HAAGSCHE COURANT
Zeiss-Planetarium
a
4
Regeling voor
Militairen
DE ZWARTE
ORCHIDEE
a
I
R
Kreymborq
H
L" i'i
It
i
Bil
UB
I
rj
.c-J
n
ii j
I
I
I
Warar b or g- C o sf mnns
Of
Waarborg^Tweedjassen
BINNENLAND
Dinsdag IS Maart 1940.
If-
88
O
IN- EN UITVALLEN
j F
rl/
a JrX' W
Haagsche Courant
Waarborg-Kleeding
alleen bij Kreymborg
a
per avond 75 gratis
plaatsen
F
SB
BH
HO?
fefe
Ij
/j
VIERDE BLAD,
4^
X,
7i
voor
Drie ton en bovendien de ambulance
t
1
FEUILLETON.
1
P. Moltmaker neemt afscheid van de
Spoorwegen
De directie van het Zeiss-Plane-
tarium Haagsche Courant heeft be
sloten, voor de hier gelegerde mili
tairen van alle rangen
De Nederlandsche hulp
Finland
is
ter beschikking te stellen!.
De kaarten zijn den geheelen dag
van 9 v.m. tot 8 n.m. verkrijgbaar
aan het Planetarium-loket van de
Haagsche Courant, Wagenstraat 37.
De voordracht vangt om 8.15 uur
aan en duurt ongeveer een uur.
Voor de voordrachten, die heden
avond, Dinsdagavond, Woensdag
avond, Donderdagavond, Vrijdag
avond en Zaterdagavond gehouden
worden, zijn nog plaatsen beschik
baar.
I 1
Lieden IJ een enorme Leuze nt
nieuwe modellen en in prachtige
stoffen vau uitstekende kwaliteit
Onmisbaar in dezen overgangstijd^
Fijne vischgraat- en ruitdessins frt
alle kleuren. Ziet de thans nog zeef
billijke prijzen, in de. etalages van
•U'i
naar aanleiding van de Raadszitting
Het resultaat van de inzameling
fe-'
Nederlandsche spoorwegperso-
(Nadruk verboden.)
HOOFDSTUK VUL
Het spoor bijster.
i
WAARBORG
Vijfentwintigste congres van de
federatie van arbeiders-esperantisten.
Geen verzet was er ook tegen de voor
gestelde wijziging van de verordening-
v. Stolkpark. Deze verordening beoogt,
het parkkarakter te behouden, en de
wijziging heeft ten doel, aan de Emma-
kliniek, die dringend behoefte heeft aan
uitbreiding, deze binnen bescheiden per
ken mogelijk te maken. Niet echter een
zoo grootscheepsche uitbreiding als
door de Emmakliniek was beraamd.
De heer van Beusekom zou graag heb
ben gezien, dat een aanzienlijker uit
breiding dan de door B. en W. beoogde,
werd mogelijk gemaakt, maar de heer
Quant getuigde, dat de commissie voor
Plaatselijke Werken daarvoor niet te
'den was en wees er, evenals daarna
houder Vrijenhoek (zulks naar aan
leiding van het adres van den heer Wes
terman) op, dat de verordening wel dege
lijk de vervanging van oude, niet meer
gangbare villa’s door nieuwe en mo
derne (ook dubbele en drievoudige, zelfs
beneden- en bovenwoningen) mogelijk
maakt
No. 17522.
Prins Bernhard bij de oefeningen van het
derde legerkorps
Z.K.H. Prins Bernhard heeft namens
H.M. de Koningin ook de heden in den
vroegen ochtend voortgezette oefenin
gen van het derde legerkorps bijge
woond en heeft voorts deelgenomen aan
het laatste deel der oefening bij het
tweede regiment-huzaren. De Prins was
vergezeld door zijn waarnemend-adju-
dant, luitenant-kolonel H. J. Phaff.
Tresa goeden nacht toewenschend,
ging hij heen, terwijl hjj zijn hart in
zijn keel voelde kloppen.
stuur van Amsterdam ontvangen. Des
avonds vindt een feestavond plaats.
Zondagmorgen maken de congresgan
gers een gezamenlijke wandeling door
de stad.
Tijdens het congres is door de pos
terijen een in het gebouw ingericht
kantoor geopend. De poststukken, van
dit congres verzonden, zullen door de
posterijen van een speciaal stempel
worden voorzien.
*4
-
Verzet was er wèl tegen het voorstel
om medewerking en financieele garan
tie (van ten hoogste 7400) te verlee-
nen aan openluchtvoorstellingen van
JHamlet” op het Binnenhof, welke, naar
men hoopt, evenals de opera-vertoonin-
gen op dat plein, een attractie voor be
zoekers van elders zullen vormen. De
Onder de ingekomen gelden is onder
meer begrepen de opbrengst van het in
den boekhandel verkrijgbaar gestelde
geschrift „Finlands lot” van de hand
van mr. J. J. R. Schmal, alsook van de
pro-Finlandia-zegels, welke beide uit
gaven, waarvan de verkoop wordt
voortgezet, bereids eenige duizenden
gulden opbrachten.
Voor zoover hun adressen beschik
baar zijn, ontvangen alle gevers be
richt van ontvangst Inmiddels zet de
Finsch-Nederlandsche vereeniging haar
actie in het belang van den wederop
bouw van Finland met kracht voort
De accountantscontrole blijft opgedra
gen aan het accountants-kantoor I. J.
Struys, te Rotterdam.
Lettende op den ruimhartigen steun
uit alle deelen van ons land ontvangen,
houdt het bestuur der Finsch-Neder
landsche vereeniging zich overtuigd,
dat de belangstelling voor het zoo
zwaar beproefde Finsche volk ten on
zent bij voortduring levendig zal blij
ven, waartoe het bestuur ook zijner
zijds door het houden va» voordrachten
en filmavonden wenscht bij te dragen.
Desbetreffende aanvragen kunnen te
allen tijde worden gericht tot het secre
tariaat: van Pabstlaan 22, Voorburg,
(Z.H.).
a
het slot sprak de heer Moll
een welgemeend dankwoord
van den moord verscheurd had... niet
zoo erg veel.
Eigenlijk moesten we die andere
papieren hebben, zeide Carson peinzend
We zullen waarschijnlijk aan deze
niets hebben. Toch kan het geen kwaad
die na te kijken, wanneer ze gevonden
kunnen worden.
Tresa stemde daarmee in en Wah
ging op zoek naar de gevreesde over
blijfselen. Tien minuten later bracht
hij een klein hoopje minutieus kleine
snippers binnen, welke op een stuk
courant uitgespreid lagen, waarna
Tresa aanving deze nauwkeurig te be-
studeeren. De meeste bleken van reke
ningen afkomstig en er was ook een
brief bij van een oud vriend uit Enge
land.
Rekeningen en nog eens rekening
en, mompelde ze. Ik vrees, dat hij
een massa schulden achtergelaten
heeft. Opeens kreeg zij een driehoekig
stukje blauw papier in het oog, het
welk de letters „chideeën” bevatte.
Zij overhandigde het aan Carson, die
tusschen de tanden floot. Dat woord
achtervolgde hen overal. Tresa ging
door met aan haar moeilijke legkaart
te bouwen. Zes andere stukken werden
aan het eerste toegevoegd met het
volgende resultaat:
...om elf... foon 638 indien... chidee
ën... ongerust over...
Allemachtig! riep Carson uit,
een vierkant stukje papier oprapend
van ongeveer vijf centimeter breed
te. Hier is de datum 28 Mei;
dit werd geschreven op den dag, voor
dat uw broeder werd... hij moet het
op den dag. yoor zjjn dood ontvangen
Maar ik heb nooit zoo’n koffer
gezien, zei Tresa.
Meneel zetten achtel schelm. Wah
helinnelen pas vanmolgen... maal nou
niks zien.
Carson keek Tresa met de uiterste
verbazing aan. Wat was er in dien
koffer? Waar had Dixon hem van
daan? Waarom was die koffer na zijn
dood verdwenen? Bevatte die iets, wat
de moordenaar wenschte te bezitten en
had Dixon hem stilletjes naar huis ge
bracht, vreezende dat de vorige schuil
plaats niet veilig genoeg was? Deze en
een dozijn andere vragen kwamen Car-
son voor den geest, doch bleven onbe
antwoord.
Prachtig Wah, zeide Tresa. Wah
Su boog en verdween.
Het wordt elke minuut gecompli
ceerder, verwonderde zich Carson.
Uw broeder hield iets verborgen.
Waarom heeft hij u toch niet in ver
trouwen genomen?
Ik geef toe, dat ik verbijsterd
ben. Hij was een en al geheimzinnig
heid. Zelfs zjjn papieren heeft hjj ver
nietigd.
Verbrand?
Enkele. De rest scheurde hjj in
duizend stukjes. De papiermand was
ermee volgepropt.
Tresa de naam ontviel hem
bij ongeluk is er eenige kans de
verscheurde papieren terug te vinden?
Wellicht kunnen we daaruit iets ont
dekken.
Wah werd opnieuw geroepen en deel
de hun mede, dat alles reeds wegge
haald was, maar voegde eraan toe,
dat er nog snippers waren van eenige
Naar wij vernemen, kon in de afge-
loopen weken als resultaat der door de
Finsch-Nederlandsche vereeniging met
medewerking van het Nederlandsche
Roode Kruis gehouden inzameling in
totaal een bedrag van drie ton ter be
schikking van het Finsche Roode Kruis
worden gesteld, terwijl bovendien de
uitzending der Nederlandsche Roode-
Kruis-ambulance naar Finland kan
worden bekostigd.
antirevolutionnairen (met inbegrip van
wethouder de Vries) en de chr.-histori-
sche heer Folmer hebben zich daar
tegen verklaard, waarbij de heeren Fol
mer en Knetsch wezen op de ontsiering
van het Binnenhof door de aan te bren
gen stellages; laatstgenoemde spreker
had tevens bezwaar tegen financieel ri
sico voor de Gemeente bij commercieele
ondernemingen.
De burgemeester toonde aan, dat noch
van een commercieele onderneming,
noch van financieel risico der Gemeente
sprake is en beval het voorstel warm
aan. De ontsiering gedurende een kor
ten tijd achtte hij geen bezwaar.
De ondervinding zal moeten leeren,
of de openlucht-opera- en tooneelvoor-
stellingen (in Juli) als tenminste
de Regeering geen bezwaar tegen
het gebruik van het Binnenhof maakt
het succes zullen hebben, dat de Raad
ervan verwacht Veel zal van het weer
afhangen, want het Binnenhof is wel
goed beschut tegen den wind, maar niet
tegen den regen.
De Hamlet-vertooningen hebben op de
opera’s voor, dat de omgeving althans
als décor zal kunnen dienst doen,
maar hoeveel imposanter en grootscher
zou het zijn, als men op ons Binnenhof,
met het gebouw van de Ridderzaal als
achtergrond, een spel uit den Holland-
schen graventijd kon geven, in grooten
stijl, met medewerking van massale
groepen in schilderachtige kleedij: een
voor deze gelegenheid gecomponeerd
spel, dat op het Binnenhof zijn histo
risch tooneel zou vinden, één zou zijn
met deze plaats, en jaarlijks zou kun
nen worden herhaald als zeldzame at
tractie voor stadgenoot en vreemdeling.
Waar zijn de Nederlandsche histori
cus, de Nederlandsche dichter, de Ne
derlandsche componist, de Nederland
sche regisseur, die tezamen dit groot-
sche spel doen geboren worden?
Groote belangstelling te Utrecht.
Onder groote belangstelling, o.a. van
de directie der Ned. Spoorwegen, afge
vaardigden van het personeel en van
verschillende organisaties van het per
soneel bij de Ned. Spoorwegen, ver
schillende hoofden van dienst en den
oud-directeur der Ned. Spoorwegen,
mr. H. van Manen, is in een plechtige
officieele bijeenkomst in het derde ad
ministratiegebouw te Utrecht gister
morgen afscheid genomen van den af
getreden voorzitter van den personeel-
raad bij de Ned. Spoorwegen, den heer
P. Moltmaker.
Als eerste spreker voerde het woord
de president-directeur der Ned. Spoor
wegen, prof. ir. J. Goudriaan. Spr. me
moreerde vooreerst de werkzaamheden
van den scheidenden voorzitter van
den personeelraad als lid van het per
soneel van de Ned. Spoorwegen, als
bestuurder van de vereeniging van
tram- en spoorwegpersoneel en ten
slotte als bestuurder van den loonraad
en den in 1926 in plaats van den loon
raad gekomen personeelraad bij d&
Ned. Spoorwegen.
De directie stelt er prijs op op dezen
dag te getuigen, aldus spr., van de
uitstekende verstandhouding, welke al
lengs tusschen haar en de vertegen
woordiging van het georganiseerde per
soneel is gegroeid en die nog onlangs
door den huldigen minister van Water
staat aan andere bedrijven tot voor
beeld is gesteld.
Spr. bracht den heer Moltmaker na
mens de directie hartelijk dank voor
de prettige samenwerking en overhan
digde als stoffelijk blijk van waardee-
ring een plaquette en een couvert met
inhoud.
Als tweede spreker voerde het woord
mr. H. van Manen, oud-directeur van
de Ned. Spoorwegen, die het belang
rijke werk door den heer Moltmaker
verricht, in het licht stelde. Volgens
spr. zijn de persoonlijke eigenschappen
van den scheidenden functionnaris van
grooten invloed geweest op de totstand
koming van den personeelraad.
Vervolgens richtte de secretaris van
den personeelraad, de heer J. Timmer
mans zich tot den heer Moltmaker en
bracht een woord van groote erkente
lijkheid namens het geheele georgani
seerde
neet
Aan
maker
voor de hulde, hem bij het afscheid ge
bracht.
Ik zie nog niet heelemaal...
Wacht! Hier hebben we... „ik
kan” en hier is een ander stuk „uur
komen”. Dat maakt de zaak begrijpe
lijker. Hoe loopt het nu?
ik kan om elf uur komen... foon
638 indien... chideeën ongerust over.
Tresa was zichtbaar opgewonden en
zjj zochten samen naar de rest van den
blauwen brief. Maar ofschoon zij elk
stukje papier nauwkeurig bestudeer
den, vonden zij nog maar één frag
ment van den brief, maar die bevatte
de belangrijkste aanwijzing. Het droeg
namelijk de handteekening van— Jo
seph Armstrong.
U bedoelt—
Eindelijk den man gevonden! riep
Carson uit.
Deze Joseph Armstrong is hier
op den avond van den moord om elf
uur geweest. Het is duidelijk, dat hij
over orchideeën kwam spreken. Dat
zou een eenvoudig voorwendsel kunnen
geweest zijn om hier binnen te komen.
Waarom zou hij op dien tijd van
den avond gekomen zijn?
Het was tamelijk gemakkelijk
voor hem om te weten te komen, dat
u dien avond naar het bal zou gaan.
Het was dus een gunstige gelegenheid
om uw broeder alleen te treffen.
Maar Wah Su dan?
Hij riskeerde den Chinees.
Maar als mijn broeder een be
zoeker verwachtte, waarom liet hij
dan Wah Su naar bed gaan?
Om dezelfde reden, waarom hij
den brief van dezen man verscheurde.
Mogelijk waren er private zaken te
bespreken. Aannemende, dat Joseph
De Raad, die soms kan uitmunten in
breedsprakigheid, scheen gistermiddag
al bitter weinig lust te hebben om zich
druk te maken. Zoo vond géén van de
leden het noodig, B. en W. te vragen of
een uitgaaf van ƒ35.000 voor verbete
ring van de Nieuwe Parklaan in dezen
tijd verantwoord is. Niemand zal ont
kennen, dat hier een behoorlijk rij
wielpad aan beide kanten gewenscht is
(zoodanig pad is er nu nog slechts aan
één zijde) en dat men de tonrondte van
den weg wil verminderen nu deze bij
zonder groot gevaar voor het drukke
autoverkeer meebrengt, kan men op zich
zelf beschouwt evenmin afkeuren. Maar
een andere vraag is: moet men tot deze
verbeteringen overgaan in ’n tijd als deze
nu ook aan de Gemeentelijke schatkist
zéér hooge en onontkoombare eischen
worden gesteld; nu de burgerij zeer
zwaar belast is en vele moeilijkheden
ondervindt; nu de toekomst in hooge
mate onzeker is en wij met stelligheid
alléén weten, dat de financieele lasten,
óók op de gemeente, nog zéér veel
zwaarder zullen worden?
Noodzakelijke werkzaamheden moet
ook de Gemeente laten doen, dat spreekt
vanzelf, al zal zij daarbij de uiterste
Zuinigheid in acht moeten nemen.
Noodzakelijk kan echter nie
mand den aanleg van het rijwielpad en
de vermindering van de tonrondte noe
men; de bestaande toestand, die nooit
tot onhoudbare toestanden aanleiding
heeft gegeven, kan zonder bezwaar wor
den bestendigd, in afwachting van be
tere tijden. Een bedrag van 35.000 is
niet iets, waar de Gemeenteraad, die elk
dubbeltje van de belastingbetalers drie
maal moet omkeeren, lichtvaardig over
heen mag stappen.
Maar... niemand heeft er ook maar
één woord over gezegd. Het voorstel
gleed onder ’s voorzitters hamer door
alsof de Gemeente baadt in het geld en
er geen wolkje is aan den hemel van de
toekomst.
Beseffen onze vroede vaderen wel den
ernst van den toestand, waarin wij
thans leven? En zijn zij zich hun ver
antwoordelijkheid tegenover de burgerij
wel voldoende bewust? Het zijn vragen,
die menigeen zich, en niet zonder erger
nis, zal stellen.
Op 23, 24 en 25 Maart houdt de fe
deratie van arbeiders-esperantisten
zijn 25e congres in het muziek-lyceum
aan het Albert Hahnplantsoen te Am
sterdam.
Zaterdagmiddag om 5 uur wordt het
congres officieel door het gemeentebe-
tteester zag,
boek bezig... 1
Ven?
Ja, schljjven aan tafel.
En was er veel papier— een
groote stapel vellen?
Ja, Wah zag heeleboel op tafel.
Carson voelde zijn belangstelling
groeien. Wah Su werd weer wegge
zonden, maar toen hij de deur bereikt
had, scheen hij zich iets te herinneren
en kwam naar Tresa toe.
Neem niet kwalijk, juffrouw,
Wah vergeten iets te veltellen. ’s Mid
dags gaat meneel uit en komen telug
toet een zeel glooten koffel. Elg
12)
Wah Su had het erover, dat uw
broeder dien avond zooveel te schrij
ven had. Hij heeft arendsoogen... hjj
heeft misschien het manuscript op de
tafel zien liggen, toen hij naar bed
ging. Is hy thuis?
Ja. ’t Is de moeite waard om dit
Uit te vinden.
Zij belde om den Chinees, die na
een paar seconden binnenkwam en er
even onbewogen uitzag als altijd.
Wah, toen jjj op dien avond je
was hjj toen aan zijn
was hjj aan het schrjj-
Carson ging naar het hotel en be
gon onmiddellijk een onderzoek in te
stellen naar den geheimzinnigen Arm
strong. Hij vond den naam op het gas
tenbord onder nummer 73, doch op
zijn vraag aan den portier, of Arm
strong in het hotel aanwezig was, ont
ving hij ten antwoord, dat hjj dien
morgen al heel vroeg was vertrokken
en dat zijn kaart zou worden wegge
nomen.
Heeft hjj geen adres achtergela
ten?
De portier keek zjjn register na en
zag, dat hij instructies ontvangen had
om eventueele brieven Poste Restante
Malakka, op te zenden. Carson beet
zich geërgerd op den lip.
Ik had hem zoo graag willen
zien, zeide hjj. Ik heb idee, dat hjj
een oud vriend van me is, dien ik in
jaren niet ontmoet heb. Het is eigen
aardig, dat wij in hetzelfde hotel lo
geerden en dat we elkander geen en
kele maal ontmoet hebben. Hoe zag
hjj eruit?
De portier bleek niet sterk in het
beschrijven van personen. Hjj gaf een
eenigszins vaag portret... een man
van ongeveer vijfendertig jaar, don
ker en aan den slanken kant.
Gladgeschoren?
broeder stond, is de mogelijkheid
groot, dat hij zijn slachtoffer voor
stellen gedaan heeft. Hij zou bijvoor
beeld de zwarte orchidee kunnen ge-
eischt hebben. Uw broeder, die de ge
varen van een tocht naar Borneo, om
de verboden bloem te bemachtigen,
kent, zou daartegen ernstige bezwaren
kunnen gehad hebben. Dit zijn natuur
lijk allemaal maar veronderstellin
gen, doch zij passen in de lijst van
onze hypothese, nietwaar?
Tresa was zeer bleek. Zij kreeg het
idee, dat zjj eindelijk in het hart van
het geheim doordrongen en zjj voelde
daarom een ongekende zenuwachtig
heid.
Uw gevolgtrekkingen zijn wel lo
gisch, sprak zjj zachtjes. Maar hoe
staat het dan met dien koffer?
Dit was het verwarring-stichten-
de punt. We zullen wel dichter bij de
oplossing komen, als we maar eerst
dien Joseph Armstrong hebben.
Wat gaat u doen?
Direct nummer 638 opbellen.
Dat zou hem kunnen waarschu
wen!
U heeft gelijk. Het is beter om
hem onverwachts op het lijf te val
len. Heeft u een telefoonboek?
Hjj begon naar nummer 638 te zoe
ken. Tenslotte vond hjj het en was
verbluft, toen hij het adres las. Het
was het Victoria-hotel... zjjn eigen ho
tel.
Geen wonder, dat het nummer
mij zoo bekend voorkwam, mompelde
hij. Ik kan mjj dien naam toch niet
herinneren. Overigens zal ik hem
gauw genoeg zien of in ieder geval
I