over het resultaat in Sumner Welles’ bezoek aan Londen De strijd Zuid-Finland TVog onzekerheid Het Finsche overleg met Moskou duurt voort No. 17516 dinsdag 12 Maart. de onder- van Onderbreking handelingen voor enkele dagen? BELANGRIJKSTENIEUWS 1940. BUITENLAND van Een basis voor onder- koningspaar BELGIE. Ongedwongen onderhoud met het Britsche Zweden tegen inmenging de geallieerden EERSTE BLAD.; Helsinki sedert lang op de hoogte van Chamberlain’s aanbod Finland heeft nog geen verdere hulp van de geallieerden gevraagd Russen zouden ongeveer 5000 man per dag verliezen handelingen gevonden PRIJS DER ADVERTENTIËN: PRIJS DEZER COURANT: Dit nummer bestaat uit VIJF bladen Vijfde blad, pag. 2. Vijfde blad, pag. 2. BINNENLAND Derde blad, pag. L. Derde blad. vaa. 2. geheele Het Een interview met Günther. te Gisteren zijn de stoffelijke resten van de drie slachtoffers van de „O. 11” ter aarde besteld. Eerste blad, pag- 2. Een Grieksch schip is in de Noordzee op een mijn geloopen. De Belgische trawler „L. 47” wordt vermist. Eerste blad, pag. 2. gen o- een Deze courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen BUREAUX: WAGENSTRAAT 35^37 Telefoon 116300 (zeven lijnen) Giro No. 12500 Het Nederlandsche tankschip „Eulo- ta”, op weg naar Curacao, is door een ontploffing op de Noordzee vergaan. De 42 opvarenden werden door een Engelsch oorlogsschip overgenomen. Derde blad, pag. 1. Voor ’s-Gravenhage bij vooruitbet. p. 3 mnd. met „Kikeriki”, „De Nieuwste Mode”, „Koloniaal Bijblad” en „Letterkundig Bijblad” ƒ3.Franco per post met Mode blad 4.zonder Modeblad 3.75. Buitenland 9.Landen waarop het verlaagd intern, drukwerk-posttarief van toepassing is 7.p. kw. Bij postkantoren tegen de geldende goedk. abonn.prijzen. Afz. nummers 5 ct., fr. p. post 10 ct. Van 15 regels ƒ1.50. Iedere regel meer tot 10 regels 40 ct., daarna iedere regel meer 50 ct. Reclames 90 ct per regel. Bewijsnummers 5 ct., fr. p. post 10 ct Incasso binnen de stad 5 ct, buiten de stad volgens posttarief. Bij vooruitbetaling: Kleine Advertenties 90 ct.; Dienstaanbiedingen 70 ct. Advertentiën waarin voorkomt „Brieven aan het bureau van dit blad” 10 ct meer. IT Stockholm werd hedenmorgen gemeld, dat mogelijk een onder breking van enkele dagen in de onderhandelingen zou kunnen volgen, teneinde de Finsche delegatie in staat te stellen om het parlement en het leger in te lichten en om misschien verdere instructies te ontvangen. Daarentegen vernam Reuter uit Stockholm, dat de beslissing van Finland ten aanzien van de Russische vredesvoorwaarden waarschijnlijk vandaag bekend zal worden gemaakt. De Russische eischen zouden Hangö omvatten, alsmede een grooter deel van de Karelische landengte dan in de oorspronkelijke eischen werd aangeduid. De Finsche gedelegeerden te Moskou zullen waarschijnlijk in den loop van den dag in Finland terugkeeren. De gisteren door Chamberlain afgelegde verklaring inzake eventueele hulpverleening aan Finland is terstond doorgegeven aan de Finsche delegatie te Moskou en eveneens aan Erkko, den Finschen gezant te Stockholm. Uit Stockholm wordt voorts gemeld, dat het optimisme, dat gisteren ten aanzien van de Russische voorwaarden heerschte, overdreven is. In wel ingelichte kringen meent men, dat het voor de Finnen zeer moeilijk zal zijn, een besluit te nemen. Sumner Welles en de Amerikaan sche ambassadeur Kennedy hebben gisteren de thee als gasten van koning George en koningin Eliza beth in het Buckingham Paleis ge bruikt. Tevoren had Sumner Wel les een onderhoud van met Halifax gehad. Verschenen is het voorloopig verslag der Eerste Kamer over het wetsontwerp betreffende de herwaardeering van den goudvoorraad der Nederlandsche Bank. Derde blad, pag. 1. De Russische aanvallen op de Kareli- sehe landengte duren voort. Eerste blad Dag l Zweden is tegen inmenging van de geallieerden in het Finsche conflict Eerste blaa. pag I. Prins René de Bourbon ge looft niet aan een wapen stilstand. Prins René de Bourbon, die als vrij williger in Finschen dienst is, en, na met een zending te zijn belast thans uit Brussel naar Finland terugkeert, heeft in een interview met het blad „Libre Belgiqüe” verklaard, persoon lijk niet aan een wapenstilstand te ge- looven. „De Finnen, zeide hij, zullen tot den laatsten man vechten voor hun onafhankelijkheid en hun eer. De Rus sische voorwaarden zullen nooit aan vaard worden, als Moskou niet volle dig afziet van het plan, Finland te onderdrukken en te ontwapenen.” De prins verklaarde voorts, dat men zonder vrees voor overdrijving het aantal Russen, dat sedert het begin der vijandelijkheden buiten gevecht is gesteld, op 600.000 kan schatten. Het Finsche volk behoudt een zeer hoog moreel. Om stand te houden heeft Finland mannen noodig. De prins zei de er zeker van te zijn, dat het dezen ook zal krijgen. den zijn, moeten zij naar Helsinki wor den gezonden en moet het kabinet be slissen, of het ze goedkeurt of niet. Wanneer dan het kabinet zijn goedkeu ring er aan hecht, moet het parlement bijeengeroepen worden om over de kwestie te stemmen. De voorwaarden kunnen niet beschouwd worden als de finitief goedgekeurd door het Finsche volk vóór de Landdag deze aanvaard heeft. „Svenska Dagbladet” overweegt de mogelijkheid, dat Finland gedwongen zou kunnen zijn de sovjet-Russische voorwaarden te verwerpen. In dat ge val, schrijft het blad, dient Zweden "te beginnen met „niet-inmenging” op groote schaal, zooals in Spanje is ge beurd, door complete eenheden naar Finland te zenden. Het blad meent, dat Duitschland zich niet tegen zulk een optreden zou ver zetten, en het vervolgt Wij moeten den Westelijken mogend heden te verstaan geven, dat hun in menging niet door Zweden of Noor wegen zou worden geduld. Wij wen- schen niet, dat Scandinavië en Finland gemaakt worden tot slagveld voor den Noordelijken vleugel der geallieerden. Evenmin hebben wij een zoodanig ver trouwen in hun militaire kracht, dat het lot van Polen ons niet met vrees ver vult. Als Finland de sovjet-eischen ver werpt, moet er onmiddellijk een reor ganisatie komen van de Zweedsche re- geering, met een veel sterkere militaire vertegenwoordiging, omdat alleen de defensie-chefs in staat zijn, de noodige besluiten in zulk een situatie te nemen. Het Stockholmsche blad „Socialdemo- kraten” bespreekt de door Chamberlain afgelegde verklaring en wijst erop, dat wat er ook moge gebeuren, de zaak van Finland, welke ook die van Zweden is, het best gesteund wordt door een krach tiger Scandinavische hulpactie. De trek van vrijwilligers en burgerarbeiders en de inzamelingen zullen verdubbeld moe ten worden. Zelfs als vrede gesloten wordt, zullen enorme materieele hulp bronnen gemobiliseerd moeten worden om weder op te bouwen hetgeen door de Russische barbaarschheid is ver nield. Het Finsche volk zal moeten voe len, dat bij ons levendige solidariteit heerscht met zijn lot en zijn wil, een onafhankelijk leven te leven als een vrij volk en als Noordsche democratie. In een interview met Reuter heeft de Zweedsche minister van buitenlandsche zaken, Günther, verklaard, dat het doel van de Zweedsche regeering is, dat te doen, wat het best is voor Finland en Zweden. De omstandigheden maakten het duidelijk, dat de beste wijze om Finland te helpen, was zelf neutraal te blijven en Finland zooveel mogelijk te voorzien van materiaal en vrijwilligers. Dit is in groote mate geschied, en in de meest hartelijke samenwerking met de Finsche regeering geschiedt dit nog. Ten aanzien van de Finsch-Russische besprekingen zeide hij, dat van het begin tot het eind van deze onderhande lingen geen contact met Duitschland is geweest. Ook is niets gedaan om op een andere wijze druk uit te oefenen op de Finsche regeering. De Russische voor stellen en het Finsche antwoord zijn door de Zweedsche regeering overhan digd. Er is verder niet gesproken over een Zweedsche garantie aan Finland indien een vrede zou worden gesloten. In antwoord op een vraag over de mogelijkheid van een beperking van den uitvoer van Zweedsch ijzererts naar de oorlogvoerenden, teneinde beter de neutraliteit te handhaven, zeide de mi nister, dat dit zijns inziens het tegen overgestelde effect zou hebben. De beste garantie is het handhaven van den ge wonen handel met beide partijen. Ten slotte zeide hij te hopen, dat de tradi- tioneele betrekkingen met Engeland ge handhaafd zullen blijven, Het s.s. „Amor” van de K.N.S.M. is nabij het lichtschip West-Hinder op een mijn geloopen en gezonken. De 33 op varenden zijn behouden aan wal ge bracht. Duitschland en de vrijwillige hulp aan Finland. Naar in betrouwbare niet-officieele bron verluidde heeft Duitschland door Göring aan Zweden medegedeeld, on middellijk na de rede van koning Gustaaf, drie weken geleden, dat Duitschland geen bezwaren heeft tegen het zenden van vrijwillige hulp van de Scandinavische landen aan Finland. dige kennis van het aanbod van de ge allieerden, alsmede van de houding van I Zweden en Noorwegen. Zweedsche po- t litieke kringen zijn van meening, dat Chamberlain’s verklaring en het aan bod der geallieerden ten doel hebben i de positie van Finland bij de onder handelingen te Moskou te versterken. Een Finsche uiteenzetting. Finsche kringen in Londen hebben Reuter er vanmorgen van in kennis gesteld, dat de definitieve beslissing van Finland over de vraag, of de sovjet-Russische vredesvoorwaarden al dan niet zullen worden aanvaard, niet over slechts enkele uren kan worden verwacht. De te volgen procedure zou aldus zijn: in de eerste plaats moet de Fin sche delegatie te Moskou een besluit nemen over de vraag, of de Russische voor waarden van zoodanigen aard zijn, dat zij aanbevolen kunnen worden voor aanvaarding door het Finsche kabinet. Vervolgens, wanneer de voor waarden aanbevelenswaardig bevon- Besprekingen met Chamberlain Na de thee op het Buckingham Pa lace hebben Sumner Welles en Ken nedy zich naar Downingstreet 10 be geven, waar zij Chamberlain en Halifax ontmoetten. Volgens United Press zou Sumner Welles voorzichtig en beleefd Cham berlain en Halifax op de Britsche oor logsmaatregelen hebben gewezen, welke in Amerikaansche belangen ingrijpen, zooals het openen van de mail en het opbrengen van schepen naar contröle- bases en die een negatieve uitwerking hebben op de sympathie van het Ame rikaansche volk voor de geallieerden. Omtrent de economische samenwer king van Engeland en Frankrijk zou den Chamberlain en Halifax medege deeld hebben, dat zij Welles in het volste vertrouwen uitvoerig van hun doeleinden op de hoogte zouden stel len. Een dergelijke mededeeling zou Welles ook van Daladier hebben ont vangen, slechts zouden de Britsche leiders nog sterker den nadruk er op hebben gelegd, dat er slechts vrede kan zijn nadat het Hitlerisme zal zijn verdwenen en het Duitsche militairis- me zal zijn vernietigd. Italiaansche meening. Stefani schrijft over de Finsch-Rus sische onderhandelingen Finland schijnt geneigd te praten over een redelijken vrede, welke zijn onafhankelijkheid niet in gevaar zou brengen. In hoofdzaak zou het er om gaan, eenig grondgebied te offeren met behoud van de vrijheid des lands. Een dergelijke oplossing zou met voldoe ning kunnen worden ontvangen, daar de Finsche opoffering een ramp zou verhinderen. De oorlog zou zich dan niet uitbreiden over Scandinavië. Het is duidelijk, dat Finland den te genstand niet onbepaald kan voort zetten. Overigens hebben de Westelijke mo gendheden tot nu toe nog geen vaste houding aangenomen tegenover Rus land, terwijl zij direct op Finsch ge bied zouden hebben kunnen interve- nieeren. Haar aandrang dwars door Zweden en Noorwegen te willen optre den, wijst integendeel op de neiging het conflict uit te breiden voor bedoe lingen, welke niet juist die der Finnen zijn. bezoek vormde een scherp contrast met het ceremonieel, dat in vredestijd in acht zou zijn ge nomen. Naar wordt vernomen gaf koning George zijn gast een beeld van de een heid der Britten in oorlogstijd. Von Ribbentrop is gisteravond uit Rome vertrokken. Eerste blad, pag. 2. Sumner Welles heeft gisteren een bezoek gebracht aan koning George, Chamberlain en Halifax. Eerste blad, pag. 1. De Duitsche regeering heeft een soe peler optreden toegezegd voor de neu trale scheepvaart. Nog altijd zoekt men naar de rede nen. welke de sovjet-Unie bewegen om vrede met Finland te zoeken. Het wordt in verband gebracht met Duit sche pressie op Moskou, daar Duitsch land levering van de Russische grond stoffen begeert, hetgeen door den Fin schen oorlog wordt belemmerd. Er zou nog een andere reden zijn, n.l. dat de Russen bevreesd zijn voor een geallieerde inmenging in Finland. De I militaire steun van Engeland en Frankrijk zou de Finnen in staat stel len, den oorlog krachtig voort te zet ten, terwijl deze thans toch al zwaar drukt op het Russische bedrijfsleven. Omtrent de kwestie van de geallieerde hulp aan Finland heeft minister-pre sident Chamberlain gisteren in het La gerhuis een verklaring gegeven. Deze kwam hierop neer, dat „Engeland en Frankrijk de Finsche regeering er van in kennis hadden gesteld, dat zij be reid waren in antwoord op een beroep op verdere hulp over te gaan tot on middellijke en gezamenlijke hulp, met gebruikmaking van alle ter beschik king staande hulpbronnen”. In antwoord op vragen van de oppo sitie zeide Chamberlain „Iedere hulp Noorwegen in afwachting. Met de grootste belangstelling, doch zonder zenuwachtigheid, wacht het Noorsche publiek op nieuws uit Mos kou. De bladen betoogen eenstemmig, dat Finland na zijn heldhaftigen strijd het recht heeft zelf te beslissen. Zij wijzen iedere bewering dat de regeeringen van Noorwegen en Zweden druk op Helsinki zouden hebben uitgeoefend, van de hand. „Arbeiderbladet”, het hoofdorgaan van de arbeiderspartij, geeft uiting aan een voorzichtig optimisme, doch waar schuwt tevens tegen illusies. Het roept het Noorsche volk op, de steunactie voor Finland zoo krachtig mogelijk voort te zetten. In het Zuiden van Finland duurt de strijd onverminderd voort en worden aan beide zijden zware verliezen aan menschenlevens geleden. Men raamt, dat de Russen thans in totaal tusschen 300.000 en 400.000 manschappen in den Finschen oorlog verloren hebben en thans nog steeds ongeveer 5000 man per dag verliezen. Gemeld wordt, dat de Finnen in de campagne op de Karelische landengte 2000 jonge officieren verloren hebben. In het Finsche leger zijn eenige wijzi gingen gebracht in de militaire orga nisatie. Vernomen wordt, dat generaal Oesch, de chef van den generalen staf, thans het bevel voert over de krijgs verrichtingen, welke ten doel hebben de Zuidelijke kust van Finland te be schermen tegen de Russische aanval len over het ijs. Generaal Oesch, die vijftig jaar oud is, heeft zijn militaire opleiding ten tijdens den vorigen oorlog in Duitsch jagersbataljon. Hij kent het terrein uitstekend, want hij is geboren in de buurt van Wiborg. Luchtalarm is te Opmerking van Stalin. Volgens „Stockholms Tidningen” maakte Stalin een vriendelijke opmer king aan het adres van den Finschen gedelegeerde Paasikivi. Hij zeide, dat de oorlog voorkomen zou zijn, als Paa sikivi tot het einde der onderhande lingen in het najaar de leiding van de Finsche delegatie had gehad, inplaats van te worden vervangen door Tanner, den tegenwoordigen minister van bui- Te Gent is een onderofficier gearres teerd wegens de verspreiding van com- Imunistische pamfletten. Bovendien zijn een communist en zijn vrouw gearresteerd, die ervan ver- dacht worden, van een kiandestienen fadiozender gebruik te hebben ge haakt om de Fransche radio-uitzendin- 6en te storen. een uur Verschenen is het verslag over den economischen toestand van Nederl.- Indië over het 4de kwartaal van 1939, bijgewerkt tot medio Februari, uit welk verslag o.m. blijkt een belangrijke stij ging van den Indischen uitvoer naar Amerika en Australië. Vierde blad. pag. 2. tenlandsche zaken, die, naar Stalin zeide, te Moskou veel minder populair was. Te Helsinki vestigt men er de aan dacht op, dat niet alleen de houding van de Westelijke buren van Finland, doch ook van de geallieerden en van Duitschland invloed kan uitoefenen De vraagstukken gaan verder dan een wijziging van de grenzen. Volgens gisteren te Parijs ontvan gen betrouwbare inlichtingen heeft de sovjet-regeering de aan Finland bij het begin der loopende onderhandelin gen aangeboden vredesvoorwaarden aanzienlijk gewijzigd. Verklaard wordt, dat Moskou zijn eisch inzake den afstand van Wiborg en Petsamo heeft laten vallen en er in toegestemd heeft zekere deelen van de Mannerheimlinie in Finsche handen te laten. De eenvoud van het bezoek ten pa- leize werd gekenmerkt door de intro ductie van den Amerikaanschen gast. Hij werd koning George aangekondigd met de woorden „Mister Sumner Wel les, Sir”De koning noodigde Wel les binnen, drukte hem de hand en herinnerde aan hun vorige ontmoetin gen te Washington. Zij onderhielden zich gedurende een half uur, waarna de koningin binnen trad en Welles begroette. Zij praatten enkele minuten en begaven zich daar op naar de z.g. Pine Room, waar de thee gereed stond op een lage tafel voor het open vuur. Terwijl allen in fauteuils waren gezeten, schonk de koningin thee, aan Finland zou in overeenstemming zijn met Engeland’s verplichtingen vol gens het Volkenbondshandvest. Wat de samenwerking met andere staten betreft ik heb Frankrijk reeds in ver band met ons zelve genoemd. Natuur lijk kan ik niet zeggen, wat andere staten zich verplicht zouden kunnen gevoelen om te doen.” Toen gevraagd werd, of dit niet overeenkomt met ten oorlog trekken tegen Rusland, antwoordde Chamber- lain „Zoover is het nog niet gegaan.” Ten aanzien van de vraag, of de Brit sche regeering troepen naar Finland zou zenden en bereid zou zijn de neu traliteit van Noorwegen daarbij te schenden, zeide Chamberlain, dat hij niets aan de afgelegde verklaring had toe te voegen. Het Britsche departement van bui tenlandsche zaken heeft ter ophelde ring van Chamberlain’s verklaring van gisteren, medegedeeld, dat de minister- i president heeft willen duidelijk maken, dat tot dusver van de Finsche regee ring geen verzoek is ontvangen tot het verleenen van verdere hulp. De verklaring van Chamberlain moet aldus worden uitgelegd, dat Engelsch- Fransche hulp gegeven zal worden, wanneer er om gevraagd wordt. De Britsche houding ten opzichte van Finland heeft bij geen enkele par- j tij verdeeldheid gewekt of critiek van de parlementaire oppositie uitgelokt. In politieke kringen te Londen is men steeds meer de meening toege daan, dat de Russisch-Finsche onder handelingen slechts een deel van een veel grooter politiek spel zijn, dat thans in Europa wordt gespeeld. Vol gens de „Times” was Chamberlain’s verklaring van gisteren betreffende Finland reeds verscheidene weken ge leden bij de Finsche regeering bekend, dus vóór dat de vredesonderhandelin gen begonnen. De Finsche onderhande laars gingen naar Moskou met volle- De Finsche delegatie is gistermiddag opnieuw door Molotof ontvangen. Vol gens inlichtingen uit betrouwbare bron te Helsinki was gisteren nog geen en kel besluit genomen. De kansen van oorlog en vrede staan gelijk. Volgens hardnekkige geruchten wor den de neteligste vraagstukken ge vormd door den spoorweg van Wiborg naar de Russische grens, het toekom stige militaire en politieke regime in Finland en het probleem van het schiereiland Hangö. Een ander bericht uit Helsinki zegt, dat gisteren bij de Finsch-Russi sche besprekingen een basis tot onderhandelen tot stand is geko men, doch talrijke bijzonderheden moeten nog worden geregeld. De leden van de Finsche regeering en van het parlement worden voort durend op de hoogte gehouden van den stand van zaken. Helsinki. Gisteren is te Helsinki vijfmaal luchtalarm gemaakt. Ondanks de on derhandelingen te Moskou, blijft de militaire bedrijvigheid zeer aanzienlijk. Deensche arbeiders naar Finland. Deze week zullen nog 300 Deensche werktuigkundigen en metaalarbeiders naar Finland vertrekken. Daarmede zullen in hij. geheel 900 Deensche ar beiders voor burgerhulpdiensten in Finland zijn. De „Diplo” over Chamber lain’s verklaring. De verklaring welke Chamberlain gisteren met betrekking tot Finland heeft afgelegd, kenmerkt de „Deutsche diplomatisch-politische Korrespondenz” als een symptoom voor de begeerigheid waarmede om bepaalde redenen iedere laatste mogelijkheid, welke zich nog voordoet om den oorlog in het Noor den uit te breiden, door de politici van de Westelijke democratieën aangegre pen en uitgebuit worden. „Het zou. schrijft het officieuze blad, inderdaad merkwaardig zijn, wanneer op de ar rogantie, waarmede door de Weste lijke mogendheden eenvoudig over vreemde landen wordt beschikt, niet eindelijk van de zijde der voor de rol van militaire objecten uitverkorenen duidelijk gereageerd zou zijn. Thans is het niets ontziende imperialisme van Engeland en Frankrijk, niet in de laatste plaats door de Finsche ervarin gen, ontmaskerd.” Verklaring van minister Huil. De Amerikaansche minister Huil heeft gisteren in een persconferentie verklaard, dat Steinhardt, de ambassa deur van de Vereenigde Staten te Mos kou, niet heeft deelgenomen aan de onderhandelingen tusschen Finland en de sovjet-Unie en dat de besprekingen, welke hij gehad heeft met de Finnen en de Russen slechts van informatieven aard waren, teneinde Washington op de hoogte te houden van het verloop der onderhandelingen. De ambassade der Vereenigde Staten te Moskou heeft niet gediend als plaats voor de onder handelingen, zooals in sommige be richten werd gezegd. BUITENLAND Het vredesoverleg te Moskou wordt voortgezet. Vandaag zal een nieuwe bij eenkomst worden gehouden. Verwacht v.ordt dat de onderhandelingen korten tijd zullen worden onderbroken. Eerste blad, pag 1. Vijfde blad, pag. 2. HAAGSCHE COURANT u OVERZICHT. of Bijkantoren: Scheveningen, Keizerstr. 319, Tel. 550310; Rijswijk, Kantoor- boekh. Leeuwendaal, Oranjelaan 3, Tel. 119461. Voorburg, Boekhandel H. E. G. Ruijs, Heerenstr. 124, Tel. 778038; Filialen: N.V. Kantoorboekh. Th. J. de Koning, Goudsbloemlaan 3, Tel. 330263; Boekh. J. B. v. Seters Jr„ There- siastr. 108a, Tel. 772444; Boekh. E. D. Couvée, van Hoytemastr. 66, Tel. 721187 ONDEROFFICIER GEARRESTEERD WE GENS COMMUNISTISCHE ACTIVITEIT.

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1940 | | pagina 1