TOOTAL
DA$
Tegen Uw
Rheumatiek
bestaat er een doeltreffend middel;
Urodonal, dat de werkelijke oorzaak
van de pijnen, het urinezuur, oplosten
uit Uw organisme verwijdert. Moor on
dat doel te bereiken, moet U de kuur
i langeren tijd volhouden en, wanneer
nog pijnlijke aanvallen optreden,
Rexyrol-cachets nemen, die de pijnen
onmiddellijk kalmeeren, terwijl hei
Urodonal Uw organisme ontgiftigt
Bij apothekers en drogisten.
URODONAL
LUCHTVAART
GEMENGD NIEUWS
RECHTZAKEN
KUNST EN LETTEREN
FINANCIEEL
HAAGSCHE COURANT VAN WOENSDAG 20 MAART 1940.
DERDE BLAD, PAGINA 2.
THERESE HOVEN 80 JAAR
A M E R I CAN BLEND
MATTHaUS PASSION
Opvarenden gered
HAAGSCHE KUNSTKRING
Gep. luit.-gen. P. H. A. de Ridder
WILLEM ANDRIESSEN
TERAARDEBESTELLING
LOUIS DE VRIES
ONDERWIJS EN KEKK
MAARTSCHE STORM DEED
SCHEPEN ZINKEN
Stalling van militaire motor
voertuigen
DE STOMPWIJKSCHE
ROOFMOORD
Medenemen van levensmiddelen naar
het buitenland
Uitspraak Dinsdag 2 April a.s.
Opleiding tot reserve-officier
Koninklijke zangvereniging
„Excelsior”
Met Paschen 'n nieuwe
4
popu'»'
Nederlandsch
PopuWt 0.95
Speelt 195
Arrondissements-rechtbank
hadden
van
LtOt
voor
verkeerde
in
GOUDEN MEDAILLE DER KONING»
EXAMENS
opdrachten zal ontbreken.
dit
uur
Am ster
Het is een product Chatelain
aan-
wan-
verzamelden zich in de
„_.,j de familieleden
De
zal
de
een
DE GOUDVOORRAAD VAN DE
NEDERLANDSCHE BANK.
Klipperschip
nood.
In de week van 1118 Maart vrijwel
onveranderd.
Blijkens den weekstaat van de Neder-
VEREENIGING VOOR KAMER
MUZIEK
Verer n-fing
morgen
eert geven
J V -«ui. WC1UC11 UV UCULI
f ?wbur8 gesloten, behalve
tamiueieden. genoodigden en collega’s.
Plechtigheid in de chapelle
ardente.
H M. SCHMIDT CRANS INVLIEGER
BIJ KOOLHOVEN.
Als opvolger van den onlangs veronge
lukten invlieger bij de Koolhovenfabrieken
te Rotterdam, luitenant Th. Coppers, is
thans benoemd de heer H. M Schmidt
Crans, chef-instructeur der N L S., thans
gemobiliseerd als kapitein-vlieger.
De heer Schmidt Crans, die voor de op
richting der N. L. S„ ook reeds als zoo
danig werkzaam was, heeft van de mili
taire autoriteiten toestemming gekregen
deze functie te aanvaarden.
De benoeming wil niet zeggen, dat hij
t.z.t. voor de N. L. S. verloren zal zijn.
Op een dijk geloopen.
De passagiers- en vrachtboot „Gro
ningen III”, van de N.V. Groningen-
Lemmerstoombootmaatschappij, varen
de van Amsterdam naar Lemmer, is
gisteren vermoedelijk tengevolge van
den mist, op ongeveer 15 k.m afstand
van Lemmer op den Meerdijk geloopen.
Daar de boot dadelijk erg overhelde
heeft het stoomschip „Amsterdam van
de N.V. Reederij Koppe, welk schip daar
even later passeerde, de passagiers
overgenomen.
Van Lemmer is de reddingboot „Hil
da” ter assistentie vertrokken Nadat
de .Groningen 111“ gelicht was. is het
schip naar Lemmer gesleept Nader zal
worden onderzocht in hoeverre de boot
onder de waterlijn is beschadigd
nergens te kort geschoten werd Dat
-1 _i- dynamisch
Adagio
tot
de
Een
die
en
CONCERT DOOPSGEZINDE KERK.
Morgenavond zal er in de Doops- I
gezinde Kerk, Paleisstraat 8, om 8 I
uur, een wijdingsuur gehouden worden I
Voorganger: ds. A. Keuter. Medewerk*»; I
den: Johanna de Geus, sopraan; Lini I
Schröder, alt; Edvard Röntgen, viola da I
gamba; en Heinz ’s-Gravesande, orgel. I
Gesproken zal worden over het lijden va» I
Jezus met muzie.c van Joh. Seb. Bach I
mede naar aanleiding van diens geboorte- I
dag op 21 Maart 9
Na het uitvoerig pleidooi van mr. Ko-
kosky in de Stompwijksche moordzaak
heeft mr Hoekstra gisteren als ver
tegenwoordiger van ’t O.M. kort gere
pliceerd. Spr. handhaafde zijn meening
dat verdachte na rustig overleg zijn
slachtoffer van het leven heeft beroofd,
met de bedoeling om zich van het geld
meester te maken, dat v. d. H. bij zich
droeg. Spr. bestreed de bewering van
den verdediger, dat de dader een
krachtmensch zou moeten zijn geweest,
immers om een argeloos man, ook al
is deze zwaar en groot van postuur, met
een mes onverhoeds steken toe te bren
gen in den hals, is geen bijzondere
kracht noodig. Uit alles is gebleken, dat
verdachte met voorbedachten rade heeft
gehandeld. Als een voor de maatschap
pij buitengewoon gevaarlijk mensch,
dient hij voor goed daaruit te worden
verwijderd.
Mr. Kokosky dupliceerde en betoogde
o.m., dat zelfs in het stelsel van de
dagvaarding de beschuldiging van
moord niet houdbaar was. PI. conclu
deerde tot vrijspraak van al hetgeen
aan verdachte is ten laste gelegd.
Verdachte zag van het laatste
woord af
De uitspraak wertf hierna bepaald op
Dinsdag 2 April.
Jongelieden, die niet in werkelijken
dienst zijn en mede willen dingen naar
plaatsing by de opleiding tot reserve-
officier van het wapen der militaire
luchtvaart, het korps motordienst of
het korps pontonniers en torpedis.en,
welke omstreeks 1 October a.s. aan
vangen en die in het bezit zijn van het
vereischte diploma of wel, vóór 1 Oc
tober dit diploma denken te behalen,
moeten zich zoo spoedig mogelijk met
een daartoe strekkend verzoekschrift,
hetwelk op ongezegeld papier kan
zijn gesteld, tot den minister van De
fensie wenden zoo mogelijk met
overlegging van het diploma en de
daarbij behoorende cijferlijst, dan wel
door den directeur van de desbetref
fende onderwijsinrichting gewaar
merkte afschriften van deze beschei
den.
De aandacht wordt er op gevestigd,
dat de hiervoren bedoelde opleiding
bij het wapen der militaire luchtvaart
niet de opleiding tot reserve-officier-
vlieger of reserve-officier-waarne-
mer omvat, terwijl voor de leerlingen
van de scholen voor reserve-officieren
van genoemde legeronderdeelen over-
gang naar het tweede studiejaar der
koninklijke militaire academie niet
mogelijk is.
Omtrent den datum van aanvang
van de eerstvolgende opleiding tot re
serve-officier bij de infanterie, de ca
valerie, de wielrijders, de bereden ar
tillerie, de luchtdoelartillerie, de mo-
torartillerie, de kustartillerie en de
militaire administratie is nog geen be
slissing genomen. Zoodra dit het geval
is, zal deze worden bekendgemaakt.
Blijft nog eenigen tijd adviseur
inzake luchtbescherming.
Naar wij vernemen, zal de inspec
teur voor de bescherming van de be
volking tegen luchtaanvallen, gep. lui-
tenant-generaal P H. A. de Ridder,
wiens aftreden als zoodanig wij een
dezer dagen hebben gemeld, op verzoek
van den minister van Binnenlandsche
Zaken nog eenigen tijd als adviseur op
het gebied der luchtbescherming aan
het departement van Binnenlandsche
Zaken verbonden blijven.
Voor Schilderkundig Genootschap
„Pulchri Studio”.
Evenals vorige jaren heeft H. M.
Koningin dit jaar wederom voor het Ge
nootschap „Pulchri Studio” een gouden
medaille beschikbaar gesteld ter uitreiking
aan den maker van het beste werk op de
tentoonstellingen van dit Genootschap.
In de Willemskerk heeft de Koninklijke
Zangvereeniging Excelsior onder leiding
van Anton van der Horst wee,
haar jaarlijksche uitvoering van Bacj-’t
Matthaus-Passion gegeven, het otre
felijke meesterwerk, dat. de stormende,
eeuwen trotseerend. ons door zijn we,,
weldigende en verheven schoonheid, bjj
elke nieuwe beluistering telkens weer
de ziel treft, ook dan zelfs, wanneer he!
wordt vertolkt op een wijze, welke wj
niet in overeenstemming achten metgee;;
en stijl van het machtige werk. Over vet.
schil van opvatting met betrekking
de uitvoering der Bachsche Passionen H
len wij hier echter niet in bijzonderheden
treden, slechts constateeren, dat die waar,
van Excelsior’s koren zich onder leiding
van haar tegenwoordigen dirigent tot tol
hebben gemaakt, ontdaan als zij is van
alles wat naar uiterlijkheid zweemt, van
verspitsing van dramatiek of romantische
beïnvloeding, onze volle sympathie heeft
Zoo in allen eenvoud en soberheid opge
dragen. zoo vol gewijde rust en innigheid
van uitdrukking is ons deze Matthaus Pas.
sion wel het liefst en spreekt Bach’s it
goddelijke inspiratie haar grondslag vin
dende diepzinnige tonenspraak het sterkst
tot den onbevangen hoorder.
Buitengewoon expressief klonken dit
maal de koren, die niet alleen naar de let.
ter. maar ook naar den geest, zoowel in
d„ meer bewogen gedeelten als in de ko-
ralen hun zware taak volkomen be-
heerschten Een klein voorbehoud moeten
wij hier maken ten aanzien van het jon-
kenskoor, dat ditmaal wel eens wat te
luid en schel klonk, o.i. zou een kleine
matiging van het forte een betere ver
houding in den samenklank met de mas
sale gemengde koren hebben tot stand
kunnen brengen Maar dit is dan ook het
eenige desideratum, dat wij naar voren
brengen
Een vijftal beproefde solisten: Annie
van Wickevoort Crommelin,
Theodora Versteegh, Louis van
Tuide r. Willem R a v e 11 i en L cu
re n s Bogtman waren de vertolkers
van de belangrijke vocale solopartijen.
Het geluid van de sopraan-zangeres heeft
zich in den loop der laatste jaren prach
tig ontwikkeld. Stem en toegewijde, sober-
expressieve manier van zingen maker,
haar tot een bij uitstek voor partijen als
deze aangewezen vertolkster Van de
overige solisten valt niets anders te as
gen. dan dat zij hun gevestigde reputows
als Bachzangers bij uitnemendheid ten
volle hebben gehandhaafd RavellikChris
tus trof ons ditmaal bijzonder dwt ie
waardigheid en innigheid van zijn expres-
sieven zang. >'an Tulder’s Ex angelist is
moeilijk meer te overtreffen Bogtman is
voor de z g kleine partijen (bestaan die
eigenlijk wel bij Bach?) „The right man
on the right place” Zijn aria (no. 29)
zou nog iets scherper van intonatie met
betrekking tot sommige intervallen ta
nen zijn De typeering der karakters was
voortreffelijk Ook mevr. Versteegh met
haar donker getimbreerde alt heeft baar
partij prachtig gezongen. Zeer mooi het
duo met de sopraan in het eerste gedeelte
van het werk
Da de instrumentale solisten Stotijn
(hobo). Prins (fluit) en Po th (viool-
soli) zich als meesters van hun taak heb
ben gekweten, behoeft welhaast geen bij
zondere vermelding meer, evenmin als de
omstandigheid, dat het met deze materie
door jarenlange medewerking bij uitvoe
ringen der Matthaus-Passion volkomen
vertrouwd geworden Residentie-orkeit
het instrumentale gedeelte der partituur
voortreffelijk heeft verzorgd in hecht con
tact met koren en solisten.
De Willemskerk was tot op de laatste
plaats bezet.
Stenefere 35
onder in beginsel is te verstaan de
periode van 20 Maart tot 20 Septem
ber zooveel mogelijk ontruimd «n
ter beschikking der eigenaren gesteld
dienen te worden onder beëindiging
der vordering.
Moeten dientengevolge motorvoer
tuigen in de open lucht worden opge
steld, dan moeten de motorkap der
automobielen, alsmede de motorrijwie
len onder dekzeilen geplaatst worden.
landsche Bank, 18 dezer gepubliceerd, be
droeg de goudvoorraad t 1.0 13.557.547 l*"
gen 1 013 532 154 op 11 Maart
f 25 393 meer
De zilvervoorraad bedroeg op 18 Maf;
10 06 1 564 tegen f9.751 566 op 11 Maf'
of f 309 998 meer. 2,
Op 18 dezer was dus de metaalvoorr«8“
tezamen 1 023 619 112. j.
Bankbiljetten en assignatiën, alsme»
rekening-courant saldi beliepen op
Mrt. 1.336 694.873 tegen f 1 339.909»*
op 11 Mrt of ƒ3.214.179 minder.
Beatrljdt Uw kwaal.
LOUIS VAN TULDER EN WILLEM
RAVELLI NIET NAAR ZURICH.
Louis van Tulder en Willem Ravelli heb
ben zich genoodzaakt gezien door de on
regelmatige internationale treinverbindin
gen. af te zien van hun engagement te Zü
rich op Witten Donderdag en Goeden Vrij
dag waar zij resp de Evangelist -en Chris-
tuspartij in de Johannes Passion zouden
vervullen.
De stoet vertrekt naar
Muiderberg.
Buiten den Stadsschouwburg
zich tegen den tijd, dat de rouwstoet
naar de begraafplaats in Muiderberg zou
vertrekken, veel belangstellenden opge
steld. Onder eerbiedige stilte werd het
stoffelijk overschot in de lijkauto gedra
gen, welke onder de bloemen bedolven
was Daarna volgde een speciale auto,
eveneens met kransen en bloemstukken
beladen, en hierna reden de rouwauto’s
met de familieleden en degenen, die de
bijzetting op de begraafplaats te Muider
berg zouden bij wonen.
Langzaam zette de stoet zich in be
weging Achter de baar werd het vaan
del gedragen van de doofstommenveree-
niging „Guyot” Als slippendragers fun
geerden Jean Stapelveld, Maurits Parser,
Jaap van de Poll en Yart van Staaldui
nen. Aanwezig waren ook nog D Sluizer,
directeur van het Centraal-theater. en de
acteur Johan Kaart.
Bij het Beatrix-theater hechtte de heer
Johan Selmeyer een krans aan de lijk
koets. Eenzelfde laatste hulde werd ge
bracht bij het Grand-theater en bij den
Hollandschen Schouwburg, waarna de
stoet den tocht naar Muiderberg voort
zette.
Piano-avond in Diligentia
„Kunst aan allen”
Het weldadige van het spel van dezen
pianist is, dat het als een natuurlijk
uitingsmiddel aandoet. Uitmuntende tech-
daartoe bij,
Andriessen
Hij denkt
Onze stadgenoote, de schrijfster
mevrouw Thérèse Hoven zal 2 April
a.s. 80 jaar worden. Zij zal zich echter
door uitstedigheid aan bezoeken en ge-
lukwenschen onttrekken. Thérèse Hoven
was eerst bij net onderwijs, zij heeft =nel
naam gemaakt door een groot aantal ro
mans en kinderboeken, ongeveer een 100-
tal, redigeerde verschillende tijdschriften
voor kinderen en jonge meisjes en was
werkzaam op philantropisch gebied, zoo
was zij b.v c.a. 30 jaar secretaresse van
„Arbeid adelt’
EX ORIENTE LUX.
Voor het Vooraziatisch-Egyptisch Gezel
schap „Ex Oriente Lux”, zal professor dr.
L. H. Grondijs in den foyer van „Odeon”
Heerengracht 13, op morgenavond een
lezing houden over het onderwerp: De
kruisiging van Christus in de Byzantijn-
sche Mystiek”.
„k^>,?oll„ vcrzameiuen zien m ae
ardante behalve de familieleden
hen zaponCteur vele «enoodigden. Onder
referenda <W1J mr J K van der Hagen,
dlrwi£ Iis op het departement van On-
afgevaarrl^oanSten en WetenschaPPen, als
BendWde van de peering; dr. J.
burg- P’ dlrecteur van den Stadsschouw-
teurvfn h der Lugt Melsert- direc-
ivux vctii net
dr. J. Walch,
damsche
HL Baard,
directeur
waren
der 1
Met belangen van hotels en
restaurants wordt rekening
gehouden.
Hotels en restaurants zouden
zienlijke schade kunnen lijden,
neer zij tot hun bedrijven behoorende
garages niet ter beschikking hunner be
zoekers kunnen stellen, doordat deze
garages geheel of grootendeels gevor
derd zijn als stallingruimte voor mili
taire voertuigen.
Daarom heeft de minister van De
fensie blijkens een legerorder bepaald,
dat wanneer daartoe door betrokke
nen het verzoek wordt gedaan ga
rages, ten aanzien waarvan de moge
lijkheid op zoodanige schade bestaat.
De Regeeringspersdienst meldt
Met ingang van 21 Maart a.s. is de
regeling betreffende het medenemen
Van levensmiddelen als reisbagage naar
het buitenland gewijzigd. Deze regeling
luidt thans als volgt
Naar het buitenland reizende perso
nen kunnen, mits voorzien van een gel
dig paspoort, zonder uitvoermachtiging
van de betrokken monopoliehoudster
eenmaal per week voor eigen gebruik
de hierna vermelde levensmiddelen
tot een maximum van 3 k.g. in totaal
medenemen boter maximaal 1 k.g^.
kaas maximaal 1 k.g., eieren maximaal
1 k.g., vleesch in blik, worst, spek en
reuzel, tezamen maximaal 1 k.g., kof
fie een half pond thee een half pond,
chocolade een half pond, zeep een half
pond.
Van de medegenomen hoeveelheden
wordt door de douane in het paspoort
van den reiziger aanteekening ge
maakt.
Marie van Westerhoven. Rika Hopper.
Julia Cuypers. Carla de Raet en Tilly
\>rinBouwmeester
De wethouder van Onderwijs. Kunsten
•n Wetenschappen dr E Boekman, ver-
olkte als eerste spreker de gedachten 1
velke opkomen bij hen. die aan de baar
taan van Louis de Vries. Op een leef
ijd. waarop andere tooneelisten reeds
en langen leertijd achter den rug heb
ben. betrad de Vries het eerst het too-
leel om van den aanvang af onmiddel-
lijk erkend te worden als een kunstenaar
van buitengewoon formaat. In die eerste
'aren was de geest van het publiek vol
komen ingesteld op de romantische en
warmbloedige kunst, welke het meest
eigen was aan den kunstenaar, zooals
wij hebben leeren bewonderen Natuur
lijk. teleurstellingen zijn hem niet alleen
in zijn persoonlijk leven, maar ook in
zijn kunstenaarsloopbaan niet bespaard.
Maar tegelijkertijd heeft hij toch het ge
luk van erkenning van zijn bijzondere
gaven in velerlei vorm mogen ervaren in
binnen- en buitenland. Omstandigheden
van verscheidenen aard hebben helaas
tot gevolg gehad, dat men Louis de Vries
de laatste jaren niet vaak meer als too-
neelspeler zag optreden
De directeur van het
Tooneel, Cor van der Lugt Melsert zeide
in een kort woord, dat de herinnering
aan een groot tooneelkunstenaar, een
warm voelend mensch en een trouw
vriend niet sterfelijk was Louis deVries
heeft in de lange jaren, dat hij de too-
neelkunst heeft gediend, met alle kracht,
welke in hem was. een groot aantal
vrienden gemaakt. Ind.erdaad. hij heeft
niet tevergeefs geleefd.
Namens den Bond van Nederlandsche
Tooneelschrijvers sprak vervolgens Jean
Stapelveld. De Nederlandsche tooneel-
schrijvers eeren in den overledene den
man. die zeer veel Nederlandsche stuk
ken op zijn repertoire heeft gehad en
deze op prachtige wijze voor het publiek
heeft vertolkt
De consul-generaal van Joego-Slavië
schetste het belangrijke werk, dat Louis
de Vries heeft gedaan voor de erken
ning van de Nederlandsche tooneelspeel-
kjjnst in het buitenland.
Voorts sprak de heer van Dellen na
mens het Nederlandsche Tooneelverbond
woorden van afscheid, waarna mr A
Gomperts, president-commissaris van den
Hollandschen Schouwburg, namens de fa
milieleden warmgevoelde woorden van
dank sprak.
ORGELBESPELING FEIKE ASMA.
Morgenavond te 8.15 uur zal Feike
Asma, organist van de Hooglandsche kerk
te Leiden in de Evang Luth. kerk, Lu-
thersche Burgwal 7 alhier, een Bacil-
concert geven, in samenwerking met Loes
Flipse, mezzo-sopraan -e Rotterdam.
De organist speel’ o.m. praeludium
fuga in es dur; passacaglia in c. moll en
toccata et fugu in d. moll. terwijl de za>'
geres de aria uit de kantate no. 72 W
enkele geestelijke liederen ten gehoore zal
brengen
voor Kamermuziek
in Diligentia een con-
met het Trio de Groot,
„Rijnbergen’ Lenz, die het volgende pro
gramma ten gehoore brengen: Trio C dur
Haydn, Trio Ravel Trio op. 97 L. v.
Beethoven.
niek en geheugen dragen
maar bovenal het feit, dat
een geboren musicus is
(voelt) muzikaal, niet alleen melodisch,
maar ook harmonisch. Het gemak om
zich logisch uit te drukken openbaart
zich in zijn fantaseeren waarvoor hij,
zooals men weet, groote begaafdheid be
zit Daardoor wordt in zekeren zin elke
vertolking tot een fantasie. De noten
worden nimmer tot een verstijvend keurs
lijf Weliswaar houdt de speler zich
nauwkeurig aan den tekst, om het zoo
eens te zeggen, maar hij doet het niet
met de angstvalligheid van iemand, die
op geen andere wijze uit zijn woorden
zou kunnen komen Zijn eigen woorden
staan hem ten allen tijde ten dienste om
een leemte, zoo die al mocht ontstaan,
aan te vullen.
Beethoven’s Sonate opus 53 in C-dur,
de z.g Waldstein-sonate. was het openings
nummer en werd gegeven in een bewo
genheid. welke, door de hierboven om
schreven geaardheid, toch rustig aan
deed Hoe eenvoudig en natuurlijk klonk
dat eerste Allegro terwijl toch in expres
sie i
was zinvol phraseeren en
schakeeren. Het diep-poëtische
kwam in fantasievolle schoonheid
uiting. Bij alle vrijheid bleef toch
éénheid van het geheel behouden
weergave vol innerlijkheid waarbij
der Finale in rijke gevarieerdheid
sterke spanning aansloot
In Chopin’s Nocturne opus 62 no 1
kwam dan de fijn- en lichtheid, het
„zwevende”, dat het spel van dezen artist
soms zoo bekorend eigen kan zijn, op
treffende wijze naar voren. Hoe innig
gevoeld, de melodie gelijk het rhythme
in de Mazurka opus 30 no. 4. De kroon
spande echter de G-moll Ballade waarbij
men aan een vertolking niet dacht, maar
het gevoel had alsof deze muziek spon
taan ontwelde aan spelers eigen ontroe
ringen. Een waarlijk meesterlijke en
zuiver-dichterlijke voordracht evenals de
Nocturne no. 5, welke als extra op het
geestdriftige applaus volgde. Heel feeder
en innig gespeeld en van een droomvolle
sfeer doordrongen.
Schumann’s „Etudes symphoniques”
vormden het tweede deel van het pro
gramma. Een muziek van een romantiek,
welke, voor wie er de ontvankelijkheid
voor bezit, nog steeds een zaligheid be-
teekent Andriessen, musicus en artist
als hij is, geeft de compositie zoowel in
klaarheid van lijn en vorm als 'n de
verscheidenheid van kleuren en nalf-
Nederlandsch Tooneel; prof, tinten. De Nederlanders, door de natuur
J1van hun land op atmosfeer, gedempt licht
en wazige verschieten ingesteld, hebben
voor deze kunst in het algemeen steeds
den zin (sommigen meenen een zwak)
gehad De lichtende gloed ontbreekt
trouwens ook niet zooals de weergave
duidelijk demonstreerde. Wèl was het
een monumentale prestatie, welke het
werk in zijn geschakeerdheid van stem
ming en tegenstellingen van expressie een
machtigen en meesleependen indruk heeft
doen maken Men was opgetogen, ook
over de beide extra’s. Maar het enthou
siasme verstikte toch niet het besef, dat
men den kunstenaar niet tot nog meer
mocht trachten te forceeren Aldus werd
de uiterlijke (bijvals) reactie bedwongen
De innerlijke zal er des te grooter vol
doening door geschonken hebben.
De mist en de voorjaarsstorm, wel
ke gisteren over ons land heeft gewoed,
hebben weer heel wat ongerief veroor
zaakt. Zoo werd vooral het IJsselmeer
tot een zeer ruw vaarwater gemaakt,
dat zijn slachtoffers heeft geëischt.
Nabij Urk zijn door dien storm twee
schepen gezonken. Het zijn het sleep-
schip „Ekama” en het motorschip
„Risico”. Het laatste schip meet 270
ton en was met een lading grint en
zand van Urk op weg naar Lemmer.
De stortzeeën sloegen over het schip
heen, waardoor de lading ging werken
en het schip water maakte Het motor-
gedurende het zomerseizoen waar- schip „Johanna”. dat in de onmiddel
lijke nabijheid van de „Risico” was.
heeft schipper B. Oppeneer en zijn
knecht, die het zinkende schip met een
roeibootje hadden verlaten, opgepikt
en veilig naar Lemmer gebracht
Het wrak van de „Ekama” ligt op
ongeveer zeven k.m. W.Z.W van Urk.
geheel onder de wateroppervlakte Van
de „Risico” steekt de boventop van den
rr st juist boven den waterspiegel uit
De positie van de .Risico” is ongeveer
acht tot negen k.m ten Noorden van
Urk. Beide wrakken vormen een ern
stig gevaar voor de scheepvaart.
Lezing over techniek, historie en
schoonheidsgedachte in de
glasschilderkunst.
In den Haagschen Kunstkring hield de
kunstschilder Pieter A. H. Hofman gis
teravond een lezing met lichtbeelden over
techniek, historie en schoonheidsgedacnte
in de glasschilderkunst.
De glasschilderkunst heeft, zoo ving
spr. aan. niet die belangstelling, waarop
zij recht heeft. Een oorzaak hiervan is,
dat men zich dikwijls groote moeite
moet geven om specimen van deze kunst
te gaan zien. De techniek van het glas
schilderen omvat het gebruik van de ver
schillende materialen, waaruit de ramen
zijn samengesteld, waarvan spr een toe
lichting gaf.
De kunst van het glasschilderen is door
de techniek zeer gebonden, maar heeft
toch vele mogelijkheden Vervolgens be
sprak de heer Hofman aan de hand van
zeer fraaie lantaarnplaatjes de verschil
lende richtingen en mogelijkheden. Vele
ramen zijn ten offer gevallen aan de leus
van „meer licht”, maar toch is hier en
daar het gevoel voor de aesthetische
waarde van een glasschildering behouden
gebleven.
Op zeer overzichtelijke wijze gaf spr
een indruk van de ontwikkeling van de
glasschilderkunst van pl.m 600 tot 1350
(eerste periode). De tweede periode loopt
van pl.m. 1350 tot het begin van de 16de
eeuw. In Isle de France ontwikkelde zich
een nieuw constructief principe voor den
kerkbouw, welk principe voor de glas
schilderkunst van groot belang werd en
haar uitingen op ae hoogste trap
techniek en schoonheid bracht.
In de vroeg Gothische periode
1230) toen de deelen of velden van een
raam nog vaak een breedte van 1 me’er
hadden, maakte men ook wel een ijzer
werk uit rechte of gebogen lijnen samen
gesteld. dat dan de verdeeling van het
raam in medaillons overneemt. Na dien
tijd vernauwen de velden zich Bij deze
machtige raamoppervlakken moest
compositie van de glasschildering
ingrijpende verandering ondergaan.
Beschouwen wij de figurenrijke
directeur van de Amster-
Looneelschool; den heer C. W.
liik Miïsö: oud-directeur van het Stede-
lyK Museum; jhr. J. van Riemsdijk, oud-
-• van het Rijksmuseum. Voorts
aanwezig de acteurs Adriaan van
Schwab r’ Sternheim, Herman
Gobau TC es Laseur- Ko Arnoldi John
Anton Rn°Uls de Bree’ Louis Saalborn,
uelveld RlivrS’ Frits van Raalte- Jean Sta-
Kurt r»Maurits Parser' Hein Harms.
Ier Piet °n’ J van Zutfen- Piet Köh-
dlr M!L-Van w‘j«aard en de kunstschil-
d v-m Lt,n Monnikendam
nog ohika be'anSstelling gaven voorU
JA’" de heer van Dellen, die tijdens
4 van Cor van der Melsert
nPPl h CHe van he' Nederlandsch Too-
eei neext waargenomen, en de actrices
Beschouwen wij de ngurenrijke ven
sters, tot stand gekomen in de Gothische
oeriode dan zien wij. dat het bladorna
ment wijkt voor de architectonische mo
tieven. welke als vulling van de langge
rekte venstervelden dienen In geen en
kele stijlperiode is de toegepaste kunst
op zoo intensieve wijze door de architec
tuur beheerscht.
De nieuwe richting in de glasschilder
kunst, aangeduid met „Isle de France”
komt o.a. in de vensters van de klooster
kerk te Königsfelden tot uitdrukking Spr
vergeleek deze ramen met andere, uit
latere perioden.
In de derde periode van 1500 tot 1790
ontstond de behoefte een glasschildering
te jnaken als een schilderij op glas. De
ontwikkeling van deze kunst nam hier
door een buitengewoon snel verloop
Deze behoefte, welke uit Italië stamt,
deed de glasschilders besluiten de tot nu
toe gevolgde vormenspraak te verlaten en
zich op de studie naar de natuur toe te
leggen. De verbetering van de middelen
om op glas te schilderen is hierop van
grooten invloed geweest Verschillende
scholen ontstonden, waarvan spr er
eenige besprak. Het werk van de gebroe
ders Crabeth (ramen te Gouda) trok de
aandacht.
Tenslotte kwam spr tot de modernen,
wier werk hij zeer roemde. Als voor
beelden liet de heer Hofman plaatjes zien
van ramen, gemaakt door prof. dr. A. J
Derkinderen. prof R N Roland Holst,
Jan Toorop, Thorn Prikker. Willem van
Konijnenburg, Joep Nicolas enz.
Een hartelijk applaus dankte spr voor
zijn leerrijke voordracht
De voorzitter van den Kring, de heer
A. H Wegerif, sprak een woord van
dank tot den heer Hofman en sprak ni-»r
bij de hoop uit, dat het den Nederland-
schen glazeniers in de toekomst niet aan
„Wij hielpen de Boeren, laat ons ook de
Finnen helpen”
Ondanks het feit, dat de vrede tus-
schen Finland en Rusland is gesloten,
blijft het comité „Wij hielpen de Boe
ren, laat ons ook de Finnen helpen”
voortgaan met zyn actie.
Bijdragen kunnen worden gestort per
postwissel of op postrekening no.
375000 ten name van: voorz. „comi
té hulp aan Finland voor 41 jaren”,
of bij een der kantoren van de Ned.
Handel Maatschappij ten name van
het comité.
Het oprichten van sub-comité’s in
alle plaatsen van Nederland en indivi-
dueele medewerking en hulp zul
len zeer op prijs worden gesteld Men
melde zich daartoe schriftelijk tot het
„comité hulp aan Finland voor 41 ja-
ren”. van Diepenburchstraat 154, al
hier.
Universiteit te Leiden.
Doet, examen geschiedenis de heeren
B. H. Wabeke alhier, en Th. H. J. van
Huet, Rotterdam Cand. ex. wis- en na
tuurkunde letter K, de heeren G A. Ka
merbeek, alhier, en S J. Geerts, alhier;
idem letter G de heer P. v. d. Burg, Rot
terdam, idem letter A de heer L. A. As-
semberg, alhier. Doet. ex. wis- en natuur
kunde, hoofdvak dierkunde, de heer R. J.
van der linde, Leiden
Universiteit te Utrecht
Doet, examen geneeskunde mej. J. S.
Bliek en de heer A. Roskott. Doet, examen
pharmacie mej. M. Kasteleijn en de heer
G. Chr. Wilderink.
Bevorderd tot doctor in de wis- en na
tuurkunde de heer G. A. W. Rutgers, geb.
te Zaltbommel, on een proefschrift geti
teld „loniseeren^ vermogen en dracht-
spreiding van po alpha-deeltjes”.
Technische Hoogeschool.
Te Delft is bevorderd tot doctor in de
technische wetenschap, na verdediging
van een proefschrift getiteld „Prijs en
waarde van stedelijken bouwgrond” en
van stellingen, de heer J. C. L. B Pet,
civiel-ingenieur. geboren te Gennep.
Universiteit te Gronin
gen.
Cand. examen godgeleerdheid de heer
L. Hoving. De Wijk. Doet. ex. rechten de
heer W. H. E. baron van den Borch van
Verwolde, Laren (Gr (cum laude). Can-
didaaats examen rechten de heer J. G.
Kral, Haren.
Universiteit van
dam
Geslaagd voor het doet examen phar
macie mej H. G. C. Brouwer en de heer
B. J. Kliphuis.
Tegen zes uur gistermiddag be
merkte men aan de haven van Lemmer,
dat een 260 ton metend geladen klip
perschip. schipper Zeylstra. op acht
k.m. buiten Lemmer in nood verkeer
de. Stortzeeën sloegen over het dek
waardoor het water maakte De te
Lemmer gestationneerde reddingboot
„Hilda” van de Noord- en Zuidhol
landsche Reddingmaatschappij. voer
uit en slaagde er in de vrouw en het
dochtertje van den kapitein van boor
te halen en in Lemmer aan den wai
te brengen.
Een sleepboot en het m.s .Amstel”
hebben den klipper, waarop zich de
kapitein nog bevond, de haven van
Lemmer binnengesleept.
Enorme belangstelling op
Muiderberg.
Vandaag is onder zeer groote belang
stelling het stoffelijk overschot van den
bekenden Nederlandschen acteur Louis
de Vries, die kort geleden aan de Fran-
sche Riviera is overleden, op de begraaf
plaats Muiderberg te Amsterdam bijgezet
In den Stadsschouwburg te Amsterdam
was een chapelle ardente ingericht, waar
het publiek in de morgenuren gelegen
heid kreeg den overledene een laatste
hulde te brengen. Het publiek kreeg toe
gang tot de rouwkamer door den ingang
van den Stadsschouwburg aan de zijde
van de Marnixstraat. De lantaarns in de
hall waren met rouwcrepe omfloerst
Rond de baar lag een groot aantal kran
sen, waaronder van het gemeentebestuur
van Amsterdam, van Cor van der Lugt
Melsert, directeur van het Nederlandsche
Tooneel, van de tooneelgroep ..Het Mas
ker” van Cor Ruys Voorts waren er
kransen van Cees Laseur Adriaan van
der Horst het gezelschap Parser-Saal-
born, van „De Jonge Spelers”, van den
consul-generaal van Joego-Slavië van
den Bond van Nederlandsche Tooneel-
schryvers en bloemstukken van de inten-
„fn.ce van het gebouw voor Kunsten en
Wetenschappen in de residentie, van de
Wereldbibliotheek en van het Frederik
van Eeden-Genootschap
Tusschen elf en twaalf uur maakten
u„fnden van de gelegenheid gebruik de
chapelle ardente met het stoffelijk over-
scll2\Van den overledene te bezoeken,
onafgebroken file menschen
nm te baar defileerde.
- uur werden de deuren van
j voor
familieleden.