Britsche strijdkrachten DE ZWARTE ORCHIDEE Haagsche Courant van Vrijdag 5 April 1940 DERDE BLAD, PAGINA 1. Felle brand te Amsterdam Oude Genever „oude boll" (rood etiket) PER LITERKRUIK FÏ. 3 75 BINNENLAND Qebfiuk QwdightZeep I HET IS GEEN I BESPARING OM GOEDKOPE, SCHERPE 1 ZEPEN TE KOPEN.J Dr. Ph. C. Visser 1 EN NOOIT ZEEP VAN ONBEKENDE HERKOMST Rijksweg Moerdijk-Roosendaal FEUILLETON. DUNLOP, SCHIEDAM De berichten over neutraliteits- schendingen ndige Waarnemingen md van hedenmidddag 12 uur Pijltje geeft den stand aan van gisteren. OPOE DUUR BEDERVEN ZU HET GOED! MET SUNLIGHT k ZEEP KRIJGT U EEN MOOIE WITTE WAS In het Museum voor Onderwijs en Opvoeding aan de Prinsegracht te Amsterdam heeft op de boven verdieping een felle brand gewoed. Eten kijkje in het geschiedenislokaal. 4 Enorme verschepingen. GO Één en een kwart millioen. u. 759 mm.. uur: Dominions snellen te hulp. Dienstplicht. ge- (.Wordt vervolgd.} A, 760 Men schrijft ons: De vloot is het oudste en machtigste wapen van het Britsche Rijk. In de laatste jaren heeft Engeland bovendien vertrouwd op een groote en nog steeds groeiende luchtmacht. Op een leger, vergelijkbaar met de dienstplichtlegers van de groote mogendheden op het vaste land van Europa, is het kleine eiland in vredestijd echter nimmer be rekend geweest. Zulk een leger moest uit den grond worden gestampt zoo spoedig het oorlogsgevaar werkelijk dreigend werd. ver- 25.000 militaire van DISTILLATEURS: (Nadruk verboden.) De boterheffing. Het bedrag van de heffing en steun- uitkeering op boter is, behoudens tus- schentijdsche wijziging, voor de week van 4 tot 11 April vastgesteld op 80 cent per k.g. (onveranderd). den oorlog zijn er meer dan 150.000 vrijwilligers bij het Britsche leger in- gelijfd. Excursie Eerste Kamerleden langs defensiewerken Maar, wat kan hij van Armstrong we- naam maar eens i noemen en toch een f uitbreidingen, zelfs als men Prins Bernhard op Waalhaven Z.K.H. Prins Bernhard heeft heden morgen, vergezeld door zijn waarne- menden adjudant luitenant-kolonel H. J. Phaff, namens H.M. de Koningin een bezoek gebracht aan het vliegveld Waalhaven. Het A.N.P. schrijft ons: Naar aanleiding van onze mededee- ling over het niet meer verspreiden van die gedeelten van het Duitsche legerbericht, waarin melding wordt ge maakt van het schenden van Neder land’s neutraliteit door vreemde vlieg tuigen, is ons de vraag gesteld waarom er in de aankondiging uitsluitend van het legerbericht van één der bellige- renten is gesproken. Het antwoord luidt: omdat de andere legerberichten zulke mededeelingen tot dusver niet hebben bevat. Maar ter voorkoming van alle misverstand worde dan alsnog met zoo veel woorden verklaard, dat, wanneer in een Britsch of een Fransch legerbe richt mededeelingen van gelijken aard zouden worden opgenomen, deze even min door het A.N.P. verbreid zouden worden. dr. Ph. C. Visser, zal binnenkort be noemd worden tot gezant te Kopen hagen, waar hij als zoodanig H. W. G. M. ridder Huyssen van Kattendijke zal opvolgen, die op zijn beurt dr. J. B. Hu- brecht in Rome opvolgt. De heer Visser is 8 Mei 1882 te Schie dam geboren. Na voor den handel te zijn opgeleid, ging hij in 1919 als ge- zantschapsattaché naar Stockholm. In 1931 werd hij benoemd tot consul-gene- raal te Calcutta en in 1938 tot gezant, te Ankara. Grooten naam maakte de heer Vis ser als ontdekkingsreiziger. Viermaal leidde hij een expeditie naar het Kara- korum-gebied, steeds vergezeld van mevrouw Visser, die verleden jaar is overleden. Verschillende beschouwin gen over zijn reizen verschenen van dr. Visser’s hand. In ons land en ook in het buitenland heeft hij herhaaldelijk lezin gen over zijn expedities gehouden. Ik geloof, dat je gelijk hebt. Op dat oogenblik liep Wah Su door het kamp met een wateremmer van canvas in de hand. Carson zag hem gaan en fronste de wenkbrauwen. Toen klapte hij plotseling in de handen. Wah Su draaide zich om en kwam naar hem toe. Wah, er zijn verschillende belang- jrijke vragen, die ik je wilde stellen. Zet dien emmer maar neer en kom eens hier. Wah Su, zei Carson ernstig, jij schijnt iets meer van dien moord af te weten. De Chinees schudde heftig van neen. Antwoord! Wah niets weten. Dat is een leugen! Wah kromp ineen, doch zei niets. Maar een oogenblik later deed hij een vrijwillige bekentenis. Wah niet weten wie mooldenaal. Wah zweelen op glaf vooloudels. Dat was iets, wat een Chinees niet lichtvaardig zou zeggen en uit diens oogen zag hij, dat Wah de waarheid sprak. Dan wil ik dat wel gelooven, maar er is nog iets anders. Op den dag, dat ik juffrouw Dixon in het oerwoud zag, toen heb jij haar toch ook ge zien, nietwaar? Ja, antwoordde Wah na een korte pauze. Goed, vertel mij dan maar eens, waarom jij destijds loog en mij wijs maakte dat ik droomde? Omdat... omdat jufflouw dat wil. Toen u niet kijken, zy geeft teeken, zoo! Hij hield zijn wijsvinger op zijn Binnenkort als gezant naar Kopenhagen Een vraag in het Engelsche Lagerhuis over een Nederlandsch schip Reuter meldt uit Londen: Schout-bij- nacht Sueater, conservatief afgevaar digde, zal den minister-president op 10 April in het Lagerhuis vragen, of het hem bekend is, dat een Nederlandsche kolenboot te Velzen aan het Noordzee- kanaal onder militaire bewaking is ge plaatst, nadat men had ontdekt, dat het schip electro-magnetische mijnen aan boord had, met het doel deze in de vaargeul van een Engelsche haven te leggen, en of op een volledig onder zoek zal worden aangedrongen. (Blijkbaar heeft schout-bij-nacht Sueater het oog op het geval van de „Vrede” te IJmuiden, welk schip na onderzoek door de marine-autoriteiten is vrijgelaten, aangezien geen grond voor langere aanhouding aanwezig was. Red. A.N.P.). ten? Hij heeft dien i of twee keer hooren concludeert hy, dat Armstrong „elge slechte man” moet zijn. Over Scandinavië en de Noorsche Zee is de luchtdruk sinds gisteren belangrijk gestegen, zoodat zich daar thans een uit gebreid hoogedrukgebied bevindt, dat nog verder opbouwt. Rond dit hoogedrukge bied circuleert een nog vrij koude lucht massa, Deze koude lucht is door een front, dat via Midden-Duitschland naar de Noordzee moet loopen, gescheiden van een wat warmere luchthoeveelheid, die via de Britsche Eilanden West-Europa binnenvalt en over onze omgeving lichte buien brengt. Zeer waarschijnlijk wordt deze koude luchtstrooming in het Westen gevolgd door een warmere, welke om het Azorenhoogedrukgebied circuleert. Een nieuwe depressie zou Ierland naderen. Zonsopgang: 6 April 5.23 u. v.m. Zonsondergang: 6.43 u. nam Lantarens aan: 6 April tot 4.54 u. v.m., 6 April 7.12 u. nam. Hoogwater te Scheveningen: 6 April v.m. 2 u.; nam. 2.20 u. Morgen geen schietoefeningen op het strand. Tot kort voor den oorlog steunde Engeland voor het leger op het stelsel der vrijwillige recruteering. Dienst plicht is hier altijd beschouwd als een beperking van de burgerlijke vrijheid, welke men alleen in uiterste noodzaak wilde aanvaarden. Toen deze noodzaak zich kort voor het uitbreken van den oorlog voordeed, heeft het land er zon der morren in berust, maar de „vrij willige geest” heeft zich weten te handhaven en sinds het uitbreken van Reeds is overtuigend gebleken, dat het Engelsche leger kan rekenen op den actieven steun van troepen uit de Britsche dominions en koloniën. De Canadeezen paradeeren reeds in groote aantallen door de Londensche straten. Zij ondergaan in Engeland de laatste phase van hun opleiding alvorens hun definitieve standplaats in te nemen. Canada heeft ongeveer 60.000 man ge mobiliseerd. ten deele voor de eigen landsverdediging en ten deele voor dienst overzee. Australië heeft 20.000 man opgeroepen voor dienst overzee en. zooals men dezer dagen heeft kun nen lezen, zijn troepen uit Australië en Nieuw Zeeland in Egypte aangekomen het Nabije Zuid-Afrika grondge- evenals Carson. Als een schaduw sloop Wah langs het gebouw. Ned, hij weet er meer van, sput terde Monroe. Wat weet hij, dat wy niet weten? Dat kan ik niet bevroeden, maar ik zal het wel uitvinden, antwoordde Carson. Slaapt... slaapt zy nu? Ja, maar morgen kun je haar zien. Ik geloof niet, dat ze daar erg veel prijs op stelt, mompelde Carson. Misschien wel, nu je Armstrong hebt! Dat was toch haar uiteindelijke bedoeling. Het domineerde haar ge- heele leven. Jongen, jongen, wat een gelukje. Ja, ik schjjn wel een buitenge woon gelukkig menschenkind te zijn, spotte Carson. Toen draaide hjj zich op de hielen om en ging zijn nieuwe slaapgelegenheid opzoeken. HOOFDSTUK XV. Er is nu maar één ding te doen. Je bedoelt dat ikTresa van Arm strong moet vertellen? Natuurlijk. Zij kan misschien een ander licht op de zaak werpen. Dien nacht, toen zij jou verliet... toen moet er iets geweest zijn, dat zij plotseling gewaar geworden is. Wanneer zij weet dat Armstrong achter slot en grendel is, dan zal zjj wellicht de reden van haar vlucht openbaren. Zal ik haar melden, dat jy haar wenscht te spre ken? Ja, het is beter, dat zij weet, hoe de zaken staan, want behalve Armstrong zijn hier ook nog zijn ba gage en zijn dragers. Ik zal deze kwestie ronduit met haar bespreken. Monroe ging heen en bracht hem een paar minuten later het bericht, dat Tresa hem wilde ontvangen. Carson trachtte een min of meer onverschilli ge houding aan te nemen, maar het werd een hopelooze mislukking en Monroe wist het. In antwoord op zijn kloppen hoorde Carson de zachte stem van Tresa, welke hem vroeg om bin nen te komen. Hij trad het vertrek bin nen en vond haar gekleed in een leun stoel zitten. Zij stak haar hand uit en hij ondervond weer dezelfde sensatie, welke hij steeds had ondervonden, wanneer hij met haar in persoonlijk contact kwam. Neem plaats, sprak zij zacht. Monroe zeide, dat jij mij iets be langrijks had mede te deelen. Inderdaad. Maar vertel mij eerst hoe het er mede gaat. alhier v.m. 8 12 u. 760 m.m.; thermometer resp. tnensch die sobe: leeft die is [gedurigh fris, door het gantsche lyf gesont gelyck [een visl ir veelderhande dranck in eenen [buyck te menghen, kan niet ander* doen dan leet en [hinder brenghen! ir ghy doet aen het lyf en aen uw [siel nooyt quaet ghy neemt uyt een kruyck, waer [„OUDE BOLL” op itaet Een deel van dit groeiende leger be vindt zich nu in Frankrijk. Op den 33sten dag van den oorlog waren zon der één ongeval naar Frankrijk scheept 158.000 manschappen, voertuigen en 140.000 ton voorraden. De verscheping van zulk een leger is geen kleinigheid en zij was tot in bijzonderheden voorbereid in de twaalf maanden, welke aan het uitbreken van den oorlog vooraf gin gen. In Maart 1939 waren de voorloo- pige plannen reeds gereed voor de ex peditie van een luchtmacht en twee legerdivisies; in Juni was men gereed voor vier divisies en op den dag, waar op de algemeene mobilisatie in Enge land werd afgekondigd, was het ge- heele plan in vollen omvang voltooid. Ik kan hier slechts aanstippen wat er kwam kijken vóór de machinerie van dit mas^a-vervoer in werking kon worden gesteld. Havens aan beide zij den van het Kanaal moesten worden geïnspecteerd en in sommige gevallen geschikter worden gemaakt voor dit speciale transport. De mechanisatie van het leger maakte het probleem nog veel ingewikkelder dan in 1914 het ge val was geweest. De tienduizenden voertuigen moesten afzonderlijk van het personeel via andere havens wor den vervoerd Behalve naar Frankrijk moesten ver sterkingen worden gezonden naar over- zeesche havens en naar Egypte, maar ook dit plan was zoo zorgvuldig voor bereid, dat het convooi op den dag der oorlogsverklaring kon vertrekken. om Engelands positie in Oosten te versterken, houdt de wacht over eigen bied en staat gereed ook andere gebie den in Afrika, die onder de Britsche vlag leven, daadwerkelijk te bescher men. Zelfs het kleine Newfoundland biedt vrijwilligers aan voor de artille rie. Troepen uit Britsch-Indië zijn reeds in Frankrijk aangekomen en In dische versterkingen zijn in Egypte en in de garnizoens van Aden en Singa pore gearriveerd. Zuid-Rhodesia heeft mannen gezonden naar Nigeria, de Goudkust, Sierra Leone, Gambia en So maliland. Sommige Britsche koloniën, zooals Kenya, hebben het Engelsche voorbeeld gevolgd en den dienstplicht ingevoerd. Een transporteenheid uit Cyprus bevindt zich reeds in Frankrijk en Palestina is bezig een pionierseen- heid te vormen. Zoo staan de volkeren van het Brit sche Rijk schouder aan schouder met het moederland en bereid alle opoffe ringen te deelen, welke Engeland zich zal moeten getroosten. De legende van het „kleine” Engel sche leger is stervende. Ten tweede male in deze eeuw maakt Engeland zich op tot een uiterste krachtsinspanning niet alleen ter zee, maar ook te land. Je vergeet dat Wah Su met Dixon in Borneo geweest is, en daar mis schien wel wat rrieer meegemaakt heeft. Dat verklaart wellicht ook de vreemde houding van Tresa. Monroe wreef zich over de kin en knikte. Daarna keek hjj Carson onder zoekend aans Verwachting tot den avond van 6 April: Voor het Noorden: Wind: matig, tijde lijk krachtig, Noordelijk tot Oostelijk, meest betrokken lucht, eeruge neerslag, kouder. Voor het Zuiden: Wind: matig tot krachtig, veranderlijk, betrokken tot zwaarbewolke lucht, eenige regen, weinig verandering in temperatuur. Nederlandsche arbeiders naar de Duitsche venen. Maandag a.s. zal onder leiding van den directeur van de arbeidsbemidde ling te Emmen een groep van ongeveer 100 veenarbeiders uit die omgeving via Nieuweschans naar Duitschland ver trekken om daar, evenals andere ja ren, in het turfbedrijf te werk gesteld te worden. De Duitsche autoriteiten hebben toelating zonder pasvisum goedgekeurd voor zoover betreft ar beiders voor de venen in Oldenburg en onder voorwaarde, dat collectief ge reisd wordt. De mannen gaan van Em men naar Nieuweschans en. worden daar overgedragen aan de zorgen van het Duitsche Arbeitsamt. Naar wij ver nemen zullen de arbeidsvoorwaarden gelijk zijn aan die van andere jaren en kunnen de arbeiders, wanneer zij dat verkiezen een visum voor de terugreis krijgen. De vraag naar Nederlandsche arbeidskrachten voor de Duitsche veenderijen is grooter dan het aantal arbeiders, dat om uitzending gevraagd heeft. Barometer v.m. 6| gr. en 7| gr. Celsius. Barometer na hedenmiddag 12 stijgende. Op 11 en 12 April (Donderdag en Vrijdag) zullen de leden der Eerste Kamer een excursie maken langs de verdedigingswerken. Evenals de excursie der leden der Tweede Ka mer staat ook deze excursie onder lei ding van den kapitein van den genera- len staf P. Gips. Armstrong was nog steeds in de op slagloods en uitte vandaar de meest wilde bedreigingen tegen zijn gevan gennemer. Carson stond voor een groot dilemma. Zijn geheele wezen verzette zich tegen het idee, om Arm strong vrij te laten en toch kon hij hem niet eeuwig blijven aanhouden. Monroe, wat moet ik voor den duivel doen? vroeg hij. Ik beken, dat ik er geen raad op weet. Uit hetgeen je mij verteld hebt, moet ik opmaken, dat er alle reden is om hem te verdenken, maar dat er nauwelijks eenig bewijs is om hem in staat van beschuldiging te stellen. Ik kan mij wel indenken, dat Murcheson weigert om een bevel tot inhechtenis neming uit te vaardigen. Murcheson is een groote suffert! Als Tresa maar iets wilde doen! Hoe kan zij dat nu, waar zij niet eens weet, dat hij hier is? Ned, is het niet beter, dat jij het haar vertelt? Natuurlijk zal ik het haar ver tellen. Maar zij heeft deze vier da gen geen enkele maal naar mij vraagd. Toch wel. Wanneer? Je zei... In haar slaap, toen zij hierheen gebracht werd. Zij brabbelde over jou, toen ik ging zien, hoe zij het maakte. Ned, ouwe jongen, er moet ergens een misverstand schuilen. Dat weet ik... dat weet ik, maar wat kan ik doen? Onderdruk je trots en vraag haar, of zij je zien wil. Het is noodzakelijk, dat zij alles over Armstrong ver neemt. Per slot van rekening ligt de beslissing by haar4 26) Carson ademde zwaar en scheen niet in staat zijn oog af te houden van de deur, waarachter Tresa lag. Weet zij, waarheen je haar ge- Tracee door luchtkaarteering vastgesteld. Met de werkzaamheden voor den aanleg van den nieuwen 32 m. breeden rijksweg MoerdijkRoosendaal zal binnenkort worden begonnen. Deze weg, welke zal loopen van Moerdijk naar den rijksweg RoosendaalWouw, welken laatsten hij met een viaduct kruist, en vervolgens na een bocht om Wouw op den rijksweg WouwBergen op Zoom eindigt, is bedoeld als een verbinding van Zeeland met het cen trum des lands. Er komen in dezen weg drie viaducten, waarvan een over den Vliet benoorden Roosendaal en een over den rijksweg RoosendaalWouw. Aan een viaduct op het laatste punt is de voorkeur gegeven, omdat ter plaatse reeds een moeilijk verkeers punt bestaat in verband met de uit monding van den rondweg rond Roo sendaal. Het tracee van den weg is thans ge heel vastgesteld. Het kwam tot stand op een ongebruikelijke manier. Er wer den n.l. groote witte vakken gemaakt op het terrein van Roosendaal tot Moerdijk, waarna de aldus gemaakte ruwe schets uit de lucht werd gefoto grafeerd. bracht heb? vroeg hij. Ja. Het was duidelijk, dat zy net niet wilde, maar zij was te ziek om eenigen weerstand te bieden. Het spijt i Ned, dat ik je uit je hut moet Verdreven. Dat is niets. Er zijn genoeg re- serve-tenten. Maar Monroe, ben je Armstrong niet tegen het lijf geloo- pen? Zy was hem dicht op de hielen, toen dat voorval plaatsgreep. Natuur lijk moesten wij zoo snel mogelijk te rug. Het lijkt wel, of Armstrong spoorloos verdwenen is. Carson lachte kort. Armstrong zit op het oogenblik Veilig achter slot en grendel, gromde Ml. Monroe uitte een kreet van verba zing en blijdschap, doch Wah nam het uieuws heel anders op. Zijn houten ge laatstrekken ontspanden zich voor een kórt oogenblik in een uitdrukking van deftige agitatie. Monroe zag dit... Engeland beschikt op het oogenblik over méér dan één en een kwart mil lioen soldaten. Dit moge nog niet zoo veel schijnen in verhouding tot de reus achtige aantallen van de legers van Frankrijk en Duitschland, het cijfer is zeer respectabel als men den groei van het Engelsche leger in één jaar tijds nagaat. Het beslissende jaar was 1939. En geland had aan het begin van dit jaar een totale legermacht (ongeveer gelijke- lijk bestaande uit beroepssoldaten, vrij willigers, die konden worden opgeroe pen en reservisten) van 600.000 man. In Augustus van het vorige jaar, voor namelijk tengevolge van den grooten groei van het territoriale leger en de invoering van den dienstplicht voor de twintigjarigen. was het aantal reeds gestegen tot 850.000. Thans, nu de dienstplicht is uitgebreid en alle deelen van het leger zijn samengesmolten tot „het Britsche leger”, is het totaal van 1250.000 overschreden. Dit is natuurlijk nog geenszins het eindpunt Alle Britsche mannen tus- schen den 18 en 41 jaar zijn, volgens de wet, dienstplichtig en tot dusverre zijn nog maar een klein aantal jaar- klassen opgeroepen. Men is begonnen bij de twintigjarigen en de drie en twintigjarigen hebben zich eerst deze maand moeten laten inschrijven. Alle jongemannen van deze vier jaarklassen, hoewel zij zijn ingeschreven, zijn nog niet onder de wapenen geroepen. Zij worden gelijdelijk opgeroepen, naar mate de behoefte aan meer manschap pen ontstaat. Er is dus nog ruimte voor groote i in aan merking neemt dat Engeland een lijst van „gereserveerde beroepen” heeft opgesteld, d.w.z. beroepen, welke voor het leven van de natie van zooveel ge wicht worden geacht, dat men daaraan mannen boven een bepaalden leeftijd (welke voor de verschillende beroepen varieert) niet onttrekt voor militairen dienst Deze gereserveerde beroepen houden niet alleen verband met de bewape- ningsindustrie, maar ook met tal van andere werkzaamheden, welke moeten worden verricht wil Engeland kunnen voortbestaan. lip. Wah doen, wat jufflouw vlagen. Wah jufflouw al elg lang dienen. Aha, nu begrijp ik het. Dat was het dus. Zij wilde niet, dat ik haar zou volgen. Weet jij dat ik een man, genaamd Armstrong, gevangen ge nomen heb? Wah hooien dat. En toen je het hoorde heb je teeken van ontsteltenis gegeven. Waar om deed je dat? Wat weet jij van dien man, dat die mededeeling je zoo veel schrik inboezemde? Wah niets weten... Maal jufflouw bang en daalom Wah ook bang. Maar dat moet je toch een re den hebben om bang te zijn? Wah denken elge slechte man. Waarom denk je dat... tenzij je voelt, dat hij den moord gepleegd moet hebben? Wah weigerde te antwoorden. Ten slotte liet Carson hem gaan en keerde zich schouderophalend tot Monroe. Alle wegen leiden naar niets. Zijn verklaring was redelijk genoeg en toch heb ik het gevoel, dat hij iets onder dien kalen schedel verbergt. Het heeft er allen schijn van. Het manuscript. De wond, welke Tresa op het ziek bed geworpen had, heelde in korten tijd, want zy had een sterk gestel. Vier dagen waren verloopen, sedert Monroe haar in het kamp gebracht had en zij had nog niets van Carson gezien. Verlangend als hy was om haar te spreken, was hy vastbesloten, zich tegen dat verlangen te verzetten. Uit hetgeen hij bij de laatste ontmoe ting had ondervonden, was hem meer dan duidelijk geworden, dat een niet te overbruggen afgrond tusschen hen beiden lag. Wanneer zij hem wenschte te zien, dan had zij dat maar te zeg gen. A p I ra’ './■A 1° I I IS i

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1940 | | pagina 9