de Britsche
De wijzigingen
m
regeering
van
Reynaud zet het oorlogsdoel
de geallieerden uiteen
Opening
Arnouts
^5
No. 17535
Churchill’s
Hoare minister
De economische
luchtvaart
van
oorlog
Ijzerertstransporten
door Noorwegen
H.M. de Koningin te Haarlem
bevoegdheden
uitgebreid
Donderdag 4 April.
1940
BELANGRIJKSTE NIEUWS
BUITENLAND
Radiotoespraak tot de
Vereenigde Staten
Britsche pressie op
Zuid-Slavië
F'
Dit nummer bestaat uit ZES bladen
EERSTE BLAD.
BUITENLAND
Winston Churchill
Sir Samuel Hoare
BINNENLAND
Verdere mutaties
zou
Britsche kabinetswijziging
beteekent geen volledige
reorganisatie
Politieke intriges tegen
Reynaud
H.M. de Koningin bezocht heden Haarlem en Santpoort en heeft op het H.F.G.-terrein een inspectie
gehouden vair de ter pl aatse gelegerde troepen.
Regen - Sport - Reiskleeding
voor dames en heeren. Dameshoeden
van bekende buitenlandsche huizen
Lange Poten 21
recht over Hotel CENTRAL
Verkoop Zaterdag 6April a.s.
Stilzwijgen
i*»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»s
V
V
over Duitsche houding
HAAGSCHE
COURANT
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
PRIJS DEZER COURANT:
i
Eerste blad, pag. L.
Vijfde blad, pag. 2.
Eerste blad, pag. 2.
Eerste blad, pag. 2.
OVERZICHT
Eerste blad, pag. 2.
een
benoe-
Eerste blad, pag. 2,
Derde blad, pag. L
De indruk in het buitenland.
Vierde blad, pag. L,
Vierde blad, pag. I.
Vijfde blad, pag. 1.
Het vraagstuk der ontwapening.
oorlog
ijzer erts verkeer
In een gisteravond tot de Vereenigde
Staten gehouden radiotoespraak heeft
de Fransche premier en minister van
buitenlandsche zaken Paul Reynaud het
oorlogsdoel der geallieerden uiteenge
zet.
(n.l.
die
met
als
A
A
A
a
A
ft
A
ft
s
A
ft
A
A
A
Volgens de Italiaansche bladen is het
meest op den voorgrond tredende punt
veroorloven den kleinen landen defini
tief veiligheid te verzekeren. Zij zullen
de plaats hebben, die zij bij de groeten
moeten innemen.
de absolute meerderheid, welke de ad
miraliteit en door deze zijn chef Chur
chill, op de andere militaire departe
menten heeft verkregen.
I
l
i
I
l
l
I
I
I
I
I
I
l
I
I
I
I
l
I
l
t
l
I
i
I
I
i
l
I
I
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
De militaire rechtbank te Parijs ver
oordeelde een groot aantal vroegere
communistische kamerleden tot lang
durige gevangenisstraffen.
De graaf van Athlone werd benoemd
tot gouverneur-generfcl van Canada.
In het Britsche kabinet zijn belang
rijke wijzigingen gebracht.
Chamberlain hield heden een rede
voering in een bijeenkomst van de con
servatieve partij.
Waterstaat heeft
commissie, welke
Deze courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
BUREAUX: WAGENSTRAAT 35—*37
Telefoon 116300 (zeven lijnen) Giro No. 12500
Bijkantoren: Scheveningen, Keizerstr. 319, Tel. 550310; Rijswijk, Kantoor-
boekh. Leeuwendaal, Oranjelaan 3, Tel. 119461, Voorburg, Boekhandel H. E.
G. Ruijs, Heerenstr. 124, Tel. 778038; Filialen: N.V. Kantoorboekh. Th. J.
de Koning, Goudsbloemlaan 3, Tel. 330263; Boekh. J. B. v. Seters jr., There-
siastr. 108a, Tel. 772444; Boekh. E. D. Couvée, van Hoytemastr. 66, Tel. 721187
VRIJDAG a.s. 5 APRIL - 3 UUR
MODEMAGAZIJN
Van 15 regels 1.50. Iedere regel meer tot 10 regels 40 ct., daarna iedere regel
meer 50 ct. Reclames 90 ct. per regel. Bewijsnummers 5 ct., fr. p. post
10 ct Incasso binnen de stad 5 ct., buiten de stad volgens posttarief. Bij
vooruitbetaling: Kleine Advertenties 90 ct; Dienstaanbiedingen 70 ct
Advertentiën waarin voorkomt „Brieven aan het bureau van dit blad” 10 ct meer.
heeft moeten opofferen aan de oorlogs-
begrootingen van de vredestijden, om
zich te verdedigen tegen de bedreiging
van Hitler.
De „Berl. Börsenztg.” verklaart, dat
het kabinet wel van gezicht, doch niet
van karakter is veranderd en schrijft
Wij weten reeds lang, dat het Enge
land, dat wij bestrijden, den geest
van Churchill ademt en dat het „Chur-
chillisme” in het oude kabinet niet
minder toonaangevend was dan na de
reorganisatie het geval zal zijn.
Voor ’s-Gravenhage bij vooruitbet p. 3 mnd. met „Kikeriki”, „De Nieuwste Mode”,
„Koloniaal Bijblad” en „Letterkundig Bijblad” 3.Franco per post met Mode
blad ƒ4.zonder Modeblad ƒ3.75. Buitenland ƒ9.Landen waarop het
verlaagd intern, drukwerk-posttarief van toepassing is 7.p. kw. Bij postkantoren
tegen de geldende goedk. abonn.prijzen. Afz. nummers 5 ct., fr. p. post 10 ct
conferentie van de voorzitters der Ka-
mergroepen, heeft weliswaar besloten,
geen onderwerpen die gevaarlijk kun
nen zijn voor de nationale eenheid, op
de Kameragenda te brengen, maar toch
de parlementaire atmosfeer blijft vrij
gespannen.
De radicaal-socialistische groep is het
nog altijd niet eens, over de houding,
welke tegenover Reynaud zal worden
aangenomen. Velen staan nog steeds op
i het standpunt, dat de leden van de
i groep vrij moeten blijven hun houding
zelfstandig te bepalen, aangezien de
i premier geen lid is
radicaal-socialistische
De minister-president zeide te weten,
dat de kleine neutrale naties in Europa,
die thans in gevaar verkeeren, in den
geest met de geallieerden zijn. Deze
naties zouden volgens Reynaud duide
lijk inzien, dat wanneer Frankrijk en
Engeland den oorlog zullen hebben ge
wonnen, zij niemand onrecht zullen
aandoen. Nog nimmer heeft men een
neutrale ontmoet, die vreest door de
geallieerden tot slavernij te zullen wor
den gebracht. Onze overwinning zal ons
De minister van Binnenlandsche
Zaken heeft in een persconferentie zijn
zienswijze gegeven over het conflict
met de Ned. Vereeniging voor Lucht
bescherming.
De vrijwilligers van het vrijwillig
landstormkorps motor- en voertuigen
dienst, die onlangs met klein verlof
zijn gegaan, zullen een nieuwe verband-
acte mogen teekenen, welke hen al
leen verplicht op te komen ter hand
having van de orde.
Zoo zullen wij het vraagstuk der ont
wapening volledig regelen. Wanneer
Duitschland ontdaan zal zijn van die
instrumenten voor agressie, welke het
zal hij
commissie
welke het
Naar United Press uit officieele
bron te Belgrado meldt, heeft Engeland
Zuid-Slavië onlangs gewaarschuwd, dat
de Zuidslavische schepen mogelijk aan
gehouden zullen worden, indien ze
bauxiet, dat voor Duitschland bestemd
is, naar Triest vervoeren. Naar ver
luidt is er Duitschland veel aan ge
legen deze route te gebruiken, daar
hierdoor een grooter aantal wagons,
die steenkool naar Italië hebben ver
voerd, weer met lading naar Duitsch
land terug kunnen komen, in plaats
van leeg. Naar verluidt oefent Enge
land economischen druk op Zuid-
Slavië uit om den handel met Duitsch
land van dat land te beperken, doordat
het reeds meer dan twee maanden lang
een voorraad katoen, welke voor Zuid-
Slavië bestemd is, op Malta vasthoudt.
Voorts weigerde Engeland Zuid-Slavië
blikverpakking te leveren, welke het
niet meer uit Duitschland kan betrek
ken, waardoor de conserven-industrie
en de sardinen-inleggerijen van Dal-
matië worden benadeeld.
De tneening van het parle
ment.
Reuter verneemt in de wandelgangen
van het parlement, dat Churchill op
zijn nieuwen post goed zal worden
ontvangen. De benoeming van Hoare
aan het departement van luchtvaart,
waarvan hij reeds twee keer de leiding
heeft gehad, zal eveneens goed worden
ontvangen temeer omdat men stee is
meer van meening is, dat in dit de
partement een nieuwe drijfkracht wel
In Duitsche kringen blijft men het
stilzwijgen bewaren inzake de hoo
ding, welke men zal aannemen voor
het geval, dat Engeland de ijzererts
transporten uit Noorwegen niet onge
moeid zal laten. De Wilhelmstrasse
weigerde, aldus United Press, elk com
mentaar op de geruchten uit Londen,
dat Duitschland alle spoorwegtranspor-
ten van erts uit het Noorden van Zwe
den via Narvik had ingetrokken en
dat het maatregelen zou treffen voor
het zenden van troepen naar Noorwe
gen wanneer Engeland zich met het
Noorsche ijzererts verkeer zou be
moeien.
Wat de economische politiek aan
gaat, ook deze zal aan gezonde
beginselen moeten gehoorzamen. De
levensruimte voor ieder land is de ge-
heele wereld. Laat wij u er in dit ver
band aan herinneren, dat het memorare
dum, dat mij door Sumner Welles na
mens uw president werd overhandigd,
ook de goedkeuring van de Fransche
regeering heeft verkregen, de nieuwe
vorm, welken de wereld zal aannemen,
zal het verschuldigd zijn aan onze sol
daten. Geen enkel vredesverdrag, de ge
schiedenis bewijst het, werd ooit rond
de groene tafel gesloten, indien niet te
voren het besluit op het slagveld was
gevallen. De opvatting van vrede aan
deze zijde van de Maginot-linie is te
gelijkertijd idealistisch en realistisch:
Na voor altijd een opnieuw verschij-
Indien Frankrijk een oorlog voert,
welken Hitler heeft opgedrongen, d.w.z.
een totalen oorlog, is dat om in Europa
een totalen vrede te doen heerschen.
Het zal er niet om gaan nog eens een
vredesverdrag te maken. Maar een
vrede te maken en niets anders. Niet
voor 25 jaar, doch voor onze kinderen
en onze kindskinderen, in alle opzichten
zullen wij iets nieuws maken.
met zooveel hartstocht in serie ver
vaardigt, zal Europa weer adem kunnen
halen en aan denken hoe het zijn be
groeting zal kunnen wijzigen. Men zal
niet meer begroetingen van thans zien
ik zal ze begroetingen a la Hitler
noemen waarbij zoovele milliarden
die nuttiger hadden kunnen worden be
steed voor het sociale welzijn voor
overbewapening worden opgeofferd.*
Is het niet de rijkdommen der natuur
verspillen, wanneer vemietigingswerk-
tuigen worden gekocht? Het hart krimpt
ineen bij de gedachte, aan alles wat ge
daan zou kunnen worden voor de onge-
lukkigen, de kinderen, de werkloozen
met de enorme bedragen, welke men
van de groep, en de
ministers voor
zich persoonlijk en niet als vertegen
woordigers van de groep in het kabinet
zetelen.
Gisteravond werd uit Parijs gemeld,
dat een zekere beroering thans vooral
onder de radicalen en zekere groepen
van links, valt op te merken. In een bij
eenkomst van radicalen hebben de oud-
ministers Bonnet en Guy Lachambre,
(die bij de reconstructie werden ge
wipt) scherpe critiek op Ryenaud uit
geoefend. Naar verluidt zouden zij den
eisch hebben gesteld, dat de premier
zal modedeeien, wat hij te Londen heeft
onderteekend.
Tot dusver heeft Reynaud in het par
lement nog geen verklaring afgelegd,
over de beteekenis van de door den
oorlogsraad te Londen, tot stand geko
men Britsch-Fransche verklaring over
de toekomstige samenwerking tusschen
beide landen. Bestaat de vrees dat
Frankrijk voor den tijd na den oorlog
zich thans reeds te vast verbonden
heeft aan het Britsche Rijk? De ge
noemde oud-ministers zouden de gele
genheid hebben waargenomen, wan
trouwen te zaaien tegen minister-presi
dent Reynaud, Bonnet heeft met een
groep aanhangers een bezoek aan Da-
ladier gebracht. Hoewel niet bekend is
gemaakt wat zij den minister van oor
log hebben medegedeeld, verluidt dat
zij wenschten, dat Daladier het partij
bestuur zou bijeenroepen, dat dan tegen
Reynaud zou moeten optreden, zooals
laren geleden het congres te Angers
he regeering-Poincaré ten val bracht.
Indien dit zoo is, schijnt Daladier aan
dien wensch geen gevolg te hebben ge
geven. Hij steunt Reynaud en wijdt zich
niet aan partij-aangelegenheden, doch
aan de nationale verdediging.
Reynaud zal eerst op 9 dezer in den
Senaat zijn verwachte verklaring over
den oppersten oorlogsraad afleggen en
men hoopt, dat hij met den steun
van Daladier de manoeuvre van de
groep-Bonnet glansrijk zal kunnen
doen mislukken. Fransche bladen zijn
verontwaardigd over de huidige cam
pagne van Bonnet en zijn aanhangers.
O.a. keurt de bekende schrijver. Perti-
nax de politieke intrige scherp af. welke
vooral aan het front afkeer zal wekken,
waar men het onbegrijpelijk vindt, dat
het politieke geharrewar weer opleeft.
nu het land al zijn krachten moet in
spannen, voor het voortzetten van den
oorlog.
Officieel werd gisteren te Londen
medegedeeld, dat de volgende wij
zigingen zullen worden gebracht
in de Britsche regeering
Lord Chatfield treedt af als minis
ter voor coördinatie. Samuel Hoare
wordt minister van luchtvaart.
Winston Churchill zal, als oudste
van de ministers van de departe
menten van de landsverdediging,
voorzitter worden van de com
missie van deze ministers
leger, vloot en luchtmacht),
regelmatig zullen vergaderen
de chefs van de drie staven
adviseurs om ten behoeve van het
oorlogskabinet de voornaamste
factoren van den strategischen toe
stand te bestudeeren, alsmede den
vooruitgang in de operaties. Van
tijd tot tijd zal deze commissie aan
het oorlogskabinet voorstellen doen
ten aanzien van de oorlogsvoering.
Winston Churchill blijft minister
van marine.
Duitsche vliegtuigen vielen wederom
op de Noordzee een Britsch convooi
aan. In Noorwegen heeft een Duitsch
vliegtuig een noodlanding moeten
maken.
De veranderingen in het Britsche ka
binet hebben in Engeland geen alge-
meene instemming gevonden, hoewel
men het een stap vooruit acht, dat aan
Churchill een overheerschende positie
op het stuk van de oorlogvoering is i
toegewezen. Er is veel critiek losgeko
men over het feit, dat Chamberlain
geen algeheele reorganisatie heeft door
gevoerd. Sommige bladen meenen, dat
het moeilijk is om, buiten het kabinet
om, in het land de noodige bekwame
lieden te vinden. Zoo moest Kingsley
Wood, die naar men aanneemt, als mi
nister van luchtvaart gefaald heeft,
opnieuw in een andere, belangrijke
functie worden benoemd. De bladen
wijzen er voorts op, dat de wensch van
het land naar een werkelijk oorlogska
binet steeds sterker zal worden. En men
bedoelt daarmede dat ook Chamberlain
evenals Daladier in Frankrijk de
leiding aan een ander zal moeten af
staan. De positie van het Britsche en
V
s
V
s
V
I
s
V
V
V
het Fransche kabinet na de jongste
reconstructies vertoont overeenstem
ming, daar men met beide nog niet ge
heel voldaan is. In Frankrijk bedreigen
zelfs, ondanks de noodzakelijkheid van
eendracht, politieke intriges het voort-
I bestaan van het kabinet-Reynaud. De
Te Amsterdam heeft de Belgische
oud-minister van Economische Zaken,
Ph. van Isacker, een rede gehouden
over„De economische toenadering
tusschen Nederland en België”.
De minister van
heden ingesteld de
tot taak zal hebben van voorlichting te
dienen omtrent speciale veiligheids-
eischen voor zeevisschersvaartuigen in
de bijzondere omstandigheden.
Kingsley Wood, de afgetreden mi
nister van luchtvaart, wordt lord-groot-
zegelbewaarder en voorzitter van de
commissie voor binnenlandsche poli
tiek, welke alle sociale vraagstukken
en andere binnenlandsche kwesties zal
behandelen. Ook zal hij voorzitter
worden van de commissie voor de
voedselpolitiek, welke het voedsei-
vraagstuk en den landbouw zal bestu
deeren.
Majoor Tryon wordt kanselier voor
het graafschap Lancaster, Ramsnotham,
rijkscommissaris voor de werkverschaf
fing, wordt minister van opvoeding en
graaf Delawarr, de minister* van op
voeding, wordt commissaris voor de
werkverschaffing. Morrison wordt mi
nister van P.T.T., de parlementaire
secretaris van het departement van
marine, Shakespeare, wordt minister
voor den overzeeschen handel. War
render, de financieele secretaris van
het departement van oorlog, wordt
parlementair en financieel secretaris
van het departement van marine. Sir
Edward Grigg, parlementair secretaris
van het departement van inlichtingen,
wordt financieel secretaris van het
departement van oorlog.
Sir John Simon blijft minister van
financiën en voorzitter van de com
missie voor de economische politiek.
Hudson, tot dusver onderminister
voor den overzeeschen handel, is be
noemd tot minister van scheepvaart.
Er zal geen minister van coördinatie
worden benoemd in opvolging van lord
Chatfield, het departement voor de
voorraden is gevoegd bij de commissie,
waarvan Churchill voorzitter is.
In de officieele mededeeling wordt
gezegd, dat het feit, dat sommige mi
nisters een minder belangrijken post
aanvaarden, niet ten doel heeft hen
achteruit te zetten, doch alleen om van
iederen minister in tijd van
het beste gebruik te maken.
noodig zou zijn. Men weet, dat Hoare
in staat is om de productie bij dit de
partement tot een maximum op te
voeren.
De Britsche pers juicht de
ming van Churchill tot oppersten leider
van de landsverdediging toe, doch de
overige wijzigingen in het kabinet
worden met gemengde gevoelens ont
vangen. Men betreurt over het alge
meen, dat geen klein, compact oorlogs
kabinet is gevormd. Volgens de „Daily
Telegraph” zou Chamberlain bereid
zijn een uitgebreider reconstructie door
te voeren, indien er buiten de regee
ring meer talent school om uit te
kiezen.
4
fl
I
s
I
At i
Wf®: o®» -
