HAAGSCHE COURANT
r
Japan
en
Ned.-Indië
VAN DE
Verlofgangers
UIT DE INDISCHE BLADEN
Indische Telegrammen
Nieuwe intendant
en
van
Tarakan
Drinkwater
en
De vlootuitbreiding
het ambachtsonderwijs
De economische belangen
Nederland en Indië
op
thans zal binnenkort de nieuwe water
leiding op Tarakan in gebruik worden
genomen.
Zaterdag 20 April 1940, No. 17549. b.6.p.3.
INBREKER IN DE SLAAPKAMER
DE WERKLOOSHEID
DJAGOENG OF DJEROEK
Eten gedeelte der waterleiding in Tarakan (aanvoergoot).
DE HAVENBRAND TE SOERABAJA
MEER VRAAG NAAR KRACHTEN
IN METAAL-INDUSTRIE.
GOUDEN MEDAILLE UITGEREIKT
i 1
v-
de
hierboven
echter,
zooals
Mr. D. A.Delprat.
MET PENSIOEN.
ge
MET VERLOF
F.
candidaat is,
FAMILIEBERICHTEN UIT DE
INDISCHE BLADEN.
ge
in
uit
I
nu
telijk aan de spits
Indië, omdat daar
Ir. A. L. Maas, houtvester bij den dienst
van het Bosch wezen, Koppel 2, Boxtel J.
Wichard, tijd, technisch ambtenaar bij het
Marine-etablissement te Soerabaja, Arma-
straat 26, te Hengelo.
W. J. van Rooy, R. K. geestelijke van
den 2en rang op Curacao, Gemert (N.Br.)
J. B. A. G. Kwaaitaal, wnd. Eur. school
hoofd bij het Openbaar Westersch Lager
Onderwijs, Nijmegen, Willemsweg 71.
BESTEMD VOOR DEN DIENST IN
NEDERLANDSCH-INDIË.
KOLONIAAL BIJBLAD
S.M.N., doch dit gebeurt eerst na be
ëindiging der eerstbedoelde besprekin
gen.
In verband hiermede reisde de heer
Delprat eerst naar Batavia en zal hij
eerst later de Oostkust van Sumatra
bezoeken.
neur-Generaal, kapitein T. E. J. de Bie,
die binnenkort met buitenlandsch ver
lof vertrekt, op te volgen: majoor Lan-
zing, de nieuwe intendant (links), en
kapitein de Bie.
een 30 tot 40 procent van het restant
nog te gebruiken zou zijn. De katoen
was verzekerd bij Amerikaansche maat
schappijen te New-York en deze gaven
vervolgens opdracht om de resteerende
katoen te reconditionneeren. Veel lief
hebbers waren voor deze taak, in ver-
band met het vereischte groote terrein
niet te vindentenslotte nam de firma
Fraser Eaton, vertegenwoordigers van
de Board of Underwriters het werk op
zich en belastte een staf-employé. den
heer Jackson speciaal met dit werk.
Europa. Hij wordt
dr. M. Arends, die reeds
Pladjoe werkzaam
Het KOLONIAAL BIJBLAD bevat naast oorspronkelijke bijdragen van deskundige
hand een overzicht van het voornaamste uit de per laatste mail ontvangen Indische
bladen en periodieken, waardoor zij, die zich voor Indië interesseeren, volkomen
op de hoogte blijven van de koloniale gebeurtenissen.
Geldkist opengebroken.
De heer H. T., wonende aan den
Grooten Postweg te Bandoeng, heeft
de gewoonte om ’s avonds zijn geldkist
uit veiligheidsoverwegingen mee te
nemen naar zijn slaapkamer, doch toen
hij op een morgen wakker werd, ont
waarde hij, dat de geldkist, welke 350
gulden aan contanten en een gouden
armband ter waarde van 35 gulden be
vatte, van de tafel was verdwenen,
zonder dat hij ’s nachts ook maar iets
had gemerkt. Van zijn geheele gezin,
bestaande uit vijf personen, was nie
mand door eenig lawaai ontwaakt, ter
wijl allen toch in hezelfde vertrek slie
pen, meldt de Bandoengsche correspon
dent van het „Bat. Nbl.”
Zijn huis verder doorzoekende, kwam
hij tot ontdekking, dat de achterdeur
was geforceerd, zoodat de dief hier
door binnen moet zijn gekomen. Even
daarna, nauwelijks van den eersten
schrik bekomen, zag hij op de achter
galerij de geldkist liggen. Zij was open
gebroken en de geheele bovengenoemde
inhoud was er uit verdwenen.
De politie, die werd gewaarschuwd,
heeft direct een onderzoek ingesteld,
doch van eenigen dader geen spoor.
jaren werkplaatsroutine geschikte op
zichters maken.
Daarbij komt nog dat de afgestu
deerden militieplichtig zijn en daar
door in aanraking komen met de ge
nie, hetgeen sommigen doet besluiten
bij dit legeronderdeel dienst te nemen.
Doch afgezien hiervan, het aantal
leerlingen dat door de ambachtsscho
len wordt afgeleverd is zelfs nu niet
voldoende om geheel aan de vraag te
voldoen. Het geven van uitvoering aan
de vlootplannen zal de wanverhouding
tusschen vraag en aanbod nog grooter
maken.
Op 1 Maart ontvingen nog 2675
Europeanen steun.
BATAVIA, 18 April. (Aneta.) De
werkloozensteun omvatte per 1 Maart
j.l. in totaal 7185 personen, waarvan
2675 Europeanen, 4276 Inlanders en
234 Chineezen. Hiervan weren tewerk
gesteld: in werkcentrales 1611, in be
drijven van de Mij. voor werkloosheids
bestrijding 96, in den landbouw 316,
in overheidsdienst 62 en bij socialen
arbeid 493.
Het „S.H.” meldt
De politie te Soerabaja heeft thans
een zeer uitgebreid onderzoek afgeslo
ten n.l. het onderzoek naar de oorzaak
van den brand in den goedang van het
Stroohoedenveem op de Genuakade.
Men heeft niet met volledige zekerheid
meer kunnen vaststellen, wat de werke
lijke oorzaak van den brand is geweest,
doch wel wordt uitgesloten geacht, dat
hier eenige opzet in het spel is geweest.
Er gingen indertijd velerlei geruch
ten rond over misdadigen opzet, sabo
tage en andere sensationeele bijkom
stigheden. De politie heeft al deze mo
gelijkheden nauwgezet nagegaan, doch
hiervan is niets, maar dan ook niets
gebleken. Voorloopig moet dus worden
aangenomen, dat de brand is ontstaan
door zelfontbranding, n.l. broeiing.
Terwijl op het terrein van den groo
ten brand aan de Genuakade, de spo
ren van de catastrophe met groote snel
heid verdwijnen een bosch van ijzeren
staketsels den snellen groei van een
nieuwen goedang aanduidt, treft men
op andere plaatsen van het haven
terrein een nieuwe industrie aan, welke
regelrecht uit den brand is ontstaan.
Op een terrein aan de Kali was, even
voorbij de Ferwerdabrug en op een ter
rein bij Prapatkoerong, tezamen min
stens 20.000 kubieke meter, is een recon-
ditionneeringsbedrijf gesticht, waar de
brand- en waterbeschadigde katoen
wordt gesorteerd.
Men zal zich uit verslagen van den
brand herinneren, dat in den branden
den goedang ruim 2000 ton katoen was
opgeslagen, waarvan de waarde inclu
sief betaalde vracht ongeveer een mil-
lioen gulden bedroeg. Deze katoen was
in balen van ongeveer 250 k.g. verpakt.
Men schatte dal taj reconditionneering cC M. M. Vrins, Soerabaja.
DIVIDENDEN
BATAVIA, 20 April (Aneta). Over
het boekjaar 1939 wordt voor gesteld
de volgende dividenden uit te keeren:
N.V Rubber mij. Basilam zes, N.V.
Cult.mij Soerowinangoen tien, N.V.
Cult.mij. Boekit Lawang negen en N.V.
Cult.mij. Tjisampora negen pCt.
Tarakan is een eiland ten Oosten van
Borneo, dat zeer onvruchtbaar is en zijn
belangrijkheid uitsluitend ontleent aan
de olie-winning der Bataafsche Petro
leum Maatschappij.
Hier is door de B.P.M. een waterlei-
dinge gebouwd, welke de ruim 5000 be
woners van het eiland van goed drink
water zal voorzien.
Aangezien het grondwater sporen
van olie en aardgas bevat, was men dus
op zuivering van rivierwater aan
gewezen. Het water wordt onttrokken
aan de Pamoesian-rivier en opgepompt
naar betonnen voorbezinktanks. De
grove verontreinigingen bezinken hier
en vervolgens wordt het water door een
menggoot gestuwd. Hier voegt men alu
miniumsulfaat en kaliumpermangaan
toe benevens een kalkoplossing. In vier
coagulatiebakken vindt de verdere che
mische zuivering dan plaats. Door de
toevoeging van de chemicaliën vormen
zich vlokken, welke veel kleine organi
sche onreinheden uit het water ver
wijderen. Hierna stroomt het water
door vier met grind en zand gevulde
filters naar den reinwaterkelder. In het
traject filters-reinwaterkelders heeft
nog toevoeging plaats van ammonium
chloride, natriumcarbonaat en kalk.
Dan heeft men water verkregen, dat
zoowel voor drinkwater als voor huis
houdelijk gebruik geschikt is.
Van den reinwaterkelder wordt het
door twee leidingen naar de diverse
woonwijken gevoerd en verder gedistri
bueerd.
Een laboratorium zorgt tenslotte voor
een geregelde chemische en bacteriolo
gische contróle.
Zoo is ook hier weer een waardevol
werk verricht in het belang van de
volksgezondheid in een der afgelegen
(Borneo) gereed gekomen en gebieden in Nederlandsch-Indië.
GETROUWD:
J. E. Bach en G. F. D. van Everdingen,
Semarang. Ir. C. Tol en K. J. Polak,
sf. Djatiroto. B. H. v. d. Wal en C. J.
J. Koene, Djember-Soerabaja E.
van Haaps en H. Broer, Penang.
BEVALLEN:
H. A M. Urbanis geb. Leyte, d., Ba
tavia. Bouma geb. ten Hoorn, d., Batavia.
S. J. Barnstijn geb. Hartsuyker, z.,
Koetaradja. Janssen geb. de Vreede,
z., Wingfoot Estate (Bangkattan). van
Went geb. Kehrer, z., Semarang. Ter
Poorten geb. Trip, z., Wonokrome Djagir.
S. A. Blok geb. Lowenstein, z., Ban
doeng. A. J. Schuurman, z„ Medan.
OVERLEDEN.
Mevr. E. D Strik-v. d. Bergen, Soera
baja. J. A. Veltman, Shanghai. Ir«
In den slaap beroofd.
Midden in den nacht om 3 uur werd
mevrouw W. aan den Kleine Lengkong-
weg te Bandoeng plotseling wakker,
doordat zij tijdens haar slaap stevig bij
haar polsen werd gegrepen. Daar haar
man elders vertoefde en er verder nie
mand in huis was, werd haar gegil
niet opgemerkt. Bovendien was de
slaapkamer donker en vergeefs tracht
te zij zich tegen haar aanrander te ver
dedigen. Het bleek de bedoeling van
den inbreker te zijn, die blijkbaar wist,
dat de vrouw des huizes alleen was
dien avond, om zich van de gouden
armbanden, welke zij om haar polsen
droeg, meester te maken. Hoewel zij
zich geducht verzette, gelijkte het den
inbreker toch haar de armbanden,
welke een waarde van totaal 300 gul
den vertegenwoordigen, te ontwringen,
waarna hij ijlings weer verdween.
De uiteraard zeer geschrokken
vrouw is meteen opgestaan, teneinde
alsnog te trachten het individu, dat,
voor zoover zij in de betrekkelijke
duisternis van haar kamer nog had
kunnen waarnemen, klein van gestalte
was te volgen, doch hij was nergens
meer te ontdekken, zoodat zij toen
maar onmiddellijk naar het politie
bureau trok om de zaak aan te geven.
Wij ontvingen per laatste
luchtmail, via Napels
Indische bladen loopende
tot 5 dezer.
B.P.M..ARTSEN.
In de eerstkomende weken zullen
eenige mutaties plaats hebben bij den
geneeskundigen dienst van de B.P.M»
in Zuid-Sumatra, schrijft het „Bat. N.”
van 2 dezer.
De geneesheer van het B P.M.-hospi-
taal te Pladjoe, dr. W. G. Arps, gaat
over veertien dagen met verlof naar
vervangen door
eerder op
was en voor zijn
Europeesch verlof, waarvan hij dezer
dagen terugkeert, op de administratie
Pangkalan Brandan geneesheer was.
Dr. Bierdrager van de Niamterreinen
in Djambi zal binnenkort naar zijn
nieuwe bestemming Tarakan vertrek
ken. Zijn opvolger is dr. Reinierse,
die spoedig uit Europa wordt verwacht
en voor de eerste maal naar Indië
komt
DE OPLEIDING TOT COMMISSARIS
VAN POLITIE
SOEKABOEMI, 20 April (Aneta). De
cursus tot opleiding tot commissaris
van politie aan de politieschool te
Soekaboemi is gisteren beëindigd. Aan
de opleiding werd deelgenomen door
13 candidaten waarvan tien academici
en drie vooraanstaanden uit het corps
inspecteurs van politie. Allen legden
het examen met goed gvolg af. De
namn der geslaagden zijn: drs. H.
M. H. Slangen, dr. J. van Houten,
mr. A. A. Veenstra, jhr. J. K. Meyer,
drs. L. A. van REES, mr. H. J. Lang,
mr. J. C. D. Koopmans, mr. J. H.
aye, mr. C. M. Donleben, mr.
Masmoein, mr. D. H. L. Apontoweil,
C. van Hunnik en J. C. A. van
Wijngaarden.
G. B. Remmelts, controleur I.U.A., Nas-
sauplein 16, Groningen; H. W. Th. de San-
ty, ass.-res. Ie kl. Laan van Meerdervoort
12a, alhier; mej. M. W. M. Avelingh, hoofd
van de Kartinischool, Beukenweg 9, Velp.
J. G. Jenny, ambtenaar le kl. I.U.A.,
Hanenburglaan 182, ’s-Gravenhage.
Ir. W. A. Harte, ingenieur S.S., firma
Waidhaus, Zwitserland.
W. Dalmeyer, onderwijzer bij de Chris
telijke MULO-school te Batavia, Hage-
lingerweg 377, Driehuis-Westerveld.
Mevr. J. H. Esterman, geb. Droop,
commies bij het departement van B.B.,
Via al Colle 10, Lugano, Zwitserland.
E. Scheuer, assistent-resident, Anjelier-
straat 61, alhier; mej. J Snel, verpleegster
le klasse p. a. fam. J. Wolf, Schepenstraat
86-b, Rotterdam.
Mevr. H. W. Brugman, geb. Wassington,
hoofdtelefoniste le kl. te Batavia, p./a.
Frau Oesterreicher Ugocsa Utca 5, 2e
verdieping, le deur, Boedapest (Honga
rije); D. Kasels, hoofdbesteller bij het
P.T.T.-kantoor te Bandoeng, Diergaarde-
laan 78A, Rotterdam; dr. W. K. Picard,
goevernements veearts, P. C. Hooftstraat
156 3, Amsterdam; P. Kersten, hoofd-in-
specteur van politie bij de algemeene po
litie te Batavia, van der Capellenlaan
23, Zutphen.
DE REIS VAN MR. D. A. DELPRAT.
Met de
„Olden-
barne-
velt” ar
riveerde,
naar ons
reeds
werd
seind,
Indië
Europa
de heer
mr. D. A
Delprat,
directeur,
der
Stoom
vaart Maatschappij „Nederland”, se
dert kort ook voorzitter van het Insti
tuut van Nederlandsche economische
belangen, dat in verband met de hui
dige internationale situatie in Maart
j.l. in het Moederland is opgericht.
De heer Delprat komt, lezen wij in
de „Deli Crt” voornamelijk naar
Indië om voor dit Instituut besprekin
gen te voeren met de Regeering en di
verse particuliere instanties. Daarnaast
zal hij tevens een reis maken langs de
onderscheidene agentschappen van de
Het ,,B.N.” heeft in een Descnou-
wing over den invloed welke de vloot
uitbreiding voor Soerabaia zal zijn,
ook melding gemaakt van de duizen
den toekangs en handwerkslieden, die
bij de uitgebreide vlootbasis noodig
zullen zijn.
Het is duidelijk, aldus het blad
dat men aan die vraag met de thans
bestaande opleidingsmogelijkheden bij
lange na niet zal kunnen voldoen.
Nu is de situatie reeds zoo, dat ver
schillende groote lichamen reeds lang
van te voren moeite doen om de beste
leerlingen der ambachtsscholen, die
eindexamen hebben gedaan, aan zich
te verbinden. Het is niet overdreven
als gezegd wordt, dat hierin een soort
„concurrentie” bestaat. Ook het leger
en de marine doen hieraan mee. Door
propaganda tracht men de abituriën
ten der ambachtsscholen te doen dienst
nemen.
Uiteraard bestaat slechts vraag
naar de zeer goede metaalbewerkers
en ofschoon de geslaagden wel voldoen
aan de gestelde eischen, kan toch niet
altijd worden gezegd dat zij daarme
de ook voldoen aan die, welke in de
practijk worden gesteld. Het voor dit
land met zijn voortschrijdende indus
trialisatie, te kleine aantal ambachts
scholen intotaal zijn er acht voor
metaalbewerkers, waaronder dan nog
een, die pas is begonnen welke in
totaal jaarlijks ongeveer 500 leerlingen
afleveren, biedt niet voldoende moge
lijkheden om te schiften.
Bovendien is in de practijk gebleken
dat er nogal eenig „verloop” bestaat
onder de tewerkgestelde door am
bachtsscholen afgeleverde leerlingen,
meestal een gevolg van het denkbeeld
dat, wanneer men maar een diploma
beeft, men meteen rijp is voor de
Werkzaamheden van opzichter, ter
wijl de practijk leert, dat eerst eenige
Men schrijft ons:
Het is een bekend verschijnsel, dat
menschen, die eenige jaren in kleine
plaatsen in de Buitengewesten van ons
Indië hebben doorgebracht, huiverig
zijn om den eersten tijd in de groote
steden van Java ongekookt water te
drinken. Bij hen is het drinken van ge
kookt water tot een tweede natuur ge
worden, welke zij zelfs blijven volgen
wanneer het niet meer noodzakelijk is.
Moge de kwestie van het drinkwater in
de voornaamste steden al een bevredi
gende oplossing gevonden hebben, voor
tal van kleine plaatsen, nederzettingen
en ondernemingen blijft dit vraagstuk
een voorwerp van aanhoudende zorg.
Maar de voortschrijdende wetenschap
en techniek hebben reeds tallooze pro
blemen opgelost, waardoor de rimboe
nauwelijks meer „rimboe” genoemd kan
worden. Het isolement is door de auto
opgeheven, de eenzaamheid wordt door
de radio verbroken, de voeding is door
het algemeen gebruik van frigidaires in
betere banen geleid. Het drinkwater
bleef echter in vele gevallen een teer
punt, niet slechts in de „rimboe”, doch
ook in grootere nederzettingen.
De Bataafsche Petroleum Maat
schappij heeft in den laatsten tijd haar
aandacht in het bijzonder aan het
vraagstuk van de watervoorziening op
haar ondernemingen gewijd en ver
schillende groote waterleidingwerken
zijn gereed gekomen of in aanleg.
Men is er in de afgeloopen jaren in
geslaagd in samenwerking met den
Dienst der Volksgezondheid het rivier
water langs chemischen weg dusdanig
te reinigen, dat de gebruiker slechts de
kraan in zijn woning behoeft open te
draaien en het heldere water, dat on
gekookt gedronken kan worden,
stroomt er uit.
Onlangs is de drinkwaterleiding op
Louise, een der boorterreinen bij Balik-
papan
In de Europeesche samenleving
in Indië bestaat een toenemende
neiging om toch met verlof naar
Europa te gaan, hoewel men
hiervoor vlak na het uitbreken
van den oorlog veelal niets voel
de. De terugkeer naar de oude
situatie blijkt onder andere uit
de vrij belangrijke toename van
het aantal aanvragen om pas
sage.
De boottrein^verbinding sluit veel
ongerief uit, terwijl ook de door
zending van bagage met deze
verbinding billijker geregeld kon
worden door den zoogenaamden
„groupage-dienst". De kosten
hiervoor zijn practisch gelijk aan
de vrachtkosten voor de zeevaart-
route, die tegenwoordig met be
langrijke bedragen voor extra
assurantie-premies worden be
zwaard.
In den laatsten tijd stond
Oostkust van Sumatra, wat het
aantal verlofgangers betreft, fei-
van geheel
de meeste
verloven doorgingen. In de cul
tures, licht de „Deli Crt.” toe,
valt het namelijk uiterst moei
lijk om verloven uit te stellen,
daar men dan later in het ge
drang komt en daarom gingen ze
daar meerendeels door. Niette
min liepen de cijfers ook hier
terug, vooral doordat Overheids
personeel practisch niet meer uit
Indië wegging. Er is in dit op
zicht
reeds werd opgemerkt, een ken
tering waargenomen, die duide
lijk aangeeft, dat men weer meer
naar Europa gaat reizen.
Aan het bovenstaande valt nog
het volgende toe te voegenba
gage voor de reis namen bootrei-
zigers vroeger altijd ook mede
met den boottrein. De verdere,
groote bagage ging echter over
zee door naar Nederland. Thans
worden ook deze koffers meestal
te Genua ontscheept en vandaar
met de gewone treinen naar Ne
derland verzonden, waar zij dan
zeven tot tien dagen later arri-
veeren dan de reizigers zelve.
Deze regeling voldoet tot nu toe
uitstekend.
De majoor der Intendance L. F. Lan-
zing is ter beschikking gesteld van
Z.Exc. den Gouverneur-Generaal en
bestemd om den huidigen adjudant in
gewonen dienst, tevens fungeerend in
tendant van het Huis van den Gouver-
OPENING VAN HANDELS-
BESPREKINGEN?
Wij lezen in het „B.N.”:
Men verwacht, dat spoedig nieuwe
handelsbesprekingen zullen worden
geopend tusschen Japan en Neder-
landsch-Indië. Het Departement van
Buitenlandsche Zaken te Tokio is
thans doende om, in samenwerking
met de andere betrokken Departe
menten, het Japansche standpunt vast
te stellen, zooals dit naar voren zal
worden gebracht in de a.s. onderhan-
delingen, aldus lezen wij in de „Japan
Weekly Chronicle”.
De handelsbetrekkingen tusschen
Japan en Nederlandsch-Indië lieten
volgens het blad, gedurende vier jaren
ten gevolge van de invoerrestricties,
welke in 1933 afgekondigd werden,
nogal wat te wenschen over, maar
verbetering in den toestand trad in
na het sluiten van de Ishizaka-Hart-
overeenkomst in 1937. Sedertdien heb
ben de handelsbetrekkingen tusschen
de beide landen zich over het alge
meen bevredigend ontwikkeld. Zoo
toonen de handelsstatistieken aan, dat
Japan over 1939 ter waarde van
137.800.000 yen naar Nederlandsch-In-
dië uitvoerde, terwijl de invoer uit dit
land in Japan 71.629.000 yen bedroeg.
De instelling van speciale uitvoerver
gunningen door Nederlandsch-Indië,
even na het uitbreken van den oorlog
voor bepaalde goederen, welke voor
oorlogsdoeleinden kunnen aangewend
worden, zooals olie, rubber, oud-ijzer
en tin, heeft het voor Japan echter
moeilijk gemaakt deze goederen in
normale hoeveelheden in te voeren.
Onder het vigeerende systeem
wordt voorrang gegeven aan den ex
port naar Europeesche landen. In
verband hiermede ziet de Japansche
regeering zich genoodzaakt met Ne-
derlandsch-Indië onderhandelingen te
openen ter verzekering van den aan
voer van de noodige voorraden van
de hier genoemde goederen.
Het doel van deze onderhandelingen
zal derhalve niet zoozeer zijn te
trachten den Japanschen uitvoer naar
Nederlandsch-Indië te vergrooten als
wel den invoer van genoemde goede
ren in voldoende mate te verzekeren.
In dit opzicht zullen de besprekingen
van geheel anderen aard zijn dan de
vorige met de regeeringsautoriteiten
te Batavia gevoerd.
Men verwacht, dat de heer Saito,
de Japansche consul-generaal te Ba
tavia, als hoofd der Japansche dele
gatie zal worden aangewezen.
Bij het bovenstaande bericht van de
„Japan Chronicle” xteekent het blad
aan, dat over deze *kwestie in Indië
geen inlichtingen te krijgen zijn.
Stemming in de desa.
De „Ind. Crt.” vertelt:
Over eenige weken worden de ver-
kiezingen voor den regentschapsraad
gehouden en in de desa’s dienen dus
binnenkort daarvoor de kiesmannen
gekozen te worden, welke op hun beurt
door middel van stemming de verte
genwoordigers der plattelandsbevol-
king in den regentschapsraad aanwij-
zen.
Per 500 zielen wordt 1 kiesman uit-
verkoren.
Zijn er in een desa van b.v. 1.000
zielen of daaromtrent 2 kiesmannen-
candidaten, dan wordt onmiddellijk
zonder stemming aangenomen, dat de
ze beide candidaten gekozen zijn.
Zijn er echter meer candidaten, dan
moet er door de bevolking gestemd
worden.
Met de verkiezing voor gemeente
raden hebben deze verkiezingen allen
het stemhokje gemeen... de rest is
anders.
By 2 candidaten en 1 beschikbaren
zetel voor een kiesman komt de ass.-
wedono met de stembussen naar de
desa. Deze bussen zijn feitelijk kokers
nl. het bamboestuk tusschen 2 knoopen.
Daarin wordt aan een zijde een spij
kergat gemaakt, waardoor dunne stok
jes kunnen passeeren en in het stem
hokje worden deze stemkokers opge
steld, de een met een djeroek er op
gebonden, de ander met een djagoeng.
Buiten zitten de beide candidaten, die
ook ieder een djagoeng of een dje
roek aan een stok boven het hoofd
laten bengelen.
De bedoeling is duidelijk: ook de
minst ontwikkelde desa-man, die met
zijn stemstokje ter stembus optrekt,
weet in het stemhokje, welke zijn uit
verkoren candidaat is, djeroek of
mais...
Na afloop der stemming vergadert
de commissie. De knoopen der stem-
I kokers worden aan één kant er af ge-
slagen en de stokjes geteld.
De correspondent van de „S. Bode”
te Fort de Koek schrijft d.d. 8 dezer
Dezer dagen heeft op het militaire
sportterrein een eenvoudige, doch tref
fende plechtigheid plaats gehad. Dien
morgen werd de gouden medaille voor
25-jarigen trouwen dienst uitgereikt
aan den onderluitenant der Infanterie
Kniestedt.
Allereerst werd het besluit van den
G.G. waarin de gouden medaille werd
toegekend door den luitenant-adjudant
voorgelezen. Vervolgens spelde majoor
van den Bos het eereteeken op de
borst van den jubilaris, waarna de
korpscommandant een toespraak hield,
waarin de loopbaan van den onder
luitenant werd geschetst.
Onderluitenant Kniestedt kwam als
17-jarige jongeman bij het leger in
Nederland in dienst, waar hij op 19-
jarigen leeftijd reeds den rang van
sergeant bereikte. Als zoodanig ver
trok hij naar Indië en klom hier regel
matig op tot hij den hoogsten rang,
voor onderofficieren bereikbaar, had
bereikt. Vermeldenswaard is zeker, dat
de heer Kniestedt, die in de maand
April den dienst met pensioen gaat
verlaten, het heeft klaargespeeld bijna
30 jaar lang zijn strafregister vol
komen schoon te houden.
Nadat de majoor zijn toespraak had
beëindigd, werden vrienden en ken
nissen, en die heeft Kniestedt vele, in
de gelegenheid gesteld, den jubilaris
geluk te wenschen. Het hoogtepunt
van de plechtigheid was wel het
défilé van de troepen voor den jubi
laris. Als slot werd een marsch van
het geheele garnizoen door de stad ge
houden met de bataljonsmuziek voorop.
Na afloop verzamelden alle offi
cieren zich in de militaire cantine,
waar de jubilaris als gast aanwezig
was. Ook de collega’s onderluitenants,
waren hierbij aanwezig.
De verdere morgen werd voor den
jubilaris in beslag genomen door een
bijeenkomst van onderofficieren, voor
wie de heer Kniestedt veel heeft
daan.
a
*r-'"
