Nederland onder Duitsch bestuur over Nederland van m Duitsche opmarsch Frankrijk hervat Een volkenrechtelijke beschouwing over de bezetting No. 17587. [1940. Donderdag 6 Juni. De Somme overschreden De uitoefening van de regeerings bevoegdheden den op verschillende plaatsen doorbroken Het decreet van Führer „Weygand-linie” Nederlandsch recht blijft van kracht Bevoegdheden, welke volgens de Grondwet aan Koningin en Regeering toekwamen, aan den Rijkscommissaris De verordening van den Rijkscommissaris Koffie- en theedistributie Een verordeningenblad voor het bezette t Nederlandsche gebied De organisatorische op bouw van de dienst bureaux van den Rijkscommissaris PRIJS DER ADVERTENTIÊN: PRIJS DEZER COURANT: Ambtenarenapparaat blijft zullen een van het van het het de van van Bon „69” 2J ons koffie of ons thee. Het Fransche leger strijdt alleen Voor ’«-Gravenhage bij vooruitbet per 3 mnd. met „Kikeriki”, „De Nieuwste Mode”, „Koloniaal Bijblad” en „Letterkundig Bijblad” 3.Franco per post met Mode blad 4.zonder Modeblad 3.75- Buitenland 9.Landen waarop het verlaagd intern, drukwerk-posttarief van toepassing is 7.p. kw. Bij postkantoren tegen de geldende goedk. abonn.prijzen. Afz. nummers 5 ct, fr. p. post 10 ct. van van Eerbiediging van Nederlandsche tradities Van 15 regels ƒ1.50. Iedere regel meer tot 10 regels 40 ct., daarna iedere regel meer 50 ct. Reclames 90 ct per regel. Bewijsnummers 5 ct., fr. p. post 10 ct Incasso binnen de stad 5 ct., buiten de stad volgens posttarief. Bij vooruitbetaling: Kleine Advertenties 90 ct.; Dienstaanbiedingen 70 ct Advertentiën waarin voorkomt „Brieven aan het bureau van dit blad” 10 ct meer. Het besluit is geteekend door den Führer, door den voorzitter van den ministerieelen raad voor de Rijksverde- diging, generaal-veldmaarschalk Go ring, den rijksminister en chef van de Rijkskanselarij, dr. Lammers, den chef van het oppercommando van de weer macht Keitel, den Rijksminister van Buitenlandsche Zaken, von Ribbentrop en den Rijksminister van binnenland- sche zaken, Frick. Het departement van Handel, Nijver heid en Scheepvaart maakt bekend, dat bon „69” van het algemeen distributiö- bonboekje gedurende het tijdvak van Donderdag 6 Juni tot en met Vrijdag 5 Juli a.s. recht geeft op het koopen van Verdeeling der bestellingen over de periode van 6 Juni tot 6 Juli. De aandacht wordt er op gevestigd, dat de bevoorrading van de winkeliers tengevolge van verkeersmoeilijkheden vertraging kan ondervinden. De winke liers zuilen in verband daarmede ver» moedelijk niet onmiddellijk op alle bon nen, waarover hun klanten beschikken, koffie of thee kunnen afleveren. Men moet daarom niet aanstonds op 6 Juni of volgende dagen alle bonnen, waar over men beschikt, bij zijn winkèlier inleveren. Indien men zijn bestellingen over de periode van 6 Juni tot en met 5 Juli verdeelt, kan ieder er zeker van zijn, dat hij in den loop van Juni de geheele hoeveelheid, waarop hij met zijn gezin recht heeft, bij zijn kruide nier kan koopen. Het Opperbevel van de Duitsche Weermacht deelde gisteren mede Onze legers zijn vanochtend vroeg over een breed front tot den aanval op het leger van Frankrijk overgegaan. Zij slaagden er in de Somme tusschen de monding en Ham en het Oise-Aisne kanaal te overschrijden en de daarachter liggende, in aan bouw zijnde z.g. Weygand-linie, op verscheidene plaatsen te doorbreken. Tenslotte is nog opgenomen decreet van den Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied be treffende den organisatorischen opbouw van de dienstbureaux van den Rijks commissaris, waarbij op grond van par. 5 van het decreet van den Führer over de uitoefening van de regeeringsbe- voegdheden in de Nederlanden van den 18en Mei 1940 het volgende wordt be paald I. „(1) De Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied be dient zich voor uitvoering van zijn taak van de in zijn bureau werkzame Com- missarissen-generaal, en wel 1) voor Bestuur en Justitie; 2) voor de Openbare Veiligheid (Hoo- gere SS- en politieleider); 3) voor Financiën en Economische Zaken; 4) voor bijzondere gevallen. „(1) De Vertegenwoordigers van het Departement van Buitenlandsche Zaken en de Gevolmachtigde voor de Neder landsche Bank staan onmiddellijk onder den Rijkscommissaris. „(1) De Rijkscommissaris benoemt voor de afzonderlijke provincies gevol machtigden; voor zoover noodig be noemt hij bijzondere gevolmachtigden voor afzonderlijke gebieden of bijzon dere werkzaamheden.” 2. „(1) Alle aangelegenheden, welke de Rijkscommissaris zich uitdrukkelijk voorbehoudt voor een onmiddellijke beslissing, worden bewerkt door de hoofdafdeeling op het bureau van den Rijkscommissaris. (2) De hoofdafdeeling bewerkt in het bijzonder alle zaken betreffende het personeel van de gezamenlijke bureaux en organen van den Rijkscommissaris, alsmede betreffende het toezicht over deze, alle aangelegenheden betreffende begrooting van deze bureaux, alsmede de aangelegenheden van het kabinet (uitgifte van akten, protocol en derge lijke). Bij de hoofdafdeeling zijn verder aangesloten de centrale kas en het hoofdbureau. 3. „(1) De commissarissen-generaal hebben binnen het kader van hun zake lijke bevoegdheid het recht van’ alle Nederlandsche autoriteiten, bureaux en inrichtingen, zoowel openbare als parti culiere, inlichtingen van eiken aard te eischen en aan dezen de noodige beve len te geven. „(2) Zij hebben in het bijzonder tot taak de beslissingen van den Rijkscom missaris overeenkomstig 2, alinea 2, van de Verordening over de uitoefening van de Regeeringsbevoegdheden in de Nederlanden van 29 Mei 1940 (Ver ordeningenblad voor het bezette Neder landsche gebied No. 3) voor te berei den.” 4. De» courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen BUREAUX: WAGENSTRAAT 35—37 Telefoon 116300 (zeven lijnen) Giro No. 12500 Bijkantoren: Scheveningen, Keizerstr. 319, Tel. 550310; Rijswijk, Kantoor- boekh. Leeuwendaal, Oranjelaan 3, Tél. 119461. Voorburg, Boekhandel H. E. C. Ruljs, Heerenstr. 124, Tel. 778038; Filialen: N.V. Kantoorboekh. Th. J. de Koning, Goudsbloemlaan 3, Tel. 330263; Boekh. J, B. v. Seters jr., There- siastr. 108a, Tel. 772444; Boekh. E. D. Couvée, van Hoytemastr. 66, Tel. 721187 teland te verdrijven. Het Fransche le ger strijdt alleen. De in het legerbericht vermelde aanval van Junkers-duikbommenwer pers op de ten Zuiden van Abbeville samengetrokken vijandelijke troepen heeft opnieuw de superioriteit van het Duitsche luchtwapen bewezen, zelfs tegenover de sterkste strijdmiddelen op den grond van den tegenstander. De Duitsche duikbommen-werpers vie len ook Fransche pantserformaties aan, die door de goedgerichte bom men volkomen buiten gevecht werden gesteld. Een bom viel tusschen drie dicht naast elkander rijdende Fran sche pantserwagens, van welke 2 ter stond bleven liggen en niet meer tot beweging konden worden gebracht, terwijl de derde tank uitbrandde. De behalve de verwoesting in de gele deren van den tegenstander nog be reikte buitengewone moreele uitwer king, was goed te zien. In panische vlucht verlieten talrijke bemanningen van gevechtswagens hun voertuigen en ook andere groepen van den tegenstan der werden door het optreden van de Duitsch» vliegtuigen uiteengeslagen, Het decreet van den Führer over de uitoefening van de regeeringsbevoegd heden in Nederland van 18 Mei 1940, waarbij ook de benoeming is geschied van Rijksminister Seyss Inquart tot Rijkscommissaris,, luidt als volgt I. „Het bezette Nederlandsche ge bied komt onder den „Rijkscommissa ris voor het bezette Nederlandsche ge- bièd” te staan. Zijn verblijfplaats is ’s-Gravenhage. De Rijkscommissaris is beschermer van de Rijksbelangen en oefent in het civiele ressort het opper ste regeeringsgezag uit. Hij staat recht streeks onder mij en ontvangt van mij richtlijnen en instructies.” 2. „De Duitsche weermachtsbe- velhebber in Nederland oefent de mili taire souvereine rechten uit zijn vor deringen worden in het civiele ressort door den Rijkscommissaris uitgevoerd. Hij heeft het recht, die maatregelen voor te schrijven, die voor de uitvoe ring van zijn militaire taak en de mili taire beveiliging noodzakelijk zijn. Het zelfde recht hebben de Opperbevel hebbers van de weermachtsdeelen.” 3. „Voor de uitvoering van zijn instructies kan de Rijkscommissaris zich van Duitsche politie-organen bedienen. De Duitsche politie-organen staan ter beschikking van den Duitschen weer- machtbevelhebber in Nederland, voor zoover het militaire behoeften ver- eischen en de taak van den Rijkscom missaris het toelaat.” 4. „De Rijkscommissaris kan zich voor de uitvoering van zijn instructies en voor het uitoefenen van de admi nistratie, van het Nederlandsche be stuur bedienen.” 5 „(1) Het tot nu toe geldende recht blijft van kracht, voor zoover het met de bezetting te vereenigen is. „(2) De Rijkscommissaris kan veror deningen uitvaardigen, die kracht van wet hebben. De verordeningen worden in het „Verordeningsblad voor het be zette gebied” afgekondigd. 6. „Tot Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied benoem ik Rijksminister dr. Arthur Seyss- Inquart 7. „Voorschriften voor de uitvoe ring en uitwerking van dit decreet gaan Uit van mijn richtlijnen voor het civiele ressort van den Rijksminister en Chef van de Rijkskanselarij, voor het mili taire ressort van den Chef van het Op percommando van de weermacht’ 8. „Dit decreet treedt in werking zoodra en voor zoover ik de order voor de uitoefening van de uitvoerende macht, welke ik den opperbevelhebber >an het leger gegeven heb, intrek.” verordeningen zijn ontworpen volgens de Haagsche Volkenrechtelijke Conven ties van 1909, waarin de rechten en plichten van de bezettende macht, zoo wel als die van de bevolking in het bezette gebied zijn geregeld. De derde Haagsche Conventie heeft hierbij in hoofdzaak als leidraad gediend. Er is steeds gestreefd naar een even- wichtsverhouding, waarbij in de eerste plaats de plichten van de bezettende macht werden overwogen. Uit de verordeningen blijkt, dat wat hier bestond, behouden zal blijven. De orde zal niet verstoord, doch juist vergroot worden. Dit toch is een moreele plicht vol gens het recht van de derde Haagsche Conventie. De Führer heeft den geest van deze Conventie steeds hoog gehouden, zoo» als gebleken is uit de Rijksdagrede- voeringen in 1933 en 1935. Rechten en plichten van beide partijen. Men zou hier kunnen spreken van een contract tusschen twee civielrech telijke personen, waarbij den Duitschen juristen, die met de samenstelling er van belast waren, nadrukkelijk door den Rijkscommissaris was opgelegd, dat in de eerste plaats met de ver plichtingen der Duitschers en de rech ten der Nederlanders moest worden rekening gehouden. De verplichtingen der Nederlanders en de rechten der Duitschers kwamen pas op het tweede plan. Het „Verordeningsblad voor het be zette Nederlandsche gebied” is bij de Rijksuitgeverij, Fluweelen Burgwal 18, ’s-Gravenhage, alsmede door tusschen- komst van eiken Nederlandschen boek handel, verkrijgbaar. „Tot de taak van den Commis- saris-generaal voor Bestuur en Justitie behooren 1) de aangelegenheden betreffende de wetgeving 2) de aangelegenheden betreffende de ordening van de werkobjecten 3) de aangelegenheden van binnen- landsch bestuur, in het bijzonder ook de aangelegenheden van het toezicht op de Gemeenten, met uitsluiting ech ter van de aangelegenheden der ge meentepolitie 4) alle aangelegenheden der Justi tie, met uitsluiting van die der Rijks politie 5) alle aangelegenheden betreffende cultuur .(Kunst, monumentenzorg, we den Rijkscommissaris voor plaatselijke of zakelijke aangelegenheden benoem de Bijzondere Gevolmachtigden richten zich naar de gegeven opdracht.” 10. 1) „De Gevolmachtigden van den Rijkscommissaris voor jjle provin cies hebben hun zetel in dezelfde plaats, als de Commissarissen volgens art. 141 van de Grondwet. 2) De zetel van den Bijzonder Ge volmachtigde wordt door den Rijkscom missaris bepaald.” 11. „De oprichting en de opheffing van burgerlijke Duitsche bureaux, als mede de vaststelling van hun bevoegd heden wat betreft plaats en onderwerp, geschiedt uitsluitend door den Rijks commissaris.” 12. „Dit decreet treedt in werking op den dag van zijn afkondiging (3 Juni). voorschriften van de autoriteiten, voor zoover de aan cndergeschikte Duitsche diensten direct in werking treden. „(2) De secretarissen-generaal de Nederlandsche departementen algemeen bestuur zijn aan den Rijks commissaris binnen het kader hunner bevoegdheden verantwoording ver schul dige voor het behoorlijk leiden van hun ambtsaangelegenheden. Zij kunnen, on verminderd de voorschriften van 2, Alinea 2 en 3, uitvoeringsvoorschrif- ten geven voor de geldende Neder landsche wetten en voor de verorde ningen van den Rijkscommissaris”. 4. „(1) De Rijkscommissaris oefent zijn bevoegdheden uit door middel van op zijn bureau werkzame Commissaris sen-generaal. „(2) De Rijkscommissaris benoemt Gevolmachtigden voor de afzonderlijke provinciën. Voor zoover noodig be noemt hij Bijzondere Gevolmachtigden voor afzonderlijke gebieden of voor speciale werkzaamheden. 5. (1). Het bewaren van de open bare rust, orde en veiligheid wordt voor zoover zich de Rijkscommissaris voor het doen uitvoeren van zijn verordenin gen niet van Duitsche S.S.- en politie- troepen bedient, opgedragen aan de Ne derlandsche politie, De Nederlandsche politie staat onder toezicht van de Duit sche politie, en is aan haar aanwijzin gen gebonden. (2) Het opsporen en bestrijden van alle handelingen, die Rijks- en Duitsch- vijandig zijn, behoort tot de taak van de Duitsche politie. 6. „(1). De rechtspleging is onaf hankelijk. „(2) De uitspraken worden in den naam van het Recht gedaan. ..(3). De Rijkscommissaris bepaalt welke vonnissen hem vóór hun uitvoe ring ter bekrachtiging moeten worden voorgelegd. „(4). De Rijkscommissaris bepaalt bi. verordening, welke strafbare feiten aan het oordeel van de Bijzondere Recht bank moeten worden onderworpen en in welke gevallen personen van Neder landsche nationaliteit voor den Krijgs raad of voor den Duitschen politierech ter moeten verschijnen. 7. „Binnen een termijn, die door den Rijkscommissaris bepaald wordt, moeten de in actieven dienst zijnde rechters, openbare ambtenaren en be ambten, alsmede alle leeraren aan open bare en particuliere onderwijsinrich tingen onder eede een verklaring afleg gen. dat zij de verordeningen en andere bepalingen van den Rijkscommissaris en van de hem ondergeschikte Duitsche organen stipt zullen nakomen en dat zij zich zullen onhtouden van elke han deling, gericht tegen het Duitsche Rijk of de Duitsche weermacht”. 8. „Alle in het bezette Nederland sche gebied werkzame Duitsche auto riteiten, diensten en organen, met uit zondering van die van de Weermacht, zijn ondergeschikt aan den Rijkscom missaris”. 9. „De algemeen rechtsverbindende verordeningen worden bekend gemaakt in het „Verordeningenblad voor het bezette Nederlandsche gebied”, dat in de Duitsche en in de Nederlandsche taal verschijnt. De Duitsche tekst is authentiek”. 10. „Deze verordening treedt in wer king op den dag van haar afkondi ging” (29 Mei). Dr. Rabl, de juridische adviseur van de afdeeling van den staf van den Rijkscommissaris Rijksminister Seyss- Inquart, heeft gisteravond in de pers conferentie, waarin de verschijning van het Verordeningenblad werd aangekon- digd, een volkenrechtelijke beschou wing en een uitvoerige toelichting ge geven, daarbij wijzende op de groote beteekenis der verordeningen, die de uitoefening der regeeringsbevoegdhe den en de organisatie van het bestuur regelen. Dr. Rabl, die te Leiden en hier ter stede aan de Academie voor Interna tionaal Recht gestudeerd heeft, stelde voorop, dat de proclamatie van den Rijkscommissaris niet juridisch moet worden beschouwd, doch meer als een politieke verklaring. Toch heeft zij een juridische beteekenis, daar hierin de richtlijnen voor het bestuur zijn aan gegeven, volgens welke de Rijkscom missaris zijn taak denkt op te vatten. De elders in dit blad gepubliceerde tenschap, volksopvoeding, enz.), het on derwijs en de kerken 6) alle aangelegenheden betreffende de volksgezondheid, alsmede die betref fende cultureele en sociale zorg aan de jeugd.” 5. leider 1) heeft het bevel over de in het bezette Nederlandsche gebied ingezette eenhedende Gewapende SS en de Duitsche politie-eenheden en -organen 2) heeft het toezicht over de Neder landsche Rijks- en gemeentepolitie en geeft haar de noodige bevelen.” 6. „Tot de taak van den Commis- saris-generaal voor Financiën en Oeco- nomsiche Zaken behooren 1) alle aangelegenheden Departement van Financiën 2) alle aangelegenheden yan Departement van Economische Zaken 3) alle aangelegenheden van Departement van Waterstaat; 4) alle aangelegenheden Nederlandsche Posterijen 5) alle aangelegenheden van het Departement van Sociale Zaken, met uitsluiting van de in 4, onder no. 6, bedoelde aangelegenheden.” 7. „Tot de taak van den Commis- saris-generaal voor bijzondere gevallen behooren 1) alle vraagstukken betreffende de vorming van de openbare meening en niet-economische vereenigingen 2) die opdrachten, welke de Rijks commissaris hem op grond van een bijzondere beslissing geeft.” 8. 1) „Tot de taak van de Gevol machtigden van den Rijkscommissaris voor de afzonderlijke provincies behoort met uitzondering van de Openbare Veiligheid alle aangelegenheden van openbaar bestuur, van economie en van de vorming van de openbare mee ning in het aan hen toegewezen ge bied. Hij kan zich voor de uitoefening van zijn taak volgens de richtlijnen van den Hoogeren SS- en Politieleider van de Duitsche politieorganen be dienen. 2) De Nederlandsche autoriteiten, bureaux en inrichtingen, zoowel open bare als particuliere, benevens al haar organen, zijn op grond van een bijzon dere bepaling verplicht den Gevol machtigden van den Rijkscommissaris over bepaalde aangelegenheden uit eigen beweging bericht te geven en hun bepaalde bestuursmaatregelen vóór de vaststelling ervan mede te deelen. Het vaststellen moet worden uitgesteld wanneer de Gevolmachtigde zulks ver langt.” 9. .,De bevoegdheden van de door Het frontbericht van het Duitsche Nieuwsbureau van gisteren luidt als volgt: Op den dag na de verovering van Duinkerken, waarbij opmerkelijker- wijze slechts Franschen, maar geen Engelschen meer gevangen werden genomen, zyn volgens ’t legerbericht van gisteren nieuwe aanvalsoperaties uit het tot dusverre bestaande afweer- front begonnen. De aanval werd op een breed front ondernomen en stuitte uitsluitend op Fransche formaties. Daarmede is het bewijs geleverd, dat het den Duitschen strijdkrachten in een tijdsbestek van minder dan 4 weken gelukt is, het Britsche expeditieleger te vernietigen en de laatste Engelschen van het vas- Führer betreffende de uitoefening van de regeeringsbevoegdheden in Neder land (Duitsch rijkswetblad, deel I, blz. 778). De voor het bezette Nederland sche gebied geldende verordeningen van den Opperbevelhebber van het leger blijven voorloopig in kracht. „(2) Alle rechtsvoorschriften moe ten vóór de bekendmaking aan den Rijkscommissaris worden voorgelegd. De bekendmaking moet worden ge schorst, wanneer de Rijkscommissaris dit wenscht. (3) De Rijkscommissaris behoudt zich het recht voor om aan de hem ondergeschikte Duitsche organen de bevoegdheden volgens alinea 2 over te dragen.” 3. „(1) De Rijkscommissaris be dient zich voor de uitvoering van zijn van de Nederlandsche hem niet „De Hoogere SS- en Politie- Voorts komt in het verordeningen blad voor de oproep van den Rijkscom missaris voor het bezette Nederlandsche gebied aan het Nederlandsche volk van 25 Mei 1940. Vervolgens een verordening van den Rijkscommissaris voor het bezette Ne derlandsche gebied tot uitoefening van de regeeringsbevoegdheden in Neder land van 29 Mei 1940, luidende als volgt: Krachtens par. 5 van het decreet van den Führer in zake uitoefening van de regeeringsbevoegdheden in Nederland dd. 18 Mei 1940 bepaal ik voor den duur der bezetting van het Nederlandsche gebied door de Duitsche troepen het na volgende: „De Rijkscommissaris voor hef bezette Nederlandsche gebied heeft voor zoover noodig ter uitvoering van zijn taak alle bevoegdheden, welke vol gens de Grondwet en de wetten aan den koning en de regeering toe kwamen.” 2) „Maken de belangen van het Groot-Duitsche Rijk of de openbare orde of het openbare leven in Neder land het noodzakelijk, dan neemt de Rijkscommissaris de noodige maatrege len, ook die van wetgevenden aard. Deze verordeningen van den Rijkscom missaris bezitten kracht van wet.” 2. „(l)Het tot nu toe geldende Nederlandsche recht blijft van kracht, voor zoover het vereenigbaar is met de bezetting en niet in strijd is met de bepalingen van het decreet van den de Rijksuitgeverij hier [j ter stede is verschenen het eerste nummer van het Ver ordeningenblad voor het bezette Nederlandsche gebied, waarin zoowel in de Duitsche als Neder landsche taal bekendmakingen ön algemeene rechtsverbindende verordeningen door den Rijks commissaris voor het bezette Nederlandsche gebied Worden afgekondigd. In het eerste nummer zijn o.m. op genomen 1. Decreet van den Führer over de uitoefening van de regeeringsbevoegd- heden in Nederland van 18 Mei 19*0. 2. Oproep van den Rijkscommissa ris voor het bezette Nederlandsche ge bied aan het Nederlandsche Volk van 25 Mei 1940. 3. Verordening van den Rijkscom missaris voor het bezette Nederland sche gebied tot uitoefening van de re geeringsbevoegdheden in Nederland van 29 Mei 1940. 4. Decreet van den Rijkscommissa ris voor het bezette gebied betreffende den organisatorischen opbouw van de dienstbureaux van den Rijkscommissa ris van 3 Juni 1940. HAAGSCHE COURANT 4. 1)

Gedigitaliseerde gedrukte materialen Haags Gemeentearchief

Haagsche Courant | 1940 | | pagina 1