KUNST EN LETTEREN FILM EN BIOSCOOP LUCHTVAART FINANCIEELE KRONIEK r ÏTAAGSCHE COURANT VAN ZATERDAG 13 APRIL 1940. VIERDE BLAD, PAGINA 5. w TOONEEL EN JEUGD De toestand DE DUITSCHERS NAAR AMERIKA? Het Nederlandsche Strijkkwartet Convoyeering door de marine practisch onmogelijk Gids voor Concerten, Opera en Danskunst. Het beschieten van Neder landsche visschersvaartuigen te HET GEREGELDE LUCHTVERKEER MET ENGELAND HERSTELD van de zeevisscherij PREMIÈRE „ERGENS IN NEDERLAND”. GEZAGVOERDER EVERT VAN DIJK EN ZIJN MANNEN VEILIG TE OSLO - 9 POPULAIRE OPVOERING „BOEFJE" directeur Verzoek Overzicht voor de komende week. Vandaag vertrokken geen schepen uit IJmuiden. da- in de route, naar het zullen blij- Vergunning voor vliegdienst zou worden aangevraagd. Reuter seint uit New York: De regee- ring der Vreenigd; Staten heeft van haar attaché te Berlijn vernomen, dat dé Dor- nierfabrieken te Friedrichtshafen zoojuist een viermotorige vliegboot voor transat lantisch verkeei met een vliegbereik van 8800 k.m hebben voltooid Naar van gezaghebbende zijde verluidt, hebben Duitsche diplomaten niet-officieel het voornemen te kennen gegeven, ver gunning te vragen voor een post- en pas- sagiersdienst op de Vereenigde Staten, als in Juni de dienst van de British Overseas Airways op Montreal en New York wordt geopend. MUSEUM BOYMANS. Naar wij vernemen, heeft het Museum Boymans te Rotterdam op de veiling van de verzameli g Beets bij Frederik Muller te Amsterdam het groote Seine-landschap bij onweer door George Michel kunnen verwerven. Het schilderij is in 1927 ten toongesteld geweest op de retrospectieve van dezen meester in de galerie Charpen tier te Parijs Kramer (Lohen- von (Friedrich De uiteenzettingen van dr. Colijn Men telefoneerde ons vanmiddag uit Berlijn: Wij kunnen meedeelen, dat een in terview met dr. H. Colijn, dat in de „Telegraaf” was verschenen (niet be doeld werd dus, zooals gisteren werd gemeld, het artikel in de „Standaard”) zeer tendentieus door de Fransche radio werd weergegeven. Nadat Berlijn van den tekst van het interview kennis heeft genomen, is gebleken, dat hier een misverstand heeft bestaan, dat uit den weg is geruimd. Het conflict in het graanbedrijf te Groningen geëindigd. Nadat gistermiddag in Arnhem on der leiding van den rijksbemiddelaar, den heer H. P. J. Bloemers een verga dering was belegd met een deputatie van den Centralen Bond van transport arbeiders uit Groningen, ter bespre king van het conflict in het graanbe drijf, waarbij de partijen het over een oplossing niet eens konden worden, is hedenmorgen in Groningen opnieuw een bespreking gehouden, waarbij ook de Christelijke werkgevers aanwezig waren. In deze vergadering werd opnieuw een door den rijksbemiddelaar gedaan voorstel besproken, waarbij tenslotte een collectief contract werd opgesteld en aanvaard, zoodat het conflict in het graanbedrijf thans als geëindigd kan worden beschouwd. LIEDERENAVOND LAURENS BOGTMAN. Op zijn tweeden lieder-avond in dit sei zoen, Donderdag 18 dezer, in Diligentia, zal onze bekende bas-bariton Laurens Bogtman o.a. twee aria’s van J S. Bach zingen, met begeleiding van piano (Hans Schouwman) en obligaat-viool (Fernando Zepparoni). TENTOONSTELLING PULCHRI STUDIO TE EINDHOVEN EEN GROOT SUCCES. Er bestaat te Eindhoven groote belang stelling voor de tentoonstelling van Pul chri Studio, uit de residentie, zoodat di directie heeft besloten de tentoonstelling te verlengen. Was de sluiting eerst be paald op Maandag 15 April, thans is de sluiting vastgesteld op Maandag 22 April aanstaande. ILSE MEUDTNER NAAR SCHEVENINGEN. Naar aanleiding van haar succes hier te lande, is de vermaarde danseres, Ilse Meudtner, door het Kurhaus te Scheve- ningen, voor een gala-voorstelling in Augustus geëngageerd. „NOTRE DAME DE LA MOUÏSE”. Donderdag a.s. zal als première voor Europa in het Metropole Palace vertoond worden het groote Fransche filmwerk „Notre Dame de la Mouïse”, een bewer king van het ook hier ter stede opgevoerde tooneelstuk van Georges Duclos „Notre Dame van de Sloppen”. De film kwam gereed voor het uitbreken van den oorlog en zal met toestemming van de Fransche autoriteiten haèr première in Metropole Palace beleven Deze eerste vertooning zal een feestelijk karakter dragen. Er heeft zich voor de gala première een eere- comité gevormd. Wat betreft de vraag, of de Regee- ring bereid is onze visschers zoo noo- dig door inzet van convoyeerende een heden van de oorlogsmarine te be schermen, luidt het antwoord „dat in verband met de uitgestrektheid van een eventueel te bewaken zeegebied en den aard der aanvallen de inzet van convoyeerende eenheden van de zee macht, andere moeilijkheden, welke daaraan verbonden zijn, in het midden gelaten, niet wel uitvoerbaar zou zijn.” Gisteren vertrokken vier trawlers. Gisteren zijn van IJmuiden vier stoomtrawlers ter visscherij vertrok ken. Daarbij was de „I. S. Groen”, IJm. 130. van de reederij Wed. S. I. Groen, welke op 30 Maart tegelijk met de „Vikingbank”, IJm. 183, van de zelfde reederij, binnenkwam, nadat deze schepen door Duitsche vliegers beschoten waren. Sindsdien was het schip nog niet naar zee geweest. De „Vikingbank” is nog steeds binnen en de „Horn Rif”, IJm. 155, van deze ree derij, welke gisteren ook zou gaan va ren, kon ook niet vertrekken. Verder gingen gisteren naar zee de „Maria Elisabeth”, IJm. 114, „Zwarte Zee”,' IJm. 94 en de „Adelante”, IJm. 19. Dit schip van de reederij De Daad is dus, na anderhalven dag binnen te zijn geweest, dadelijk weer vertrok ken, terwijl het op de laatste reis be schoten is geworden. Daarentegen is de „Knikker”, IJm. 4, van dezelfde ree derij, welke al 3 dagen binnen was. nog niet kunnen vertrekken. Ook eenige stoomtrawlers moesten binnen blijven. Visschers, die al gemonsterd hadden, trokken zich weer terug. Behalve de vier genoemde stoom trawlers, zijn gisteren van IJmuiden 6 loggers ter visscherij vertrokken. GALA-TOURNÉE VAN HET ENGELSCHE SADLER’S WELLS BALLET. Het beroemde Engelsche Sadler’s Wells Ballet (vroeger Vic-Wells genaamd naar „the Old Vic”) zal begin Mei een aantal gala-voorstellingen in ons land geven. Aan het ballet zullen veertig personen medewerken alsook een groot orkest Opheffing commissie voor de economi sche verdedigingsvoorbereiding. In een legerorder wordt ter kennis gebracht, dat bij beschikking van den voorzitter van den Raad van Ministers van 18 Maart 1940 met ingang van 1 Mei 1940 wordt opgeheven de com missie, aan welke is opgedragen der Regeering, op aanvrage dan wel eigener beweging, ter zake van de economische verdedigingsvoorbereiding van advies te dienen. De leden van deze commissie wor den eervol ontheven van hun functie. Het dreigend conflict in het veenbedrjjf in Drente en Overijsel De rijksbemiddelaar in het eerste dis trict, de heer H. P. J. Bloemen, heeft Maandagmiddag a.s. ten stadhuize te Arnhem een bespreking met partijen, betrokken bij het dreigend conflict in het veenbedrijf in Drente en Overijsel. Maandag 15 April heeft in Pulchri Studio de door ongesteldheid uitge stelde piano-avond door de talent volle jonge Italiaansche artiste Maria Curcio plaats. Het" program ma vermeldt werken van Vivaldi, Schubert, Mozart, Chopin en Brahms. De K. L. M. heeft vanochtend uit Ber- lijr officieel bericht ontvangen, dat de bemanning van het vliegtuig „Kemp haan”, dat zich te Oslo bevindt, zich in goeden welstand bevindt. Het vliegtuig is bij de luchtaanvallen onbeschadigd gebleven en is nog vliegklaar. De be manning bestaat uit gezagvoerder E. van Dijk, radio-telegrafist Suttorp boordwerktuigkundige Jung en steward Meijer. Plannen tot oprichting van een Nederlandsch Tooneel Lyceum”. In een gisteren gehouden persconferen tie heeft de heer Carel Briels, een jeug dig acteui, die verleden jaar de tooneel- school te Amsterdam heeft verlaten, mede- deeling gedaan van reeds oude plannen, die thans echter in een stadium van uit voering zijn gekomen, om de jeugd të winnen voor het klassieke tooneel, opdat in de toekomst er in Nederland wederom een geïnteresseerd en deskundig tooneel- publiek zal zijn. Door jeugdvoorstellingen en andere vormen van tooneelpropaganda onder de jeugd tracht men weliswaar reeds thans dit doel te bereiken, doch de initiatiefnemers meenen, dat de doeltref fendheid der tot nog toe gevoerde acties te wenschen laat, en waar men de jeugd niet naar het tooneel kan krijgen, wil men probeeren het tooneel naar de jeugd te brengen. Tot dit doel zal een enquête onder alle inrichtingen van middelbaar en voorbe reidend onderwijs, studenten- en cultuur organisaties worden gehouden en indien het resultaat daarvan gunstig is, zal in het leven worden geroepen de stichting „Het Nederlandsch Tooneel Lyceum”, waarvan de artistieke leiding zal berusten bij Eduard Verkade, verder Albert van Dal- sum een groot deel der te geven voor stellingen zal verzorgen en Carel Briels de zakelijke leiding zal hebben. Een kleine groep van vier of vijf bekende kunstenaars zal worden gevormd, terwijl aan onderwijsinstellingen en cultureele vereenigingen een cursus zal worden aan geboden, welke zal inhouden de opvoering van belangrijke fragmenten uit klassieke meesterwerken, welke door een welover wogen ileiding en een causerie zullen wor den verbonden. De voorstellingen kunnen gegeven wor den zoowel in een tooneelzaal als in aula of gymnastiekzaal der onderwijsinstellin gen of vereenigingen. De prijs der voor stelling zal zeer laag zijn. In de persconferentie werd medegedeeld, dat dé minister van Onderwijs, Kuhsten en Wetenschappen, Z.Exc. G. Bolkestein, zijn instemming met deze plannen heeft betuigd. NICOLAI ORLOFF. De groote Russische pianist, Nicolai Or loff, wiens optreden alhier destijds moest worden uitgesteld, in verband met ver anderingen in de tournée’s van dezen kun stenaar door Italië en Zuid-Slavië, zal nu op Zondagmiddag 21 April a.s. een Cho- pin-matinée geven in Diligentia. Vrijdag 19 April treedt in Diligentia de pianist Jean Antonietti, die zich hier reeds een zeer goeden naam heeft verworven, nogmaals op met werken van Schubert, Schumann en Chopin. Zaterdag 20 April gaat in het Ge bouw Mozart’s „Zauberflöte” door de Nederlandsche Opera-Stichting onder de muzikale leiding van Paul Pella. De regie zal bij prof, dr. Lothar Wallerstein berusten. Een opvoering van voornaam-artis- tiek gehalte is te verwachten. STEFAN ZWEIG GENATURALISEERD De „London Gazette" deelt mede, dat de Oostenrijksche schrijver Stefan Zweig, de Britsche nationaliteit heeft gekregen. (Van onzen financieelen medewerker) Wederom hebben twee kleine landen het moeten ontgelden, het eene zonder ook maar een hand ter verdediging uit te steken, het andere zich verwerend met den moed der wanhoop. De „zeven magere maanden" van den oorlog zijn voorbij de Scandinavische landen heb ben als lont bij het buskruit dienst ge daan en eerst thans zullen de werkelijke machtsverhoudingen zich gaan afteeke- nen. Al heeft de geheele wereld eigen lijk op het losbarsten van het geweld liggen wachten, de uitbarsting zelf is toch nog als een verrassing gekomen, temeer waar zij geheel onverwachte vor men heeft aangenomen. Het is dan ook te begrijpen, dat de beurzen een zwaren schok hebben moeten doorstaan, dien zij echter tot dusver met stoisynsche kalmte hebben weten op te vangen. De sterke technische positie der Amster- damsche beurs en de groote liquiditeit, waarover men hier te lande beschikt, waren aanleiding, dat van groote angst- verkoopen geen sprake is geweest. Slechts trokken de koopers zich terug, zoodat het geringe aanbod, dat er was eerst op een aanzienlijk lager koerspeil kon worden opgenomen. In onze aan- deelenmarkt zijn niet onbelangrijke ver liezen over de geheele linie geboekt, waardoor de winst, welke na maanden van aarzeling de vorige week was gere gistreerd, in twee dagen tijds weer ge heel werd uitgewischt. Bijzonder gedrukt lagen geruimen tijd ook obli gaties in de markt. Nederlandsche fond sen landden aan op een koerspeil, dat niet in 'overeenstemming is met onze werkelijke financieele situatie en dus grootendeels op psychologische basis berustte. Dit zelfde geldt tenslotte ook voor de aandeelenmarkt, waar het ren dement een wel bijzonder hoogen st'nd heeft bereikt. Toch is dit laatste niet zoo heel bevreemdend. Weliswaar zijn da* -lijke economische Pen^n* vV-, be- Jitsch' zitteO- finab' ka” den piot' V00t“ R.K. HAAGSCH SYMPHONIE ORKEST. Het R.K. Haagsche Symphonic Orkest geeft Zondagavond a.s. in „den Hout” een propaganda-concert. Het R.K. dubbelmannenkwartet „Eupho- nia” zal op dien avond zijn medewerking verleenen. Solisten op dit concert zijn: mej. N. Lunow (zang) en Herman van Diemen (viool) NEDERLANDSCH OPERA-ENSEMBLE „LOHENGRIN” Als tweede populaire opera-voorstel- ling zal het Nederlandsch Opera Ensemble op Zondagavond 21 April a.s. om 8 uur een opvoering geven van „Lohengrin” onder muzikale leiding van Maarten Spaanderman. De voorstelling heeft plaats in het Gebouw voor Kunsten en Weten schappen. Medewerkenden zijnAlbert (König Heinrich), Jac. Turner grin). Helene Ludolph (Elsa von Bra bant), Chris van Dam (Friedrich von Telramund), Liesbeth Poolman-Meissner (Ortrud), Gerard Holthaus (Der Heer- rufer) benevens het volledige koor. Ook bij deze voorstelling zal het Rotterdamsch Philharmonisch Orkest medewerken. CONCERT GEMEENTEMUSEUM. Op Woensdag 17 April a.s. zal in de aula van het Gemeentemuseum de 33ste „Muziek-Avond” gegeven worden door Jouck Cuperus, sopraanzangeres te Leeu warden en Herman Blazer, violoncellist te Groningen, met welwillende medewer king van de heeren Theo Koning en Her man van Roon, pianobegeleiding. ,ellifht te Dut Dat Engeland met zijn machtige cieele middelen hierbij niet zi- men. door overbieding Duitschian kaas van het brood te eten, niet worden betwijfeld. Ook 1 Balkan kunnen zich daarom selinge onverwachte wendingen doen. TENTOONSTELLING WERK VAN JACQUES CHAPCHAL EN RONALD LINDGREEN. Vrijdag j.l. is de tentoonstelling van werken van de schilders Jacques Chap- Op de schriftelijke vragen van het Tweede-Kamerlid Woudenberg in ver band met het beschieten op de Noord zee van Nederlandsche visschersvaar tuigen door Duitsche vliegtuigen, heeft de minister van Buitenlandsche Zaken, mede namens zijn ambtgenoot van Defensie geantwoord, dat de Re geering daarover nadere gegevens heeft ontvangen. De Regeering is ter zake diligent. Na een dag onderbreking werden op Donderdag j.l. de vier luchtdiensten op Engeland onderhouden, waarmede in to taal 47 passagiers en 4292 k.g. vracht en post werden vervoerd Van gisteren af is een regelmatige dienst ingesteld, welke tweemaal daags in beide richtingen zal worden onderhouden. Gift van het Prinselijk Paar voor de Boddaert-tehuizen H.K.H. Prinses Juliana en Z.K.H. Prins Bernhard hebben als blijk van belangstelling voor de opvoering van de Gooische Spelers op 17 April a.s. in den Stadsschouwburg te Amster dam. ten behoeve van de Boddaert- tehuizen, een gift doen toekomen. de stijging van de levensonderhoud, de Regeering op 17 December 1939 besloot de steunuit- keeringen tot en met 2 Maart 1940 te verhoogen met een duurtetoeslag van 5 procent. Deze toeslag is op 22 Febr. voor onbepaalden tijd verlengd. Sinds het tijdstip, waarop de duurtetoeslag werd verleend, heeft de stijging van de kosten van het levensonderhoud zich voortgezet. Over de maand Maart is het geheele gezinsbudget gestegen met 8.9 procent sedeft Augustus 1939, ter wijl de kosten voor de voeding met 13.2 procent zijn gestegen. Het is daar om, dat de besturen der vakvereeni- ging den wensch uitspreken, dat de duurtetoeslag zal worden verhoogd in overeenstemming met de stijging van de kosten van het levensonderhoud. In een schrijven van 20 October werd de wensch geuit om de gevolgen van de kostenstijging op te heffen door het verstrekken van een gecompenseerd duurtetoeslag. Er zijn inderdaad ver scheidene maatregelen genomen om aan den nood van de werknemers te gemoet te komen, doch door allerlei omstandigheden is het resultaat van den den 5 procent duurtetoeslag gerin ger dan anders het geval zou zijn ge weest. Om al deze redenen verzoeken de be sturen den minister den duurtetoeslag van 5 procent te verhoogen en, aan te passen aan de stijging van de kosten van het levensonderhoud, teneinde daardoor verdere inzinking van het levenspeil van de groote massa der werkloozen te voorkomen. om verhooging van den duurtetoeslag Het Nederlandsche Verbond van Vak- vereenigingen, het R. K. Werklieden verbond in Nederland, het Christelijk Nationaal Vakverbond en de Neder landsche Vakcentrale hebben een schrijven gericht tot den minister van Sociale Zaken, waarin zij den minister eraan herinneren, dat in verband met kosten van het Regeering Ontworpen voor U, en „op U zich aanpas send aan Uw lichaam, hergeeft een Gaine van J. Roussel aan Uw sil houet de ideale pro porties. Uitsluitend ver krijgbaar bij •1-GRAVENHAGE Noordeinde 50 Amsterdam - Leidschestraat 14 Rotterdam Coolsingel 57 c Vraag onze brochure No.6- Gratis! In het Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen. Het Nederlandsen Tooneel, Coi van der Lugt Melsert, zal op mor genavond 14 April a.s. in het Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen, één en kele populaire opvoering geven van „Boefje” tooneelbewerking in 5 bedrij ven, naar het boek van M. J. Brusse, met Annie van Ees in de titelrol. Aan de kwartetavond van het Nederlandsche Strijk kwartet op 17 April in Dili gentia zal medewerken de hoboïst Jaap Stotijn. Uitge voerd zullen worden kwar tetten met hobo van Sieg fried Borris en Mozart. Sieg fried Borris behoort tot de jongste Duitsche componis- ten-generatie en is leerling van Paul Hindemith. Het uit te voeren werk teert van 1938 en komt allereerste uitvoering. Ver der speelt het Ned. Strijk kwartet het 3e kwartet van Hindemith. Gedurende het verblijf van den componist in Nederland in den afge- loopen zomer heeft deze zijn groote ingenomenheid be tuigd met de interpretatie var dit werk door het Ned. Strijkkwartet. Tot slot van den avond zal uitgevoerd worden het Har- fenquartet op. 74 van van Beethoven Nieuwe mijnenvelden wekken ongerustheid Vanochtend zijn geen stoomtrawlers van IJmuiden vertrokken. Er is momenteel niet veel zin bij de visschers om te varen. Wel liggen er stoomtrawlers gereed en daarbij zijn schepen, welke vier dagen of langer binnen zijn. De berichten omtrent het leggen van nieuwe, groote mijnenvelden wekken echter ook weer ongerustheid. Vooral zoolang men niet weet, waar de mij nen gelegd zijn. Wanneer het juist zou wezen» dat door Engeland een zeer groot mijnenveld zal worden gelegd en men daarvoor maanden werk zou heb ben, is het zeer wenschelijk, dat elke week mededeeling wordt gedaan, hoe ver men daarmede gevorderd is. De Nederlandsche Visscherij Cen trale vérstrekke, wanneer de gelegde mijnenvelden door de Regeering offi cieel worden meegedeeld, 'daarvan zoo spoedig mogelijk kaartjes. De berich ten over de te leggen mijnenvelden zijn echter zeer fantastisch. Een feit is, dat in den vorigen grooten oorlog bij de Doggersbank slechts een vaar geul van drie mijl was overgebleven, terwijl er thans twee vaargeulen zijn van 40 en 20 mijlen breed. Men verwacht hier, dat welke de visschersschepen Noorden zullen volgen, vrij ven van mijnen. chal en Ronald Lindgreen in de kunstzaal „Kunst van onzen tijd” aan het Prins Mauritsplein geopend door den heer H. Martin, lëeraar aan de 3e Gem. H.B.S. en oud-directeur van het „Friesch museum" te Leeuwarden. Jacques Chapchai is Rus van geboorte. Hij schilderde en teekende reeds op jeug digen leeftijd en hing zijn biologische stu dio al spoedig aan den kapstok, teneinde zich in Petrograd, op een z.g. vrije aca demie, aan de schilderkunst te kunnen wijden. Hij zette zijn studie voort te Pa rijs.. Van 1925 af heeft Chapchal in de residentie gewoond en van dien tijd af bespeurt men in zijn werken een sterk Hollandschen inslag. Ronald Lindgreen werd in Ned.-Indië geboren en is 23 jaar oud. Twee jaren geleden vestigde hij zich te Parijs en werkte daar op verschillende vrije aca demies. In September j.l. keerde hij naar ons land terug. In het City-theater te Amsterdam is op een galavoorstelling gisteravond voor de eerste maal vertoond de nieuwe Neder landsche film „Ergens in Nederland”, ver vaardigd door „Filmex”, onder regie van dr. Ludwig Berger en met medewerking van de Koninklijke Nederlandsche Marine. Er waren in de zaal dan ook opvallend veel marine-uniformen en vele te Am sterdam gedetacheerde marine-officieren woonden, voor zoover de dienst zulks toe liet, de voorstelling bij. Onder de aan wezigen zagen wij o.m. den commandant van den luchtverdedigingskring Amster dam, luit.-generaal van Ermel Scherer en den commandant der maritieme middelen, kapitein ter zee Rost van Tonningen. Na vertooning van de film, welke een luid applaus oogstte, werden op het too neel gehuldigd de vertolkster van den hoofdrol, Lilly Bouwmeester, de vertolker van den mannelijken hoofdrol, de jeugdige schrijver Jan de Hartog, die tezamen met den regisseur het manuscript voor deze film heeft ontworpen, de regisseur, dr. Ludwig Berger en van de overige spelers voor zoover aanwezig: Rini Otten, Eduard Verkade, Mathieu van Eysden, alsmede de productie-leider, Rudolf Mayer. Dinsdag 16 April in Diligentia het Haagsche Trio, dat hier reeds eer der met veel succes optrad. Woensdag 17 April wordt in den Haagschen Kunstkring een Hugo Wolf-avond gegeven met medewer king van P. C Brederode (die de composities bespreken en de ge dichten declameeren zal), Alb. Dankmeyer, piano en Leida Alink. zang. In Diligentia speelt het Nederlandsche Strijkkwartet wer ken van Beethoven, Mozart, Hinde mith en Borris. Voor de compo sities met hobo is Jaap Stotijn ge ëngageerd. Een veelbelovende avond. In het Gemeentemuseum een Muziekavond door de zange res Jouck Cuperus en den cellist Herman Blazer. IN GOOD KING CHARLES’ GOLDEN DAYS. Het Residentie Tooneel, directeur Dirk Verbeek, heeft het opvoeringsrecht ver worven voor Bernard Shaw’s nieuwste too neelstuk: „In good King Charles’s golden days". Het is de bedoeling het stuk het volgend seizoen ten tooneele te brengen. DE „KEMPHAAN” BLEEF ONBESCHADIGD. Donderdag 18 April in Diligentia een liederenavond door Laurens Bogtman met Hans Schouwman aan den vleugel. Een concert, dat in de publieke belangstelling zonder twijfel is aan te bevelen. er enkele zeer hooge dividenden an kondigd, bijvoorbeeld bij de Vereen Blikfabrieken (20 pCt. tegen 6^> póg.de doch in de meeste gevallen ontw» men een tendentie tot ruime reserv ring. Zoo heeft de Arendsburg Tah slechts een dividend van 7 pCt 12pCt.) tot uitkeering gebracht t wijl de JavaChinaJapan-lijn als geheel buiten de oorlogszöne var de lijn steeds als uitermate winstgev^ was gedoodverfd, niet veel beter kunnen doen dan haar dividend on pCt. te handhaven. Het is daarom red lijkerwijze te verwachten, dat de Vef" I verslagen van groote onderneming»? welke binnenkort gepubliceerd zulh? I worden, ten aanzien van de uitkeert? politiek teleurstellingen zullen brengen Wij denken hier speciaal aan Konim,' lijke en H.V.A. De invloed der gebeurtenisen in a om Scandinavië heeft zich natuurlij], ook geuit in het koerspeil van de vX buitehlandsche obligaties, waaraan onze markt zoo rijk is. De Scandinavisch» fondsen zelf kwamen onder zoo sterk® druk te staan, dat de noteeringen qb aanzienlijk lager peil eerst Donderda» konden worden hervat. Britsche Ir neutrale obligaties schommelden hevi» al naar gelang men de militaire kansen van Duitschland in Scandinavië gunstj. ger of ongunstiger aansloeg. Op dj valutamarkt ontstond een soortgelijk I heftige beweging, waarbij het „vrije" pond wilde schommelingen vertoonde. I Voor den eersten keer sinds langen tijj heeft het Nederlandsche Egalisatiefonds den gulden weer op den bekenden dol. larkoers van 1.88 3(8 moeten steunen i en vermoedelijk h«* hiertoe be. langrijke hoeveelheden goud moeten afstaan. De in Amerika geuite vrees, dat langzamerhand al het Euro peescha i goud zich in de Vereenigde Staten zou vergaren, wordt hoe langer hoe minder fantastisch. Dat onder deze omstandig, heden onze geldmarkt na de vrij sterke verruiming der vórige week, plotseling krapper werd, valt niet te verwonderen. Het particulier disconto is van circa i 7/8 pCt. weer tot bijna 2 Pet. gestegen i en zoo ziet men, dat vooral een Regee ring van een klein land als het onze het niet in de hand heeft, de geldmarkt te beheerschen en door een politiek van goedkoop-geld ook de leeningrente ten eigen behoeve te drukken. De gedeeltelijke overweldiging van Scandinavië tezamen met de afsluiting van Zweden brengen natuurlijk een zeer grooten ommekeer teweeg in de economi sche verhoudingen van Europa. De onga- wisheid van den strijd in het Noorden maakt weliswaar een juiste analyse nog onmogelijk, doch eenige voorname pun ten kunnen toch reeds worden aangtt- geven. Zoolang Denemarken onder Duitsch „toezicht” blijft, zal het ge heele economische leven van dit land op Duitschland geconcentreerd worden. Dat wil zeggen, dat een totale omscha keling zal moeten plaats vinden. Tot dusver immers was Denemarken wat zijn uitvoer van agrarische en zuivel producten betreft, grootendeels van Engeland afhankelijk. Engeland verliest dus een belangrijken toevoer aan zuivel^ producten, die het wellicht thans ge deeltelijk uit Nederland zal wenschen te betrekken. Duitschland vindt in Dezië- marken een rijken voorraad aan levens- benoodigdheden, waarbij evenwel’wel degelijk in aanmerking moet worden ge nomen, dat voor de instandhouding van den Deenschen veestapel de invoer van voedergranen van overzee een absolute voorwaarde is. De uitvier van ertsen hout en cellulose uit Noorwegen en Zweden zal eveneens voorloopig tol stilstand komen, waardoor wellicht i moeilijkheden zullen ontstaan voor de bouwbedrijven en de papierindustr#. Aan de andere zijde is Scanainavii tevens voorshands uitgeschakeld sJ» markt voor West-Europees^b-e en Anten- kaansche producten, waardoor een l> langrijk exportgebied wegvalt Tension» is er de machtige en moderne NoorscM koopvaardijvloot, waarvan een klem deel wellicht in de handen der Duit- schers valt, doch voor hen van weinig nut zal zijn, maar waarvan het groot ste deel een welkome versterking zal vormen voor de handelsvloot der gealli eerden. Wat de betrekkingen tusschen ons land en Scandinavië aangaat, zoo zi] allereerst op te merken, dat ons belang in Scandinavische fondsen niet onbe langrijk is. Vele Deensche en Noorsche obligaties zijn ten onzeftt genoteerd terwijl wij ook niet onaanzienlijke be langen in Zweedsche en Deense! aan' deelen bezitten. Dat hierop groote ver liezen zullen moeten worden gelede*1 valt niet te betwijfelen. Ook onze uit voer naar Scandinavië zal het zwaarJ^ verduren '-rijgen. Hij beliep in ruim f 60 millioen of 6.4 pCt. van onze*1 I totalen uitvoer en betrof in hoofdzaaK ruw ijzer, cokes, bloembollen, zout, kaas, groenten, machines en textiel, ter wijl bovendien Scandinavië uit Neder- landsch-Indië belangrijke hoeveelheo® grondstoffen betrok Onze invoer U1 Scandinavië beperkte zich in hoofdza®* tot hout, cellulose en ijzererts. ten aanzien der twee eerstgenoemde Pr ducten zullen wij waarschijnlijk ste gedupeerd zijn. Eindelijk hebben meeste onzer groote concerns, Kon»® lijke, Philips, Unilever, van BerK Muller, groote belangen in de Scand1 vische landen, aan welke belangen huidige situatie zeker niet veel 6 zal doen. - n Het is onder de omstandigheden het oogenblik, waarop hevig k*"138 rumoer dreunt, bijna niet doenh 3.’ belangstelling voor andere econonns en financieele gebeurtenissen te w ken. Niettemin mag een verwijzing de zeer actief geworden Engelsche nomische politiek zeer zeker niet breken, omdat het toch mede (of in hoofdzaak de zeer intensieve kade is geweest, die Duitschland to Scandinavischen noodsprong heet bracht. Ik bedoel de oprichting va. t(j., English Commercial Corporation een Engelsch regeeringslichaatn- zich ten doel stelt, met alle nnoge middelen een allereerst op den Balkan, later ook in andere neutrale landen werkstelligen, teneinde daar land zooveel mogelijk dwars j l

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1940 | | pagina 14