iARPET
ct'üi'
©>1
8
'^3
Schonberg
•g
STATEN-GENERAAL
w
G
3
•gg
i
A
0)
De oorlog ter
zee
Duitsche handen
F
I
Noorsch vliegveld in
Duitsch legerbericht
Fransche legerberichten
Zwitserland zal tegen
eiken aanval weer
stand bieden
EERSTE BEAD, PAGINA 2.
TTAAGSCHE COURANT VAN VRIJDAG 19 APRIL 1940.
oo
ZWEDEN.
6 ZONEN
ZUID-SLAVIE.
DUITSCHLAND.
Britsch schip getorpedeerd
HONGARIJE.
U-boot vernietigd
BRITSCH-INDIE.
ROEMENIE.
Deensch visschersvaartuig vergaan
DENEMARKEN.
„SORGHVLIET”
VEREENIGDE STATEN
FRANKRIJK.
BELGIE.
’h TIP VAN BOOTZ
I
Voor den tweeden keer ontploffing
op een veerboot
beteekent LANGSTE levensduur
Axminster 200 X 300 vanaf f38.50
Een Duitsche en een Noorsche soldaat houden samen de wacht op een
door de Duitschers bezet vliegveld in Noorwegen.
A
S
Te
TWEEDE KAMER
O
s
s
Vreemde vliegtuigen boven Zweden
(fl
Q
n u
BR
Duitsche vliegtuigen boven de
Shetland-eilanden
Voorbereiding van de burgerlijke
ongehoorzaamheid
o
02
cc
m
a
S
W. DE WITHSTR. 8a
Tel. 33.42.48. Irani 3,5,10,20. Bus K.
VERSCHILLENDE WETSONT
WERPEN.
RANTSOENEERING VAN BENZINE
VERSCHERPT.
Bouw van slagschepen van 50.000
ton overwogen
CM
De Noorsche bestuurscommissie
’77’
-•
J|
I
RECLAMES.
RECLAMES.
het geheele
aan
•W*
Inz. Mevr. J.R. te Hillg.b. ontv. ’n fl. Tip
me-
MILITAIR VLIEGTUIG VERONGELUKT.
LdU
UiU
LxJ
UjlJ
zonder bommen te
toen de Britsche jachtvliegtuigen
stegen. Het luchtalarm duurde 22
nuten.
Duitsche aanval op Noorsch
vliegveld.
In het gebied van Bergen heeft een
Duitsche troepenafdeeling een aanval
gedaan op een klein vliegveld op het
eiland Flatoey en vier Noorsche vlieg
tuigen vernield.
Een vijftigtal als zeelieden gekleede
Zweden, Noren en Denen zijn gister
avond in een Schotsche haven aange
komen.
In welingelichte kringen te Rome
wordt ontkend, dat de Italiaansche sche
pen, welke Lissabon aandoen, opdracht
zouden hebben gekregen naar de Itali
aansche havens terug te keeren, na de
buitenlandsche passagiers in Spaansche
of Portugeesche havens aan land te heb
ben gezet.
Een uit Skagen afkomstige Deensche
vischkotter is vergaan. De schipper en
een lid der bemanning zijn hierbij om
het leven gekomen.
DE KAMER BERAADSLAAGT OVER DE
OORLOGVOERING.
LICHTSCHIP „WANDELAAR"
BESCHADIGD.
Scandinaviërs in Schotsche
haven geland.
Engelsche vlootattaché in
Scandinavië benoemd.
Italiaansche schepen nie'
teruggeroepen.
SCHUSCHNIGG IN DE GEVANGENIS
TE MÜNCHEN.
VIER POLEN TER DOOD VEROOR
DEELD WEGENS DIEFSTAL
VAN METAAL.
DE VERHOUDING TUSSCHEN DE
DUITSCHE BEZETTING EN
DE BEVOLKING.
DE UITVINDER VAN DE PRENT
BRIEFKAART OVERLEDEN.
E ACTIE VAN DE BUITENLANDSCHE
AGENTEN.
Martin Dies, de voorzitter van de
congres-commissie van onderzoek naar
Ale vrouw wil ik t ook
[eeng probeeren.
Want ’n TIP is iets om te
[begeeren.
Waarom steeds een man
Die de lof zingen kan?
Ik proost mee, mijne
[Heeren!
Dh
vet!
'Zö
vreet
I Hl
Vergadering op Vrijdag
19 A p r i 1,
geopend te 12.45 uur.
Voorzitter: mr. J. R. H. van Schaik.
1927.
rechts-
De uitvinder van de prentbriefkaart,
Ludolf Parisius, is te Osterode in den
ouderdom van 87 jaar gestorven.
Als student kwam Parisius in 1871
op de gedachte, de door de post uitge
geven correspondentiekaarten te sie
ren met geteekende geluk wenschen.
Deze nieuwe felicitatie- en prentbrief
kaarten hebben zich snel over de ge
heele wereld verspreid.
Officieel wordt te Stockholm mede
gedeeld
Gisteren zijn Duitsche vliegtuigen
over de aan het Vanermeer gelegen
stad Karlstad gevlogen. Om 6.47 werd
luchtalarm gemaakt en dit duurde tot
7.30 uur. Het luchtafweergeschut open
de het vuur.
Vliegtuigen werden ook waargeno
men boven andere plaatsen langs de
Zweedsch-Noorsche grens, van de pro
vincie Jamtland tot de Westkust van
Zweden. Het luchtafweergeschut kwam
in actie. De meeste vliegtuigen keerden
naar Noorsch gebied terug, doch een
verdween in Zuidelijke richting.
Extremist gearresteerd.
Sarawati, die vorige maand een
„anti-compromis”-bijeenkomst te Ram-
ghar had georganiseerd, is thans op
grond van de wet inzake de verdedi
ging van Indië, gearresteerd,
hoeveelheden” Curtiss-j achtvliegtuigen
en Douglas-bommenwerpers. Er zal nog
een contract worden gesloten voor een
vliegtuigtype, dat hij niet nader noem
de, doch een der laatste typen is, welke
verleden week door het departement
van oorlog werden vrijgegeven. Naar
United Press meldt, heeft de legerlei
ding toestemming gegeven tot levering
aan de geallieerden van een enormen
nieuwen viermotorigen versterkten bom
menwerper, welke zal dienen om de
superdreadnoughts van de lucht op de
proef te stellen.
Admiraal sir Edward Evans, die zich
een groote reputatie heeft verworven in
den vorigen oorlog, is aangesteld als
toegevoegd vlootattaché in Scandinavië.
DE VLIEGTUIGEN VOOR DE
GEALLIEERDEN.
Purvis, de leider van Fransch-Engel-
sche inkoopcommissie heeft medege
deeld, dat Woensdag te New York con
tracten zijn geteekend voor „groote
De Kamer is hedenochtend bijeen
gekomen. Minister-president Reynaud
verzocht om onmiddellijke behandeling
van de interpellaties betreffende de
oorlogvoering. De Kamer besloot dit
verzoek in te willigen en verder in ge
heim comité te vergaderen.
De radiozender van Stockholm heeft
medegedeeld, dat zich Woensdag aan
boord van de veerboot, welke de ver
binding onderhoudt tusschen Nyborg
en Korsör een ontploffing heeft voor
gedaan, de tweede van deze week. Het
verkeer tusschen Nyborg en Korsör en
tusschen Aarhus en Kalundborg is stop
gezet.
Z BONT-BEWARING N
Laat Uw boot gedurende de lomer
maanden door ons bewaren.
Gedurende de zomermaanden worden
alle opdrachten tegen zeer gereduceerde
prijzen uitgevoerd. 7
Verder wordt bekend gemaakt, dat de
kruiser, waarvan werd medegedeeld,
dat hij na een bombardement van een
vliegveld bij een luchtaanval bescha
digd was, thans zijn basis bereikt
heeft”.
Volgens Reuter werden Dinsdag tij
dens den aanval der Britsche lucht
strijdkrachten op Trondheim 7 Duit
sche vliegtuigen vernietigd en bij den
luchtaanval op Stjördal en Varnes vijf
Duitsche vliegtuigen.
De burgemeester van Aarhuus heeft
ter gelegenheid van een tegenbezoek
aan den Duitschen commandant de
hoop uitgesproken, dat de beste ver
standhouding tusschen de Duitsche be
zetting en de Deensche bevolking moge
heerschen. De commandant herhaalde
zijn verzekering dat de Duitsche mili
taire autoriteiten van hun kant naar
een loyale samenwerking met de Deen
sche burgerlijke autoriteiten streven..
Gistermiddag zijn drie Duitsche
vliegtuigen de Shetland-eilanden gena
derd. Een der toestellen vloog over een
deel van de eilanden, doch verdween
hebben geworpen
op-
mi-
De bijzondere rechtbank te Posen
heeft vier Polen ter dood veroordeeld
wegens overtreding van de verordening
op de bescherming van de metaal-in-
zameling. De mannen waren werk
zaam in een sorteer-afdeeling, meldt
het Duitsche nieuwsbureau.
Het Belgische lichtschip „Wande
laar” heeft averij opgeloopen bij het af
lossen van de bemanning door een
sleepboot en moet naar een haven ge
sleept worden, zoodra het weer dit zal
toelaten. Ondertusschen zal het licht
schip vervangen worden door een boei.
Waiter Schuschrugg, een neef van
den vroegeren bondskanselier van
Oostenrijk, is te Parijs aangekomen.
Hij heeft medegedeeld, dat Schusch-
nigg thans te München in de gevan
genis is opgesloten en dat zijn vrouw
zich eveneens te München bevindt.
Het opperbevel van de Duitsche
weermacht deelt mede
In het Westen verliep de dag rustig.
Een Belgisch militair vliegtuig is
brandend neergestort in de omgeving
van Namen. De beide inzittenden zijn
om het leven gekomen.
De werkcommissie van het Britsch-
Indische congres te Wardha heeft gis
teren een resolutie aangenomen, waarin
de congres-commissies in het geheele
land worden opgeroepen de afkondiging
van de burgerlijke ongehoorzaamheid
(lijdelijk verzet) voor te bereiden.
De resolutie is goedgekeurd na be
raadslagingen van vier dagen, waar
aan door Gandhi werd deelgenomen.
In het Britsche Lagerhuis heeft de
ondersecretaris voor Indië, O’Neill, de
resolutie ingediend, die de minister
voor Indië, lord Zetland, vandaag in
het Hoogerhuis zal voorleggen en die
concludeeren tot handhaving van het
tegenwoordige bestuur in zeven van de
elf provinciën, waar de congresminis-
teriën geweigerd hebben in functie te
blijven.
O’Neill zeide, dat de Britsche regee-
ring niet kon toestemmen in de door
het congres gevraagde volkomen onaf
hankelijkheid en er met groot leedwe
zen kennis van had genomen, dat het
congres den Dominion status of een
anderen status binnen rijkskader ver
worpen had. De toestand is moeilijk en
niet zonder gevaar.
Indien men zijn toevlucht tot bur
gerlijke ongehoorzaamheid zou nemen,
zou men gedwongen zijn alle maatrege
len daartegen te nemen.
De eenige hoop voor de naaste toe
komst ligt in een ernstig streven der
Indische gemeenschappen naar bijleg-
ging van haar geschillen. Er zal een
tijd komen, dat de Indiërs hun eigen
zaken zullen moeten besturen, doch
geen Britsche regeering kan er aan
denken het bestuur over te dragen,
tenzij aan een orgaan, waarvan men
zeker zou zijn, dat het een zoo groot
land kan regeeren, zonder dat dat land
wegzinkt in den chaos, waaruit het in
de achttiende en negentiende eeuw be
vrijd is.
Wetsontwerp voor den bouw van
2 slagschepen aangenomen.
De Senaat heeft vandaag een wets
ontwerp aangenomen, waarbij 964 mil-
lioen dollar wordt gevoteerd voor de
Amerikaansche marine voor het op
1 Juli a.s. beginnende financieele jaar.
Met enkele kleine amendementen is
het ontwerp naar het Huis van afge
vaardigden teruggezonden.
Het wetsontwerp stelt o.m. de mid
delen ter beschikking voor het op sta
pel zetten van twee slagschepen van
50.000 ton. Acht slagschepen staan
reeds op stapel.
DE BEHANDELING VAN DE VER.
HOOGDE STRAFBEPALINGEN
TEGEN SPIONNAGE.
De Tweede Kamer is hedenmiddag
vóór haar afdeelingsonderzoek in open
bare vergadering bijeengekomen. De
voorzitter stelde voor de dezer •la
gen vermelde wetsontwerpen aan ’t af
deelingsonderzoek toe te voegen en
de verscherping van de strafbepalin
gen tegen spionnage enz., naar de vaste
commissie voor privaat- en strafrecht
te verzenden, overeenkomstig het voet
stel van de centrale afdeeling.
De heer Wendela ar (Lib.) kwam
tegen dit laatste voorstel op, omdat de
grootste spoed gewenscht is en dit
meer een politiek dan een technisch
ontwerp is, dat door de afdeelingen moe*
worden behandeld. Tempo, tempo en
nog eens tempo is nu de leuze ten
aanzien van een onderwerp dat in het
centrum van de publieke belangstel
ling staat Slechts indien een zeer
vlotte behandeling werd toegezegd, zou
de liberale fractae het voorstel der
centrale afdeeling kunnen steunen.
De voorzitter zeide, dat een
snelle en deugdelijke behandeling mo
gelijk is en dat het ontwerp wellicht
in den loop van de volgende week in
de openbare vergadering kon worden
afgedaan.
De heer Wendelaar (Lib.) togde
zich bij het voorstel neer.
POLITIEKE GEVANGENEN VRIJ
GELATEN.
Op bevel van koning Carol zijn ver
schillende politieke gevangenen in vrij
heid gesteld. Onder hen bevindt zich
professor Virgil Malgearu, die in ver
schillende kabinetten minister is ge
weest. Gistermiddag ontving de koning
7 leiders van de ijzeren garde, die on
langs uit concentratiekampen werden
ontslagen.
Het Britsche schip „Swainby”
tende 4935 ton, is Woensdagavond voor
de Noordkust van Schotland getorpe
deerd. De uit 38 personen bestaande be
manning is in de eigen reddingbooten
in een haven van Noord-Schotland aan
gekomen.
Z
K
O
a
ü-
I
cc
Te’
Het Fransche legerbericht van gis
teravond luidt
Een kalme dag
front.
Het Fransche legerbericht van he
denochtend luidt
„Niets te melden”.
niet-Amerikaansche activiteit, ver
klaarde gisteren, dat nationaal-socialis-
tische en communistische agenten, met
het doel te saboteeren en te spionnee-
ren, zijn binnengedrongen in Ameri
kaansche sleutelindustrieën, welke van
vitaal gelang zijn voor de Vereenigde
Staten in geval van oorlog en ook voor
de geallieerden, indien groote versche
pingen voor hen worden gereed ge
maakt.
De commissie heeft bewijzen in han
den, aldus Dies, dat wij in de Vereenig
de Staten een toestand hebben met het
Trojaansche paard, welke erger is dan
in Noorwegen.
VREEMDELINGEN MOGEN GEEN
WAPENS BEZITTEN.
De verordening dat vreemdelingen
binnen 3 dagen wapens, munitie, foto
toestellen enz. bij de politie moeten in
leveren, is gisteravond in werking ge
treden.
Voorts moeten de vreemdelingen
binnen 24 uur de paspoorten bij de po
litie inleveren ieder die dit niet doet,
zal onmiddellijk over de grens worden
gezet. Geen enkele vreemdeling zal zijn
woonplaats mogen verlaten, zelfs niet
voor korten tijd, als hij niet van de po
litie toestemming hiertoe heeft verkre
gen. Iedere overtreder zal uitgewezen
worden.
TEGEN VERSPREIDING VAN VALSCHE
GERUCHTEN.
Naar radio-Boedapest meldt, zullen
personen, die in Hongarije valsche ge
ruchten verspreiden, naar een concen
tratiekamp worden gezonden.
Wetsontwerp z.h.s. aangenomen.
Aan de orde was het wetsontwerp:
Machtiging tot het aangaan van een
overeenkomst, waarbij de Staat wordt
ontheven van de verplichting tot na
koming van voorwaarden en bepalin
gen, welke het eigendomsrecht van het
landgoed „Sorghvliet” beperken (voor
een som van 345.000 wordt de Staat
van bedoelde verplichtingen ontheven).
De heer v a n der Goes van Na-
ters (SD.A.P.) zeide, dat zijn geest
drift voor dit ontwerp is getemperd
door de zinsnede in de nota aan de
Kamer-, dat villabouw op „Sorghvliet”
mogelijk is. Hij wees erop, dat deze
met den grondslag van de schenking,
die een nationaal doel beoogde, niet
vereenigbaar is. Hij herinnerde aan de
mogelijkheid, dat daardoor de unieke
reigerkolonie zou kunnen gaan ver
dwijnen. Cats’ bedoeling was een duin-
park te stichten. Zou er niet een rustig
buitenrestaurant van het Catshuis kun
nen worden gemaakt, in den geest van
„Duin en Dal”, dat verdwenen is. De
toegangsprijs van 0.25 per dag is te
hoog. De heer v. d. Goes bepleitte ver
laging tot 0.10. fl
De heer Serrarens (R.K.) hoopte
eveneens dat niet tot villabouw wordt
besloten. Er moet een nationaal repre
sentatief gebouw komen, dat de uiting
is van de jonge kracht van een volk,
dat zijn zelfstandigheid heeft gehand
haafd.
Minister de Geer antwoordde, dat
„villabouw” is genoemd, om duidelijk
te laten uitkomen, dat elk servituut op
dit landgoed verdwenen is. Men heeft
dus nu de volkomen vrijheid. Over den
toegangsprijs zal nader worden beslist
Het wetsontwerp werd z.h.s. goed
gekeurd.
Zonder discussie en z. h. s. werden
aangenomen een wetsontwerp tot goed
keuring van de onderhandsche over
dracht door ruiling van gedeelten
grond van de Hojelkazerne en het Sui-
kerterrein te Utrecht aan de gemeente
Utrechthet wetsontwerp tot goed
keuring van het op 13 Juni 1938 te
Berlijn, tusschen Nederland en Duitsch-
land gesloten verdrag houdende vast
stelling van een grensregeling aan het
Schoonebeekerdiep. aan de Worm tus
schen de gemeenten Losser en Bardel,
aan de Rammelbeek en van een ëe'
biedsruil wetsontwerp tot vaststelling
van het slot der rekening van de uit
gaven en ontvangsten voor Suriname
over 1937 het wetsontwerp tot nadere
wijziging van de Haring wet
waarbij de strafbaarheid van
personen wordt hersteld.
Om 1 15 uur werd de vergadering
verdaagd en begaven de leden zich m
de afdeelingen.
De Bondsraad en de generale staf
hebben gisteren den internationalen
toestand en de jongste gebeurtenissen
nauwgezet bestudeerd. Na de bespre
kingen werd een officieel communiqué
uitgegeven, waarin o.m. wordt gezegd,
dat ingeval van een agressie tegen
Zwitserland bevel zal worden gegeven
tot „oorlogsmobilisatie tengevolge van
agressie”.
Dit zal ter kennis worden gebracht
van de bevolking door middel van de
radio, door het luiden van de klokken,
door aanplakbiljetten enz. Alle berich
ten, welke den wil tot weerstand van
den Bondsraad en het legerbevel in
twijfel trekken, zullen worden be
schouwd als vijandelijke propaganda.
Na te hebben bevestigd, dat het land
zich tot het uiterste zal verdedigen, en
zich met alle middelen tegen een aan
valler zal verzetten, besluit het com
muniqué met een beroep te doen op de
bevolking om kalm te blijven in geval
van mobilisatie en om te gehoorzamen
aan de bevelen der autoriteiten.
President Pilet-Golaz en generaal
Guisan, de opperbevelhebber van het
leger, verklaren in een decreet, inzake
de maatregelen in geval van een inval
bij verrassing: „Wij zullen overal ener
giek aanvallen. Alle soldaten, die met
verlof zijn, zullen onmiddellijk worden
teruggeroepen. Alle militaire voertui
gen en trekpaarden zullen onverwijld
gemobiliseerd worden. Het decreet be
vat ook maatregelen tegen parachutis
ten, saboteurs en propagandisten, die
den vijand dienen”.
Men verklaart, dat het uitvaardigen
van dit decreet niet op een slechter
worden van den toestand wijst. Men is
te Bern van meening, dat de toestand
iets gunstiger is geworden.
In het Fransche legerbericht van gis
teravond wordt medegedeeld:
Duikers hebben het wrak kunnen
identificeeren van een Duitsche duik
boot, die eenige weken geleden werd
aangevallen door een onzer adviesjach
ten. Aangezien de vernietiging niet
vast was komen te staan, had de Fran
sche admiraliteit daarvan geen offi-
cieele mededeeling uitgegeven.
ai
Vandaag zijn te Kopenhagen bepa
lingen afgekondigd, waarbij de rant-
soeneering van benzine verpier ver
scherpt wordt.
De Amerikaansche admiraal Stark
heeft in de senaatscommissie voor
marineaangelegenheden verklaard, dat
Amerika overweegt „superdread-
noughts” van 50.000 of 52.000 ton op
stapel te zetten als antwoord op den
door Japan besloten bouw van acht
bodems van 43.000 ton, waarover be
richten zijn ontvangen.
MAATREGELEN TEGEN VREEMDE
LINGEN.
Met ingang van morgen zal het aan
vreemdelingen, met uitzondering van
Finnen, verboden zijn zich blijvend in
de provincie Norrbotten. welke een
groot deel van Lapland omvat, te ves
tigen.
Na het mislukken van de Quisling-
regeering te Oslo werd door de Duit
sche autoriteiten in Noorwegen een
bestuurscommissie gevormd, welke
door Duitschland als de wettelijke
regeering wordt beschouwd. Deze com
missie zou, naar United Press uit Ber
lijn meldt, bestaan uit: Jahn, finan
ciën en arbeid, Bachewiig, handel en
bevoorrading; Seit, kerk en opvoeding;
Mork, landbouw; Diesen, sociale zaken;
Harbek, justitie en politie; Christen
sen, buitenlandsche zaken.
De Noorsche aartsbisschop Berggrav
en de rechter van het opperste ge
rechtshof, Berg, zouden zich met den
Noorschen koning in verbinding ge
steld hebben, teneinde zijn goedkeu
ring voor de bestuurscommissie te ver
krijgen en zijn terugkeer naar Oslo te
bewerkstelligen.
VERSPREIDING VAN VALSCHE GE
RUCHTEN ZAL ZWAAR GESTRAFT
WORDEN.
De gouverneur van Stockholm heeft
in een proclamatie de bevolking aan
gespoord, niet het oor te leenen aan
alarmeerende geruchten, welke in
Zweden de ronde doen en waaraan een
einde dient te worden gemaakt.
Personen, die opzettelijk valsche
alarmeerende geruchten verspreiden,
stellen zich aan zware gevangenisstraf
fen bloot.
HUISZOEKING BIJ STOYADINOWITSJ.
De politie te Belgrado is gisteren
voortgegaan met het onderzoek tegen
verdachte vreemdelingen, waardoor
een groote opwinding is veroorzaakt,
vooral omdat ook ten huize van Stoya-
dinowitsj huiszoeking werd verricht.
Naar verluidt zou zulks geschied zijn
in verband met de buitenlandsche po
litiek van den vroegeren premier, wel
ke pro-Duitsch was. Een groot aantal
documenten zou in beslag genomen
zijn.
Gisternacht zijn te Belgrado uit
auto’s nazi-propaganda-biljetten ver
spreid. ongeveer op het oogenblik, dat
de regeering de krachtige bepalingen
tegen de vreemdelingen heeft gepu
bliceerd.
ïs: p
J»;
