TOOTAL DA$ Tegen Uw Rheumatiek bestaat er een doeltreffend middel; Urodonal, dat de werkelijke oorzaak van de pijnen, het urinezuur, oplosten uit Uw organisme verwijdert. Moor on dat doel te bereiken, moet U de kuur i langeren tijd volhouden en, wanneer nog pijnlijke aanvallen optreden, Rexyrol-cachets nemen, die de pijnen onmiddellijk kalmeeren, terwijl hei Urodonal Uw organisme ontgiftigt Bij apothekers en drogisten. URODONAL LUCHTVAART GEMENGD NIEUWS RECHTZAKEN KUNST EN LETTEREN FINANCIEEL HAAGSCHE COURANT VAN WOENSDAG 20 MAART 1940. DERDE BLAD, PAGINA 2. THERESE HOVEN 80 JAAR A M E R I CAN BLEND MATTHaUS PASSION Opvarenden gered HAAGSCHE KUNSTKRING Gep. luit.-gen. P. H. A. de Ridder WILLEM ANDRIESSEN TERAARDEBESTELLING LOUIS DE VRIES ONDERWIJS EN KEKK MAARTSCHE STORM DEED SCHEPEN ZINKEN Stalling van militaire motor voertuigen DE STOMPWIJKSCHE ROOFMOORD Medenemen van levensmiddelen naar het buitenland Uitspraak Dinsdag 2 April a.s. Opleiding tot reserve-officier Koninklijke zangvereniging „Excelsior” Met Paschen 'n nieuwe 4 popu'»' Nederlandsch PopuWt 0.95 Speelt 195 Arrondissements-rechtbank hadden van LtOt voor verkeerde in GOUDEN MEDAILLE DER KONING» EXAMENS opdrachten zal ontbreken. dit uur Am ster Het is een product Chatelain aan- wan- verzamelden zich in de „_.,j de familieleden De zal de een DE GOUDVOORRAAD VAN DE NEDERLANDSCHE BANK. Klipperschip nood. In de week van 1118 Maart vrijwel onveranderd. Blijkens den weekstaat van de Neder- VEREENIGING VOOR KAMER MUZIEK Verer n-fing morgen eert geven J V -«ui. WC1UC11 UV UCULI f ?wbur8 gesloten, behalve tamiueieden. genoodigden en collega’s. Plechtigheid in de chapelle ardente. H M. SCHMIDT CRANS INVLIEGER BIJ KOOLHOVEN. Als opvolger van den onlangs veronge lukten invlieger bij de Koolhovenfabrieken te Rotterdam, luitenant Th. Coppers, is thans benoemd de heer H. M Schmidt Crans, chef-instructeur der N L S., thans gemobiliseerd als kapitein-vlieger. De heer Schmidt Crans, die voor de op richting der N. L. S„ ook reeds als zoo danig werkzaam was, heeft van de mili taire autoriteiten toestemming gekregen deze functie te aanvaarden. De benoeming wil niet zeggen, dat hij t.z.t. voor de N. L. S. verloren zal zijn. Op een dijk geloopen. De passagiers- en vrachtboot „Gro ningen III”, van de N.V. Groningen- Lemmerstoombootmaatschappij, varen de van Amsterdam naar Lemmer, is gisteren vermoedelijk tengevolge van den mist, op ongeveer 15 k.m afstand van Lemmer op den Meerdijk geloopen. Daar de boot dadelijk erg overhelde heeft het stoomschip „Amsterdam van de N.V. Reederij Koppe, welk schip daar even later passeerde, de passagiers overgenomen. Van Lemmer is de reddingboot „Hil da” ter assistentie vertrokken Nadat de .Groningen 111“ gelicht was. is het schip naar Lemmer gesleept Nader zal worden onderzocht in hoeverre de boot onder de waterlijn is beschadigd nergens te kort geschoten werd Dat -1 _i- dynamisch Adagio tot de Een die en CONCERT DOOPSGEZINDE KERK. Morgenavond zal er in de Doops- I gezinde Kerk, Paleisstraat 8, om 8 I uur, een wijdingsuur gehouden worden I Voorganger: ds. A. Keuter. Medewerk*»; I den: Johanna de Geus, sopraan; Lini I Schröder, alt; Edvard Röntgen, viola da I gamba; en Heinz ’s-Gravesande, orgel. I Gesproken zal worden over het lijden va» I Jezus met muzie.c van Joh. Seb. Bach I mede naar aanleiding van diens geboorte- I dag op 21 Maart 9 Na het uitvoerig pleidooi van mr. Ko- kosky in de Stompwijksche moordzaak heeft mr Hoekstra gisteren als ver tegenwoordiger van ’t O.M. kort gere pliceerd. Spr. handhaafde zijn meening dat verdachte na rustig overleg zijn slachtoffer van het leven heeft beroofd, met de bedoeling om zich van het geld meester te maken, dat v. d. H. bij zich droeg. Spr. bestreed de bewering van den verdediger, dat de dader een krachtmensch zou moeten zijn geweest, immers om een argeloos man, ook al is deze zwaar en groot van postuur, met een mes onverhoeds steken toe te bren gen in den hals, is geen bijzondere kracht noodig. Uit alles is gebleken, dat verdachte met voorbedachten rade heeft gehandeld. Als een voor de maatschap pij buitengewoon gevaarlijk mensch, dient hij voor goed daaruit te worden verwijderd. Mr. Kokosky dupliceerde en betoogde o.m., dat zelfs in het stelsel van de dagvaarding de beschuldiging van moord niet houdbaar was. PI. conclu deerde tot vrijspraak van al hetgeen aan verdachte is ten laste gelegd. Verdachte zag van het laatste woord af De uitspraak wertf hierna bepaald op Dinsdag 2 April. Jongelieden, die niet in werkelijken dienst zijn en mede willen dingen naar plaatsing by de opleiding tot reserve- officier van het wapen der militaire luchtvaart, het korps motordienst of het korps pontonniers en torpedis.en, welke omstreeks 1 October a.s. aan vangen en die in het bezit zijn van het vereischte diploma of wel, vóór 1 Oc tober dit diploma denken te behalen, moeten zich zoo spoedig mogelijk met een daartoe strekkend verzoekschrift, hetwelk op ongezegeld papier kan zijn gesteld, tot den minister van De fensie wenden zoo mogelijk met overlegging van het diploma en de daarbij behoorende cijferlijst, dan wel door den directeur van de desbetref fende onderwijsinrichting gewaar merkte afschriften van deze beschei den. De aandacht wordt er op gevestigd, dat de hiervoren bedoelde opleiding bij het wapen der militaire luchtvaart niet de opleiding tot reserve-officier- vlieger of reserve-officier-waarne- mer omvat, terwijl voor de leerlingen van de scholen voor reserve-officieren van genoemde legeronderdeelen over- gang naar het tweede studiejaar der koninklijke militaire academie niet mogelijk is. Omtrent den datum van aanvang van de eerstvolgende opleiding tot re serve-officier bij de infanterie, de ca valerie, de wielrijders, de bereden ar tillerie, de luchtdoelartillerie, de mo- torartillerie, de kustartillerie en de militaire administratie is nog geen be slissing genomen. Zoodra dit het geval is, zal deze worden bekendgemaakt. Blijft nog eenigen tijd adviseur inzake luchtbescherming. Naar wij vernemen, zal de inspec teur voor de bescherming van de be volking tegen luchtaanvallen, gep. lui- tenant-generaal P H. A. de Ridder, wiens aftreden als zoodanig wij een dezer dagen hebben gemeld, op verzoek van den minister van Binnenlandsche Zaken nog eenigen tijd als adviseur op het gebied der luchtbescherming aan het departement van Binnenlandsche Zaken verbonden blijven. Voor Schilderkundig Genootschap „Pulchri Studio”. Evenals vorige jaren heeft H. M. Koningin dit jaar wederom voor het Ge nootschap „Pulchri Studio” een gouden medaille beschikbaar gesteld ter uitreiking aan den maker van het beste werk op de tentoonstellingen van dit Genootschap. In de Willemskerk heeft de Koninklijke Zangvereeniging Excelsior onder leiding van Anton van der Horst wee, haar jaarlijksche uitvoering van Bacj-’t Matthaus-Passion gegeven, het otre felijke meesterwerk, dat. de stormende, eeuwen trotseerend. ons door zijn we,, weldigende en verheven schoonheid, bjj elke nieuwe beluistering telkens weer de ziel treft, ook dan zelfs, wanneer he! wordt vertolkt op een wijze, welke wj niet in overeenstemming achten metgee;; en stijl van het machtige werk. Over vet. schil van opvatting met betrekking de uitvoering der Bachsche Passionen H len wij hier echter niet in bijzonderheden treden, slechts constateeren, dat die waar, van Excelsior’s koren zich onder leiding van haar tegenwoordigen dirigent tot tol hebben gemaakt, ontdaan als zij is van alles wat naar uiterlijkheid zweemt, van verspitsing van dramatiek of romantische beïnvloeding, onze volle sympathie heeft Zoo in allen eenvoud en soberheid opge dragen. zoo vol gewijde rust en innigheid van uitdrukking is ons deze Matthaus Pas. sion wel het liefst en spreekt Bach’s it goddelijke inspiratie haar grondslag vin dende diepzinnige tonenspraak het sterkst tot den onbevangen hoorder. Buitengewoon expressief klonken dit maal de koren, die niet alleen naar de let. ter. maar ook naar den geest, zoowel in d„ meer bewogen gedeelten als in de ko- ralen hun zware taak volkomen be- heerschten Een klein voorbehoud moeten wij hier maken ten aanzien van het jon- kenskoor, dat ditmaal wel eens wat te luid en schel klonk, o.i. zou een kleine matiging van het forte een betere ver houding in den samenklank met de mas sale gemengde koren hebben tot stand kunnen brengen Maar dit is dan ook het eenige desideratum, dat wij naar voren brengen Een vijftal beproefde solisten: Annie van Wickevoort Crommelin, Theodora Versteegh, Louis van Tuide r. Willem R a v e 11 i en L cu re n s Bogtman waren de vertolkers van de belangrijke vocale solopartijen. Het geluid van de sopraan-zangeres heeft zich in den loop der laatste jaren prach tig ontwikkeld. Stem en toegewijde, sober- expressieve manier van zingen maker, haar tot een bij uitstek voor partijen als deze aangewezen vertolkster Van de overige solisten valt niets anders te as gen. dan dat zij hun gevestigde reputows als Bachzangers bij uitnemendheid ten volle hebben gehandhaafd RavellikChris tus trof ons ditmaal bijzonder dwt ie waardigheid en innigheid van zijn expres- sieven zang. >'an Tulder’s Ex angelist is moeilijk meer te overtreffen Bogtman is voor de z g kleine partijen (bestaan die eigenlijk wel bij Bach?) „The right man on the right place” Zijn aria (no. 29) zou nog iets scherper van intonatie met betrekking tot sommige intervallen ta nen zijn De typeering der karakters was voortreffelijk Ook mevr. Versteegh met haar donker getimbreerde alt heeft baar partij prachtig gezongen. Zeer mooi het duo met de sopraan in het eerste gedeelte van het werk Da de instrumentale solisten Stotijn (hobo). Prins (fluit) en Po th (viool- soli) zich als meesters van hun taak heb ben gekweten, behoeft welhaast geen bij zondere vermelding meer, evenmin als de omstandigheid, dat het met deze materie door jarenlange medewerking bij uitvoe ringen der Matthaus-Passion volkomen vertrouwd geworden Residentie-orkeit het instrumentale gedeelte der partituur voortreffelijk heeft verzorgd in hecht con tact met koren en solisten. De Willemskerk was tot op de laatste plaats bezet. Stenefere 35 onder in beginsel is te verstaan de periode van 20 Maart tot 20 Septem ber zooveel mogelijk ontruimd «n ter beschikking der eigenaren gesteld dienen te worden onder beëindiging der vordering. Moeten dientengevolge motorvoer tuigen in de open lucht worden opge steld, dan moeten de motorkap der automobielen, alsmede de motorrijwie len onder dekzeilen geplaatst worden. landsche Bank, 18 dezer gepubliceerd, be droeg de goudvoorraad t 1.0 13.557.547 l*" gen 1 013 532 154 op 11 Maart f 25 393 meer De zilvervoorraad bedroeg op 18 Maf; 10 06 1 564 tegen f9.751 566 op 11 Maf' of f 309 998 meer. 2, Op 18 dezer was dus de metaalvoorr«8“ tezamen 1 023 619 112. j. Bankbiljetten en assignatiën, alsme» rekening-courant saldi beliepen op Mrt. 1.336 694.873 tegen f 1 339.909»* op 11 Mrt of ƒ3.214.179 minder. Beatrljdt Uw kwaal. LOUIS VAN TULDER EN WILLEM RAVELLI NIET NAAR ZURICH. Louis van Tulder en Willem Ravelli heb ben zich genoodzaakt gezien door de on regelmatige internationale treinverbindin gen. af te zien van hun engagement te Zü rich op Witten Donderdag en Goeden Vrij dag waar zij resp de Evangelist -en Chris- tuspartij in de Johannes Passion zouden vervullen. De stoet vertrekt naar Muiderberg. Buiten den Stadsschouwburg zich tegen den tijd, dat de rouwstoet naar de begraafplaats in Muiderberg zou vertrekken, veel belangstellenden opge steld. Onder eerbiedige stilte werd het stoffelijk overschot in de lijkauto gedra gen, welke onder de bloemen bedolven was Daarna volgde een speciale auto, eveneens met kransen en bloemstukken beladen, en hierna reden de rouwauto’s met de familieleden en degenen, die de bijzetting op de begraafplaats te Muider berg zouden bij wonen. Langzaam zette de stoet zich in be weging Achter de baar werd het vaan del gedragen van de doofstommenveree- niging „Guyot” Als slippendragers fun geerden Jean Stapelveld, Maurits Parser, Jaap van de Poll en Yart van Staaldui nen. Aanwezig waren ook nog D Sluizer, directeur van het Centraal-theater. en de acteur Johan Kaart. Bij het Beatrix-theater hechtte de heer Johan Selmeyer een krans aan de lijk koets. Eenzelfde laatste hulde werd ge bracht bij het Grand-theater en bij den Hollandschen Schouwburg, waarna de stoet den tocht naar Muiderberg voort zette. Piano-avond in Diligentia „Kunst aan allen” Het weldadige van het spel van dezen pianist is, dat het als een natuurlijk uitingsmiddel aandoet. Uitmuntende tech- daartoe bij, Andriessen Hij denkt Onze stadgenoote, de schrijfster mevrouw Thérèse Hoven zal 2 April a.s. 80 jaar worden. Zij zal zich echter door uitstedigheid aan bezoeken en ge- lukwenschen onttrekken. Thérèse Hoven was eerst bij net onderwijs, zij heeft =nel naam gemaakt door een groot aantal ro mans en kinderboeken, ongeveer een 100- tal, redigeerde verschillende tijdschriften voor kinderen en jonge meisjes en was werkzaam op philantropisch gebied, zoo was zij b.v c.a. 30 jaar secretaresse van „Arbeid adelt’ EX ORIENTE LUX. Voor het Vooraziatisch-Egyptisch Gezel schap „Ex Oriente Lux”, zal professor dr. L. H. Grondijs in den foyer van „Odeon” Heerengracht 13, op morgenavond een lezing houden over het onderwerp: De kruisiging van Christus in de Byzantijn- sche Mystiek”. „k^>,?oll„ vcrzameiuen zien m ae ardante behalve de familieleden hen zaponCteur vele «enoodigden. Onder referenda <W1J mr J K van der Hagen, dlrwi£ Iis op het departement van On- afgevaarrl^oanSten en WetenschaPPen, als BendWde van de peering; dr. J. burg- P’ dlrecteur van den Stadsschouw- teurvfn h der Lugt Melsert- direc- ivux vctii net dr. J. Walch, damsche HL Baard, directeur waren der 1 Met belangen van hotels en restaurants wordt rekening gehouden. Hotels en restaurants zouden zienlijke schade kunnen lijden, neer zij tot hun bedrijven behoorende garages niet ter beschikking hunner be zoekers kunnen stellen, doordat deze garages geheel of grootendeels gevor derd zijn als stallingruimte voor mili taire voertuigen. Daarom heeft de minister van De fensie blijkens een legerorder bepaald, dat wanneer daartoe door betrokke nen het verzoek wordt gedaan ga rages, ten aanzien waarvan de moge lijkheid op zoodanige schade bestaat. De Regeeringspersdienst meldt Met ingang van 21 Maart a.s. is de regeling betreffende het medenemen Van levensmiddelen als reisbagage naar het buitenland gewijzigd. Deze regeling luidt thans als volgt Naar het buitenland reizende perso nen kunnen, mits voorzien van een gel dig paspoort, zonder uitvoermachtiging van de betrokken monopoliehoudster eenmaal per week voor eigen gebruik de hierna vermelde levensmiddelen tot een maximum van 3 k.g. in totaal medenemen boter maximaal 1 k.g^. kaas maximaal 1 k.g., eieren maximaal 1 k.g., vleesch in blik, worst, spek en reuzel, tezamen maximaal 1 k.g., kof fie een half pond thee een half pond, chocolade een half pond, zeep een half pond. Van de medegenomen hoeveelheden wordt door de douane in het paspoort van den reiziger aanteekening ge maakt. Marie van Westerhoven. Rika Hopper. Julia Cuypers. Carla de Raet en Tilly \>rinBouwmeester De wethouder van Onderwijs. Kunsten •n Wetenschappen dr E Boekman, ver- olkte als eerste spreker de gedachten 1 velke opkomen bij hen. die aan de baar taan van Louis de Vries. Op een leef ijd. waarop andere tooneelisten reeds en langen leertijd achter den rug heb ben. betrad de Vries het eerst het too- leel om van den aanvang af onmiddel- lijk erkend te worden als een kunstenaar van buitengewoon formaat. In die eerste 'aren was de geest van het publiek vol komen ingesteld op de romantische en warmbloedige kunst, welke het meest eigen was aan den kunstenaar, zooals wij hebben leeren bewonderen Natuur lijk. teleurstellingen zijn hem niet alleen in zijn persoonlijk leven, maar ook in zijn kunstenaarsloopbaan niet bespaard. Maar tegelijkertijd heeft hij toch het ge luk van erkenning van zijn bijzondere gaven in velerlei vorm mogen ervaren in binnen- en buitenland. Omstandigheden van verscheidenen aard hebben helaas tot gevolg gehad, dat men Louis de Vries de laatste jaren niet vaak meer als too- neelspeler zag optreden De directeur van het Tooneel, Cor van der Lugt Melsert zeide in een kort woord, dat de herinnering aan een groot tooneelkunstenaar, een warm voelend mensch en een trouw vriend niet sterfelijk was Louis deVries heeft in de lange jaren, dat hij de too- neelkunst heeft gediend, met alle kracht, welke in hem was. een groot aantal vrienden gemaakt. Ind.erdaad. hij heeft niet tevergeefs geleefd. Namens den Bond van Nederlandsche Tooneelschrijvers sprak vervolgens Jean Stapelveld. De Nederlandsche tooneel- schrijvers eeren in den overledene den man. die zeer veel Nederlandsche stuk ken op zijn repertoire heeft gehad en deze op prachtige wijze voor het publiek heeft vertolkt De consul-generaal van Joego-Slavië schetste het belangrijke werk, dat Louis de Vries heeft gedaan voor de erken ning van de Nederlandsche tooneelspeel- kjjnst in het buitenland. Voorts sprak de heer van Dellen na mens het Nederlandsche Tooneelverbond woorden van afscheid, waarna mr A Gomperts, president-commissaris van den Hollandschen Schouwburg, namens de fa milieleden warmgevoelde woorden van dank sprak. ORGELBESPELING FEIKE ASMA. Morgenavond te 8.15 uur zal Feike Asma, organist van de Hooglandsche kerk te Leiden in de Evang Luth. kerk, Lu- thersche Burgwal 7 alhier, een Bacil- concert geven, in samenwerking met Loes Flipse, mezzo-sopraan -e Rotterdam. De organist speel’ o.m. praeludium fuga in es dur; passacaglia in c. moll en toccata et fugu in d. moll. terwijl de za>' geres de aria uit de kantate no. 72 W enkele geestelijke liederen ten gehoore zal brengen voor Kamermuziek in Diligentia een con- met het Trio de Groot, „Rijnbergen’ Lenz, die het volgende pro gramma ten gehoore brengen: Trio C dur Haydn, Trio Ravel Trio op. 97 L. v. Beethoven. niek en geheugen dragen maar bovenal het feit, dat een geboren musicus is (voelt) muzikaal, niet alleen melodisch, maar ook harmonisch. Het gemak om zich logisch uit te drukken openbaart zich in zijn fantaseeren waarvoor hij, zooals men weet, groote begaafdheid be zit Daardoor wordt in zekeren zin elke vertolking tot een fantasie. De noten worden nimmer tot een verstijvend keurs lijf Weliswaar houdt de speler zich nauwkeurig aan den tekst, om het zoo eens te zeggen, maar hij doet het niet met de angstvalligheid van iemand, die op geen andere wijze uit zijn woorden zou kunnen komen Zijn eigen woorden staan hem ten allen tijde ten dienste om een leemte, zoo die al mocht ontstaan, aan te vullen. Beethoven’s Sonate opus 53 in C-dur, de z.g Waldstein-sonate. was het openings nummer en werd gegeven in een bewo genheid. welke, door de hierboven om schreven geaardheid, toch rustig aan deed Hoe eenvoudig en natuurlijk klonk dat eerste Allegro terwijl toch in expres sie i was zinvol phraseeren en schakeeren. Het diep-poëtische kwam in fantasievolle schoonheid uiting. Bij alle vrijheid bleef toch éénheid van het geheel behouden weergave vol innerlijkheid waarbij der Finale in rijke gevarieerdheid sterke spanning aansloot In Chopin’s Nocturne opus 62 no 1 kwam dan de fijn- en lichtheid, het „zwevende”, dat het spel van dezen artist soms zoo bekorend eigen kan zijn, op treffende wijze naar voren. Hoe innig gevoeld, de melodie gelijk het rhythme in de Mazurka opus 30 no. 4. De kroon spande echter de G-moll Ballade waarbij men aan een vertolking niet dacht, maar het gevoel had alsof deze muziek spon taan ontwelde aan spelers eigen ontroe ringen. Een waarlijk meesterlijke en zuiver-dichterlijke voordracht evenals de Nocturne no. 5, welke als extra op het geestdriftige applaus volgde. Heel feeder en innig gespeeld en van een droomvolle sfeer doordrongen. Schumann’s „Etudes symphoniques” vormden het tweede deel van het pro gramma. Een muziek van een romantiek, welke, voor wie er de ontvankelijkheid voor bezit, nog steeds een zaligheid be- teekent Andriessen, musicus en artist als hij is, geeft de compositie zoowel in klaarheid van lijn en vorm als 'n de verscheidenheid van kleuren en nalf- Nederlandsch Tooneel; prof, tinten. De Nederlanders, door de natuur J1van hun land op atmosfeer, gedempt licht en wazige verschieten ingesteld, hebben voor deze kunst in het algemeen steeds den zin (sommigen meenen een zwak) gehad De lichtende gloed ontbreekt trouwens ook niet zooals de weergave duidelijk demonstreerde. Wèl was het een monumentale prestatie, welke het werk in zijn geschakeerdheid van stem ming en tegenstellingen van expressie een machtigen en meesleependen indruk heeft doen maken Men was opgetogen, ook over de beide extra’s. Maar het enthou siasme verstikte toch niet het besef, dat men den kunstenaar niet tot nog meer mocht trachten te forceeren Aldus werd de uiterlijke (bijvals) reactie bedwongen De innerlijke zal er des te grooter vol doening door geschonken hebben. De mist en de voorjaarsstorm, wel ke gisteren over ons land heeft gewoed, hebben weer heel wat ongerief veroor zaakt. Zoo werd vooral het IJsselmeer tot een zeer ruw vaarwater gemaakt, dat zijn slachtoffers heeft geëischt. Nabij Urk zijn door dien storm twee schepen gezonken. Het zijn het sleep- schip „Ekama” en het motorschip „Risico”. Het laatste schip meet 270 ton en was met een lading grint en zand van Urk op weg naar Lemmer. De stortzeeën sloegen over het schip heen, waardoor de lading ging werken en het schip water maakte Het motor- gedurende het zomerseizoen waar- schip „Johanna”. dat in de onmiddel lijke nabijheid van de „Risico” was. heeft schipper B. Oppeneer en zijn knecht, die het zinkende schip met een roeibootje hadden verlaten, opgepikt en veilig naar Lemmer gebracht Het wrak van de „Ekama” ligt op ongeveer zeven k.m. W.Z.W van Urk. geheel onder de wateroppervlakte Van de „Risico” steekt de boventop van den rr st juist boven den waterspiegel uit De positie van de .Risico” is ongeveer acht tot negen k.m ten Noorden van Urk. Beide wrakken vormen een ern stig gevaar voor de scheepvaart. Lezing over techniek, historie en schoonheidsgedachte in de glasschilderkunst. In den Haagschen Kunstkring hield de kunstschilder Pieter A. H. Hofman gis teravond een lezing met lichtbeelden over techniek, historie en schoonheidsgedacnte in de glasschilderkunst. De glasschilderkunst heeft, zoo ving spr. aan. niet die belangstelling, waarop zij recht heeft. Een oorzaak hiervan is, dat men zich dikwijls groote moeite moet geven om specimen van deze kunst te gaan zien. De techniek van het glas schilderen omvat het gebruik van de ver schillende materialen, waaruit de ramen zijn samengesteld, waarvan spr een toe lichting gaf. De kunst van het glasschilderen is door de techniek zeer gebonden, maar heeft toch vele mogelijkheden Vervolgens be sprak de heer Hofman aan de hand van zeer fraaie lantaarnplaatjes de verschil lende richtingen en mogelijkheden. Vele ramen zijn ten offer gevallen aan de leus van „meer licht”, maar toch is hier en daar het gevoel voor de aesthetische waarde van een glasschildering behouden gebleven. Op zeer overzichtelijke wijze gaf spr een indruk van de ontwikkeling van de glasschilderkunst van pl.m 600 tot 1350 (eerste periode). De tweede periode loopt van pl.m. 1350 tot het begin van de 16de eeuw. In Isle de France ontwikkelde zich een nieuw constructief principe voor den kerkbouw, welk principe voor de glas schilderkunst van groot belang werd en haar uitingen op ae hoogste trap techniek en schoonheid bracht. In de vroeg Gothische periode 1230) toen de deelen of velden van een raam nog vaak een breedte van 1 me’er hadden, maakte men ook wel een ijzer werk uit rechte of gebogen lijnen samen gesteld. dat dan de verdeeling van het raam in medaillons overneemt. Na dien tijd vernauwen de velden zich Bij deze machtige raamoppervlakken moest compositie van de glasschildering ingrijpende verandering ondergaan. Beschouwen wij de figurenrijke directeur van de Amster- Looneelschool; den heer C. W. liik Miïsö: oud-directeur van het Stede- lyK Museum; jhr. J. van Riemsdijk, oud- -• van het Rijksmuseum. Voorts aanwezig de acteurs Adriaan van Schwab r’ Sternheim, Herman Gobau TC es Laseur- Ko Arnoldi John Anton Rn°Uls de Bree’ Louis Saalborn, uelveld RlivrS’ Frits van Raalte- Jean Sta- Kurt r»Maurits Parser' Hein Harms. Ier Piet °n’ J van Zutfen- Piet Köh- dlr M!L-Van w‘j«aard en de kunstschil- d v-m Lt,n Monnikendam nog ohika be'anSstelling gaven voorU JA’" de heer van Dellen, die tijdens 4 van Cor van der Melsert nPPl h CHe van he' Nederlandsch Too- eei neext waargenomen, en de actrices Beschouwen wij de ngurenrijke ven sters, tot stand gekomen in de Gothische oeriode dan zien wij. dat het bladorna ment wijkt voor de architectonische mo tieven. welke als vulling van de langge rekte venstervelden dienen In geen en kele stijlperiode is de toegepaste kunst op zoo intensieve wijze door de architec tuur beheerscht. De nieuwe richting in de glasschilder kunst, aangeduid met „Isle de France” komt o.a. in de vensters van de klooster kerk te Königsfelden tot uitdrukking Spr vergeleek deze ramen met andere, uit latere perioden. In de derde periode van 1500 tot 1790 ontstond de behoefte een glasschildering te jnaken als een schilderij op glas. De ontwikkeling van deze kunst nam hier door een buitengewoon snel verloop Deze behoefte, welke uit Italië stamt, deed de glasschilders besluiten de tot nu toe gevolgde vormenspraak te verlaten en zich op de studie naar de natuur toe te leggen. De verbetering van de middelen om op glas te schilderen is hierop van grooten invloed geweest Verschillende scholen ontstonden, waarvan spr er eenige besprak. Het werk van de gebroe ders Crabeth (ramen te Gouda) trok de aandacht. Tenslotte kwam spr tot de modernen, wier werk hij zeer roemde. Als voor beelden liet de heer Hofman plaatjes zien van ramen, gemaakt door prof. dr. A. J Derkinderen. prof R N Roland Holst, Jan Toorop, Thorn Prikker. Willem van Konijnenburg, Joep Nicolas enz. Een hartelijk applaus dankte spr voor zijn leerrijke voordracht De voorzitter van den Kring, de heer A. H Wegerif, sprak een woord van dank tot den heer Hofman en sprak ni-»r bij de hoop uit, dat het den Nederland- schen glazeniers in de toekomst niet aan „Wij hielpen de Boeren, laat ons ook de Finnen helpen” Ondanks het feit, dat de vrede tus- schen Finland en Rusland is gesloten, blijft het comité „Wij hielpen de Boe ren, laat ons ook de Finnen helpen” voortgaan met zyn actie. Bijdragen kunnen worden gestort per postwissel of op postrekening no. 375000 ten name van: voorz. „comi té hulp aan Finland voor 41 jaren”, of bij een der kantoren van de Ned. Handel Maatschappij ten name van het comité. Het oprichten van sub-comité’s in alle plaatsen van Nederland en indivi- dueele medewerking en hulp zul len zeer op prijs worden gesteld Men melde zich daartoe schriftelijk tot het „comité hulp aan Finland voor 41 ja- ren”. van Diepenburchstraat 154, al hier. Universiteit te Leiden. Doet, examen geschiedenis de heeren B. H. Wabeke alhier, en Th. H. J. van Huet, Rotterdam Cand. ex. wis- en na tuurkunde letter K, de heeren G A. Ka merbeek, alhier, en S J. Geerts, alhier; idem letter G de heer P. v. d. Burg, Rot terdam, idem letter A de heer L. A. As- semberg, alhier. Doet. ex. wis- en natuur kunde, hoofdvak dierkunde, de heer R. J. van der linde, Leiden Universiteit te Utrecht Doet, examen geneeskunde mej. J. S. Bliek en de heer A. Roskott. Doet, examen pharmacie mej. M. Kasteleijn en de heer G. Chr. Wilderink. Bevorderd tot doctor in de wis- en na tuurkunde de heer G. A. W. Rutgers, geb. te Zaltbommel, on een proefschrift geti teld „loniseeren^ vermogen en dracht- spreiding van po alpha-deeltjes”. Technische Hoogeschool. Te Delft is bevorderd tot doctor in de technische wetenschap, na verdediging van een proefschrift getiteld „Prijs en waarde van stedelijken bouwgrond” en van stellingen, de heer J. C. L. B Pet, civiel-ingenieur. geboren te Gennep. Universiteit te Gronin gen. Cand. examen godgeleerdheid de heer L. Hoving. De Wijk. Doet. ex. rechten de heer W. H. E. baron van den Borch van Verwolde, Laren (Gr (cum laude). Can- didaaats examen rechten de heer J. G. Kral, Haren. Universiteit van dam Geslaagd voor het doet examen phar macie mej H. G. C. Brouwer en de heer B. J. Kliphuis. Tegen zes uur gistermiddag be merkte men aan de haven van Lemmer, dat een 260 ton metend geladen klip perschip. schipper Zeylstra. op acht k.m. buiten Lemmer in nood verkeer de. Stortzeeën sloegen over het dek waardoor het water maakte De te Lemmer gestationneerde reddingboot „Hilda” van de Noord- en Zuidhol landsche Reddingmaatschappij. voer uit en slaagde er in de vrouw en het dochtertje van den kapitein van boor te halen en in Lemmer aan den wai te brengen. Een sleepboot en het m.s .Amstel” hebben den klipper, waarop zich de kapitein nog bevond, de haven van Lemmer binnengesleept. Enorme belangstelling op Muiderberg. Vandaag is onder zeer groote belang stelling het stoffelijk overschot van den bekenden Nederlandschen acteur Louis de Vries, die kort geleden aan de Fran- sche Riviera is overleden, op de begraaf plaats Muiderberg te Amsterdam bijgezet In den Stadsschouwburg te Amsterdam was een chapelle ardente ingericht, waar het publiek in de morgenuren gelegen heid kreeg den overledene een laatste hulde te brengen. Het publiek kreeg toe gang tot de rouwkamer door den ingang van den Stadsschouwburg aan de zijde van de Marnixstraat. De lantaarns in de hall waren met rouwcrepe omfloerst Rond de baar lag een groot aantal kran sen, waaronder van het gemeentebestuur van Amsterdam, van Cor van der Lugt Melsert, directeur van het Nederlandsche Tooneel, van de tooneelgroep ..Het Mas ker” van Cor Ruys Voorts waren er kransen van Cees Laseur Adriaan van der Horst het gezelschap Parser-Saal- born, van „De Jonge Spelers”, van den consul-generaal van Joego-Slavië van den Bond van Nederlandsche Tooneel- schryvers en bloemstukken van de inten- „fn.ce van het gebouw voor Kunsten en Wetenschappen in de residentie, van de Wereldbibliotheek en van het Frederik van Eeden-Genootschap Tusschen elf en twaalf uur maakten u„fnden van de gelegenheid gebruik de chapelle ardente met het stoffelijk over- scll2\Van den overledene te bezoeken, onafgebroken file menschen nm te baar defileerde. - uur werden de deuren van j voor familieleden.

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1940 | | pagina 10