Duitsch memorandum
aan
Denemarken
Noorwegen en
I
t
I
Duitsch troepenschip
getorpedeerd
r
Tweehonderd
i
ft
ft
A
ft
/K
i
op
varenden omgekomen
I
WEK UW LEVER-GAL OP
en u zult 's morgens
uit bed springen, gereed om
bergen te verzetten.
r
U
o
EERSTE BLAD, PAGDTA 2.
HAAGSCHE COURANT VAN DINSDAG 9 APRIL t9M
over
in
geen
Denemarken geheel
Duitsche handen
Denemarken gaf onder
protest toe
Duitsch legerbericht
de operaties
l
I
V
I
9
5
Denen bieden geen
tegenstand
„Blitzkrieg”
gelegenheid tot algeheele
mobilisatie
zinken gebracht
A
0
4/
RECLAMES.
en
Snelle opmarsch
over
dat
de
Het Finsch-Russische conflict
Het doel der geallieerden
VAN BOOTZ
gisch belangrijke punten op Noorsch
staatsgebied zullen leiden.
De Duitsche regeering heeft derhalve
vandaag bepaalde militaire operaties
ingeleid, die tot bezetting van strate-
Op ons kaartje is met pijlen de richting aangegeven van de eerste
Duitsche aanvallen in Denemarken en Noorwegen.
De bezetting geschiedde in
enkele uren.
New York verneemt het
nieuws.
Uit New York werd heden volgens
Havas gemeld, dat in den afgeloopen
nacht om 12.40 uur de Colombia Broad
casting Company het programma on-
Mislukking van de Britsche
blokkade-politiek.
derbrak om mede te deelen, dat Dene
marken door de Duitschers bezet was
en dat dit bericht was bevestigd door
de Deensche legatie te Washington.
Later voegde de omroeper hieraan
toe, dat de Duitsche autoriteiten in
Berlijn verklaarden, dat zij geen kennis
droegen van een Duitsche actie tegen
Denemarken.
Het Duitsche militaire transport
schip „Rio de Janeiro” (5261 ton)
werd, met 300 man aan boord, in
de buurt van Christiansand getor
pedeerd.
Met het schip verdwenen 200 op
varenden in de diepte.
De militaire actie ter beveiliging van
de bescherming van Denemarken te
gen Engeland en Frankrijk is volko
men zonder wrijving voltrokken. De
Deensche regeering en het Deensche
volk hebben rekening gehouden met
de bijzondere omstandigheden en rus
tig en bezonnen de Duitsche maatre
gelen opgenomen.
Engeland en Frankrijk zou
den de Noordsche staten wil
len bezetten.
<««««««««««««««««««««5
De Duitsche regeering neemt daar-
mede voor den duur van den oorlog de
bescherming van het koninkrijk Noor
wegen op zich. Zij is vast besloten,
van nu af aan met ale machtsmiddelen
den vrede in het Noorden tegen iede.
ren Britsch-Franschen aanval te ver
dedigen te definitief te waarborgen.
De Duitsche regeering heeft deze
ontwikkeling niet gewild. De verant
woordelijkheid daarvoor dragen alleen
Engeland en Frankrijk. Beide staten
verkondigen wel op huichelachtige
wijze de bescherming der kleine lan
den. In waarheid echter overweldigen
zij deze, in de hoop, daardoor hun
tegen Duitschland gerichten, dagelijks
openlijker verkondigden vemietigings-
wil te kunnen verwezenlijken. De
Duitsche troepen betreden den Noor-
schen bodem derhalve niet in vijande-
lijke gezindheid.
Nadat een
Lillesand,
Ondanks den oprechten wensch van
het Duitsche volk en zijn regeering,
met het Engelsche en het Fransche
volk in vrede en vriendschap te leven
en ondanks het ontbreken van iederen
redelijken grond tot een wederzijd-
schen strijd, hebben de machthebbers
in Londen en Parijs het Duitsche volk
den oorlog verklaard. Met de ontkete
ning van dezen door hen sedert lang
voorbereiden, tegen het voortbestaan
van het Duitsche Rijk en het bestaan
van het Duitsche volk gerichten aan
valsoorlog, hebben Engeland en Frank
rijk ook tegen de neutralen den zee
oorlog geopend.
De Duitsche regeering moet derhalve
aannemen, dat de Noorsche regeering
eenzelfde houding aannemen zal ten
aanzien van de acties van Engeland en
Frankrijk, die thans in de bedoeling
liggen en elk oogenblik ten uitvoer
kunnen worden gelegd.
Doch zelfs wanneer de Noorsche re
geering bereid zou zijn, tegenmaatrege
len te nemen, dan is het de Duitsche
regeering duidelijk, dat de Noorsche
strijdkrachten niet voldoende zouden
zijn om aan de Britsch-Fransche acties
met succes het hoofd te kunnen bieden.
In deze beslissende phase van den
strijd om het bestaan, die Engeland en
Frankrijk Duitschland hebben opge
drongen, kan de Duitsche regeering
echter onder geen voorwaarde dulden,
dat Scandinavië door de Westelijke
mogendheden tot gevechtsterrein tegen
Duitschland gemaakt en het Noorsche
volk, zij het direct of indirect, voor
den oorlog tegen Duitschland misbruikt
wordt. Duitschland is niet bereid, zulk
een verwezenlijking der plannen van
zijn tegenstanders werkeloos af te
wachten of te aanvaarden.
De eerste gelegenheid hiertoe bood
het Russisch-Finsche conflict. De Brit
sche en de Fransche regeeringen heb
ben volkomen openlijk te kennen ge
geven, dat zij bereid waren, zich met
militaire strijdkrachten in het conflict
tusschen de sovjet-Unie en Finland te
mengen en daarvoor het gebied der
Noordsche staten als operatiebasis te
gebruiken. Alleen de tegen haar wen-
schen en verwachtingen snel tot stand
gekomen vrede in het Noorden heeft
belet, dat zij destijds reeds aan dit
besluit uitvoering gaven. Zoo de Brit
sche en Fransche staatslieden later ver
klaarden, dat zij het tenuitvoerleggen
Van de actie afhankelijk wilden maken
van de toestemming der betrokken
Noordsche staten, dan is dit een grove
onwaarheid. De rijksregeering heeft het
documentaire bewijs in handen, dat
Engeland en Frankrijk gemeenschappe
lijk hebben besloten, de actie via het
gebied der Noordsche staten eventueel
ook tegen hun wil ten uitvoer te
brengen.
Het beslissende punt is echter het
volgendeUit de houding van de Fran
sche en de Engelsche regeering voor
en na den Russisch-Finschen vrede en
uit de ter beschikking van de Duitsche
regeering staande documenten blijkt
onomstootelijk, dat het besluit, Finland
tegenover Rusland te brengen, daar
enboven nog aan verdere plannen
dienstbaar moest worden gemaakt.
Hierdoor is de laatste maanden
steeds duidelijker de volkomen misluk
king van de Britsche blokkade-politiek
aan den dag getreden. Deze ontwikke
ling, alsmede het ontbreken van kan-
De „New York Times” meldde ver
der nog, dat de Kopenhaagsche radio
in een bericht aan Mackay-Radio te
New York heeft medegedeeld, dat het
station, daar het „door Duitsche troe
pen bezet was”, zijn uitzendingen
staakte.
De Duitsche regeering heeft aan
Noorwegen en Denemarken het volgen
de memorandum gezonden
Het daarbij door Engeland en Frank
rijk in Scandinavië nagestreefde doel
is Duitschland door de bezetting van
Narvik van zijn Noordelijken erts
toevoer af te snijden en door ontsche
ping van Britsch-Fransche strijdkrach
ten in de Scandinavische landen een
nieuw front te vormen om Duitschland
van het Noorden uit in de flank te
kunnen aanvallen.
Hierbij moeten de landen van het
Noorden voor de Engelsch-Fransche
troenen als gevechtsterrein dienen, ter
wijl den Noordschen volken volgens
oude Engelsche traditie de rol van
Telefonische verbindingen met
Londen verbroken
De telefonische verbindingen, zoo
seint Reuter, tusschen Londen en Scan
dinavië zijn thans verbroken. Alle tele
foonlijnen van Londen naar de Scan
dinavische landen loopen over Kopen
hagen. De radio-telefonische dienst
LondenKopenhagen wordt onder nor
male omstandigheden om 7 uur ’s och
tends geopend, doch hedenochtend
heeft Kopenhagen op de oproepen niet
geantwoord.
United Press seinde hedenochtend uit
Stockholm
De Britsche legatie bevestigde de ge
ruchten, dat de Duitschers Denemarken
zijn binnengetrokken. De Duitsphe
transportschepen brachten troepen aan
land in het Noorden van Jutland en
kwamen eveneens over land binnen
rukken.
Denemarken geïsoleerd.
Denemarken is geheel geïsoleerd.
Hoewel Helsingör in Denemarken .en
Helsingborg in Zweden slechts 20 mi
nuten van elkaar verwijderd liggen, is
het onmogelijk Helsingör telefonisch te
bereiken. Men probeert echter nog de
veerdienst tusschen deze twee plaatsen
te onderhouden.
Het opperbevel van de Duitsche
weermacht deelde heden mede
„De opmarsch der Duitsche troepen
in Jutland naar het Noorden en op de
eilanden maakt snelle vorderingen.
De Deensche regeering heeft aan de
Deensche troepen order gegeven geen
tegenstand te bieden. De Duitsche en
Deensche commando’s hebben zich
vanochtend met elkaar in verbinding
gesteld.
De bezetting door Duitsche troepen
van de belangrijkste militaire steun
punten in geheel Noorwegen vordert
snel. Eenheden van alle drie de deelen
der weermacht werken daarbij met
succes samen. Op de meeste punten is
aan den geringen plaatselijken tegen
stand der Noorsche troepen een einde
gekomen. Op de vliegvelden in Jutland
en Zuid-Noorwêgen zijn Duitsche lucht
strijdkrachten geland.”
Na het leggen van de mijnenvel
den in de Noorsche wateren, zijn
de geallieerde zeestrijdkrachten
gisteren jacht gaan maken op
Duitsche schepen in de Noorsche
wateren, met als resultaat, dat drie
groote schepen werden tot zinken
gebracht Bij den ondergang van
het militaire transportschip „Rio
de Janeiro” kwamen 200 personen
om het leven.
De Duitsche regeering is in het bezit
gekomen van onbetwistbare bewijzen,
dat Engeland en Frankrijk voornemens
waren, reeds binnen enkele dagen bij
verrassing bepaalde gebieden der
Noordsche staten te bezetten De Noord
sche staten hebben van hun kant zich
niet alleen niet verzet tegen den over
val van Engeland en Frankrijk, doch
zelfs de ergste inbreuken op hun sou-
vereine rechten zonder dienovereen
komstige tegenmaatregelen geduld.
De Deensche troepen, die de grens
verdedigden, trokken terug toen de
Duitschers binnen kwamen. Zij zetten
thans den terugtocht voort en bewaren
een afstand van ongeveer een k.m.
tusschen zich en de Duitschers.
Terwijl zij aanvankelijk, met volko
men miskenning der eenvoudigste re
gels van het volkenrecht trachtten, de
hongerblokkade tegen Duitsche vrpu-
wen, kinderen en grijsaards in te stel
len, onderwerpen zij tegelijkertijd ook
de neutrale staten aan him niets ont
ziende blokkade-maatregelen.
Het onmiddellijke gevolg van deze
door Engeland en Frankrijk ingevoer
de, in strijd met het volkenrecht zijn
de, strijdmethoden, waaraan Duitsch
land met zijn afweermaatregelen het
hoofd moest bieden, was' de zeer ern
stige schade voor de neutrale scheep
vaart en den neutralen handel. Daar
enboven bracht dit Engelsch optreden
het neutraliteitsbegrip zelve een ver
nietigenden slag toe.
Van zijn kant heeft Duitchland er
echter naar gestreefd, de rechten der
neutralen te eerbiedigen door den zee
oorlog te beperken tot de tusschen
Duitschland en zijn tegenstander lig
gende zeegebieden. Daarentegen is En
geland, met het doel het gevaar van
zijn eilanden af te wenden en tegelij
kertijd den handel van Duitschland
met de neutralen onmogelijk te maken,
meer en meer er toe overgegaan den
zee-oorlog over te brengen tot de wa
teren der neutralen.
In overeenstemming met deze echt-
Britsche oorlogvoering, heeft Engeland
in voortdurend toenemende mate met
flagrante schending van het volken
recht ook in de territoriale wateren en
gebieden van Denemarken en Noorwe
gen ter zee en in de lucht oorlogshan
delingen gepleegd. Duitschland heeft
deze ontwikkeling van den aanvang
van den oorlog af voorzien. Het heeft
door zijn binnen- en buitenlandsche
economische politiek weten te verhin
deren, dat de hongerblokkade, welke
Engeland tegen het Duitsche volk ten
uitvoer heeft willen leggen, en de po
gingen, den Duitschen handel met de
neutrale staten onmogelijk te maken,
geslaagd zijn.
De „Rio de Janeiro”, welke van
Hamburg kwam, werd door een Brit
sche duikboot opgevangen. De duik
boot loste een waarschuwingsschot,
doch het schip trachtte de kust te be
reiken, waarop de Britsche bodem een
torpedo af vuurde. De „Rio de Janeiro”
werd getroffen en zonk zeer snel.
De opvarenden sprongen overboord.
Eenige hunner werden door een klein
vaartuig uit Christiansand opgepikt.
Korten tijd later schoot de duikboot
een tweede torpedo af, waarna stukken
van het schip in de lucht vlogen. Drie
geredde Duitschers werden door de
vallende wrakstukken gedood. Andere
kleine Noorsche schepen deden al het
mogelijke om de rondzwemmende
Duitschers te redden.
hevige ontploffing te
een badplaats in het
Dat Engeland en Frankrijk hierbij in
de eerste plaats het grondgebied van de
kleine Europeesche staten op het oog
hebben, spreekt overeenkomstig de
Britsche traditie vanzelf. Volkomen
openlijk hebben de Britsche en Fran
sche staatslieden de laatste maanden
de uitbreiding van den oorlog tot deze
gebieden tot strategische grondge
dachte van hun oorlogvoering geprocla
meerd.
De Deensche regeering heeft na de
onderhandelingen van den Duitschen
gezant met den Deenschen minister
president en den Deenschen minister
raad besloten om, onder protest be
treffende de omstandigheden en den
toestand, de Duitsche bescherming te
erkennen en de in de nota opgestelde
voorwaarden te aanvaarden.
De Duitsche gezant te Kopenhagen
heeft, naar het Duitsche nieuwsbureau
meldt, hedenmorgen de Deensche re
geering de Duitsche nota overhandigd,
waarin het standpunt der Duitsche re
geering ten aanzien van de Engelsch-
Fransche oorlogsuitbreidingsplannen in
Scandinavië uiteengezet wordt, en
waarin wordt medegedeeld, dat
Duitschland de bescherming op zich
neemt van de neutraliteit en de veilig
heid van Denemarken.
hulp- en soldenierstroepen is toege
dacht.
Toen dit plan door den Russisch-
Finschen vrede voorloopig verijdeld
was, werd het de Duitsche regeering
steeds duidelijker, dat Engeland en
Frankrijk bepaalde pogingen onder
namen, om hun plannen binnenkort in
anderen vorm te verwezenlijken. Voort
durend gedreven door den wensch een
interventie in het Noorden voor te be
reiden, hebben dan ook de Britsche en
de Fransche regeering de laatste weken
volkomen openlijk de stelling geprocla
meerd, dat er in dezen oorlog geen
neutraliteit behoeft te zijn en dat het
de plicht der kleine landen is, daad
werkelijk deel te nemen aan den oorlog
tegen Duitschland. Deze stelling werd
door de propaganda der Westelijke
mogendheden Voorbereid en door steeds
krachtiger wordenden druk op de neu
tralen gesteund. De concrete berichten
over op handen zijnde landingspogin
gen der Westelijke mogendheden in
Scandinavië hoopten zich den laatsten
tijd steeds meer op.
Zoo nog de geringste twijfel mocht
bestaan omtrent het definitieve besluit
der Westelijke mogendheden in het
Noorden te intervenieer en. dan is deze
de laatste dagen wel definitief wegge
nomen.
sen op succes van een rechtstreekschen
aanval op de puitsche versterkingen
in het Westen en de in Engeland en
Frankrijk voortdurend toenemende
zorgen als gevolg van de geslaagde
Duitsche tegen-aanvallen ter zee en in
de lucht, hebben den laatsten tijd in
toenemende mate er toe geleid,
beide landen trachten, met alle mid
delen het oorlogstooneel naar het neu
trale vasteland in en buiten Europa
over te brengen.
Een lid der Deensche legatie in
Washington heeft verklaardDe in
vasie van Denemarken door Duitsch
land is een schok voor alle Denen. De
invasie is bijna ongelooflijk, want zij
is door niets uitgelokt. Nog slechts een
jaar geleden heeft Denemarken aan
Duitschland verzekerd, dat het niet
zou deelnemen aan eenig anti-Duitsch
blok en dat het een invasie van zijn
grondgebied niet zou toelaten. Duitsch
land van zijn kant heeft toen toege
zegd, het Deensche grondgebied te
zullen eerbiedigen.
Denemarken is thans geheel in
Duitsche handen. Duitsche strijd
krachten hebben practisch alle be
langrijke steden en strategische
punten bezet.
Naar Reuter uit Londen verneemt,
waren er slechts omstreeks 10.000 man
troepen in Jutland, toen de Duitsche
invasie begon. Het totale aantal der in
het geheele land beschikbare Deensche
troepen lag niet boven de 25.000. Wan
neer de Denen tijd gehad hadden tot
mobilisatie, zouden zij 100.000 man op
de been hebben kunnen brengen. De
Duitsche „Blitzkrieg” pchter heeft hun
niet de gelegenheid daartoe gegeven.
De Deensche legatie heeft’ in groote
spanning gewacht op instructies. Het
uitblijven van nieuws echter, wekte
de vrees, dat de Deensche regeering in
Kopenhagen geheel in Duitsche han
den was. Dit was de oorzaak, dat de
Deensche gezant geen grondslag had
voor een demarche bij het departement
van buitenlandsche zaken te Londen.
Welke plaatsen bezet zijn.
Onder de practisch bezette steden in
Denemarken bevinden zich Kopenha
gen, Esbjerg, Korsor, Nyborg. Ook
bezetten de Duitsche de Kleine
Belt en de brug daarover. Alle
veerbootverbindingen tusschen Dene
marken en Zweden zijn verbroken. Het
Deensche draadlooze station is door
het Duitsche opperbevel overgenomen.
Zuiden van Zweden, was gehoord,
voer een kleine vloot van vis-
schersvaartuigen en andere kleine
schepen uit. Toen de redders op
de plaats des onheils aankwamen,
stegen groote rookwolken op van
de brandende olie op zee; het
schip zelf was reeds gezonken.
Zes-en-negentig opvarenden van
het Duitsche schip werden gered,
terwijl 27 dooden werden opge-
vischt. Naar vernomen wordt, zijn
misschien 200 man omgekomen.
Volgens de Britsche legatie zijn de
Engelschen erin geslaagd een groot
Duitsch transportschip tot zinken te
brengen. Vermoedelijk betreft het hier
dé „Rio de Janeiro”.
De Amerikaansche radiostations,
aldus Havas, verstrekken bijzonder
heden over de bezetting van Dene
marken. Zij was binnen enkele
uren en zonder eenig incident vol
tooid, als gevolg van een gister
avond door het Deensche kabinet
genomen besluit, geen tegenstand
te bieden aan het Duitsche ulti
matum, waarin de bezetting van
Deensch gebied werd geëischt.
zoen te Sonderburg in Noordelijke rich
ting op. Drie Duitsche kruisers zijn de
havens van Mittelfahrt binnenge
komen. Zij zetten troepen aan land,
die de aangrenzende straten bezetten.
In de Kleine Belt bevinden zich drie
groote schepen, waarschijnlijk troepen
transportschepen
Een kilometer afstand tusschen
Duitsche en Deensche troepen
„De geallieerden trachten
het oorlogstooneel naar
het neutrale vasteland
te brengen
Uit Christiansand wordt gemeld, dat
de opvarenden van de „Rio de Ja
neiro” identiteitsplaatjes met het num
mer van bataljon en regiment om den
hals droegen. Zij waren allen zeer
jong.
De meeste gewonden, die in de zie
kenhuizen zijn opgenomen, zijn niet
zwaar gekwetst. Wel hebben zij veel
geleden van het zwemmen in het kou
de water.
Wat ooggetuigen vertelden*
Het Noorsche blad „Aftenposten” pu
bliceert een onderhoud met eenige
overlevenden, die bevestigden, dat het
schip door een Britsche duikboot tot
zinken was gebracht. Een opvarende
verklaarde, dat de duikboot niet had
gewaarschuwd. Er was plotseling eet»
granaat op het dek gevallen. De beman
ning van een visschersvaartuig, dat zich
op slechts een paar honderd meter af-
Zie verder le blad, pag. 3
Geen operatiebasis voor
den verderen strijd?
Het Duitsche opperbevel is niet voor-
nemens, de door de Duitsche troepen
bezette punten als operatiebasis voor
den strijd tegen Engeland te gebrui
ken, zoolang het niet door maatrege
len van Engeland en Frankrijk
hiertoe gedwongen wordt. De Duit
sche regeering is er van overtuigd,
dat zij met deze actie tegelijkertijd ook
de belangen van Noorwegen dient.
Want deze beveiliging door de Duit
sche weermacht biedt den Scandinavi-
schen volken den eenigen waarborg,
dat hun landen niet tijdens dezen oor
log toch nog tot slagveld en tooneel
van wellicht vreesdij ke gevechtshande
lingen worden.
De Duitsche regeering verwacht der
halve, dat de Noorsche regeering en
het Noorsche volk begrip zullen toonen
voor het Duitsche optreden en zich er
niet tegen zullen verzetten. Alle tegen
stand moet en zou door de Duitsche
strijdkrachten met alle middelen ge
broken worden en daarom slechts tot
een volkomen nutteloos bloedvergieten
leiden. De Noorsche regeering wordt
derhalve verzocht met den grootsten
spoed alle maatregelen te nemen om te
waarborgen, dat het optreden der
Duitsche troepen zonder wrijving en
moeilijkheden kan geschieden. In den
geest van de van oudsher bestaande
goede Duitsch-Noorsche betrekkingen
verklaart de Duitsche regeering, aan
de Noorsche regeering. dat Duitsch
land niet voornemens is. door zijn
maatregelen de territoriale onschend
baarheid en politieke onafhankelijk
heid van Noorwegen thans of in de toe
komst aan te tasten.
Hetzelfde memorandum heeft
Deensche regeering ontvangen.
OSLO?
STOCKHOLM
}OP<
ZEE r-
V TAVANGf/? JL
K CHRISTIANSAND
V
i O
o
DENEMAM
V
^KBODÖ
z
HAGEN O
VERLOVINGSRINGEN
‘TtZ/l
Inz. de heer H.F. te A’dam, ontv. ’n fl. Tip
I
I
I
I
I
Ben «orKfoorstige aeemas
[int Veere,
Droeg ‘s winter? nooit
[wollen kleerea.
ffcf zei: „Bij die kou
Krijg ik TIP van de
[vrouw,
Dan kunnen geen stormen
[mij deeren
l
l
l
i
l
i
I
l
I
I
I
I
I
l
lederen dag moet uw lever een liter
lever-gal in Uw ingewanden doen vloeien.
Wanneer deze stroom van lever-gal onvol
doende Is, verteert uw voedsel niet, het
bederft. U voelt u opgeblazen, u raakt ver
stopt. Uw lichaam is vergiftigd, u voelt u
beroerd en ellendig, u ziet alles zwart.
De meeste laxeermiddelen zijn slechts
lapmiddelen. U moet CARTER S LEVER-
PILLETJES nemen om deze liter lever-gal
vrij te doen vloeien en u zult u een geheel
ander mensch voelen. Onschadelijk. plant
aardig, zacht, onovertroffen om de lever-
gal te doen vloeien.
Eischt Carter’s Lever-Pilletjes bij apothe
kers en drogisten, f. 0.75.
TVog twee
Duitsche
schepen tot
-Jy v
NOORD .1
.-F
