Toestel
verbrand
De neutraliteit der
Noorsche
wateren
Britsche bommenwerper bij Pernis
neergeschoten door
Nederlandschen jager
Van de vijf inzittenden
één doodgevallen
194(5
Donderdag 28 Maart.
No. 17529
m
Twee lichtgewonden
Geallieerden
behouden zich
recht
een
van
politiedienst
voor
Het schip was op de
rotsen geloopen
Duitsche onderzeeër
Noorwegen
geïnterneerd
„Times” doet
beroep op
Noorwegen
BELANGRIJKSTE NIEUWS
BUITENLAND
De ontploffing op de
„La Railleuse”
PRIJS DEZER COURANT:
BUITENLAND
EERSTE BLAD.
OVERZICHT
De Regeeringspersdienst meldt:
over-
BINNENLAND
HARDNEKKIGE ACHTERVOLGING
worsteling, welke ten
Vierde blad, pag. 2.
Laval naar Rome te sturen.
over
Zeven dooden en eenige vermisten
4 an bevel tot landen werd niet
voldaan
Voor ’s-Gravenhage bij vooruitbet per 3 mnd. met „Kikeriki”, „De Nieuwste Mode”.
„Koloniaal Bijblad” en „Letterkundig Bijblad” 3.Franco per post met Mode
blad /4.—zonder Modeblad 3.75 Buitenland ƒ9.Landen waarop het
verlaagd intern, drukwerk-posttarief van toepassing is 7.p. kw. Bij postkantoren
tegen de geldende goedk. abonn.prijzen. Afz. nummers 5 ct., fr. p. post 10 ct
Normale landing met brandend
toestel.
fot groote bewondering van de Ne-
T
I
I
l
I
l
l
l
I
I
I
l
l
l
l
l
l
i
i
i
l
l
i
i
i
door Britsche oorlogsschepen en vlieg
tuigen.
Het gebeurde met de „Altmark” is
gelukkig tot dusver het eenige geval
geweest, waarin Britsche oorlogshande
lingen zijn gepleegd binnen Noorsch
gebied en wij hopen oprecht, dat de
Britsche regeering in dat geval haar
fout zal erkennen. Andere oorlogshan
delingen zijn nooit verder gegaan dan
pogingen en wij mogen wellicht hopen,
dat de Britsche regeering ze niet zal
goedkeuren. Zulke pogingen zijn zeer
gevaarlijk voor Noorwegen en Noor
wegen moet er daarom tegen protes-
teeren en zich naar vermogen ertegen
verdedigen, omdat wij niet in den oor
log tusschen de groote mogendheden
betrokken willen worden.
Te Berlijn heeft een zware fabrieks
brand gewoed. Eerste blad, pag. 2.
In de Haagsche spionnagezaak is G.
W. F. v. H. veroordeeld tot 2 jaar en 8
maanden, mevr. v. H.-A. tot 1 jaar en
6 maanden en mr. B. tot 2 jaar.
Derde blad. pag. L
De geallieerden zouden plan hebben
een strengere controle in de Scandina
vische wateren te gaan uitoefenen.
Eerste blad, pag. L
Frankrijk zou onderhandelingen met
Italië willen aanknoopen.
Eerste blad, pag. L
Te Pernis is een Britsche bommen
werper door een Nederlandschen jager
neergeschoten. Van de 5 inzittenden
werd er één gedood en één gewond.
Het toestel verbrandde.
Eerste blad, pap. I. Vijfde blad, pag. 2.
Zoekt Frankrijk toenadering
tot Italië
Duitsche persOpenlijke
aankondiging van inbreuk
op Scandinavische neutra
liteit.
Deze courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
BUREAUXWAGENSTRAAT 35—37
Telefoon 116300 (zeven lijnen) Giro No. 12500
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 15 regels 150. Iedere regel meer tot 10 regels 40 ct., daarna iedere regel
meer 50 ct. Reclames 90 ct. per regel. Bewijsnummers 5 ct., fr. p. post
10 ct Incasso binnen de stad 5 ct., buiten de stad volgens posttarief Bij
vooruitbetaling: Kleine Advertenties 90 ct; Dienstaanbiedingen 70 ct.
Advertentiën waarin voorkomt „Brieven aan het bureau van dit blad" 10 ct meer.
Gisteren heeft de „Temps” een be
richt gepubliceerd, volgens hetwelk de
geallieerden het voortaan als recht zou
den beschouwen de neutraliteit van de
Noorsche wateren niet meer te respec-
teeren. Bij navraag is gebleken, aldus
Havas, dat geen enkele verklaring in
dien zin is afgelegd.
Het Fransche standpunt is, evenals
het Britsche, sedert de zaak met de
„Altmark” nipt veranderd.
Geen rancune.
Toen de luitenant, die hun tot da
ling had gedwongen, in het ecafé ver
scheen, om kennis te maken met de
buitenlandsche vliegers, was men spoe
dig in een gesprek gewikkeld en bleek
er van eenige rancune geen sprake.
Na het alarm op Waalhaven, was de
luitenant, zoo vernamen wij nog bij
onze informatie, direct uit zijn kooi
gesprongen. Onder zijn dikleeren vlie-
Te Parijs, zoowel als te Londen, is
men van meening, dat het ondraaglijk
is, dat de neutraliteit der territoriale
wateren van een dergelijk land in feite
voortdurend geschonden wordt door een
wederrechtelijk gebruik, dat Duitsche
schepen ervan maken en dat de gealli
eerden derhalve besloten zijn zelf den j hun bezorgdheid over de mogelijke ge-
politiedienst ter hand tê nemen.
wrak hadden weten te redden, op de
plaats van het ongeluk aan.
Het waren de bestuurder, die van
Fransche nationaliteit is, en drie
Engelschen. Twee van hen waren
licht gewond: de piloot tengevolge
van de vlammen en een der Engel
schen, die een raitrailleurschot had
gekregen. De vijfde inzittende was
uit het toestel gesprongen en op
slag gedood. Het lijk werd op eeni-
gen afstand van het wrak gevon
den.
Het Duitsche tankschip „Altmark” is
te Kiel aangekomen.
Eerste blad, pag. 2.
Dit nummer bestaat uit ZES bladen
en het Koloniaal Bijblad
Hedenochtend vroeg is een Britsche bommenwerper, welke
zich in Westelijke richting over ons land bewoog, boven Pernis
bij Rotterdam, door het vuur van een Nederlandschen jager
getroffen. Het toestel is in de nabijheid van Pernis geland. Vier
der inzittenden verlieten het toestel. Een hunner is licht gewond.
Een vjjfde inzittende is, naar later bleek, uit het toestel ge
sprongen en dood gevallen. Het toestel is verbrand. De
levenden worden geïnterneerd.
De passiviteit van zekere neutrale
regeering heeft de beteekenis van neu
traliteit verdraaid en de actie der ge
allieerden beperkt er zich toe het aldus
in gevaar gebracht evenwicht te her
stellen. Voor landen, welke door toe
passing van een actieve neutraliteit,
verlangen gerespecteerd te worden en
zich te doen respecteeren, kan de Fran
sche en Britsche houding slechts begrip
en sympathie wekken.
neutraliteit en over de mogelijkheid
van Duitsche tegenmaatregelen.
Naar verluidt gebruiken de Duit-
schers thans kleine vrachtvaarders met
een geringen diepgang, welke dichter
langs de Noorsche kust kunnen varen
en aldus aan aanhouding ontkomen.
De speciale correspondent van „Tid-
ningen” meldt uit Narvik, dat in deze
haven groote drukte heerscht en dat er
op volle kracht wordt gewerkt. Hij
voegt hieraan toe, dat buiten de terri
toriale wateren voor Narvik verschei
dene Britsche oorlogsschepen zijn ge.
zien.
Boven Frankrijk en de Noordzee
hebben gisteren en Dinsdag luchtge
vechten plaats gehad.
Eerste blad, pag. 2.
Een Duitsche onderzeeër is aan de
Noorsche kust aan den grond geloopen.
De Noorsche autoriteiten hebben het
schip, de U 21, geïnterneerd.
De geïnterneerde Duitsche duikboot
was op een rots nabij Mandal aan den
grond geloopen.
Het schip werd geïnterneerd in
weerwil van het verzoek der Duitsche
legatie om vrijlating, daar de Noorsche
autoriteiten vaststelden, dat de duik
boot niet de Noorsche territoriale wa
teren was binnengevaren in verband
met de weersomstandigheden of door
slecht weer veroorzaakte schade, doch
omdat bij de navigatie een fout was
gemaakt.
gerspak droeg hij dan ook niets dan
een pyama, daar hij geen tijd had ge
had zich te kleeden.
Intusschen behandelde de geneesheer
de twee gewonden, waarbij bleek, dat
geen van beide ernstig gekwetst was.
De Fransche piloot had wat brand
wonden aan het gelaat, en de andere
gewonde was door een kogel in het zit
vlak getroffen. Het projectiel was
dwars door het vliegtuig gegaan en via
den stoel achter in het toestel in
’s mans lichaam terechtgekomen. In
middels arriveerden van Waalhaven
per auto eenige officieren, die de vier
vreemde vliegers meenamen naar de
interneeringsautoriteiten, die over een
verdere verblijfplaats zullen beslissen.
Bij het wrak van het geheel uit
gebrande toestel werd een militaire
wacht geplaatst, zoodat niemand ge
legenheid kreeg het toestel te naderen.
Het stoffelijk overschot van den om
gekomen vlieger is in beslag genomen.
Daitsch commentaar
Men telefoneert ons uit Berlijn:
In de persconferentie op het
partement van
De Nederlandsche ambulance voor
Finland is te Helsinki aangekomen.
Derde blad, pap. I.
De Keuzecommissie van den Kon.
Ned. Voetbalbond heeft gisteren het
Nederlandsch elftal gewijzigd, dat
Zondag te Rotterdam tegen Luxemburg
zal spelen.
Verschenen is de memorie van ant
woord aan de Tweede Kamer betreffen
de de heffingen ten behoeve van het
Leeningfonds 1940. Derde blad, pag. 1.
Het Fransche departement van ma
rine verklaart in een communiqué,
over de ontploffing aan boord van den
Franschen torpedojager „La Rail-
leuse” dat hierbij zeven dooden en
eenige vermisten te betreuren vallen.
Bij de ramp van den Franschen tor
pedojager „La Railleuse” kwamen 7
opvarenden om het leven. Voorts zijn
er eenige vermisten.
Eerste blad, pag. h
Vandaag zal de Amerikaansche onder
staatssecretaris Sumner Welles van zijn
Europeesche reis te New York terug-
keeren. Hij zal onmiddellijk doorreizen
naar Washington om aan president
Roosevelt verslag uit te brengen. Men
verwachtte, dat de president daarna een
nieuwe vredespoging zou ondernemen,
maar na alles wat er over Welles’ be
vindingen in de Europeesche hoofd
steden bekend is geworden, lijkt zulks
allerminst waarschijnlijk. De jongste
rede van den Franschen premier Rey-
naud heeft overduidelijk bevestigd, dat
de geallieerden den oorlog zelfs op to
tale schaal wenschen voort te zetten en
daarmede zal men ook te Washington
rekening hebben te houden. De verkie-
zingsuitslag in Canada gefeft tevens een
aanwijzing, dat men daar op het oogen-
blik geen vrede wil sluiten. De Cana-
deesche premier Mackenzie King heeft
in een rede, gericht tot het volk, ge
zegd, dat blijkens den uitslag der ver
kiezingen het Canadeesche volk beseft,
dat het noodig is den oorlog voort te
zetten om Frankrijk en Engeland op
doeltreffende wijze te helpen bij de
doel heeft de
werrid en Canada den vrede te ver
zekeren. Het nieuwe parlement komt op
9 Mei bijeen, doch in politieke kringen
te Ottawa gelooft men, dat de premier
reeds voordien maatregelen voor een
krachtiger oorlogsvoering zal nemen.
Waar de geallieerden het terrein zul
len kiezen voor een krachtiger oorlogs
voering blijft vooralsnog een geheim.
Sommigen voorspellen, dat aan de on
beweeglijkheid van ’t Westelijk front ’n
eind zou kunnen komen, anderen wij
zen op de krachtsontplooiing van de ge
allieerden in het Naburige Oosten, waar
van West-Egypte tot aan de Turksche
grens een aanzienlijke troepenmacht is
geconcentreerd. Het aanvoeren van
troepen uit de Fransche koloniën, Aus
tralië, Nieuw-Zeeland en Britsch-Indië
wordt voortgezet.
Voorts hebben Engeland en Frankrijk
besloten de blokkade tegen Duitschland
tot de Stille Zuidzee uit te breiden. Een
paar Russische schepen zijn aangehou
den, hetgeen een wrijving met Moskou
kan geven. Ook nog een andere
mogendheid is betrokken bij een uit
breiding van den Europeeschen oorlog
tot de Stille Zuidzee, namelijk Japan
De woordvoerder van het Japansche
departement van buitenlandsche zaken
verklaarde in verband daarmede, dat
Uitbreiding van den oorlog tot dit deel
der wereld het laatste is, wat door de
Japansche marine wordt gewenscht.
Van meer direct belang zijn de aan de
geallieerden toegeschreven plannen om
aan het Duitsche ertsvervoer door de
Noorsche wateren een eind te maken.
De geallieerden zijn tevens van plan
op diplomatiek terrein een tegenoffen
sief te beginnen. De na de conferentie
op den Brenner gebleken toenadering
tusschen Rome en Berlijn zou men po
gen te vertragen door nieuwe onder
handelingen tusschen Parijs en Rome.
Fransche bladen onderstellen, dat de
premier Reynaud erover zou denken
nieuw contact met Mussolini te zoeken.
Zij wijzen op een onderhoud, dat de
premier dezer dagen met den Italiaan-
schen ambassadeur te Parijs, Guariglia,
had en op de spoedig verwachte aan
komst te Parijs van den Franschen am
bassadeur te Rome, Francois Poncet. De
bladen zeggen, dat een toenadering tus
schen Italië en de geallieerden een
Fransch belang zou zijn, en dat men de
politiek van initiatief, waar het parle
ment en het land om vragen, tegemoet
zou komen door den oud-premier Pierrr I
derlandsche vliegers en van allen, die
het zagen, gelukte het den piloot met
h~t brandende toestel een normale lan
ding te maken in een weiland langs den
Vondelingweg. Daar kwam het toestel
tenslotte neer. Het werd eenigszins be
schadigd.
De Nederlandsche jachttoestellen
waren teruggevlogen naar Waalhaven
om rapport uit te brengen. Het gevecht
was ook opgemerkt door een groep
militairen, die van eet oefening terug
keerden Onder leiding van een lui
tenant. spoedde men zich naar de
plaats, waar het toestel was neergeko
men. De machi e brandde als een fak
kr> Men trof vier va.i de vijf inzit
tenden. die zie’ uit het brandende
Omtrent het neerkomen van den
Britschen bommenwerper bij Pernis
vernemen wij nader
Vanochtend omstreeks half zes werd
op het vliegveld Waalhaven alarm ge
maakt, dat een vreemd vliegtuig in de
nabijheid van Pernis vloog. Onmiddel-
Hjk stegen twee Nederlandsche jacht
vliegtuigen op, om te trachten het
vreemde vliegtuig tot landen te dwin
gen. Boven Pernis werd inderdaad he»
vreemde toestel ontdekt. De Neder
landsche piloten gaven, naar wij later
vernamen, het bevel tot landen. Aan
dit bevel werd echter niet voldaan. In
tegendeel. het vreemde toestel trachtte,
door op groote hoogte te vliegen, te
ontsnappen. Maar de Nederlandsche
jagers gaven geen kans en gedurende
een kwartier werd toen op groote
hoogte een hardnekkige achtervolging
voortgezet.
In Pernis hadden verschillende in
woners het vliegtuiggeronk gehoord.
Maar veel was er van de achtervolging
niet te zien, omdat de vliegtuigen bo
ven de wolken bleven. Wel hoorde men
aan het nu eens sterker wordende en
dan weer afnemende motorgeronk, dat
de toestellen regelmatig optrokken en
dan weer duikvluchten maakten. Nu
en dan kwamen zij even uit de wol
ken te voorschijn en dan kon men
waarnemen, dat de Nederlandsche ja
gers probeerden het vreemde vliegtuig
tusschen zich in te krijgen.
Dit gelukte tenslotte en toen vloog
een Nederlandsche jager voor het
vreemde toestel, terwijl de tweede
jager er achter vloog en met zijn
machinegeweer vuurde. Plotseling
zag men uit de wolken een vlieg
tuig omlaag komen, waarvan het
middengedeelte in brand was ge
raakt. Het bleek het vreemde toe
stel te zijn, dat door de Nederland
sche jagers in brand was gescho
ten. Het brandende toestel had
den wind achter zich, waardoor de
vlammen zich uitbreidden naar de
cabine. De piloot kreeg een steek
vlam langs het gelaat en hierna
zag men het toestel draaien. Met
den wind recht voor ging het toe
stel, waarvan nu de staart fel
brandde, omlaag, op zoek naar een
landingsterrein.
Ongerustheid in Scandinavië
plannen der geallieerden
Zweedsche bladen publiceeren in
groote opmaak de aan de geallieerden
toegeschreven plannen, het Duitsche
ertsvervoer door de Noorsche wateren
te verhinderen. Zij geven uiting aan
I hun bezorgdheid over de mogelijke ge-
I volgen hiervan voor de Scandinavische
Noorsch blad over de schen
ding der Noorsche territoriale
wateren
„Arbeiderbladet”, het voornaamste
orgaan van de Noorsche arbeiderspartij
(regeeringspartij), schrijft, dat Noor
wegen krachtig tegen schending van de
Noorsche territoriale wateren door
Engeland moet protesteeren.
De Engelsche bladen, zoo vervolgt
het blad, geven voor, dat Duitsche oor-
lorsschepen de Noorsche wateren voor
oorlogsoperaties gebruiken, doch een
week geleden heeft Chamberlain in het
Lagerhuis toegegeven, dat er geen be
wijzen zijn ter staving van de bewering,
dat Duitsche duikbooten in December
voor de Westkust van Noorwegen drie
schepen tot zinken hebben gebracht en
dat de Britsche admiraliteit na dien tijd
nooit meer Duitsche oorlogsoperaties in
de Noorsche territoriale wateren heeft
waargenomen. Engeland heeft bijgevolg
niet de minste reden voor schending
van de Noorsche neutraliteit. De waar
heid is, dat, zoo er schendingen voor
gekomen mogen zijn, deze gepleegd zijn
„Openlijke aankondiging van in
breuk op de Scandinavische neutrali
teit”, onder deze en dergelijke op
schriften kiest de Duitsche pers heden
positie tegenover het bericht, volgens
hetwelk de Westelijke mogendheden
besloten hebben „zelf de rol van poli-
tie-agent te vervullen”. Dat Engeland
en Frankrijk de neutraliteit van Noor
wegen en' Denemarken thans in eiken
vorm als niet meer bestaande verkla
ren, noemt de „Völkischer Beobach-
ter” een in de oorlogsgeschiedenis on
gekende gebeurtenis. De geheele we
reld weet, aldus het blad, dat de be
wering, als zouden Duitsche schepen
de Noorsche schepen stelselmatig ge
schonden hebben, een bewuste onwaar
heid is. In werkelijkheid heeft Enge
land hiermede heel iets anders voor
en wel
1. De verhindering van de wettige
Duitsche kustscheepvaart en ertsaan-
voer langs de Westkust van Scandi
navië. e
2. Het winnen van de steunpunten
en schuilhoeken voor de Britsche vloot
in de Noorsche fjorden.
Hierbij spreekt wellicht de hoop
mede, het Noorden op deze wijze toch
nog tot oorlogstooneel te maken, nu
de intrige rondom Finland mislukt is.
Een aan de Noorsche kust gestrande
Duitsche duikboot is door de Noorsche
autoriteiten geïnterneerd.
Eerste blad. pag. 1. Vijfde blad, pag. L
Een Duitsch patrouillevaartuig is tot
zinken gebracht. Eerste blad, pap. 2.
Laval zou naar Rome gaan
de-
buitenlandsche zaken
is heden het neerschieten van het Brit
sche vliegtuig nabij Pernis ter sprake
gebracht. Half schertsend, werd ge
vraagd, of dit wellicht reeds het Ne
derlandsch antwoord aan Engeland op
de aankondiging van het niet meer er
kennen van de onzijdigheid van de
z.g.n. passieve neutralen door de ge
allieerden zou zijn.
Dit terzijde latend kan men wel zeg
gen. dat het neerhalen van dezen bom
menwerper op het juiste oogenblik is
gekomen, want de ochtendbladen zijn
hier vol de neutralfceitsschendingen
door Engeland.
De „Völkische Beobachter" brengt er
zelfs een kaart van waarop de belang
rijkste wegen, die de Engelsche vlieg
tuigen over neutrale landen hebben ge
vlogen, zijn aangeteekend. Door Neder
land zijn 7 dergelijke routes aange
geven.
Nog geen Engelsch commentaar
United Press meldt uit Londen
Er is geen bevestiging te verkrijgen
noch is er reeds eenig bericht over het
neerschieten van een Engelsch vliegtuig
boven Nederland. Er wordt evenwel
niet verwacht, dat hier uit een inter
nationaal geschil zal ontstaan, want,
indien het vliegtuig zich inderdaad
boven Nederlandsch grondgebied be
vond, dan was volgens het internatio
nale recht het Nederlandsche optreden
volkomen wettig.
(Zie verder 5e blad, pag. 2.)
De „Times” richt zich tot
Noorwegen
De „Times” schrijft in een hoofdarti
kel, dat de Noorsche nota’s inzake de
veronderstelde schendingen van het in
ternationale recht door Britsche óorlogs
schepen zorgvuldig bestudeerd worden,
met de welwillendheid, verschuldigd
aan een land, welks vriendschap van
oudsher door het Britsche volk op prijs
is gesteld.
Doch, zoo schrijft het blad, na ver
klaard te hebben, dat de moeilijke posi
tie der Scandinavische staten wordt be
seft, „wij hebben het recht, onzen Noor-
schen vrienden te vragen, den zin voor
verhoudingen te bewaren en, wanneer
zij vermoeden, dat het recht is geschon
den, onderscheid te maken tusschen
wezenlijke overtreding en een toeval-
ligen misstap, welke hun geen kwaad
berokkent. Het alles overheerschende
feit is, dat de Britsche vloot alles doet
wat in haar vermogen is om de belan
gen der neutralen te beschermen, ter
wijl de Duitsche vloot ze volkomen
negeert.
Noorwegen heeft 60 schepen verloren
en 400 Noorsche zeelieden hebben het
leven gelaten, alles tengevolge van de
Duitsche actie.
Het werk van de Britsche vloot en
luchtmacht in de door de Noorsche
schepen gebruikte wateren is er in
hoofdzaak op gericht, deze wreedheden
te voorkomen. De waarheid is, dat de
Scandinavische neutralen alles te win
nen en niets te verliezen hebben bij een
regelmatig en doeltreffend functionee-
ren van de Britsche patrouilleering ter
zee. Zij moeten natuurlijk bij het af
wijken van de neutraliteit niet gaan tot
daadwerkelijke medewerking, doch het
is voor hen een reden van zelfbelang,
het optreden van de Britsche officieren
in het gunstigste licht te zien en, terwijl
zij onwrikbaar hun wettelijken plicht
doen als neutralen, zich ervan te weer
houden, het recht zoodanig te ver
draaien, dat het leidt tot belemmering
van de operaties, waarvan zij zoozeer
profiteeren.
De mannen van de zoeklichtafdee-
ling hebben de vier vreemde militai
ren meegenomen naar Pernis, waar zij
in een café gelegenheid kregen, zich
wat van de belevenissen te herstellen.
Hier werd om een dokter getelefoneerd
en de mannen kwamen met koffie en
cognac weer op hun verhaal. Zij waren
nog diep onder den indruk van het
gebeurde, vooral tengevolge van het
verlies van een hunner makkers.
COURANT
HAAGSCHE
i
i
i
i
i
i
i
i
t
i
i
i
i
i
i
t
t
i
i
i
i
i
i
Bijkantoren: Scheveningen, Keizerstr. 319, Tel. 550310; Rijswijk, Kantoor-
boekh. Leeuwendaal, Oranjelaan 3, Tel. 119461. Voorburg, Boekhandel H. E.
G. RuIJs, Heerenstr, 124, Tel. 778038; Filialen: N.V. Kantoorboekh. Th. J.
de Koning, Goudsbloemlaan 3, Tel. 330263; Boekh. J. B, v. Seters Jr., There-
siastr. 108a, Tel. 772444; Boekh. E. Couvée, van Hoytemastr. 66, Tel. 721187