P.T.T. overwon enorme moeilijkheden
HAAGSCHE COURANT VAN VRIJDAG 14 JUNI 1940
Dr. ir. M. H. Damme vol lof
over
zijn personeel
Een moderne vogelverschrikker
STADSNIEUWS
De post via Siberië?
Weldra weer telegrafisch
contact met Ned.-Indië
LUCHTBESCHERMINGS-
PERSONEEL
MONUMENTALE INGANG
VOOR HET ZUIDERPARK
Post naar Indië via Siberië?
vraagteeken
Dr. ir. M. H. Damme
De oogen gericht op P.T.T.
Nood-transportmaatregelen.
Het telefoonverkeer.
hoop
maar
oogst
De grootste vijanden van de thans zwaar beladen kersenboomgaarden zijn de vogels. Ter bestrijding
van deze plaag bestaat een kanon. Dit apparaat lost door middel van acyteleengas en een automatische
oUvc miiKiton eeii .schuif, waardoor; da wggls .uit de J^r^nbouniieii verjaagd .woa'den.
Telegrafische verbinding met
Indië weldra mogelijk.
Het telegramverkeer met andere lan
den heeft voorts de volle aandacht van
de Duitsche autoriteiten en de leiding
van het bedrijf, maar het ligt voor de
hand, dat hierbij allerlei belemmerende
factoren optreden, welke wij niet ken
nen, doch ten volle respecteeren.
Het herstel van het gfeldverkeer met
Duitschland is thans in studie en wij
naderen het tijdstip waarop dit weder
geopend kan worden.
DIEPWATERBRONNEN VOOR DE
BRANDWEER.
Kootwijk Nakwam weinig
schade.
ZONSOP- EN ONDERGANG
Zaterdag 15 JuniZonsopgang 5.16
uur, zonsondergang 10.04 uur.
DERDE BLAD, PAGINA 1.
Met het internationale telegramver
keer zijn we nog niet zoover gevor
derd. Voorloopig is dit alleen nog maar
met Duitschland mogelijk, aanvanke
lijk slechts voor officieele doeleinden,
thans ook voor de pers en binnen af-
zienbaren tijd zal ook het publiek van
deze verbinding gebruik kunnen maken.
Het was teekenend, dat dr. Damme
zijn beschouwing over hetgeen sinds
den lOen Mei is geschied, begon met
een woord van hoogen lof aan het per
soneel van P.T.T. in al zijn geledingen.
Dit is aan een uiterste krachtproef on
derworpen geweest en heeft zich daar
onder uitnemend gedragen.
Hooger dan verlangd of verwacht
mocht worden, aldus drukte de direc-
teur-generaal zich uit, was de plichts
betrachting van allen, die onder zeer
moeilijke en vaak gevaarvolle omstan
digheden hun arbeid moesten verrich
ten.
Uit de rapporten, welke mij thans ter
beschikking staan, blijkt telkens op
nieuw, dat, hoe groot vaak de proble
men waren en hoe moeilijk uitvoerbaar
de opdrachten, men er in de meeste
gevallen een goede oplossing voor vond
en dat gebeurde wat gedaan moest
worden.
Er zijn daarbij in de gelederen van
het personeel enkele slachtoffers ge
vallen. Wij herdenken hen met eere.
Wat het postverkeer met het buiten
land betreft, wees dr. Damme op het
reeds bekende feit, dat wederom brie
ven en briefkaarten kunnen worden ver
zonden naar Duitschland, Noorwegen
en Denemarken en de neutrale Euro-
peesche landen.
Het herstel van het postverkeer met
Ned. Indië leek binnen het bereik te
liggen, doch Italië’s toetreding tot de
belligerenten heeft hier een streep door
de rekening gehaald.
De reeds via Italië verzonden post
heeft men voorloopig uit het oog ver
loren. Het is niet bekend of ze zich
nog in Italië bevindt dan wel reeds
aan boord van een nog onbekend schip
was gebracht
Hier moet een groot
worden gezet.
Met Amerika staat de zaak er iets
gunstiger voor, al is de weg via Italië
Portugal nu ook afgesneden. Duitsch
land zelf heeft nog altijd een zeer be
langrijke postwisseling met de Ameri-
kaansche landen en deze gaat thans via
Siberië. De kans bestaat dat ook wij
van dezen weg gebruik kunnen maken.
Weliswaar zal een en ander onder
censuur staan, maar dit is nu eenmaal
onvermijdelijk.
guren, een mannelijke figuur met een
brandenden fakkel eri een vrouwelijke,
die een vogel met gespreide wieken op
een der handen draagt in brons wor
den uitgevoerd.
De vrouwefiguur komt rechts te staan.
Aan den voet van de pylone is een soort
bordes in ronden vorm ontworpen, om
ringd door een aantal zuilen, die samen
een pergola vormen. Daatonder is een
monumentale bank gedacht.
De mannefiguur zal links verrijzen,
met het hooge voetstuk verbonden aan
het bestaande gebouwtje voor het elec-
trisch gemaal, dat geheel omkleed zal
worden met een wand van de Steensoort
waarin al het metselwerk wordt uitge
voerd.
In de naar de zijde van den ingang
gekeerden muur van dit gebouwtje, dat
de pendant zal vormen van het bordes
aan de overzijde, wordt een groote bron
zen plaquette met afmetingen van ca.
3 m. bij 1 m., geplaatst, waarin een
buste van wijlen mr. P. Droogleever
Fortuyn, den geestelijken vader van het
Zuiderpark, is gevat.
Architect Pet heeft met zorg den na
tuursteen, waarmee het metselwerk van
het geheel wordt versierd, uitgezocht en
zijn keuze bepaald op een levendige ge
schakeerde bruine Duitsche travertin.
Deze steen is inmiddels aangekocht en
hier reeds aangekomen. De steenkleur
zal prachtig harmonieeren met het brons
der beelden. Ook de metselsteen wordt
zorgvuldig gekozen.
De groote middenrijweg wordt geflan
keerd door twee monumentale lantaarns
op rond gemetselde en travertin versier
de zuilen. Deze lantaarns zullen minder
ter verlichting dienen dan wel als ver
keersleiders.
De verlichting van den ingang zal ge
schieden door twee groote booglampen
op het Veluweplein, waaraan schijnwer
pers worden verbonden, welke op de
beelden zullen worden gericht.
De werkzaamheden voor den bouw
zullen in zoodanig tempo geschieden, dat
de beelden kunnen worden geplaatst on
geveer tegelijk met het gereedkomen
van het overige werk.
Op dit punt wordt de vraag onder het
oog gezien, of het niet dienstig is, de
bestaande middelen, ook wanneer deze
weer volledig functionneeren, uit te
breiden dan wel andere voorzieningen
te treffen.
De telefoon.
Het Europeesche telefoonverkeer richt
zich vooralsnog vrijwel geheel op de
onderlinge verbindingen van Neder
land met Duitschland en is uitsluitend
ter beschikking van de Duitsche auto
riteiten. De vrij gebrekkige mogelijk
heden, welke hier thans nog aanwezig
zijn, laten het opnemen van zakelijk
en particulier verkeer niet toe. Op dit
punt geniet P.T.T. echter ook de volle
medewerking der betrokken Duitsche
instanties en er wordt hard aan ge
werkt, dit contact weer op normalen
voet te herstellen.
Van groote beteekenis voor het her
stel van het telegrafisch contact met
Indie is, dat het station Kootwijk wei
nig heeft geleden De herstelwerk
zaamheden zijn voltooid en de appara
tuur is kant en klaar om elke ge-
wenschte verbinding technisch onmid
dellijk te verzorgen.
Het Zuiderpark voltooid.
De bouw van den monumentalen in
gang tot het Zuiderpark is een inte
ressant werk, dat, wanneer het gereed
zal zijn, het grootsche park in het
Zuiden der stad een entree zal geven,
haar omvang en beteekenis voor de
burgerij waardig.
Er zijn, nu ongeveer een jaar ge
leden, reeds enkele bijzonderheden om
trent de plannen meegedeeld. Deze be
vonden zich toen nog in min of meer
embryonalen vorm. Inmiddels is eraan
voortgewerkt, waarbij architect A. Pet
van Gemeentewerken de aesthetische
verzorging behartigde
Het beeldhouwwerk, twee figuren op
7 meter hooge pylonen aan weerszijden
van den ingang, is ontworpen door
mevr. Franzen-Heslenfeld, die thans in
haar atelier bezig is met het boet-
seeren der 3 meter hooge figuren in
klei.
Het is de bedoeling, dat beide fi-
laatste
van de
t TOE heeft het organisme der
H Posterijen, Telegrafie en
Telefonie, dat zijn verbindingen als
een fijnvertakt zenuwstelsel uit de
knooppunten naar de verste uit
hoeken van het land uitstrekt en
daarnevens even menigvuldige als
gevoelige contacten onderhoudt met
de wereld buiten Nederland, zich
gehouden onder den invloed der
acute, groote gebeurtenissen?
Wij kregen gelegenheid deze be
langrijke vraag voor te leggen aan
den directeur-generaal der P.T.T.,
dr. ir. M. H. Damme, die er ons
een uitvoerig antwoord op gaf,
waaruit, boven de interessante fei
telijkheden, het beteekenisvolle
symptoom naar voren trad van een
veerkrachtig bedrijf, dat ook onder
;ansch ongewone en zeer hooge
spanning zijn technische mogelijk
heid tot functioneeren behield en
gereed bleek, om, zoodra de om
standigheden daartoe de mogelijk
heid boden, zijn taak op allengs
breeder front weder op te vatten en
geleidelijk tot normalen omvang op
te voeren.
LOU BANDY KAN NIET
OPTREDEN
Lou Bandy kan niet optreden Zater
dagavond in de nieuwe cabaret-revue
in het Lutine Palace. Hij verkeert
door de emoties van de laatste we
ken in zulk een overspannen toestand,
dat hij op advies van een zenuwarts
rust moet nemen.
De voorstellingen in het Lutine Pa
lace gaan door. Zooals wij gisteren
reeds berichtten, zijn ook Franz En
gel en Fritz Steiner weer
igeerds
Een groot deel van de jongste post
bestemd voor Indië bevindt zich
echter nog in Duitschland en de
mogelijkheid bestaat, dat deze via
Siberië naar de plaats van bestem
ming kan worden vervoerd. De
Duitsche autoriteiten verleenen
daarbij alle medewerking maar veel
zal afhangen van de capaciteit van
den Transsiberischen spoorweg. De
tijdsduur van dit transport is uit
den aard der zaak niet aan te ge
ven.
Het nieuwe P.T.T.-gebouw.
Aan de gelegenheidstuinders aan de
Thorbeckelaan, die er met man en
macht hun „claims” bewerken., met de
op een voedzaam boonengewas,
met de vrees, dat P.T.T. haar
zal teniet doen door ter plaatse
gevoel, van moed en opofferingsgezind
heid.
Er valt menig voorbeeld van kloek
handelen en helder inzicht bij het kie
zen van een oplossing in lastige situa
ties aan te wijzen.
Deze lof gaat niet
plaats uit naar de
kleine kantoren, die geheel op eigen
verantwoordelijkheid waren aangewe
zen.
Het ligt in de bedoeling, zoo voeg
de dr. Damme hieraan toe, om
tegen dat tijdstip tijdelijk een ge
reduceerd tarief voor het particu
liere verkeer aan te bieden.
Bij het opnemen der schade is geble
ken, dat de kabelverbindingen vrij
sterk geleden hebben, mede als
gevolg van het feit, dat ze bij de ri-
vierovergangen aan de burggen waren
verbonden en dus bij de strategische
vernieling hiervan mede verbroken
werden.
Deze schade is inmiddels reeds groo-
tendeels hersteld of er werd op andere
l, wijze in de verbinding voorzien.
Dit heeft gemaakt, dat geleidelijk in
snel tempo het interlocale verkeer
over nagenoeg het geheele land weer
kon worden hervat.
Het feit echter, dat nog niet alle
kabels in bedrijf kunnen worden ge
nomen, veroorzaakt een tekort aan
draden en daarmee aan beschikbare
verbindingen, hetgeen Weer de nu
nog onvermijdbare vertragingen doet
ontstaan. Dit euvel wordt nog ver
sterkt door de op sommige trajec
ten, in het bijzonder die van het Wes
ten naar het Oosten en omgekeerd, op
getreden verhoogde verkcewifrequcn-
groot gemeenschap^ tifii.
in de
leiders
van de
de oogen
deeling doen,
grond is.
Wel worden de plannen voor het
nieuwe gebouw verder uitgewerkt door
den Rijksgebouwendienst en streeft de
directeur-generaal er naar, den bouw
doorgang te doen vinden, maar de Re-
geeringoommiissaris voor den weder
opbouw heeft op de aanvraag om bouw
vergunning nog niet beslist, en ook
overigens is er nog zooveel voor te be
reiden, dat wel als zeker mag worden
aangenomen, dat er niet vóór den ko
menden herfst over den grond beschikt
zal worden.
Automatiseering gaat voort.
Tenslotte deelde dr. Damme nog me
de, dat de automatiseering van het te
lefoonnet voortgang zal vinden.
Weliswaar moet nog vergunning wor
den verkregen voor den bouw van en
kele groote inrichtingen, maar de leve
ring der apparatuur, welke voorname
lijk in Duitschland werd besteld, zal
ongehinderd geschieden.
Een ongetwijfeld voor velen zeer
verheugende mededeeling kon dr.
Damme ons in het verder verloop
van het gesprek doen, n.l. dat P.T.T.
wat het herstel van de telegrafische
verbinding met Ned.-Indië betreft,
zich op den goeden weg bevindt.
Het is mijn stellige verwachting, al
dus de directeur-generaal, dat bin
nenkort het zakelijk telegrafisch ver
keer tusschen Nederland en Ned.
Indië weer zal zijn hersteld.
voor zoover zij ten behoeve
luchtbescherming worden
gesteld.
Aan de toelichting tot de artikelen
ontleenen we nog het volgende
Personeel, dat onder de Pensioen
wet 1922 valt, zal. indien het als gevolg
van een dusdanig ongeval als blijvend
ongeschikt uit zijn gemeentelijke be
trekking ontslagen wordt, op verhoogd
invaliditeitspensioen (max. 70 pCt.)
aanspraak kunnen maken. De bijzon
dere aandacht wordt erop gevestigd,
dat de diensten enz. aan het gemeente-
personeel als zoodanig moeten
zijn opgedragen.
De uitkeering aan de vrijwilligers, de
gevorderden en de gesteunden wordt
berekend naar het door den getroffene
uit beroep, bedrijf of uit anderer hoof
de onder normale omstandigheden ge
noten inkomen, met dien verstande,
dat de uitkeering zal worden berekend
naar een dagloon van ten minste 3,84
en ten hoogste 8.Zij wordt ver
minderd met het pensioen of andere
uitkeeringen, welke krachtens wet of
verordening genoten worden of genoten
kunnen worden.
B. en W. geven den raad tenslotte in
overweging hen te machtigen om het
risico door het sluiten eener verzeke
ring, dan wel op andere wijze, indien
dat mogelijk en wenscheljjk is, te
dekken.
Verzekering tegen ongevallen
B. en W. hebben bij den Gemeente
raad een ontwerpverordening inge
diend, regelende verzekering van lucht-
beschermingspersoneel tegen ongeval
len. Daarin wordt aan het gemeente-
personeel de plicht opgelegd ten dienste
van de gemeentelijke luchtbescherming
werkzaamheden te verrichten, zoowel
in tijden van oorlog of oorlogsgevaar
als in vredestijd, en aan de daartoe
noodige oefeningen en cursussen deel
te nemen.
Het ontwerp geeft een aanvullende
regeling van de schadeloosstellingen in
verband met ongevallen e.d., aangezien
aan de genoemde verplichting een
risico voor ongeval en ziekte is ver
bonden, dat door de bestaande voor
schriften inzake ziekengeld, ongevals-
uitkeeringen en genees- en heelkun
dige behandeling niet voldoende wordt
gedekt.
Voorgesteld wordt een soortgelijke
voorziening te treffen voor de vrij
willigers van den gemeentelijken lucht
beschermingsdienst, voor werkloozen-
steuntrekkers, die door den burge
meester belast zijn met werkzaam
heden ten behoeve van dezen dienst,
voor hen, wier diensten op grond van
artikel 12 van de Luchtbeschermings-
wet door den burgemeester worden
gevorderd en voor leden van de ver-
eenigingen, welke beoogen het ver
leenen van eerste hulp bij ongelukken,
van de
te werk
te gaan bouwen, kunnen wij op gezag
van dr. Damme de verblijdende mede-
dat hun vrees onge-
Paraat voor hun taak.
Twee phasen laten zich in het ver
loop der gebeurtenissen van de afge-
loopen maand onderscheiden: de periode
der oorlogshandelingen en die daarna.
Gedurende de forste waren de moei
lijkheden uit den aard der zaak het
grootst, o.m. omdat de verbindingsmid
delen, welke P.T.T. voor het algemeen
gebruik in het leven heeft geroepen,
doch voor de uitvoering van haar eigen
taak vanzelfsprekend ook van vitale
’^-■rde zijn grootendeels uitvielen.
T-l van schakels met meer of min
der belangrijke uitloopers van het
bedrijf werden verbroken en het eigen
initiatief der aldus geïsoleerden moest
in de plaats treden van de instructies.
Daarbij is, zoo ging dr. Damme
voort, het verheugende feit gebleken
van groote besluitvaardigheid bij de
betrokkenen en hun vermogen om een
onverwachte situatie duidelijk te over
zien en met beleid te handelen.
Naast de technische problemen en de
zorg voor telefoonbediening en voor
Postbestelling waren het vooral ook
moeilijkheden op het gebied der geld
handelingen, welke veel zorg geëischt
hebben.
Eenerzijds was er de bindende instruc
tie om de kassen tijdig in veiligheid te
brengen, anderzijds de even dringende
Noodzakelijkheid om tot het laatste
oogenblik te voldoen aan het uitge
breide verlangen van het publiek om
een zoo groot mogelijK deel van zijn
tegoed bij de Rijkspostspaarbank en
andere gelden in ontvangst te nemen.
Het richtsnoer van P.T.T. getrouw,
heeft het personeel, niet zelden met
inzet van de individueele veiligheid,
het belang van het publiek tot het
uiterste gediend.
De omvang der geldopneming was
°P sommige plaatsen zoodang, dat de
liassen uitgeput raakten. Wanneer
aanvulling mogelijk was, geschiedde
zü, desnoods met lijfsgevaar. Daarbij
onderscheidde zich het ondergeschikte
Personeel op bijzondere wijze.
Ook in de expeditie en bestelling der
bij bet uitbreken van den oorlog op
de kantoren aanwezige post, gedroegen
de postambtenaren zich voorbeeldig en
zij gaven onder de moeilijke omstan
digheden blijk van hooge plichtsbe-
Niettemin houden wij ons bezig, al
dus dr. Damme, met het voorbereiden
van nood-transportmaatregelen, ten
einde mede te werken aan de bespa
ring van benzine, ook met het oog op
de eventualiteit, dat het thans toege-
stane kwantum zou moeten worden
verminderd.
Die nood-maatregelen bestaan in het.
maken van een rijwieldienst voor het
lichten der brievenbussen, zoodat de
auto’s alleen behoeven te worden in
geschakeld voor het vervoer van de
bijkantoren naar het centrale punt.
Voorts wordt de toepassing van vas
te motorbrandstoffen onderzocht. Met
een twaalftal daartoe geschikte moto
ren wordt thans in de werkplaatsen
der P.T.T. geëxperimenteerd.
Merkwaardige cijfers.
Dr. Damme legde ons, ter illustratie
van de evoluties der P.T.T.-bedrijvig-
heid, eenige merkwaardige cijfers
voor.
Zij toonen aan, dat na den sterken
terugval van eenige weken geleden, nu
al reeds een goede stijging gaande is.
Opvallend is voorts, dat nu ook
weer meer geld wordt ontvan
gen dan uitgegeven, dit in te
genstelling tot de week onmiddellijk
na den oorlog.
In de week van 1623 Mei werd
23% millioen gulden opgenomen bij de
Ned. Bank en 1 millioen gestortin de
week van 2431 Mei waren deze cij
fers reeds geworden resp. 4 millioen
en 13% millioen en de jongste week
17 Juni toont de volgende cijferver-
houding100.000 opgenomen en 30
millioen gestort 1
De post-ontvangsten zijn aanvanke
lijk zeer sterk en snel afgenomen, maar
hoe vlug de toestand zich verbetert,
blijkt uit het feit, dat het Amsterdan»
sche hoofdkantoor reeds tot 1/3 van
zijn omzet is opgeklommen, dat den
Haag en Utrecht tot ruim de helft zijn
gestegen.
Het interlocale telefoonverkeer is in
Amsterdam nog zoo levendig gebleven,
dat Mei 1940 wat de verkeersfrequen-
tie betreft, nog boven Mei 1939 ligt
In Rotterdam is een zeer hoopgevend
herstel merkbaar. Daar werd de inter
locale centrale met haar apparatuur
geheel verwoest, maar de nood-instal-
latie heeft het al dadelijk zoo druk ge
kregen, dat tegenover een opbrengst
per dag van een bepaald gedeelte van
het telefoonverkeer in normalen tijd
van ƒ7000, nu reeds een opbrengst
van 1600 kan worden gesteld.
Het giro-verkeer ondervond sterke
schommelingen, maar bleef volledig in
tact en ook hier valt een sterke toene
ming van nieuwe rekeninghouders en
boekingen te constateeren. Voor de in
standhouding van het bedrijfsleven ge
durende de moeilijkste dagen was de
normale werking van den girodienst
van de grootste beteekenis.
De uitbetaling der chèques was
uiteraard aan de bepalingen van het
bankmoratorium gebonden.
Direct na de beëindiging
oorlogshandelingen gingen
van millioenen in den lande verlangend
uit naar P.T.T., die hun de eenige mo
gelijkheid kon bieden om meer contact
op te nemen met betrekkingen en
vrienden, teneinde van hun omstan
digheden te hooren.
Het bedrijf bleek weliswaar tijdelijk
gekortwiekt, maar allerminst vleugel
lam uit den dag naar voren te treden.
Zijn apparaat was hier en daar ge
havend, maar in de vitale deelen klopte
de zaak nog goed en, mede onder den
drang van het publiek, werd het her
stel onmiddellijk en met energie aan
gepakt.
Voor de bevolking trad daarbij het
postverkeer in eerste instantie het
meest op den voorgrond.
De eischen, welke in die dagen aan
het onderdeel posterijen zijn gesteld
gingen ver boven het normale uit.
maar ook onder deze omstandigheden
toonde zich een prachtige taakvervul
ling.
Op de vitale punten is dag en nacht
gewerkt, teneinde dit apparaat in den
kortst mogelijken tijd weer op volle
toeren te brengen. Dit is gelukt en de
posterijen konden op groote schaal
voldoen door van honderdduizenden
aan honderdduizenden te doen zeggen,
dat zij zich in goeden welstand bevon
den.
De aanvankelijke vrees, dat gebrek
aan benzine de taak toen en voor de
toekomst zeer zou bemoeilijken, is ge
lukkig grootendeels weggenomen door
de medewerking der betrokken auto
riteiten, waardoor een bevredigende
brandstofvoorziening is verkregen.
DEZE EN ANDERE WERKEN
VINDEN DOORGANG
Het Gemeentebestuur van den Haag
heeft de verheugende mededeeling ge
kregen, dat vanwege het bureau van
den Regeeringscommissaris voor den
Wederopbouw, dr. Ringers, vergunning
is verleend tot de uitvoering van een
aantal werken, welke voor de stad van
bijzondere beteekenis zijn.
Zij zijn de volgende
het slaan van een zeventiental diep-
waterbronnen óp verschillende punten
in de stad ten behoeve van de brand
weer, om, voor het geval de water-
leidingdruk onvoldoende mocht zijn,
voldoende bluschwater ter beschikking
te hebben
de uitbreiding en verbouwing van
het gebouw voor Maatschappelijk
Hulpbetoon aan de Laan
de bouw van een monumentalen in
gang naar het Zuiderpark aan het
Veluweplein
de aanleg van de stratenplannen
Hoogewerf (tusschen Moerweg en Ley-
weg) en Arendsdorp
de aanleg der toegangswegen tot de
nieuwe begraafplaats Westduin
de bouw van het viaduct Wetering-
kadeSchenkkade
de verplaatsing van de Röntgen-af-
deeling van het ziekenhuis Zuidwal
de aanleg van een rijwielpad langs
de Ockenburgstraat en het herstellen
van de door vorst beschadigde asfalt
wegen, o.a. de Loosduinscheweg en
-kade.
