Heffing van een winst
belasting
STATEN-GENERAAL
KUNST EN LETTEREN
STADSNIEUWS
r O
igilli
1
|g
i
I
1
FTAAGSCHE COURANT VAN DINSDAG 9 APRIL 194Ö. VIERDE BLAD, PAGINA 2.
WAïNO AALTONEN
Behandeling in de
Tweede Kamer
EEN HALVE TON VOOR
FINLAND
BURGEMEESTER DE MONCHY
TE WIJSTER
1
1
I
MONUMENT IN HET ZUIDERPARK
Finland’s grootste beeldhouwer
Een bezoek aan zijn atelier.
Het debat.
Een wildeman wordt niet
op de bedrijven losgelaten.
Bezichtiging van de vuilafvoer-
terreinen
ARBITRAGE RADIO-ORIENT
Om 4 uur werd de vergadering ver
daagd.
DE WINSTBELASTING
Het atelier van Aaltonen.
r'«Si
I
1
MSB
-
V
van
Dr. A. BREDTÜS.
Donderdag a.s. 85 jaar.
„Marjatta”, beeld door Aaltonen.
benoemd
Op
11
FEESTAVOND GRENSBATALJON
GRENADIERS.
Vergadering op Dinsdag
9 April.
Geopend te 1.10 uur.
Voorzitter: mr. J. R. H. van Schaik.
De beeldhouwer Waïno Aaltonen in
zijn atelier.
De burgemeester, mr. S. J. R. de
Monchy, heeft gisteren een niet officieel
bezoek gebracht aan de terreinen van
de N.V. Vuilafvoer Maatschappij (V.A.
M). te Wijster (gem. Beilen).
Zooals bekend wordt hier het Haag-
sche stadsvuil tot compost verwerkt. De
burgemeester was vergezeld van wet
houder mr. dr. S. de Vries Czn., den
directeur van den Gemeente-Reinigings-
dienst, den heer P. de Graaf en de
heeren Harders en Verbaas, commissa
rissen van de V.A.M. Het gezelschap
arriveerde gistermorgen per trein te
Hoogeveen en reisde vandaar per auto
naar het VA.M.-terrein. Hier waren ter
begroeting aanwezig, de commissaris
der Koningin in Drente, mr. dr. R. H.
baron de Vos van Steenwijk, als voor
zitter van den raad van bestuur van de
V.A.M. en de heeren A. L. Pool en O. H.
Bos, resp. bedrijfsleider en opzichter
bij deze maatschappij. Na het bedrijf
te hebben bezichtigd gebruikten de be
zoekers de lunch, waarna zij des mid
dags terugkeerden om de aankomst van
den trein met Haagsch vuil te aanschou
wen. De belangstelling van den burge
meester ging in het bijzonder uit naar
het lossen van het vuil, hetgeen auto
matisch in weinige ©ogenblikken ge
schiedt. Per trein keerde het gezelschap
naar de residentie terug.
Rede van den heer
Ijzerman.
De heer IJ z e r m a n (S.D.A.P.) her
innerde eraan, dat Wibaut al een voor
stander is geweest van een winstbelas
ting. Daartegen heeft aan de overzijde
van de Kamer steeds bezwaar bestaan;
slechts de heer Usselmuidea was ex-
De heer Te u 1 i n g s (R.K.) verklaar
de, dat een zware maaltijd als deze een
rustig tempo van genieten vereischt. Hij
wees op de omvangrijke lectuur, welke
over de winstbelasting is verschenen en
op de ingewikkeldheid van het onder
werp, welke een nauwgezette parlemen
taire behandeling wenschelijk zou ma
ken. De wensch der Regeering om het
ontwerp snel te behandelen is dan ook
alleen gerechtvaardigd door de omstan
digheid, dat zij snel over meer geldmid
delen moet beschikken.
De heer Teulings gaf vervolgens
eenige historische beschouwingen over
de voorgangers van dit wetsontwerp.
Deze hebben als het ware dit wetsont
werp voorbereid. De minister heeft het
laatste stadium ingezet door een keuze
tusschen een uitdeelingsbelasting- en een
winstbelasting uitsluitend tot een belas-
ting-technische kwestie terug te bren
gen. Daarvoor komt hem hulde toe. Men
moet de bemoeienis van den fiscus met
het bedrijfsleven niet dramatiseeren en
hei voorstellen alsof een wildeman op
de argelooze bedrijfsleiders wordt los
gelaten.
Met belangstelling had de heer Teu
lings gelezen, dat de minister begrijpt,
dat voor familievennootschappen de
N.V.-vorm, buiten alle fiscale overwe
gingen om, de meest aangelegene is.
De heer Teulings wijdde vervolgens
een beschouwing aan het winstbegrip,
zooals dit door den minister is omschre
ven. Hij kan zich daarmede over het
algemeen wel vereenigen. De verschei
denheid der regeling laat recht weder-
REGELING VAN WERKZAAMHEDEN
Bij de regeling van werkzaamheden
werd besloten a.s Donderdagmorgen in
de afdeelingen te onderzoeken het
wetsontwerp betrekking hebbend op het
landgoed „Sorghvliet” hier ter stede.
Een nationaal heiligdom.
Dit atelier is een nationaal heiligdom
voor de Finnen. Hier komen Finsche dich
ters en schrijvers bijeen, die hier hun
schoonste droomen in brons, marmer en
graniet uitgebeeld zien. Hier stroomen
ook tallooze buitenlanders heen, want hier
leeren zij, (misschien beter en dieper dan
ergens anders) Finland kennen. Aaltonen
zelf is de geboren beeldhouwer: plastisch
in zijn geheele wezen, begaafd met een
geest, die nu eens ontvlamt, dan weer
koud lijkt als ijs. Zijn matelooze veelzij
dige rijkdom aan talent, zijn hartstochte
lijke, zelfs uitbundige scheppingskracht
en zijn reusachtige energie roepen onwil
lekeurig de groote meesters der Renais
sance in herinnering. Ondanks zijn sterke
gevoelens bezit hij een ongewoon helder
objectief oordeel: hij zelf is zijn strengste
criticus Zin voor humor is hem ook
eigen. Hij is bijna ascetisch in zijn levens
wijze, maar houdt van een verfijnde om
geving; Wainö Aaltonen is een man van
sterke tegenstellingen, die in hem, toch
een harmonische eenheid vormen. Een be
langwekkende figuur, als mensch en als
kunstenaar.
De arbitrale rechtbank inzake het
tusschen de regeering der Levantsta-
ten onder Fransch mandaat en de
Egyptische regeering gerezen geschil
naar aanleiding van de werkzaamheid
in Egypte der Fransche N.V. Radio-
Orient, welke in strijd met het bepaal
de bij artikel 33 van het bij het inter
nationaal verdrag betreffende de verre-
berichtgeving van Madrid 1932 tele-
graafreglemént, kortingen heeft ver
leend, heeft 2 dezer vonnis gewezen.
De rechtbank heeft beslist dat hoe
wel niet betwist wordt, dat deze kor
tingen zijn verleend en de Egyptische
regeering mitsdien gerechtigd was om
tot den aangevochten maatregel over
te gaan, deze binnen zes weken na dag-
teekening van het vonnis moet worden
opgeheven aangezien die regeering in
gebreke is gebleven om de in artikel
28 van genoemd verdrag voorgeschre
ven mededeeling te doen aan het hoo-
ge commissariaat te Beiroet van de
door de agenten van eene door hetzel
ve erkende particuliere onderneming
gepleegde overtreding van het tele-
graafreglement.
Deze bijzondere rechtsmacht, welke
de beschikking had gekregen over de
lokalen en de inrichting van het inter
nationaal bureau van het Permanente
Hof van Arbitrage, was samengesteld
uit mr. van Lanschot, lid van de
Eerste Kamer der Staten-Generaal,
voorzitter en de heeren Raestad, oud-
minister van Buitenlandsche Zaken
van Noorwegen, en Mondrup, direc-
teur-generaal der Deensche P.T.T.,
arbiters.
voor. Langzamerhand zijn de ideeën
verouderd. Nu stelt ook minister de
Geer, die vroeger tegen een winstbe
lasting was en de voorkeur gaf aan
een uitdeelingsbelasting, haar voor.
Van principieelen tegenstand is echter
geen sprake meer.
De heer Ijzerman beval eveneens het
denkbeeld van fondsvorming aan. Hij
beschouwde vervolgens de grondslagen
van het ontwerp en het winstbegrip.
Voor dit laatste zijn verschillende op
lossingen aan de hand gedaan. Eenheid
van het begrip winst in diverse belas
tingen is moeilijk te verkrijgen. Als
het begrip van de inkomstenbelasting
ware overgenomen, zouden de getrof
fen lichamen nog sterker hebben gepro
testeerd dan tegen de thans voorge
stelde omschrijving. Met deze kon de
heer Ijzerman zich vereenigen, al was
de beteekenis daarvan slechts moei
zaam tot hem doorgedrongen. Het wist-
begrip van den minister zal de licha
men, die onder de winstbelasting val
len, niet te zeer aantasten.
Vrijdagmiddag om half vier zal de
overdracht aan het bestuur der Stich
ting Haagsche Sport- en Speelterrei
nen plaats hebben van het boven
staande hardsteenen beeld, voorstel
lende een dolfijn, en een daarbij ge
monteerde rustbank, welke geplaatst
zijn nabij den Piasvijver in het Zuider-
park.
Het beeld is een geschenk van den
inspecteur der Stichting, den heer C.
J. Driescher.
HENRIETTE BOSMANS.
Onze landgenoote, de bekende pianiste
Henriëtte Bosmans, zal een piano-avond
geven op Maandag 22 April a.s. in Dili-
gentia.
wer, hij is ook schilder. Hoewel zijn schil
derijen niet zóo bekend zijn, daar hij ze
niet graag verkoopt en slechts een enke
len keer heeft tentoongesteld, blijft het
een open vraag, of hij grooter is ais
beeldhouwer dan als schilder.
Onder Aaltonen’s beeldhouwwerken
moeten hier vooral genoemd worden: „de
wadende vrouw” (1922); het beroemde
standbeeld van den niet minder beroem,
den athleet Paavo Nurmi (1925); het
Alexis Kivi-standbeeld in Tampere (1929)
gewijd aan Finland’s grooten dichter; het
gedenkteeken van de zeelieden, die bij
den ondergang van de S. 2, (een torpedo
boot), om het leven kwamen (1930); de
bronzen gestalten op de Hamebrug in
Tampere (1929); de vijf standbeelden in
de zittingszaal van het Rijksdaggebouw in
Helsinki (1932) enz. enz. In zijn atelier
zien wij een paar van de schoonste schep,
pingen van Aaltonen, het standbeeld Mar
jatta (1936) een jonge vrouw met een
klein kind op den arm, een prachtige uit
beelding van de moederliefde en de Fin-
sche Maagd (1939).
IN EEN SMAL STRAATJE.
Morgen (Woensdagavond) geeft hel Re
sidentie Tooneel. directeur Dirk Verbeek
ip den Kon. Schouwburg een herhalinï
van het stuk: „In een smal straatje" vah
Franz Molnar, onder regie en in de be
werking van Adolphe Engers
De Finsch-Nederlandsche vereeni-
ging heeft 50.000 ter beschikking ge
steld van het Finsch relief comité tot
leniging van den nood van Finlands
burgerbevolking.
varen aan wat in wezen verschillend
is. De invoering van den maatstaf
(goed koopmans gebruik) moet inhou
den, dat de bedrijven het mogen behou
den om winst te behalen. Het ontwerp
bezit den grondslag waarop de juris
prudentie zich ontwikkelen kan, reke
ning houdend met de verscheidenheid
van het bedrijfsleven.
De reserves voor prijsverschillen
moeten mogelijk blijven. Hoe staat het
met de reserves, welke dienen voor
egaliseering van belasting? Deze mogen
niet in de winsten worden ongenomen.
De minister geve daaromtrent nadere
inlichtingen.
Een Centrale Raad van Beroep ware
gewenscht. De heer Teulings zou dit
punt nader bij zijn desbetreffend
amendement toelichten. Hij zou de tot
standkoming van het wetsontwerp toe
juichen.
Aan de orde was, als eerste punt der
agenda, het wetsontwerp tot heffing van
een winstbelasting, welke de dividend
en tantièmebelasting zal vervangen.
Volgens artikel 1 van het ontwerp zijn
aan deze winstbelasting onderworpen de
binnen het Rijk gevestigde: naamlooze
vennootschappen en commanditaire
vennootschappen op aandeelen; coöpera
tieve vereenigingen, onderlinge verzeke
ringsmaatschappijen en andere vereeni
gingen op coöperatieven of onderlingen
grondslag; vereenigingen, andere dan op
coöperatieven of onderlingen grondslag,
die een bedrijf uitoefenen. Deze winst
belasting bedraagt 10 pCt. van de be
lastbare som.
Volgens art. 5 wordt onder winst over
eenig jaar verstaan het verschil tus
schen het zuivere vermogen van het
lichaam bij het einde van het jaar en
het zuivere vermogen bij het begin van
dat jaar, vermeerderd met de gelds
waarde van hetgeen in den loop van het
jaar als terugbetaling van kapitaal, als
uitdeeling aan deelgerechtigden in de
winst en, in het algemeen, anders dan
voor bedrijfsdoeleinden aan het vermo
gen is onttrokken en verminderd met de
in den loop van het jaar ontvangen stor
tingen van kapitaal. Uitsluitend voor de
toepassing van dit artikel geldt de
winstbelasting als een uitdeeling aan
deelgerechtigden in de winst.
Rede van den heer Schilthuis.
De heer Schilthuis (V.D.) ver
klaarde, zich met de vervanging van de
dividend- en tantièmebelasting door
een winstbelasting te kunnen vereeni
gen. Destijds waren tegen eerstgenoem
de ook bezwaren, waaraan ook de
winstbelasting niet ontkomt. De heer
Schilthuis bestreed deze bezwaren.
Zonder winstbelasting had de Regee
ring ongetwijfeld de Dividend- en Tan
tièmebelasting moeten verhoogen. Een
voordeel van de winstbelasting is, dat
de belastingschuldigen minder invloed
kunnen uitoefenen op het door hen te
betalen bedrag. De heer Schilthuis ge
loofde niet, dat het bedrijfsleven zeer
door deze belasting zal worden ver
zwakt. Hij bestreed de principieele be
zwaren van den heer Wagenaar en
merkte daarna op, dat het aan de be
lastingambtenaren wel veel moeite zal
kosten alvorens zij het belastbare be
drag zullen hebben vastgesteld. Wat de
reserveeringen betreft, zal veel aan de
jurisprudentie moeten worden overge
laten. De heer Schilthuis wees op en
kele technische moeilijkheden, welke
zich zullen voordoen, o.a. ten aanzien
van dubieuse vorderingen en de waar-
deering van voorraden, volgens goed
koopmapsgebruik. Hoe gaat het met de
boekingswaarde van een schip dat ver
loren gaat? Is het bedrag waarmede de
verzekeringspenningen de boekings
waarde overtreffen belasting-vrij of
niet? Volgens den heer Schilthuis wel,
want de reeder zal een nieuw schip
willen laten bouwen, ter vervanging
van het verloren gegane. Hij vroeg na
dere inlichtingen hieromtrent.
De heer Schilthuis bepleitte tenslotte
een ruimere omschrijving van de be
lastingvrije reserves.
TIJDSCHRIFTEN
serie leer- en leesboeken voor het VllO-
en M O. onder redactie van G J van def
Keuken: Lezen en s ch r ij ven doot
dr. F. J. C. Boer en dr. J.
Donderdag 18 dezer hoopt dr. A. Bre»
dius, oud-directeur van het Mauritshui»
hier ter stede, den vijf en tachtigjarigec
leeftijd te bereiken. Terecht wordt dr. Bre-
dius niet slechts als de beste Nederland-
sche kunstkenner en kunsthistoricus aan
gemerkt, maar ook als de beste kenner
van de oude Nederlandsche kunst. Op
jeugdigen leeftijd zoowel in de muziek als
de schilderkunst opgevoed, heeft hij zich
reeds spoedig aan de studie der oude Ne-
derlandsche schilderkunst gewijd. Op 35-
mooie kleeren en nog veel meer. Ach kon jarigen leeftijd werd hij benoemd tot
onderdirecteur van het Rijksmuseum te
Amsterdam, om reeds negen jaar later
tot directeur van het Mauritshuis hier ter
stede te worden aangesteld. Hij is een oi>
feilbaar kenner en onderzoeker van wer
ken van Rembrandt en Vermeer, waardoor
hij een wereldreputatie verwierf. In 1922
vestigde dr. Bredius zich in Zuid-Frank-
rijk en wel te Monaco, doch liet zijn wo
ning aan de Prinsegracht hier ter stede,
intact, waar thans het museum dat zijp
naam draagt, telken jare door tal van bui
tenlanders, die de residentie en haar mu
sea bezoeken, als een der belangrijkste
verzamelplaatsen, niet slechts van kostbare
schilderijen, maar daarnaast van oud por-
celein, kristal en oud zilver smeedwerk
wordt beschouwd.
„Verdienstelijk stuk werk”.
Een aanvulling bij Kon. besluit ware
gewenscht en wat moet worden ver
staan onder „goed koopmansgebruik”
wanneer bij het vaststellen van het
zuivere vermogen de activa en passiva
worden geschat. In het algemeen ware
het ook gewensch, nu inkomens uil
aandeelen zwaarder worden belast,
verhooging van belasting op obligaties,
onderhandsche leeningen e.d. voor te
stellen. Onjuist is, de coöperaties te be
lasten. De overgangsregeling leek den
heer Ijzerman wat te royaal toe, in
het bijzonder wat de bepalingen ten
aanzien van de „oude reserves” aan
gaat; hij zette uiteen, dat de schat
kist niet krijgt wat haar moet toeko
men. In het algemeen was zijn oordeel
over het wetsontwerp gunstig; hij
achtte het een verdienstelijk stuk
werk, waarin zijn fractie met een ze
kere blijmoedigheid haar stem zou
geven.
De heer W agenaar (A.R.) gaf
eerst een geschiedkundig overzicht van
de belastingen op naamlooze vennoot
schappen, om te laten zien, dat door
deze winstbelasting een traditie van
meer dan 120 jaar wordt doorbroken.
De dividend- en tantièmebelasting is er
ir. 1916 gekomen, alhoewel een aantal
leden het een dubbele belasting op
naamlooze vennootschappen noemde; de
financieele omstandigheden gaven ech
ter den doorslag. Behoorde de heer de
Geer destijds ook niet tot die leden? Als
het falen van de richtige heffing van
de dividend- en tantièmebelasting de
aanleiding was geweest, zou menigeen
vrede met de winstbelasting hebben ge
had. De minister beroept zich echter op
de noodzakelijke versterking van de
geldmiddelen. Het valt voor een juistere
beoordeeling van deze zaak te betreu
ren, dat het financieel budgetair even
wicht zoo zeer op den voorgrond is ge
steld, vandaar dar de tegenstand van het
bedrijfsleven is verslapt. Komend tot
der. inhoud van het wetsontwerp zeide
de heer Wagenaar, dat de minister de
keuze uitdeelings- of winstbelasting niet
van principieelen aard te achten. De
minister is niet op verschillende tegen
argumenten ingegaan. Men realiseert
zich niet voldoende welke de gevolgen
van een plotselingen overgang van de
dividend- en tantièmebelasting naar een
winstbelasting voor het bedrijfsleven
zijn.
Donderdagavond
April zal - prof. dr. F. D. K. Bosch in
de groote zaal van Excelsior voor de
Kon. Vereen. „Oost en West”, de Kon.
Vereen. „Koloniaal Instituut” en het
Kon. Ned. Aardrijkskundig Genoot
schap een voordracht houden over
„De wederopbouw v. d. Tjandie Lara
Djonggrang (PrambananX
Heffingspercentage.
De minister wijst een lager heffings
percentage dan 10 pCt. afdeze heeft
dit wel erg summier verdedigd. Een
dubbel tarief, naar draagkracht, dat
rekening houdt met andere omstandig
heden, ware gewenscht. De heer Wage
naar pleitte voor een egalisatie-me-
thode voor deze zeer wisselende be
lasting, waarvoor fondsvorming met
dotaties aan de middelen z.i. aanbe-
velenswaardig zou zijn. Hij achtte het
zeer moeilijk om objectief vast te
stellen wat onder winst moet worden
verstaan. In de terminologie van het
wetsontwerp is verlies niet anders dan
negatieve winst. Men heeft aan de
omschrijving van wat winst is, weinig
houvast. Een moeilijk punt is verder
de onzekerheid, welke bestaat ten aan
zien van de reserves. Het is te betreu
ren, dat men in boekhoudkundig op
zicht niet altijd hetzelfde onder reser
ves verstaatdit schept misverstanden.
Bonafide reserves zullen onbelast
moeten blijvendit heeft zelfs Wibaut
gewild.
De heer Wagenaar drong met klem
op een centrale beroepsinstantie aan.
Vijftien raden van beroep kunnen on
mogelijk tot eenheid van inzicht
komen.
Aangezien 's lands financiën een
krachtige versterking behoeven, zal de
A.R.-fractie zich echter niet tegen de
winstbelasting verzetten.
diodistribuanten ter beschikking wordt
gesteld voor de bevordering van de be
langen van den Nederlandschen Om
roep worden herzien;
De minister acht het mede wensche
lijk, dat ook in ander opzicht ten be
hoeve van een voorspoedige ontwik
keling van het Nederlandsche omroep
bestel een voorziening wordt getroffen,
welke naar de practijk heeft aange-
toond noodzakelijk is.
Voorshands kan worden volstaan
met een regeling voor gevallen waar
de toestand zoodanig is, dat de levens
vatbaarheid wordt aangetast. Een rege
ling derhalve, waarbij slechts inciden
teel kan worden ingegrepen. Het komt
den minister voor, dat zoodanige rege-
ling kan worden verkregen door den
minister van Binnenlandsche Zaken
de bevoegdheid te geven tot beoordee
ling van de financieele lasten, voor
zoover zulks noodig blijkt, en aan de
zen in de gevallen, waarin de genoem
de minister tot de slotsom komt, dat de
levensvatbaarheid van een bedrijf in
derdaad gevaar loopt en dengene, die
de betaling verlangt, niet bereid wordt
gevonden in het bedrag daarvan een
wijziging te brengen, welke de beta
ling meer in overeenstemming brengt
met de draagkracht van het bedrijf,
de bevoegdheid te geven aan zijn oor
deel kracht bij te zetten door te bepa
len, dat degene, die de betaling ver
langt behoudens recht op schadever
goeding aanleg en gebruik van ra-
diodistributiegeleidingen zal moeten
gedoogen.
Met de voorgestelde aanvulling van
de Telegraaf- en Telefoonwet 1904
wordt in een bestaande leemte voor
zien en wordt bereikt, dat, zonder dat
aan eigenaren, beheerders en gebrui
kers van gronden onevenredige lasten
worden opgelegd, een normale ontwik
keling van de radiodistributie als aan
gelegenheid van algemeen belang
wordt bevorderd.
ALGEMEENE NEDERL. BOND VAN
GEPENSIONNEERDEN.
Dezer dagen hield de afdeeling
’s-Gravenhage van bovengenoemden
bond een bestuursvergadering onder
voorzitterschap van den heer C. C. A.
Last in café L’Esperance”.
Besloten werd een splitsing te bren
gen tusschen secretariaat en propagan-
da-leiding.
In de plaats van den heer C. E. van
Koetsveld, die als secretaris heeft be
dankt, werd voor die functie aangewe
zen het bestuurslid, de heer J. W. Felix
terwijl het bestuurslid de heer C. E. van
Koetsveld met de functie van propa-
ganda-leider werd belast.
Voorts werden nog behandeld de
agendapunten en voorstellen van de op
21 Mei a.s. te Utrecht te houden ver
gadering van den Bondsraad.
Op 7 April lag het grensbataljon der
grenadiers een jaar op Scheveningen,
welk feit Zaterdag met een driekamp
en een estafetteloop op sportieve en
gisteravond in de zaal van het Kurhaus-
cabaret op huiselijke wijze is herdacht.
De heer Hiddink en mevr Hiddink
de „soldaten-moeder” hadden zich
wederom veel moeite gegeven om een
aardig programma aan dezen, reeds zoo
lang gemobiliseerden voor te zetten,
waarvoor hun bij den aanvang door een
kapitein dank werd gebracht. Deze
vroeg zich overigens af of dit eenjarige
verblijf te Scheveningen nu wel aan
leiding tot een „feestelijke” herden
king mocht geven, maar in elk geval
was het feit er. Hij dankte Willy
Derby voorts voor zijn welwillende be-
langelooze medewerking op dezen
avond. Met daverend applaus stemden
de militairen hiermede in.
Het is een succesvolle avond gewor
den voor alle medewerkers en mede
werksters grootendeels amateurs op het
gebied der cabaretkunst Waar meege
zongen kon worden, gebeurde dit van
harte; lang te nooden behoefde men
dat zanggrage publiek trouwens niet!
Willy Derby, als conferencier, bege
leid door Bob Snoek, zong vele liedjes
én vertelde grapjes, de „Zandhazen
Band” voor het meerendeel eigen
militaire krachten bleek een pittig j
ensemble te zijn. „The Jubileer” (de
dames Tonie Haase, Lien Stieltjens en
Annie Dol, begeleid door den heer An-
dré Stoffels) zongen als lady-croo-
ners verdienstelijk Engelsche lied
jes; de dames Annie Huisman en Bep
Hofstede dansten tezamen sierliijk een
wals, mej. Coby Lievaart pakte met
een paar leuke, geheel op het militaire
gehoor berekende liedjes, de zaal on
middellijk en kon direct een koor i
voor de refreintjes dirigeeren; de
heeren Berend en Wim Schaap gaven,
een zeer toegejuichte, muzikale rechts- i
zitting ten beste. Ook is nog vertoond
een filmpje van de wedstrijden van j-1-
Zaterdag, hetgeen vooral voor de deel
nemers daaraan, die zich zelf ploete
rend om over een schutting te komen,
vermakelijk moet zijn geweest!
Het programma vermeldde voorts
nog het optreden van mej. Yvonne van
Reysen (zang), van den heer Roel de
Vries (illusionist) en van het accor-
deonpaar fourier van der Maden en
sergeant Kagenaars. Zooals men ziet,
een uitgebreid en zeer gevarieerd pro
gramma!
Verscheidene officieren en onderof
ficieren, vergezeld van hun dames, be
hoorden tot de erkentelijke toeschou
wers Aan het slot vertolkte een offi
cier aller dank voor het gebodene,
waarna mevr. Hiddink aan de artisten
een souvenir aan dezen avond over
handigde.
Een correspondent uit Finland schrijft
ons:
Het is een koele lentedag, de zon schijnt
zoo droef en mat, alsof zij, evenals velen
in dit land nauwelijks de kracht meer
vindt om op te staan en haar taak te be
ginnen, nu een zoo groot leed over allen
is gekomen. En toch willen wij aan zulke
gevoelens niet toegeven. De Finnen wek
ken elkaar weer op tot den arbeid. Wij
zullen nu een van de groote zonen van dit
land bezoeken, wiens naam ver buiten de
grenzen vermaard werd.
Wij gaan met de tram naar Kulosaari,
de voorstad van Helsinki. Het doel van
onze reis is het atelier van Finland’s
grootsten beeldhouwer Wainö Aaltonen.
De autobussen rijden nog steeds niet in
Helsinki en het aantal taxi’s is heel
klein. Alle vrachtwagens zijn gerequi-
reerd door het leger en door de evacuatie-
autoriteiten.
Wij rijden juist langs de techriische
hoogeschool. Zij ligt geheel in puin. Ver
scheidene bekende geleerden, onder wie
professor Sihvonen hebben hier op hun
arbeidsveld bij hun wetenschappelijk werk
den dood gevonden. Ook de aangrenzende
straat Lonnrotinkatu heeft sterk van een
bomaanval geleden. Een twaalftal huizen
zijn óf vernield óf verbrand. Naast mij in
de tram zit een klein meisje van ongeveer
zeven jaar Zij drukt een groote, in licht
blauwe zijde gekleede pop tegen zich aan.
Het meisje zelf heeft een zwarten mantel
aan en een zwarten hoed op. „Wat heb
jij een mooie pop”, zeggen wij tegen haar.
„Ja zij is heel mooi. De goede oude
dame, die haar aan mij gegeven heeft zei,
dat zij van een Hollandsch meisje was,
die haar naar Finland heeft gezonden.
En hierin” het meisje toonde ons een
doos, welke naast haar staat „zijn veel
papa de pop toch maar zien. Het zou hem
zeker pleizier doen”. Het meisje zucht
even en gaat dan verder: „Maar papa zal
nooit terugkomen. Hij is gesneuveld.
Moeder zegt dat hij zeer dapper was.
Maar nadat die brief is gekomen waarin
stond, dat vader dood is, heeft moeder
niet meer gelachen. Een paar weken later
kreeg ik een klein broertje. Hij is veel
kleiner dan deze pop. Ik zal de pop een
Hollandschen naam geven. Nu moet ik
uitstappen. Dag mevrouw”.
De tram gaat verder. Na twintig minu
ten bereiken wij het doel; het atelier van
Wainö Aaltonen, dat een van de mooiste
van de geheele wereld is. En tegelijk zoo
eenvoudig, vrij van alle overdrijving
Wainö Aaltonen’s kunst is zelfstandig
hij heeft er nooit voor gevoeld zich bii’
eenige richting of school aan te sluiten
Zijn werk ontvouwt zich zoo rijk en veel'
zijdig, dat al zijn scheppingen slechts één
gemeenschappelijk kenmerk dragen- een
souvereine monumentaliteit van lijnen
vereenigd met het levendige, diep harmo
nische licht- en schaduwspel van vlakkpn
Aaltonen’s beeldhouwkunst is no^h een
nabootsing, noch een herhaling van de
heitd“r’m-Z13r h geen directe ..werkelijk
heid maar haar suggestieve werking is.
heM 'ïn ™Oirel "atUur en als werkelijk
heid in verhoogde kracht en in gepoten-
tieerde sterkte gevoelen. De beeldhouwer
vereenvoudigt als het ware en hij sty-
leert, hij verfijnt het fijne, versterkt het
Kracntige en verhoogt daarmede de van
ieder motief uitgaande werking. Zijn
beelden worden een diepe innerlijke be
levenis van den toeschouwer. Hoewel Aal-
ee.rst 46 jaar *8, heeft hij meer dan
öOU beeldhouwwerken geschapen! Daar-
komen nog meer dan 500 schilderijen.
Want Aaltonen is niet alleen beeidhou-
■HNRhskr:’.:.
