Verschillende wetsontwerpen
behandeld
STATEN-GENERAAL
INGEZONDEN
HAAGSCHE COURANT VAN ZATERDAG 9 MAART 1940. DERDE BLAD, PAGINA 2.
Tot nadere bijeenroeping
uiteengegaan
Tweede Kamer keurt de Regeeringshulp aan het
Finsche Roode Kruis goed
REGEERINGSHULP AAN HET
FINSCHE ROODE KRUIS
BESCHERMING VAN
KUNSTSCHATTEN TEGEN
OORLOGSGEVAAR
BEGROOTING VAN
DEFENSIE GOEDGEKEURD
BESCHERMING VAN
WATERSTAATSWERKEN
VOORTDURING VAN DEN STAAT
VAN BELEG
Mevr. H.
MOTIE-VAN VESSEM TEGEN DE
MOBILISATIECLUBS VERWORPEN
EERSTE KAMER
ONDERWIJS EN KERK
toén.
niet
(S 1 o t.)
departe-
bij
die
de heer d e
Vergadering van Vrijdag
8 Maart.
Minister Steenberghe aan
’t woord.
Wetsontwerp goedgekeurd.
Het wetsontwerp werd z.h.s. goed
gekeurd, met aanteekening, dat de hee-
ren de Visser en Effendi (comm.) ge
acht wilden worden te hebben tegen
gestemd.
STICHTINGEN EN TOELAGEN AAN
AMBTENAREN
VERSCHILLENDE WETSONTWER
PEN GOEDGEKEURD.
ALLEEN DE COMMUNISTEN
STEMMEN TEGEN.
Vergadering van Vrijdag
8 Maart.
(Slot.)
Wilt
andere
(N.S.B.)
niet ten
Plaatsing van ingezonden stukken be-
teekent niet, dat de redactie het met
den inhoud eens is. Zij kan alleen dan
overwogen worden, als naam en adres
van den inzender ons volledig bekend
zijn, Red.
Motie verworpen, begroe
ting aangenomen.
De motie komt in stemming.
Zij wordt verworpen met 32 tegen
4 stemman.
Vóór stemden de nationaal-socialis-
ten.
De begrooting wordt zonder hoofde
lijke stemming aangenomen.
Evenzoo en zonder debat wordt aan
genomen de begrooting van het Staats
bedrijf der Artillerie-inrichtingen voor
1940.
Om 3.40 uur wordt de vergadering
verdaagd tot Dinsdagmiddag 1 uur.
„Een rede, welke beter in
Moskou dan in den Haag
ware uitgesproken.”
De heer Smeenk (A.R.) verheug
de zich over de algemeene sympathie
met Finland, dat slachtoffer is van een
misdadigen aanval, waartegen het zich
heldhaftig verdedigt. Van een gezamen
lijk optreden tegen den aanvaller is
helaas geen sprake. Nederland kan
daarom niet anders doen dan humani
taire hulp bieden en de Regeering heeft
juist gezien, dat dit moest geschieden
aan het Finsche Roode Kruis. Het be
drag is weliswaar laag, maar de moge-
Zonder discussie en z.h.s. werden
aangenomen het wetsontwerp tot ver-
hooging van de Onderwijsbegrooting
voor 1939 (met 2 millioen voor de be
scherming van schatten van kunst en
wetenschap tegen oorlogsgevaren), een
onderhandsche verkoop van grond te
Overschie en het wetsontwerp tot goed
keuring van de op 10 Februari 1937
te Berlijn gesloten internationale over
eenkomst betreffende heht vervoer van
lijken.
lijkheid voor iedere hulp heeft de Re
geering opengelaten.
De heer Smeenk zou niet diep op
het betoog van den heer d’Ansembourg
ingaan, doch hij achtte het verwonder
lijk. dat deze pleitte voor daadwerke
lijke hulp. Zou deze niet het gevaar
opleveren voor moeilijkheden?
Over de rede van den heer de Visser
zeide de heer Smeenk alleen dit, dat
het betreurenswaardig is, dat zoo’h
rede in het Nederlandsche parlement
is gehouden en dat ze beter in Moskou
dan in den Haag had kunnen zijn
uitgesproken.
De heer Kersten (S.G.P.) stemde
eveneens in met het ontwerp, zijn be
wonderen uitend voor het heldhaf
tige Finsche volk en zich verheugend
over ’t feit, dat de steun aan dit in
overgroote meerderheid Protestantsche
volk wordt gegeven.
Motie ingediend.
Spr. dient een motie in, luidende
De Kamer, gehoord de uiteenzetting
van den minister van het standpunt
der Regeering ten opzichte van de
mobilisatieclubs,
van meening. dat deze clubs het ge
vaar van het brengen van politiek in
de weermacht medebrengen, spreekt
als haar meening uit, dat de politiek
uit leger en vloot moet worden ge
weerd.
De motie komt in behandeling.
naren in totaal een bedrag van 24.000
beloopen op een totaal van 8 millioen
aan salarissen. Hij voegde daaraan toe,
dat hij de bevoegdheid wenscht te blij
ven behouden om door toelagen de
beste ambtenaren aan zijn dienst te
verbinden, die hij noodig acht, anders
zou hij de verantwoordelijkheid niet
langer kunnen dragen.
De heer T e u 1 i n g s (R.K.) merkte
nog op, dat het de commissie er alleen
om te doen is, dat controle op de be
doelde salarissen wordt uitgeoefend,
langs welken weg ook. Hij stelde voor
de conclusie aan te houden.
Aldus werd besloten.
Op verzoek van de Regeering werd
van de agenda afgevoerd het wetsont
werp tot vaststelling van de begroo
ting van het Werkloosheidssubsidie-
fonds voor 1940.
u stil
maat-
De politiek erbuiten.
Mevr. Mackay-Katz (C.H.) zeide,
dat het alleen gaat om de leniging van
den geweldigen nood van een diep ge
troffen volk, waarover de oorlogs
ellende is losgebarsten. De steun zal
aan ’t Roode Kruis worden gegeven
en zal ook ten goede komen aan de
gewonde Russen. Men bezie het voor
stel alleen als een daad van mensch-
livendheid en als een aanvulling van
het particulier initiatief.
EXAMENS
Apothekersassistent.
Te Amsterdam geslaagd de dames E.
M. Bergmans en W. Vermeulen te Haar
lem, E. H. C. Vroeg te Naaldwijk.
Stuurlieden-examens
Geslaagd alhier voor het examen voor
3e-stuurman groote handelsvaart de tie
ren C. Ham, R. Valk en J. W. Zacha-
riasse.
Hier ter stede geslaagd voor het exa
men 2e-stuurman groote handelsvaart de
heer H. J. Bouman en voor het examen
3e-stuurman groote handelsvaart de hee-
ren J. P. Beijers, E. Austermühie en J.
F. A. Bos.
Ned. Herv. Kerk.
Aangenomen naar Apeldoom-Het Loo
ds Th. v. d. Brug te Harlingen; naar Eext
ds J. L. Brinkerink te Groot-Schermer.
Geref. Kerken.
Aangenomen naar Apeldoorn (als hulp-
pred.) de heer M. v. d. Bosch, cand. te
Harderwijk.
het clearinginstituut betreft,
herinnerde de heer Tilanus aan de
discussie, destijds in de Kamer over
het salaris van 10.000 en de persoon
lijke toelage van 2000 aan den direc-
teur-generaal van Handel en Nijver
heid, die nu nog 3000 daarboven
krijgt als voorzitter der commissie van
vertegenwoordigers der departementen
in het clearinginstituut. Wie kent hem
die toelage toe? vroeg de heer Tilanus.
Hij drong op nadere inlichtingen aan
en bepleitte aanvulling van de conclusie
der commissie, waarin dit nadere on
derzoek is opgenomen.
,De commissie acht de toelagen een
beleidskwestie, maar als het noodig is,
een toelage te geven, behooren zij h.i.
op de gewone begrooting thuis. Ten
slotte dringt zij aan op het jaarlijksch
overleggen van een opgave. Misschien
vindt 'zij aanleiding om haar verslag
aan te houden en aan te dringen op
aanmerkelijke inperking van het aan
tal stichtingen.
De heer Teulings (R.K.) sprak
als voorzitter van de commissie voor
de Rijksuitgaven. Hij ging het verslag,
dat zij over deze aangelegenheid uit
bracht, na. De gegevens, welke de heer
Tilanus over de stichting voor huis
houdelijke voorlichting ten plattelande
produceerde, waren aan de commissie
niet bekend zij is afgegaan op de ge
gevens van de Alg. Rekenkamermaar
zij zal de zaak nader onderzoeken.
Haar rapport is er geheel op gebaseerd,
dat de bedoelde salarissen en toelagen
vanwege stichtingen op de gewone be
grooting zullen voorkomen. Het lag
echter niet op haar weg zich over de
beleidskwestie uit te spreken zij heeft
te oordeelen over de besteding van de
gelden, en de beleidskwestie was reeds
in de Kamer besproken. De commissie
zal zien of zij in de richting, door den
heer Tilanus bepleit, iets kan doen.
en voor Indonesië. Nederland begeeft
zich op den weg van het bondgenoot
schap met de imperialisten.
Men stelt het voor, alsof sovjet-Rus-
land imperialistische doeleinden na
streeft, doch wie de geschiedenis kent,
weet, dat Finland vrij is geworden te
gen den wil van Kerensky, terwijl de
in Finland levende Lenin (omdat hij
nergens anders veilig was) die vrij
heid heeft gegeven.
Wat gebeurde er toen
Stemmen: Neen,
maar nu
De heer de Visser wees er op,
dat door Mannerheim de socialistische
regeering is weggejaagd.
Minister Steenberghe zeide on
voorbereid, niet op verschillende pun
ten te kunnen ingaan. Hij zeide echter
ten aanzien van het Clearinginstituut
het misverstand te moeten wegnemen,
alsof iets geheimzinnigs zou zijn ge
beurd. De zaak is het vorige jaar uit
voerig in de Kamer behandeld. De Re
geering heeft zelf de toelage aan den
directeur-generaal van Handel en Nij
verheid vastgesteld. Deze hoofdambte
naar doet nog wel wat meer dan ver
gaderingen van het Clearinginstituut
presideeren. Hij wordt zeer door de
Regeering gewaardeerd. Zijn hooge
plichtsbetrachting is de oorzaak ervan
geweest, dat hij voor betrekkingen in
het particuliere bedrijfsleven, waarin
hij eenige malen meer verdienen kon,
heeft bedankt. Ons vaderland is aan
dezen man ten zeerste verplicht.
De heer Tilanus (C.H.) zeide nog,
dat het hier niet gaat om een verdien
stelijk ambtenaar, die met groote
warmte door den minister is verdedigd.
Dat is te waardeeren, doch het gaat
alleen om de taak en om het bestaan
van stichtingen, die aan de controle
van de Staten-Generaal zijn ont
trokken.
De minister deelde nog mede,
dat de toelagen aan eep ambte-
Het woord ontnomen.
De voorzitter zeide, dat de
spreker niet zoo door kon gaan, om
dat hij te ver van het onderwerp af
dwaalde.
De heer de Visser: Ik wil alleen
aantoonen, dat de werkelijke strijd te
gen de sovjet-Unie gaat en ten bate
van de contra-revolutionnairen en so
cialisten af tot de N.S.B. toe.
Toen de heer de Visser doorging
met van het onderwerp af te wijken,
werd hem het woord ontnomen.
Bedrag te laag en wijze
van verstrekking onjuist.
De heer Drees (S.D.A.P.) consta
teerde, dat gelukkig het overgroote
deel der volksvertegenwoordiging deze
humanitaire hulp aan Finland wilde
geven. Hij betreurde alleen, dat de hulp
zoo laat komt en dat het bedrag te
laag is. Het Nederlandsche volk zou
gaarne meer hebben bijgedragen. Ook
is de bestemming te zeer beperkt. Er
is formeel geen oorlogdoor Neder
land is zelfs geen neutraliteitsverKla-
ring afgelegd. Het ware beter geweest
de Finsche Regeering de vrije beschik
king over het bedrag te laten. For
meel kan men zich van den Volken
bond losmaken, toch zit er iets in van
een gemeenschappelijke actie.
De N.S.B. en de C.P. zitten met dit
ontwerp wat in moeilijkheden. De nat.-
soc. keuren het at, dat Nederland zoo
dikwijls steun verleend heeft aan vijan
den van Duitschland, Japan en Italië.
Doch zij halen daarbij alles door el
kaar. De N.S.B. placht te staan aan
den kant van de sterkeren, aan den
kant van de overweldigers.
De andere groep die wat moeilijk
heden heeft is die der communisten.
Dezen wilden vroeger krachtig op
treden tegen elke agressie, welke h.i.
hoofdzakelijk van de fascisten kwam.
Thans, nu de agressie van den kant
van Sovjet-Rusland komt, moeten zij
die verdedigen. Allerlei begrippen zijn
in hun tegendeel verkeerd. Wat wit
was, wordt nu zwart genoemd. De heer
de Visser heeft het tegenwoordige de
mocratische Finland gekrenkt en ge
griefd.
De heer de Visser (C.P.) inter
rumpeert herhaaldelijk.
De voorzitter:
wezen, anders moet ik
regelen nemen.
De heer de Visser: Het kan me
niets schelen.
Nog in 1939 werd in een tijdschrift
der Komintern geschreven, dat Fin
land nu wel democratisch was, maar
dat het niet begreep, dat het fascisti
sche Duitschland zijn groote vijand
was en dat het daarom toenadering
moest zoeken tot Sovjet-Rusland. Dat
artikel was van de hand van...... Kuu
sinen 1 En nu stelt dezelfde man het
voor alsof een wit-gardistisch Finland
bestaat en een gevaar voor Sovjet-
Rusland is
De voorzitter verzoekt den heer
Drees niet te ver buiten het onderwerp
te gaan.
De heer Drees (S.D.A.P.) zeide
tenslotte, dat als er ooit reden tot hulp
aan Finland is, dit thans het geval is.
Tenslotte was aan de orde het wets
ontwerp tot het doen voortduren van
den bij Kon. besluiten van 1 en 6 No
vember 1939 afgekondigden staat van
beleg.
De heer de Marchant et d’An-
sembourg (N.S.B.) kwam op tegen
het optreden van officieren tegen
N.S.B.-ers zij mogen in dienst niet op
alle plaatsen op post staan. Hij laakte
den inval in een huis bij Soest en in
’t bijzonder uitlatingen van den re-
serve-officier. die dien inval leidde.
Deze officier is niet ontslagen, heeft
alleen een berisping gekregen. Wel
werd de res. kapitein van Raamsdunk
ontslagen omdat nij N.S.B.-er was. Dit
optreden wordt gesteund door de roode
heeren „van het weer gelijmde ge
broken geweertje” Voor de ophitsing
in de pers tegen de N.S.B. draagt ook
deze bewindsman de verantwoording.
Zoo- brengt men de splitsing in het
leger. Aan den amderen kant worden
wel socialistische mobilisatieclubs daar
in toegelaten. Er mag geen politiek in
het leger worden bedreven. Deze mi
nister meent te leiden, doch hij wordt
geleid door de politick Persexcessen
bestaan slechts in de verbeelding van
hysterische anti-fascisten.
Het is te betreuren, dat de minister
niet in een geheime vergadering der
Kamer het ontslag van generaal Reyn-
ders wil besprexen
Minister Dijxtioorn verzekerde,
dat hij niet duldt, dat iemand in ons
leger laatdunkend wordt behanaeld.
Men zal echter man en paard moeten
Antwoord van den minister,
De minister zou aanneming van
de motie betreuren, daar zij overbodig
is waarborgen zijn aanwezig, die ver-
hinderen, dat politiek in het leger bin
nentreedt.
De aanbieding van luchtdoelgeschut,
die de heer Heldring bedoelt, is door
spr.’s ambtsvoorganger afgewezen, daar
de leveringstermijn te lang was. De
klachten van den heer van Vessem zal
spr. onderzoeken.
Spreker brengt een woord van hulde
aan vele werkgevers, die hun werklie
den enz. na demobilisatie terugnemen.
Dat soldaten geen onderofficieren
behoeven te groeten op de stations, is
heel billijkmen mag niet het on-
mogelijke eischen. Ook in de kazerne
behoeft de soldaat niet te groeten voor
onderofficieren.
Ook de vorige opperbevelhebber had
geen bezwaar tegen mobilisatieclubs,
mits er voldoende waarborgen waren.
De heer van Lanschot (R.K.)
stelt zich op hetzelfde standpunt als
dr. Deckers ten aanzien van de mobi
lisatieclubs: Vereenigingen van gemo-
biliseerden, politieke doeleinden be-
oogend. zijn in strijd met de tucht
Toch kan spr. aan de motie zijn stem
niet geven, daar de houding van de
Regeering in overeenstemming is met
die van de legerleiding. De laatste
moot van de motie toont een tendenz,
welke tegen het regeeringsbeleid in
gaat.
De heer An erna (A.R.) verklaart
dat de A.R.-groep alleen voor eenmo-
tie stemt als er enstige redenen aan
wezig zijn. Daarom zal zij nu tegen de
motie stemmen.
De heer van Vessem (N.S.B.)
meent, dat de gedachte, dat politiek
uit het leger moet worden geweerd,
moet praevaleeren boven politieke be-
zwaren.
De heer van Rappard (Lib.)
meent, dat de rede van den heer van
Vessem op zoo laag peil staat, als nim
mer een rede in deze Kamer is uitge
sproken. Spr. zal tegen de motie stem
men, daar deze het regeeringsbeleid
afkeurt.
De heer de Savornin Lohman
(C.H.) sluit zich bij de woorden van
den heer Anema aan.
NEDERLAND NEUTRAAL
In uw blad van 5 dezer trof mijn aan
dacht het adres van een dpi. korporaal,
en wel inzonderheid het extra aange
brachte poststempel: „schrijf niet over
militaire aangelegenheden”, waaruit blijkü
dat de bevoegde autoriteiten de nood
zakelijkheid hiervan inzien. Men behoefü
de desbetreffende berichten in de pers
maar gade te slaan. Doch het blijkt m. i.
niet overbodig tuaschen de woorden
„schrijft niet” in te lasschen de woor
den „en spreekt niet over militaire aan
gelegenheden”.
Voor zoover mij bekend, worden dik
wijls besprekingen gevoerd in bovenge
noemden zin tegenover veelal andersden
kenden of leeken, hetwelk dikwijls een
overbodig dispuut uitlokt, hetzij in d«n
familiekring of temidden van vrienden
of bekenden Ik herinner mij een geval,
waarbij een leek aan een sergeant-majoor
enkele vragen stelde omtrent militaire
aangelegenheden, en deze majoor kortaf
antwoorddeOp dergelijke vragen blijf
ik bet antwoord schuldig. Kort en kor
daat moet zoo’n antwoord zijn vooral »an
onze mannen van leg<-r en vloot. Onze
marine en legerleiding waken steeds voof
onze neutraliteit en zelfstandigheid, ge-
rteund door al onze mannen van leg-*
en vloot, leder kenne zijn plicht en nou-
de zijn pen. maar ook zijn tong, in tooffl.
O u d-M arineschepeling-
MARKT-ATTRACTIES
Met zeer veel genoegen las il$ het in
gezonden stukje over markt-attraotjes-
Als bewoonster van Scbeveningeu. ont
trek Belgisch Park, wil ik;, en velen met
mij, wel eens naar de markt, maar juis*
de tram maakt het uitstapje te duur-
Immers moeten wij toch steeds 4 tram-
ritten nemen, daar wij aan overstapje
niets hebben, omdat zij te kort van duur
zijn. Daarom juich ik het plan van iü'
zender hartelijk toe en hoop ik, dat de
H.I M een proef zal nemen met over
stapjes a 10 ct. met onbeperkten duur
op marktdagen.
a
Antwoord van minister van
Kleffens.
De minister van B u i ten
la ndsche Zaken, de heer van
Kleffens, sloot zich bij deze laatste
woorden aan. Het ontwerp beoogt al
leen een humanitair doel. De politiek
staat er buiten, nu en ook vroeger. De
heer de Visser kan gerust zijn. Het
goede hart van Nederland spreekt zon
der aanzien des persoons. Zoo moet
het blijven; dat zal het geheele volk
wenschen.
De hulpverleening staat los van den
Volkenbond. In de bestaande omstan
digheden moeten we wel eenige om
zichtigheid betrachten, als een collec
tieve actie van een aantal staten ten
bate van andere staten wordt gevoerd.
De hulp zal niet te laat komen. Zelfs
al zou morgen de strijd worden ge
staakt, dan nog is er hulp noodig, want
er is geweldig veel leed en verwoes
ting in Finland. Betwist moet worden,
dat de democratie in deze langzaam
zou werken. Binnen veertien dagen na
de indiening is het ontwerp behan
deld.
De vergelijking, welke de heer de
Visser met Spanje maakte, gaat niet
op. Wij waren toen gebonden door de
non-interventie.
Om geen precedenten te scheppen,
heeft de Regeering geen verdere strek
king aan ’t ontwerp gegeven. Er be
hoeft niet aan te worden getwijfeld
of het Finsche Roode Kruis zal ook
gewonde Russen helpen. Wat het be
drag betreft, de Regeering meende niet
verder te mogen gaair. Wie meer wil
geven, kan dit gerust uit particuliere
middelen doen!
De heer Serrarens bestrijdt
de N.S.B.
De heer Serrarens (R.K.) zeide,
dat het moeilijk was een draad in het
betoog van den heer d’Ansembourg te
vinden. Het zou de commissie van
rapporteurs spijten als zij er niet in
was geslaagd zijn betoog in goeden
samenhang in het Kamerverslag weer
te geven. Hij heeft nu ook geen moeite
gedaan te bewijzen, dat Nederland een
verre speldeprik aan Duitschland heeft
gegeven, toen het humanitaire nulp
aan China bood. Nederland heeft zich
altijd geheel door humanitaire over
wegingen laten leiden, bij welke hulp
actie ook, getrouw aan ’t woord van
wijlen Koningin Emma „om groot te
zijn in alles waarin- een klein volk
groot kan zijn”. Dat heeft Nederland
gedaan het heeft zich groot getoond
in humanitaire hulp aan gewonden, ge
slagenen en vervolgden. Dat is een eer,
welke Nederland zich niet laat ont
nemen.
De heer Serrarens betoogde, dat Ne
derland geenszins handelt uit anti
pathie tegen Duitschland en er voor
waakt zich door de groote mogend
heden te laten leiden. Het heeft goed
gezien, Sovjet-Rusland te weren uit
den Volkenbond, een staat zonder
eenige moraal, zonder vrijheid voor de
arbeiders.
Bij de replieken was het woord aan
den heer de Savornin Lohman
(C.H.) Deze merkte nog o.m. het vol
gende op. Onze weermacht steunt op
het geheele Nederlandsche volk, al be
staat er differentiatie. De getroffen
regeling maakt den indruk van vol
maakt neutrale mobilisatieclubs, indien
zij wordt uitgevoerd, als zij is opgezet.
De geschiedenis maakt spr. echter hui
verig. ’s Ministers opvatting, zooals die
blijkt uit de memorie van antwoord,
wordt verkeerd geïnterpreteerd. Spr.
wijst op de bekende circulaire van soc.-
dem. zijde de mentaliteit, waaruit die
clubvorming voorkomt, is een politieke
mentaliteit. Spr. vreest, dat neutrali
teit der clubs niet te bereiken is de
commissie van bijstand is zuiver
sociaal-democratisch georiënteerd.
De heer Heldring (Lib.) be
spreekt nogmaals de aanschaffing van
luchtdoelgeschut voor Amsterdam.
Naar zijn oordeel heeft het
ment een kans gemist.
De heer van Vessem
betreurt, dat hij eergisteren
volle heeft kunnen uitspreken. De mi
nister zou spr.’s rede dan wellicht
beter begrepen hebben. Daarom legt
spr. zijn rede schriftelijk aan de Ka
mer voor. Voorts bestrijdt hij de door
den heer van Rappard op 6 Maart ge
houden rede, waar deze sprak over de
Nationaal-Socialistische Beweging. Spr.
weet, welke waarde aan diens bewerin
gen moet worden toegekend, doch het
is noodig, een woord van protest te
doen hooren. Nationaal-socialistische
burgemeesters worden niet geduld
dus dit soort burgemeesters kan niet
het geweer op eigen landgenooten rich
ten. De heer van Rappard lijdt aan,
wat men ook in het Hollandsch „Erin-
nerungstauschung” noemt
De voorzitter: Hoe noemt u dat
in het Hollandsch
De heer van Vessem (N.S.B.)
Erinnerungstauschung. De heer van
Rappard is blijkbaar vergeten, hoe op
de sociëteit te Tiel met het geweer
werd omgegaan door een zeker liberaai
politicus
De voorzitter roept spr. tot de
orde en waarschuwt hem een tweede
waarschuwing zal hem niet worden ge
geven.
De heer van Vessem (N.S.B.)
wijst er voorts op, dat de heer van
Rappard indertijd tegen de Vlootwet
heeft gestemd en thans klaagt over den
slechten gang van zaken met de slag
kruisers.
De N.S.B. heeft zich beleedigd ge
voeld door de uitlating in de memorie
van antwoord. Spr. klaagt er over, dat
nationaal-socialistische arbeiders
defensiewerken worden ontslagen.
Spr. meent, dat op verschillende wij
zen van de krijgstucht wordt afge
weken.
Spr. juicht toe, dat de minister open
lijk verklaart, dat de weermacht
slechts rust op vier zuilenop de
N.S.B. rust de weermacht dus niet. De
N.S.B. is de essentie van het beste, dat
er is in het Nederlandsche volk
(V r o o 1 ij k h e i d).
Op vier zuilen kan men geen vloer
bouwen, waarop de weermacht kan
rusten dit gebouw zal ineenstorten.
Is over de mobilisatieclubs verschil
van meening geweest met den vorigen
opperbevelhebber
Spr. klaagt voorts over de houding
tegenover de N.S.B., die als parool bij
de mobilisatie stipte gehoorzaamheid
uitgaf. Welke belooning heeft de
N.S.B. hiervoor ontvangen? Spr. geeft
enkele voorbeelden.
De Voorzitter: U had dit alles
in eerste instantie moeten zeggen.
Weest u voorzichtig
De heer van Vessem (N.S.B.)
Ik ben hier toch niet in een leeuwen
kuil. Spr. gaat voort met voorbeelden
te noemen in antwoord op de vragen
van den minister. De goede geest in
het leger eischt wegneming van het
onrecht tegenover de N.S.B. De Regee
ring beslisse, of zij het geheele Neder
landsche volk achter zich wil hebben.
VERSCHILLENDE WETSONTWERPEN
Zonder discussie en z.h.s. werden
aangenomen het wetsontwerp houden
de vaststelling van bepalingen ter be
perking van gevaren, voortvloeiende
uit beschadiging van waterstaatswer
ken, gelegen in een of meer der pro
vinciën Zuid-Holland, Noord-Holland
en Utrecht, in verband met de tegen
woordige buitengewone omstandig
heden, en het wetsontwerp betreffende
een onteigening 'van perceelen enz.
noodig voor de uitbreiding van de
electrische centrale te Geertruiden-
berg.
noemen. Het geval in Soest is door den
commandant van bet veldleger met een
berisping afgedaan De minister nad
geen aanleiding zich daaraan niet te
tvnformeeren. De kapitein van Raams-
donk is ontslagen wegens verregaande
ongehoorzaamheid, toen hij niet wilde
bedanken voor den Nationalen Jeugd
storm.
Wat het verwijt betreft, dat hij zou
loopen aan den leiband der politieke
partijen, verklaarde de minister, dat
hij een paar goede oogen heeft en een
goeden bril, waardoorheen hij zélf
kijkt.
Het wetsontwerp werd z.h.s. aange
nomen, met aanteekening, dat de
N.SB. tegen was.
Om 6.25 uur werd de vergadering
tot nadere bijeenroeping verdaagd.
Aan de orde was de conclusie van
een tweetal verslagen der commissie
voor de Rijksuitgaven omtrent de op
gave van de stichtingen, ressorteeren-
de onder de verschillende departemen
ten van Algemeen Bestuur en van de
ambtenaren, aan wie door die stich
tingen boven hun bezoldiging toelagen
worden verstrekt.
De heer Ti 1 a n u s (C.H.) zeide voorts,
dat de commissie de controle op de
ongeveer 50 stichtingen in het alge
meen voldoende acht. Een viertal valt
er buiten, o.a. het Stads- en Academisch
ziekenhuis te Utrecht, waarover de vol
ledige controle zal moeten kunnen
uitgeoefend worden.
Vervolgens besprak de heer Tilanus
de drie andere stichtingen: de Stich
ting voor huishoudelijke voorlichting
ten plattelande, het voorzieningsfonds
voor kunstenaars en het clearinginsti
tuut. Al draagt voor de eerstgenoem
de het Rijk slechts officieel 6000 per
jaar bij, dan is dit nog geen reden om
haar buiten de controle te laten, ook
al is zij een particuliere stichting (met
een uitgaven-begrooting van ƒ54.000).
Bij verder onderzoek is den heer Tila
nus gebleken, dat resp. 15.000,
20.000 en 10.000 op andere begroe
tingen voor deze stichtingen zijn uit
getrokken. Wie licht den minister van
Financiën omtrent deze stichtingen
voor?
Wat
Het standpunt der com
munisten.
De heer de Visser (C.P.) bestreed
den heer d’ Ansembourg. Het is niet
juist, dat Nederland altijd steun ver
leend heeft aan partijen, die zich richt
ten tegen de verbondenen in het anti-
Komintern-pact. Integendeel. Neder
land heeft het democratische Spanje
niet geholpen de Regeering heeft zelfs
Nederlanders, die te hulp kwamen, be
lemmerd en hun actie strafbaar ge
steld. Ook aan China werd in de eer
ste twee jaren geen hulp verleend, al
hoewel het een beroep op den Vol
kenbond deeddaarin is ook Neder
land nalatig geweest.
Hoe komt het, dat het democratische
Nederland nu wel steun verleent aan
het „contra-revolutionnaire Finland
Omdat daar gevochten wordt „in dienst
van het internationale imperialisme
tegen den eenigen socialistischen
staat op de wereld, de sovjet-Unie.
Dat is een schande voor de socialis
ten, die daaraan mededoen. De minis
ter wijst op de andere landen, die
steun aan Finland geven, doch dat zijn
juist de groot-imperialistische wereld
machten, wie het er om te doen is om
Rusland aan te vallen. En voor hen
moet het arme Finland vechten. Een
blad als de „Times” windt daar geen
doekjes om.
Het onderhavige voorstel is feitelijk
partij kiezen in het conflict tusschen
het imperialisme en het socialisme.
(Gelach en interrupties).
De heer de Visser, met stemver
heffing Alle gelach en geschreeuw
kan die werkelijkheid niet verbergen
(Eenige leden roepen, doelend op
den spreker, die zijn stem uitzet
Juist
Vervolgens betoogde
Visser, dat deze hulp aan Finland
groote gevaren inhoudt voor Nederland
Aan de orde was daarna het wets
ontwerp tot wijziging en verhooging
van de begrooting van Buitenlandsche
Zaken voor 1940 (Beschikbaarstelling
van 100.000 aan het Finsche Roode
Kruis).
De heer de Marchant et d’An
sembourg (N.S.B.) hoopte, dat dit
wetsontwerp nog niet te laat zal zijn.
Zijn fractie heeft 't met instemming be
groet, doch niet de motiveering. welke
is vastgekoppeld aan de Volkenbonds-
resolutie van December. De Regeering
moge nu wel beweren, dat men in dit
ontwerp geen uitvloeisel heeft te zien
van een gezamenlijke actie van den
Volkenbond, doch dit is niet te aan
vaarden. Het lidmaatschap van dien
bond is voor Nederland gevaarlijk hij
is niet neutraal. Het is alleen wel
merkwaardig, dat Nederland zoo dik
wijls hulp verleent in conflicten aan
partijen, die zich keerden tegen
Duitschland, Italië en Japan, die het
anti-Komintern-verdrag hebben geslo
ten. De onderhavige hulp had alleen
op grond van humanitaire overwegin
gen moeten zijn verleend. De Ned. nat.-
socialisten blijven „doodsvijanden”
van de communisten, en zij hebben
groote bewondering voor de heldhaf
tigheid van het kleine Finland.