Ijstaarten KUNST EN LETTEREN STUDEBAKER Champion n STUDEBAKER FILM EN BIOSCOOP IJSFABRIEK 180225 PAGINA 2. TTAAGSCHE COURANT VAN ZATERDAG 6 APRIL 1940. VIERDE BLAD, THEO VAN DER PAS Scheveningsche klanken DANSAVOND ILSE MEUDTNER Aan den vlengelHelga Schone TENTOONSTELLING LOE DAHL HUGO VAN DALEN OVER ITALIAANSCHE COMPONISTEN Gids voor concerten, Opera en Danskunst. 4 DEURS SEDAN F 2860.— 6 cyl. 2,5 liter motor van 78 pk Benzineverbruik 1 op 8 Gewicht slechts 1100 kg., dus Lage Wegenbelasting Imp N.V. Intern. Automobiel Ml). Amsterdam Den Haag Rotterdam ROOMIJS VOOR ALLE DOELEINDEN HOTELS - CAFÉS - RESTAURANTS BANKETBAKKERS - THEATERS BIJEENKOMSTEN - FAMILIE - FEESTJES Piano-avond in Diligentia Natunrbeschermingsbeschikking Nationaal Fonds voor bijzondere nooden ’S-GRAVENHAAGSCHE RECLAMES. F CXXIX. voor maas, waer Overzicht voor de komende week. leidde, laten deelen. in KEES DE KLINKER 4 De uitvoer van groenten naar Duitschland. In het Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen. dere persbureaux zullen eerlang deze samenwerking toetreden. het en be- In gien geval mag ik onvermeld 'aete. dat ik van de week 'n erg gezel lige brief kreeg van ’n bekende Sche- velinger. die ’t met 'n aare bewering van de „Klanke” wèl volkome-n-iens was. Dat ging dan weer daèrover, dat aan aan zou ge- ROMÉO DUMOULIN. In de kunstzalen van Gebr. Koch. Hoog straat 7, alhier, wordt van 10 April tot 4 Mei een tentoonstelling gehouden van wer ken van den Belgischen kunstschilder Ro meo Dumoulin. gevaerlik ’t DUS 'N WAGEN VAN STANDING Ir. C. O. M. Vrins t Te Amsterdam is op 60-jarigen leef tijd overleden ir C. O M. Vrins. vroe ger een bekende figuur in suikerkringen en mede-oprichter van het bekende voormalige ingenieursbureau Vrins en Co- tc Soerabaja. Krasnapolsky bestaat vijf en zeventig jaar. Zaterdag 13 April bestaa< het hotel-, café- en restaurantbedrijf „Krasna polsky” te Amsterdam 75 jaar. „Kras” is niet alleen bij de Amsterdammers, maar bij vele Nederlanders zeer be kend. De wintertuin van Kras was in het begin van deze eeuw een attractie, naar welken men van heinde en ver kwam kijken. Vele congressen worden tegenwoor dig in „Kras” gehouden en ook de wekelijksche groote filmbeurs vindt er plaats. Op Zaterdag 20 April a.s. zullen di rectie en commissarissen recipieeren. Dreigend conflict in de metaal nijverheid De katholieke, algemeene en christe lijke metaalbewerkersbonden hebben sinds begin Februari met de katholieke vereeniging van werkgevers in de me taalnijverheid onderhandeld over de toepassing van een duurtetoeslag. Tot heden is hierover geen overeen stemming bereikt. De samenwerkende metaalbewerkersbonden hebben thans ter verkrijging van 10 duurtetdéslag bij de volgende leden van genoemde Werkgeversorganisatie een ultimatum gesteld, dat Zaterdag 13 April afloopt Auping, N.V. eerste Nederlandsche fabriek van stalen gezondheidsmatras- sen te Deventer, ijzergieterij en haar- denfabriek H. C. Beckers te Bergen op Zoom, Bodewes. N.V. scheepswerven te Millingen, anker- en kettingfabriek te Schiedam. Cosijn. N.V. ijzer- en me- taalgieterij te Breda. Daalderop, N.V. Kon. metaalwarenfabriek te Tiel. Et na. N.V. ijzergieterij en emailleerfa- brieken te Breda. Everts en v. d. Wey den, schroefbouten, moeren etc. te Hel mond. Lemafa, N.V. ledikanten- en ma- trassenfabriek alhier. H. van Thiel, N.V. schroefboutenfabriek te Helmond, P. van Thiel en zonen, fabriek van klinknagels, etc. te Beek en Donk, N.V. van Thiel’s draadindustrie te Beek en donk, Frans "Smulders. N.V. Utr. ma chinefabriek te Utrecht, Rogier, Ne- rinex, Richter, N.V. machinefabriek te Bergen op Zoom. ’«-GRAVENHAGE Koordeinde 50 Amsterdam - Leidschestraat 14 Rotterdam - Coolsingel 57 c Vraag onze brochure No.6. Gratis I Roomijs in chocolade ƒ1.- per stuk. 'S-GRAVENHAAGSCHE IJSFABR. (bacteriologische contr.) TELEF. 180225 - OOK ZONDAGS 1 Juni opening der nieuwe beurs te Rotterdam De beurshal in de nieuwe Beurs aan den Coolsingel te Rotterdam zal 1 Juni a.s. in gebruik worden genomen. Er zullen geen feestelijkheden aan deze operttg zijn verbonden. Op 5 Mei a.s. zal de schutting rond om het gebouw verdwijnen. Het zal nog wel eenigen tijd duren voor het geheele gebouw gereed is. Zoo zal de concertzaal niet voor het volgende sei zoen in gebruik kunnen worden geno men en ook het groote café-restaurant is voorloopig nog niet klaar. Zondag 7 April in Diligentia een Sonaten-matinée door twee der beste Nederlandsche instrumentalis ten, den pianist Willem Andriessen en den cellist Max Orobio de Castrc VAN DEVENTER’S KUNSTHANDEL Loé Dahl is eigenlijk tooneel-decorateu» en zijn werk getuigt er van. Niet alleen het vlotte ontwerpje voor de operette Bel- Ami bij Fritz Hirsch. maar ook de stil levens, vaardig in gouache-techniek ge schilderd. goed van teekening en frisch en harmonisch van kleur, dikwijls aardig van compositie: een vlot geteekende en geschilderde heerenhoed met handschoe nen enz.: een verzameling fleschjes, een kleurig Javaansch masker, hyacinthen in een stilleven van grijzen toon, een groene flesch met appel en citroenen, een kope ren kan met groenen bokaal en kleurig fruit, een flesch en kruik met tulp, een tinnen vaas en groene schaal met citroen, appelen enz. Meermalen is de schilder in dit eenvou dige en eerlijke werk ook in de stofuit drukking geslaagd. RUSSISCH GEMENGD KOOR. Op zijn laatste concert in dit seizoen zal het Russische Gemengd Koor, onder lei ding van I. P. Litwintseff, de werken van Russische componisten: A. Archangelsky, D. Bortnjansky, Muzitsjeskoe, P. Strokin, G. Dawidowsky e. a. ten gehoore brengen. De solisten zijn er: mej. M. Tschernova, sopraan, de heeren W. Lensky en J. Nisin* koff, tenoren, J. Gromoff en N. Loekanin, bassen. De bekende pianist, de heer Chris Veelo, zal zijn medewerking verleenen en wer* ken van Russische meesters: H. Pachulsky, R Glière, F. Blumenfeld en S. Rachmani noff spelen. Na de pauze zullen er door het in natio naal costuum gekleed ensemble uitsluitend Russische volksliederen worden voorgedra gen. Het concert is vastgesteld op Donder dag 11 April a.s. te 8.15 uur, in de zaal Diligentia. BALL HET EILAND DER DEMONEN. Om de groote belangstelling, die steeds wordt getoond voor de fraaie en boeiende film ..Bali. het Eiland der Demonen” zal de Cinematografische Volksuniversiteit morgen Zondag 7 dezer, deze moderne ge- 1 luidsfilm nogmaals, en wel voor de zeven- de week, vertoonen: in het Studio-theater, Kettingstraat alhier, aanvangende des mor- I gens te twaalf uur Woensdag 10 April in het Gebouw een Volksconcert door het Residen- tie-orkest, onder Schuurman, met medewerking van den zanger Wil lem Ravelli. Uitgevoerd worden de Symphonic in D mineur van Franck en eenige Wagner-fragmenten In het Gemeentemuseum het Haag- sche Kamer Opera Ensemble onder Theo Koning met werken van Paër en Dalayrac ,,Le maitre de chapelle” en Maison 5 vendre". jn Dili gentia een volkszangavond. Donderdag 11 April treedt in Di ligentia het Russisch Gemengd Koor onder Litwintseff voer de laatste maal in dit seizoen Op. Chris Veelt zal piano-composities voordragen Zaterdag 13 April in het Gebouw het Concertgebouw-orkest onder Mengelberg met werken van Weber en Beethoven. Met Zoltan Szekel> als solist het Vioolconcert van Bar tok. Het Tweede-Kamerlid Dieters, had onlangs aan den minister van Economi sche Zaken schriftelijk gevraagd of het juist is, dat in het loopende seizoen niet meer groenten naar Duitschland zullen mogen worden uitgevoerd dan een gemiddelde van de gedurende de laatste jaren uitgevoerde hoeveelheden of bedragen, en zoo ja, aan welke oor zaak dat is toe te schrijven. De minister heeft op deze vraag ge antwoord, dat deze veronderstelling niet juist is de uitvoer van groenten naar Duitschland is in hoofdzaak af hankelijk van den stand der Neder- landsch-Duitsche clearing. Op de andere vragen antwoordt de minister, dat hij zich rekenschap geeft van den toestand van den tuinbouw hij moet er evenwel op wijzen, dat ex- portmoeilijkheden naar Engeland niet steeds gecompenseerd kunnen worden door vermeerderden uitvoer naar an dere landen, al wordt uiteraard in deze richting gestreefd De ontvangsten over Maart. Het bestuur van het Nationaal Fonds voor Bijzondere Nooden deelt mede, dat de ontvangsten over Maart 1940 22.897,25 hebben bedragen, zijnde Maandagavond a.s. luisterwedstrijd over beide zenders. Steeds meer wordt aan het Natio nale Fonds voor Bijzondere Nooden hulp gevraagd voor stille armen en kleine neringdoenden. Soms zijn zeer bittere nooden te lenigen en om hier toe in staat te zijn, heeft het fonds, waarvan H.M. de Koningin bescherm vrouwe en H.K.H. Prinses Juliana eere-vooraitster is, het plan opgevat een radio-luisterprijsvraag uit te schrijven. De omroepvereenigingen, welke Maandagavond a.s. het alge meen programma verzorgen, n.l. de N.C.R.V. en de V.A.R.A., hebben zich bereid verklaard, dit hoorspel „Kleu- renparade”, van en door Koos Koen, om kwart over negen op beide zenders uit te zenden.k Naar de voorzitter van het Natio naal Fonds voor Bijzondere Nooden, mr. A. J. A. A. baron van Heemstra, ons mededeelde, heeft het bestuur deze bereidwilligheid op hoogen prijs ge steld. De antwoorden dienen aan dit fonds Koningskade 17. alhier, te worden ge adresseerd en moeten uiterlijk Don derdag 18 April binnen zijn. Zoo spoe dig mogelijk na 23 April zal de uit slag worden bekend gemaakt. Mr. baron van Heemstra zal den wedstrijd met eenige woorden inlei den. der waer- groate beper- Conferentie van directeuren van pers bureaux in Kopenhagen. Op 3, 4 en 5 April is te Kopenhagen een conferentie gehouden van de direc teuren van persbureaux, welke behoo- ren tot de vereenigde Europeesche nieuwsagentschappen, t.w. de bureaux A.N.P. (Nederland), Belga (België), S.T.T. (Finland). M.T.I. (Hongarije). N.T.B. (Noorwegen), Ritzau (Dene marken) en T.T. (Zweden). Deze bureaux werken sinds eenigen tijd op technisch gebied samen om een rechtstreeksche uitwisseling aan elkaar en een rechtstreeksche verschaffing aan andere bureaux te verzekeren van nationale berichten, hun eigen land be treffende. hetgeen geschiedt door mid del van een centrum van uitzending, hetwelk gevestigd is te Amsterdam. Het doel van bovengenoemde confe rentie was de vraagstukken te bespre ken. verband houdende met de organi satie van de ontwikkeling van dezen gemeenschappelijken nieuwsdienst. An- tot Maandag 8 April in het Gebouw een buitengewoon Volksconcert door het Residentie-orkest onder Frits Schuurman. Het programma ver meldt werken van v. Anrooy, Tschaikowsky en Dukas. Dinsdag 9 April in Diligentia nog een tweede concert door den ver maarden Spaanschen pianist Eduar do del Pueyo. Op dit laatste concert van den cyclus was de zaal tot de laatste plaats bezet. Zelfs het podium was in beslag genomen. Over de mate van belangstelling heeft y.d. Pas dus niet te klagen gehad en Chopin aan wien het programma gewijd was, schijnt nog steeds troef te zijn. Van de eerste groep waarbij de pianist in den aanvang nog niet geheel in vorm was. trof vooral de heerlijke As-dur Bal lade. Dichterlijk was dan ook de voor dracht. Van der Pas heeft zich wel steeds meer verinnigd en in toenemende mate zijn spel de plastiek weten te geven, welke het in de concertzaal behoeft. Het werd een expressieve weergave vol spanning, waaraan een vroegere nuchterheid zake lijkheid, ook wel genoemd) volkomen vreemd is geworden. Hoe schoon werd in het eerste deel der B-moll Sonate, naast het heftige en energieke, het droomerige getroffen. Wonderschoon heeft de* pianist den Steinway-vleugel doen zingen. In voorbeeldige parelende lichtheid klonk het Molto vivace. Ook de milde ernst van het Largo heeft de kunstenaar sterk doen ge voelen. In al zijn schakeeringen werd het stuk zinvol uitgebeeld. Treffend was de inzet van het slot-Presto. Vol fantasie en vervoering verliep de Finale zonder dat de innerlijke beheersching in het gedrang kwam. Schitterend ook de virtuositeit. Een waarlijk meesterlijke vertolking, waarna het stormachtige applaus en de bloemen hulde ten volle op haar plaats waren. Van der Pas waê wel buitengewoon goed op dreef zooals na de pauze al dadelijk weer de Fantasie-Impromptu bewees. Hoe gaaf, klankschoon en levensvol kwam dit stuk er uit. En hoe rhythmisch-markant en toch sensitief het tweetal Mazurka’s in B- en Cis-moil. Nadrukkelijk werden pianistische en ar tistieke hoedanigheden aan eenige Etudes gedemonstreerd. Bij die in F-moll trof een rubato, dat door goeden smaak voor over drijving behoed bleef. Het spel draagt bij al het persoonlijke, dat zich er in ontwik keld heeft, een muzikaal natuurlijk karak ter. De Fantasie in F-moll besloot 't program ma. Ook dit was ’n weergave, suggestief door kleur en dynamiek, meesleepend door gloed en bewogenheid, al hebben ook het innige en teedere in hooge mate bekoord. Het zangerige, bloeiende geluid was ook hier een bijzondere charme. Wederom een geestdriftige reactie van het publiek en bloemenhulde. (Ook extra's ontbraken niet en wat wij daarin aan gra tie. geest, tinteling, hebben gehoord, was alweer van de hoogste orde. Een avond als deze stelt Theo van der Pas in de rij der pianisten van den eersten rang. Gisteravond heeft de bekende jeugdige danseres Ilse Meudtner, die momenteel een tournee door ons land maakt, een voorstelling in het Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen gegeven. Het mag als algemeen bekend geacht worden, dat de ze begaafde kunstenares, op de Olym piade in Amsterdam, jaren geleden het Europeesch kampioenschap voor kunst- springen op haar naam wist te brengen. Dat een danseres. Tlie reeds als jong meisje een dergelijke belangstelling voor de sport toonde, het technisch element om van acrobatiek maar niet te spre ken in haar kunst zal accentueeren, spreekt welhaast van zelf. Van bijzondere lenigheid getuigde dan ook het dansen van Ilse Meudtner. En toch bleek dit kun nen, dat menig jong talent als iets bewon- derenswaardigs, als het essentieele naar voren zou hebben gebracht, een volkomen dienende functie te vervullen. Het spelend uitvoeren van bewegingen en stappen, welke voor anderen problemen zouden oproepen, geeft aan de levensblijde kunst van Nse Meudtner een natuurlijk heid, een lichtheid en gratie, welke ons dadelijk met haar uitvoeringen vertrouwd doen gevoelen Doch deze danseres bezit ook groote artistieke kwaliteiten. Geest gevoel voor humor en de gave tot pan- dieeren kenmerken namelijk Ilse Meudt- ner's talent in zoo'n hooge mate, dat wij begrijpen, dat in de eerste plaats deze innerlijke waarden om uiting hebben ge vraagd. Een buitengewone overvloed van persoonlijke vondsten is daarop geba seerd. en blijkt daarin zulk een rijke bron te hebben gevonden, dat de techniek de schoonste dienende rol kan vervullen om het al te verwezenlijken. Dat het talent van Ilse Meudtner nog zeer zal moeten rijpen is weer een tweede, kwestie. Van bezonkenheid en ernst bleek namelijk thans in haar dansen nog geen oogenblik sprake te zijn. En toch uitte zich een drang naar het hoogere, het sub- tiel, verfijnd artistieke in de Variaties van W. A. Mozart. Iedere graad van voor naamheid en aristocratie, welke de mu ziek ademt, was aan den houd der vi- sueele herschepping echter vreemd. Treffend was het bovendien, dat een se rieuze uitbeelding van een Tarantella van von Takacs minder geslaagd bleef, dan de dadelijk volgende parodie daarop, welke zelfs moest worden herhaald. Het gevoel voor het volksche, kluchtige of boertig- humoristische vormt thans nog overtui gend de sterkste zijde van dit talent op het gebied van den dans. Een Boerendans naar Breughel van Wosien, welke uiting was van deze gaven, dient in verband daarmede als één der beste scheppingen van den avond te worden vermeld. Na de pauze volgden nog „In een Bo dega”, een Suite gedanst op volksmuziek, en karakteristieke uitbeeldingen van de bekende figuren van den dichter-teeke- naar Wilhelm Busch met „Die Witwe Bolte”, „Die fromme Helene” en „Ein Mannlein steht im Waldewaarvan de laatstgenoemde dans, vanwege den enormen bijval, diende te worden her haald. Al deze nummers behoorden tot het thans zoo in de mode zijnde ..danstooneel” van luchtig genre. Dat Ilse Meudtner zich er echter voor hoede, door een al te sterk nadruk leggen op realiteit, in het banale te vervallen. De helaas niet zeer talrijke aanwezigen hebben de danseres herhaalde malen op enthousiaste wijze met applaus en bloe men gehuldigd. In de langdurgie ovatie, welke haar ten deel viel aan het einde van de voorstelling, heeft Ilse Meudtner de pianiste Helga Schone, die slagvaar dig en illustratief aan den vleugel bege* As je der is enkelde kéire ’n arti keltje in de krant mag zette, dan geeft ’t altèid ’n dankbaer gevoel as je merkt datte der veul mensche geregeld goeie nota neme van de verschillende dinge, die je zoa al bespreekt. Dat meeleve on- dervin ik zoa goed as daegeliks op onze plaes zelf. Maar gerekend nae 't antal brieve van instemming, die me non en dan van verschillende kante van ’t land toe-estierd worde, mag ik opmaeke, dat er oak vorder op veul belangstelling an- wezig is voor het wel en wee van onze visschersplaes. De mensche oove-n-’t daerom al tèid nog iet met Kees de Klinker Sens te weze. Neen, al doet Kees z’n uièterste best, om zoa veul mogelik met de alge- miene opinie rekening te ouwe, toch benne der soms wel mensche, die der weer aars over denke. En dat ken ge rust gien kwaed oak. vooral azze ze die aare miening onder gien stoele-n-of banke steke en der vrij en frank voor uiètkomme. Zoa is-t-er ’n zekere man, die ge regeld verdienstelikc overzichte schrèift in ’n bekend weekblad en die over de bewering valt van de ..Klanke” van de leste keir. datte de straetnaeme „Ha venkade” en ..Haringkade” teugewoor- dig èigelik an de Visschers-aève thuiès oare. Alles ken ik iet weergeve wat die overzichtschrèiver al zoa anvoert. Maar volkome ben ik ’t bèi dem iens. dat ’t toch maar iet angaet om al de naeme te verandere van straete enz. die 't recht op der oorspronkelike naem in de loap van tije verspeuld ebbe. Maar dat is dak gienszins me bedoeling eweest. Want dan aan ik an dat lijsje van straetnaeme, die die opnoemt. der nog wel enkelde toe kenne voege. Neen, de goeie man zegt zelf let terlik: „al zou der voor verandering van sommige straatnamen wel wat te zeg gen zijn op louter practische gronden”. Wènon, dat is non juust ’t kardinaele punt, waer ’t om gaet. Zoa-as-ik de vo rige keir al zoa ongeveer ezèid eb: de ..Havenkade” zooke we waer de vis schers-aève te vinne-n-is en de ..Haring kade” waer de aèring-anvoere plaes ebbe. Enkeld en allien dus op praktische gronde. En ’t praktische dervan komt nog duièdeliker voor den dag, azze we wete, datte der geregeld mensche van buiète komme nae de Visschers-aève toe. denkende daèr Havenkade of Ha ringkade te vinne. En tot der groate verwondering 'n èil aare kant oppe- stierd worde. 6568,70 uit periodieke bijdragen en 16.328,55 uit losse giften. De uitkeeringen over hetzelfde tijd vak bedroegen 34.849.70. De plaatselijke commissies van sa menwerking brachten ten behoeve van dezelfde gevallen ƒ51.731,86 bijeen, zoodat in die maand aan aanvragers, verdeeld over 164 gemeenten, een be drag van ƒ86.581.56 kon worden uit gekeerd. Het gironummer van het fonds, ge vestigd hier ter stede, is 272727. De ministers van Economische Za ken, van Onderwijs, Kunsten en We tenschappen en van Sociale Zaken, hebben een natuurbeschermingsbeschik- king getroffen. De onder deze ministers ressortèe- rende diensten voeren geen cultuur technische werken uit en verleenen bij de totstandkoming van zoodanige wer ken geen hulp, in welken vorm ook, dan nadat door of vanwege de minis ters van Economische Zaken en van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen is verklaard, dat daartegen uit oogpunt van natuurbescherming landschapsschoon geen bezwaar staat. De ministers nemen geen beslissing alvorens hef advies der centrale com missie hen heeft bereikt. In de centrale commissie voor na tuurbescherming zijn benoemd totlid en voorzittermr. dr. E. J. Beumer, voorzitter van de contactcommissie in zake natuurbescherming leden J. C. van Beek, lid van Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant te Deurne prof, dr. G. A. van Poelje, secretaris-gene- raal van het departement van Onder wijs, Kunsten en Wetenschappen mr. P. G. van Tienhoven, voorz. van de vereeniging tot behoud van natuur monumenten in Nederland Meyer de Vries, hoofd der afd. werkverruiming van het departement van Sociale Zaken lid en secretaris mr. J. A. M. Pott, referendaris, hoofd van de zesde afd. van de directie van den landbouw. Alleen een Gaine van J. Roussel, ge maakt op Uw fi guur, modelleert Uw verschijning op „per soonlijke” wijze en hergeeft U de lijn der jeugd. - Uitsluitend verkrijgbaar bij Minister van Defensie bezoekt vlieg- tuigenfabriek en scheepswerven. De minister van Defensie, de heer A. G. H. Dijxhoorn, heeft gisteren een bezoek gebracht aan de fabriek Avio- landa te Papendrecht, aan de werf Wilton-Feijenoord en aan de werf Gusto, beide te Schiedam, teneinde de aldaar in aanbouw zijnde vliegtuigen en schepen voor de Koninklijke Marine te bezichtigen. De minister was vergezeld van den schout bij nacht L. A. C. M. Doorman, chef materieel der marine en van zijn adjudant luitenant ter zee eerste klasse J. E. A. Post Uiterweer. Voor het genootschap Nederland-Italië Gisteravond heeft de bekende musicus, de heer Hugo van Dalen, voor leden van het Genootschap Nederland-Italië een lezuig gehouden over het onderwerp: „Hedendaagsche Italiaansche componisten en hun werken” Dfe aanwezigen, in de bovenzaal van restaurant „Den Hout”, Bezuidenhout 11. hebben een goeden avond gehad. Van Da len neefi over de moderne toondichters van Italië op boeiende en onderhoudende wijze gesproken en na de pauze ver schillende composities van de doorhem besproken muziek-auteurs ten gehoore gebracht. Mej. Anny Wierts, presidente van het Genootschap, opende het samen zijn met een kort woord van welkom Italië heeft op het gebied der muziek een eereplaats ingenomen. Reeds eeuwen is de Italiaansche muziek en is de Ita- liaansche school als stijl leidinggevend geweest in Europa. Hugo van Dalen be gon zijn causerie met hier sterk den na druk op te leggen. Muziek is ook voor den modernen componist in Italië geen experiment De muziek heeft een oude en glorieuse traditie. Moderne, jongere ta lenten trachten in onzen tijd op dien weg verder te gaan Daar is b.v. Riccardo Zandonai, die in 1935 den grooten Mus- soliniprijs verwierf. Deze kunstenaar en zijn oeuvre werden door Hugo van Dalen uitvoerig behandeld Zandonai is een componist, die groot werk aandurft; hij heeft als opera-componist veel naam ge maakt. Verder noemde spreker den in 1938 over leden componist Ottorino Respighi, wiens symfonische scheppingen zeer veel wor den uitgevoerd en die ook in ons land met buitengewoon succes zijn uitgevoerd. Respigni was overigens een veelzijdig kunstenaar, ook op ander gebied dan dat der symfonische werken is hij met succes als componist werkzaam geweest. Zoo was hij een erkend bewerker van oude muziek in eigen transcripties, welke de heer van. Dalen buitengewoon bewondert, evenals Respighis bekend geworden ope ra s. Een geheel ander karakter in de jongere Italiaansche muziekwereld is Ildebrando Pizetti die rijke kamermuziek en voortreffelijke tooneelmuziek compo neerde Een dichterlijke natuur, die op zijn eigen tekst muziek schreef en vocale werken schiep van groote harmonische eenheid. Ook als criticus heeft Pizetti naam gemaakt Hij is een man van enor me kennis en een omvangrijk weten op zijn gebied. Men Kan zeggen, dat de in technisch opzicht knapste componist van het huidig Italië de beroemde pianist en dirigent Alfredo Casella is. Malipiero moet genoemd worden, niet alleen als bekwaam componist, maar tevens als de man, die het musiceerend Italië aan zich verplicht heeft door zijn voortreffelijke uitgaven en bewerkingen van klassieke Italiaansche meesters Van al de door den heer Hugo van Da len genoemde figuren werden herhaalde lijk interessante bijzonderheden over den persoon en diens leven gegeven, zoodat de toehoorders een beeld kregen van de belangrijkheid en het levendige streven en werken onder de contemporaire kunste naars. Na de pauze nam Hugo van Dalen aan den vleugel plaats om muziek der jon gere Italianen ten gehoore te brengen. Hij vertolkte allereerst een toccata van Ottorino Aespighi en een Elegie van Po- rini. Dan wees hij op het feit, dat ook vele buitenlanders in Italië geïnspireerd zijn tot groote kunstwerken en hij ver tolkte in verband hiermede eenige com posities van niet-Italianen, doch in Italië geschreven. Dat hij hiervoor Russen uit koos, kan niemand verwonderen, die den voorkeur van de heer Hugo van Dalen voor Russische muziek kent. beleve, dat ’t leste Schevelingsche raeslid verdwene-n-is, zou der voor „Scheveningsch Belang” werk genog an de winkel weze! De bedrèivig-eid, die der anwe- zig is om ’n gedèilte van' de aèring- vloot klaer te maeke, neemt geregeld toe en wat vorders de regeling betreft, ’t schèint nog iet vast-esteld te weze-, n-oé ’t met de iênschipsrèiderije gaen mot. ’t Is moeielik om ’t i'ederien nae de zin te maeke. Wat de beperking angaet, eb ik met ’n vorige gelegen-èid der al met enkelde woorde eschouwd, dat al te king die tot overdreve prèize anlei- ing kon geve, kenne worde. En ’t groaste vaer zou wel der is kenne komme van ’n kant, waer ’t iet van verwacht wordt. Dat is deuzer daege non juust weer beweze-n-eworde deur de kon- kurrensie in België van Engelsche kant. lederien weet, datte onze aèrin- kies daer ’n goed prijsje op motte brenge, wul de koapman uièt kenne komme. En dat er daer voor ’n ton netje aèring èil wat frankies neer- eteld motte worde. En non is er de vorige week al op de Belgische mart Engelsche aèring yerschene, die togge veul en veul laeger prèis anneboojé wier. Gedèiltelik ken dat oak ’n ge volg weze van ’t nae beneeje gaen van 't Engelsche pond. Daerom ken der iet genog op eweze worde, dat er met de beperking ’n zekere voorzichtig-èid be tracht wordt. Azze we ’t allien van de oage prèize-n-ebbe wulle, dan kon En geland ons nög lèilike parte speule. As ’t prèisverschil a.1 te groat gaet worde, dan benne we ons öfzetterrèin daer gaauwer kwèit azze we wel denke zoue. En wat de Trawlvisscherij be treft, we kenne gelukkig spreke van ’n beetje geregelde anvoer uièt zèi. Der benne verscheie loggers, die moaie besomminge maeke. En de kléine koap- luities kenne der gelukkig weer op uièttrekke-n-om ’n daggelletje te ver- diene. ’t Is voor die mensche-n-al ’n buiètegeweun slechte winter eweest. De mèiste gavve de leste maende de moed op. ’t Leek wel of er gien vor- sche visch meir komme zou. As Dene- marke der iet eweest aa, dan aane we weke lang èilemael zonder visch ezete. En zoa is de eirste Ollansche snor- revaad-visscher verloape Donderdag oak nae zèi vertrokke. Dat ken in de teugewoordige donkere tije nog ’n lichtpunt beteekene. De zack is an alle kant zoa goed mogelik vóórberèid Der is gien enkeld ding over ’t oafd ezien. Je zou zoa zegge: as die poging gien succès eb. dan kenne we de snor- revaad-visscherij wel uièt ons oafd zette. Laete we 't beste der maar van ópe In 't belang van de ondernemer en :n 't belang van onze visschers plaes! altèid al verzuièmd eworde-n-is, om enkelde overlede Schevelingers, die vrooger algemien in groat anzien waz- ze, in straetnaeme te vernoeme: Wie de léste Klanke-n-eleze-eb. die weet, dat ik al ’n paer van die naeme-n-anne- roerd eb. En non voegt die briefschrèi- ver der nog ’n paer naeme bij. die werkelik klinke-n-as ’n klok. In de eirste plaes Piet Oage- raed, de vroegere Direkteur van de Visch-èfslag. En de man, die op zoa- veulderlei terrèin z’n èige-n-altèid ver- dienstelik emaekt eb. Denk allien maar ’s wat ie epresteerd eb ten opzichte van 't bekende book van J. C. Ver- „De Geschiedenis van Scheve- ningen”. En zoa benne der nog èil wat meir dinge. waer die man z’n èige vóór-espanne-n-eb. De briefsehrèiver dan, waer ik van sprak, ken ’t iet be- grèipe. datte zukke naeme-n-in ’t ver- geetbook eplaest worde. De ambte- naere van de Gemiente, die-e met 't verzinne van straetnaeme belast ben ne, zitte der altèid over in de war, om an gepaste straetnaeme te komme. En dergelike naeme, die nog onderde jaere lang in dankbaere erinnering van ons Schevelingers voortleve zelle,' worde geweunweg óver-esloge. En om dan nog er is ’n ander voorbeeld, ’n nog starker geval te noemeDaniël Verbaen De kap- tèin van de „Dappere Patriot”. De man, die onversaegd slag leverde teu- ge ’n overmachtige vijand. En de lont in ’t kruièt stak, toe die zag dat ie overwonne zou worde. Dat was non met recht ’n Schevelinger die be roemd eworde-n-is. Maar nog noait in al die tientalle van jaere-n-is-t-er over eprakkezeerd om 'n straet nae die man te vernoeme. Oeveul straete benne der iet, die naeme drege van voor ons onbekende groat-eedes. An de ver- dienstes van die mensche zou ik iet graeg te kort wulle doen, maar der benne wat Scheveling betreft tenmin ste naeme bij, die ons niks zegge en waere we zoa goed als niks van wete te vertelle. De briefsehrèiver in kwestie vraegt of Kees de Klinker daer niks an doen ken. Maar me lieve man, wat zei Kees daer non an kenne veran dere? ’t lenige wat er voor mèin te doel valt is, om der in de Klanke-n-in kleuren-n-en geure melding van te maeke. Misschie, dat ’t de andacht trekt van de mensche van de Gemien te, die daer wat over te zegge-n-nebbe. Weet je wie dergelike zaekies voor mekaar zou kenne brenge? Enkeld en allien de verieniging „Scheveningsch Belang”! Non weet ik èigelik g'niens of die verieniging nog wel bestaet. Jaere lang èit „Scheveningsch Belang” rnoai werk eleverd en veul goes tot stand ebrocht. Maar de leste tije-n-oar je der zoawat niks meir van. Zou der non niks an te doen weze-n-om die verieniging weer ’s nieuwd leve-n-in te blaéze? Wie van de Klankelezers zei daer z’n schocre non der is onder? Vooral nonne we de prachttoestand

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1940 | | pagina 14