COURANT
haagsche
3
na
WERKT KALMEEREND!
derde blad.
BINNENLAND
Maandag 11 Maart 1940.
Het
Het ongeluk met de 0. 11
8
brood wordt duurder
Gemobiliseerde Delftsche studenten
Britsche contrabandecontrole en
Nederlandsche belangen
Prins Bernhard op inspectie
Weerkundige Waarnemingen
Barometerstand van hedenmiddag 12 uur
Hel dunne pijltie geeft den stand aan
van gisteren
Duurtetoeslag in C.A.O. voor het
loodgieters- en fittersbedrijf
Slowaaksche belangstelling voor
Nederland
Onze voornaamste voedingsmiddelen
et verloop der kleinhandelsprijzen.
Kierbn S nierswaren'
Vertraging in de aflevering van het
m.s. „Molotof”
2&P
Dan dit, dan dat, eiken
dag opnieuw sensatie!
Maar kalmte en Taptoe
kan U redden! 20 x 10
Minuten kalmeerend
rookgenot biedt U de
geurige inhoud van
dit frissche rood-wit-
l blauwe pakje
u.
uur:
ten
3
110.5; 5
thans
Wertheim Salotnonsonmedaille
en
Verbod van grondverkoop aan Joden in
Palestina
No. 17515.
De oproep tot de vrouwen van
Nederland.
Vrijzinnig-Democratische Jongeren
Organisatie.
alhier v.m. 8
Gouden
mej. dr. B. Levie
v. d. Plaats.
Schroeven van bijzonder model.
Het schip had eigenlijk reeds in Fe
bruari j.l. af geleverd moeten worden,
doch tengevolge van de oorlogsomstan
digheden was al een vertraging in de
overdracht ontstaan. De twee verloren
gegane schroeven waren van een bij
zonder model en door de Engelsche
fabriek naar teekening vervaardigd.
Het valt niet te zeggen, hoelang het
zal duren voor de Nederlandsche
Scheepsbouw Maatschappij twee
nieuwe schroeven, die aan de bijzon
dere eischen van de constructeurs vol
doen, geleverd kan krijgen.
gedachten over wereldop-
en over de groote taak der
nu en in de toekomst leven.
zeer geslaagde bijeenkomst,
tallooze mogelijkheden opende.
Barometer
v.m. 12 u. 759
7 gr. en +1(
Barometer i
dalende.
G.
het
^aastrü
heiden
stichtim
De
kend te
schieden.
Z.K.H. Prins Bernhard heeft heden
namens H.M. de Koningin, vergezeld
door zijn waarnemenden adjudant lui-
tenant-kolonel H. J. Phaff, gedeelten
van het Zuidfront van de Vesting Hol
land bezocht.
Ir. W. J. Burgersdijk treedt af als
directeur der N.Z.H.
Ir. W. J. Burgersdijk, directeur van
de Noord-Zuid-Hollandsche Tramweg-
maatschappij zal wegens het bereiken
van den pensioengerechtigden leeftijd
op 1 Juli a.s. als zoodanig aftreden.
De heer Burgersdijk is in 1911 in de
ze functie benoemd.
Schroeven verloren gegaan door
ondergang van de „Rijnstroom”
Tengevolge van den ondergang van
het als vermist te beschouwen m.s.
„Rijnstroom” van de Hollandsche
stoomboot Maatschappij, ziet de Ne
derlandsche Scheepsbouw Maatschap
pij te Amsterdam zich geplaatst voor
een ernstige moeilijkheid ten aanzien
van de aflevering van het daar ge
bouwde Russische motorschip „Molo
tof”, een zusterschip van de eenige
maanden geleden afgeleverde .Stalin’’,
beide zeer moderne motorschepen,
welke de Nederlandsche Scheepsbouw
Maatschappij in opdracht van de Rus
sische regeering heeft gebouwd.
De „Rijnstroom” had namelijk de
beide, in Engeland gegoten schroeven
voor de „Molotof” aan boord, en het
zal niet gemakkelijk zijn binnen korten
tijd nieuwe schroeven te krijgen. De
„Molotof” is zoo goed als gereed.
ne minister
deelt het
Van het
heeft de
haar ..^yoor de eerste levensbehcef-
zooveel mogelijk te voorkomen.
1fs is iedere prijsstijging van tarwe
bloem en tarwemeel, bestemd voor
broodbereiding,
i j.-4 fa
Wereldmarkt sinds het uitbreken
jen oorlog sterk gestegen zijn en
daarenboven
voer
Zaterdag is de redactie-commissie
voor het nieuwe, op 1 April te ver
schijnen, technisch suikerblad „Ar
chief voor de Suikerindustrie in Ne
derland en Nederlandsch-Indië”, door
den heer M. C. Hummelinck, voor
zitter van de algemeene technische
vereeniging van beetwortelsuikerfabri-
kanten en raffinadeurs, geïnstalleerd
op de kantoren van de B.E. N.I. S.O.
Hiermede is voor het eerst op dit
gebied een samenwerking tot stand ge
komen tusschen Indië en het moeder
land.
De bond van loodgieters- en fitters-
patroons in Nederland (B.L.F.N.) en
de Nederlandsche R.K. bond van
loodgieters-, fitterspatroons en ver-
warmingsinstallateurs hebben de be
staande landelijke collectieve arbeids
overeenkomst opnieuw voor een jaar
met de 3 metaalbewerkersbonden af
gesloten.
In deze nieuwe L.C.A., welke loopt
van 1 Maart 1940 tot en met 28 Fe
bruari 1941, is een artikel inzake het
verleenen van duurtetoeslag opgeno
men.
De toeslag bedraagt 4 pCt voor elke
7 volle punten, waarmede het index
cijfer der totale kosten van het levens
onderhoud voor arbeidersgezinnen, be
rekend door het bureau van statistiek
van de gemeente Amsterdam, op de
grondslag der jaren 1911 tot en met
1913, mocht zijn gestegen in vergelij
king met de maand Augustus 1939. Bij
verlaging van het indexcijfer vervalt
de duurtetoeslag op dezelfde wijze en
krachtens dezelfde berekening als hij
is verleend.
De neutraliteitspolitiek.
Slowakije weet, dat Nederland, zoo
wel als België en de Scandinavischelan-
den door den oorlog schade lijdt, niet
door eigen schuld, doch door zijn aard
rijkskundige ligging. Slowakije heeft
groote bewondering voor de verstan
dige neutraliteitspolitiek, welke Neder
land in het conflict der wereldmachten
heeft gevolgd, doch nog grooter is de
bewondering voor den daadwerkelijk
getoonden wil tot vrede van het Neder
landsche volk en de door zijn, in Slo
wakije hoogelijk vereerde Koningin
Wilhelmina, tezamen met koning
Leopold van België ondernomen stap
pen tot het redden van den vrede. He
laas hebben deze stappen tot nu toe
geen succes gehad, doch nog steeds
verliest men den moed niet, dat de
Nederlandsche buitenlandsche politiek
onder leiding van den minister-presi
dent de Geer en den minister van Bui
tenlandsche Zaken van Kleffens, een
van de beste koppen van de interna
tionale diplomatie, erin zal slagen al
leen of in samenwerking met anderen
een rechtvaardig en snel einde van het
huidige conflict tot stand te brengen.
Ondertusschen lost Nederland zijn
eigen vraagstukken, welke thans moei
lijk en veelvuldig zijn, op de best mo
gelijke wijze op. Dat men op het oogen-
blik in Nederland nog aan niets ge
brek heeft, dankt men aan den minister
van Economische Zaken, van Steen-
berghe, die evenwel nog jong is, doch
zeer energiek en die voor de Nederland
sche industrie veel heeft gepresteerd.
Wat de commercieele betrekkingen
tusschen Nederland en Slowakije be
treft, deze zijn vooral levendig op het
gebied van den uitvoer van hout en
cellulose, doordat Finland, Rusland en
Polen zijn uitgeschakeld als leveran
ciers. De belangstelling van Nederland
richt zich hierdoor steeds meer op Slo
wakije en met de maand neemt de om
zet toe. Ook voor andere voortbreng
selen is een levendige belangstelling
waar te nemen en zonder twijfel zullen
ook hier concrete resultaten worden
bereikt
Men schrijft ons:
Het werk, uitgaande van den „op
roep tot de vrouwen van Nederland”
(gepubliceerd in de bladen van 12 Oc
tober j.l.) heeft goeden voortgang.
Nadat in November en Januari van
de onderteekenaarsters van dezen op
roep vergaderingen in de residentie
hadden plaats gevonden, kwamen
vrouwen uit verschillende deelen des
lands Zaterdag te Utrecht bijeen.
Op deze bijeenkomst bleek, dat er
in vele plaatsen reeds hard wordt ge
werkt aan het uitdragen van den geest
van den oproep in eigen kring en ge-,
meenschapsleven en dat daarnaast al
lerlei practisch werk wordt verricht.
Lezingen zijn gehouden, leeskringen
opgericht, contact is gelegd met or
ganisaties van vrouwelijke vrijwilige
hulp en vele andere plannen zijn in
voorbereiding. Door correspondentie
werd de mogelijkheid geopend tot
vruchtbare uitwisseling van gedach
ten met gelijksoortige vrouwenkringen
in Scandinavië en Zwitserland.
Het bleek wederom overtuigend hoe
bij vrouwen van iedere overtuiging,
rang en stand in verschillende landen
dezelfde
bouw
vrouw
Een
welke
Een waardeerend artikel over ons land
In het blad van de Slowaaksche re
geering de „Slovak” van 8 Maart is
een hoofdartikel opgenomen, waarin
wordt gezegd, dat de Nederlandsche
handel een groote en verheugende be
langstelling toont voor een uitbreiding
van den handel met Slowakije. De Ne
derlandsche handel heeft gezien, dat in
Slowakije vele mogelijkheden bestaan,
welke volledig kunnen worden uitge
buit, want de belangstelling, welke
Nederland aan den dag legt voor Slo
wakije is niet eenzijdig. Ook Slowakije
ziet gaarne nauwere betrekkingen met
Nederland, niet alleen om economische
redenen, doch ook voelt Slowakije
zich als neutrale staat aangetrokken
tot de andere kleine landen in Europa,
in het bijzonder tot Nederland, dat in
vroeger eeuwen een grooten vrijheids
strijd heeft gestreden, welke juist door
Slowakije zoo goed kan worden be
grepen. Slowakije weet, dat Nederland,
na het veroveren van zijn vrijheid, zich
heeft ontwikkeld tot een modernen
staat, welke hooge beginselen huldigt
en welke op wetenschappelijk en cul
tureel gebied veel heeft gepresteerd.
Prins Bernhard betuigt persoonlijk rijn
deelneming
Prins Bernhard heeft vanmorgen
den wensch te kennen gegeven zijn
deelneming te gaan betuigen bij ’t
sterfhuis van den sergeant G.L.
Logmans te Nieuw Helvoet. Hier
heeft de prins ongever tien minu
ten doorgebracht en zich onderhou
den met de weduwe en ouders van
het slachtoffer van het ongeluk
met de O. 11.
-^soT van d€ Wertheim Sa-
Stichting heeft besloten de
Wertheim
Meer schepen ter visscherij.
Van de IJmuider vloot gaan steeds
meer schepen ter visscherij. Thans
wordt ook de „Amstelstroom IJm. 91
van de reederij Parlevliet klaar ge
maakt. De „Ewald” IJm. 48 van de
Vem, welke een tijd lang in dienst der
marine was, is vrijgegeven en thans
weer ter visscherij vertrokken.
De suikerindustrie in Nederland en
Nederlandsch-Indië.
Men schrijft ons:
werd gezonden door de „Permanente
Commissie tot de Algemeene Zaken
van het Nederlandsch-Israëlietisch
Kerkgenootschap”.
Zaterdag opende de Vrijzinnig-Demo
cratische Jongeren Organisatie in de
jeugdherberg Koningsbosch te Bakkum
een studieconferentie over het vraag
stuk van de verhouding van stad en
platteland. In zijn openingsrede wees
de conferentieleider, de heer H. Harm
sen, voorzitter van het hoofdbestuur,
er op, dat voor dit probleem de laatste
jaren in breeden kring belangstelling
bestaat. Spr. belichtte achtereenvolgens
de economische, cultureele en politieke
zijde van het vraagstuk. Op deze con
ferentie moet worden nagegaan hoe
tusschen stad en platteland een syn
these kan worden bereikt, zonder dat
aan het eigen karakter van beide iets
te kort wordt gedaan.
Zaterdagavond sprak de heer F. E.
H. Ebels, lid der Tweede Kamer, over
de economische zijde van het platte
land.
Zondagochtend heeft de heer J.
Mulder, uit Heiloo, gesproken over „De
plaats van het platteland in onze volks
gemeenschap”.
In de middagvergadering sprak ten
slotte ir. A. Plate, lid van den gemeen
teraad te Rotterdam, over: „De verhou
ding stad-platteland, meer bezien uit
een stedelijk gezichtspunt”.
De burgemeester was ook by dit be
zoek tegenwoordig en heeft den Prins
uitgeleide gedaan.
Dit bezoek is door de betrokkenen
en de bevolking buitengewoon op prijs
gesteld.
Later heeft Prins Bernhard zich
naar Hellevoetsluis begeven om enkele
legeronderdeelen te bezoeken.
De duikboot naar Rijkswerf
Willemsoord overgebracht.
Hr. Ms. 0.11 is gistermorgen om
tien uur door een sleepboot van de
marine weggesleept van den zandbank
achter de haven, waarheen hij Donder
dag door drijvende bokken was ge
transporteerd en gebracht naar de
Rijkswerf Willemsoord te Den Helder.
Na een onderzoek omtrent door de
aanvaring ontstane schade, zal beslist
worden, of de O. 11 op de werf te
Den Helder of elders zal worden her
steld.
Vertegenwoordiging begrafenis
koksmaat.
Bij de begrafenis van den koksmaat
O. Postma, welke heden te Huizum,
(Fr) is geschied, was de onderzee-
dienst vertegenwoordigd door den offi
cier M.S.D. 2e kl. M.A.W. Bos.
lom
A°uden
£e.te kennen
Plaats, röntgenoloog
-1Sïenhuis Calvariënberg
ht’ voor de bewerking
afzonderlijk van een door de
uitnJJ1’tgeSchreven Prijsvraag.
'king zal op een nader be
kaken datum en plaats ge-
Het spreekt vanzelf, dat hiermede
niet onbeperkt kan worden doorgegaan.
Hoezeer de minister zulks ook be
treurt, de huidige omstandigheden
dwingen hem wel om een deel van deze
groote lasten op den consument af te
wentelen. De minister heeft daarom
thans besloten, den verkoopprijs van
de buitenlandsche tarwe met 2,25
per 100 k.g. te verhoogen, waardoor
de bloemprijs hier te lande met een
bedrag van 1,70 per 100 k.g. zal stij
gen, hetgeen metterdaad kan leiden
tot een prijsstijging van 1 cent
Per brood van 800 gram. Uit
het voorgaande blijkt wel, dat dit
slechts een gedeeltelijke vergoeding is
voor de hooge kosten, welke de staat
in dit opzicht heeft te dragen.
In den loop van Zaterdag ontwikkelde
zich over Zweden en de Randstaten een
diepe depressie. Haar koudfront drong
gisteren juist tot het midden van ons
land door. Dit ging vergezeld van eenigen
regen en plaatselijk mist. De kern van
dit maximum trok geleidelijk naar het
Middellandsche zeegebied, waar thans
overal rustig weer heerscht.
Het minimum, dat Zaterdag nog ten
Westen van Ijsland lag, verplaatste zich
naar Midden-Noorwegen. De storingsfr^n-
ten van deze depressie bewegen zich
langzaam in Zuidelijke richting over het
Noordzeegebied naar onze omgeving en
brachten langs de Noorsche kust en in
Denemarken eenigen neerslag, stijging
van temperatuur, en plaatselijk mist.
De luchtdruk daalt echter ook op het
Iberisch schiereiland onder invloed van
de nadering van depressie.
Over de Ijszee ontwikkelde zich een
belangrijk gebied van hoogen luchtdruk,
waarin hier en daar zeer lage temperatu
ren voorkomen.
Zonsopgang: 12 Maart 6.22 u.
Zonsondergang: 12 Maart 5.59 u.
Lantarens aan: 12 Maart tot 5.52 u.
v.m.; 12 Maart 6.28 u. nam.
Hoogwater te Scheveningen.
12 Maart 's morgens 5 u.; nam. 5.20 u.
Morgen schietoefeningen op het strand
van Scheveningen tot Katwijk tusschen
10 u. v.m.6 u. nam.
Eén cent per 800 gram
van Economische Zaken
volgende mede
begin van den oorlog af
Regeering gestreefd, door
prijzenpolitiek een stijging van
de prijzen voor -
iedere prijsstijging
en tarwemeel, bestemd
tot nog toe vermeden,
ondanks het feit, dat de tarweprijzen
op de w<
van
zen verl°°P der kleinhandelsprij-
voedino aantal der voornaamste
CeX hddelen ^ft
volgende b?*? V°°r de Statistiek de
winkelnn- rekende indexcijfers van
ten v nT11.™ de 10 grootste gemeen'
In de h .land’ inzicht
men °erekening zijn prijzen opgeno-
waren vi aardappelen, brood, grutters-
ten en ÏÏeS"h’ melk- kaas’ bieren, vet-
ging van 0Pgemerkt, dat een stij-
dingsrn r! °'2 der prii2en van voe-
van de en 6611 stiiging veroorzaakt
ansbud^ 8aVen Voor het geheele ge
nomen is /w^»41 waarbÜ aange-
gaven bes+^ 40 pCt” van de ^ezinsuit-
Augu7tus^oWOrdt aan Voeding
Justus 1939 is 100.
1939 100,0: Januari 1940
5 M™3” 1940 110’2: 27 Februari
J Maart 110 2-
760 m.m.,
m.m.; thermometer resp.
gr. Celsius.
hedenmiddag 12
Een groot aantal Joodsche instanties
en organisaties, welke vele verschillen
de schakeeringen binnen het Neder
landsche Jodendom vertegenwoordi
gen, hebben in verband met de mede-
deeling van de Engelsche regeering.
dat de grondverkoop door Arabieren
aan Joden in Palestina aan ernstige
beperking is onderworpen, na gepleegd
overleg, het volgende telegram aan de
Engelsche regeering gezonden
Kennis genomen hebbende van de
verklaring van de Engelsche regeering,
waaruit blijkt, dat ^de verkoop van
gronden in Palestina aan Joden aan
zienlijk is beperktgeven uitdrukking
aan de ernstige ontstemming en teleur
stelling, welke deze maatregel, geno
men op een tijdstip, waarop het Jo
dendom is teruggebracht in een toe
stand van nood en ellende, welke sinds
de middeleeuwen niet heeft bestaan,
in het Nederlandsche Jodendom heeft
gewektconstateeren, dat door dezen
maatregel gehandettd wordt in strijd
met de uit het Palestina-mandaat
voortvloeiende verplichtingen van den
mandataris, en aldus een verzaking
van de Volkenbondsgedachte inhoudt
constateeren, dat deze maatregel on-
vereenigbaar is met het beginsel van
trouw aan het gegeven woord, en met
een politiek der verdediging van de
rechten der onderdrukte volken doen
een beroep op de Engelsche regeering
om van dezen noodlottigen weg terug
te keeren.
Een telegram van denzelfden inhoud
T°egekend aan
aan dr. G. J.
bestuur
Stichting heeft
1 Salomonson-medaille
aan mej. dr. B. Levie,
s van het Kan-
i en aan dr.
van
te
door
de Kosten van den aan
dachten en verzekeringspremies)
Jiin opgelopen tot een veelvoud van
j e welke in normale tijden golden.
7nó steeg de tarweprijs op de wereld-
„,rkt van 3,20 midden Augustus
S tot 5,35 op eind Februari 1940.
ne vrachten stegen in datzelfde tijd
vak van 7 tot 27,50 per ton, terwijl
de molestpremie, welke voordien een
te verwaarloozen kostenfactor ver
tegenwoordigde, thans circa 3 pCt. van
de waarde bedraagt Dit beteekent, dat
de kostprijs van uitheemsche tarwe,
waarop wij hier te lande voor circa
65 pCt. bij de bereiding van brood-
bioem zijn aangewezen, is gestegen van
3,90 tot 8,35 per 100 k.g. Indien de
Regeering geen maatregelen had ge
nomen, zou het gevolg hiervan zijn ge
weest, dat de broodbloem hier te lande
met een bedrag van 3,75 per 100 k.g.
in prijs zou zijn gestegen, hetgeen uit
komt op een kostprijsstijging van het
brood van ruim 2 cent per brood van
800 gram.
Tot nu toe is een broodprijs-verhoo-
ging als gevolg van vorengenoemde
factoren in haar geheel voorkomen,
doordat de Regeering is voortgegaan
de grondstoffen en de ingevoerde
bloem tegen den vroegeren prijs ter
beschikking te stellen. Welke groote
bedragen hiermede gemoeid zijn ge
weest, wordt wel duidelijk geïllus
treerd door het feit, dat bij de ge
noemde prijzen- en kostenverhoudingen
de Regeering een nadeel van in totaal
2.000.000 per maand heeft.
Prijzenswaardig werk van een
organisatie te Londen.
In Londen op de vijfde verdieping
van Holland House in Pall Mall werkt
sinds 27 November van het vorige jaar
een Nederlandsche organisatie.
Deze organisatie nu stelt zich ten
taak de belangen te behartigen van die
Nederlandsche neringdoenden, die bij de
uitoefening van hun bedrijf in aanra
king komen met de Britsche contra-
bande-vontróle, aldus de „N.R.Crt.
De commissie treedt echter niet al
leen op als tusschenpersoon tusschen
den Nederlandschen belanghebbende en
den Engelschen rechter van instructie,
het ministerie van economischen oorlog,
maar eveneens tusschen den Nederland
schen belanghebbende en den Engel
schen procureur-generaal, den ambte
naar van het O.M. van het Prijzenhof.
Want ook wanneer het ministerie
van economischen oorlog reeds op
grond van zijn nader onderzoek tot
beslagneming van de aangehouden la
ding heeft besloten en zaak aan den
procureur-generaal doorgeeft, kan de
Nederlandsche commissie nog groote
diensten bewijzen.
Poging om hen in een speciaal
bataljon te vereenigen.
Aan de Technische Hoogeschool te
Delft is door den rector-magnificus in
i samenwerking met de afdeelingsvoor-
i zitters der school en den Senaat van
i het Delftsch Studenten Corps een Cen-
1 traal College voor hulp aan gemobili-
i seerde studenten gevormd. Van de
1 1700 Delftsche studenten zijn er ruim
500 gemobiliseerd. Slechts 160 daar-
1 van kunnen hun studies voortzetten,
sinds zij werden ondergebracht in de
T.H.-compagnie. Het nieuwgevormde
college stelt echter pogingen in het
werk om alle gemobiliseerde studen
ten in een speciaal studentenbataljon
vereenigd te krijgen en dit in Delft te
j doen detacheeren.
i De rector-magnificus verklaarde
j hierover:
i „Vrijwel alle gemobiliseerde studen-
ten behooren tot het kader en van den
Minister van Defensie is te begrijpen,
dat hij, gezien het tekort aan officie
ren en onderofficieren, zoo maar geen
paar honderd man kan afstaan. Er is
over deze moeilijke aangelegenheid
druk geconfereerd, maar een oplos
sing is nog niet bereikt. De studenten
aan de Technische Hoogeschool staan
er anders voor dan die aan de uni-
versiteiten^en kunnen alleen vergeleken
worden met de medici en de veterinai-
ren. Om te kunnen studeeren moeten
zij aan de Hoogeschool zijn en dicta
ten kunnen hoogstens als noodmiddel
dienst doen. Daarmee maakt men geen
technische studie klaar, evenmin als
men dokter kan worden, buiten zieken
huis of snijkamer om. En nu hebben
wij den indruk, dat de T.H.-studenten
tot dusverre nog niet op dezelfde
royale wijze behandeld zijn als de
medici en de veterinairen, die blijk
baar en masse hun gewone studie
weer hebben kunnen opvatten. Boven
dien: ’s lands defensie is gebaat bij
een zoo sterk mogelijke techniek en
eenige honderden studeerenden, die op
weg waren zich technisch te bekwa
men, te laten „wegzakken” kan onmo
gelijk in het belang van onze weer
baarheid zijn”.
Verwachting tot den avond van 12 Mrt.:
Wind: zwak tot matig. Zuidelijk tot
Westelijk, betrokken tot zwaarbewolkte
lucht, kans op eenigen regen (vooral in het
Noorden), eenige daling van temperatuur.
S
'i
