Nederland en de oorlog
ter zee
Haagsdie Courant van Vrijdag 8 Maart 1940
VIJFDE BLAD, PAGINA 1.
Waar de nieuwe kazernes
voor
Grenadiers
Jagers komen
en
onzekerheid
De
over
De
en
muis
man
vergaan
vergaan,
het lot der bemanning
„Grutto” met
schip in
t deze week
Het derde
Bemanning van de
„Grutto”
omgekomen
„Vecht”
STADSNIEUWS
Wrakstukken
de
van
Zandafgraving bij
Duindal begonnen
„Vecht’ gevonden
DE WEDERWAARDIGHEDEN
VAN DE JONGE WILLEM”
POLITIE NEEMT FILM IN BESLAG
ONGELUK BIJ HET KABELLEGGEN
Dt „Vecht” in een Duiteche oontróle-havan.
Berichten over beschieting
overdreven
LUITENANT-KOLONEL b. d.
G. G. P. DE REUVER f
KOFFER UIT AUTO GESTOLEN.
Dr. J. BROERS f
CREMATIE MEVROUW H. Ch. Ph. E.
BAaVf DE LA FAILLE
VECHT -
L
De bemanning.
van
het
S.S.
omdat juist de
en
die
EEN PRACHTIGE AANWINST VOOR
DE FIRMA BOTHE.
Wrakstukken binnengebracht
Het motorvisschersvaartuig Br. 24
schipper P. Lagasse, is vanochtend in
Breskens van de vischvangst terugge
keerd. Het schip had een groote par
tij wrakhout aan boord, afkomstig van
het s.s. „Vecht”, dat aan de Noord-
Hier ter stede is in den ouderdom
van 58 jaar overleden gep. luit.-kolonel
van het Kon. Ned. Ind. leger G. G. P.
de Reuver.
De crematie zal morgen in het cre
matorium op Westerveld geschieden,
na aankomst van trein 13.14.
De afgraving geschiedt door de H.A.
B.O. in belangengemeenschap met de
Gemeente, nadat een inschrijving onder
een aantal groote aannemers niet tot
bevredigend resultaat had geleid.
De Gemeente neemt de zandexploitatie
in eigen hand, waarmee de mogelijkheid
om het werk tot object van werkver
schaffing te maken, hand in hand gaat.
Daartoe zal de afgraving zooveel moge
lijk met de hand geschieden, waarvoor
de benoodigde werkkrachten van de
Arbeidsbeurs worden betrokken. De
arbeid geschiedt tegen normaal loon met
toepassing zooveel als doenlijk is
van de 40-urige werkweek.
Mede overwegende, dat de ramp
geschiedde op een druk bevaren
route en sindsdien reeds geruimen
tijd verioopen is, wordt de hoop
op redding der opvarenden opge
geven.
Het derde schip in deze week.
Indien, wat thans ernstig gevreesd
wordt, ten aanzien van de „Vecht”
waarheid zal blijken te zijn, is dit
schip het derde, dat onze koop
vaardijvloot deze week verloren
heeft. Eerst de „Rijnstroom”, daar
na de „Grutto” en nu de „Vecht
alle gebleven op de Noordzee zon
der dat meer iets althans tot
op heden van de bemanningen
is vernomen. Naar alle waarschijn
lijkheid zijn in ieder geval de
„Grutto” en de „Vecht” op onge
veer dezelfde plaats in de Noord
zee ten onder gegaan, betrekkelijk
dicht onder de Nederlansche kust.
De „Vecht” was in 1917 gebouwd bij
A. Vuyk en Zonen te Capelle a. d.
IJsel. Het schip heeft eerst eenige ja-
ren den naam „Graakallen” gedragen
en werd daarna aangekocht door de
N.V. Houtvaart, directie Vinke en Co.
te Rotterdam. De afmetingen zijn 1965
ton bruto en 1158 ton netto.
Met de geredden en de drie lijken
aan boord is de „Jonge Willem” toen
teruggevaren naar een havenplaatsje
in Engeland, waar de schipbreukelin
gen aan wal werden gebracht. Hierna
kon kapitein Kamps de reis naar Rot
terdam voortzetten.
De „Jonge Willem” had een lading
sinaasappelen in en wat stukgoed.
Boei opgevischt.
Belga meldt uit Oostende: De trei-
ler H. 22 heeft in de buurt van Thorn
ton Ridge een boei opgevischt, waarop
de woorden „Grutto Rotterdam’ te
lezen waren. De leden der bemanning
van den Belgischen treiter hebben een
lijk opgemerkt, dat op zee dreef.
Moderne, artistieke zijdezaal.
Gistermiddag, juist op den 104den
verjaardag van de firma F. H. Bothe,
heeft de heer J. A. A. M. van Es, direc
teur dezer bekende Haagsche mode- en
manufacturenzaak, met een kort, aller
aardigst openingswoord de nieuwe zijde
zaal in het pand aan de Veenestraat in
gebruik gesteld. Hierdoor is in de be
staande lichthal ruimte ontstaan voor
uitbreiding der afd. witte goederen.
Eveneens nieuw is een leeszaal, waar
modebladen en patronen ter inzage lig
gen. De zijdezaal is een juweeltje, mo
dern en artistiek. De architect, de heer
van der Weele, kan trotsch zijn op zijn
schepping. De heer van Es zeide in zijn
geestige speech o.m.
Men heeft Bothe’s interieur wel eens
vergeleken met een groote boot
niet onaardig opgemerktInderdaad
heerscht hier de gezellige sfeer, die
men in booten vindt.
Die boot van 1836 is hecht en sterk
gebleken en heeft altijd recht door zee
gevaren. Thans is zij omgebouwd tot
een modern zeewaardig schip en begint
haar zooveelste reis en vecht zelfs om.
de blauwe wimpel.
Niet altijd zal het kalm getij zijn en
kunnen ook stormachtige dagen komen.
Maar als de storm komt opzetten, wel
dan doen wij de patrijspoorten dicht en
alle hands aan dek.
Dan reken ik als kapitein op de be
kwaamheid van mijn Isten stuurman,
op de hulpvaardigheid van stuwardes-
sen en adjunct-stuwardessen, kortom
op de geheele bemanning, dan zal hed
op God vertrouwendwaarachtig wei
gaan
De heer Donders sprak namens het
personeel en bood den heer van Es een
schip van bloemen aan.
Een bewoonster van de Laan van
Meerdervoort heeft gisteren bij de po
litie aangifte gedaan, dat uit haar auto,
welke op het Pomonaplein onbelleerd
stond, een koffer met levensmiddelen
is gestoten.
Daar er aan boord drie reddingboo-
ten waren en bij de wrakstukken, voor
zoover thans bekend, zich slechts één
gebroken boot bevond, wordt alle
hoop, dat de opvarenden zich hebben
weten te redden, nog niet opgegeven.
De reederij van het s.s. „Grutto”
deelt mede, dat door een loodsboot te
Vlissingen een aantal scheepsonder-
deelen zijn aangebracht en door een
vertegenwoordiger van de reederij als
afkomstig van dit schip zijn herkend.
Hieruit kan met zekerheid worden
afgeleid, dat het schip verloren is
gegaan. Van de opvarenden is geen
spoor gevonden.
De politiebrandweer
bluschte gisteren schoorsteenbranden
in dc perceelen Dc Carpenticrstraat 211
tn Johannesburgstraat 52.
TN den loop van deze week is de af-
I graving begonnen van den duinrand
u»j Duindal aan den Waalsdorperweg,
waar t.z.t. de nieuwe kazernes zulten
komen voor de grenadiers en jagers.
JUBILEUM M. ZOMERVELD.
Heden herdacht de heer M. Zomer-
veld den dag, waarop hij gedurende
veertig jaren in dienst was als metaal
bewerker bij de firma P. Mansvelt aan
den Denneweg. De jubilaris werd met
zijn vrouw per auto van zijn woning
aan de Amazonestraat gehaald en naar
de zaak gebracht, waar een intieme
plechtigheid plaats vond. De directeur,
de heer P. Mansvelt, complimenteerde
den jubilaris op bijzonder hartelijke
wijze en wees hierbij op de plichtsbe
trachting, welke de heer Zomerveld al
die jaren aan den dag had gelegd. Als
blijk van waardeering bood spr. hem
een couvert met inhoud aan, daarbij
den wensch uitende, dat de jubilaris
nog vete jaren aan de zaak zou ver
bonden blijven. Van het personeel
mocht de heer Zomerveld een geschenk
in ontvangst nemen.
Het s.s. „Jonge .Willem”, dat op
weg van Palestina naar Rotterdam
in het Engelsch Kanaal door een
onbekend vliegtuig is aangevallen,
is gisteravond te Rotterdam aan
komen.
Een mooi stukje duin, dat echter niet
vrij toegankelijk was. zal in deze om
geving verdwijnen. Wel blijft de top
met het kleine dennenboschje achter
Duindal gespaard, maar de waarde
daarvan tusschen de kazerne-complexen
wordt echter wel heel bescheiden.
Door de keuring niet voor openbare
vertooning vrijgegeven
Dezer dagen werd in gebouw „Ami-
citia” een filmavond georganiseerd
door den Haagschen Filmstudiekring.
Vertoond werd een uitgebreide repor
tage van de Duitsche krijgsverrichtin
gen in Poten. Deze film was door de
keuring indertijd niet voor openbare
vertooning vrijgegeven. Gezien het feit,
dat de voorstelling, volgens het oor
deel der politie geen besloten karak
ter droeg, gingen de politiebeambten
tot inbeslagneming over. Dus niet de
inhoud van de film was voor de poli
tie aanleiding tot het treffen van dezen
maatregel.
OUDERAVOND OPENBARE OPLEI-
DINGSCHOOL WEISSENBRUCH-
STRAAT 190.
Dezer dagen werd een ouderavond
gehouden van de openbare opleiding-
school Weissenbruchstraat 190, onder
leiding van het hoofd der school, den
heer K. J. Metman.
De gymnastiekzaal bleek bijna te
klein om de ouders, die bijna voltallig
waren opgekomen, allen een plaats te
bieden. Niet minder dan negen num
mers omvatte het programma van door
de kinderen van de 5e en 6e klasse
verzorgde uitvoeringen. Het was een
geslaagde non-stop-revue in vlot tem
po, welke anderhalf uur in beslag nam.
Medegedeeld werd, dat mr. A. C.
van Bruggen, voorzitter van de ouder-
commissie van deze school, tevens ver
kozen werd als voorzitter van den
Ouderraad, welke in deze Gemeente
de belangen van een 106-tal schoten
met 22.585 leerlingen tracht te bevor
deren. Vervolgens werd financieel ver
slag gedaan van het ouderfonds en had
de verkiezing plaats van twee nieuwe
leden van de oudercommissie. Verko
zen werden mevr. Borgers-de Jong en
dr. G. J. Kloos.
Tenslotte bedankte de heer K.
Metman de ouders voor de trouwe op
komst en sloot het officieele deel der
bijenkomst.
Het tentoongestelde werk der leer
lingen trok groote belangstelling en de
ouders bespraken met onderwijzers en
onderwijzeressen de belangen hunner
kinderen.
INTERNATIONALE VEREENIGING
BELLAMY.
Gisteravond hield de Internationale
Vereeniging Bellamy, afdeeling 4 den
Haag, een propagandavergadering in
de Lutherkapel aan deHaverschmidt-
straat 57 in Spoorwijk.
Na een kort openingswoord van den
voorzitter, den heer van Dijk, die een
uiteenzetting gaf van het doel der ver
eeniging, werd aan den spreker van
dezen avond, den heer J. Horsmeyer, de
gelegenheid gegeven, een beschouwing
te houden over de Bellamy-gedachte.
De nood stijgt met den dag. Het is
zeer moeilijk tot één gedachte te ko
men, omdat wij verschillend denken,
doch waar een wil is, is een weg.
Bellamy zag in de toekomst en veel
van hetgeen hij heeft geschreven is
reeds waarheid gebleken. Zoo voorziet
Bellamy Nederland in de toekomst als
een land met schitterende bruggen,
wegen en kanalen, verricht in werk
verschaffing.
Na dit werk echter nog meer ellen
de, nog meer werkloozen met als ge
volg revolutie. Nog is de tijd om te
hooren, voor hen, die willen hooren.
adus spr.
De schrille tegenstellingen in onzen
tijd, zijn de schuld van het kapitaal-
stelsel. Verbetert men dit stelsel, zoo
verandert men de tegenwoordige eco
nomische verwarring. En juist het Bel-
lamystelsel brengt ons de goede oplos
sing. Spr. besloot met de woorden ge
lijkheid en één zijn is ons hoogste
ideaal.
Arbeider door houweel in rug getroffen
Bij het leggen van kabels vanoch
tend op het Tournooiveld, werd een
der arbeiders in den rug door een pik
houweel getroffen.
Het slachtoffer, de grondwerker A.
J. G. uit Lisse is met een diepe wond
boven het bekken naar het R.K. zie
kenhuis aan het Westeinde overge
bracht.
Kr is ernstige ongerustheid gere
zen over het lot van het stoomschip
„Vecht” van de N.V. Houtvaart,
directie Vinke en Co. te Rotterdam.
BALDADIGE JONGENS.
Een groep baldadige jongens,
zich op last van de politie, gisteravond
in de Wenckenbachstraat niet wilde
verwijderen, werd met den gummistok
uit elkaar gedreven.
Aan boord van het s.s. „Grutto” be
vonden zich kapitein B. Kuiper, eer-
ste-stuurman R. Teensma, tweede-
stuurman J. van Gessel, eerste-machi-
nist B. Vogelzang, tweede-machinist
J. van der Ster, assistent-machinist J.
A. de Blecourt, kok-hofmeester J. Tul-
ling, messroom-bediende R. H. M. Lud
wig, bootsman L. Beukelaar, de matro
zen M. J. van der Hoofd. B. van der
Spek en B. Koetze, de matrozen L.
Eerdmans en A. W. Niesen, donkey
man B. van Leusden, stokers D. Klein,
D. H. Allewelt en W. Touw.
iets voortreffelijks ge-
ensemble blijft tot 1
Het gelukte de bemanning van de
„Jonge Willem” echter om de
menschen van een drietal redding-
booten aan boord te nemen.
In de eerste boot zaten drie
Britsch-Indiërs, waarvan er twee
stervende waren. In de tweede
boot bevonden zich 7 Engelschen
en 41 Britsch-Indiërs, die alten
hoewel uitgeput nog in teven wa
ren en aan boord van het Holland-
sche schip van het noodige werden
voorzien. De derde sloep bevatte 3
Engelschen, waarvan er een reeds
overleden was.
Op de Noordzee heeft een visschers-
boot en een patrouillevaartuig wrak
stukken aangetroffen, welke van de
„Vecht” afkomstig moeten zijn. Hier
bij waren een ledige, gebroken red
dingboot en hout, o.a. stukken van lui
ken.
De „Vecht” is in den nacht van
Woensdag op Donderdag uit den Wa
terweg vertrokken, nadat het schip bij
Wilton-Fijenoord, te Schiedam, een
reparatie had ondergaan. Het schip
voer in ballast en moest in Afrika
graan gaan laden voor de Nederland-
sche regeering. De bemanning van de
„Vecht” bestaat uit 22 koppen.
Het is de bedoeling, dat het heele
werk zijn beslag krijgt binnen twee
jaren. Onmiddellijk na de egalisatie zal
de bouw van de kazernes aanvangen.
Dit is dus begin 1942.
In den ouderdom van 79 jaar is hier
ter stede overleden dr. J. Broers, .die
tot 1930 hier ter stede een drukke
praktijk als huidarts heeft gehad.
Dr. Broers was officier in de orde
van Oranje Nassau.
De teraardebestelling vindt morgen
om 12 uur op de begraafplaats Oud Eik
en Duinen plaats.
Hulpverleening aan de opva
renden van de „Domala”.
Omstreeks half zes bemerkte de uit
kijk, dat aan den horizon vlammen op
laaiden en aangezien men begreep, dat
het een schip moest zijn dat in nood
verkeerde, gaf de kapitein bevel om
van koers te veranderen om hulp te
bieden. Het duurde ruim een uur voor
men in de nabijheid van het brandende
schip kwam. Het bleek het Engelsche
passagiersschip „Domala” te zijn, dat
door een Duitschen bommenwerper
was aangevallen. Toen de „Jonge Wil
lem” aankwam waren reeds verschil-
lende Britsche torpedojagers bezig met
het reddingwerk en radiografisch
werd den kapitein van de „Jonge Wil
lem” verzocht te trachten enkele sloe
pen op te nemen. Dit was niet gemak
kelijk. want er stond een hooge zee
en een zware wind.
NIEUW MUZIEKENSEMBLE IN
TROCADERO.
Restaurant-taverne Trocadero aan
de Lange Poten heeft van 1 Maart af
een ander muziek-ensemble gekregen,
echter met dien verstande, dat de pri
mas, Kocze Antal is gebleven. De
directie had voor de volgende maan
den een Roemeensch orkest willen en-
gageeren, maar de oorlogstoestand
heeft dit onmogelijk gemaakt. Reeds
teek alles in orde, toen eensklaps moei
lijkheden rezen. Op het laatste oogen-
blik heeft men toen nog een ander
Roemeensch ensemble willen laten ko
men, ook dit bleek onmogelijk. Ten
slotte heeft men er dit op gevonden,
dat de primas Kocze Antal bleef, een
nieuwe cimbalist, Farkas werd ge
ëngageerd, benevens drie Nederlanders.
Kocze heeft geweldige muzikale kwali
teiten toen hij nog in de Renaissance
Bar in Weenen concerteerde, was hij
aldra de lieveling van het publiek en
dat is hij in Trocadero eveneens. Hij
is een uiterst muzikale viool-virtuoos,
die alle genres beheerscht. Hongaar
van geboorte heeft hij een aangeboren
muzikaliteit en hetzelfde kan gezegd
worden van zijn landsman Farkas. Doch
laten wij daarnaast de drie Nederlan
ders niet vergeten. Speciaal zij hier de
aandacht gevestigd op den pianist Die
penveen, dien men Neêrlands besten
amusementspianist mag noemen. Zijn
bijzondere capaciteiten maakten het
hem mogelijk zich zeer snel aan de
techniek en speeltrant van Kocze aan
te passen. Zijn soli zijn onverbeterlijk.
Met deze Nederlandsch-Hongaarsche
combinatie heeft de directie van Tro
cadero den bezoekers van haar etablis
sement weer
boden. Het
Mei a.s.
Gistermiddag heeft in het crema
torium op Westerveld te Velsen onder
veel belangstelling de verassching
plaats gehad van het stoffelijke over
schot van mevrouw H. Ch. Ph. E.
Baart de la Faille-Wichers Hoeth,
schrijfster van eenige boeken en ver
zen, echtgenoote van den oud-predi-
kant der Ned. Hferv. gemeente te Lon
den, dr. S. Baart de la Faille.
Aanwezig waren mevrouw J. H. Eernst-
man-Hyghers en mevrouw F. P. van Oud-
heusden-van Amstel, resp. presidente en
secretaresse van de Vrouwenvereeniging
tot bevordering van het geestelijk-sociaal
leven te Wassenaar; ds. A. E. F. Junod te
Wassenaar, voorganger der afdeeling
’s-Gravenhage van den Nederl. Pro
testantenbond en mevrouw Junod; jhr.
mr. H. J. van Vierssen Trip; dr.'E. Wier-
sum, oud-gemeente-archivaris van Rot
terdam; jhr. R. Tresling; I. Sickesz, e. a.
Mevrouw de weduwe M. A. L. Lief-
rinck-Baart de la Faille uit Amersfoort,
schoonzuster der overledene, heeft een
kort woord gesproken en gezegd, dat
de ontslapene steeds veel liefde en
toewijding heeft gegeven, eerst in Lon
den en later hier in ons land. Deze
liefde en toewijding heeft zij ook ge
legd in haar boeken en verzen en ge
toond aan familieleden en vrienden.
Zelfs gedurende haar ziekte wist zij
nog veel te geven. Ook haar heeft men
veel liefde en vriendschap toegedragen,
waarvan de vete bloemstukken ge
tuigen waren.
De organist bracht ten gehoore den
oud-Gregoriaanschen lofzang „Nader
mijn God bij U” en bij het dalen der
kist de aria uit de D-dur suite van
Bach.
Aangezien de echtgenoot wegens
ziekte afwezig was, dankte een broeder
van dezen, de heer T. P. Baart de la
Faille, uit Rotterdam, voor de belang
stelling.
Onder de bloemstukken was een
groote krans van den kerkeraad der
Ned. Herv. gemeente te Londen.
Het zand wordt door de Gemeente
verkocht, hetzij ter plaatse, hetzij in
aflevering op de groote werken, b.v.
uitvoering van stratenplannen e.d. Een
kwantum van ca. 16.000 m3, zal gele
verd worden voor het stratenplan op
Arendsdorp. Daarmee is inmiddels
reeds een begin gemaakt.
Een totale hoeveelheid van ca.
185.000 m3, moet worden afgegraven
om den duinrand achter en terzijde
van Duindal op gelijk niveau te bren
gen met de daar liggende hockeyvel
den.
oostpunt van de Thorntonbank werd
opgevischt. Verder had het schip aan
boord genomen een sloep zonder ken-
teekenen twee vaten olie, gemerkt
„Standard”, een internationaal sein
boek, een oud logboek, een kist ma
teriaal, een ladder, een reddingvlot,
een zwemvest, een boord met de Ne-
derlandsche driekleur, het voorste ge
deelte van een stuurhut en een red
dingboot, gemerkt „Vecht”.
De bemanningsltjst van
de „Vecht”
De bemanningslijst van
„Vecht” luidt als volgt:
Kapitein P. Smit, Rotterdam, eerste
stuurman M. J. Regoord, Schiedam,
tweede stuurman A. G. van Heulen,
Scheveningen, eerste machinist M. J.
A. Bontekoe, Rotterdam, tweede ma
chinist W. de Munnik, Rotterdam,
derde machinist J. H. van den Berg,
Rotterdam, assistent-machinist W. K.
van Driel, Sommelsdijk, kok L. W.
Snelders, Rotterdam, hofmeester H.
Opschoor, Schiedam, messroombedien-
de P. A. Barbier, Rotterdam, matroos
lampenist H. E. Dreesman, Rotterdam,
matroos J. Boelhouwer, Rotterdam,
matroos H. van den Polder, alhier, P.
van der Linden, Rotterdam, H. Tap,
Rotterdam, matroos K. van Seters,
Maasdijk, donkeyman G. van der Lin
den, Rotterdam, stoker A. J. Siebel,
Rotterdam, stoker L. Klijn, Rotterdam,
stoker C. Hoogstad, Rotterdam, trem-
mer A. Varekamp, Maassluis, en de
tremmer J. Voets, Rotterdam.
Het schip, dat nog geen jaar oud is,
toonde geen sporen van beschadiging
en de kapitein, de heer G. Kamps,
deelde prompt mede, dat alle berichten
uit de lucht gegrepen zijn.
„Er valt slechts één feit te consta-
teeren”, zoo vertelde de kapitein ,de
„Jonge Willem” is in den nacht van
den tweeden Maart plotseling aange
vallen door een groot vliegtuig van on
bekende nationaliteit, dat een bom uit
wierp. Die bom viel op eenigen af
stand van het schip in zee en daarna
is het vliegtuig verder gevlogen en
heeft ons met rust gelaten”.
Hieruit blijkt, dat de berichten over
een aanval, waarbij de dekken van het
schip met machinegeweerkogels wer
den bezaaid, volkomen op fantasie be
rust hebben, want aan het dek noch
aan de brug was ook maar een spoor
van beschadiging waar te nemen.
Het blijkt, dat slechts een paar leden
van de bemanning het vliegtuig heb
ben gezien, want op het moment van
den aanval, welke slechts enkele se
conden duurde, lagen de meesten van
de 24 opvarenden in hun kooien.
Slechts de eerste en tweede stuurman
stonden op de brug,
wacht was afgelost.
Het was donker en daardoor kon
men de nationaliteit van het vliegtuig
niet vaststellen. Direct nadat de bom
uitgeworpen was, kwam de vlieger te
rug en cirkelde eenmaal om het schip
heen. Klaarblijkelijk heeft de piloot
toen zijn fout bemerkt, want hierna
verdween het toestel onmiddellijk. De
explosie op ongeveer twintig voet van
het schip deed dit echter zeer hevig
trillen en de bemanning, die door het
geluid en den schok gewekt werd,
snelde naar het dek om de plaats bij
de sloepen in te nemen. Een tweede
aanval bleef echter uit, en een voor een
begaven de mannen zich weer naar hun
logies. Hun nachtrust zou echter nog
maals verstoord worden.
