BERICHT
Een dagje naar buiten
Diplomaten vertrekken uit
den Haag
Haagsche Courant van Dinsdag 16 Juli 1940
DERDE BLAD, PAGINA 1.
STADSNIEUWS
I
/f
onzer
en
BINNENLAND
FRANSCHE EN ENGELSCHE
FILMS VERDWIJNEN VAN
HET REPERTOIRE
Groote belangstelling
Vernieuwing
samenleving
Voor de getroffen Rotterdamsche
gezinnen
Afscheid op het Staatsspoor -
Hollandsere spoorstation
Naastenliefde en burgerzin
Stel uw bijdrage thans niet langer uit
Economische samen-
werking
*-
Bijzondere indeeling der bioscopen
GOEDE VANGST VAN DE POLITIE
Lte J-apansche gezant Lta.ro Ishii 1
II
nee-nU afscheid van den vertegen
woordiger van den Rijkscommis-
saris, gezant dr. Otto Bene.
Vertrek van den Amerikaanschen
gezant G. A. Gordon.
DEN HAAG KRIJGT DRIE Z.G.
PREMIERE-THEATERS
Een tweede groep zal in de gelegenheid worden gesteld
een dag op het heerlijke landgoed Duinrell door te brengen
Het vertrek van den Italiaanschen gezant markies P. Diana en
ecMgenoote. Links de vertegenwoordiger van den Rijkscommissaris,
gezant dr. Otto Bene.
De uitzending
kinderen naar
van Nederlandsche
den Oostmark
MARSCH VAN HET WACHT-
BATALJON VAN HET DUITSCHE
LUCHTWAPEN
InlrrrKitkMjiiüe Lfcjf J*tötitie
Provinciale Staten van Utrecht
Nationaal comité opgericht
Brochure van mr. J. Linthorst
Homan onder den titel:
„Aanpakken
1
9K
9
Am-
E
Het maximum van 6000 is
overschreden.
de
in
te
eigen
Zoo
naar
Op het H.S.M.-station.
Aanmertaelijk grooter was de belang
stelling op het speciaal gereserveerde
perron van het station H.S.M. Kruiers
Vrijdag zal een tweede groep getroffen Rotterdamsche gezinnen in de ge
legenheid worden gesteld een dag op Duinrell door te brengen. Er is nog
veel noodig om dezen tweeden dag te doen slagen. Nog velen zullen van hun
moeten blijk geven, wil ook deze groep even groot worden als de eerste.
Wij herinneren eraan, dat men voor een gulden een gedupeerden Rotter
dammer een heerlijken dag in de vrije natuur bezorgt, een dag, welke hem
zal sterken naar lichaam en geest, een dag, welke voor hen, die alles kwijt
zijn, een lichtstraal moet zijn in hun kommervol bestaan.
Ons gironummer is 12500. Op het strookje vermelden: „Uitstapje Rotter
dammers”. Giften worden ook gaarne in ontvangst genomen aan ons
bureau Wagenstraat 37.
i
i
I
I
i
i
l
I
i
i
i
i
I
i
i
i
I
i
i
I
i
i
i
i
i
I
i
i
t
I
de
I;
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
De diplomaten met him staven met
bestemming Berlijn, ongeveer een 50
personen in totaal, vertrokken met den
gewonen D.-trein van 6 uur 6 van het
twee extra wagons waren voor de di
plomaten disponibel gesteld. Hierin
stapten de leden van de legaties van
Denemarken, Cuba en Japan, zoomede
de Chileensche zaakgelastigden en het
nog resteerende personeel van de Chi-
neesche en Japansche legatie. Ook be
hoorde tot dit gezelschap de zuster van
den Hongaarschen premier, gravin Te-
leki.
Precies op tijd stoomde de trein de
overkapping uit, zoo lang mogelijk na
gewuifd door hen, die de vertrekkenden
uitgeleide deden, en verdween in OoS-
telijke richting.
De bioscopen zullen in bepaalde
klassen worden ingedeeld, tw. lc.
premiere-theaters en bioscopen,
welke films in tweede en derde
vertooning mogen geven.
Voor den Haag zijn als première-
bioscopen aangewezen Asta-thea-
ter, Metropole-Palace en bet City
theater. Daarnaast komen er vier
theaters, welke slechts films in
tweede vertooning mogen brengen,
terwijl de resteerende bioscopen
films in derde vertooning zullen
draaien.
Fietsendief in arrest gesteld
Door de arrestatie van den 31-jari-
gen los-werkman P. W. de B.„ heeft de
Centrale Opsporingsdienst aan de
practijken van een bekend rijwieldief
een einde gemaakt.
In December van het vorige jaar is
de B. uit de gevangenis ontslagen, waar
hij 2| jaar had doorgebracht voor dief
stal en heling van rijwielen. Hij heeft
een alleszins rijk strafregister. Terzake
van oplichting, vernieling, diefstal, he
ling, enz., is hij meermalen veroor
deeld. Zijn eerste veroordeeling da
teert van 1917. Ditmaal had hij een
advertentie geplaatst, waarin hij een
zoo goed als nieuw heerenrijwiel te
koop aanbood. Rechercheurs van den
C.O.D. besloten zich eens op de hoogte
te gaan stellen aan het opgegeven
adres. De vrouw van de B. toonde de
fiets en het geoefende oog der politie
mannen zag al gauw, dat het frame
nummer was doorgeslagen en een an
der er voor in de plaats was gebracht.
Men ging over tot de arrestatie van
de B., die toevallig thuis was. Hij be
kende, de fiets gestolen te hebben op
8 dezer op de Veenkade. Bij een in
spectie van het huis werd een tweede
rijwiel aangetroffen, dat ook gestolen
bleek te zijn en wel op 11 dezer op de
leplaan. Voorts vonden de speurende
rechercheurs nog een aantal rijwielon-
derdeelen en z.g. slagnummers. Een en
ander werd in beslag genomen. De B.
zal voor den officier van justitie wor-
AftgusUtb zal kunnen aanvangeu. geleid.
In den vroegen ochtend zijn heden van
twee stations, met een tnsscheupoos van
ongeveer een uur, de vreemde diplo
maten uit den Haag afgereisd. Alhoewel
dit niet bij het afscheid op de perrons
ten volle tot uitdrukking kwam, is dit
vertrek voor onze stad van een niet te
Naar wij vernemen, zal met ingang
van 26 dezer de vertooning van Engel-
sche en Fransche films worden ge
staakt Slechts die Amerikaansche
films zullen nog gedraaid mogen won
den, welke bereids voor vertooning in
Duitschland zijn vrijgegeven.
Teneinde aan de groote vraag naar
films in ons land te voldoen, zullen
binnenkort door de Ufa en Tobis niet
minder dan 96 films in roulatie worden
gebracht Zijn wjj wel ingelicht dan rs
de Duitsche filmindustrie, waar op het
oogenblik met groote voortvarendheid
wordt gewerkt, volkomen in staat om
de film behoefte voor ons land te dek
ken.
Morgen, Woensdagmiddag, zal hel
Wachtbataljon van het Duitsche Lucht
wapen een marsch door de binnenstad
maken.
Te ongeveer een uur wordt afgemat»
cheerd van de Koningskade naar het
Plein, waar de generaal der vliegers
Christiansen het voorbijgaan van hot
bataljon in oogenschouw zal nemen.
Daarna gaat het bataljon langs Bui
tenhof Toumooiveld en Korte Vijver
berg naar het eindpunt Koningskade
terug.
SPELDJESDAG „ZONNEGLOREN".
T.B.C.-BESTRIJDING.
Op 11 Mei j.l. zou een speldjesdag van
„Zonnegloren" gehouden worden, welke
evenwel met het oog op de gebeurtenissen
welke toen plaatsgrepen, vanzelfsprekend
geen voortgang kon hebben.
Onvoorziene omstandigheden voorbehou
den zal deze speldjesdag nu plaats heb
ben op Zaterdag 17 Augustus.
Collectanten (trices) kunnen zich daar
toe, bij voorkeur schriftelijk, aanmelden,
bij den heer H. J. van Reen, Appehstraat
no. 46.
1
i
I
I
I
i
I
I
I
I
I
I
i
i
i
I
i
Staais^oorstalauo; leden van het
CorPs Diplomatique, die afreisden naar
Bern, vertrokken met een extra-trein
van het H.S.M.-station om 6 uur 57. Dit
gezelschap het grootste contingent
bestond uit de gezanten van Amerika,
Portugal, Mexico, Italië, den Pauselijken
nuntiufi, 20 leden van het personeel van
het Permanente Hof van Internationale
Justitie, de legaties van Uruguay, Roe-
menië, San Domingo, Spanje, Vene
zuela, Zwitserland, Argentinië, Chili
(gedeeltelijk) en China (gedeeltelijk).
Een deel van ben, zal van Bern over
het niet bezette gedeelte van Frankrijk
naar Portugal doorreizen.
Ondanks het vroege uur heecschte er
op <te perrons van berth.- statóurw
WqtegdzMMe.
op^
i
Rede van mr. dr. L. H. N. Bosch
ridder van Rosenthal.
In de zitting van de Provincale Staten
van Utrecht heeft de voorzitter, de com
missaris der Koningin mr. dr. L. H. N.
Bisch ridder van Rosenthal, de volgende
rede uitgesproken:
„Meegenomen in den maalstroom van
het wereldgebeuren is ons vaderland
krijgstooneel geworden en zijn ook in
ons gewest diepe wonden geslagen, won
den, welke lidteekens zullen achterlaten
in lichaam en geest van hen, die deze
dagen hebben doorleefd, doch welke ook
merkteekens hebben gedrukt in het uiter
lijk aspect en het innerlijk leven van de
provincie, die ons zoo dierbaar is. Men
kan door leed gebogen, maar men mag
er niet door gebroken worden. Men be
hoort zich, zoo God er de kracht toe wil
geven, weder op te richten en vooruit,
niet achteruit, te zien.
Verschillende voordrachten hebben u
op de hoogte gesteld van hetgeen Gede-
puteered Staten, overtuigd daarmede in
uw geest te handelen, reeds hebben ge
daan en wat zij voornemens zijn te doen.
Wij dienen ons land en volk het beste,
wanneer wij rustig onzen plicht doen en
door een bezonnen en rustige houding
blijk geven van een juist besef van de
omstandigheden, waaronder wij leven.
Wij kunnen daarbij onszelf blijven, zon
der ons verleden en onze tradities te ver
loochenen.
Gelet op de verklaringen van den
Rijkscommissaris mag men verwachten,
dat, wanneer wij op rustige en eerlijke
wijze ook onze taak vervullen ten aan
zien van de autoriteiten der bezettingen
haar eerbiedigen in haar rechten, zij van
haar kant het tot dusverre geldende Ne-
derlandsche recht in werking zal laten
en in de uitoefening van het bestuur de
Nederlandsche autoriteiten zal blijven be
trekken.
Ik stel er prijs op u er mededeeling
van te doen, dat het provinciaal bestuur
in de uitoefening van zijn taak niet is
belemmerd en dat de wijze, waarop zoo
wel het militaire gezag der bezetting in
de eerste weken, als thans de gevolmach
tigde van den Rijkscommissaris in deze
provincie hun opdracht hebben vervuld,
er toe heeft bijgedragen, dat moeilijk
heden en misverstanden, waar deze zich
voordeden, uit den weg werden geruimd.
Ook de dagen, die komen, zullen onge
twijfeld zeer zware eischen aan ons
stellen. Alle krachten, welke in ons volk
leven, dienen onder leiding van
overheid te worden ingespannen,
ooit, dan zal zeker elk streven
eigen belang aan het algemeen belang
moeten worden ondergeschikt gemaakt.
Aleeen in werkelijkheidsbesef, zelftucht
en eendracht kan de taak, die op onze
schouders is gelegd, worden vervuld.”
De heer Altenburg (N.S.B.) heeft be
richt bestuurd, dat hij de komende zit
ting der Staten niet meer zal bijwonen.
Aan de orde was vervolgens de lijst
van onderwerpen. De daarop voorkomen
de voorstellen werden naar de afdeelin-
gen verwezen of commissoriaal gemaakt
en komen in de vergadering van 30 dezer
in nadere behandeling. Na het trekken
der afdeelingen werd de vergadering tot
30 Juli verdaagd.
Teneinde hier te lande de thans zoo
noodige samenwerking op economisch
gebied te bevorderen, heeft zich, na
overleg met den secretaris-generaal,
waarnemend hoofd van het departement
van Handel. Nijverheid en Scheepvaart,
dr. H. M. Hirschfeld, dezer dagen een
nationaal comité voor economische sa
menwerking gevormd, in hetwelk, onder
voorzitterschap van dr. F. H. Fentener
van Vlissingen, te Utrecht zitting geno
men hebben: mr. Chr. P. van Eeghen,
onder-voorzitter van de Kamer van Koop
handel, Amsterdam; Joan Gelderman, in
dustrieel, Oldenzaal; mr. W. G. F. Jonge-
jan, voorzitter van den ondernemersraad
voor Ned.-Indië, ’s-Gravenhage; ir. G. A.
Kessler, president-directeur van de Kon.
Ned. Hoogovens, voorzitter van het be
stuur van het Rijksbureau voor Ijzel en
Staal, IJmuiden; ir. W. H. van Leeuwen,
voorzitter van den nijverheidsraad. Delft;
mr. K. P. van der Mandele, voorzitter
va de Kamer van Koophandel, Rotter
dam; A. Minderhoud. directeur van een
landbouwbedrijf, Wilhelminapolder bij
Goes; W. H. de Monchy, directeur van de
Holland-Amerikalijn, Rotterdam; mr. B.
J. M. van Spaendonck, secretaris van d<
Kamer van Koophandel, Tilburg; mr. H.
L. Woltersom, directeur der Rotterdam
sche Bankvereeniging, Wassenaar; mr.
A. I. M. J. baron van Wijnbergen, voor
zitter van den middenstandsraad, ’s-Gra
venhage, terwijl als secretaris zal optre
den dr. E .D. de Meester, Javastraat 68.
’s-Gravenhage.
Het comité zal in samenwerking met
de reeds bestaande organisaties van het
bedrijfsleven trachten:
1. Een doeltreffende coördinatie tus-
schen alel bedrijfstakken en geledingen
van ons berdijfsleven zooals handel,
nijverheid, scheepvaart, landbouw enz.
tot stand te brengen;
2. het contact met de autoriteiten te
bevorderen en te vergemakkelijken;
3. aan de aanpassing, die op econo
misch gebied thans noodig is, praktische
leiding te geven.
Het heeft daartoe de medewerking in
geroepen van die instanties en organi
saties, die geacht kunnen worden ons be
drijfsleven in zij verschillende geledingen
op economisch gebied te vertegenwoor
digen.
Reeds aanstonds werd toezegging tot
’medewerking verkregen van: den nijver
heidsraad, den middenstandsraad, den on
dernemersraad voor Ned.-Indië, het ver
bond van Nederlandsche werkgevers, de
algemeene kath. werkgeversvereeniging,
het verbond van prot. chr. werkgevers
in Nederland, den Kon. Ned. midden
standsbond. den Ned. R.K. middenstands
bon, den christelijken middenstandsbond,
het Kon. Ned. landbouwcomité, den Kath.
Ned. boeren- en tuindersbond, den chr.
boeren- en tuindersbond in Nederland,
de Ned. mij. voor nijverheid en handel,
vele kamers van koophandel, onder wel
ke die van Amsterdam, Rotterdam,
’s-Gravenhage en Utrecht, en de
sterdamsche bankiersvereeniging.
Zaterdag vertrekt eerste transport
Naar wij vernemen is het oorspron
kelijk vastgestelde maximum van 6000
voor de uitzending van Nederlandsche
kinderen naar den Oostmark reeds
overschreden.
Tot welk getal het maximum nog zal
kunnen worden verhoogd, staat intus-
schen nog niet vast. De Duitsche auto
riteiten achten de groote belangstelling
voor deze uitzending zeer verheugend.
Het eerste transport van deze kinde
ren zal op Zaterdag a.s. vertrekken.
Cursus voor Rijksveldwachter zal eerst in
Augustus beginnen
Naar wij vernemen, zijn de plannen
pm in Hilversum een spoedcursus te hou
den voor de opleiding van 500 rijksveld-
wachters door omstandigheden eenigen
tijd vertraagd. Het zal Augustus worden,
voordat de voorbereidingen geheel ge
reed zijn.
Zooals gemeld, lag het aanvankelijk in
de bedoeling dezen cursus reeds begin
Juli te doen aanvangen. Echter was het
aantal sollicitanten zóó groot, dat met de
schifting hiervan evenals met de overige
voorbereidingen, meer tijd in beslag
wordt genomen dan men verwachtte. Er
zijn duizenden sollicitaties binnenge
komen en de keuze hieruit geschiedt na
een diepgaand onderzoek. Men verwacht
-thans, dat de cursus, welke in twee
‘ploegen van 250 man wordt gehouden,
Dezer dagen is een brochure ver
schenen van de hand van mr. J. Lint
horst Homan, commissaris der Konin
gin in de provincie Groningen, onder
den titel „Aanpakken„Een harte-
kreet van een jongen Nederlander”,
waarin een krachtig beroep wordt ge
daan op hen, die door samenbinding
van de nationale krachten een ver
nieuwing onzer samenleving willen be
werken.
In deze (bij Tjeenk Willink te Haar
lem uitgegeven) brochure, zegt de
schrijver, te behooren tot die groep
onder de niet-stilzittenden, die
groote gebeurtenissen, welke zij zeer
betreuren, meenen te moeten aangrij
pen om in open werkelijkheidszin de
fouten van het oude uit te bannen en
de goede kanten van de nieuwe plan
nen ernstig te bezien en, bij accoord-
bevinding, in te voeren. Zij wil daarbij
niet voetstoots het oude handhaven en
versterken, noch voetstoots het nieuwe
overnemen.
Mr. Linthorst Homan stelt in de eer
ste plaats de vraag, waarom het on
juist is, thans in herstel van het ver
lorene de taak dezer dagen te zien.
Omdat opbouw, ook wederopbouw,
steeds moet geschieden met inacht
neming van vroegere ervaring. Waar
fouten waren, dienen in het vervolg
fouten te worden vermeden. Slechts
bij het volgen van een bezielend ideaal
kan ons volk weer op krachten komen.
Bezielend is het niet, het oude, mèt
zijn fouten, weer te helpen herrijzen
weinigen van de jongeren zouden
daarvoor zich willen instellen. En bo
vendien, historisch is het nimmer mo
gelijk geweest van een grooten schok
het oude „ongeschokt” te herstellen.
Het oude is voorbij, misschien niet
in ieder opzicht, doch wel zóó, dat
herstel gelijk het vroeger was, door
ons volk terecht niet meer zal
worden geduld. Wie daarenbo
ven nog ziet en overdenkt, hoe groote
wereldveranderingen gaande zijn, zal
zijn idee van herstel van het oude wel
voorgoed van zich afzetten
Vervolgens stelt de schrijver
vraag, waarom het onjuist is,
Nederland algeheelen nieuwbouw
willen tot stand brengen, welke vraag
hij beantwoord met
Ten eerste omdat bij het oude veel
goeds en bruikbaars is. Ten tweede,
omdat het niet zeker is, dat een elders
passend systeem ook hier, in ons volk
en ons land, zou passen. Tenslotte, om
dat de geleidelijkheid wat iets an
ders is dan de traagheid, gelijk be
daard overleg iets anders is dan on
verzettelijkheid in de thans bij ons
bestaande verhoudingen het beste re
cept is.
De conclusie, waartoe mr. Linthorst
Homan komt is, dat vernieuwing aller
eerst noodig is. Maar historisch gefun
deerd. Goed Nederlandsch. Maar ver
nieuwing zelf, als daad en als ver
schijnsel, is op zichzelf niet voldoende.
Het belangrijkste is de gezindheid, de
geest, waarin men de hand aan den
ploeg slaat. Deze gezindheid moet d e
nieuwe gezindheid zijn, waar
op tienduizenden, vooral onder de jon
geren in ons volk, reeds jarenlang ho
pen en wachten :de gezindheid, welke
met gemeenschapszin het bes
te wordt aangeduid, de opgewekte op
offering van vroegere voorrechten, de
neerhaling van vooroordeelen, de vast
beraden houding tot het tegengaan
van alles, wat naar klasse-tegenstel-
lingen zou kunnen wijzen, de open er
kenning der fouten, de open erkenning
der nog voorhanden en nog komende
moeilijkheden, de moed voor de nieu
we taak der nieuwe generatie.
Schrijver besluit metAarzelt nu
toch niet, pakt aan! Voor stukwerk is
het nu te laat geworden. Wij moeten
toonen, het offer waard te zijn, dat
onze gevallenen voor ons hebben ge
bracht.
In alle bioscopen zal slechte één
hoofdfilm mogen worden gedraaid.
Behalve bet üfa- en Hollandse!»
journaal, zal het voorprogramma be
staan uit cultureele- en sportfilms, uit
te brengen door Tobis en Ufa. Eerlang
zal het Hollandsch nieuws worden uit
gebreid door Tobis, terwijl de verzor
ging er van bij toerbeurt zal geschie
den door Profilti en Polygoon. Verder
zullen een 11-tal Nederlandsche één- en
twee-acters door de Tobis vervaardigd,
in ons land worden uitgebracht.
In verband met het staken der Er*
gelsche en Fransche films zullen en
kele' groote filmverhuurkantoren hie»
te lande verdwijnen.
miskennen importantie. Den Haag zon
der Corps Diplomatique, dat in de krin
gen der society zooal niet een overheer-
schende, dan toch een vooraanstaande
rol heeft gespeeld, is moeilijk denkbaar.
De vertegenwoordigers der vreemde
mogendheden gaven aan de stad een bij
zonder cachet en hun heengaan betee-
kent in feite het verdwijnen van een
typisch stuk Haagsch leven.
in grooten getale droegen koffers van
allerhanden formaat af en aan. Hier
kon men eerst recht zien, welke een
groot aantal vrienden de diplomaten c.s.
in den loop der jaren in onze stad heb
ben gemaakt. Wij zagen er tal van be
kende persoonlijkheden, zooals de oud-
ministers van Buitenlandsche Zaken,
jhr. mr. A. C. D. de Graeff en mr. J. A.
N. Patijn, de secretaris-generaal, waar
nemend hoofd van het departement van
Buitenlandsche Zaken, jhr. mr. A. M.
Snouck Hurgronje, de chef van de af-
deeling Diplomatieke Zaken van het
departement, dr. J. H. van Roijen en de
chef van het protocol, jhr. mr. G. C.
-J. van Reenen.
Van Duitsche zijde waren ten af
scheid aanwezig de gezant, dr. Otto
Bene, de legatiesecretarissen dr. Wiss-
mann en dr. Zapp en de gezantschaps-
attaché dr. Kampf. Ook op het Staats
spoor hadden zij van hun belangstelling
blijk gegeven.
Druk werden handen geschud en het
waren vooral de Amerikaansche ge
zant en de deken van het Corps Diplo
matique, die in het middelpunt der be
langstelling stonden.
Er was nog zooveel te redderen, dat
de lange trein, eerst zeven minuten na
het vastgestelde tijdstip kon vertrekken.
Met hoeden en zakdoeken werd ge
zwaaid; hier en daar werd een traan
weggepinkt. Zoo lag er ook over dit af
scheid een tikje weemoed.
De trein voor Bern wordt vanavond
te ongeveer half tien te Bazel verwacht
en zal tusschen 11 en 12 uur de plaats
van bestemming bereiken.
V
