Noorwegen
De oorlog
in
Simplex Cycloïde rijwiel, 70% minder wrijving
Het verraad:
Kr
KUNST EN LETTEREN
FILM EN BIOSCOOP
HAAGSCHE COURANT VAN ZATERDA^20 APRIL 1940.
EERSTE BLAD, PAGINA 3.
nieuw oorlogswapen
handen
een
van
modern leger
TANNHaUSER
„ERGENS IN NEDERLAND”
„De laatste kus”
ONDERW1JS EN KERK
in
Gala-voorstelling in het City-theater
opzet
•A
Gids voor Concerten, Opera ea
Danskunst
Jan (te Hartog (links) on Matthieu van Eysden ir eten scène in de
nieuwe Nederlandsche film „Ergens in Nederland**, welke deze week
in Gity-theater draait.
Miriam Hopkins (links) en Bette Diavis, de beide groote filmsterren,
die de hoofdrol spelen in een aangrijpende film „De laatste kus”,
welke in het Princesse-theater wordt vertoond.
J
W
W
7 s
1
If
fewfai.
1
V
Amster-
Het
VIJFTIG „ROOFVOGELS”
Wij zijn gewaarschuwd.
Overzicht voor de komende week.
■O
De nieuwe dr. Ludwig Berger-film
hartelijk ontvangen door een
enthousiast publiek.
LECTUUR VOOR GEMOBILISEERDE
LEDEN VAN CHR. JONGELINGS-
VEREENIGINGEN.
Bernd Aldenhoff in de rol van Tann
hauser, die op Maandag 22 April in
deze opera van Wagner, op de Gala-
soirée, te geven door de Düsseldorfsche
Opera, in het Gebouw voor Kunsten
en Wetenschappen zal optreden.
WALTER GIESEKING.
De vermaarde pianist Walter Gieseking
zal, op verzoek, nog een enkelen piano
avond geven in dit seizoen, n.l. op Dins
dag 23 dezer in Diligentia.
STICHTING HAAGSCH OPERA-
FONDS
Zaterdag 27 April in het Gebouw
een Jeugdconcert door het Resi-
dentie-orkest onder Frits Schuur
man.
en vechtwagens
naar die mate
om het haven-
DE UITVOER VAN OORLOGS
MATERIAAL.
I in het
bouw de uitvoering door
Moussorgsky’s
concertvorm.
HET CENTRAAL TOONEEL IN DEN
KONINKLIJKEN SCHOUWBURG.
Het Centraal Tooneel N.V., directeur
Cees Laseur, zal op Maandag 22 April a.s.
in den Koninklijken Schouwburg nog één
herhaling geven van het Amerikaansche
blijspel „Chronique Scandaleuse” van
Philip Barry, in de vertaling van Jan van
Ees, onder regie van Joan Remmelts, met
Mary Dresselhuys in de hoofdrol. De
verdere medewerkenden zijn: Cees Laseur,
Joan Remmelts, Cor Hermus, Jan van
Ees, Sara Heyblom, Péronne Hosang,
Arend Hauer, Gerard Rekers, Elly Weller,
Mies Hagens, Reinhart Beynen.
wanneer
aangek o-
dat ter
DE VLIEGTUIGPRODUCTIE.
Admiraal John Towwer, de chef van
het luchtvaartbureau der marine, heeft
voor de marinecommissie van den Se
naat verklaard, dat de productiecapa
citeit der Amerikaansche fabrieken
thans 20.000 vliegtuigen per jaar be
draagt.
Een groote aanwinst.
Een aanwinst is deze film. Een zeer
gróóte aanwinst, waarvoor wij niet dank
baar genoeg zijn kunnen is: het natuur
lijke spreken! Eindelijk een Nederlandsche
film waarin bijna géén tooneeltoontjes
mee-raisoneeren. Afgezien van bepaalde
Amsterdamsche accenten, waarop een vol
gende maal gelet zal dienen te worden (het
is niet ondenkbeeldig, dat het Amster-
damsch accent via tooneel en film een
binnenlandsche vijand wordt, waartegen
wij maatregelen zullen moeten gaan ne
men! Zuiver Nederlandsch is van een te
groote beteekenis!) wordt in „Ergens in
Nederland” werkelijk ongedwongen en na
tuurlijk gesproken. Een deel van de taak
onzer gemobiliseerden, een zeer gevaarlijk
deel: het demonteeren van mijnen, wordt
Het bondsbestuur van den Ned. Bond
van Jongelingsvereenigingen op Geref.
grondslag heeft een mobilisatie-collecte
uitgeschreven, waarvan de bedoeling was,
dat 1 per lid zou worden ingezameld.
Deze actie is schiterend geslaagd, want
GEZELSCHAP „VAN DALSUM—
PARSER”.
Te Amsterdam is opgericht het tooneel-
gezelschap „Van DalsumParser”.
De artistieke leiding zal gfevoerd wor
den door den heer Albert van Dalsum,
terwijl de zakelijke leiding bij Maurits
Parser berust. Met Jan Musch is men tot
overeenstemming gekomen voor het ge
ven van een groot aantal gastvoorstellin-
gen. Voorts werd mevr. Loudi Nijhoff
voor een groot deel van het seizoen ver
bonden tot het spelen van eenige belang
rijke rollen. Er zijn tevens verbintenissen
aangegaan met Julia Cuypers, Tatia Wij-
ma, Mary Musch-Smithuizen en Leo de
Hartogh en Rob. de Vries.
Wat betreft de speelgelegenheid te Am
sterdam kan reeds als vaststaand mede
gedeeld worden, dat eenige voorstellingen
gegeven zullen worden in den Stads
schouwburg.
In tegenwoordigheid van tal van autori
teiten heeft in het City-theater hier ter
stede, een gala-voorstelling van de film
„Ergens in Nederland” plaats gehad.
Bij de voorstelling waren aanwezig de
vice-president van den Raad van State, in deze film op spannende wijze gedemon-
jhr. mr. F. Beelaerts van Blokland, ver
schillende leden van het Corps Diploma
tique, onder wie eenige militaire attaché’s,
de chef van den Marinestaf, vice-admiraal
J. Th. Furstner, luit.-generaal P. W. Best,
commandant van het commando luchtver
dediging, generaal-majoor H. F. M. baron
Belangstelling in ’t buitenland.
Reeds tijdens het maken van de film
Ergens in Nederland" bestond er belang
stelling in het buitenland, aangezien het
onderwerp: het leven in een neutraal land
tijdens den oorlog, voortdurend in het
brandpunt der buitenlandsche belangstel
ling staat.
Naar wij vernemen, is de film thans in
haar huidigen vorm naar België verkocht
voor vertooning in Vlaamsch-België, ter
wijl op het oogenblik besprekingen gaande
zijn om de film te synchroniseeren in de
Fransche taal, voor het Waalsche deel
van België, voor Frankrijk en Zwitser
land.
Ook in de Vereenigde Staten heeft men
belangstelling getoond voor deze Neder
landsche mobilisatiefilm. Indien de onder-
handelingen, welke Filmex hierover voert,
tot resultaat leiden, zal de film waarschijn
lijk van Engelsche teksten voorzien wor
den voor den verkoop naar Amerika eQ de
verschillende deelen van het Britsche Rifle.
Opvoering der opera Don Pasquale
De te geven bovengenoemde opera, on
der auspiciën van de Stichting Haagsch
Operafonds, op Maandag 22 April, 8.15 uur,
in den Dierentuin, zal ten goede komen
voor sociale doeleinden, o.a. clubhuis „de
Musschen”, comité Cult. Geestel. Ontspan
ning voor Werkloozen en Militairen, en
het werkverruimingsfonds der Stichting
Haagsch Operafonds. Voor deze uitvoering
is een eere-comité in voorbereiding, waar
in reeds verschillende vooraanstaande
stadgenooten zich bereid verklaard hebben,
hierin zitting te nemen. De opera Don
Pasquale is een komische opera in drie
bedrijven, ook wei genoemd „De trouw
lustige oom”, muziek van G. Donezetti.
streerd. Wij mogen blij zijn, dat onze Ma
rine aan deze film medewerkte: de emi
nente Berger, die deze dingen zuiver
schijnt aan te voelen en de schrijver de
Hartog kregen daardoor de gelegenheid,
niet alleen zeer mooie marine-opnamen te
maken, maar ook van evacuatie, inundatie,
stilgedragen leed en grimmige onverzette
lijkheid een indrukwekkend beeld te
geven, dat eens, als wij het geluk mochten
hebben, buiten den oorlogshel te blijven,
een waardig document van den tijd zal
blijken.
Een verrassing in deze film was ook:
Jan de Hartog als acteur. Een speler,
waarin toekomst zit!
Wij noemen verder: fotografie van Akos
Farkas, montage van Jan Teunissen en
knappe, van vakkundigheid getuigende dé
cors van A. H. Wegerif.
Maar nu wij, Nederlanders, gewaar
schuwd zijn, dienen wij allen mede te
werken dit gevaar te bezweren. In de
eerste plaats zwijge men geruchten
dood, helpe mede paniek-stemmingen
te beheerschen en grijp® onverwijld in,
wanneer een verrader zich zou bloot
geven. Dan zal de vijand steeds een
waakzaam volk vinden, tot er tijden
aanbreken, dat wij weer rustig de cou
rant zullen kunnen lezen en weer ons
zelf zullen kunnen zijn.
Alphen, directeur van de Hoogere Krijgs
school, Hr. Ms. opperkamerheer mr. W.
J baron van Lynden, de hofmaarschalk
jhr. A. D. Laman Trip, Hr. Ms. eerste
stalmeester jhr. C. E. J. M. Verheyen,
jhr. A. G. Sickinghe, eerste kamerheer
van de Koningin, E. H. Juckema van Bur-
mania baron Rengers van Warmenhuizen,
dienstdoend grootmeester van Prinses Ju
liana, mr. J. H. L. J. baron Sweerts de
Landas Wyborgh, kamerheer van de Ko
ningin, Hr. Ms. adjudanten, generaal-ma
joor jhr. W. C. M. de Jonge van Ellemeet,
luit.-kolonel H. J. Phaff en kapitein W.
Romswinckel en verschillende hofdames
van de Koningin. Voorts waren er de
gep. vice-admiraals jhr. J. C. F. von
Mühlen, C. Fock en J. de Graaf, alsmede
vele andere zeeofficieren.
De heer J. ter Linden, directeur van het
City-theater, heeft in een kort inleidings-
woord de aanwezigen welkom geheeten.
Na afloop van de voorstelling verschenen
de medespelenden op het tooneel, waar zij
een bloemenhulde in ontvangst hadden te
nemen
De film „Ergens in Nederland”, een
nieuwe schepping van den bekenden regis
seur dr. Ludwig Berger, is ongetwijfeld
een interessant document geworden van
Nederland in mobilisatietijd. Het brengt
uit dien tijd aangrijpende en naar het le
ven geteekende beelden, die het publiek
dan ook merkbaar ontroeren en die aan
het filmwerk een eigen waarde geven. De
misère, de tragiek, maar ook de rustige
en vanzelfsprekende vastberadenheid van
EXAMENS.
Universiteit van
dam.
Dcct. examen geneeskunde de heeren
H. G. v. d. Hoek, B. J. IJff en M. Zeegers.
Apothekersassistent.
Geslaagd te Leiden de dames N. Brou
wer, Rotterdam, en M. Perels, Schevcnin-
gen; geslaagd te Groningen mej. I. E. van
Dijk, mej. G. M Groenhof en mej. G.
van der Zee te Groningen.
Vrije U.niversiteit
De promotie van den heer J. P. A.
Mekkes tot doctor in de rechtsweten
schap geschiedde gisteren „met lof”.
Woensdag U April in het Ge
bouw de uitvoering door Toon
kunst vau Moussorgsky’s Boris
Godunow in concertvorm. Ver
schillende solisten van naam wer
ken mede. De instrumentale partij
wordt vervuld door het Residentie
orkest. Dirigent is Johannes den
Hertog.
Donderdag 25 April in het Gebouw
et 10e Volksconcert door het Re-
identie-orkest onder Frits Schuur
man. Het programma bevat o.a.
Dansen van Brahms, Dvorak en Bo
rodin Met Sam Swaap als solist
wordt (hier voor het eerst) het
Vioolconcert van Bloch uitgevoerd.
„Het Residentietooneel” in den
Koninklijken Schouwburg
In den Kon. Schouwburg heeft het
Residentie Tooneel, dir. Dirk Verbeek, de
vijftigste voorstelling gegeven van „Roof
vogels” Naar aanleiding van de première
van dit stuk van Lillian Helman hebben
wij zeer waardeerend geschreven over
stuk en opvoering beide. Het stuk heeft
zich op het repertoire kunnen handhaven
en blijft terecht de aandacht van het pu
bliek boeien. Scherp geteekende karakters
worden hier goed getypeerd: Fie Carel-
sen als de erbarminglooze naar genot
strevende egoïste, Jan C. de Vos als de
sluwe en Piet Bron als de brute geld
wolf, Mimi Boesnach als de zachte, ge
voelige natuur, die in deze omgeving
ondergaat en Philippe la Chapelle zijn
vertolking van den beter en anders wil
lenden bankier, die zijn strijd tegen de
„roofvogels” met den dood moet bekoo-
pen maar in zijn dochter (Annie van
Duyn) het verzet wekt en hoogere aspi
raties. Maar ook de anderen, Joekie Broe-
delet, Evert Burema, Maarten Kapteyn en
Henk van Buuren hadden hun aandeel in
het succes, dat bestond uit een warm ap
plaus en fraaie bloemen voor de dames.
KONINKLIJKE ZANGVEREENIGING
„CECILIA”.
De Kon. Zangver. „Cecilia”, alhier,
heeft onder leiding van haar dirigent, den
heer Henk van den Berg, op Dinsdag
16 April geconcerteerd in de Gem. Con
certzaal te Haarlem met de Kon. Lieder-
tafel „Zang en Vriendschap” aldaar, ter
gelegenheid van het 110-jarig bestaan van
deze beide oudste mannenkoren in den
lande. Het optreden van „Cecilia” is over
alle linies een groot succes geworden.
In het eerste kwartaal van 1940
hebben de Vereenigde Staten voor een
totaal van 61.041.791 dollar aan oor
logsmateriaal, vooral militaire vlieg
tuigen, wapens en munitie, uitgevoerd.
PETER KREUDER.
Peter Kreuder, die een tournée door ons
land maakt en morgenmiddag 21 dezer in
de groote zaal van den Dierentuin met zijn
solisten zal optreden, zal o.a. ten gehoore
brengen: „12 minuten Peter Kreuder”;
„Improvisaties Peter Kreuder”); melo
dieën uit de toonfilm „Hallo Janine”; (Pe
ter Kreuder; „Mariu” (Bixio); „Reginekla
Campagnola (Di Lazarro); Drie Volksdan
sen” (Landler, Zweitakter, Springtanz);
„Ti-pi-tin” (Maria Grever) melodieën uit de
toonfilm „Opernball) Heuberger-Kreuder); van Voorst tot Voorst, chef van den staf
„De jongens spelen in „Dur en moll”. van de landmacht, kolonel M. W. L. van
(Kreuder); „Drie componisten-portretten:
Benatzky, Lincke Lehar" (Kreuder); de
concertmeester Kurt Henneberg zal de „Zi-
geunerweisen” van Sarasate en „Canzo
netta” van d’Ambrosio ten gehoore bren
gen; voorts zal de beroemde Italiaansche
zangeres Maddelena Ravelli schlagers uit
toonfilms van Peter Kreuder zingen en ook
een Italiaansch volkslied ten gehoore
brengen.
Zondag 21 April in Diligentia een
Chopin-matinée door den grooten
pianist Nicolai Orloff. Des
avonds in het Gebouw Wagner’s
Lohengrin door het „Nederlandsch
Opera Ensemble” onder leiding
van Maarten Spaanderman. Voor
het instrumentale gedeelte werkt
mee het „Rotterdamsch Philhar-
monisch Orkest”, dat een zeer goe
de reputatie geniet.
Maandag 22 April in het Gebouw
wederom een opera-opvoering, dit
maal Wagner’s Tannhauser door de
Düsseldorfsche Opera. Een uitste
kende creatie is te verwachten.
In Diligentia speelt de eminente
Nederlandsche pianiste Henriëtte
Bosmans. Het programma bevat
werken van Duitsche, Fransche,
Italiaansche en Hollandsche com
ponisten.
Dinsdag 23 April in Diligentia de
derde piano-uitvoering binnen
drie dagen. Gieseking treedt op.
Commentaar overbodig. In het
Gebouw de generale repetitie van
Boris Godunow door Toonkunst
i
I in een half jaar tijds is een bedrag van
ruim 23.500 bijeengebracht. De gelden
zullen worden besteed voor lectuur etc.
voor de gemobiliseerde leden.
Op den door haar te geven
piano-avond in Diligentia op Maandag 22
April a.s. zal onze bekende landgenoote,
de pianiste Henriëtte Bosmans, werken
van Handel, Scarlatti, Schumann, Brahms,
Debussy, Fauré en Chabrier ten gehoore
Onze Defensie-medewerker schrijft:
Wij zouden kunnen zeggen, dat een
rilling van afgrijzen over het gebeurde
in Noorwegen door geheel Europa is
gevaren en zelfs Amerika met ontstel
tenis heeft vervuld: wie had ooit kun
nen vermoeden, dat een land, door een
georganiseerd verraad in eigen kring,
waaraan zelfs hoofdofficieren deelge
nomen hebben, op zoodanige wijze kon
worden overrompeld als thans in Noor
wegen is geschied?
Wie had ooit kunnen vermoeden, dat
een oorlog kon en kan worden gevoerd
met verraad, valsche orders enz. enz.?
En wie had ooit kunnen vermoeden, dat
thans naast handgranaten, vlammen-
spuiters, gifgassen ook het gif van ver
raad een nieuw oorlogswapen zou wor
den in handen van een modem leger?
Aan de moderne oorlogsvoering ont
breekt toch reeds alle ridderlijkheid,
sinds de luchtmachten de burgers met
bommen bestoken en vrouwen en kin
deren, die zelfs onder barbaarsche
volksstammen als onschendbaar wor
den beschouwd, tot slachtoffer maken.
Thans wordt de oorlogsvoering weer
zinwekkend en het is te hopen, dat de
kreet van afschuw een herhaling van
deze onridderlijke en oneervolle metho-
de zal beletten!
Men stelle zich voor, dat aan de kade
van Oslo een groot troepentransport
schip is binnengeloopen en een batal
jon 800 man) ontscheept, als eerste
afdeeling, welke voet aan wal zet. Wii
men liever spreken van zee-soldaten.
die van oorlogsbodems aan land gaan,
dan blijft in wezen de zaak dezelfde.
Gedurende deze ontscheping is de
troep volslagen weerloos en het komt
er dus op aan om onverwijld ruimte te
maken, waardoor de plaats van ont
scheping niet bloot staat aan recht-
streeksch vuur uit automatische wapens
en geweren van den verdediger. Zoo
snel mogelijk worden daarna troepen
uitgezonden, welke punten in de nabij
heid bezetten en het ontschepen van de
eerstvolgende troepen beveiligen.
Zijn voldoende strijdkrachten geland,
dan vormt men daarmede een kring om
het landingspunt (haven), welke in
eerste instantie een aaneengesloten
front vormt.
Ware nu Noorwegen reeds gemobili
seerd, en waren de forten niet door
verraad in ’s vijands handen gevallen,
dan zal men wel begrijpen, dat een ac
tie der Noren de Duitschers in een
moeilijk parket zou hebben gebracht.
Naarmate nu het aantal troepen, dat
aan land gezet wordt toeneemt en
naarmate meer militaire hulpmidde
len zooals artillerie
beschikbaar komen,
breidt zich de kring
complex uit, totdat tenslotte de straal
van den cirkel om dat punt heen, ge
lijk aan of grooter is, dan de schietaf-
stand van het Noorsche geschut. Het
havencomplex is dan beveiligd tegen
elke aanranding van den verdediger.
Tenslotte bevindt zich in het haven
complex een troepenmacht ter blij
vende rechtstreeksche beveiliging
daarvan. Daarmede is de eerste phase
van de landing voltooid. In den regel
is de hoeveelheid 1/oepen, welke het
eerst aan land wordt gezet juist vol
doende voor deze eerste phase.
De inval der Duitschers in Noorwe
gen is een waagstuk van den eersten
rang, omdat het brangen van troepen
over zee. naar een afgelegen oorlogs-
tooneel het meesterschap ter zee eischt.
Men kan deze stelling als een axioma
op strategisch gebied beschouwen. Hier
tegen hebben de Duitschers dan zeer
sterk gezondigd, omdat de Franschen
en Engelschen ongetwijfeld de zee be
heerschen.
Gesteund door verrassing en in sa
menwerking met verraad hebben de
Duitschers een succes kunnen boeken,
dat op zichzelf blijk geeft van groote
vaardigheid, uitstekende geoefendheid,
durf en bluf.
Militair bezien is de actie subliem
uitgevoerd, zooals elke opzet van
Duitsch militaire zijde, maar het suc
ces zal moeilijk blijvend kunnen zijn.
De toestand van elk geland leger is in
de eerste periode hachelijk, omdat
ruimte ontbreekt, waardoor elke snelle
tegenactie een enorm succes kan boe
ken.
den Nederlander in dezen dreigenden tijd,
spreekt uit ieder beeld. De film is gister
avond hartelijk ontvangen, door een geest
driftig publiek. Een welkom waarbij wij
ons gaarne aansluiten en als wij dan ook
beginnen met het noemen van enkele be
zwaren, dan doen die aan onze algemeene
waardeering niets af. Er is n.l, in de
psychologische conceptie van het gegeven,
iets, dat ons verwonderde en dat iets vindt
zijn oorzaak in de figuur van den hoofd
figuur: den gemobiliseerden advocaat.
Het wordt den toeschouwer duidelijk ge
maakt, dat deze advocaat eigenlijk een
gemankeerde zee-officier is, die pas weer
zichzelf wordt als de mobilisatie hem
„matroos” maakt. Nu is het typeerende in
de uitbeelding van dezen hoofdfiguur, dat
hij overèl matroos is, ook daar, waar men
den gemankeerden officier zou willen voe
len. Hij is ,,du peuple” onder zijn kame
raden, maar hij is dit ook tegenover zijn
vrouw. Hij snauwt en brult en buldert
en laat haar, ook in de ernstige momen
ten van benauwenis en levenstwijfel, zóó
unfair weinig aan het woord komen, dat
haar sterkste momenten en haar eenigste
argumenten tevens, de oogenblikken zijn
dat ze, tot twee drie malen wegholt.
Wanneer dit verschijnsel eenmaal tot den
toeschouwer doordringt, blijft de houding
van den advocaat-matroos tegenover diens
vrouw eigenlijk een hinderlijk iets. Men-
schelijk een onrechtvaardigheid. Maar ook:
dramatisch. Want de arme Lily Bouw
meester heeft nu een rol te spelen gekre
gen, waarin ze eigenlijk niet veel meer
te doen heeft dan als maar vergeefsche
pogingen in het werk te stellen om tot
een gesprek te komen met iemand, die tot
een normaal gesprek niet in staat lijkt.
Ondankbaarder opgave lijkt mij moeilijk
te vinden. En de rol van Lily Bouwmees
ter heeft dan ook zwaar te lijden gehad
door dezen alles op zichzelve concentree-
renden mansfiguur. De waarlijk groote rol
voor deze begaafde actrice moet nog
komen!
Voortreffelijk in deze film is Matthieu
van Eysden, een zeeman en volksman van
top tot teen. Van Eysden heeft zijn faam
van belangrijk filmspeler glansrijk ge
handhaafd. Cruys Voorbergh speelt zijn
acteurs-rol met groote vlotheid, Fientje de
la Mar is een in alle opzichten geslaagde
creatie van een excentrieke, dwaze en
verwende vrouw. Aaf Bouber en Piet
Kohier zijn magnifieke volkstypen
Waar moet het heen, wanneer landen
stelselmatig overstroomd worden met
lieden die, gebruik makende van de ge
boden gastvrijheid, zich voorbereiden
op het plegen van daden van sabotage
en terreur op momenten, waarin die
landen in het grootste gevaar verkee-
ren? Waar moet het heen, wanneer een
land in eiken vreemdeling, zelfs in vele
landgenooten, verraders moet leeren
zien in momenten van nooar
Wij vragen ons af of ook voor ons
land een dergelijke mogelijkheid be
staan kan. Er is geen antwoord op deze
vraag mogelijk, want het verraad is al
leen te onderkennen wanneer het te
laat is om maatregelen te nemen Dat
is juist het bedenkelijke van deze nieu
we strijdmethode. De verrader geeft
zich niet als zoodanig bloot, integendeel
hij hult zich in het mom van trouw
aan land en volk.
In alle landen van Europa gaat men
dan ook thans over tot intensieve con
trole van alle vreemdelingen en ook
onze Regeering zal haar maatregelen
wel weten te nemen teneinde penetra
tie van verraders en saboteurs te ver
hinderen.
KUNST ONDER DE WAPENEN.
Sectie V van het Algemeen Hoofdkwar
tier (O. en O.) stelt zich voor gedurende
de maand Juni een tentoonstelling te orga-
niseeren, welke bedoelt een beeld te geven
van hetgeen door de gemobiliseerde be
roepskunstschilders en beroepsbeeldhou
wers wordt gepresteerd.
Van de hoofddirectie van het Rijks-
museum te Amsterdam is de beschikking
verkregen over de ontruimde zalen van
de afdeeling „moderne kunst”.
De opmarsch.
Nu komt de tweede phase de op
marsch. Daartoe was het eerst nood
zakelijk, dat de punt tuschen de baai
van Oslo en de Zweedsche grens van
troepen werd gezuiverd, hetgeen is
geschied.
Wanneer men nu even een kaartje
van Noorwegen voor zich neemt, zal
men zien, dat bij den opmarsch van
Oslo uit naar het Noorden het bezit
van de havenplaatsen Stavanger, Ber
gen, Stadland voor de Duitschers van
het grootste belang is, omdat daardoor
een landing van Britsche troepen zou
kunnen worden vertraagd. Daarmede
is dan de kans vergroot, dat de Duit
schers met de Noren zullen hebben af
gerekend, alvorens geallieerde hulp zou
opdagen.
Zouden de Duitschers in de genoem
de havens blijvend troepen aan wal
kunnen zetten, dan zouden hun opera
ties naar- het Noorden van Oslo op
niet geringe wijze kunnen worden be-
invloed. In. dit licht gezien spelen de
havens van Drontheim en Narvik uit
militair oogpunt een rol van het twee
de plan.
Nu moesten de Duitschers het bevei-
ligend kordon om Oslo verlaten en
aangezien zij niet meer troepen wilden
achterlaten dan strikt noodzakelijk
was, verzwakten zij den kring om Os
lo in zooverre, dat zij daar geen aan
eengesloten vuurfront meer vormden,
maar volstonden met het bezetten en
bevestigen van belangrijke punten van
den cirkel. De nieuwgelande troepen
rukten dan naar het Noorden op.
De Duitschers zijn op het gebied van
oorlogvoeren ware meesters.
Hun vredesopleiding is er op ge
richt om alle ondercommandanten te
doordringen van zelfstandig handelen.
Dit nu komt de uit te voeren ma
noeuvre buitengewoon ten goede. Het
zal duidelijk zijn, dat voor het vormen
van een zóó breed front als de breedte
van Noorwegen van Bergen tot de
Zweedsche grens, den Duitschers ten
eenenmale de troepen ontbreken.
Zij marcheeren daarom op in zelf
standige colonnes, welke de opdracht
hebben de eene stad na de andere te
nemen, zoo mogelijk in snel tempo.
Op deze wijze breken zij het weer
standsvermogen der Noorsche bevol
king en van het Noorsche leger.
Intusschen bergt deze methode de
grootste gevaren in zich, zoodra men
komt te staan tegenover een modernen
en gelijkwaardigen tegenstanderwant
tusschen deze colonnes is ruimte ge
noeg om door te breken. De Moren
kunnen evenwel van deze gunstige po-1
sitie geen gebruik maken, omdat hun
zwakke strijdkrachten nauwelijks toe
reikend zullen zijn voor het innemen
van een verdedigende stelling. De zaak
wordt evenwel heel anders,
de Engelschen en Franschen
men zullen zijn. Wij zullen
zijner tijd nader toelichten.
De landing der Franschen en Ei>
gelschen had echter nog niet plaats
gehad, toen dit artikel geschreven
werd.
brengen.
Wegens het succes van de
première van Les Parents Terribles van
Jean Cocteau, zal de Tooneelgroep
Masker, dir. Ko Arnoldi op Dinsdag 23
April a.s. in den Kon. Schouwburg nog
een enkele herhalingsvoorstelling van dit
belangwekkende stuk geven.
De vermaarde Russische pia
nist Nicolai Orloff zal op zijn recital, mor
genmiddag 21 dezer in Diligentia, een pro
gramma ten gehoore brengen, geheel ge
wijd aan werken van Chopin. O.a. zal de
kunstenaar spelen de Sonate b kl. t. op.
58, Nocturne cis kl. t. en Scherzo cis kl. t.,
no. 3.
’.’/du
S'
F
'Ï-;' S