Het Engelsch-Fransche
vlootgevecht
De positie van den Neder-
landschen landbouw
A.
■m-
1940.
No. 17612.
Als iemand in het water valt..
Nieuw politiebureau te Amsterdam
Vrijdag 5 Juli.
de
over
alle
betrekkingen
van
een
Duiische persstemmen
Geen zorgen meer voor den afzet der producten
den tuin
van
Stauning
Deensch-Duitsche
Verontwaardiging in
Duitschland en Italië
Churchill beschuldigt de Fransche Regeering
„kwaadwillige behandeling”
Diplomatieke betrek
kingen tusseben
Frankrijk en Engeland
verbroken
Het aantal Belgische
vluchtelingen in
Frankrijk
en ooftbouw
Daagt hulp op van
kanten!
PRIJS DEZER COURANT:
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
de
s
van
Brooddistributie
zich
be-
(Zie verder pag. 2.)
een
Het nieuwe hoofdbureau van politie aan de Marnixstraat te Amsterdam, hetwgllj gijn voltooiing nadert.
Engeland zal de noodige stappen
ondernemen om de heerschappij
in de Middellandsche Zee te hand
haven. Eenige andere Fransche
oorlogsschepen bevinden zich nog
op zee. Het is de vaste wil van
Engeland te verhinderen, dat deze
in Duitsche handen vallen.
Voor ’s-Gravenhage bij vooruitbet per 3 mnd. met „Kikeriki", „De Nieuwste Mode”.
„Koloniaal Bijblad” en „Letterkundig Bijblad” 3.Franco per post met Mode
blad 4.zonder Modeblad 3.75. Buitenland 9.Landen waarop het
verlaagd intern, drukwerk-posttarief van toepassing is f 7.p. kw. Bij postkantoren
tegen de geldende goedk. abonn.prijzen. Afz. nummers 5 et., fr. p. post 10 ct
De Italiaansche vloot heeft zich heel
verstandig buiten het gevecht gehou
den.
een
ver
De voedselvoorziening.
Het is bekend, dat in Duitschland met
betrekking tot de voedselvoorziening
bepaalde beperkingen zijn ingevoerd.
Het is niet meer dan billijk, dat ook
in Nederland deze beperkingen worden
toegepast. Wanneer de voedselvoorra
den op deze wijze geregeld worden, be
hoeft er voor de naaste toekomst geen
vrees te bestaan.
De voedselvoorziening van ons volk is
tot den oogst 1941 verzekerd. Ons
volk heeft daarbij dezelfde rechten
en plichten als het Duitsche volk,
heeft de Rijkscommissaris verklaart,
(Zie verder 3e blad, pag. 14
gebruikt mochten zijn, blijven voorts
tot en met 18 Juli a.s. geldig.
Deze courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
BUREAUX: WAGENSTRAAT 35—37
Telefoon 116300 (zeven lijnen) Giro No. 12500
De voedselvoorziening van
het Nederlandsche volk is
tot den oogst 1941
verzekerd
Van 15 regels 1.50. Iedere regel meer tot 10 regels 40 ct., daarna Iedere regel
meer 50 ct. Reclames 90 ct. per regel. Bewijsnummers 5 ct, fr. p. post
10 ct Incasso binnen de stad 5 ct., buiten de stad volgens posttarief. Bij
vooruitbetaling: Kleine Advertenties 90 ct.; Dienstaanbiedingen 70 ct
Advertentiën waarin voorkomt „Brieven aan het bureau van dit blad” 10 ct. meer.
Als iemand in het water valt, snelt
men van alle zijden toe om hulp te
verleenen. Men tracht door handrei
king het slachtoffer van den verdrin
kingsdood te redden of men werpt hem
een boei toe of men reikt hem een
stok aan: men doet wat men
kan!
Als er brand uitbreekt, tracht ieder
te redden wat er te redden valt. De
brandweer rukt aan, buren en voorbij
gangers snellen toe om zoo mogelijk
nog huisraad te redden. Men worsteit
tegen den rook, men tracht den vuur
haard met het water te bereiken, men
klautert op het dak: men doet wat
men kan!
Als er een schip voor de kust in
nood verkeert, vaart de reddingboot
uit, men geeft seinen, men schiet red-
dinglijnen uit: men doet wat men
kan!
den staf van den Rijkscommissaris toe
gevoegde landbouw-deskundige Graaf
Grote mededeelingen gedaan met betrek
king tot de huidige agrarische situatie
van ons land.
Bon 51 tot en met 60 voor de
komende week
De secretaris-generaal, waarnemend
hoofd van het departement van Land
bouw en Visscherij maakt bekend, dat
gedurende het tijdvak van 8 tot en met
14 Juli a.s., de met „51” tot en met
60” genummerde bonnen van het
broodboekje gezamenlijk recht geven
op het koopen van 2000 gram brood.
Elk der bonnen geeft derhalve recht
op het koopen van 100 gram brood.
De bonnen, welke op 14 Juli nog niet
Fransche territoriale wateren
voor Engelsche schepen
gesloten
De Fransche regeering heeft, volgens
een door Stefani geciteerd Reuterbe-
richt, een bevel uitgevaardigd, waar
bij het allen Britschen schepen en vlieg-
Vrees voor den afzet van de pro
ducten van tuin- en ooftbouw be
hoeft men in Nederland niet langer
te koesteren. Het Groot-Duitsche
Rijk is het aangewezen afzetgebied,
dat volkomen in staat is deze pro
ducten op de markt te verwerken,
waarbij de producenten van
goeden prijs verzekerd zijn.
Een ander belangrijk punt dat
deze conferentie door Graaf Grote ter
sprake werd gebracht was dat der
voedselvoorziening van het Nederland
sche volk.
Het D.N.B. meldt uit Genève: De
Fransche regeering deelt offi
cieel mede:
De Donderdagmorgen, onder
voorzitterschap van president
Lebrun, bijeengekomen minister
raad heeft na kennis te hebben
genomen van den niet te recht
vaardigen aanval, dien een mach
tig Engelsch eskader heeft onder
nomen op een Fransch eskader
bij Mers el Kebir, en nadat hij
zijn waardeering tot uitdrukking
had gebracht voor den helden
moed der vloot, besloten de
diplomatieke betrekkingen met
Engeland te verbreken.
Fransche schepen bereikten
Toulon.
Dit schip heeft echter tezamen met
andere Fransche schepen, Toulon be
reikt. De „Dunkerque” is voor vele
maanden buiten gevecht gesteld.
Het verlies aan menschenlevens on
der de Franschen aan boord der sche
pen en in de haven van Oran is groot
geweest, doordat de Engelschen ge
dwongen zjjn geweest zeer scherpe
maatregelen te nemen. Men heeft
zware ontploffingen waargenomen,
van de Britsche schepen is er geen
enkel aan de geschuttorens getroffen.
De verklaring van den Britschen
minister-president
In een gisteren voor het Lagerhuis
efgelegde verklaring motiveerde Chur
chill den overval van de Engelschen
op de in Oran liggende Fransche oor
logsschepen en het kapen van Fran
sche oorlogsbodems met er op te wijzen,
dat Engeland den Franschen heeft aan
geboden, hen van hun verdragsverplich
tingen te ontslaan, indien de Fran
schen hun vloot voor het sluiten van
den wapenstilstand naar Britsche ha
vens gebracht zouden hebben.
Dit is niet gebeurd. Hij deed op
merken, dat Engeland van de regeering
in Bordeaux met volledige kennis van
de gevolgen een slag heeft ontvangen,
die doodelijk had kunnen zijn.
Churchill verweet daarop de Fran
sche regeering een „kwaadwillige be
handeling” van Engeland.
Duitsche vliegers, zoo ging Churchill
voort, bevonden zich als krijgsgevan
genen in Frankrijk. Engeland heeft
van Reynaud de belofte gekregen, dat
deze vliegers naar Engeland gestuurd
zouden worden. Toen echter Reynaud
war afgetreden, zijn deze vliegers aan
Duitschland uitgeleverd. De beslissing
van het Britsche kabinet over de actie
tegen de Fransche vloot is eenstemmig
genomen. Gisterochtend heeft Engeland
het grootste gedeelte van ,de Fransche
vloot onder zijn controle gesteld of de
Fransche eenheden opgeroepen, zich te
schikken naar de Engelsche voorwaar
den, hetgeen met gebruikmaking van
„gepaste maatregelen van geweld” is
geschied.
Churchill liet de beoordeeling van
deze zuivere Engelsche actie met
vertrouwen over aan het parlement,
de natie, de Vereenigde Staten en de
wereld.
Half ons thee of half pond koffie
van 6 Juli tot en met 2 Aug.
De secretaris-generaal, waarnemend
hoofd van het departement van Land
bouw en Visscherij, maakt bekend, dat
gedurende het tijdvak van 6 Juli tot en
met 2 Augustus a.s. de met „85” ge
nummerde bon van het algemeen dis-
tributiebonboekje recht geeft op het
koopen van 2J ons koffie of i ons thee.
Want nóóit was de nood zóó groot,
nooit werd er zóó reikhalzend naar
hulp uitgezien.
Ieder geve, wat hij geven kan. Wij
willen hier niet wijzen op den vader-
landschen plicht. Iedereen voelt im
mers dat het plicht is te geven. Zij,
die in nood verkeeren, moeten ook be
seffen dat het volk in hun ellende
deelt en alles doet om den nood te
helpen lenigen.
Men geve morgen met milde hand,
maar niet met de gedachte, dat men
daarmede zijn plicht heeft vervuld.
Want ook na morgen zullen giften wel
kom èn noodzakelijk zijn. Dan staat
nog altijd het giro-nummer open:
3 8 8 9 0 0 Haagsche Collecte-commissie
Nationale Inzameling 1940, alhier, of
3 8 8 0 0 0 Nationale Hulp Comité 1940.
Ook onze administratie is bereid gif
ten in ontvangst te nemen. Onze bu
reaux zijn dagelijks geopend van 97
uur n.m. Ons gironummer is 12500. Op
het strookje vermelde men danNa
tionale inzameling 1940.
Men doet wat men kan
wanneer er menschen in nood verkeeren.'
Als er duizenden en tienduizenden
zijn, die slachtoffer zijn van de oor
logvoering, die veel verloren hebben,
die alles verloren hebben wat zij aan
have en goed bezaten, ook dan snellen
wij van alle zijden toe om hulp te ver
leenen. Velen zijn er, die onherstel
bare verliezen hebben geleden, waar
tegenover menschelijke hulp nutteloos
staat. Maar waar een menschenhand
helpen kan, daar moét geholpen wor
den. Duizenden verkeeren in materiee-
len nood, overal in ons land. Morgen
is er gelegenheid van alle kanten de
helpende hand te bieden. De dag
morgen zij een dag van
Fransche admiraal te Oran
wees Britsche voorwaar
den af.
De Fransche slagkruisers „Dun
kerque” en „Strasbourg” alsmede nog
andere oorlogsvaartuigen lagen in
Oran. Gisteren vroeg heeft een Britsch
officier aan den Franschen admiraal
een document overhandigd, waarin
werd verlangd, dat de Fransche vloot
een van de beide volgende alterna
tieven koos1. den strijd tegen de
In het Folketing heeft de Deensche
minister van staat Stauning bij
behandeling van de begrooting o.a.
gesproken over de betrekkingen tus-
schen Duitschland en Denemarken.
De betrekkingen tusschen bezet-
tingsautoriteiten en bezettingstroepen
aan den eenen kant en de Deensche
autoriteiten en de Deensche bevolking
aan den anderen kant, aldus Stauning,
zijn goed. Het Deensche volk voelt
zich gerustgesteld door de toezegging,
dat Denemarken zijn onafhankelijk
heid zal herkrijgen en dat de integri
teit van het land niet zal worden aan
getast. Het blijft de wensch van Dene
marken de goede en vriendschappelij
ke betrekkingen met Duitschland en
het Duitsche volk tot ontwikkeling te
brengen.
Ten aanzien van Groenland zeide
Stauning, dat Denemarken er van uit
gaat, dat zijn rechten op Groenland op
geen enkele wijze door de verhoudin
gen, welke tengevolge van den Euro-
peeschen oorlog zijn ontstaan, kunnen
worden aangetast. De regeering be
schouwt het als een taak, welke van
zelf spreekt, Groenland voor Dene
marken te behouden.
Naar het Belgische blad „Algemeen
Nieuws” meldt, raamt men het aantal
naar Frankrijk weggevoerde of ge
vluchte Belgische burgers, die tot
dusver nog niet zijn teruggekeerd, op
ongeveer 110.000. Naar het blad
schryft, bevinden deze personen zich
nog steeds in Fransche kampen. De
vluchtelingenorganisaties stellen po
gingen in het werk deze personen te
doen terugkeeren.
Twee slagschepen, twee lichte krui
sers, eenige duikbooten, waar
onder de groote „Surcouf”. acht
torpedojagers en tweehonderd
kleine mijnenvegers en duikboot-
jagers in Portsmouth, Plymouth
en Sheerness zijn door de Engel
schen na een korten termijn over
genomen. Deze operatie is met uit
zondering van de „Surcouf’ zon
der bloedvergieten verloopen. Bij
de „Surcouf* zijn een Britsch en
een Fransch officier gedood. Er
zijn ook gewonden gevallen.
De verwachte aanval op
Engeland.
Daarna sprak Churchill over het
gevaar van een aanval op het Engel
sche eiland. Hij verklaarde: Enge
land treft alle voorbereidingen, welke
in zijn macht liggen om aanvallen van
den vijand af te slaan, hetzij deze
aanvallen op Engeland zelf of op Ier
land zjjn gericht.
Churchill probeerde den toestand
zoo voor te stellen, alsof Ierland in
onmiddellijk gevaar verkeert.
Aan het einde van zijn verklaring
richtte Churchill een appèl tot de En
gelsche onderdanen in hooge functies
en aan de verantwoordelijke persoon
lijkheden moedig te blijven en een
voorbeeld van standvastigheid en
vastbeslotenheid te geven. Zij moeten
uitlatingen van slapheid en misplaat
ste meeningsuitingen in hun functies
controleeren en berispen.
Lord Halifax heeft in het Hooger-
huis een soortgelijke verklaring afge
legd als Churchill in het Lagerhuis.
ziet ge-
krankzin-
nige, die door den angst overmand is,
om zich heen te slaan.
Entente Cordiale geëindigd.
Het „Hamburger Fremdenblatt” ver
klaart, dat de rooftocht tegen de vloot
van een land, dat goed en bloed voor
de verdediging van het Britsche Rijk
heeft veil gehad tot aan de grens van
zijn physieke en moreele krachten, wel
het ergste hoofdstuk is in de lange ge
schiedenis der Britsche trouweloos
heden. Zoo is, zoo schrijft het blad
verder, in het donderen van het
scheepsgeschut voor Oran de laatste
nagalm van de Entente Cordiale ver
stikt, die Europa 36 jaar lang met
haar omsingelingsmanoeuvres de ze
nuwen heeft gesloopt en de kroon zette
op haar rampzaligen arbeid door het
ontketenen van twee totale oorlogen.
Nationale records
een record in liefdadigheidszin,
record in de opbrengst, welke
moet uitgaan boven die van welke na
tionale inzameling ook vóór dezen.
De Fransche marine-een-
heden in de Middelland-
sche Zee.
Daarna sprak Churchill over de
situatie van de Fransche marine-een-
heden in de Middellandsche Zee. Hij
verklaarde, dat in Alexandrië een
sterke Britsche vloot ligt. Daar be
vinden zich ook een Fransch slagschip,
vier Fransche torpedojagers en een
aantal kleine schepen. Deze zijn er van
in kennis gesteld, dat zij van Engeland
geen vergunning kunnen krijgen de
haven te verlaten.
Duitschers en Italianen voort te zetten;
2. met een verminderd aantal man
schappen naar een Britsche haven op
te stoomen.
De Fransche admiraal heeft deze
v^orwaarden van de hand gewezen. De
Britsche commandant heeft daarop om
5.58 uur nan. het vuur geopend. Een
slagkruiser van de „Strasbourg”-klasse
is beschadigd en op het strand ge-
loopen. Een slagschip van de Bretagne-
klasse is tot zinken gebracht en een
ander zwaar beschadigd. Twee Fran
sche torpedojagers en een vliegtuig-
moederschip zijn eveneens tot zinken
gebracht of in brand geschoten. Een
van de Fransche slagkruisers heeft de
haven van Oran verlaten, is door vlieg
tuigen achtervolgd en door een tor
pedo getroffen
Koffie en theedistributie
Met den diepsten afschuw schrijft
de Duitsche pers over den Britschen
overval op de Fransche vloot in de
Middellandsche Zee, deelt het D.N.B.
uit Berlijn mede.
De „Angriff” ziet in dit optreden van
Churchill het bewijs voor de algeheele
onzeke. heid, waarin de minister-presi
dent van Groot-Brittannië
vindt.
Nu hij zich in het nauw
dreven, begint hij als een
tuigen verboden is. de twintig mijls-
zóne aan de kust van het Fransche
Europeesche of overzeesche gebied
binnen te varen of er over te vliegen. In
dien dit bevel wordt overtreden, zal
zonder waarschuwing tot den aanval
worden overgegaan.
Geringe Britsche verliezen
volgens lord Alexander.
De eerste lord der admiraliteit,
Alexander, heeft gisteravond, naar
het D.N.B. meldt, in een radiorede
verklaard, dat de Britsche verliezen
bij de actie tegen de Fransche vloot
gering geweest zijn. Een officier en
een mindere werden gewond. De be
manning van een vliegtuig wordt ver
mist.
Bijzonderheden over het gevecht
Naar Madrid wordt, volgens het
D.N.B. uit Algeciras gemeld, dat aan
den overval op de Fransche oorlogs
schepen in Oran is deelgenomen door
de Engelsche slagschepen „Hood” en
„Resolution”, benevens door nog een
linieschip en acht torpedobootjagers.
Verder wordt gemeld, dat Donderdag
drie torpedobootjagers met talrijke
dooden en gewonden in Gibraltar zijn
aangekomen. Voorts zijn twee torpedo-
cootjagers in Gibraltar binnengeloopen,
welke ernstige beschadigingen ver-
toonen.
Volgens de laatste berichten zou het
zeegevecht voor Oran ook Donderdag
avond nog hebben voortgeduurd.
In de heden gehouden persconferentie
hebben de commissaris-generaal voor
financieele en economische aangelegen
heden minister dr. Fischböck en de aan
Tal van kwesties onzen landbouw en
de consumptie betreffende, hebben zich
in den laatsten tijd dringend aan de
orde gesteld.
Wat den tuinbouw betreft, zij in de
eerste plaats in de herinnering ge
bracht, dat speciaal op dit terrein, ook
en vooral nog in dit laatste voorjaar,
een uitgebreide actie tot steunverle
ning moest worden ingezet. De omstan
digheden hebben zich snel ten goede
gewijzigd. Het Groot Duitsche Rijk
verkeert in een positie, waarin het in
staat is het overschot van dc Neder
landsche landbouwproductie over te
nemen.
Ondanks de transportmoeilijkheden
waarmede men nog te kampen heeft,
was het mogelijk, dat Duitschland be
reids van ons den uitvoer van groen
ten overnam, welke vroeger naaz Enge
land ging, zoodat geen groenten aan
vernietiging behoefden te worden prijs
gegeven.
I'
COURANT
HAAGSCHE
•1
1
op
Bijkantoren: Scheveningen, Keizerstr. 319, Tel. 550310; Rijswijk, Kantoor-
boekh. Leeuwendaal, Oranjelaan 3, Tel. 119461, Voorburg, Boekhandel H. E.
G. Ruijs, Heerenstr. 124, Tel. 778038; Filialen: N.V. Kantoorboekh. Th. J.
de Koning, Goudsbloemlaan 3, Tel. 330263; Boekh. J. R. v. Seters jr„ There-
siastr. 108a, Tel. 772444; Boekh. E. O. Couvée, van Hoytemastr. 66, Tel. 721187
