en
van
Uitbreiding en beperking
P.T.T. -service
Haagsche Courant van Donderdag 21 Maart 1940
D
BINNENLAND
Zondag
W
aan
meer op
Het bedrijf onder oorlogs- en mobilisatie-
omstandigheden
Geen bestelling
Dr. ir. M. H. Damme
kondigt noviteiten
Nederland-Amerika in
twee dagen
De automatiseering van
den telefoondienst
van
Dr. ir. M. H. Damme
Geen groepsaanwijzing bij evacuatie
De Eerste Kamer
Gift van H.M. de Koningin
De nieuwe Koninginne-
postzegels
DERDE BLAD, PAGINA 1.
Weerkundige Waarnemingen
der
H.
Oprichting instituut voor Nederland
sche economische belangen in
Nederlandsch-Indië
Letters voor de nummers op
distributiestamkaarten
I 1
o» *^1
aansluiting op
dienst Baltimore-Lissabon,
E directeur-generaal
P.T.T5., dr. ir. M.
Damme, heeft in een conferen
tie met de persvertegenwoor
digers eenige belangrijke novi
teiten van zijn bedrijf aange-
kondigd en toegelicht.
Zij betreffen de afschaffing met
ingang van 21 April a.s. van de
Zondagsbestellingen in de resi
dentie (met inbegrip van Sche
veningen), Amsterdam, Rotter
dam en Utrecht, met uitzonde
ring van expresse-stukkende
aansluiting van Nederland op
den Glipper-maildienst tusschen
Baltimore en Lissabon door de
opening op 2 April van den
luchtdienst der K.L.M. van
Amsterdam op de Portugeesche
hoofdstad, waardoor de lucht- -
postcorrespondentie voor taan
van Nederland de Ver. Staten,
en omgekeerd, in twee dagen
bereikt, en tenslotte de uitbrei
ding der automatische telefoon
netten en hun onderlinge kop
peling, hetgeen o.a. beteekent,
dat men met ingang van 1 Juni
a.s. van den Haag uit automa
tisch interlocaal kan spreken
met Wassenaar en Leiden (v.v.)
en in den loop van 1940 ook
met Rotterdam (niet omgekeerd).
Hierbij voegt zich nog de omstan-
u 762J m.m.,
12
uur:
ver-
E.
mede,
De installatie
in het
Geringe Zondagspost.
De Eerste Kamer komt Dinsdag 2 April
bijeen.
Redevoeringen van de ministers
Steenberghe en Welter
Het ligt in de bedoeling, op de ove
rige kantoren de afhaalgelegenheid op
Zondag te beperken tot die plaatsen,
waar de groote dagbladen per post
worden uitgereikt. Op deze wijze zal
men op het platteland ’s Zondags zijn
courant niet behoeven te missen, waar
door aan een vooral in dezen tijd sterk
gevoelde behoefte wordt voldaan.
Geen afhaalmogelijkheid
in de steden.
een
De
Overige overzeesche
bindingen.
de
dr.
een
den
hier
Barometerstand van hedenmiddag 12 uur
Het dunne pijltje geeft den stand aan
van gisteren
t
t
i
I
4
f
f
i
i
4
1
t
t
I
f
I
4
f
1
De derde belangrijke mededeeling
van den directeur-generaal betrof de
automatiseering van den telefoon
dienst en hetgeen op dit gebied in 1940
zal geschieden.
Niet alleen dat de automatiseering
in de locale netten zoo snel mogelijk
voortgezet zal worden, ook in de on
derlinge koppeling dezer netten, waar
door het automatische interlocale ver
keer een allengs ruimer gebied tot zijn
beschikking krijgt, wordt een krachtig
tempo onderhouden.
Bij deze uitvoeringswerkzaamheden
wordt de invloed der mobilisatie sterk
ondervonden, omdat de speciale krach
ten, welke voor deze bijzondere taak
waren opgeleid en meerendeels uit
jonge menschen bestaan, voor een be
langrijk deel reeds onder de wapenen
geroepen zijn of bij de komende lich
tingen zullen volgen.
Hun vervanging is niet gemakkelijk,
reikt derhalve voortaan van Neder
land de Vereenigde Staten, en om
gekeerd, in twee dagen!
Moeilijkheden in het nacht-
postvervoer.
In zijn bespreking van het overzee
sche postvervoer kon dr. Damme
verheugende mededeeling doen,
service, welke P.T.T. op dit punt gaat
bieden, weegt zeker op tegen de be
perking, welke zij op het punt der be
stelling moet toepassen.
Een lichtpunt, aldus kondigde hij de
verrassende noviteit aan, in dezen tijd
van langzame en moeilijke postverbin
ding, is de Clipper-luchtdienst tusschen
Baltimore en Lissabon. Het postver
voer met dezen dienst heeft aan prac-
tische snelheid nog belangrijk gewon
nen sinds de naar Europa koersende
vliegtuigen de contróle-haven op de
Bermuda’s niet meer aandoen en op
deze lijn dus geen vertraging door cen
suur. althans op den terugweg, meer
te vreezen valt.
Het centrum van de Oceaandepressie
verandert weinig van plaats en ligt nog
steeds in de nabijheid van Schotland. Het
vult zich geleidelijk verder op. Ook in
onze omgeving neemt de luchtdruk-
gradient langaam af.
De nieuwe depressie, welke ver in het
digheid, dat de mobilisatie ook talrijke
krachten aan het bestellerspersoneel
heeft onttrokken, waardoor de uitvoe
ring van den Zondagsdienst op een ge
ringer aantal krachten neerkomt. De
uit de afschaffing voortkomende be
sparing zal het bedrijf in zijn geheel ten
goede komen, hetgeen een niet te
verwaarloozen factor is in dezen ook
voor P.T.T. moeilijken tijd.
Een op een willekeurig gekozen Zon
dag gehouden telling bracht aan het
licht, dat in de vier grootste steden,
Waar nog Zondagsbestelling plaats
vond, in totaal tezamen 26.411 stukken
werden besteld, waarvan 20.478 uit
het buitenland. Deze buitenlandsche
correspondentie is meerendeels voor
de groote handelskantoren bestemd,
welke op Zondag gesloten zijn. De be
stelde binnenland sche correspondentie
(5933 stuks) bedroeg nog niet 1 pro
mille van hetgeen gedurende één week
(zes werkdagen 1 Zondag) in deze
steden ontvangen wordt (6.320.176) en
mag dus, aldus dr. Damme, met recht
onbeduidend worden genoemd.
Het is gebleken, dat in de groote
gemeenten bij sommige ingezetenen
misverstand is ontstaan over de betee-
kenis van de letters a, b, c enz., voor
afgaande aan het nummer, voorkomen
de op de distributiestamkaarten. Velen
hebben deze letters in verband gebracht
met de aanduiding van de groep,
waartoe ze zouden behooren bij een
eventueele evacuatie. De beteekenis der
letters is echter de volgende:
In gemeenten van meer dan 100.000
inwoners heeft men, teneinde het op-
loopen der nummers van de stamkaar
ten te beperken, deze kaarten in series
van 100.000 verdeeld en elke serie
voorzien van een letter. Deze letter,
voorafgaande aan het nummer van de
kaart, geeft derhalve geen enkele aan
wijzing, dat men bij een bepaalde
groep van geëvacueerden is ingedeeld.
Deze tijdwinst spreekt des te duide
lijker indien men in aanmerking
neemt, dat het vervoer naar de Ver.
Staten thans niet minder dan 12 a 19
dagen in beslag neemt. De uit Ameri
ka komende post wordt echter bij de
controle in de Duins van de schepen
gehaald en eerst later doorgezonden.
Dan wordt het verschil nog belangrijk
grooter.
De regelmaat in het Clipperverkeer
bedraagt niet, minder dan 95 pCt. en
ook de naam K.L.M. staat er borg
voor, dat op het traject Amsterdam
Lissabon, dat vliegtechnisch geen bij
zondere moeilijkheden biedt, een goede
regelmaat verkregen zal worden.
Voor het Leger des Heils.
H.M. de Koningin heeft een belang
rijk bedrag geschonken aan het Leger
des Heils in verband met de jaarlijk-
sche zelfverloochenings-aanvrage van
deze organisatie.
toont weinig activiteit, wel deed zij op
de Azoren de luchtdruk weer dalen, zoo-
dat het gebied, van hoogen luchtdruk, dat
aldaar lag. thans over de Golf van Bis-
kaye, Frankrijk en het Westelijk deel van
de Middellandsche Zee ligt.
In de Randstaten vriest het nog onge
veer 10 graden. Verder wordt nog vorst
gemeld uit het Noorden van Noorwegen
en Roemenië
In Zuid-Europa heerscht over het alge
meen zacht en rustig weer.
Zonsopgang: 22 Maart 5.59 u.
Zonsondergang: 22. Maart 6.16 u.
Lantarens aan: 22 Maart tot 5.30
u. v.m., 22 Maart 6.46 u. nam.
Hoogwater te Scheveningen:
22 Maart ’s morgens 1 u.; inam. 1.20 u.
Morgen geen schietoefeningen op het
strand.
Oc I
o r
N
De Eerste Kamer komt Dinsdag 2
April des avonds om half negen weder
bijeen. Aan de orde is dan o.m. het
wetsontwerp instelling van een leening-
fonds.
Op 3 April zal de Kamer in de afdee-
lingen een groot aantal wetsontwerpen
onderzoeken, w.o. de Indische begroe
ting en de Surinaamsche begrooting
voor 1940, het ontwerp bijzondere voor
zieningen met betrekking tot de in ge-
biedsdeelen van het Koninkrijk der Ne
derlanden gevestigde naamlooze ven
nootschappen en andere rechtspersonen
alsmede met betrekking tot zeeschepen,
die gerechtigd zijn tot het voeren van
de Nederlandsche vlag, het ontwerp
doen voortduren van den bij Konink
lijke besluiten van 1 en 6 November
1939 afgekondigden Staat van Beleg,
het ontwerp aanvulling wet medewer
king verdedigingsvoorbereiding 1939 en
het ontwerp wijziging en verhooging
van de begrooting van onderwijs, kun
sten en wetenschappen voor 1939 (uit
gaven ten behoeve van de kunstbe-
scherming tegen oorlogsgevaren).
Aangezien afhaalgelegenheid, in ver
band met de groote afstanden in de
steden, op verschillende plaatsen zou
moeten worden gegeven en hiervan in
plaats van vermindering, uitbreiding
van den Zondagsdienst het gevolg zou
zijn, werd hiervan afgezien, waartoe de
te Groningen in dit opzicht opgedane
ervaring mede heeft bijgedragen.
De installatie der stiching heeft gis
termiddag half drie plaats gehad in de
de Lairesse-zaal door den minister
van Economische Zaken, terwijl de
minister van Koloniën mede aanwezig
was. Voorts waren het bestuur en de
raad van advies nagenoeg voltallig bij
de installatie aanwezig.
Minister Steenberghe herinnerde er
aan, dat een zevental jaren geleden
het handelsverkeer tusschen Nederland
en Nederlandsch-Indië in sterke mate
was achteruitgegaan en dat hierin
sindsdien verandering is gekomen,
hoofdzakelijk door een reeks van over
heidsmaatregelen in beide gebiedsdee-
len, zoodat de goederenruil naar weers
zijden in 1939 een bedrag van ongeveer
100 millioen gulden heeft bereikt. Spre
ker meende, dat dit zeer gelukkig is.
omdat beide gebiedsdeelen samenwer
king op economisch gebied thans meer
dan ooit noodig hebben, omdat zoo
vele andere waardevolle markten zijn
weggevallen of in belang zijn ver
minderd.
De Regeering meent echter, dat over
heidsmaatregelen ten deze niet vol
doende zijn, doch aangevuld dienen te
worden door een stelselmatige georga
niseerde activiteit van het Nederland
sche bedrijfsleven. Spreker wees er in
dit verband op, dat Indië economisch
zich ondanks de tijdsomstandigheden
steeds verder ontwikkelt en dat voor
de Nederlandsche industrie op deze
markt nog belangrijke mogelijkheden
aanwezig zijn. Het instituut zal nu in
de eerste plaats tot taak hebben die
mogelijkheden stelselmatig te onder
zoeken en te benutten.
In de tweede plaats herinnerde mi
nister Steenberghe er aan, dat zich in
Indië thans een industrieele ontwikke
ling voltrekt, waarbij het ten zeerste
wenschelijk is, dat het Nederlandsche
kapitaal er zooveel mogelijk aan deel
neemt. Het instituut zal ook deze mo
gelijkheden op haar waarde hebben te
onderzoeken en het zijne ertoe bijdra
gen ze te realiseeren.
In de derde plaats zal het overleg
over concrete uitvoerkwesties, die de
praktijk der economische samenwer
king betreffen, door de bemiddeling
van het instituut gemakkelijker kun
nen worden gevoerd. Spreker wees er
echter op, dat beleidsvraagstukken ten
deze geheel voorbehouden blijven aan
de ambtelijke organen in Nederland en
in Indië.
Het is de bedoeling den arbeid van
het instituut zooveel mogelijk een par
ticulieren inslag te geven en te doen
dragen door de kennis en het initiatief
van het bedrijfsleven zelf. Van de
durende belangstelling en medewerking
van de Regeering kan het instituut ver
zekerd zijn.
Na de openingsrede van den minister
van Economische Zaken heeft ook de
minister van Koloniën het woord ge
voerd en verklaard, dat hij volkomen
en onvoorwaardelijk de inzichten van
zijn ambtgenoot omtrent het belang en
de beteekenis van het instituut deelt.
De voorzitter van het bestuur, mr.
D. A. Delprat, heeft in een rede de
beide ministers beantwoord.
Tenslotte besprak de heer Damme
de moeilijkheden in het nachtpostver-
voer en de daaruit voortkomende ver-
tragingen, een en ander als gevolg van
den mobilisatie-toestand.
Hoewel van bedrijfswege het moge
lijke gedaan wordt, om ’s avonds ge
poste en met de nachtposttreinen ver
voerde correspondentie overal in Ne
derland steeds ’s morgens in de eerste
bestelling op te nemen, is dit thans
niet altijd overal verzekerd en kan
het dit niet zijn, zoolang de tegen
woordige abnormale toestanden voort
duren.
Tusschen de groote steden
Westen des lands is dit vervoer even
wel als normaal te beschouwen.
alhier v.m. 8
12 u. 762| m.m.; thermometer resp.
t
Afschaffing van Zondagsbe- J
stelling, behalve van expresse- j
stukken, met ingang van
21 April. Ingaande 2 April
Clipper-mail-
waardoor post in 2 dagen over
is. Met 1 Juni automatisch
interlocaal telefoonverkeer van I
Den Haag met Wassenaar, J
Leiden (v.v.) en in den loop J
het jaar met Rotterdam.
Daarbij komt, dat deze geringe hoe
veelheid post naar verhouding zeer
veel arbeid noodzakelijk maakt. In to
taal zijn 302 bestellers hiermede teza
men 589 uur bezig. De onderbreking
der Zondagsrust voor zoovele ambte
naren wordt, gezien de betrekkelijk
geringe belangen, welke door de Zon-
dagshestelling gediend worden, niet
langer verantwoord geacht.
Verwachting t<jt den avond van 22 Mrt.:
Wind: matig, tijdelijk zwak, meest
Westelijk, overwegend droog, iets kouder
des nachts, overdag iets zachter; ge
deeltelijk bewolkte lucht.
Barometer
v.m.
7 gr. en 9 gr." Celsius.
Barometer na hedenmiddag
stationnair.
Voor de afzenders, die er bijzon
der belang bij hebben, dat hun
correspondentie op Zondag den ge
adresseerde bereikt, blijft dit be
reikbaar door verzending als
„expresse”-stuk.
In het kabinet van den minister van
Economische Zaken heeft de oprichting
plaats gevonden der stichting „Insti
tuut voor Nederlandsche economische
belangen in Nederlandsch-Indië”. De op
richting geschiedde door den minister
van Economische Zaken, den minister
van Koloniën en den voorzitter van den
nijverheidsraad, ir. W. H. van Leeuwen.
Als doel van het instituut vermeldt
de stichtingsacte
a. het bevorderen van den afzet
van Nederlandsche goederen in Neder-
landsch-Indië
b. het verzamelen van gegevens be
treffende de industrieele ontwikkeling
van Nederlandsch-Indië en het met be
hulp daarvan bevorderen van de aan
wending van Nederlandsch kapitaal bij
die ontwikkeling.
Op de Rijksbegrooting voor 1940 is
ten behoeve van het instituut een be
drag van ƒ75.000 uitgetrokken.
Tot voorzitter van het bestuur van
het instiuut is door den minister van
Economische Zaken in overleg met
zijn ambtgenoot van Koloniën benoemd
mr. D. A. Delprat, directeur der N.V. Westen op den Oceaan gemeld werd, ver--
Stoomvaart Maatschappij Nederland, 11 -j--
Tot leden van het bestuur zijn door
den minister verder benoemd de hee-
ren W. N. J. Baekers, mr. G. H. C.
Hart, H. P. Gelderman, ir. F. H.
Gulje, dr. E. Heldring, mr. W. G. F.
Jongejan, prof. H. A. Kaag, dr. T. P.
van der Kooy, ir. W. H. van Leeuwen,
prof. mr. A. N. Molenaar, ir. P. F. S.
Otten, ir. C. T. Sork, J. de Waard, E.
J. Weenink en S. Wouda. De heer J.
de Waard zal in het bestuur optreden
als gedelegeerde van den minister van
Economische Zaken, mr. G. H. C. Hart
als gedelegeerde van den minister van
Koloniën.
Tot lid van den raad van advies der
stichting zijn door den minister van
Economische Zaken, mede in overleg
met zijn ambtgenoot van Koloniën, be
noemd in de eerste plaats alle gewone
leden van den Nijverheidsraad en ver
volgens een aantal figuren uit de tak
ken van het Nederlandsche bedrijfs
leven de industrie, het bankwezen,
den exporthandel en de scheepvaart
welke betrokken zijn bij Nederlandsch-
Indië.
Contact met België.
Naar aanleiding van de rede van den
heer van Cauwelaert, dezer dagen te
Maastricht gehouden, en waarin de
Belgische oud-minister o.a. de wensche-
lijkheid uitsprak van een posttarief
tusschen beide landen, overeenkomstig
de binnenlandsche tarieven, merkte dr.
Damme ten besluite op, dat deze ge
dachte reeds vroeger bij de Nederland
sche postadministratie is opgekomen,
doch dat toen hieromtrent, zonder ’t ge-
wenschte resultaat, besprekingen
met de Belgische autoriteiten werden
gevoerd.
Blijkbaar is men ginds thans een an
dere meening toegedaan, en ware thans
een nuttig overleg mogelijk. Op tele-
graaf-telefoongebied (in België ge
scheiden van de Posterijen) bestaan
reeds speciale onderlinge tarieven, wel
ke lager zijn dan de normale interna
tionale, doch hooger dan de binnen
landsche in beide landen.
Van dezen kant bestaat evenzeer de
neiging om een gunstiger toestand in
dezen te bevorderen.
De waarden tot 40 cent verschijnen
1 April
Zooals reeds is medegedeeld, kan de
verschijning van een nieuwe serie
postzegels met beeltenis van H.M. de
Koningin binnenkort worden tegemoet
gezien.
Met ingang van 1 April a.s. zullen de
nieuwe zegels in de waarden van 5 tot
en met 40 cent verschijnen, terwijl te
gelijk ook de zegelafdrukken met beel
tenis van H.M. de Koningin op brief
kaarten van 74 cent en andere waarde-
formulieren zal worden vernieuwd. De
nieuwe zegels zijn in rotogravuredruk
en in samenwerking, wat de lettertee-
kening betreft, met J. van Krimpen,
vervaardigd naar een ontwerp van den
kunstschilder W. A. van Konijnenburg
alhier, wiens oogmerk het was naast
gelijkenis, de Koninklijke waardigheid
tot uitdrukking te brengen. Een gun
stige verhouding van licht en donker in
het beeld komt aan de kleuren op ge
lukkige wijze ten goede. Zij zijn voor de
onderscheidene waarden als volgt:
5 cent donkergroen; 74 cent rood: 10
cent violet; 124 cent donkerblauw; 15
cent lichtblauw; 20 cent paars; 224 cent
olijfgroen; 25 cent wijnrood; 30 cent se
pia; 40 cent lichtgroen;
De afmeting van het beeldvlak is 18
bij 22 m.m. met den witten rand tus
schen de kartelopeningen 21 bij 25
m.m. Bij de verschijning der nieuwe,
zal de verkoop der oude zegels in de
overeenkomstige waarden worden ge
staakt. Zooals uit bovenstaande opgave
blijkt, zullen de zegels van 6 en 27J cent
komen te vervallen.
De nieuwe zegels in waarden boven
40 cent zullen, naar verwacht wordt,
eerst over eenige maanden voor ver
koop aan het publiek gereed zijn.
Met ingang van 2 April a.s. wordt
Nederland namelijk rechtstreeks
bij dezen luchtdienst aangesloten,
lederen Dinsdag- en Zaterdagmor
gen om 8 uur vertrekt voortaan
een K.L.M.-vliegtuig van Schiphol
naar Lissabon, dat daar te 5 uur
n.m. aankomt. De post wordt daar
in een vliegmachine van den Clip-
perdienst ingeladen, vertrekt den
volgenden morgen, dus des Woens
dags en des Zondags, te 8 uur 30
naar Baltimore en komt daar des
Donderdags en Maandags te 1 uyr
n.m. aan.
Het vertrek uit Baltimore vindt
des Zaterdags en Woensdags te 7
uur 30 plaats, aankomst te Lissa
bon des Zondags en Donderdags te
4 uur n.m., vertrek per K.L.M.-
vliegtuig des Maandags en Vrij
dags te 7 uur, aankomst te Schip
hol denzelfden avond te 4 uur 35.
De luchtpostcorrespondentie be-
Omtrent de verbindingen met
Nederlandsche gewesten deelde
Damme nog mede, dat deze, na
korte periode van onzekerheid en stag
natie in het begin van den oorlog,
thans op bevredigende wijze geregeld
zijn. De luchtpost voor Nederlandsch-
Indië wordt tot Napels per trein ver
voerd, welke reis onder de tegenwoor
dige omstandigheden 3 dagen in be
slag neemt. Van Napels vertrekt 2 x
per week, des Dinsdags en Vrijdags,
een vliegtuig naar Nederlandsch-Indië,
welke het traject in 54 dag aflegt. De
uitgaande zoowel als de thuisvliegende
toestellen worden echter in de Engel-
sche luchthavens, welke moeten wor
den aangedaan (Singapore, Penang,
Calcutta, Lydda) door de censuur on
derzocht. Doorzending der post ge
schiedt veelal eerst met een volgende
gelegenheid.
De stoomvaartmaatschappijen „Ne
derland” en „Rotterdamsche Lloyd”
varen tusschen Genua en Indië heen
en weer. Ook de post van deze sche
pen moet in de contróle-havens (Port
Saïd, Colombo en Singapore) worden
gelast en wordt veelal met een veel
latere gelegenheid doorgezonden.
Voor de overige overzeesche post
verbindingen zijn de moeilijkheden nog
grooter.
Ir. Damme wees verder op de waar
de onder de huidige omstandigheden
van het censuurvrije verkeersmiddel,
de radio en op de speciaal voor dezen
oorlogstijd ingevoerde telegrambrieven.
Telegrambrieven naar Nederl.-Indië
bereiken hun bestemming juist even
snel als een luchtpostbrief in normale
tijden, in zes dagen. Tusschen Neder
land en Batavia-Centrum geschiedt de
overbrugging per radio, overigens pet
post. Ook naar Suriname en Curacao
kunnen deze brieven verzonden wor
den.
Ook het telexverkeer heeft in dezen
oorlogstijd een aantrekkelijken kant
gekregen. Hoewel het telexverkeer
met Engeland (van Britsche zijde) ge
heel is geschorst, is door vermeerde
ring van de correspondentie met
Duitschland, Denemarken en Zwitser
land de totale verkeersomvang, verge
leken met voor den oorlog, nog belang
rijk gestegen. Dit is te verklaren uit
de velerlei beperkingen, welke het te
lefoonverkeer en de vertragingen, wel
ke het postvervoer belemmeren. Het
telexverkeer vindt echter ongestoord
plaats en is sinds het begin van den
oorlog nog nimmer aan vertraging on
derhevig geweest.
Op een desbetreffende vraag deelde
dr. Damme nog mede, dat, indien de
oorlogsomstandigheden ook den ver
keersweg langs en over de Middel
landsche Zee zouden versperren, plan
nen gereed liggen, welke reeds eerder
opgesteld zijn, om ook dan het contact
met Ned.-Indië gaande te houden. Om
trent den aard dier voorzieningen wil
de dr. Damme geen nadere mededee-
lingen doen.
Omtrent de afschaffing van de Zon
dagsbestelling in de drie grootste ge
meenten des lands deelde dr. Damme
het volgende mede:
Deze service onderging in 1919 haar
eerste beperking door de bepaling, dat
alléén werden bezorgd: brieven, brief
kaarten en kennisgevingen van over
lijden, voorzien van het bekende
strookje „Bestellen op Zondag”; ten
minste éénmaal per week verschijnen
de nieuwsbladen en buitenlandsche
correspondentie.
In de jaren 1921 tot en met 1926 werd
de Zondagsbestelling voor de meeste
plaatsen geleidelijk opgeheven en ver
vangen door een gelegenheid tot af
halen „op een bekwaam uur”. Alleen
in de groote steden: Amsterdam, Rot
terdam, ’s-Gravenhage met Schevenin
gen, Utrecht en Groningen, bleef de
Zondagsbestelling gehandhaafd.
De Zondagsbestelling te Groningen
werd, naar aanleiding van den gerin-
gen omvang dezer bestelling, op 6 No
vember 1938 opgeheven en vervangen
door het geven van gelegenheid tot af
halen, waarvoor vooraf toestemming
moest worden gevraagd. Slechts 44
personen vroegen deze vergunning aan
en slechts 17 daarvan maakten van
deze vergunning gebruik!
maar men is er tot nu toe niettemin
in kunnen slagen, het program van
uitvoering vrijwel te volgen.
In den loop van 1940 zullen, naar
verwacht wordt, de volgende koppe
lingen tusschen de districten in dienst
worden gesteld AlkmaarHaarlem
v.v.AmsterdamArnhem v.v., Am
sterdam’s-Hertogenbosch (’s>-Herto-
genboschAmsterdam bestaat reeds)
AmsterdamNijmegen v.v.Amster
damRotterdam v.v. (doch niet van
Rotterdam-stad) AmsterdamZwolle
v.v.DeventerAmsterdam (niet om
gekeerd), DeventerRotterdam (niet
omgekeerd ’s-Gravenhage(stad)Rot
terdam (niet omgekeerd) Haarlejn
Rotterdam (niet omgekeerd) Leeu
wardenZwolle v.v. en Rotterdam
Utrecht en Goes v.v. (doch niet van
Rotterdam-stad).
Wat betreft het interlocale automa
tische verkeer den HaagWassenaar
Leiden, deelde dr. Damme voorts me
de, (overeenkomstig hetgeen wij gis
teren hieromtrent reeds berichtten),
dat het verkeer tusschen Wassenaar
en.de residentie van 1 Juni a.s. af, in
beide richtingen als interlocaal ver
keer zal worden beschouwd en voor
gesprekken per 3 minuten 4 cents ver
schuldigd zal zijn, met een maximum
gespreksduur van 9 minuten.
De abonné’s van Wassenaar krijgen
op genoemden datum nieuwe, uit 4 cij
fers bestaande telefoonnummers. Zij
blijven in den telefoongids van
Gemeentelijken Telefoondienst
ter stede vermeld, echter niet meer
tusschen de andere abonné’s, doch
vooraan, in een op gekleurd papier ge
drukte afzonderlijke lijst. Ook in de
beroepenlijst zullen zij' afzonderlijk
worden vermeld.
Het aantal geautomatiseerde tele-
foonnetten bedraagt dus thans 37 pCt.
en zal einde 1940 45 pCt. bedragen
van het totaal. Daar de groote netten
het eerst geautomatiseerd zijn, is het
aantal geautomatiseerde telefoon-abon-
né’s belangrijk hooger, n.l. (op 1 Jan.
1940) c.a. 69 pCt. van het totaal. Telt
men de gemeentelijke netten
dan wordt dit bijna 80 pCt.
Indien een abonné voor interlocale
gesprekken een lettercombinatie, in
plaats van een nummer heeft, zal een
oproep van den Haag uit iets minder
gemakkelijk zijn, omdat letters op de
nummerschijf van onze toestellen ont
breken. In dat geval is óf de bemidde
ling van de Rijkstelefoniste gewenscht
óf men kiest het locale nummer van
den abonné.
7^
