van
m
De landing van de Britsche troepen
Noorwegen
Het Noorsche leger herstelt
zich van den eersten schok
1940.
De Duitschers bezetten twee
spoor
de Zweedsche
imen naar
en
veroveren
grens
Kongsvinger
No. 17546.
Woensdag 17 Apr;!.
BELANGRIJKSTE NIEUWS
BUITENLAND
Duitsch leg'erbencht
het
Koning Haakon bij zijn
troepen
Berlijn spreekt de
bezetting van Narvik door
de Engelschen tegen
PRIJS DEZER COURANT:
BUITENLAND
EERSTE BLAD.
de
der
Eerste blad, pag. 3.
Eerste blad, pag. 2.
van
weer verleend
Vierde blad, pag. 1.
van
ZWITSERLAND.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Mededeeling
opperbevel
Amerika volgt nauwlettend de
ontwikkelingen in Europa
deelen des lands is de toestand ongewij
zigd. Engelsche troepen zijn in het
Noorden van Noorwegen ontscheept en
hebben contact gekregen met de Noor
sche troepen.
ling heeft Kongsvinger gistermiddag in
genomen en zet thans haar opmarsch
Noordwaarts voort.
De nog volkomen wintersche tempe
raturen en de sneeuwlaag maken alle
bewegingen bijzonder moeilijk.
Het Noorsche opperbevel deelt mede,
dat het Noorsche leger zich van den
eersten schok hersteld heeft
Eerste blad, pag. 1.
Minister Spaak bracht in den Se
naat hulde aan Noorwegen en besprak
de verdediging van de Belgische onaf
hankelijkheid.
Mussolini heeft zijn rede, welke hij
Zaterdag zou houden, uitgesteld.
Eerste blad, pag. 3.
Met het
landsche
Duitsche vliegtuigen hebben Britsche
oorlogsschepen op de Noordzee aange
vallen. Een slagschip zou door een
voltreffer geraakt zijn.
Vierde blad, pag. 1.
Gisteren
„Kemphaan
een
opper-
Narvik
Neder-
door
Voor 's-Gravenhage bij vooruitbet. per 3 mnd. met „Kikeriki”, „De Nieuwste Mode”
„Koloniaal Bijblad” en „Letterkundig Bijblad” 3-Franco per post met Mode
blad ƒ4.zonder Modeblad ƒ3.75 Buitenland ƒ9.Landen waarop het
verlaagd intern, drukwerk-posttarief van toepassing is 7.p. kw. Bij postkantoren
tegen de geldende goedk. abonn.prijzen. Afz. nummers 5 ct„ fr. p. post 10 ct.
BINNENLAND
Ir. S„ die een belangrijke rol speelde
in de Haagsche spionnagezaak, is door
de Rotterdamsche rechtbank tot vijf
jaar gevangenisstraf veroordeeld.
Vierde blad, pag. 2.
Tijdens de actie ter zee voor de Noor
sche kust gingen 40 oorlogs- en han
delsschepen verloren.
Eerste blad, pag. 2.
De uitbreiding van het door de Duit
sche troepen in de zóne van Oslo be
zette gebied wordt voortgezet. De trein
verbinding Oslo-Frederiksstad-Halden-
Kornsjö, tot de Zweedsche grens is weer
tot stapd gebracht. Een Duitsche afdee- tegen den vijand niet teruggekeerd.
De evacuatie van Oslo. Met gebruikmaking van alle md&elijke vervoermiddelen werd de bevolking uit de
stad weggevoerd.
Naar uit Batavia wordt bericht, zal
het slagkruiserplan a.s. Maandag in
den Volksraad in openbare behande
ling komen. Derde blad, pag. 1.
het K.L.M.-vliegtuig
behouden op
zich teruggetrokken hebben naar de
Zweedsche grens, berusten op fantasie.
De ertsspoorlijn van Narvik tot de
Zweedsche grens bevindt zich in Duit
sche handen. De in en om Narvik ope-
reerende Duitsche troepen staan in per
manent contact met de hoofdkwartieren
in Noorwegen.
Engelsche zeestrijdkrachten hebben
gisteravond opnieuw de stad en de
haven van Narvik beschoten. Er werd
echter geen poging ondernomen Engel
sche troepen aan land te zetten.
Snelheid van beide partyen
van groot belang
Reuter’s militaire medewerker schrijft,
dat de voorhoede van het geallieerde
expeditieleger zich thans in Noorwegen
bevindt, doch dat de basis, welke de af-
deelingen hebben uitgekozen, geheim
moeten blijven, omdat de Duitschers in
het onzekere moeten blijven tot de
troepen aan de kust vasten voet heb
ben gekregen. Naar verluidt, zenden de
Duitschers reeds per vliegtuig verster
kingen in Westelijke richting naar hun
jeïsoleerde garnizoenen te Bergen en
i’rondheim. Onder deze omstandig
heden is snelheid daarom voor beide
partijen van zeer groot belang.
Waar de strijd woedt
Omtrent de krijgsverrichtingen deelt
de opperbevelhebber o.a. mede, dat de
Noorsche troepen in het Zuidoosten
door sterke Duitsche afdeelingen aan
gevallen zijn en zich in Oostelijke rich
ting teruggetrokken hebben. De strijd
duurt voort ten
vinger, aan het
Hakedal, waar
skitroepen met succes de Duitschers in
de flank zijn aangevallen. Twee Duit
sche vliegtuigen werden neergehaald.
Nieuwe valschermtroepen zijn vernie
tigd of gevangen genomen. In de andere
Westen van Kongs-
Mjoesameer en nabij
afdeelingen Noorsche
Dit nummer bestaat uit VIJF bladen
en het „Letterkundig Bijblad”
Deze courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
BUREAUX: WAGENSTRAAT 35-37
Telefoon 116300 (zeven lijnen) Giro No. 12500
De Engelsche
wordt vermist en
schouwd.
De bondsraad heeft besloten tot het
oprichten van een regiment berginfan
terie en twee bataljons territoriale troe
pen tegen 29 April.
Ertsspoorlijn van Narvik naar
Zweedsche grens bezet
de Duitschers van
de Zweedsche grens
waardoor zij Noor-
Een Duitsche erkenning
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt,
dat het bij de door Engeland propa
gandistisch zoo groot voorgestelde lan
dingen op Noorsch gebied om de vol
gende feiten gaat
Een landing is waarschijnlijk bij
Harstad geschied. Deze plaats ligt op
het eiland Hinnöy, dat hemelsbreed
ongeveer 70 k.m. van Narvik is gele
gen. Narvik en Harstad worden door
een breede fjord gescheiden.
Het schiereiland ten Noordwesten
van Narvik vormt een gespleten, ten
deele boschrijk hoogland, dat op ver
schillende plaatsen tot meer dan 1000
meter stijgt. De mogelijkheden voor
de beweging van groote troepenmach-
Van 15 regels 1 50 Iedere regel meer tot 10 regels 40 ct„ daarna iedere regel
meer 50 ct. Reclames 90 ct. per regel. Bewijsnummers 5 ct„ fr. p post
10 ct. Incasso binnen de stad 5 ct.. buiten de stad volgens posttarief Bij
vooruitbetaling Kleine Advertenties 90 ct.; Dienstaanbiedingen 70 ct
Advertentiën waarin voorkomt „Brieven aan het bureau van dit blad" 10 ct. meer.
Ten Noordoosten van de Shetland-
eilanden heeft een Duitsche duikboot
een torpedojager der „Tribal’-klasse tot
zinken gebracht. Verscheidene Noorsche
torpedobooten werden door de oorlogs-
marine in dienst gesteld.
Het luchtwapen zette gisteren zijn
verkenningsvluchten boven de centrale
en Noordelijke deelen van de Noordzee
alsmede aan de Noorsche Westkust
voort en verkreeg waardevolle inlichtin
gen. Ondanks het slechte weer werden
eenheden van de Britsche zeestrijd-
Krachten door Duitsche gevechtsvlieg
tuigen aangevallen. Een groot troepen
transportschip werd door voltreffers van
het zwaarste kaliber getroffen. Een
vijandelijke onderzeeër en een vijande
lijke kruiser werden 150 k.m. ten
Noord-Westen van de Mold-fjord, zooals
reeds gemeld, door zware treffers van
bommen tot zinken gebracht. Tijdens
contrólevluchten aan de Zuidwestkust
van Noorwegen schoten Duitsche ja
gers op 15 April een Lockheed-Hudson
en een Sunderland vliegboot neer. Een
Duitsche machine is van de vlucht
De Noorsche legatie te Stockholm
beeft United Press gemachtigd, de of-
ficieele Duitsche radio-uitzending.
waarin gezegd werd dat koning Haa
kon naar Zweden gevlucht was. te ont
kennen. „Koning Haakon bevindt zich
ergens in Noorwegen”, zoo verklaar
de de woordvoerder van de legatie
De gezante van de Vereenigde Sta
ten in Noorwegen, mevrouw Harriman,
heeft aan het Amerikaansche departe
ment van buitenlandsche zaken mede
gedeeld. dat koning Haakon bij zijn
troepen is. De gezante zeide. den ko
ning onlangs nog te hebben gezien en
gesproken. Hij zeide toen, dat hij nooit
zichzelf of zijn volk aan de Duitschers
over zal geven. Het Noorsche leger
strijdt thans en het strijdt goed.
Volgens de gezante bestaat er geen
twijfel, of de Britsche troepen zijn
te Narvik geland en hebben de stad
thans in hun bezit. Ook zijn op ver
schillende andere plaatsen troepen aan
land gezet.
De goudvoorraad van de Neder-
landsche Bank is in de afgeloopen
week verminderd met veertig rrriilioen.
Tweede blad, pag. 3.
De stryd in de Rombak
bergen
United Press meldt uit Kiruna:
Na een strijd van 4 dagen hebben de
Duitschers gisteren de Noren verdreven
uit de Rombak-bergen ten Oosten van
Narvik. De Duitschers zouden zware
verliezen hebben geleden. De taak der
Noren in dezen sector kan als geëin
digd worden beschouwd. Zij hielden de
Duitschers in Narvik, toen de Britten
de Duitsche schepen in de lucht deden
springen. Zij blokkeerden ook den
spoorweg, zoodat de Duitschers daar
van geen gebruik meer konden maken.
De Duitsche troepen bestaan uit Tyro-
lers en Oostenrijkers. Zij hebben nu
twee wegen open: ten eerste de Rom
bak-bergen blijven verdedigen en den
aftocht naar Zweden dekken en ten
tweede de bergen verdedigen tot de
troepen uit Narvik zich hebben gevoegd
bij die te Montedalen om dan gezamen
lijk zich een doortocht te banen tot den
weg naar Tromsö. Beide wegen loopen
dood. Wanneer zij vechtende in Noor
delijke richting trekken, zullen zij ko
men te staan tegenover de beter uit
geruste Noorsche troepen en de bittere
Omtrent de plannen der Regeering
met betrekking tot een eventueele ben-
zinedistributie zijn nadere bijzonder
heden bekend geworden.
Vierde blad, pag. 1.
Bij de verdediging van Narvik is de
gezagvoerder der torpedojagers, kapi-
tein-ter-zee Bonte, in een heldhaftigen
strijd tegen de Britsche overmacht ge
sneuveld. Van de bemanningen der be
schadigde en niet meer gevechtsklare
torpedojagers, die hun munitie geheel
verschoten hebben, werd tweederde
deel ingelijfd bij de verdediging van
Narvik ter versterking van de in die
zóne opereerende troependeelen.
Voor de eerste maal wordt van Duitsche zijde toegegeven, dat Britsche troepen op
Noorsch gebied zijn geland, namelijk te Harstad, op 70 k.m. ten Noordoosten van
Narvik. Geen pogingen werden gedaan om in de omgeving van die stad aan wal
te gaan. Het bezetten van de spoorwegverbindingen van Narvik en van Trondheim
naar de Zweedsche grens door de Duitsche troepen, zal de taak van de Britsche
expeditie ernstig verzwaren. Het voortdurende stilzwijgen van Britsche officieele
zijde over de ontwikkeling maakt een overzicht van de gebeurtenissen moeilijk. De
blokkade en de troepenontscheping worden voortgezet. In snelheid van bezetting
schijnen de Duitschers de Engelschen op het oogenblik echter nog ver vóór te zijn.
De gevechten op kleine schaal duren in verschillende plaatsen voort. Het
door de Noren ontruimde stadje Kongsvinger, ten Oosten van Oslo, is door de
Duitschers in bezit genomen.
Het Duitsche nieuwsbureau meldt uit
Berlijn:
In Narvik is de toestand onveranderd.
De Londensche propagandaberichten
als zou Narvik door Britsche troepen
bezet zijn en als zouden de Duitschers ten zijn daar buitengewoon gering.
is
uit Oslo
Schiphol teruggekeerd.
Derde blad, pag. 1.
convoyeeren
koopvaardijschepen
hulpschepen, zal half Mei worden be
gonnen. Vierde blad, pag. 1.
Ten Noorden van Höfefoss namen
Duitsche pantsertroepen met succes aan
den strijd deel. De oorlogsmarine ge
schermde het vervoer van personeel en
materieel naar Noorsche havens. Als
onderdeel van de stelselmatige uitbrei
ding der kustverdediging werden de
kustversterkingen in de Oslo-fjord in
vollen omgang voor den strijd gereed
gemaakt.
dat
uit
bereikt,
in tweeën hebben gesneden.
o.a.
De uitbreiding van den oorlog tot
Scandinavië, welke een nieuw keer
punt in de Europeesche worsteling zou
beteekenen zal de groote neutralen nopen
hun houding nader te bepalen. De Ita-
liaansche pers kiest duidelijk partij voor
den as-genoot ten aanzien van de ge
beurtenissen in Noord-Europa. Geruch
ten doken op dat Italië aan den oorlog
zal gaan deelnemen, n.l. op den Balkan.
Sommige Fransche bladen meenden dat
Italië zijn invloed zou uitbreiden door
een aanval op Zuid-Slavië op hetzelfde
oogenblik, dat Duitschland Roemenië
zou aanvallen. Andere geruchten voor
zien een optreden van Japan; weer an
dere het deelnemen van Amerika aan
den oorlog. President Roosevelt heeft
in zijn jongste rede een waarschuwing
laten hooren. Hij zeide o.a., dat de Ame
rikanen gereed moeten zijn om geweld
met geweld te keeren en dat de Nieuwe
Wereld direct betrokken was bij wat
er in de Oude Wereld gebeurde. De be
kende senator Pittman heeft gisteren in
een radiorede te kennen gegeven, dat
„de vrede en de veiligheid van de Ver
eenigde Staten terstond via Zuid-Ame-
rika, Midden-Amerika en Mexico be
dreigd zouden worden, indien de oorlog
in een totalitaire overwinning eindigde.
Eenzelfde dreiging zou echter niet be
staan, als Engeland en Frankrijk over
winnaars zouden zijn”.
Amerika zou derhalve moeten mede
werken om te voorkomen, dat de partij
van de geallieerden verloren zou gaan.
De kans op directe Amerikaansche deel
neming aan den oorlog lijkt niet
groot. Een andere kwestie is echter of
Amerika de gelegenheid zal benutten om
de hand te leggen op Groenland en
wellicht ook IJsland, de Deensche be
zittingen, welke na de bezetting van
Denemarken door Duitschland van het
moederland zijn afgesneden. In ver
schillende Amerikaansche bladen werd
het voorstel gedaan om op Groenland
de Monroeleer toe te passen. Groen
land bergt groote rijkdommen in zijn
bodem. Op een persconferentie heeft
men aan minister Huil gevraagd, of de
Vereenigde Staten Groenland in bescher
ming zouden nemen. De minister ant
woordde, dat hem geen plannen van die
strekking bekend waren. Hij herinnerde
er echter aan, dat Roosevelt Groenland
onlang^ heeft beschreven als „een land
van het Westelijk halfrond”, hetgeen
onderstelt, dat het in het gebied van de
Monroeleer valt.
Wat IJsland betreft heeft Reuter uit
Washington vernomen, dat IJsland en
de Vereenigde Staten schikkingen heb
ben getroffen voor directe diplomatieke
betrekkingen.
Zal Engeland accoord gaan met even
tueele Amerikaansche aanspraken op
Groenland?
Lord Lothian, de Britsche ambassa
deur te Washington heeft na een onder
houd met ambtenaren van het departe
ment van buitenlandsche zaken, verkla
ringen aan de persvertegenwoordigers
gedaan. Hij deelde mede, dat Groot-
Brittannië noch Canada in de richting
van Groenland of IJsland zouden op
treden, tenzij zeker zou blijken, dat
Duitschland voornemens zou zijn te
trachten deze te bezetten. Voorts ver
klaarde hij, dat Groenland een goede
luchtvaartbasis voor Duitschland zou
kunnen zijn, doch dat de Duitschers
deze nimmer zouden kunnen in stand
houden. Zonder eenige moeite zouden
wij hun daar een slag kunnen toebren
gen.
De ambassadeur gaf uitdrukking aan
de meening, dat Groenland duidelijk
binnen de Monroeleer valt, daar het
binnen het Westelijk halfrond ligt. Hij
Voegde hier bij, dat de status van IJs
land waarschijnlijk anders was. Het
stelsel der navycerts zou mogelijk wor
den uitgebreid tot den Stillen Oceaan,
teneinde te voorkomen dat van de
Westkust van Amerika zendingen via
Busland Duitschland bereiken.
De minister van Defensie heeft be
paald, dat buitengewone verloven
(voor ernstige ziekte, huwelijk, over
lijden, examens enz.)
zullen worden.
Het Noorsche telegraafagentschap
„ergens in Noorwegen” meldt, dat de
Noorsche opperbevelhebber, generaal
Ruge, een proclamatie heeft gepubli
ceerd, waarin hij zegt:
Wij werden verrast, hetgeen de ver
warring der eerste dagen verklaart,
doch wij beginnen de orde aan het front
en daarachter te herstellen. Wij hebben
vele harde klappen gekregen en zullen
er nog wel meer krijgen, doch wij zijn
niet meer alleen, daar Engeland en
Frankrijk tusschenbeide zullen komen
De Britsche troepen bevinden zich
reeds in het land. Onze taak is, weer
stand te bieden tot de hulp doeltref
fend is geworden. Wij zullen succes
hebben als wij volhouden en één zijn.
Monroeleer zou van toepassing
zijn op Groenland
duikboot „Thistle”
als verloren be-
De opbrengst der Rijksmiddelen
ook in Maart weer gestegen.
Derde blad, pag. 1.
Het opperbevel van de Duitsche
weermacht maakt bekehd
De algemeene positie in Noorwegen
is in den loop van den 16en April door
verdere versterking van de Duitsche
troepen en door de beveiliging van
belangrijke spoorwegverbindingen ge
consolideerd.
In de zóne van Narvik hebben Duit
sche troepen de ertsspoorlijn tot aan
de Zweedsche grens bezet. Een Noor
sche afdeeling; welke verzet pleegde,
werd na een kortstondig gevecht met
bloedige verliezen voor den tegenstan
der vernietigd.
Een deel werd gevangen genomen,
de rest wist zich over de Zweedsche
grens in veiligheid te brengen. Bij
Harstad. op het eiland Hinnoy, 60 k.m.
ten Noorden yan Narvik, heeft de
vijand troepen aan land gezet. In de
naaste omgeving van Narvik werden
dergelijke pogingen niet ondernomen.
In de zóne van Trondheim drongen
Duitsche troepen door tot de Zweed
sche grens en bezetten zij de spoorlijn
via Meraaker.
In de zóne van Bergen verliep de
dag rustig. Bij Stavanger ondernam
het Britsche luchtwapen opnieuw
luchtaanvallen in den nacht van 15 op
16 April, welke echter geen schade
aan militaire doelwitten aanrichtten
In de zóne van Kristiansand hebben
nog twee Noorsche batterijen zich aan
de Duitsche troepen overgegeven.
De geallieerde troepenlanding
Naar United Press verder uit Kiruna
meldt, zijn de geallieerden halverwege
de Ofotfjord geland. Een deel der troe
pen begaf zich in de richting van Nar
vik, het andere in de richting van het
district, waar de volgende slag mis
schien zal worden uitgevochten. De ge
allieerden zullen, terwijl de Noren met
de Duitschers op de Rombakbergen af
rekenen, misschien naar het Zuiden
trekken om zich aan te sluiten bij de
Noorsche troepen aldaar.
Vrijdag speelde zich het laatste ge
vecht op zee af. Een Duitsch vliegtuig
vloog boven de sta da u,-
vloog boven Narvik en liet groote
voorraden medicamenten vallen.
kou der bergen moeten verduren. Ver
binding met de strijdkrachten op zee en
te land bestaat niet, de bevoorrading
staat stil. Een laatste wanhopige poging
zou kunnen zijn: blijven op de Rombak
bergen en vandaar uit den vijand zoo
veel mogelijk schade te berokkenen. De
bevoorrading zal per parachute dienen
te geschieden. Gisteren landde er een
vliegtuig op de Rombakbergen. De
Duitsche manschappen zijn allen zeer
jong, sommigen nauwelijks 17 jaar,
maar zij zullen de weersomstandig
heden in het gebied nabij den Pool
cirkel niet kunnen verdragen. Zelfs de
beste Noorsche bergtroepen waren phy-
siek vrijwel uitgeput. Misschien ook
zullen de geallieerden hen uithongeren.
Het Duitsche nieuwsbureau deelt
mede, dat de Noren aanzienlijke verlie
zen hebben geleden. Een aantal Noren
werd gevangen genomen, terwijl 200
over de Zweedsche grens werden ge
drongen en daar geïnterneerd zijn.
De gevechten in het Zuide-
iyk deel van Noorwegen
De Londensche bladen berichten uit
Stockholm,
Trondheim
hebben
wegen
Op verscheidene plaatsen, o.a. te
Dombaas, zijn valschermspringers ge
land, doch zij zijn allen gedood of ge
vangen genomen.
In de dichte wouden van Kongs
vinger bestoken de met geweren gewa
pende Noorsche skipatrouilles de Duit
sche afdeelingen, die van de sneeuw
veel hinder ondervinden en wier ver
bindingen worden afgesneden.
België versterkt zijn veiligheids
maatregelen. Vierde blad, pag. 1.
De Duitschers hebben, volgens
mededeeling van het Duitsche
bevel, de ertsspoorlijn van
naar Zweden bezet.
Eerste blad, pag. 1.
HAAGS! HE
COUR AN
550310;
OVERZICHT
is
Bijkantoren: Scheveningen, Keizerstr. 319, Tel 550310; Rijswijk, Kantoor-
boekh. Leeuwendaal, Oranjelaan 3, Tel. 119461 Voorburg, Boekhandel H. E
G. Ruijs, Heerenstr, 124, Tel. 778038; Filialen: N.V. Kantoorboekh. Th. J.
de Koning, Goudsbloemlaan 3, Tel. 330263; Boekh. J. B. v. Seters Jr„ There-
siastr. 108a, Tel. 772444; Boekh. E. O. Couvée, van Hoytemastr. 66, Tel. 721187
UITBREIDING VAN DE DEFENSIE.
a