HET RESIDENTIE- TOONEEL Ceta-BeverSNELGLANSïredvastewas GEMEENTERAAD KUNST EN LETTEREN TELEFOON DOE GEWOON-KOOP GEWOON en neem.... HAAGSCHE COURANT VAN MAANDAG 29 APRIL 1940. DERDE BLAD, PAGINA 3. ONDERWIJS EN KERK VERGADERING VAN HEDEN- NAMIDDAG BENOEMINGEN REGELING VAN BETALING ACH- TERSTALLIGEN ERFPACHTSCANON. DE OVEREENKOMST MET TUSCHINSKI POSITIEREGELING POLITIE PERSONEEL PARKEERTERREIN AAN DE GROOTE HALSTRAAT TENTOONSTELLING JOHANN WINDHORST Shakespeare’s ,,De koopman van Venetië” bij het Residentie Tooneel. Vera Bondam als Partia en Paul Steenbergen als Bassamo. UITBREIDINGSPLAN CENTRUM WEST UITBREIDINGSPLAN WALDECK Wat onverstandig, Annie, ONTSLAG RAADSLID C. A. CRAYE EN BENOEMING W. DEN DULK Jaczn. ZIEKENHUIS ZUIDWAL VERSCHILLENDE VOORSTELLEN RECLAMES. RECLAMES. tot Bewaarschool- is yoorz.: Burgemeester de Monchy. ADRESSEN ENZ. heer was vulde, Men van Benoemd worden tot Shakespeare’s „De koopman van Veneti Maakt linoleum en parketvloeren niet glad. - Geen voetafdrukken. - Bussen vanaf 30 cent Inl.: MARNIXSTRAAT 18 TEL. 334010* Het voorstel aangenomen. Het voorstel wordt aangenomen z. h. s. (De heer Scholte (V.I.N.) ver klaart zich er tegen). vervallen f 20.000 voor afbe- Bescherming stadhuis. 6. het voorstel tot het treffen van voorzieningen ter bescherming tegen mogelijke luchtaanvallen van het oud ste gedeelte van het stadhuis. Lager onderwijs. onderwijzer aan de openbare school buitengewoon lager onderwijs Z. h. s. wordt a an genomen: 2. het voorstel tot vaststelling van het uitbreidingsplan Centrum-West met daarbij behoorende toelichtende be schrijving en verordeningen. Aan de orde is: 10. het voorstel tot vaststelling van een verordening tot wijziging van de positieregeling Politie personeel I. Na debat z.h.s. aange nomen. (De vergadering duurt voort.) Aan de orde is 3. het voorstel tot vaststelling van het uitbreidingsplan-Waldeek met bij- behoorende toelichtende beschrijving en verordeningen, tevens prae-advies op de adressen. De heer v. Beusekom (C.H.) juicht het voorstel toe, dat een groo- te stedebouwkundige verbetering is. Enkele ingebrachte bezwaren acht spr. echter niet geheel ongegrond. Ge- wenscht is bijv, dart ten aanzien van een verffabriek bepaald worde, wat zal geschieden na vernietiging door brand. Wethouder Vrijenhoek (S.D.) dankt voor de hulde aan het plan. Bij fabrieksbrand zal de gemeente trach ten den grond de ware bestemming te geven en met den fabriekseigenaar trachten tot accoord te komen over verplaatsing. Aangenomen z. hs Voor ^ftskade 194a P. Hendrikse; onderwijzeres aan de openbare school j?Or buitengewoon lager onderwijs de eamurstraat 43: mej. E. G. J. Cla- 'oti; Onderwijzer aan de openbare lagere ^ool Terwestenstraat 105: E. A. H u m- ^len. Commissiën tot wering van schoolverzuim. lid van de Commissie tot wering van ^oolverzuim in de 5e afdeeling D. N. e f s c h o o r. om altijd zooveel te eten. Als je het voorgeschreven dieet niet houdt, moet je ook niet over pijnen en bezwaren klagen. Maar moeder, weet U dan niet, dat ik heelemaal geen last meer heb van aambeien? Ik ben enkele weken geleden met een Posterine-kuur begonnen; zalf en zetpillen! Dat werkt verrassend goed. Geen pijn en geen enkel bezwaar. Mijn vriendin heeft het ook genomen. Ze is overgelukkig, dat ik haar den raad gaf. Uitsluitend in Apotheken verkrijgbaar. Posterine-zalf, per tube 1.60 Posterine-zetpillen, per doosje ƒ2.25 KON. KUNSTZAAL KLEIJKAMP. Hoe komt het, dat de in zekeren zin dikwijls toch imposante landschappen e.d. van dezen schilder niet meer indruk op ons maken? Vermoedelijk door een zekere kilheid en doodschheid, vooral in het colo- riet, een afwezigheid van temperament, van trilling in het licht, van warmte in de kleur. Toch is b.v. een werk als de be sneeuwde Jungfrau (4), met zijn in kleine rechthoeken neergezette kleuren, coloris- tisch niet zonder eenige kracht, terwijl het ook grootheid en ruimte wel sugge reert. Zoo hebben ook verschillende an dere werken eigenschappen, waardoor zij boeien, door de fijne, zij het sobere, klcur- schakeering, door de suggestie van ruimte en imposante afmetingen: 10, Italiaanse' e visschershuizen in teere grijzen; 8, een vroege ochtend op de bevlagde -Delftsche markt, licht en atmosferisch; 1, Moskee in Tunis; 3, nevel in Alpendal, grootsch natuurtafereel; 13 en 17, besneeuwde ber gen. Wij vermelden nog de nos. 2, 6, 7, (in opmerkelijke teere pastelkleuren), 11, 12, 16, 18. Eenige studiekoppen en „modulaüe’s”, welke laatste figuren suggereeren, in een grijsbruinen toon, die kenmerkend is voor dezen schilder, zijn veelal te vaag om de belangstelling vast te houden. Afsluiting Strandweg. 5. het voorstel om B. en W. te machtigen het gedeelte van den Strand weg, gelegen voor het parkeerterrein, op 15 Juni 1940 tusschen 9 en 17 uur af te sluiten en om aan de Kon. Ned. Automobielclub toestemming te ver- leenen het publiek tegen betaling toe te laten tot het parkeerterrein en het afgesloten gedeelte van den Strand weg. JAN SCHMITZ Onze stadgenoot, de musicus Jan Schmitz, heeft onder 173 inzendingen, met zijn inzending onder het motto „Sint Ser- vaes”, de bekroning ontvangen voor een prijsvraag, uitgaande van het Internatio naal Maria-Congres te Maastricht, voor de toonzetting van een Maria-lied op tekst van B. van Vegenen. Toen bekend werd dat het Residentie Tooneel „De koopman .van Venetië” zou uitbrengen, was bij menigeen de eerste gedachte: wie zal den Shylock spelen? En daarbij ging de herinnering onmid dellijk terug naar wijlen Louis Bouw meester, wiens naam onverbrekelijk met de Shylock-figuur is verbonden, al heb ben ook anderen, o.m. Louis de Vries (die nu ook al niet meer onder ons is), met succes deze rol vervuld. Dat men bij dit werk van Shakespeare het eerst aan Shylock denkt (hij is, zoo- als men weet niet de koopman van Vene tië, naar wien het stuk is genoemd), is kenmerkend voor deze rol en dit stuk beide. Want de Joodsche geldschieter is welbeschouwd géén figuur van het eer ste plan in dit ietwat barok gecompo neerde blijspel van liefde, liefdelist en minnekozerij. een luchtig, elegant, gees tig en fantastisch avontuur, maar dat toch weinig ruggemerg zou hebben zon der de tragische figuur van Shylock. Tragisch inderdaad. En van een tra giek, welke de persoonlijkheid teboven gaat, hoe sterk en persoonlijk de figuur ook moge zijn geteekend. Persoonlijk zijn de hebzucht. d<“ wraakzucht, de hard heid, wreedheid en onverbiddelijkheid van deze hartstochtelijke figuur; maar daarachter staat groot en somber het al- gemeene: he. tragische lot van het Jood sche volk, vervolgd, veracht, bespot, be- leedigd. een tragedie van eeuwen en eeuwen tot op den huidigen dag Dit, met Shakespeare’s geniale teeke- ning en taal, verleent aan de tegelijker tijd individueel sterk-levende en in haar algemeenheid symboliseerende Shylock- figuur het monumentale karakter, waar door zij onsterfelijk is. De bezetting van deze rol is dus van groote beteekenis voor het succes van de vertooning. Zij bleek bij Philippe la Cha- pelle in zeer goede handen. Hij heeft ge lukkig niet getracht, Bouwmeester’s be roemde, tot de uiterste felheid en bewo genheid opgevoerde, creatie te imiteeren, maar een eigen uitbeelding gegeven, wel ke recht deed wedervaren aan het als een hel brandende innerlijk van Shylock en aan de diepe tragiek van zijn volk. Imposant was la Chapelle naar uiterlijk, mimiek en gebaren, prachtig in zijn dic tie. Het uitspuwei \an den haat jegens zijn het van zijn bloedig „recht” voor den doge en -ll -J 1 J— 1— M AmI AAM» A A A uitstekende Aan*de orde is: 9e het voorstel aanleg van een parkeerterrein op het na afbraak van het hulpgebouw der Gemeentesecretarie aan de Groote Hal- straat vrijkomende terrein enz. De heer v. Aschv. Wijck (A.R.) wijst op het belang van de bouwkun dige verbetering ter plaatse in aanslui ting aan het Gouden Hoofd en op de noodige verkeersverbetering. De kosten van inrichting (tezamen 9000) acht spr. vrij hoog, vooral voor een tijdelijk parkeerterrein. Is het de bedoeling, dat het terrein bebouwd zal kunnen worden als zich een gegadigde voordoet Wethouder F e b e r (R.K.) verdedigt de kosten met het oog op den welstand na de verwijdering van het tijdelijke secretarie-gebouw. Het eigenlijke par keerterrein zal slechts 1500 kosten. Dit terrein zal toch zeker 6 a 8 jaar dienst doen, ook als het nieuwe Stad huis in dien tijd gereed kan zijn. Hoe de latere bebouwing zal zijn is nu nog niet te zeggen, maar zij zal niet ge schieden voor het nieuwe Stadhuis voltooid en het oude ontruimd. Aangenomen z.h.s. Het adres van het bestuur van de afd. Scheveningen van den landelijken bond van werkloozen en werkver- schaffingsarbeiders „Eendracht maakt macht” E.M.M., houdende verzoek te bevorderen, dat de tewerkgestelden bij I het vliegveld „Valkenburg” te Katwijk per autobus naar en van het vliegveld worden vervoerd, wordt ge steld in handen van B. en W. ter af doening. Den heer van Dijk (C.P.) wordt me- i dedeeling van de wijze van afdoening aan den Raad toegezegd. Een schrijven van J. J. Luyks, hou dende verzoek een onderzoek te doen instellen naar de beslissingen van de armbezoekers bij Maatschappe- lijk Hulpbetoon en in ieder ge val te verbieden, dat gehuwde vrou wen en moeder gedwongen worden om uit werken te gaan wordt gesteld in handen van het bestuur van den Gem. Dienst voor Maatschappelijk Hulpbe toon ter afdoening. Het adres van den voorzitter, den penningmeester en den secretaris van I het in November 1940 te Utrecht te houden Congres over Praena- ta 1 e Zorg, houdende verzoek om een subsidie voor dit congres, wordt ge steld in handen van B. en W. om prae- advies. Het adres van het bestuur van den Haagschen Kunstkring, houdende ver zoek te besluiten, dat met den bouw van het nieuwe raadhuis op het Alexanderveld een aanvang wordt ge maakt, zal worden behandeld bij het desbetreffend voorstel. Een schrijven van Z. T. Taal, hou dende verzoek om bij steun in verband met ’t door hem, als tewerkgestelde bij de werkverschaffing aan het vliegveld Katwijk, gederfde inkomsten, wordt gesteld in handen van B. en W. ter afdoening. Den heer van Dijk (C.P.) wordt me dedeling van de beslissing van den Raad toegezegd. De mededeeling, dat de heer C. A. Crayé (C.H.), wegens vertrek naar Ned.-Indië, ontslag heeft genomen als lid van den Gemeenteraad, wordt aan genomen voor kennisgeving De brief van den voorzitter van het Centraal Stembureau ter begeleiding van een afschrift van zijn besluit, waarbij de heer W. den Duik Jaczn. alhier is benoemd tot lid van den Gemeenteraad wordt eveneens aange nomen voor kennisgeving. De voorz. wijst erop, dat de heer Crayé slechts kort lid van den Raad is geweest, maar zich heeft doen ken den ah een goed spreker en een aan- Ittame persoonlijkheid. De beste w«ischen vergezellen hem op zijn reis daar Indië. (Applaus.) (De heer Crayé is reeds vertrokken en h?eft dus niet persoonlijk afscheid bunnen nemen van den Raad.) Middelbaar onderwijs. t?ljdelijk leerares in de HoogduiUche bur/" ,etterkunde aan de hoogere Eerschoien met 5-jarigen cursus Groot. Aan de orde is de voortzetting van de behandeling van 1. het voorstel tot het aangaan van een overeenkomst inzake de betaling van achterstalligen erfpachtscanon voor grond aan de Kalvermacht, de Turfmarkt en de Brouwerstraat. De heer Joëls (V.D.) critiseert de ontsierende en afkeurenswaardige uit latingen van een der leden bij de eer ste behandeling van het voorstel, welke uitlatingen in strijd zijn met de goede gewoonten in den Raad, pleegt zich hier niet op die wijze over bepaalde personen uit te laten. Spr. gaat de voorgeschiedenis het voorstel na de welkome uitgifte van grond voor een bioscooptheater aan het concern Tuschinskide on overkomelijke moeilijkheden, welke de stichting van het gebouw onmogelijk maakten (de onderlinge verhoudingen in het bioscoopbedrijf). Het is begrij pelijk, dat de erfpachters van de erf pacht wilden afkomen, waartoe de Raad heeft meegewerkt. Thans wil het concern zijn verplichtingen in eens af- koopen. B en W. hebben de belangen van de Gemeente zoo goed mogelijk behartigd en de Raad kan het voorstel aanvaarden, ondanks de concessie, welke de Gemeente wel moet doen, gezien het risico van dezen tijd, welk risico zich thans over meer dan 20 jaren uitstrekt, zonder dat er een zakelijke waarborg tegenover staat. Spr. staat gereserveerd tegenover po gingen om voor de Gemeente meer voordeel te behalen, nu hij als lid der financieele commissie de zaak heeft kunnen bestudeeren. In dit verband wijst spr. op de onzekere waarde van den gulden in de toekomst. De Gemeente heeft reeds 184.000 ontvangen, waar niets tegenover staat, terwijl zich geen enkele gegadigde voor den grond heeft aangemeld. Spr. laakt den euvelen moed van het Raadslid, dat gewaagd van verschil van behandeling door B en W„ van dezen gegadigde en anderen. Dit was geen objectief oordeel maar werpt een blaam op het concern en op B. en W„ blijk baar omdat dit noodig wordt geacht voor den politieken strijd. Wat gezegd werd, gaat op laster gelijken. Spr. ver wijst dit Raadslid naar psalm 34: 14- (De voorzitter maakt bezwaar tegen het woord laster). De heer Scholte (V.I.N.) vraagt het woord voor een persoonlijk feit en voor de zaak zelf, doch stelt zijn rede, na een wenk van den voorzitter, uit tot hij aan het woord zal zijn. De heer Jonker (Lib.) is door de kennisneming van de stukken gesterkt in zijn meening, dat het voorstel van B. en W. niet voordeelig is voor de Gemeente. Hij oefent critiek op de wijze van saneering door het concern en de onderscheiding in twee N.V.’s. Hij concludeert, dat de zaken van het concern goed zijn gegaan en bracht in verband daarmede het eerste aanbod van 25 pt. van het aan de Gemeente verschuldigde, welk aanbod dan ook te recht is afgewezen. De afkoopsom van 67.000, die werd genoemd, werd door de Gemeente aanvaard, zonder een po ging om een hooger bedrag te verkrij gen, zooals onder particuliere hande laren toch zou zijn geschiedt. Spr. stelt hiertegenover de voordee- den voor het concern. Ook de renteberekening ontwerpt spreker aan critiek. Inderdaad is er reden voor afkoop in verband met het risico van den on- zekeren tijd, maar dan moet een hoo ger bod worden gedaan. Spr. dringt erop aan, hiernaar te streven. De heer van der Zee (S.D.) con stateert, dat het bedrag, dat de Ge meente met dit voorstel prijs geeft door de aanvaarding van de afkoop som van 67.000, bedraagt 12.000, rekenende met de juiste rente van 4 te pet. Dit is geen cadeautje aan een erfpachter. Een der leden heeft in politieke oner varenheid den heer Tuschinski ter sprake gebracht; ten onrechte, want men heeft te doen met 't concern. Ook aan dit concern geeft men geen ca deautje. Aan de orde is 7e. het voorstel tot het treffen van eenige voorzieningen en het doen van aanschaffingen ten behoeve van het ziekenhuis aan den Zuidwal. De heer v. Beusekom (C.H.) wijst op de herhaalde voorstellen tot verbete ring van dit ziekenhuis. De voorgestelde schuilkelder is zeer urgent, maar was het niet voordeeliger geweest als men daartoe dadelijk bij de inbouwing was overgegaan? Spr. heeft bezwaar tegen de fragmentarische ver beteringen. Sommige vernieuwingen bijv, maatregelen tegen het slaan van deu ren behooren eigenlijk bij den bouw. Zoo is een deel van een keukenvloer niet geheel gemoderniseerd, omdat het uitgetrokken geld na een gedeeltelijke modemiseering al op was.' Er zijn in ons moderne ziekenhuis onhoudbare toestanden. De barakken aan de Zusterstraat moeten door nieu we worden vervangen (concentratie). Een verdieping op het zusterhuis is noodig enz. Men dient alle noodige verbeteringen samen te brengen in een werkplan, waardoor men het zieken huisvraagstuk in zijn geheel kan over zien en het geleidelijk in den loop der jaren kan afwerken, opdat men inder daad een modem ziekenhuis krijgt, on ze gemeente waardig. Willen B. en W. een en ander laten nagaan om het te doen samen vatten in een werkplan? Wethouder Buurman (S.D.) wijst op dringende verbeteringen, welke noodig waren en zijn. De verbeteringen, die reeds hebben plaats gehad, zijn een stap op den weg naar een modem ziekenhuis. B. en W. hebben reeds besloten een werkplan, zooals de heer v. Beusi kom bedoelt, te doen opmaken. Het oude deel van het gebouw vi doet zeer zeker niet aan de eischei De zolderkamers, waarop de heer v Beusekom critiek oefende, worden aan 1 de bewoning door zusters onttrokken. Eerlang zal verbetering van het zuster huis worden voorgesteld. Verschillende bepleite verbeteringen zullen plaats hebben. Gebleken is, dat i nsommige gevallen de zuinigheid de wijsheid heeft bedrogen. Aangenomen z.h.s. de vervolgende en krenkende Christenen, het jammeren om het verlies van dochtei en vooral van zijn geld, wreede, onverzettelijke opeischen zijn smadelijke nederlaag daarna het waren hoogtepunten in een uitstekende creatie, welke het monumentale karakter van de Shylock-figuur tot zijn recht Men heeft toen (in 1936) den per soonlijken borgtocht verkregen van de drie exploitanten; het was een regeling voor 20 jaar; waarbij de gemeente ten slotte haar vordering voldaan zou krij gen. Als concessie werd ook een laag percentage voor disconteering aangeno men, Reeds spoedig daarna kwam een aanbod van afbetaling in contante waarden op 12.000 na. Over dit aan bod heeft men zich niet te beklagen, vooral nadat tienduizenden waren be taald voor grond, waarop men toch nog een theater zou kunnen bouwen. Een aanbod van 32.000 werd door B. en W. afgewezen, het nieuwe bod van 67.0000 achtten zij aanvaardbaar. In 1936 heeft de gemeente een offer ge bracht, teneinde aan de saneering mede te werken, tezamen met andere schuld- eischers, maar thans brengt het belang der gemeente mee, het aanbod te aan vaarden, gezien de onzekerheden van het bioscoopbedrijf. De Raad is vrij het voorstel te ver werpen, maar onderhand el in gen over een hooger bedrag ontraadt, spr. bracht en tegelijkertijd menschelijk en meelijwekkend bleef. Ook overigens is er in deze vertooning van „De koopman van Venetië" veel, dat wij hoogelijk kunnen waardeeren. Zij is door den bekwamen regisseur. Joh. de Meester, in den juisten toon gezet, dien van het luchtige, poëtische, guitige en fantastisch' liefdesspel, waarbij op elegante wijze over de dingen wordt heengeloopen en accenten, die te zwaar zouden kunnen drukken, worden ver meden. Aan de geestige en dichterlijke taal („vertaling van Het Residentie Too neel” vermeldt het programma eenigs- zins mysterieus) werd over het algemeen voldoende recht gedaan, in overeenstem ming met het vlotte tempo. Wij herinneren ons uit vroegere ver- tooningen, dat aan sommige scènes en fi- buren meer relief werd gegeven b.v. de schaking van Jessica tijdens het feest der gemaskerden en de figuur van Jes sica maar ook met de opvatting van den regisseur die het liefdesspel in een sfeer van luchtigheid heeft willen hou den, kunnen wij ons zeer wel vereenigen. Het trof ons, dat tegenover die lichte blijheid de figuur van Antonio, den koop man van Venetië, een tragischen toon heeft, welke als een donkere ondergrond is voor deze vroolijke muziek en een har monische overgang tot den zwaar-tragi- schen Shylocc. Jacques de Haas gaf als Antonio mooi, sober en ontroerend spek Uitstekend spel ook gaf Vera Bondam als Portia, van een voorname schalksch- heid, door Enny Meunier als haar guitige kamerjuffei goed ter zijde gestaan. Van de vel'’ anderen noemen wij Paul Steenbergen, zwierig en jong als Bassa- nio; Maarten Kapteyn, die een open doekje kreeg vcor zijn grappigen Lance lot; Johan de Meester, wien hetzelfde te beurt viel als prins van Marocco na zijn scène met de drie kistjes (maar waarom dit zangerige toontje, dat de dictie on duidelijk maakt?); Caro van Eyck, een lieve en eenvoudige Jessica; Richard Flink (Gratiano); Max Croiset (Loren zo); Evert Burema (als Lancelot’s vader beter dan als Tubal) Over den tooneelbouw van Joh. de Meester valt te twisten. Hij was wel in genieus en, ook in verband met de ver schillende belichtingen dikwijls smaak vol, maar is het wel noodig zich tot zoo grooten eenvoud te beperken en zich daarmee niet altijd even gelukkig te be helpen? Voor d^ mooie, met smaak geko zen costuums komt Joh. de Meester in elk geval lof toe; mede daardoor menig tafereel een fust voor het oog. Het publiek dat den Kon. Schouwburg Zaterdagavond bij de première vulde, toonde zich opgetogen. Het onthaalde, be halve Maarte Kapteyn en Johan de Meester ook Philippe la Chapelle en Vera Bondam op warm applaus bij open doek en aan he’ slot nam het schier niet eindigend applaus bijna den vorm van een ovatie aan. Terecht deelde Johan de Meester als regisseur in de eerste plaats in deze hulde. Hij en de mede spelenden werden bovendien overvloedig in de bloemen gezet Bij een zoo belangrijk tooneel-evene- ment blijft altijd verschil van oordeel en critiek mogelijk ten aanzien van opvat ting of détails maar weinigen zullen ons zeker tegenspreken als wij constateeren: het was een avond van goed, harmo nieus, in alle opzichten smaakvol en keu rig verzorgd tooneel. EXAMENS Ned. Herv. Kerk. Aangenomen naar Westenbork ds. M. Hoekstra te Scherpenzeel (Fr.) R. K. Universiteit. Cand. ex. rechtswetenschap de heer J. Scholten; doet. ex. Germaansche taal- en letterkunde (Duitsch) de heer P. A. M. Vekemans. V i s sc h e r ij-e xa m e n s. Bij de examens voor motordrijver a. b. zeevisschersvaartuigen en voor breier en boeter, gehouden van 20 tot 26 dezer in de Visscherij-avondschool te Scheveningen zijn geslaagd voor motordrijver de hee- ren: A K den Duik, W. F. de Graaf, M. Frootveld, M. Harteveld, N. Lommers, D. de Niet, K. T. Pronk, D. Roeleveld, K. A. Sjoorda, I. Stek, Nic. Vink en W Visser; voor breier en boeter de heeren; N. Buis, G. C. de Bruin, Jac. Keus, J. J. Kleyn, E. van Zanen en M. v. d. Zwan. Afegewe- zen: geen. Hulpakte o n d e r w ij s. Geslaagd alhier voor het theoretisch gedeelte van het examen hulpakte der Vereeniging van Christelijke bewaar school onderwijzeressen in Nederland de dames: H. J Smit, M. E. Steffens en M. J. de Bruijn, allen alhier; E. Riedé te Voorburg, J. A. Weimar te IJmuiden en N. Stroo te Beverwijk. Spr. schetste de aanwezige risico’s in verband met de tijdsomstandig heden, mede in verband met de hypo theken op het bedrijf van het concern. Het is niet zeker, dat die Hypotheken zullen worden verlengd, zooals de heer Jonker meent. Evenals deze bespreekt de heer v. d. Zee het accountantsrap port, echter om het voorstel van B. en W. te verdedigen en de conclusie van den heer Jonker te bestrijden, n.l. dat het concern in de gelegenheid is om zijn verplichtingen na te komen. Toch heeft ook de heer Jonker het bestaan van risico’s, die afkoop gewenscht ma ken, niet ontkend. Deze wil echter een hooger bod zien te krijgen, doch de heer van der Zee waarschuwt er tegen, dat men het onderste uit de kan zou verlangen. De Gemeente krijgt 85 pCt. van haar vordering, terwijl andere credi teuren slechts 25 pCt. hebben gehad. Tegenover de 184.000, die het con cern heeft betaald aan de Gemeente, staat niets. Het zou onredelijk zijn een hoogere afkoopsom te vragen dan de 67.000, welke bedrag is begrepen in de 184.000 (voorts 53 000 aan erf pachtscanon. 44.000 als waarborgsom en taalde erfpacht) De soc.-dem. fractie is vóór het voor stel. De heer Scholte (V.I.N.) zegt, eerbied te hebben voor elk ras, Jood en Griek, en de gemaakte aanmerkin gen op hetgeen hij heeft gezegd, niet te begrijpen. Wat het voorstel betreft: de betrok ken personen zijn hoofdelijk gebonden. Het is niet mogelijk, zich een duidelijk beeld te vormen van den financieelen kan van deze zaak. Hij hoopt, dat B. en W. hem dit zullen geven. Zijn prin- cipieele bezwaren handhaaft hij. De heer Smitskamp (A.R.) er kent, na het onderzoek door de finan cieele commissie, dat het offer der Ge meente niet zoo groot is als hij aanvan kelijk meende. Hij is het niet eens met den heer v. d. Zee, dat men niet een hooger eisch moet stellen dan de schul denaar aanbiedt. Deze laatste is het volle bedrag schul dig en spr. is overtuigd (ook door het rapport van den accountantsdienst) dat de Gemeente dit offer niet had behoeven te brengen. Spr. hoopt, dat B. en W. alsnog de suggestie van den heer Jonker zullen volgen, waardoor de afkoopsom zal kunnen worden ver hoogd. De heer D r e s m (R.K.) zet tegen over den heer Scholte uitéén, dat er geen financieele onduidelijkheid in het voorste] is. Spr. ontraadt, thans nieuwe bespre kingen met het Tuschinkski-concern te voeren, teneinde de afkoopsom te verhoogen. Het voorstel is zeer wel aanvaardbaar; de Gemeente ziet slechts van 12.000 af. Dit is beter, dan het risico te nemen, dat de schuld nog 20 jaar blijft loopen. Antwoord van den wethouder. Wethouder Vrijenhoek (S.D.) wijst erop, dat de Gemeenteraad vrij is in zijn beslissing, maar óók het Tuschinski-concern, zoolang de beslis sing niet is genomen. Spr. herinnert aan het aanvankelijke aanbod van Tuschinski (25 pct. van de vordering), dat door B. en W. dade lijk is afgewezen. Het zou een verlies van meer dan 64.000 hebben betee- kend. Spr. maakt nogmaals de berekening van het verschuldigd bedrag van 78.800 (berekend naar een gemiddelde rente van 44 pCt.) Geboden werd 67.000 ineens; met dit bedrag kwam de directeur van den Bioscoopbond. Dit bod is ernstig bekeken. Het grondbedrijf lijdt toch nog een verliest van rond 27.000 (schuld in de boeken van dat bedrijf). Daartegenover staat, dat het Tuschinsky-concern 184.000 heeft be taald, waarvoor het niets heeft gehad. Spr. zet nader de financieele positie van het concern uiteen, waarbij hij de beschouwing van den heer Jonker t.a.v. de hypothecaire schulden bestrijdt. 82 pCt. van de gebouwen van het concern is verhypotheekt (le, 2e en 3e hypo theek), welke hypotheken in de eerst volgende jaren vervallen (slechts 2 pCt. is afgelost). Het is mogelijk, dat de hy potheken zullen worden verlaagd, zooals de heer Jonker verwacht, maar dan zal op snellere aflossingen hoogere rente worden aangedrongen, waardoor de ba lans zal worden gedrukt. Tegenover de gunstige bedrijfsresultaten staan facto ren, die de winsten drukken. Er zijn 22 jaren van zorg en onzekerheid te ver wachten. De spreker schetst de financieele ver houding van de beide N.V.’s, teneinde te betoogen, dat de toestand de aan vaarding van het afkoop-voorstel ge wenscht maakt. Hij wijst ook op ver schillende factoren, die van invloed zijn op definancieele resultaten van het bioscoopbedrijf: vernieuwing van ge bouwen, televisie, mobilisatie. Het denkbeeld met den Ned. Bioscoop bond in overleg te treden over een ver- hooging van de afkoopsom, ontraadt spreker. Als de Raad het voorstel af wijst blijft de oude regeling van kracht. De voorzitter betoogt, dat de financieele belangen van de Gemeente in deze zaak behoorlijk zijn behartigd. In 1936 moest het contract vervallen om te voorkomen, dat de grond zou worden overgedragen aan een strooman. Z.h.s. worden aangenomen: 4. het voorstel tot wijziging van de Gemeentebegrooting voor 1939 (ver- zamelposten). 1

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1940 | | pagina 11