Rappard (Lib.) wenscht vrijwel hetzelfde te zeggen als de vorige spreker. Spr. critiseert sommige, vroeger in deze Kamer gemaakte neerdrukkende, opmerkingen, waaromtrent men hier wel weet, van welk klein groepje die komen maar in het buitenland onder scheidt men niet altijd even goed. (In terrupties van den heer von Bö.n- ninghausen, N.S.B.) Spr. dringt aan op versterking van het materiaal de voorziening met benzine en paarden is van overwegend belang spr. juient het toe, dat de verdere motorisatie der cavalerie voor loopig niet doorgaat Spr. wijst op den ernst van het kadervraagstuk de pro- motie-regeling hangt daarmede samen. Krachtige discipline is noodzakelijk, met tact toegepast. Politiek behoort in het leger niet thuismobilisatieclubs brengen die er vanzelf onvermijdelijk in. Waarvoor dienen die clubs eigen lijk Ze kweeken noodwendig onte vredenheid. Er is te dezer zake geen homogeniteit in net kabinet. De Chr. Hist. „Nederlander” is niet tegen die clubs. Zou dit ook zoo zijn, als er geen christ. historische ministers in het Ka binet zaten? (De voorzitter ver zoekt, geen polemiek te voeren met cou ranten. Het gaat zoo den verkeerden Kant op. in ons land en op de organisaties in (De heer v. Bon n ing- interrumpeert opnieuw, voorzitter luide ha mert). Zoo noodig worde onmiddellijk de staat van beleg ingesteld. Op Schip hol b.v. wordt zwaar gespionneerd. Over de slagkruisers-kwestie zal spr. zwijgen de liberale fractie ver heugt zich over het besluit der Re geering. Er had meer spoed moeten zijn betracht, ook in zake het overleg met den Volksraad. Het schijnt dat de Regeering niet con amore een goede oplossing wenscht. Spr. is zich den ernst der tijden be wust. Doch Nederland heeft voor hee- tere vuren gestaan. De Regeering blijve een beproefde neutraliteitspolitiek voe ren. De vergadering wordt ruim één uur een half uur geschorst. (De vergadering duurt voort.) zorging een primair belang is. De keuze van een legerpredikant in alge- meenen dienst is een gelukkige Spr vraagt meer aandacht voor de gees telijke verzorging der Joden. Namens zijn fractie betuigt spr zijn instemming met de voornemens der Regeering betreffende het vraagstuk van terugkeer van gedemobiliseerden in de burgermaatschappij. De mobilisatieclubs. Voorts betoogt spr., dat de politiek buiten het leger moet blijven. Het vraagstuk der mobilisatieclubs is ge vaarlijk. In de Arbeiderspers is ge sproken van socialen vreterij, doch hier in de Kamer blijve de politiek zelve buiten de bezwaren tegen de mobilisatieclubs, van welke richting die zouden, mogen zijn. De band in de clubs is gelijkgezindheid in politieke en sociale aangelegenheden hoe kan de politiek daar buiten blijven Spr. betoogt op grond van citaten uit allerlei circulaires, dat dit niet mogelijk is. Het beroep op verhou dingen in den radio-omroep gaat niet op. noot van den geestigen, vaak verrassen- den dialoog. Aan het slot was er lang en geestdriftig applaus, vooral voor Ank van der Moer (zij in het bijzonder) en Johan Schmitz, die beiden ook met bloe men werden gehuldigd. Het is te hopen, dat het Nederlandsch Tooneel spoedig met dit aantrekkelijke stuk zal terugkomen en dan velen ervan zullen gaan genieten. „Drie novellen” Geschenk 1940. Vereeniging ter bevordering van de belangen des boek handels, Amsterdam. Ter gelegenheid van de Boekenweek, welke van 2 tot 9 Maart gehouden wordt, verscheen wederom als uitgave van de Vereeniging tot bevordering van de be langen des boekhandels een geschenk, dat door alle boekhandelaren gedurende deze week bij den aankoop van een bepaald bedrag aan boeken aangeboden wordt. Het „Geschenk 1940”, onder redactie van Emmy van Lokhorst en Victor E. van Vriesland, bevat wederom drie no vellen, thans echter van eenige auteurs, die men nog tot de jongeren rekent. Het zijn Egbert Eeuwyck, Jan Campert en M. Vasalis. Egbert Eeuwyck stond voor dezen no vellenbundel een verhaal af „De getuige". Met „De klimmers", een ruige roman van constructiewerken, werkloosheid en mis daad. heeft hij reeds zijn opmerkelijk talent getoond. In „De getuige” wederom een verhaal van de misdaad, schetst de schrijver hoe een werklooze jongeman na zijn eerste inbraak tot erger komt, een rentenier doodt, doch gekweld door de gedachte, dat een in de nabijheid wonen de rijwielhersteller mogelijk de getuige van het misdrijf zou zijn geweest. Steeds weer wordt hij naar den rijwielherstel ler gedreven, die hem gaat doorzien en hem weet te bewegen zichzelf aan te geven. Jan R. Th. Campert, bekend door zijn romans „Die in het donker” en „Wier”, schreef een novelle „Deez’ kleine hand’* waarvoor hij het motief vond in de be kende passage uit het eerste tafereel, vijfde bedrijf van Macbeth„Al de geu ren van Arabië zullen deze kleine hand niet welriekend maken" Het is de ge schiedenis van mevrouw Vernon, die, ge kweld door een tyranniek echtgenoot, dezen vermoordde en genoemde passage uit de werken van Shakespeare, welke haar man vaak las, scheurde. De ionge dichteres M Vasalis publi- cee’-^e nog nimmer eenig proza. Haar novelle .Onweer", is het verhaal van twee gelijkgeaarde personen, die in een Afrikaansch pension wonen en in zeker opzicht eikaars concurrenten zijn. Er komt een oogenblik, dat de onderdrukte verlangens van den eenen, zich bij een eenvoudig kinderlijk spelletje zoo op dringen, dat hij zich vergrijpt aan den anderen. Het loopt gelukkig goed af. Beiden vertrekken per auto en bij een onweersbui ontmoeten zij 'elkaar weer en sluiten vriendschap. Het boekje ziet er keurig uit en is dezen keer in een solieder gewaad ge stoken dan voorheen. Het eerste Nederlandsche schip, dat naar den bodem van de zee werd gezonden door een Duitsche torpedo, was de tankboot „Slie- drecht”, groot 5133 ton en onder commando van kapitein Boer, van de firma van Ommeren uit Rotter dam. Op 24 November kwamen vijf opvarenden van het senip op de Hebriden ten Westen van Schot land aan. De namen dezer gered den luidden: de eerste stuurman Piet Brons, de matroos H. Driesen, de matroos L. v. d. Knoop, de ma troos H. de Jongh en de matroos P. Storm. Zij moesten in volkomen uitgeputten toestand in een zieken huis worden opgenomen, waaruit zij eerst eenige weken geleden kon den worden ontslagen. Zesentwintig zeelieden om. En het wonder is. dat bij dit uiterste van cultuur de kracht, de veerkracht on gebroken is gebleven. Wij hopen deze superieure kunstenaars hier regelmatig terug te zien. En naar hen behoort heen te gaan wie slechts het allerbijzonderste ambieert Een avond BernacPoulenc behoort tot de zeldzaamste hoogtepunten In een concertseizoen. eenige navolging niet behoeft te denken. De hoofdpersoon is Hulda, een bijzon der intelligent energiek en karaktervol boerenmeisje, dat in haar dorpje niet vol doende haar vleugels kan uitslaan en naar de groote stad trekt. Daar vinden haar vier leden van den Rijksdag, die in vroolijke stemming van een fuifje ko men en Hulda meenemen naar het huis van één hunner, den advocaat Soratie. Het gevolg is, dat Hulda wordt aangeno men als kamermeisje in het huis van dezen jcnggezel, wiens ongehuwde tante de huishouding doet. Hulda voelt scherp haar tekortkomingen in uiterlijke be schaving, in geestelijke ontwikkeling en kennis, het vernederende ook van haar positie in huis, waar zij „moet doen alsof zij niet bestaat” Haar groote weetgierig heid, haar buitengewone intelligentie en haar hoog gestemde ambities, gepaard aan een onverzettelijke wilskracht en een ijzeren gezondheid, brengen haar ertoe, in haar vrijen tijd, veelal 's nachts, te stu- deeren, tot zij na zeven jaren doctor in de staatswetenschappen is, een erkende politieke leidster en candidaat voor den Rijksdag Bijna was toch haar leven mis lukt als gevolg van laster, maar haar wilskracht brengt haar ook hier overheen en een belangrijk gevolg van deze cri sis is bovendien, dat de advocaat Soratie en Hulda, die elkander al lang lief heb ben, een paar worden ondanks hun politieke tegenstelling en haar weigering om de politieke arena te verlaten. Alle hulde aan de Hulda van Ank van der Moer! Prachtig heeft zij dat bijzon dere meisje doen leven, vol geest, vol ka rakter, vol menschelijk en vrouwelijk ge voel ook, met fijnen humor en, waar noo dig, met een juisten, tragischen inslag en daartusschen een reeks van gevoelens en stemmingen, welke zij voortreffelijk uit beeldt Meer dan eens kreeg zij een open doekje, vooral geestdriftig na haar zoo keurig gespeelde scènetje (hoe goed ge vonden!) met den denkbeeldigen Soratie (n.l. diens pak en hoed op een kapstok). In Johan Schmitz als advocaat Soratie vond zij een hoogst verdienstelijken tegenspeler, die aan zijn lang niet ge makkelijke rol het juiste relief wist te geven en in belangrijke scènes, in het bij zonder die met Hulda, heel goed, be- heerscht en toch expressief, spel gaf. Van de anderen kan eveneens niet an ders dan goeds worden gezegd: de tante van Mien Duymaer van Twist, een gees tige creatie; Anton Roemer, Johan Elsen- sohn en Eduard Palmers als de Rijksdag- leden van verschillende politieke rich ting; Jenny van Maerlant, Hélène Berthé. Mies Elout en anderen. Onder regie van A. Defresne werd een uitstekend geheel verkregen van sfeer en tempo. De reacties in de zaal bewezen, dat men sterk meeleefde met de boeiende ge-, beurtenissen op het tooneel en volop ge- Extremisme en spionnage. De aanschaffing van kabelballons heeft spr.’s instemming. Gelukkig let de- minister op extre mistische richtingen in ons leger. Doch er zijn ook officieren, wel niet aan gesloten, doch met extremistische sym pathieën (interrupties van den heer v. Bönninghausen, de voorzitter hamert). Spr. kan den minister ver schillende voorbeelden noemen. Men mag zich niet pro-Duitsch, Fransch, pro-Engelsch uiten, men moet neutraal blijven, bij de leden der N.S.B. hapert het hier wel eens. Spr. citeert in dit van Göbbels. Spr. wijst op het spionnage-gevaar De oefenwedstrijd tusschen een Voor loopig Nederlandsch Elftal en een Bonds elftal, in verband met den kamp tegen België op 17 Maart a.s., heeft aan alle verwachtingen voldaan. Voor de eerste maal na de zeer lange vorstperiode kreeg de Keuzecommissie weer eens een over zicht van het beschikbare spelersmateriaal en ongetwijfeld zal men niet ontevreden zijn over spel en spelers. In. het A-elftal speelde Vente niet mee. yoor hem viel de Utrechtenaar Dumortier in, terwijl de Harder, in verband met de Zondag j.l. opgeloopen verwonding, even min verscheen. Voor* hem kwam de Feyenoorder Linssen uit. Ongetwijfeld was de verdediging van de A-ploeg beter dan die van het Bondselftal j Het trio Michel, Wilders en Caldenhove I maakte een betrouwbaren indruk, terwijl I de overeenkomstige linie vyn het Bonds- I elftal nogal eens aarzelend optrad, slor- I dig wegwerkte of door een verkeerde op- i stelling het de voorhoede van het Voor loopig Nederlandsch elftal gemakkelijker i maakte dan noodig was. De-middenlinie van de A’ers, Paauwe, Poulus en Stijger, was niet sterker dan die van het Bondselftal, bestaande uit van Spaandonck, Stam en de Vroet. De Keuze commissie heeft hier voldoende materiaal om een sterke middenlinie samen te stel len. Moeilijker zal «chter de samenstelling van de voorhoede zijn Drager als rechts buiten vonden wij heel goed, snel en tech nisch uitstekend. Drok schoot veel, lang

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1940 | | pagina 3