Toebereidselen De Staat nieuwen voor Beleg Noorwegen strijd m voor Voortdurend landen Britsche rwegen Een geleidelijke verbetering deNoren troepen m N °P 1940. No. 17548. van ver- een aanval Proclamatie van koning Haakon Duitschers wachten Noorsche gezant moet Berlijn verlaten Trondheim Vrijdag 19 April. BELANGRIJKSTE NIEUWS BUITENLAND 19 April met Noorwegen heeft slechts één regeering ri Contact Noorsche Het Duitsche leger- bericht strijd krachten Beleg van Heden is uitgegeven Staatsblad 183, be sluit van 1940, tot verklaring in Staat van het geheele grond gebied des Rijks Dit nummer bestaat uit ZES bladen EERSTE BLAD. BUITENLAND BINNENLAND De toestand bij Narvik Italië’s belangstelling voor den Balkan De resultaten van de Britsche luchtaasvallen Telefoon 116300 (zeven lijnen) Giro No. 12500 Noorsche troepenconcentratie bij Hamar en Elverum Luchtaanval op Britsche oorlogs schepen Rome zou de toenadering tusschen Zuid-Slavië en de sovjets bevorderd hebben Vierduizend Noren over de Zweedsche grens HAAGSCHE COURANT PRIJS DEZER COURANT: PRIJS DER ADVERTENTIEN: Eerste blad, pag. 1. Eerste blad, pag. 1. Eerste blad, pag. 1. OVERZICHT zoekt toenadering tot Vijfde blad. pag. 2. Eerste blad, pag. 2. Derde blad, pag. 1. Vijfde Mad, pag. 1. stand van Alle Noren moeten medewerken de invallers te verdrijven Minister-president de Geer heeft in een radiorede medegedeeld, dat de Re geering besloten heeft den Staat van Beleg uit te breiden tot het geheele land. Vijfde blad, pag. 1. dat in Oslo, die ten doel heeft, het bestuur uit te oefenen over de door de Duit schers bezette gebieden, vindt zijn ver klaring in den feitelijken toestand, een toestand, welke geschapen is door ruw geweld, waarmede de wettige rechten van het land geschonden zijn. De raad weerspiegelt in geenerlei opzicht den volkswil en in de wetten is er geen en kele basis voor. Doch hij maakt het mo gelijk, min of meer de rechten der be volking te verzekeren gedurende den tijd, dat vijandelijke troepen over be paalde deelen van het koninkrijk regee- ren. vik zouden zich ongeveer achthonderd man Duitsche troepen bevinden en langs den spoorweg van Narvik, minder dan 2000 man. De operaties staan aan Duitsche zijde onder de persoonlijke leiding van gene raal von Falkhorst. De Duitsche troepen zijn in hoofdzaak bewapend met licht veldgeschut, mortieren en automatische wapenen. Fossum biedt nog steeds te genstand aan de Duitschers. Verschenen is de memorie van ant woord aan de Eerste Kamer betreffende de Onderwijsbegrooting voor 1940. De Eerste Kamer heeft haar voor- loopig verslag uitgebracht over het wetsontwerp tot aanwijzing van hef fingen ten behoeve van het Leening- fonds. Derde blad, pag. 2. De Fransche admiraliteit maakt de vernietiging van een Duitsche duikboot bekend. Het Britsche vrachtschip „Swainby” (4935 ton) werd voor de Schotsche kust getorpedeerd. De bemanning is gered. Eerste blad, pag. 2. De Noorsche gezant te Berlijn heeft aanzegging gekregen vandaag Duitsch- land te verlaten. Deze courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen BUREAUXWAGENSTRAAT 35—37 Bijkantoren: Scheveningen, Keizerstr. 319, Tel. SS0310; Rijswijk, Kantoor- boekh. Leeuwendaal, Oranjelaan 3, Tel. 119461 Voorburg, Boekhandel H. E. G. Ruijs, Heerenstr, 124, Tel. 778038; Filialen: N.V. Kantoorboekh. Th. J. de Koning, Goudsbloemlaan 3, Tel. 330263; Boekh. J. B. v. Seters jr„ There- siastr. 108a, Tel. 772444; Boekh. E. D. Couvée, van Hoytemastr. 66, Tel. 721187 Van 15 regels f 1 50. Iedere regel meer tot 10 regels 40 ct., daarna iedere regel meer 50 ct. Reclames 90 ct. per regel. Bewijsnummers 5 ct., fr. p. post 10 ct. Incasso binnen de stad 5 ct., buiten de stad volgens posttarief. Bij vooruitbetaling: Kleine Advertenties 90 ct.; Dienstaanbiedingen 70 ct, Advertentiën waarin voorkomt „Brieven aan het bureau van dit blad” 10 ct meer. De commissie voor de veiligheid ter zee heeft besloten tot het organiseeren van een reddingdienst door kleine hulpschepen, welke in gevaarlijke ge bieden van de Noordzee zullen optre den. Derde blad, pag. 2. Het Britsche departement van oor log heeft gisteravond het volgende medegedeeld: „De landing van Britsche troepen in Noorwegen gaat voort. Er is con tact tot stand gekomen met de Noor sche strijdkrachten en de krijgsver richtingen duren voort. Uit Stockholm meldt Reuter, dat Britsche troepen ook geland zijn te Namsos op ongeveer 130 k.m. ten Noorden van Trondheim. De Britsche admiraliteit deelde gie ter en mede: „Gedurende de twee laatste dagen zijn zeer geslaagde operaties ten uit voer gelegd door de vliegtuigen van de vloot. Dinsdag zijn ter hoogte van Bergen vijandelijke schepen aangeval len: een transportschip werd tot zin ken gebracht. Bovendien werd een duikboot, die aan de oppervlakte lag, aangevallen, waarbij een treffer werd geplaatst. Woensdag hebben onze vlieg tuigen herhaaldelijk den strijd aange bonden met vijandelijke vliegtuigen, die onze schepen, welke van het bom bardement van het vliegveld van Sta vanger terugkeerden, trachtten aan te vallen. Een Heinkeltoestel en een Dor nier vliegboot werden neergeschoten, terwijl twee Heinkels en een Dornier vliegboot werden beschadigd. Al onze vliegtuigen keerden behouden terug- Duitschers de 31 k.m., welke snel geen naar hun Reeds heeft daar een eerste treffen plaats gehad met de Duitschers, die te ruggeslagen werden meldt „Dagens Nij- heter”. De Duitsche strijdmacht bestond uit een detachement, dat met vliegui- gen van het nabij Trondheim gelegen vliegveld Varnas was aangevoerd. Brit sche vliegtuigen hebben dit vliegveld gebombardeerd. Vijf Duitsche toestellen zouden vernield zijn. Te Steinkjer, 30 k.m. ten Zuiden van Namsos zijn Noorsche troepen samenge trokken. Beide plaatsen zijn door een spoorweg verbonden. De mobilisatie in dit gebied is thans voltooid. Blijkbaar vreezen de Duitschers dat de Noorsche en Britsche strijdkrachten spoedig van dit gebied uit een aanval doen op Trondheim. Koning Haakon van Noorwegen heeft een proclamatie uitgegeven, waarin hij zegt: „De regeering, die majoor Quisling te Oslo heeft gevormd op het tijd stip van de Duitsche bezetting, is teruggetrokken en met voldoening kan geconstateerd worden, dat het plan tot vorming van een ministe rie van strijd tegen het grondwet tige ministerie mislukt is. Noorwe gen heeft slechts één regeering. De regeering, die benoemd is door den koning en het vertrouwen van het parlement geniet. De vorming van een bestuursraad te In Scheveningen bestaat eenige onge rustheid over den logger Sch. 15, d’e Maandag j.l. uit zee terug verwacht werd. Zuid-Slavië Rusland. Eerste blad, pag. 1. Blijkens persstemmen uit verschillen de landen bestaat algemeene instem ming met de handhaving van den status quo van Ned.-Indië. Derde blad, pag. I. deringen. De zóne ten Zuid-Oosten van Oslo is tot aan de Zweedsche grens be zet. Het is er rustig. In deze zóne alleen zijn aan de Noor sche troepen onder tal van andere buit gemaakte stukken 83 stukken geschut, 80 machinegeweren, 20.000 granaten en een millioen patronen ontnomen. De oorlogsmarine zette de jacht op duikbooten in het Skagerrak en het Kattegat voort. De vernieling van drie vijandehjke onderzeeërs is waarschijn lijk. Ook werd voortgegaan met het leggen van mijnen tot bescherming van de Noorsche havens en tot afsluiting van het Skagerrak. Bij de controle van de in Noorsche havens aangetroffen munitie-opslagplaatsen, werd een groo- te hoeveelheid Engelsch oorlogsmate- rieel o.a. mijnen, in beslag genomen. In de Hardanger-fjord vernietigden snelle patrouillebooten een Noorsche torpedo boot. Inzake de reeds gemelde torpedee- ring van een kruiser der Glasgowklasse ten Noorden van de Shetland-eilanden meldt de van een verre reis terugge keerde duikbootcommandant, dat de door vijandelijke torpedojagers zwaar beschermde kruiser door een inwen dige explosie, welke terstond na het afvuren van den torpedotreffer ont stond, verniet'gd werd. De door dezen duikbootcommandant, corvetten-kapi- tein Hartmann, tot zinken- gebrachte scheepsinhoud bedraagt, na zijn jongste reis, in totaal 107.000 ton. Stelselmatig werden de in Noorwe gen opereerende troepen aangevuld. Een United Press correspondent schrijft van „ergens uti Noorwegen”: Het leger trekt zich Noordwaarts uit de streek van Oslo terug. Het schijnt van plan te zijn weerstand te gaan bie den ten Noorden van Hamar en ten Zuidên van Elverum. De omstandighe den werken de desorganisatie nogal in de hand, echter van wanorde is geen sprake. Vrees voor spionnen houdt iedereen er van terug aan correspon denten inlichtingen te geven. Gister middag was Hamar vol geruchten van het naderen van Duitsche mobiele een heden bij Tangen en men verwachtte, Voor 's-Gravenhage bij vooruitbet. per 3 mnd. met „Kikeriki”, „De Nieuwste Mode”, „Koloniaal Bijblad” en „Letterkundig Bijblad” 3.Franco per post met Mode blad f 4.zonder Modeblad 3.75 Buitenland 9.Landen waarop het verlaagd intern, drukwerk-posttarief van toepassing is 7.p. kw. Bij postkantoren tegen de geldende goedk. abonn.prijzen. Afz. nummers 5 ct., fr o post 10 ct. Twee vestingen door de Duitschers bezet. De vestingen Oscarsborg en Drösag aan de Oslofjord zijn door de Duit schers bezet en de verdedigingsinstalla- ties belangrijk versterkt. De landing van Britsche troepen in Noorwegen gaat voort. Zij zijn in ver binding getreden met de Noorsche troepen. Een aanval op Trondheim wordt verwacht. De bestuursprerogatieven zullen door de koninklijke regeering her nomen worden naar gelang de re geering de daadwerkelijke macht in deze gebieden zal herkrijgen. Alle burgers moeten er zeker van zijn, dat de koning en de ministers met alle kracht er naar zullen streven, den invaller uit het land te verdrij ven en zoo spoedig mogelijk de vrij heid en onafhankelijkheid van Noorwegen te herstellen. Het is de plicht van alle Noren hieraan mede te werken, als zij zich werkelijk No ren willen blijven noemen. Met vereende krachten zullen wij de vrijheid van het vaderland herove ren en zullen de Noren opnieuw hun lot in eigen hand hebben.” In het Noorden trekt een afdeeling Britsche troepen Zuidelijk op Narvik, dat nog steeds gedeeltelijk in Duitsche handen schijnt te zijn, aan. Een waarnemer, die zich bij het Noor sche detachement bevond, dat over de Zweedsche grens is getrokken, heeft gisteren verklaard, dat belangrijke groepen Britsche en Canadeesche skiërs in een fjord ten Noorden van Narvik aan land zijn gekomen. Vandaar hebben zij goede verbindingen in Zuidelijke richting. De Britten hadden volgens dezen zegsman ook artillerie. De Duit schers hadden geen geschut, toen zij Narvik bezetten. In de buurt van Nar- De Noren zijn door koning Haakon opgeroepen den strijd tegen de invallers voort te zetten. „De koning en de regeering, zoo wordt in een nieuwe proclamatie gezegd, zullen niets onbeproefd laten om Noorwegen weer tot een vrij en onafhankelijk land te maken.” Nu de landing van Britsche troepen op verschillende punten van het Noorsche gebied voortduurt, krijgt de eenig wettelijke regeering een steun in den rug. De voorbereiding van den aanval te land op de Duitsche steunpunten aan de kust wordt gezamenlijk door Engelschen en Noren voortgezet. Het Duitsche communiqué meldt, dat een landingsactie ten Noorden van Narvik door Duitsche vliegers „aangevallen en zwaar getroffen” werd. De zóne ten Zuidoosten van Oslo en tot aan de Zweedsche grens is door de Duitschers bezet, die mededeelen er een grooten buit, o.a. aan geschut, te hebben gemaakt. De Britsche admiraliteit maakt melding van geslaagde luchtacties bij Bergen en Trondheim. Het Duitsche nieuwsbureau meldt: De gezant van Noorwegen, Scheel, die gisteren in opdracht van den Noorschen koning en van de vroegere Noorsche regeering-Nygaardsvold verzocht had in Berlijn te mogen blijven en de zaken van het gezantschap te blijven beharti gen, heeft heden de aanzegging gekre gen, dat hij. met het oog op de door den Noorschen koning en de vroegere Noorsche regeering getoonde vijandige houding, het gebied van het Duitsche Rijk nog heden met het personeel van het gezantschap moet verlaten. Koning Haakon heeft een procla matie tot het Noorsche volk gericht. In allerijl worden met groote transportvliegtuigen versterkingen uit den. Het vervoer van troepen per vliegtuig ondervindt evenwel ernstig moeilijkhe den, daar door het smelten van de sneeuw de landingsterreinen zeer dras sig worden. Men heeft gezien, dat een groot Duitsch vrachtschip in Trondheim tanks, zwaar geschut en luchtdoelge schut ontscheept heeft. B. en W. hebben den Gemeenteraad ter vaststelling aangeboden een plan tot herziening van het plan van uit breiding ’s-Gravenhage-West, voor zoover betreft terreinen, gelegen tus- schen de Laan van Meerdervoort, het plan Centrum-West, het Nieuwe Slag, de kom van Loosduinen en de Kijk- duinschestraat (plan-Waldeck). Vierde blad, pag. k Het opperbevel van de Duitsche weermacht maakt vandaag bekend Ten Noorden van Narvik werden vijandelijke zeestrijdkrachten en trans portschepen, welke een landingsactie voorbereidden, door gevechtsvliegers aangevallen en zwaar getroffen. Een vijandelijke duikboot werd door bom- treffers terstond tot zinken gebracht. Versche strijdkrachten versterkten de om Trondheim gelegerde Duitsche troe pen. Gevechtshandelingen vonden niet plaats. De door de Duitsche troepen bezette zóne rondom Bergen en Sta vanger werd naar alle kanten uitge breid. Bij Kristiansand is de dag rustig ver- loopen. In de zóne van Oslo maakten de Duitsche troepen in Noordoostelijke en Noordwestelijke richting goede vor- De Tweede Kamer heeft hedenmid dag, na korte discussie, zonder hoofde lijke stemming aangenomen het wets ontwerp houdende machtiging tot het aangaan van een overeenkomst, waar bij de Staat wordt ontheven van de verplichting tot nakoming van voor waarden en bepalingen, welke het eigendomsrecht van het landgoed „Sorghvliet” beperken. Eerste blad, pag. 2. Te Rome werd gisteren in een offi- cieele mededeeling aangekondigd, dat op het ©ogenblik militaire experts en technici tusschen Italië eh Duitschland worden uitgewisseld. Eenige dezer Duitsche commissies bevinden zich reeds te Rome en men verwacht er nog meer. Zij zijn samengesteld uit tech nici uit elk onderdeel van het leger. Stefani zegt, dat „dit bezoek deel uit maakt van een algemeen program, dat verwezenlijkt wordt sedert 1938 en waarvan het doel is een voortdurend contact te onderhouden tusschen de ge wapende macht van beide landen.” De uitwisseling van deze missies en de anti-Britsche propaganda van de Itali- aansche bladen hebben in de pers der geallieerde landen sterk de aandacht getrokken. Men brengt een en ander in direct verband met den Balkan, waar op, blijkens Chamberlain’s jongste ver klaring, ook de geallieerden al hun best zullen doen hun belangen te beharti gen. Italië heeft Duitschland krachtige diplomatieke hulp verleend om den Balkan op politiek en economisch ter rein naar zijn hand te zetten. Men is te Rome van meening, dat, indien er ooit kans heeft bestaan Italië aan de zijde van de geallieerden te krijgen, deze thans definitief is verkeken, daar Italië zich in den Balkan zoo aan Duitschland heeft gebonden, dat het zijn politiek thans niet zou kunnen veranderen, zon der daarbij zwaar te verliezen, hetgeen Italië zeker niet van plan is. De nieuwste ontwikkeling op den Balkan is de toenadering van Zuid- Slavië tot sovjet-Rusland. Een handels- commissie zal uit Belgrado naar Mos kou gaan en behalve het sluiten van een handelsverdrag verwacht men, dat ook de politieke erkenning van de sov jets door Zuid-Slavië binnenkort zal tot stand komen. Volgens gezaghebbende Italiaansche kringen heeft, meldt Uni ted Press, Italië goedgekeurd, dat Zuid- Slavië handelsbesprekingen met Rus land zal houden. Men verklaart, dat dit door Duitschland verzocht werd en dat Belgrado toestemde, nadat het met Italië ruggespraak had gehouden. Het feit, dat deze onderhandelingen gehou den zullen worden, wordt in Italië be schouwd als een erkenning door Zuid- Slavië van het sovjetregime en als een volgende stap den Balkan van Engeland te scheiden. In goed ingelichte kringen beschouwt men het als een belangrijke verbetering tot de constructie van een economisch blok in Oost-Europa, onder leiding van Italië, Duitschland en Rus land. Terwijl Italië nog een koele hou ding tegenover Rusland aanneemt, is het Mussolini liever, dat Zuid-Slavië vriendschappelijke betrekkingen met Rusland onderhoudt dan met de ge allieerden, in verband met de nauwe betrekkingen, welke tusschen Duitsch land en Rusland bestaan. Men ver klaart voorts, dat, terwijl de geallieer den in Scandinavië bezig gehouden worden, de „as” krachtig werkt aan de organisatie van een economisch blok op den Balkan. Men wijst erop, dat een dergelijke organisatie, zoowel voor Italië als voor Duitschland, van on- Zuid-Noorwegen naar die plaats gezon- schatbare waarde zou zijn, indien Italië in den oorlog betrokken zou raken. Ook is men in verantwoordelijke kringen van meening, dat Zuid-Slavië onder druk van den internationalen toestand geen sentimenteele overwegingen mag laten gelden, zooals de familiebanden tusschen de Zuidslavische koninklijke familie en den vroegeren tsaar, welke het besluit de diplomatieke of economi sche betrekkingen met Rusland te her vatten, zouden kunnen beïnvloeden. Tot dusver bestaat er te Belgrado Zelfs nog een ambassade van de Russi sche keizerlijke regeering, terwijl de Zuidslavische hoofdstad het centrum Was van de Russische emigranten. Uit bovenstaande beschouwing zou volgen, dat Italië ermede accoord gaat, dat de Russische invloed op den Balkan zich sterk zou uitbreiden. Tot dusver was de algemeen geldende opvatting, dat Italië niets van uitbreiding van den bolsje- Wistischen invloed in eenig deel van Europa moest hebben. Uitbreiding van Rusland’s invloed op den Balkan zal een opleving meebrengen van het pan- slavisme (o.a. in Zuid-Slavië en Boel- garije) waartegen Italië zich steeds heeft verzet. Staat men nu voor een hieuwe evolutie in de Italiaansche Politiek? dat de hen van Hamar scheidden wel zouden afleggen. Te Hamar is enkel teeken van weerstand en het uiterlijk doen de burgers werk met de grootste kalmte als ge woonlijk. Wat men van het leger kan zien is slecht uitgerust, en zijn enkele losse barricades maar geen tankvallen geen anti-tankgeschut, weinig luchtaf weergeschut en klaarblijkelijk heele- maal geen artillerie. Vergeleken met Finland is het Noorsche leger slecht van wapenen voorzien. Een vergelij king van de burgerbevolking met die van Finland valt eveneens sterk in het nadeel van Noorwegen uit wanneer men ziet hoe groote massa’s rustig toe staan dat hun eigendommen en hun bronnen van inkomsten en hun verbin dingsmiddelen worden veroverd. Noorsche troepen houden stand. De Noorsche regeering heeft een be richt ontvangen van den Noorschen bevelhebber in Noord Trondelag (pro vincie Trondheim), waarin hij ver klaart, dat de Noorsche strijdkrachten ter zee en in de lucht met de geal lieerde* strijdkrachten in verbinding zijn getreden en dat de troepen in Noord Trondelag en Noord Noorwegen over het algemeen in staat zijn stand te houden. De toestand verbetert geleidelijk. Het hoofdkwartier van het Noorsche leger maakt melding van de aankomst aldaar van de eerste verbindings-officieren. Oslo herkrijgt een normaal aanzien. „Stockholms Tidningen” schrijft, dat in Oslo het normale leven geleidelijk hervat wordt. Zoo goed als alle scholen zijn weer begonnen. Bioscopen, schouw burgen, enz. zijn heropend. Geen Noorsche uniformen in de door de Duitschers bezette gebieden. De bestuursraad te Oslo heeft het dragen van Noorsche uniformen in de door de Duitschers bezette streken ver boden. Vierduizend man Noorsche troepen hebben volgens de „Nya Dagligt Alle- handa” de Zweedsch-Noorsche grens in Varmland overschreden. Zij zijn op Zweedsch gebied geïnterneerd en zullen verder het land in gebracht worden. Volgens het blad zal een groot inter- neeringskamp, waarschijnlijk in het militaire district van Karlstad, worden ingericht. Alle bruggen in de omgeving zijn on- dermijnd. Het exercitieterrein en het vliegveld van Stjordal, 30 k.m. ten Oos ten van Trondheim, aan de spoorlijn naar Zweden zijn bezet. De berichten, dat de Duitschers de Zweedsche grens bereikt zouden heb ben. schijnen voorbarig te zijn. Een Reuterbericht zegt: een Duitsche afdee ling ter sterkte van ongeveer 200 man, de voorhoede van dé troepen, welke op rukken langs den spoorweg van Trond heim naar de grens op 5 k.m van de Zweedsche grens is aangekomen Noor sche skipatrouilles schijnen in de omge ving te zijn, doch tot nu toe hebben zij de Duitschers niet aangevallen. Hegra nog door de Noren bezet. Een honderdtal Noren, voor het mee- rendeel vrijwilligers, zou het fort Hegra in de buurt van Trondheim nog steeds in bezit hebben, ondanks het vuur der Duitsche artillerie en de he vige bombardementen. Daar de verde digers volkomen geïsoleerd zijn, is hun toestand zeer ernstig.

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1940 | | pagina 1